به سوى مدينه فاضله
على كريمى جهرمى
- فهرست -
مقدمه ويژگيهاى پدر وصيت كننده نابود شونده مقر به غلبه يا فناء زمان عمر پشت سر گذاشته تسليم روزگار نكوهشگر دنيا ساكن كوى مردگان كوچ كننده ى از دنيا ويژگيهاى فرزند وصيت شده آرزومند ناشدنيها پوينده ى راه هلاك شدگان در تير رس بيماريها در گرو ايام هدف مصيبت ها بنده ى دنيا سوداگر فريب بدهكار مرگ اسير مرگ ملازم غصه ها همنشين اندوه ها آماج آفتها زمين خورده ى شهوات جانشين مردگان انگيزه ى نوشتن وصيت ضرورت به خود پرداختن احساس مسئوليت و محبت نسبت به فرزند سفارش به تهذيب نفس تقوا ملازمت امر خدا آباد كردن قلب با ياد خدا چنگ زدن به ريسمان الهى زنده كردن قلب با موعظه كشتن خواهشهاى نفس بوسيله زهد تقويت قلب با يقين نورانى كردن قلب با حكمت مهار كردن قلب با ياد مرگ به اقرار آوردن نفس بينا كردن به آفات ترساندن از يورش بديها آگاه كردن از سرگذشت پيشينيان خط مشى زندگى نفروختن آخرت به دنيا پرهيز از مطالب مافوق ادراك پرهيز از امور نامربوط ادراک عاقبت نگرى امر به معروف و نهى از منكر تحمل سختى ها در راه خدا بى اعتنائى به نكوهش نكوهشگران اهتمام به امر حق آگاهى دينى صبر و پايدارى در راه حق انقطاع الى الله اخلاص در دعا طلب خير از خدا پند پذيرى علم سودمند نگرش ديگر بر انگيزه ى وصيت ترس از بروز موانع امام، از اشتباه و نقصان در فكر، معصوم است بهار تربيت انتقال تجارب توجه به تربيت فرزند زمان تربيت فرزند مراحل و شيوه ى تربيت فرزند باز هم ترس از بروز موانع محبوبترين وصاياى على تقوا اكتفا به فرامين الهى دنباله روى از صالحان ياد خيرى از نياكان و گذشتگان جستجوى حقيقت از راه صحيح استمداد از خدا در به دست آوردن عقيده ى صحيح مستعد كردن زمينه ها براى پذيرش حقايق روشن نگرى و بصيرت در تحصيل دين شناخت و توجه به خدا و بهترين معلمان مبدء همه امور استقرار جهان طبق اراده و مشيت خدا جهل انسان به اسرار هستى و حكمتهاى الهى توجه به مبدا متعال پيامبر، بهترين معلم خداشناسى پدر، بهترين معلم دلسوز يگانگى خداى تعالى بعضى از صفات خداى تعالى آثار معرفت خدا در نفس انسان شناخت دنيا و آخرت ناپايدارى دنيا و اشاره اى به نعمتهاى آخرت مثل دنيا آزمودگان مثل فريفتگان دنيا عاليترين اعمال وجدان، بهترين قاضى ملاك محبوبها و منفورها پرهيز از ظلم احسان ملاك زشتى ملاك خشنودى پرهيز از ندانسته گوئى كنترل زبان عجب سخت كوشى پرهيز از ثروت اندوزى خشوع در برابر خداى تعالى راه آخرت و نيازهاى آن راه طولانى و سخت وبال بودن گناهان حامل توشه هاى راه سبكباران در سفر آخرت آماده سازى منزل آخرت انقطاع عمل در آخرت جاذبه هاى ارتباط با خدا اجازه ى دعا ارتباط مستقيم و بى واسطه عدم محروميت از توبه درنگ در عذاب حفظ آبرو آسان پذيرى توبه دريغ از جريمه نا اميد نساختن محاسبه توبه بعنوان حسنه افزايش حسنات فتح باب توبه شنيدن صداى بندگان امكان ابلاغ درخواستها نامحدود بودن در دعا اعطاء كليدهاى خزائن نهى از ياس و عوامل تاخير يا عدم اجابت دعا بخشش به ميزان نياز تاخير براى اجر بيشتر تعوض با اعطاء شايسته تر نيك بودن وضع موجود درخواستهاى مطلوب نگاهى ديگر بر آخرت و دنيا انسان براى حيات جاويد آفريده شده است انسان در راه سير به سوى آخرت ناچارى از مرگ اعلان خطر ياد مرگ و مشكلات پس از آن پرهيز از جذب دنياداران شدن چهره ى كريه دنيا مثل دنيا پرستان كور دل مثل ديگرى از دنيا طلبان جاهل سيه روزى دلدادگان دنيا روشن شدن حقايق نمونه اى از جذبه و تاثير جملات فوق حركت جبرى بسوى مرگ مبانى فكرى و عملى انجام نشدن آرزوها ترك حرص در طلب ماديات آبرومند بودن و تن به پستى ندادن آزادگى هر خيرى خير نيست پرهيز از طمع انحصار ولى نعمت روزى كم و آبرومندانه حفظ زبان حفظ موجود به جاى طلب غير تلخى گوارا هر مال و ثروتى ارزش ندارد حافظ اسرار خود هر تلاشى به نفع انسان تمام نمى شود خطر پرگوئى تفكر مايه ى بينش است دوستى با نيكان و جدائى از اشرار نكوهش از حرام زشت ترين ظلمها مراعات و مناسبتها و مقتضيات تفاوت اثرها گاهى دشمن، خير خواهى، و دوست خيانت ميكند سرمايه ى نابخردان عقل بهترين تجربه ها از دست دادن فرصت، غصه انگيز است هر تلاشى به ثمر نمى رسد نكوهش نابود كردن توشه ى راه محدوديت امور دستيابى به مقدرات تاجر در معرض خطر بركت مال ياور زبون دوست متهم آسان گيرى حوادث روزگار به اميد زياد طلبى پرهيز از لجاجت عاليترين آئين دوستى با دوستان تعبيرى بى سابقه در رعايت دوستان تواضع و احسان بى مورد عدم دوستى با دشمن دوست خيرخواهى فرو بردن خشم احسان به دشمن مرز و محدوده در دشمنى تصديق حسن ظن ديگران صميميت با دوستان و عدم تضييع حق آنان بر خورد علاقمندانه با افراد خانواده ميزان ارتباط و دوستى سبقت در استحكام دوستى سبقت در احسان بيشتر جلوه گر نشدن ظلم دوستان جهت گيرى تلاشها زشت ترين حالات انسان بايد دنيا را ابزار آخرت قرار داد بى تابى نابجا آينده چونان گذشته است فرق بين انسان و چهارپايان شيوه ى مبارزه با اندوهها ترك اعتدال، ظلم است ارزش دوست دوست واقعى نقش هوى و هوس آشنايان و بيگانگان غريب كيست؟ تجاوزگر از حق اكتفا بر ارزش خويش محكمترين اتصال دشمن تو كيست؟ نا اميدى مطلوب جايگاه افشاگرى غنيمت شمردن فرصت ها خطاى بينا تاخير بديها بريدن از جاهل مكر زمانه آسيب زمانه هر تيرى به هدف نمى رسد رابطه حاكم و زمان اهميت رفيق و همسايه پرهيز از سخنان مضحك نكاتى راجع به بانوان تقسيم كارها و مسئوليت هر فردى در قبال وظائف محوله اقوام و خويشان، بال و پر انسانند خاتمه "دعا براى دين و دنياى فرزند"