پيش از گفتار
گفتار اول: چيستى كلام و دانش هاى همگن
گفتار اول: چيستى كلام و دانش هاى همگن
چيستى كلام جديد
ديدگاه اول
ديدگاه دوم
ديدگاه سوم
ديدگاه چهارم
ديدگاه پنجم
ديدگاه ششم (ديدگاه برگزيده) ـ
مسائل كلام جديد
نتيجه گيرى
دين پژوهى و رشته هاى آن
ش1 ـ فلسفه ى اسلامى
ش2 ـ فلسفه ى دين
ش3 ـ كلام اسلامى
ش4 ـ دين پژوهى تطبيقى
ش5 ـ مردم شناسى دين
ش6 ـ روان شناسى دين
ش7 ـ جامعه شناسى دين
ش 8 ـ پديدار شناسى دين
ش9 ـ ادبيات و هنر دينى
ش10 ـ اسطوره شناسى دين
ش11 ـ تاريخ اديان
ش12 ـ معرفت شناسى دينى
گفتار دوّم: چيستى دين
گفتار دوّم: چيستى دين
تعاريف اصطلاحى دين
الف ـ تعاريف متكلّمان غربى از دين
ب
ـ تعاريف متكلّمان اسلامى از دين
ج
ـ تعاريف عالمان علوم انسانى از دين
نقد و بررسى تعاريف دين
انواع تعريف دين
موانع و مشكلات تعريف دين
دسته بندى تعاريف ارايه شده پيرامون دين
تعاريف درون دينى دين
ش1 ـ دين در قرآن
ش2 ـ دين در روايات
گفتار سوم: روش شناسى دين پژوهى
گفتار سوم: روش شناسى دين پژوهى
مدل هاى روش شناسى دين پژوهى
روى كردهاى روش شناسى دين پژوهى
الف ـ روى كرد درون دينى و نقد آن
ب
ـ روى كرد برون دينى و نقد آن
ج
ـ روش جمع درون دينى و برون دين
گفتار چهارم: عقل و دين
گفتار چهارم: عقل و دين
ش3 ـ عقل گرايى انتقادى
ش4 ـ عقل گرايى اعتدالى
چالش هاى عقل و دين
ش 1 ـ آيا عقل و فلسفه مى توانند اعتقادات دينى را توضيح دهند؟
ش2 ـ آيا وجود شرور در جهان، وجود خدا را نفى مى كند؟
پاسخ استاد مصباح يزدى به مسئله ى شر
پاسخ استاد مطهرى(ره) به مسئله ى شر
ش3 ـ آيا معجزه با عقلانيت سازگار است؟
نتيجه گيرى
چيستى عقل
الف ـ عقل در لغت
ب ـ عقل در اصطلاح حكيمان و متكلمان
ج ـ عقل در كتاب و سنت
چيستى دين، وحى و ايمان
تاريخچه ى مسئله ى عقل و دين
مسئله ى عقل و وحى در غرب
مسئله ى عقل و وحى در فرهنگ اسلامى
ديدگاه هاى رابطه ى عقل و دين
ش1 ـ عقل گرايى حداكثرى
ش2 ـ ايمان گرايى
گفتار پنجم: معرفت شناسى دينى
گفتار پنجم: معرفت شناسى دينى
ج ـ نقش پيش داورى و هرمنوتيك
د ـ سير تحوّل هرمنوتيك
هــ هرمنوتيك شلاير ماخر
نقد شلاير ماخر
و ـ هرمنوتيكويلهلم ديلتاى
نقد ديلتاى
ز ـ هرمنوتيك هانس گئورگ گادامر
نقد گادامر
تعريف و مشخصات معرفت شناسى دينى
تبيين مفهوم دين
معرفت دينى
ايمان و معرفت دينى
هرمنوتيك
الف ـ لغت شناسى هرمنوتيك
ب ـ اسلام و هرمنوتيك
گفتار ششم: قبض و بسط تئوريك شريعت
گفتار ششم: قبض و بسط تئوريك شريعت
ش5 ـ ارتباط معارف دينى با معارف برون دينى
نقد ركن چهارم و پنجم
ش6 ـ تحول معارف بشرى غير دينى
ش7 ـ تحول معرفت دينى به تبع قبض و بسط در ساير معارف بشرى
نقد ركن ششم و هفتم
ش8 ـ نسبى بودن معرفت دينى
نقد ركن هشتم
ش9 ـ متكامل بودن معرفت دينى
نقد ركن نهم
ش10 ـ عصرى بودن معرفت دينى
نقد ركن دهم
اركان نظريه ى قبض و بسط تئوريك شريعت
ش1 ـ تمايز دين از معرفت دينى
نقد ركن اوّل
ش2 ـ تمايز احكام دين از احكام معرفت دينى
ادعاى اول از ركن دوّم
نقد ادعاى اول از ركن دوم
ادعاى دوّم از ركن دوم
نقد ادعاى دوّم از ركن دوم
ساير ادعاهاى ركن دوّم و نقد آن ها
ش3 ـ بشرى بودن معرفت دينى
نقد ركن سوم
ش4 ـ ترابط عمومى معارف بشرى
گفتار هفتم: قرائت هاى مختلف از دين
گفتار هفتم: قرائت هاى مختلف از دين
مؤلّف محورى و مفسّر محورى
محور; مؤلّف يا مفسّر؟
نقش پيش دانسته ها در تفسير
منشأ اختلاف در بين مؤلّف محوران
گفتار هشتم: پلوراليسم دينى
گفتار هشتم: پلوراليسم دينى
ش5 ـ توجه به مشتركات انسان مدارانه و دنيوى اديان
ش6 ـ توجه به معناى واحدِ پيام هاى اديان
ش7 ـ دين، ساخته ى بشر است و تعدد اديان، نتيجه ى اختلاف فرهنگ هاست
ش8 ـ محوريت ايمان گرايى به جاى شريعت گرايى
ش9 ـ دين واحد و برداشت هاى متفاوت
ش10 ـ صامت و خالى بودن متون دينى از معانى
ش11 ـ حقّانيّتهمه ى اديان الهى و بشرى
ش12 ـ تكافؤ ادله
آيات و روايات متعارض با پلوراليسم
شبهات كثرت گرايان دينى
نتيجه گيرى
تاريخچه ى پلوراليسم دينى
تبيين پلوراليسم دينى
روى كردهاى مختلف در باره ى تنوع اديان
توضيح جان هيك در باره ى تنوع اديان
الف) انحصارگرايى
ب)شمول گرايى
ج) پلوراليسم دينى
مهم ترين مبانى كلامى پلوراليسم دينى
روى كردهاى پلوراليسم دينى
ش1 ـ گفت و گوى بين الأديان70
تفاسير گوناگون از روى كرد اول
ش2 ـ توجه به مسائل مشترك بين اديان
ش3 ـ توجه به گوهرى واحد در همه ى اديان
ش 4 ـ توجه به تجربه ى وحيانى مشترك در همه ى اديان
تفاوت هاى تجربه ى دينى و تجربه ى حسى
گفتار نهم: دين و دنيا
گفتار نهم: دين و دنيا
دلايل پيوند دين و دنيا
ش1 ـ رابطه ى دنيا و آخرت
ش2 ـ اثر پذيرى علوم تجربى از متافيزيك دينى و غير دينى
ش3 ـ عدم همراهى سكولار با دين اسلام
ش4 ـ تاريخ اسلام و سيره ى عملى نبى(ص) و امامان معصوم(ع) ـ
ش5 ـ قوانين اسلامى نافى سكولاريسم
الف)دين اسلام و اقتصاد
آيات و روايات
ب) دين اسلام و سياست
چالش هاى پيوند دين و دنيا
ش1 ـ دَوَران شناخت انسان بين محذورين; علم مطلق و جهل مطلق
ش2 ـ شموليت سكولاريسم براى همه ى فرهنگ ها
ش3 ـ عدم پاسخ گويى اسلام به نيازهاى زمان
ش4 ـ عدم كارآيى مديريت فقه شيعه
چگونگى رابطه ى دين و دنيا
دلايل طرف داران سكولاريسم در مسيحيت
ش1 ـ سيره و سنّت عملى و نظر كليساى سنّتى
ش2 ـ آيات عهد جديد و اناجيل اربعه
ش3 ـ فقدان قوانين حكومتى، سياسى و اجتماعى در متون مقدس مسيحيت
ش4 ـ تفكّر اومانيستى در غرب
ش5 ـ عقلانيت ابزارى در عصر جديد
عوامل گرايش مسيحيان به سكولاريسم
ش1 ـ جزميت افراطى و بى دليل سران كليساى قرون وسطا
ش2 ـ رفتار خشن كليسا نسبت به مخالفان
ش3 ـ فساد مالى و اخلاقى
ش4 ـ نهضت رفرميسم
ش5 ـ فقر و ناتوانى كليسا در پاسخ به شبهات كلامى و فلسفى
ش6 ـ رشد علم و صنعت
گفتار دهم : كاركردهاى دين
گفتار دهم : كاركردهاى دين
ـ 11 ـ رهايى انسان از اسارت هاى ظاهرى و باطنى
ـ12 ـ نقش دين در تمدن و فرهنگ انسانى
ـ13 ـ زدودن عقايد باطل و خرافى از جوامع انسانى
ـ14 ـ پشتيبانى از اخلاق
ـ15 ـ راه حل مناسب براى امور جبران ناپذير
ـ16 ـ سير و سلوك عرفانى
كاركرد باورهاى اسلام
ـ1 ـ كاركرد فىء
ـ2 ـ كاركرد ازدواج
ـ3 ـ كاركرد روزه
ـ4 ـ كاركرد و حكمت حرمت هم جنس بازى
ـ5 ـ كاركرد و حكمت حرمت زنا
ـ6 ـ كاركرد حكم شرعى طلاق
ـ 7 ـ كاركرد قصاص
ـ8 ـ كاركرد زكات
ـ9 ـ كاركرد وصيت
ـ10 ـ كاركرد احكام ارث
چند تذكر در زمينه ى كاركردهاى دين
مفهوم كاركرد گرايى
گرايش هاى فونكسيوناليستى
روش كاركرد گرايى
انواع نگاه به كاركردهاى دين
تفاوت روش كاركرد گرايى با روش كاركرد گرايانه
اهميّت نگرش كاركرد گرايى به دين
كاركردهاى گوهر دين
ـ1 ـ پاسخ به احساس تنهايى
ـ2 ـ كاهش دادن ترس از مرگ
ـ 3 ـ كاهش رنج و تعب
ـ4 ـ معنا دادن به زندگى آدمى
ـ 5 ـ حل تنازع و تعارض آدميان
ـ 6 ـ كنترل افراد جامعه
ـ 7 ـ تقديم منافعِ مهم ترِ ديگران بر منافع شخصى
ـ8 ـ جلوگيرى از بحران هاى روانى
ـ9 ـ نقش دين در همبستگى اجتماعى و كنترل رفتار اجتماعى انسان ها
ـ10 ـ اعتراض به وضع موجود و دعوت به وضع مطلوب
گفتار يازدهم: گفتمان ايمان دينى
گفتار يازدهم: گفتمان ايمان دينى
ج ـ عمل به تكاليف شرعى و اخلاقى
د ـ فضا و فرهنگ دينى مناسب
موانع ايمان دينى
ايمان و چالش هاى بحران زا
ش1 ـ چالش بين دين و ايمان در تحول پذيرى
ش2 ـ چالش ميان ايمان و آزادى
ش3 ـ شفاهى دانستن ايمان
ش4 ـ تفسير ايمان به باورداشتن و دل سپردن
ش 5 ـ هم خوانى ايمان با شكاكيّت
معناى ايمان
حقيقت، اركان و شرايط ايمان
ديدگاه متكلمان و حكماى اسلامى
ديدگاه عرفاى اسلامى
ايمان در قرآن
ديدگاه فيلسوفان و متكلّمان مسيحى و غربى
عوامل و موانع ايمان دينى
عوامل ايمان دينى
الف ـ عوامل مؤثر در تقويت دين دارىِ فطرى
ب ـ معرفت مستدل و منطقى
گفتار دوازدهم: تجربه ى دينى و تجربه ى عرفانى
گفتار دوازدهم: تجربه ى دينى و تجربه ى عرفانى
ويژگى هاى تجربه ى دينى
انواع تجربه ى دينى
توجيه نظام دينى و اعتقادى با تجربه ى دينى و عرفانى
چگونگى پى بردن به ارتباط انسان با جهان غيب
فهم پذيرى آيات وحى
ويژگى هاى تجربه ى عرفانى
چيستى تجربه ى دينى و تجربه ى عرفانى
ش1 ـ نظريه ى احساس
ش2 ـ نظريه ى ادراك حسى
ش3 ـ نظريه ى تفكيك ناپذيرى تجربه و تفسير
ش4 ـ نظريه ى اصالت طبيعت
ش5 ـ نظريه ى برگزيده
گفتار سيزدهم: زبان دين
گفتار سيزدهم: زبان دين
روى كردهاى مختلف پيرامون زبان دين
ش1 ـ نظريه هاى متفكران اسلامى
ش2 ـ نظريه ى تمثيل آكويناس
ش3 ـ نظريه ى پوزيتويسم منطقى
ش4 ـ نظريه ى تحليلى زبانى
گفتار چهاردهم: علم و دين
گفتار چهاردهم: علم و دين
راه حل هاى تعارض علم و دين
راه حل هاى گاليله
راه حل كانت
راه حل پوزيتيويست ها و فيلسوفان تحليل زبانى
راه حل اگزيستانسياليست ها
راه حل استيس
ابزار انگارى در فيزيك جديد
راه حل تفسير علمى
نظريه ى برگزيده
چيستى دين
چيستى علم
انواع ارتباط علم و دين
الف ـ تداخل علم و دين
ب ـ تعارض علم و دين
ج ـ تمايز و جدايى علم و دين
د ـ سازگارى و توافق علم و دين
تاريخچه ى ترابط علم و دين در مغرب زمين
ترابط علم و دين در جهان اسلام
گفتار پانزدهم: علم دينى
گفتار پانزدهم: علم دينى
تأثيرگذارى دين و متافيزيك بر علم
انواع تأثيرگذارى دين بر علم
ش1 ـ تأثير متافيزيك دينى بر فرضيه هاى علمى
ش2 ـ تأثير گذارى آموزه هاى دينى بر انگيزه ى عالمان تجربى
ش3 ـ تأثير دين بر مبادى و مسلمات علوم تجربى
ش4 ـ تأثير آموزه هاى دينى بر اهداف و روش هاى علوم
علم چيست؟
دين چيست؟
متافيزيك چيست؟
انواع رابطه ى علم ودين
علم دينى چيست؟
اهميّت طرح مسئله ىعلم دينى
انگيزه هاى طرح علم دينى
گفتار شانزدهم: قرآن و تئورى تحول
گفتار شانزدهم: قرآن و تئورى تحول
روى كرد انديشمندان غربى در باره ى آفرينش انسان
ديدگاه چارلز هاج
ديدگاه جيمز مكاش
ديدگاه بنياد پردازان يا فاندامنتاليست ها
ديدگاه مذهب كاتوليك
ديدگاه نهضت نو خواهى
ديدگاه الهيات اعتدالى
فلسفه هاى طبيعى تكامل
روى كرد انديشمندان اسلامى در باره ى آفرينش انسان
ديدگاه دكتر سحابى و مهندس بازرگان
ديدگاه علامه ى طباطبايى
ديدگاه آيت اللّه مصباح يزدى
ديدگاه آيت اللّه مشكينى
ديدگاه آيت اللّه طالقانى
ديدگاه آيت اللّه سبحانى
ديدگاه برگزيده
پيشينه ى تئورى ثبات و تحوّل انواع
مكتب هاى فرضيه ى تكامل
مكتب لاماركيسم
مكتب نئو لاماركيسم
مكتب داروينيسم
الف) پيش فرض هاى فرضيه ى داروين
ب) اصول و اركان تئورى داروين
ج) داروين و انسان
د) ارزيابى تئورى داروين
مكتب نئو داروينيسم
نظريه ى موتاسيون يا جهش
پى آمدهاى تئورى داروين
الف ـ تعارض داروينيسم با خدا شناسى
ب
ـ تعارض با اشرفيّت انسان
ج ـ تعارض اخلاق داروينيسم با ارزش هاى اخلاقى
گفتار هفدهم: دين و اخلاق
گفتار هفدهم: دين و اخلاق
ش4 ـ نظريه ى تحوّل دين به اخلاق
ش5 ـ اخلاق منهاى دين
ديدگاه هاى انديشمندان اسلامى
ش1 ـ ديدگاه عدليه و غير عدليه و نظريه هاى استنتاج و عدم استنتاج اخلاق از دين
ش2 ـ ديدگاه استاد مصباح و رابطه ى ارگانيكى اخلاق و دين
ش3 ـ ديدگاه دكتر سروش و دين اقلى در حوزه ى اخلاق
نقد نظريه ى دكتر سروش
ش4 ـ نظريه ى برگزيده
چالش هاى رابطه ى دين و اخلاق
ش1 ـ عدم التزام به اخلاق دينى
ش2 ـ تضاد در اخلاق دينى
ش3 ـ ترجيح اخلاق سكولار بر اخلاق دينى
ش4 ـ عدم پاسخ گويى اخلاق دينى به مقتضيات زمان
تعريف و محورهاى رابطه ى دين و اخلاق
ش1 ـ توصيف از باورهاى اخلاقى
ش2 ـ گزاره هاى اخلاقى يا علم اخلاق
ش3 ـ دفاع فلسفى از گزاره هاى اخلاقى
ش4 ـ تبيين مفاهيم و تصورات ارزشى و تكليفى
ش5 ـ ارزش صدق و كذب و واقع نمايى گزاره هاى اخلاقى
ش6 ـ مباحث مربوط به استنتاج
ش7 ـ ارتباط اخلاقى با ساير علوم و معارف
مفهوم رابطه ى اخلاق و دين
جستارى در مسئله ى رابطه ى بايد و هست
ديدگاه هاى انديشمندان مغرب زمين
ش1 ـ نظريه ى استنتاج دين از اخلاق
ش 2 ـ نظريه ى فرمان الهى (Divine command theory)
ش3 ـ نظريه ى استقلال دين و اخلاق
منابع و مآخذ
