مراحل اخلاق در قرآن كريم
آيت الله عبدالله جوادى آملى
- فهرست -
تذكر چند نكته
بخش يكم:
ضرورت آشنايى با موانع سير فصل يكم: غفلت غفلت، چرك جان فضول و عقول زمينه ساز غفلت غفلت در عبادت راه حل مشكل راه غفلتزدايى اذكار دينى و آموزش معارف دم مسيحايى «ذكر» مراتب بيدارى سوء ظن به خود فصل دوم: وسوسه علمى قياس رهزن عقل عارف و نفس عزوف حرم امن اخلاص فصل سوم: پندارگرايى زندگى پندارى منشا پندارگرايى آثار پندارگرايى نمونهاى از پندارهاى رهزن فصل چهارم: عقل متعارف عقال عقل جنگ عقل و عشق فصل پنجم: هوسمدارى و خودبينى جهاد اصغر، مقدمه جهاد اكبر پيروزى در جهاد اصغر و اكبر آثار كوتاهى در جهاد اكبر حفظ آمادگى در برابر دشمن لزوم تحصيل فقه جامع نتيجه شناخت دشمن حق مدارى نه خود محورى آزمون حق مدارى رژيم ارباب رعيتى فرهنگى رژيم ربانى مردمى خود بينى يا خدابينى؟ آثار خدابينى حمق خودبينى ولايتخدا و ولايتشيطان سرانجام خودبينى و خودستايى فيض الهى فصل ششم: كمينگاههاى شيطان صف آرايى در برابر شيطان آزادى شيطانى نشانه پيروزى در مصاف با شيطان خاطرات شيطانى زندگى دروغين روح وعيد و تهديد الهى شاگرد و استاد شيطان فصل هفتم: بازيگرى و دنياگرايى پرهيز از آب شور بزرگترين مانع سالك آمادگى براى سفر آخرت فرشته خويى ميلاد و زندگى جديد قطع علايق از غير خدا زندگى در خانه امن شرايط زندگى در خانه امن منشا وابستگى به غير خدا توحيد، قطع علايق از غير خدا استادان ناشناخته انسان دنياى ناپايدار معيار دنياگرايى تجارت پرسود شرط آسايش در جهان پر آشوب
بخش دوم: مراحل مانعزدايى از سير و سلوك
ساماندهى مباحث اخلاقى سرباز شيطان حجاب گناه توبه عام و خاص توبه و ترميم گذشته توبه اخص توبه، بازگشتبه صراط مستقيم كميت و كيفيت توبه هماهنگى تشريع و تكوين نمونهاى از هماهنگى فرار به سوى قلعه امن تكيهگاهى مطمئن فصل دوم: زهد نشانه زهد خير ماندگار زندگى جاودانه! مراتب زهد زهد در زهد اثر غبارروبى دل همنشينى با بيماردلان راه تمحيص دل فصل سوم: رياضت پيروز در دو جبهه نقش تمرين در مسايل اخلاقى فصل چهارم: مراقبت و محاسبه لزوم محاسبه از ديدگاه قرآن آزمون تشخيص صحيح و گرايش سالم برگزارى انتخابات درونى كودك هشتاد ساله! نشانه انتخاب درست تقوا در مراقبت و محاسبه فصل پنجم: تقوا راه تحريم غير خدا تقواى تن و تقواى دل آيينه اسرار الهى رابطه تقوا و عمل تقوا، مايه ريزش روزى
بخش سوم: مقامات عارفان و مراحل سير و سلوك
عمودى بودن سير و سلوك مسالك گوناگون در تبيين سفرنامه سلوكى آرامش دل و بدن مؤمن ايمان، قلعه امن ايمان آميخته با شرك شرك، ريشه همه گناهان مشركان اخلاقى نزاهت مؤمنان از شرك مؤمن، فرزند نور و رحمت دوم: ثبات سوم: نيت روزى معنوى ارزش و دشوارى نيت چهارم: صدق گستردگى دايره صدق پنجم: انابه ششم: اخلاص اربعين گيرى جوشش حكمت از سرچشمه اخلاص اخلاص پندارى خلوت و شب زنده دارى خلوت در متن جامعه راز خلوت خلوت رسول اكرم صلى الله عليه و آله و سلم خلوت و شاغل زدايى رابطه سحر خيزى با كار روزانه هشتم: تفكر «تفكر» در قرآن و روايات محورهاى اصلى فكر آيات آفاقى و انفسى تحجر فكرى محصول تفكر ناب نهم: خوف و حزن اقسام خوف منشا خوف خوف و حزن ممدوح و مذموم ترس اميد آفرين خشوع راهزن و راهگشا خشوع و آرامش راستين دهم: رجاء رجاى سالك نا اميدى، زمينه كفر يازدهم: صبر موارد و مراتب صبر جزع دوازدهم: شكر درجات و مراتب شكر برترين مرحله شكر اركان اراده اقسام اراده مراتب اراده چهرههاى گوناگون دنيا طلبان همسفر سالكان عدم انقطاع اراده چهاردهم: شوق پانزدهم: محبت محبت راستين و دروغين محبت، محور تربيت عناصر اصيل تهذيب اخلاق خيانتبه «خود» محبتبه بندگان خدا شانزدهم: معرفت مراتب معرفت دعوت قرآن به معرفت دعوت معصومان عليهمالسلام به معرفت هفدهم: يقين علم اليقين و حق اليقين سرمايه يقين آثار يقين هجدهم: سكون اقسام سكون اضطراب در اثناى حركت سكون بعد از اضطراب مرز توكل و توسل به اسباب آثار توكل اعتماد به نفس يا توكل بر خدا؟ اشتباه در تطبيق نكات تكميلى بيستم: رضا بيست و يكم: تسليم بيست و دوم: توحيد مراحل توحيد كمال انقطاع به خدا راههاى رسيدن به كمال انقطاع بيست و سوم: اتحاد بيست و چهارم: وحدت پايان ناپذيرى وحدت شهود مقام فنا نكات تكميلى
