فلسفه اخلاق

شهيد استاد مرتضی مطهری

- فهرست -


مقدمه
جلسه اول : فعل طبيعی و فعل اخلاقی
ارزش كار اخلاقی
عفو وگذشت
حق شناسی و وفا
ترحم به حيوانات
سخن سری سقطی
دعای مكارم الاخلاق
سخن خواجه عبدالله انصاری
بازاری و مالك اشتر
مرد شامی و امام حسين ( ع )
فرازی ديگر از دعای مكارم الاخلاق
نهی شديد قرآن از اشاعه زشتيهای مؤمنين
غيبت در مواردی جايز است
سخن نادرست ابن سيرين و اشتباه غزالی
جلسه دوم : نظريه عاطفی و نظريه فلاسفه اسلامی
نظريه عاطفی
مبدا و هدف در كار انسان
اخلاق هندی
نقد اين نظريه
الف : هر محبتی اخلاق نيست
ب : اخلاق محدود به غير دوستی نيست
ج : مفهوم انساندوستی
نظريه فلاسفه اسلامی - اراده
فرق ميل و اراده
نظريه وجدانی
نظر قرآن درباره وجدان
نظر كانت
جلسه سوم : نظريه وجدانی
آيا همه محتويات ذهن انسان ماخوذ از تجارب است ؟
عقل نظری و عقل عملی
احكام وجدان از نظر كانت
عذاب وجدان
وجدان اخلاقی و سعادت
آيا كمال غير از سعادت است ؟
وجدان و اثبات اختيار انسان
وجدان و اثبات بقاء و خلود نفس
حديثی از امام صادق ( ع )
نقد اين نظريه :
الف : تحقير فلسفه
ب : تفكيك ميان كمال و سعادت
ج : همه احكام وجدان مطلق نيست
دروغ مصلحت آميز
جلسه چهارم : نظريه زيبايی
آيا زيبايی قابل تعريف است ؟
زيبايی مطلق است يا نسبی ؟
رابطه زيبايی با عشق و حركت
زيبايی منحصر به زيبايی مربوط به غريزه جنسی نيست
زيبايی غير محسوس
فصاحت قرآن
زيبايی سخن علی عليه السلام
زيبايی معقول
نظر افلاطون
جلسه پنجم : نظريه پرستش
شعور ظاهر و شعور مغفول عنه
پرستش چيست ؟
آيا پرستش منحصر به پرستش آگاهانه انسان است ؟
حس اخلاقی جدا از حس خداشناسی نيست
توجيه صحيح اخلاق
اخلاق از مقوله عبادت و پرستش است
اخلاق فقط در مكتب خداپرستی قابل توجيه است
مراتب عبادت
جلسه ششم : كرامت نفس ، محور اخلاق اسلامی
دنيای روح انسان
تحقير و تجليل نفس
" نفس " در سنت و حديث
كرامت و عزت نفس ، محور اخلاق اسلامی
كلبيون و ملاميه
اشتباه سعدی و برخی از متصوفه
كرامت و عزت نفس در سخنان امام حسين ( ع )
عزت نفس در كلام امام صادق و علی عليه السلام
آيا انسان دارای دو نفس است ؟
نظريه منسوب به هايدگر
سخنان ديگری از امام حسين ( ع ) درباب كرامت نفس
جلسه هفتم : خود و ناخود
آيا " خود " را بايد خوار كرد يا محترم شمرد ؟
نظر اسلامی
جدال درونی
" من " اصيل و " من " طفيلی ( خود و ناخود )
خود يادآوری ( خوديابی )
سخن مولوی
بخيل " خود " ش را گم كرده
تمثيل مولوی
روح انسان منشا احساسهای اخلاقی و دروازه ای به سوی معنويت
سيری در نظرات ماديين
سخن سارتر
نظريه ماركسيستها
نقد اين نظريه
جلسه هشتم : خودشناسی
خود شناسی مقدمه خداشناسی و اخلاق
آموزشهای نفس انسان در خداشناسی
عالم طبيعت يك جريان مداوم و يك واحد حركت است
آيا " من " عوض می‏شود ؟
داستان بهمنيار و ابن سينا
شناخت " خود " به عنوان يك حقيقت ثابت ، مقدمه شناخت خدا
وجود گرايشهای معنوی در انسان آيتی برای شناخت خدا
تعصب نسبت به ماترياليسم
سخن موريس مترلينگ
داستان كودك زيرك و مدرسه
توبه
آيا روح اجتماع است كه گرايشهای اخلاقی را الهام می‏كند ؟
منشا ابراز نظريات ماترياليستی
سخن سارتر درباره " خود واقعی "
رابطه آزادی انسان و وجود خدا
انسان آن چيزی است كه بخواهد باشد
جلسه نهم : بحرانهای معنوی و اخلاقی در عصر حاضر
ارزش نظری و ارزش عملی يك نظريه
حقيقت بودن مساوی با مفيد بودن است
بحران معنوی بزرگترين بحران عصر حاضر
افزايش خودكشيها
خالی ماندن ساعات فراغت
ازدياد بيماريهای عصبی و اختلالات روانی
عصيان جوانان ، هيپی گری
كمبود عواطف
مسئله گرسنگی
مسئله آلودگی محيط زيست
تمثيل توئين بی
افسانه جادوگر و جن
سيانتيسم ، اصالت علم
ايدئولوژی
روشنفكری
عرفان منهای مذهب !
ضميمه 1 : الف . اخلاق كمونيستی
منطق ديالكتيك
تكامل جامعه
مفهوم تكامل از نظر ماركسيسم
انقلاب ، معيار اخلاق
اصالت فرد و اصالت جامعه
آزادی و مساوات
نقد اين نظريه
ب . مسئله خودی در اخلاق
چرا بشر نياز به روش اخلاقی و تربيتی دارد ؟
دو نوع اخلاق
ريشه پايبندی به فضائل اخلاقی
خداشناسی پايه اخلاق
انواع " خود " و " خودپرستی "
سخن گوستاولوبون
دو گونه مبارزه با " خودی "
خدا مبنای فضائل اخلاقی
امام حسين ( ع ) و فضائل اخلاقی
ج . معيار فعل اخلاقی
فعل طبيعی و فعل اخلاقی
سخن داستايوسكی
معيار فعل اخلاقی چيست ؟
نظر كانت
نظر افلاطون
نظر فلاسفه
نظر راسل
با يزيد و خدا
داستان مرد اداری و همكارش
ضميمه 2 : [ مكتب اخلاقی راسل ]

 

منبع:
این کتاب از نسخه موجود در کتابخانه غدیر ( ) تهیه گردیده است و پس از تبدیل به فورمت مناسب کتابخانه ما تقدیم مومنین محترم می گردد.

اجازه مولف:
در حال حاضر ندارد. کوشش می کنیم که رضایت صاحبان حقوق را انشاءالله اخذ نمائیم. در صورت عدم رضایت آنان ، دسترسی به این کتاب مقدور نخواهد گردید.