برگزيده تفسير نمونه جلد سوم
تفسير سوره هاى :
كهف، مريم، طه، انبيا، حج، مؤمنون، نور، فرقان، شعرا، نمل، قصص، عنكبوت، روم، لقمان، سجده، احزاب

زير نظر: آية اللّه مكارم شيرازى
تحقيق و تنظيم :احمد على بابائى

- فهرست -


سوره كهف [ 18] .
محتواى سوره :
فضيلت تلاوت سوره :
آغاز با حمد و ستايش خدا:
غصه مخور جهان ميدان آزمايش است :
آغاز ماجراى اصحاب كهف :
سرگذشت مشروح اصحاب كهف :
موقعيت دقيق اصحاب كهف :
بيدارى بعد از يك خواب طولانى ! .
پايان ماجراى اصحاب كهف :
خواب اصحاب كهف :
جنبه هاى آموزنده اين داستان ـ .
پاكدلان پابرهنه ! .
ترسيمى از موضع مستكبران در برابر مستضعفان :
اين هم پاسخ مستضعفان ! .
و اين هم پايان كارشان :
آغاز و پايان زندگى دنيا در يك تابلو زنده :
واى بر ما اين چه كتابى است ! .
شياطين را اولياى خود قرار ندهيد! .
گويى تنها منتظر مجازاتند! .
در مجازات الهى عجله نمى شود:
سرگذشت شگفت انگيز خضر و موسى :
ديدار معلم بزرگ :
معلم الهى و اين اعمال زننده ؟! .
آغاز جز شانزدهم قرآن مجيد .
اسرار درونى اين حوادث ! .
درسهاى داستان خضر و موسى :
سرگذشت عجيب ذوالقرنين ! .
(آيه )ـ ((ذوالقرنين )) .
سد ذوالقرنين چگونه ساخته شد؟ .
نكات آموزنده اين داستان تاريخى :
ياجوج و ماجوج كيانند؟ .
منزلگاه افراد بى ايمان :
زيانكارترين مردم :
آنها كه اميد لقاى خدا را دارند! .
سوره مريم [19] .
محتواى سوره :
فضيلت تلاوت سوره :
دعاى گيراى زكرياـ .
زكريا به آرزوى خود رسيد:
صفات برجسته يحيى :
سرآغاز تولد مسيح (ع ):
مريم در كشاكش سخت ترين طوفانهاى زندگى :
مسيح در گاهواره سخن مى گويد:
مگر فرزند براى خدا ممكن است ؟! .
منطق گيرا و كوبنده ابراهيم (ع ):
نتيجه دورى از شرك و مشركان :
موسى پيامبرى مخلص و برگزيده :
اسماعيل پيامبر صادق الوعد:
اينها پيامبران راستين بودند, اما .
توصيفى از بهشت ! .
بندگانيم جان و دل بر كف ! .
همه وارد جهنم مى شوند ! .
يك تفكر خرافى و انحرافى ! .
خدا و فرزند داشتن ! .
ايمان سرچشمه محبوبيت ! .
سوره طه [20] .
محتواى سوره :
فضيلت تلاوت سوره :
آتشى در آن سوى بيابان ! .
عصاى موسى و يد بيضا ! .
خواسته هاى حساب شده موسى :
چه خداى مهربانى ! .
نخستين برخورد با فرعون جبار:
فرعون خود را براى مبارزه نهايى آماده مى كند:
موسى (ع ) نيز به ميدان مى آيدـ .
پيروزى عظيم موسى (ع ):
نجات بنى اسرائيل و غرق فرعونيان :
غوغاى سامرى ! .
سرنوشت دردناك سامرى ! .
صحنه هول انگيز قيامت :
آدم و فريبكارى شيطان ! .
از تاريخ گذشتگان عبرت بگيريد:
آغاز جز هفدهم قرآن مجيد .
سوره انبيا [21] .
محتواى سوره :
فضيلت تلاوت سوره .
پيامبران همه از نوع بشر بودند:
چگونه ستمگران در چنگال عذاب گرفتار شدند ؟ .
آفرينش آسمان و زمين بازيچه نيست :
فرشتگان بندگان شايسته و فرمانبردار ! .
باز هم نشانه هاى خدا در جهان هستى :
همه مى ميرند ! .
شمه اى از داستان پيامبران :
برهان دندانشكن ابراهيم :
آنجا كه آتش گلستان مى شود:
هجرت ابراهيم از سرزمين بت پرستان :
نجات لوط از سرزمين آلودگان ! .
نجات نوح از چنگال متعصبان لجوج :
قضاوت داوود و سليمان :
بادها در فرمان سليمان ! .
ايوب را از گرداب مشكلات رهايى بخشيديم :
اسماعيل و ادريس و ذاالكفل :
نجات يونس از آن زندان وحشتناك :
نجات زكريا از تنهايى :
مريم بانوى پاكدامن :
امت واحده ! .
كافران در آستانه رستاخيز:
هيزم جهنم ! .
آن روز كه آسمانها در هم پيچيده مى شود ! .
حكومت زمين از آن صالحان خواهد بود:
پيامبر رحمت براى جهانيان :
سوره حج [22] .
محتواى سوره :
فضيلت تلاوت سوره :
(آيه )ـ زلزله عظيم رستاخيز:
پيروان شيطان ! .
دلائل معاد در عالم جنين و گياهان :
باز هم مجادله به باطل :
آنها كه بر لب پرتگاه كفرند! .
رستاخيز پايان همه اختلافات ! .
همه موجودات جهان در پيشگاه او سجده مى كنند:
دو گروه متخاصم در برابر هم ! .
مانعان خانه خدا! .
دعوت عام براى حج ! .
بخش مهم ديگرى از مناسك حج :
مخبتان را بشارت ده ! .
قربانى براى چيست ؟ .
نخستين فرمان جهاد:
فلسفه تشريع جهادـ .
سير در ارض و بيدارى دلها:
وسوسه هاى شياطين در تلاشهاى انبيا:
پيروزمندان كيانند؟ .
نشانه هاى خدا در صحنه هستى ! .
هر امتى عبادتى دارد:
معبودانى ضعيفتر از يك مگس ! .
پنج دستور سازنده و مهم ! .
آغاز جز هجدهم قرآن مجيد .
سوره مؤمنون [23] .
محتواى سوره :
فضيلت تلاوت سوره :
صفات برجسته مؤمنان ! .
مراحل تكامل جنين در رحم مادر:
باز هم نشانه هاى توحيد:
منطق كوردلان مغرور:
پايان عمر يك قوم سركش ! .
سرنوشت غم انگيز يك قوم ديگر (قوم ثمود):
اقوام سركش يكى بعد از ديگرى هلاك شدند:
قيام موسى و نابودى فرعونيان فرا مى رسد:
آيتى ديگر از آيات خدا:
همگى امت واحديد:
بهانه هاى رنگارنگ منكران :
طرق مختلف بيدارسازى الهى :
شرك جهان را به تباهى مى كشد:
تقاضاى ناممكن ! .
گوشه اى از مجازات بدكاران :
كوتاهى عمر اين جهان :
رستگاران و نارستگاران :
سوره نور [24] .
محتواى سوره :
فضيلت تلاوت سوره :
= مجازات تهمت :
مجازات تهمت به همسر! .
داستان پرماجراى افك (تهمت عظيم )((5)):
اشاعه فحشا ممنوع است :
مجازات هم حسابى دارد! .
نوريان مر نوريان را طالبند! .
بدون اذن به خانه مردم وارد نشويد:
مبارزه با چشم چرانى و ترك حجاب :
فلسفه حجاب :
ترغيب به ازدواج آسان :
(آيه )ـ همه تسبيح گوى او هستند:
(آيه )ـ گوشه اى ديگر از شگفتيهاى آفرينش :
ايمان و پذيرش داورى خداـ .
(آيه )ـ ايمان و تسليم مطلق در برابر حق :
حكومت جهانى مستضعفان ! .
اين وعده الهى از آن كيست ؟ .
(آيه )ـ فرار از چنگال مجازات او ممكن نيست ! .
(آيه )ـ آداب ورود به جايگاه خصوصى پدر و مادر:
(آيه )ـ خانه هايى كه غذا خوردن از آنها مجاز است :
پيامبر را تنها نگذاريد! .
محتواى سوره :
فضيلت تلاوت سوره :
(آيه )ـ برترين معيار شناخت :
چرا اين پيامبر گنجها و باغها ندارد؟ .
(آيه )ـ محاكمه معبودان و عابدان گمراه :
همه پيامبران چنين بودند! .
آغاز جز نوزدهم قرآن مجيد .
(آيه )ـ ادعاهاى بزرگ :
(آيه )ـ آسمان با ابرها شكافته مى شود! .
(آيه )ـ خدايا, مردم قرآن را ترك كردند! .
(آيه )ـ اين همه درس عبرت و اين همه بى خبرى ! .
(آيه )ـ دو درياى آب شيرين و شور در كنار هم ! .
(آيه )ـ پاداش من هدايت شماست ! .
(آيه )ـ صفات ويژه بندگان خاص خدا:
تبديل سيئات به حسنات :
(آيه )ـ اگر دعاى شما نبود ارزشى نداشتيد! .
سوره شعرا [26] .
محتواى سوره :
فضيلت تلاوت سوره :
(آيه )ـ زوجيت در گياهان :
(آيه )ـ آغاز رسالت موسى .
(آيه )ـ برخورد منطقى و قاطع با فرعون :
(آيه )ـ ساحران از همه جا گرد آمدند! .
(آيه )ـ عاقبت دردناك فرعونيان ! .
(آيه )ـ دعاهاى پربار ابراهيم (ع ):
(آيه )ـ نجات نوح و غرق مشركان خودخواه :
(آيه )ـ جنايات و اعمال بى رويه قوم عاد:
(آيه )ـ ما را اندرز مده كه در ما اثر نمى كند! .
(آيه )ـ لجاجت و سرسختى قوم صالح :
(آيه )ـ قوم ننگين و متجاوز! .
(آيه )ـ سرانجام قوم لوط:
(آيه )ـ ((شعيب )) و اصحاب ((ايكه ))! .
(آيه )ـ سرنوشت اين قوم خيره سر! .
(آيه )ـ عظمت قرآن در كتب پيشين :
(آيه )ـ اگر قرآن بر عجم نازل شده بود ! .
(آيه )ـ تهمتى ديگر بر قرآن ! .
(آيه )ـ اقوام نزديكت را به اسلام دعوت كن :
انذار بستگان نزديك (حديث يوم الدار):
سوره نمل [27] .
محتواى سوره :
فضيلت تلاوت سوره :
(آيه )ـ قرآن از سوى حكيم دانايى است :
(آيه )ـ موسى اينجا به اميد قبسى مى آيد! .
(آيه )ـ حكومت داوود و سليمان :
(آيه )ـ سليمان در وادى مورچگان ! .
(آيه )ـ داستان هدهد و ملكه سبا:
(آيه )ـ مرا با مال نفريبيد! .
(آيه )ـ در يك چشم بر هم زدن تخت او حاضر است ! .
(آيه )ـ نور ايمان در دل ملكه سبا:
(آيه )ـ صالح در برابر قوم ثمود:
(آيه )ـ توطئه نه گروهك مفسد در وادى القرى :
(آيه )ـ انحراف قوم لوط:
آغاز جز بيستم قرآن مجيد .
(آيه )ـ آنجا كه پاكدامنى عيب بزرگى است ! .
(آيه )ـ با اين همه باز مشرك مى شويد! .
(آيه )ـ از توطئه هاى آنها نگران مباش ! .
(آيه )ـ حركت زمين , يك معجزه علمى قرآن ! .
(آيه )ـ آخرين ماموريت پيامبر(ص ):
سوره قصص [28] .
محتواى سوره :
فضيلت تلاوت سوره :
(آيه )ـ در آغوش فرعون ! .
(آيه )ـ بازگشت موسى به آغوش مادر:
(آيه )ـ موسى در طريق حمايت از مظلومان :
(آيه )ـ موسى مخفيانه به سوى مدين حركت مى كند! .
(آيه )ـ يك كار نيك درهاى خيرات را به روى موسى گشود! .
(آيه )ـ موسى در خانه شعيب :
(آيه )ـ نخستين جرقه وحى ! .
(آيه )ـ موسى در برابر فرعون :
(آيه )ـ هر روز به بهانه اى از حق مى گريزند! .
حق طلبان اهل كتاب به قرآن تو ايمان مى آورند! .
(آيه )ـ هدايت تنها به دست خداست ! .
(آيه )ـ دلبستگيهاى دنيا شما را نفريبد! .
(آيه )ـ نعمت بزرگ روز و شب :
(آيه )ـ ثروتمند خودخواه بنى اسرائيل :
(آيه )ـ جنون نمايش ثروت ! .
(آيه )ـ نتيجه سلطه جويى و فساد در ارض :
وعده بازگشت به حرم امن خداـ .
= سوره عنكبوت [ 29] .
اين سوره در ((مكه )) نازل شده و داراى 69 آيه است .
محتواى سوره :
فضيلت تلاوت سوره :
(آيه )ـ آزمايش الهى يك سنت جاويدان :
(آيه )ـ فرار از حوزه قدرت خدا ممكن نيست ! .
برترين توصيه نسبت به پدر و مادر:
(آيه )ـ در پيروزيها شريكند اما در مشكلات نه ! .
(آيه )ـ اشاره اى به سرگذشت نوح و ابراهيم :
(آيه )ـ طرز پاسخ مستكبران به ابراهيم (ع ):
(آيه )ـ آلوده دامنان خيره سر! .
(آيه )ـ و اين هم سرنوشت آلودگان ! .
(آيه )ـ هر گروه ستمگر به نوعى مجازات شدند:
(آيه )ـ تكيه گاههاى سست همچون لانه عنكبوت ! .
(آيه )ـ نماز بازدارنده از زشتيها و بديها:
آغاز جز 21 قرآن مجيد .
(آيه )ـ براى بحث بهترين روش را برگزينيد:
(آيه )ـ= آيا معجزه قرآن كافى نيست ؟! .
هجرتى بايد كرد! .
(آيه )ـ در دل خدا مى گويند و با زبان بت ! .
سوره روم [30] .
محتواى سوره :
فضيلت تلاوت سوره :
يك پيشگويى عجيب ! .
اعجاز قرآن از دريچه علم غيب ! .
(آيه )ـ عاقبت بدكاران ! .
(آيه )ـ سرنوشت مجرمان در قيامت :
(آيه )ـ تسبيح و حمد در همه حال براى خداست :
(آيه )ـ آيات خدا در آفاق و انفس ! .
(آيه )ـ باز هم نشانه هاى عظمت او در برون و درون :
(آيه )ـ توحيد مالكيت خداوند:
(آيه )ـ سرچشمه فساد, اعمال خود مردم است ! .
سوره لقمان [31] .
محتواى سوره :
فضيلت تلاوت سوره :
غنا يكى از دامهاى بزرگ شياطين ! .
تحريم غنا:
(آيه )ـ اين آفرينش خداست , ديگران چه آفريده اند؟ .
(آيه )ـ احترام پدر و مادر:
(آيه )ـ تكيه گاه مطمئن ! .
ده وصف از اوصاف پروردگار:
(آيه )ـ در گرداب بلا! .
وسعت علم خداوند! .
سوره سجده [32] .
نامهاى اين سوره :
محتواى سوره :
فضيلت تلاوت سوره :
(آيه )ـ عظمت قرآن , و مبدا و معاد:
(آيه )ـ مراحل شگفت انگيز آفرينش انسان :
(آيه )ـ ندامت و تقاضاى بازگشت ! .
(آيه )ـ پاداشهاى عظيمى كه هيچ كس از آن آگاه نيست ! .
(آيه )ـ مجازاتهاى تربيتى :
سوره احزاب [33] .
محتواى سوره :
فضيلت تلاوت سوره :
تنها از وحى الهى پيروى كن ! .
دستور اول :
دستور دوم :
سومين دستور .
(آيه )ـ ادعاهاى بيهوده ! .
(آيه )ـ پيمان محكم الهى :
(آيه )ـ آزمايش بزرگ الهى در ميدان احزاب :
(آيه )ـ منافقان و ضعيف الايمانها در صحنه احزاب :
(آيه )ـ نقش مؤمنان راستين در جنگ احزاب :
پيامدهاى جنگ احزاب :
(آيه )ـ غزوه بنى قريظه يك پيروزى بزرگ ديگر! .
پيامدهاى غزوه بنى قريظه :
يا سعادت جاودان يا زرق و برق دنيا! .
آغاز جز 22 قرآن مجيد .
(آيه )ـ همسران پيامبر بايد چنين باشند! .
جاهليت قرن بيستم ! .
شخصيت و ارزش مقام زن در اسلام ـ .
(آيه )ـ مبلغان راستين كيانند؟ .
(آيه )ـ رحمت و درود خدا و فرشتگان راهگشاى مؤمنان :
(آيه )ـ تو چراغ فروزانى ! .
(آيه )ـ گوشه اى از احكام طلاق و جدايى شايسته :
(آيه )ـ با اين زنان مى توانى ازدواج كنى ! .
رفع يك مشكل ديگر از زندگى پيامبر .
(آيه )ـ يك حكم مهم ديگر در ارتباط با همسران پيامبر:
مواردى كه از قانون حجاب مستثنا است ـ .
(آيه )ـ سلام و درود بر پيامبر(ص ):
اخطار شديد به مزاحمان و شايعه پراكنان ! .
(آيه )ـ مى پرسند: قيامت كى برپا مى شود؟ .
(آيه )ـ چه نسبتهاى ناروا به موسى (ع ) دادند؟ .
(آيه )ـ سخن حق بگوييد تا اعمالتان اصلاح شود:
(آيه )ـ حمل امانت الهى بزرگترين افتخار بشر: