نهج الحياة «فرهنگ سخنان حضرت فاطمه (عليها السلام)»
محمد دشتى
- فهرست مطالب -
سخن آغازين چاپ چهاردهم مقدمه آ: اول : آيين همسردارى 1- ايثارگرى فاطمه (عليه السلام ) 2- كار در خانواده 3- اوج ادب و ايثار 4- هماهنگى با شوهر: دفاع حديث 73 5- تحمل مشكلات اقتصادى : م - مشكلات اقتصادى حديث 179 و 180 و 181 6- تحمل مشكلات زندگى و خانوادگى : 7- معرفى همسر نمونه : ر- روابط اجتماعى ، حديث 84 آ: دوم : آداب غذا خوردن : ب - بهداشت حديث 29 آ: سوم : آرايش و زيبائى : ز- زن و آرايش حديث 96 آ: چهارم : آگاهى و شناخت الف : اول : احكام اسلامى 1- كيفيت تطهير كودك 2- مصرف گوشت عيد قربان الف : دوم : اخلاص در عبادت الف : سوم : اخلاق و روابط انسانى 1- خوشرويى 2- اخلاق زناشويى : آ- آئين همسردارى 3- اخلاق اقتصادى : م - مشكلات اقتصادى 4- اخلاق سياسى : الف : چهارم : ازدواج از ديدگاه فاطمه عليها السلام 1-مشورت با دختر 2- احترام متقابل دختر به نظر پدر 3- پرهيز از ارزشهاى دروغين در ازدواج 4- شكوه از طرفداران ارزشهاى جاهلى در ازدواج : 5- حالات معنوى فاطمه عليها السلام در شب ازدواج : الف : پنجم -افشاگريهاى حضرت زهرا (عليه السلام ) الف : ششم -امامت و رهبرى 1- ارزش اهل بيت (عليهم السلام ) و امامان (عليهم السلام ): 2- ره آورد امامت (فلسفه امامت ): 3- نقش تربيتى پيامبر و امام (عليه السلام ): 4- معرفى امامان 12 گانه : 5- معرفى حضرت قائم آل محمد صلى الله عليه و آله . 6- ضرورت گرايش مردم به امام : الف : هفتم - اثبات امامت امام على (عليه السلام ) ((هدايت تشريعى )) 1- يادآورى روايات رسول خدا صلى الله عليه و آله : 2- حماسه غدير و حديث منزلت : الف - يادآورى حديث منزلت : ب - پاسخ بهانه جوها: ج - عذرتراشى ممنوع : الف : هشتم : ويژگى هاى امام على (عليه السلام ) ((امام على (عليه السلام ) از ديدگاه حضرت زهرا عليها السلام )) 1- ارزشهاى امام على (عليه السلام ) 2- بهترين شوهر: حديث 10 3- سوابق مبارزاتى على (عليه السلام ) 4- ايثارگرى و بخشش امام على (عليه السلام ): 5- نقش تربيتى امام على (عليه السلام ) 6- علل غصب خلافت امام (عليه السلام ) 7- على (عليه السلام ) و جاذبه هاى عاشقانه در عبادت : 8- فاطمه و ارزشهاى امام على (عليه السلام ): 9- عامل رستگارى : 10- گريه بر مظلوميت امام على (عليه السلام ) 11- دفاع از امام على (عليه السلام ) 12- نگرانى از انبوه مشكلات على (عليه السلام ) الف : نهم -انفاق و سخاوت فاطمه (عليه السلام ) الف : دهم -ايثارگرى الف : يازدهم -ايمان فاطمه (عليها السلام ) ب : بهداشتى 1- بهداشت دست 2- آداب غذا خوردن 3- بهداشت غذا: پ : اول : پوشش زن ح - حجاب زن پ : دوم : پيامبر و فاطمه عليها السلام 1- نقش تربيتى پيامبر صلى الله عليه و آله در جامعه 2- تلاش براى جلب رضايت پيامبر صلى الله عليه و آله 3- همدردى با پدر 4- عواطف پدرانه پيامبر صلى الله عليه و آله 5- ناله و فرياد در هنگامه رحلت پيامبر صلى الله عليه و آله 6- غم و اندوه وفات پيامبر صلى الله عليه و آله 7- غم از دست دادن پيامبر صلى الله عليه و آله الف - روايت معاذ ب - روايت انس بن مالك 8- سوگ پدر و تنهايى و مصيبت شوهر!! 9- شكوه از دردها و خيانتها 10- ناله از تنهائى و غربت 11- ياد پدر در جمع كودكان 12- ياد پدر و اشتياق شنيدن اذان ت : اول : مباحث تربيتى 1- اهميت قضاوت ميان كودكان 2- بكارگيرى هنر شعر در پرورش كودك ش - شعرهاى حضرت زهرا عليها السلام حديث 102 3- مشكلات اقتصادى و بچه دارى م - مشكلات اقتصادى حديث 105 4- نذر كردن براى شفاى كودك ر- روزه حديث 86 ت : دوم : ترس از عذاب الهى 1- ترس از آتش جهنم 2- اندوه سفر طولانى قيامت (آخرت گرائى ) ج : جنگ و جهاد 1- شركت حضرت زهرا عليها السلام 2- فلسفه جهاد چ و ح : اول : حجاب و پوشش فاطمه عليها السلام 1- پرهيز از نامحرمان 2- ضرورت رعايت محرم و نامحرم 3- در اوج عفت و حجاب الف - نگرانى از كيفيت حمل جنازه بانوان ب - سفارش به همسر خ : اول : خداشناسى فاطمه عليها السلام خداگرايى فاطمه خ : دوم : خطبه ها خطبه اول ((سخنرانى فاطمه عليها السلام در مسجد مدينه )) خطبه دوم : ((سخنرانى در جمع زنان مهاجر و انصار)) خطبه سوم : سخنرانى در ميان جمعى كوچه و بازار خطبه چهارم : سخنرانى در نكوهش پيمان شكنان خطبه پنجم :د- دفاع و مبارزه حديث 64 خ : سوم : از خودگذشتگى و ايثار فاطمه 1- مهمان نوازى فاطمه 2- از خود گذشتگى و ايثار فاطمه عليها السلام خ : چهارم : خوشروئى : د- روابط اجتماعى ، حديث 84 اول : دعوت مردم به قيام م - مبارزات سياسى و - وصيت هاى سياسى و د-دفاع دوم : دفاع و مبارزه حضرت فاطمه عليها السلام 1- دفاع در برابر هجوم گستاخانه به منزل اميرالمؤ منين (عليه السلام ) 2- دفاع و افشاگرى در برابر مهاجمان به منزل امام على (عليه السلام ) الف - افشاگرى توطئه ها ب - شكوه ها با پدر ج - محكوم نمودن مهاجمان 3- دفاع از اميرالمومنين (عليه السلام ) الف - دفاع و يادآورى فضائل اهل بيت (عليه السلام ) ب - تهديد به نفرين كردن 4- دفاع از امام در مسجد 5- دفاع از جان امام 6- دفاع تا رهايى و سلامت امام (عليه السلام ) 7- دفاع از اموال خويش : ف - فدك سوم : دعاهاى حضرت زهرا (عليها السلام ) 1- دعا براى گناهكاران امت 2- دعا براى همسايگان 3- توجه به دعا حتى در هنگامه غم از دست دادن پدر 4- تقاضاى دعا براى شفاى امام حسن (عليه السلام ) 5- ارزش و اهميت دعا 6- دعاى معروف حضرت زهرا (عليها السلام ) 7- دعاى بعدازظهر روز جمعه چهارم : دنيا و دنيازدگى 1- ترك دنياپرستى 2- والاتر از دنيا: حديث 80 ((ارزش دعا)) حديث 88 3. شوق شهادت و بى اعتنايى به دنيا ش . شادى و خشنودى فاطمه عليها السلام ع . آگاهى از شهادت خويش ، حديث 134 الى 137 4. ايثارگرى هاى فاطمه عليها السلام خ - ازخودگذشتگى م - مشكلات اقتصادى ، حديث 179 الى 195 5. ضرورت ساده زيستى ز- زن و ساده زيستى ، حديث 88 ذ.ر اول : روابط اجتماعى 1- كيفيت رابطه با مردم و خانواده 2- زن و زندگى اجتماعى - ز- زن و زندگى اجتماعى ، حديث 87 3- روابط سياسى اجتماعى دوم : روزه 1- شرائط روزه دارى 2- روزه نذرى (روزه شكرگزارى ) ز اول : زن و زندگى اجتماعى - ح - حجاب 1- آن چه براى زنان نيكو است 2- ساده زيستى و كار روزانه فاطمه عليها السلام 3- ساده پوشى الف - سادگى در لباس ب - سادگى زندگى 4- لحظه اى كه زن به خدا نزديك تر است . دوم : زن و آيين زندگى سوم : زن و كار 1- زن و كار روزانه 2- هماهنگى زن و شوهر در كار منزل 3- تقسيم كار در خانواده 4- تقسيم كار با همسر چهارم : زن و زينت و آرايش 1.عطر و زينت در نماز 2.استفاده دائمى از بوى خوش 3- تهيه عطر براى شب عروسى فاطمه عليها السلام پنجم : بزرگ زن جهانيان ششم : بزرگ زن بهشتى س .ش اول : شادى و خشنودى 1- شادى فاطمه عليها السلام از خبر شهادت 2- شادى ملائكه در پيروزى مؤ من دوم : شعرهاى فاطمه عليها السلام 1- شب ازدواج و ستودن شوهر 2- استفاده از جاذبه شعر در تربيت كودك 3- بيان مشكلات اقتصادى الف - سخاوت و ايثارگرى ب - خبر از شهادت حسين (عليه السلام ) 4.در فراق خويش 5- اشعار در غم از دست دادن پيامبر صلى الله عليه و آله اول : جهان پس از رحلت پيامبر صلى الله عليه و آله دوم : دردهاى سوزناك سوم : در سوگ پدر، در غروب خورشيد نبوت چهارم : شكوه ها از غروب آفتاب و غربت اسلام پنجم : پيامبر جاودانه است ششم : شكوه از مصيبت و تنهائى هفتم : اندوه پايدار هشتم : اشك هاى بى قرار نهم : غم بى پايان ! سوم : شكوه هاى درد آلود و افشاگرانه 1- شكوه از غصب امامت 2- شكوه از خيانت منافقان كينه توز 3- شكوه ها و آرزوى مرگ 4- شكوه ها چهارم : شفاعت فاطمه عليها السلام پنجم : صفات شيعيان و پيروان اهل بيت (عليه السلام ) ششم : شهادت و شاهد 1- اولين شهادت باطل در اسلام - ف . فدك حديث 154 2- آگاهى از شهادت خويش - ع . آگاهى از شهادت خويش ، حديث 135 و 136 و 137 3- آگاهى از شهادت حسين (عليه السلام ) - ع . آگاهى از شهادت خويش ، حديث 139 4- پرسش از پيامبر(صلى الله عليه وآله ) پيرامون شهادت حسين (عليه السلام ) 5- صحبت از شهادت كودكى كه متولد نشده بود 6- شاهد شهادت فرزند بودن ! 7- اشتياق شهادت ص اول : صحيفه و كتاب حضرت زهرا عليها السلام 1- شب نزول صحيفه زهرا عليها السلام - م - معجزات حديث 198 2-صحيفه حضرت زهرا عليها السلام 3- مطالب صحيفه فاطمه عليها السلام از اسرار است 4- آگاهى جابر از برخى مطالب صحيفه ط.ظ.ع اول : عبادت فاطمه عليها السلام دوم : عرفان فاطمه عليها السلام 1- خداشناسى فاطمه عليها السلام خ - خداشناسى 2- ترك دنيا پرستى د- دنيا و دنيازدگى 3- نزول ملائكه و سلام فاطمه م - معجزات و كرامات ، ح 197 و 198 و 196 4- شكر در مشكلات و سختيها ز- ساده زيستى و كار روزانه ، حديث 88 5- خداگرائى قبل از تولد 6- خداگرائى فاطمه عليها السلام در سنين كودكى 7- عرفان فاطمه از زبان على (عليه السلام ) سوم : ارزش علم و عالم اسلامى 1- ارزش پرسش و پاسخ 2- ارزشمندى يك حديث چهارم : علم و آگاهى حضرت زهرا عليها السلام 1- آگاهى از زمان شهادت الف - روايت اسماء ب - روايت سلمى 2. آگاهى از لحظه شهادت الف - روايت ابن عباس ب - رازگوئى با همسر 3- آگاهى از شهادت حسين (عليه السلام ) در كربلا 4- علم بى نهايت 5- آگاهى از حوادث تلخ آينده 6- اطلاع از شهادت پنجم : علم بى نهايت ، حديث 139 غ .ف اول : ماجراى سياسى فدك 1- فدك ، حق الهى فاطمه عليها السلام 2- مطالبه حق از ابوبكر 3- كيفيت اعطاى فدك به فاطمه عليها السلام 4- سند فدك را پيامبر صلى الله عليه و آله نوشت 5- بشارت اعطاى فدك به فاطمه و فرزندان فاطمه عليها السلام دوم : فدك ميراث پيامبر و اموال فاطمه عليها السلام است 1- مطالبه ميراث پيامبر صلى الله عليه و آله 2- اثبات ارث با آيات قرآن 3- اثبات ارث با مناظره و استدلال عقلى و شرعى 4- مناظره كوبنده و اولين شهادت باطل 5- اثبات ارث با شهادت شاهدان سوم : غصب فدك چهارم : كشاندن ماجراى فدك به اجتماعات مسلمين 1- مناظره در اجتماع مسلمين 2- به يارى طلبيدن مسلمانان 3- آگاهى از پيمان شكنى مخالفان ولايت 4- سخن رانى افشاگرانه در مسجد پنجم : فضائل فاطمه عليها السلام از كلام پيامبر صلى الله عليه و آله 1- فاطمه عليها السلام بزرگ زن جهانيان 2- فاطمه عليها السلام بزرگ زن بانوان بهشتى ق اول : قرآن و تلاوت قرآن 1- فضيلت قرائت قرآن 2- اشتياق تلاوت قرآن 3- سفارش به خواندن قرآن بر روى قبر خويش دوم قضاوت سوم : معاد و قيامت 1- ياد قيامت 2- ترس از عذاب قيامت -ت - ترس حديث 46 ك .گ گريه هاى مداوم فاطمه عليها السلام م اول : حق مالكيت خصوصى دوم : انواع مبارزات سياسى 1- يادآورى و هشدار 2- افشاگرى و محكوميت 3- افشاگرى و سرزنش مردم 4- سرزنش و توبيخ پيمان شكنان 5- افشاى عوامل مصيبتها 6- يارى طلبيدن از مهاجرين و انصار 7- سخنرانيهاى افشاگرانه - خ - خطبه ها. خطبه اول 8- اعلان بيزارى و نفرين سوم : انواع مبارزه منفى 1- اعتصاب در سخن با ابوبكر 2- اعتصاب در سخن گفتن با ابوبكر و عمر 3- اعتصاب در حرف زدن با عمر 4- فلسفه وصيتنامه سياسى حضرت زهرا عليها السلام 5- نفرين كردن به دشمن - اعلان بيزارى و نفرين به ابوبكر، حديث 71 6- شكوه از ظالمان - ش - شكوه ها چهارم : مشكلات زندگى 1- فاطمه عليها السلام و تحمل گرسنگيها: الف - شكوه از گرسنگى ب - گرسنگى طاقت فرسا ج - شكوه از فقر و ندارى با پدر 2- تحمل فقر و ندارى 3- تحمل كمبودهاى رفاهى 4- تحمل فشارهاى سخت زندگى الف - وسائل ساده زندگى ب - شكوه از گرسنگى 5- مشكلات اقتصادى و بچه دارى الف - همدردى با شوهر ب - درد دل با پدر ج - سپاس در تنگدستى د- درخواست از شوهر: ه - شكوه ها با پدر: پنجم : معجزات فاطمه عليها السلام 1- سخن گفتن در هنگام ولادت 2- درخواست نزول غذاى بهشتى 3- مشاهدات غيبى حضرت فاطمه عليها السلام 4- مشاهده جبرئيل و عزرائيل 5- نزول ملائكه و سلام فاطمه عليها السلام ششم : مقام مادر هفتم : مهمان نوازى ن .و اول : وصيتهاى شخصى فاطمه عليها السلام 1- وصيت به يادآورى 2- وصيت به قرآن خواندن در شب اول مرگ 3- وصيت به ازدواج با امامة دوم : وصيتهاى سياسى 1- وصيت به مخفى بودن مراسم تدفين 2- وصيت به عدم شركت ظالمان در مراسم تدفين سوم : وصيتنامه نوشته شده ه .ى يارى و كمك كردن 1- ضرورت يارى كردن به كارگر منزل الف - تقسيم كار ب - كار فراوان 2- يارى كردن على (عليه السلام ) الف - مطرح كردن فضيلت ها ب - طرح واقعيت ها 3- يارى كردن شيعيان