معارفى از قرآن

شهيد محراب آيت الله دستغيب (ره)

- فهرست -


پيشگفتار
نكاتى چند درباره زمان تفسير سوره حديد
چرا معارفى از قرآن ناميده شد
تسبيح همه موجودات و مالكيت خدا
سر انسان نمونه‏اى از قدرت بى‏پايان
اول و آخر، ظاهر و باطن
آفرينش آسمانها و معانى عرش
مكافات و مجازات، مبدأ و معاد
اختلاف روز و شب، آيه عظيمه خدا
دستورات اخلاقى براى تهذيب نفس
نور مؤمن و ظلمت كافر در صراط
خشوع دل، زمينه براى ايمان
دنيا را بطور آشكار رسوا مى‏سازد
پس، آخرت سزاوار دلبستگى است
مقدرات با اختيار منافات ندارد
پيغمبران و كتابهاى آسمانى و عدل الهى
رهبانيت و اسلام، روح الله زمان ما
پرهيزكارى سفارش همه بزرگان
پر فايده بودن كتاب
مسؤوليت بيشتر در جمهورى اسلامى
1
كسب حكمت در اين ماه شريف
خودشناسى، مقدمه خداشناسى و حكمت
تنزل وجودى در اثر خودناشناسى
خودشناسى از قرآن مجيد
بيمارى حيوانات كمتر و آسانتر است
دواى درد روح در قرآن
زهر و پادزهر در گوزن
اشك انسان بيش از گوزن كار مى‏كند
پرهيز از گناه لازمتر است
2
بذر تخم بر روى سنگ
در ماه رمضان اعصاب راحت‏تر است
راننده خواب و ماشين در حركت
آثار بسم الله از روى حقيقت
عقيده به يارى خدا فقط
كور باد چشم دلى كه تو را نبيند
دل از غير خدا بريده، بگو يا الله
ساعت مرگ، نمونه قدرت خداوندى
بنام خدا در بهترين و پست‏ترين جاها:
اندرزى عجيب و كاملاً صحيح
در قيامت هم به نام خدا نامه عمل را مى‏خواند
زيارت حسين (عليه السلام) در شب جمعه
3
اى همه هستى ز تو پيدا شده
بسم الله براى دور كردن شياطين
معنى رحمان و رحيم:
نمونه‏اى از رحمت رحمانيه خداوند
دندانهاى تيز و پهن علف خواران
مرغ هوا را نصيب دريا
رحمت بينى، بايد ملكه شود
بيماريهاى كوچك براى جلوگيرى از بيماريهاى سخت
بيمارى در اثر گناه و كفاره آن
مردن جوان براى خود و والدينش رحمت است
رحمت رحيميه ويژه مؤمنين
گبر و شفقت به پرندگان
4
رحمت رحمانى تكوينى و رحمت رحيمى كسبى است
همه موجودات گواهى به پاكى خدا مى‏دهند
سه قسم تسبيح
قلم قدرت در يك وجب صورت
صدا و بند انگشت، ظهور قدرت
قدرتنمائى در عالم گياهان
تسبيح ملكوتى را افراد ملكوتى مى‏شنوند
آهوهاى تشنه و قطعه ابر
داستانى عجيب از شعور حيوانات
5
ملك محسوس و ملكوت غير محسوس مى‏باشد
زنبور عسل نمونه‏اى از حيوان با شعور
نطق حيوانات - هدهد و مورچه در قرآن
زبان گويا در حال خواب
6
ناله حنانه از هجر رسول صلى الله عليه و آله
سه ناله زمين در سه وقت
نور و فرش براى ملكوت قبر
عزيز و حكيم بالذات، تنها خداست
عزت را در مال و جاه مى‏دانند
خليفه و آرزوى گاز ربودن
سگى به جاى اسبان، حمال خوراك
حكومت اموى و مروان حمار
عزت، در ايمان به خداست
مقاومت در برابر شهوت، عزت است
عزت بى‏نظير اباالفضل (عليه السلام)
7
جهان هستى يك مالك و خالق دارد
مالك بشر آفريننده اوست
زندگى و مرگ از شؤون ملك خداست
بى‏اعتبارى امور اعتبارى
مالكيت در غير خدا ذاتى نيست
غرور به مال موجب هلاكت است
مالك شمردن خود و مضايقه از انفاق
حيات دل نيز از خداست
دوستى مال و عاقبت به شرى
8
پس اعتراض به مرگ غلط است
مهر پرنده و جوجه‏هايش
كار خدا تشويق و ترساندن است
اول و علة العلل خداست
مرجع هم خداست
هستى خدا، آشكار و بديهى است
حقيقت ذات بر همه پنهان است
اول اضافى در مخلوقات
شبهه ردالشمس براى على (عليه السلام) و جوابش
پس چرا منكر خدا مى‏شوند
9
اول و آخر، ظاهر و باطن خداست
ساعتى بى سازنده نمى‏شود آيا...!
ساختمانى بى معمار نمى‏شود آيا...!
قدرت به محال تعلق نمى‏گيرد
خودت را به غفلت و اميدارى
يقين به علم خدا آثار دارد
آفرينش آسمانها و زمين در شش دوران
عرش، تدبير امور است
عرش ممكن است كهكشانها باشد
تمام جهان هستى عرش خداست
10
خداشناسى در سوره حديد
حفاريهاى دريائى و عجائب آن
مصاديق علم خداوند
سنگهاى آسمانى و تخريب زمين
بدنها به خاك و ارواح به عرش مى‏رود
11
ذره‏اى، از علم خدا بيرون نيست
ملكوت اعمال مومنين، بالا مى‏رود
احوالپرسى مرده‏ها از روح تازه مرده
معيت حق، قيام هر موجودى به او است
التفات به دو اسم يا حاضر يا ناظر
آثار يك لحظه ملاحظه حضور خداوند
12
ديدن، تنها از راه چشم نيست
نتيجه استهزا به حديث پيغمبر صلى الله عليه و آله و سلم
حياء در محضر پروردگار نتيجه ايمان
معاد همان مبدأ است
فرق ميان مكافات و مجازات
كشته شدن متوكل به دست پسرش
سر بريدن به جاى سيلى خوردن
13
علل و معلول محكوم اراده خدا
اختلاف روز و شب آيه عظيم خدا
خدا به صفاتتان آگاه است
پس به چنين خدائى ايمان آوريد
خشوع براى منعم حقيقى و منحصر
بشر كفور و نمك نشناس
از مالى كه عاريه داريد انفاق كنيد
فقرائى كه خدا مدحشان مى‏فرمايد
ابوذر با شتر لاغر خودش را مى‏رساند
14
لازمه ايمان، آسانى انفاق است
خليفه درمان خدا
دل، آنجاست كه مال است
مادر جعفر برمكى در طلب پوست گوسفند
قصيده مولوديه برمكى در حمام
تسبيحات زهراء عليها السلام بهتر از كنيز
ايمان هم مراتب دارد
نشانه‏هاى مؤمن از قرآن
انفاق كامل را از اهل بيت (عليه السلام) بجوئيم
15
خشوع ايمان پيش از ذلت در آتش
ترس از روزى كه بچه را پير مى‏كند
بچه دل پاك و اثر آيه قرآن
محمد صلى الله عليه و آله شما را از تاريكى به نور مى‏برد
نمونه هائى از انفاق امامان
بيست سفر حج پياده
16
بحث محمد صلى الله عليه و آله لطف به بشر
از خاك برخاسته و به خاك مى‏رويم
خواب نشانه شگفت خدا
همه نعمت و آيه خدا
تا شما را از تاريكيها به روشنائى بكشاند
پس چرا انفاق نمى‏كنيد؟
اصلاح مفضل بين دو شيعه
خدا مى‏ماند و بس
اخلاص شرط اساسى انفاق
مسجد براى خدا يا خودش؟
انفاق در سختى به اخلاص نزديكتر است
قرض برتر از صدقه است
على (عليه السلام) بدهيش را مى‏پردازد
17
از مال خدا، به خدا قرض دهيد
بزرگى دستگاه آفرينش
ميليونها مجره يا كهكشان در عالم
اتفاقهاى خدا به تمام عالم هستى
خوراك موجودات زمين از زمين
انفاق باقى خدا لايق بشر است
عطاهاى باقى پس از مرگ آمادگى مى‏خواهد
از زبانتان بهره ببريد
18
غرض از آفرينش امر باقى است
مخترع برق و كاشف ميكروب...
بخشش بدون منت و اذيت
خاك بر سنگ و صاعقه در بوستان
صدقه پنهانى بهتر است
از على (عليه السلام)آموز اخلاص عمل
از بهترين مالتان صدقه بدهيد
بهترين نخلستانها براى فقراء
زبيده و قرآن زرين
صدقه در حال تندرستى و اميد به زندگى
صدقه براى تهذيب نفس
شب قدر را براى شب قبر، قدر بدان
19
اخبار قرآن از سراى جاودان
چرا از قرآن لذت نمى‏برند؟
قبولى روزه با پرهيز از گناه
نور افشانى هر كس به قدر دارائيش
نور ولايت برتر از عبادت
مژده بوستانها و جويهاى روان به بهشتيان
بى‏نورى بى‏ايمانان در صراط
ديوارى از نور براى مؤمنين و آتش براى كفار
آرزوهاى واهى شما را فريفت
اوقات فراغت در مسجد به ياد خدا
مأموريت عقرب در گزيدن مار
20
آشكار شدن باطنها در آخرت
سه نعمت روحانى بالاتر از نعمتهاى بهشت
فضائل على و كفاره گناهان
اسباب غفلت بسيار است
مرگ تعويض لباس و قالب است
ابراهيم و چگونگى جان گرفتن مؤمن و كافر
عيادت على (عليه السلام) و توبه پيش از آن
21
على (عليه السلام) رعايت حقوق را مى‏فرمايد
حفظ از شرور به بركت ولايت اهل بيت
ايمان و عمل نيك موجب زندگى روحانى
عزت، براى مومن صالح است
ابوذر نيرومند در ايمان
تنها از گناهانتان بترسيد
توحش غرب در اخلاقيات
22
ديدار بهشتيان و دوزخيان و سخنانشان به يكديگر
آرزوها پايان ندارد
مانند مور و دانه خوراك گنجشك
مؤمن، ظاهر و باطنش يكى است
اگر مى‏خواهى با پيغمبر هم نشينى باشى...
منافق دو رو، و دو رنگ است
شانزده معنى براى مولا
عدل خدا در همه عوالم وجود
قلبى كه طاقت شنيدن آيه عذاب ندارد
مسيح بر سر جنازه مادرش مريم
يك شب قدر بهتر از هزار ماه
23
نور ايمان كجا و تاريكى شك كجا؟!
دزد با دلسوزى مال را هدر مى‏دهد
پول، حلّال مشكلات نيست
زن و رياست هم مى‏فريبند
با گفتن الله اكبر كليسا را لرزانيد
آيا هنگام خشوع دل نرسيده؟
پول پرستى، مسلمانها را بيچاره كرده
سرگرميها با ايمان نمى‏سازد
پا در خانه مى‏گذارى ياد قبرت كن
ياد مرگ، چاره سختى دل
گوشه‏اى از سفرنامه ابن بطوطه
24
تفكر در حيات، راه خداشناسى
حقيقت حيات مانند و جود شناخته نشده
آثار حيات در بدن انسان
ريشه درخت، سنگ را مى‏شكافد
از آب بيرنگ صدهزاران رنگ
گياههاى نامرئى
درخت حيوان خوار
چشم براى ديدن عجائب و شامه...
مراتب حيات، نباتى و حيوانى
حيات آدمى روح الايمان است
خرجهاى بيهوده و دورى از ايمان
شراب ضد ايمان
در برابر نعمت خدا خدمتى به دينش كنيد
زمين مرده به ظلم را به عدل زنده مى‏كند
ايراد بى جا در ازدواج ظلم است
فرمايش على (عليه السلام) به علاء بن زياد بصرى
مهدى (عج) پرچمدار عدل
جنگ و قحطى، آمادگى براى اصلاح
صيحه آسمانى و نزول مسيح
با تكامل عقل، مردم رو به مصلح مى‏آورند.
دعا براى ظهور موثر است
25
خداشناسى عقلا واجب است
حركت به مجرد اراده، قدرت جان
زيركيها در حيوانات از روح حيوانى است
موش و شيشه شربت نارنج
ميمون و بز با ظرف ماست
جان دهنده و گيرنده خداست
خداوند، زمين دلها را زنده مى‏كند
با صدقه خود را از آتش برهانيد
كوتاهى در شوهر دارى موجب هلاكت است
سه شرط براى قرض حسن
26
چرا دعايمان مستجاب نمى‏شود؟
سريع الاجابة براى بنده مطيع
اجابت به تدريج و به وسيله اسباب
ازدواج عابد با دختر اشراف زاده
گاهى مصلحت در تاخير استجابت است
آب و آتش و تعبيرى شگفت
چهل سال پس از اجابت واقع شد
چرا عوض انفاق در دنيا نيامد
عوض صدقه گاهى جلوگيرى از بلا است
27
ايمان راستى از عمل جدا نيست
صديق بسيار راستگو و درست كردار است
براى پول بيشتر خاضع است
در بيم و اميد از غير خدا رسوا مى‏شود
با رئيس صديقين على (عليه السلام) محشور مى‏شود
براى آشتى دادن دروغ مانعى ندارد
امامان گواهان امتند
كافران ملازم دوزخند
مكاشفه بهشت برزخى و ناله از فراق آن
همه از عاقبت كار بايد بترسيم
28
شناسائى حقيقت ويژه انسان
دنيا به معنى نزديكتر يا پست‏تر
لعب، كار پر رنج ولى بيهوده است
مرگ و پايان بازى
لهو سرگرمى و باز ماندن از هدف
زينت دلربائى است
دوام زناشوئى به واسطه حجاب
زينت در مسكن
فخر به نسبت در محضر پيغمبر (صلى الله عليه و آله و سلم)
موش و هفده سكه اشرافى
29
نماز جماعت بزرگترين شعار اسلام
بهره‏بردارى از زبان، نعمت خدا
فكر در امور معنوى، عبادت قلبى است
روزه عبادتى بزرگ براى تكامل
روزه عام و خاص و خاص الخاص
گناهان ثبت شده پاك مى‏شود
30
موسى چهل روز نخورد و نياشاميد
صنايع بدن خودشناسى كم فايده است
كشمكش روحانيت و حيوانيت در آدمى
تو بنده بنده من هستى
پول عثمان نمى‏تواند ابوذر را بفريبد
توقف و احتياط در موارد مشتبه
على (عليه السلام) اسير نفس نمى‏شود
راه و چاه معلوم، و جبر هم نيست
هر كه بامش بيش، برفش بيشتر
شريح قاضى اسير بدره زر
31
وجود مدركات دليل بر تجرد روح
معالجه خوارزمشاه به كمك قوه روح
واهمه محكوم به اعدام او را مى‏كشد
توانائى خدا در حال مرگ، آشكار مى‏شود
جنازه اسكندر و دستهاى باز و خالى
حكمتى از بهلول در گورستان
روح آدمى جائى ندارد
حقيقت خداى را چون حقيقت روح ندانيم
كار عزرائيل حيرت آور است
روح هزار كار مى‏كند و يكى است
كارهاى روح به وسيله بدن
خواب نشانه‏اى از تجرد روح
ترا تيشه دادند هيزم كنى
پس روح خودت را مواظبت كن
دنيا شما را از ياد خدا باز ندارد
32
توحيد اسلامى، در صفات و افعال خدا
رازقيت خدا نسبت به جنين
همه نعمت‏ها از خدا است
شكم معاويه و هاويه جهنم
توحيد توبه از شرك است
تنها اميد به رحمت خدا و ترس از گناه
موحد جان را فداى دوست مى‏كند
33
يقين به تربيت كردن از طرف خداوند
يقين به همراهى خداوند
ايمان يك ساعته از فحشاء باز مى‏دارد
رفتار مهاجرين در برابر نجاشى
سحره فرعون و قدرت ايمان
چگونه مؤمنين را مى‏سوزاندند؟
34
مظاهر تمدن در راه توحش
حكم لعب بسته به عنوان ثانوى است
مؤمن از كار خدا به شگفت مى‏آيد
تكاثر، پول روى هم انباشتن
احتضار مأمون و رژه لشكر
از على (عليه السلام) آموز اخلاص عمل
زفاف و سپاس خدا در حجله
حيات رحمانى به غرض عقلائى
35
سبب آمرزش در اطاعت و توبه
گفتگوى حضرت سجاد (عليه السلام) با زهرى
وسعت بهشت به اندازه همه آسمانها و زمين
مسابقه در خيرات نتيجه ايمان
36
شتاب در كار آخرت خوب است
بهشت هم اكنون موجود است
مجلسى و شفاء به بركت طعام بهشتى
ثواب باقى، تنها از فضل خداست
روزى يك انار و هفتاد سال عبادت
يك عمر عبادت در برابر نعمت چشم
در كتاب الهى، همه حوادث ثبت است
تقديرات الهى با حفظ اختيار
تا بر گذشته اندوه نخوريد
شادى بر امر مادى نيز غلط است
رؤياى صادقانه دليل مقدرات
داماد مرده و زيارت قبر حسين (عليه السلام)
ملكوت مال يتيم و ربا خوارى
37
تعليم قرآن، راحتى دنيا و آخرت
بيابانى، ولى دل روشن
مرده پسرش را مى‏پيچد ولى خودش...
مرگ براى مرده و بازماندگان خير است
38
عدل در كرات آسمانى
كمربند زمين، مظهر عدل خدا
به هر حيوانى آنچه لازم دارد داده است
مژگان چشم و فوائد بسيار
قوانين الهى براى عدل بشر
قانون گذارى شأن خدا است
عبادات روى ميزان معينى است
فقه اسلامى جامعترين قوانين
دعاء افتتاح در ماه رمضان
تشرف مقدس اردبيلى خدمت ولى عصر (عج)
39
معجزه پيغمبران دليل صدق آنها است
خداى موسى بيدار است
تقاضا و پيشنهادهاى مشركين به پيغمبر (صلى الله عليه و آله و سلم)
شياد با معجزه خربزه سه روزه
معجزه پيغمبر اسلام هميشگى است
كتاب الهى با پيغمبران
ميزان براى بسط عدل است
بهره بردارى و دفع دشمن به وسيله آهن
مبارزه با اسلحه بر عليه دشمنان دين
راه بهشت با زحمات همراه است
40
به هر چه بيشتر نياز است، بيشتر آفريده
توفيق شكر هم از تو است
يارى خدا درباره اسلام
غيب مطلق خدا است
در راه الاغى جان باخت
خدا نيازى به يارى شما ندارد
سخن ابراهيم ادهم زير چوب
نوح، شيخ الانبياء و مدت عمرش
چرا بت پرستى دوام يافته
مجسمه، مقدمه بت پرستى
بيشتر مردمان از راه به در رفتند
سرگذشت مختصر حضرت مسيح (عليه السلام)
مسلمانان ملتزم خواندن و حفظ قرآن بودند
41
هرگز خالى از حجت نيست
مهربانى در نصارا به تبعيت از مسيح
پيدايش رهبانيت در نصارا
چرا به محمد (صلى الله عليه و آله و سلم) ايمان نياورديد؟
مسجد ضرار و ابوعامر راهب
تحريكات ابوعامر و مرگ در تنهائى
گناه بخشى خيانتى برتر
دكان بهشت فروشى را بست
پيشرفت كمونيست نتيجه خرابى كليسا
روح الله زمان ما خمينى است
على (عليه السلام) سنگ عظيم را بلند و پرتاب نمود
راهب به دست على (عليه السلام) مسلمان شد
42
شما كه باور كرده‏ايد بپرهيزيد
ملاحظه حضور حق هنگام گناه
تقوى در همه طبقات بايد پيدا شود
زهرا (عليه السلام) سرمشق بانوان پرهيزكار
سادگى در ازدواج را رعايت كنيد
خوراك خوردن حضرت رضا (عليه السلام) با غلامان
مقام معنوى تواضع مى‏آورد
نمايندگى مردم، خدمتگزارى نه رياست
اگر بنده بود چنين نبود
محمد (صلى الله عليه و آله و سلم) از همه بنده‏تر
احترام اهالى مدائن از اميرالمؤمنين (عليه السلام)
نفس اژدهاست او كى مرده است
43
پرهيزكار، مؤمن متعهد است
آثار تقوا از زبان سرور متقين
ايمان به رسول در امر ولايت و حكومت
دو بهره از رحمت براى مؤمن متعهد
نور براى تشخيص حق از باطل
آمرزش خداوند براى مؤمن متعهد
آشوب به خاطر فروش اسلحه و پول
44
چيزى از فضل خدا به دست يهود و نصارا نيست
افتخار مسلمين، قرآن وحى خدا است
حرف زائد با بلاغت نمى‏سازد
كمالات معنوى با پندار درست نمى‏شود
آيا سه روز مسيح در آتش ماند؟
عطاى خدا چون خودش بزرگ است