روزها و رويدادها

على برى ديزجى ، على اصغر كريمى شرفشاده ،
مجيد صفائى ، محمد نبى ابراهيمى ، وحيد صفائى

- ۱ -

فهرست مطالب 
 رويدادهاى تير
 1 تير 1360
 تاءسيس سازمان تبليغات اسلامى
 تاريخچه تبليغ
 تعريف تبليغ
 امام خمينى (ره ) و مساءله تبليغات
 روند شكل گيرى سازمان تبليغات اسلامى :
 تصويب وظايف اساسى سازمان تبليغات اسلامى
 وظايف اساسى سازمان تبليغات اسلامى
 1 تا 7 تير ماه
 هفته قوه قضائيه
 مقام معظم رهبرى و قوه قضائيه
 وظايف قوه قضائيه
 اصل يكصد و پنچاه و شش
 26 ژوئن / 5 تير
 روز جهانى مبارزه با مواد مخدر
 سابقه مواد مخدر در جهان
 سابقه مواد مخدر در ايران
 نقش دول استعمارى در شيوع اعتياد
 وضعيت مصرف مجاز مواد مخدر در جهان
 مهمترين مراكز توليد مواد مخدر قاچاق در جهان
 1 - منطقه مثلث طلايى
 2 - هلال طلايى
 برآورد ارزش افزوده مواد مخدر
 تحليلى پيرامون وضعيت مواد مخدر در جهان و ايران
 6 تير 1360
 سوء قصد به جان حضرت آيت الله العظمى خامنه اى (مد ظله العالى )
 پيام امام خمينى (ره ) به مناسبت سوء قصد نافرجام به جان آيت الله خامنه اى
 پيام حضرت آبت الله بهشتى
 پيام نخست وزير
 7 تير 1360^
 فاجعه انفجار دفتر مركزى حزب جمهورى اسلامى ايران ، شهادت آيت الله شهيد دكتربهشتى و 72 تن از ياران انقلاب
 چگونگى تشكيل حزب جمهورى اسلامى
 زندگى نامه آيت الله شهيد دكتر بهشتى
 آثار و تاليفات شهيد مظلوم دكتر بهشتى
 شخصيت و ابعاد سياسى - اجتماعى شهيد آيت الله دكتر بهشتى
 اسامى شهداى انفجار دفتر مركزى حزب جمهورى اسلامى
 اسامى مجروحان حادثه هفتم تير
 چگونگى تعطيلفعاليتهاى حزب جمهورى اسلامى
 پيام امام خمينى (ره ) به مناسبت فاجعه 7 تير
 فرازهايى از بيانات امام خمينى (ره ) در رابطه با شهادت دكتربهشتى و شهداىحزب جمهورى اسلامى ايران ، در ديدار باجمعى از روحانيون تهران
 9 تير 1299 / 30 ژوئن 1920
 قيام مردم عراق به رهبرى آيت الله محمد تقى حائرى شيرازى
 قيام نجف و نهضت معارضين اسلامى
 بروز نقش آيت الله شيرازى به عنوان رهبر دينى
 ثورة العشرين و نقش رهبرى مسلمان شيعه
 عوامل شكست انقلاب 1920
 9 تير 1365
 عمليات كربلا 1 آزاد سازى شهر مهران
 حمله عراق به مهران
 ضرورت انجام عمليات
 پس از مهران چه شد؟
 ارزيابى عمليات كربلاى 1
 11 تير 1361
 شهادت آيت الله محمد صدوقى
 زندگينامه
 امام (ره ) و آيت الله صدوقى
 پيام امام خمينى (ره ) به مناسبت شهادت آيت الله صدوقى دهم ماه مباركرمضان 1402
 شهيد صدوقى از زبان مقام معظم رهبرى حضرت آيت الله العظمى خامنه اى
 12 تير 1349
 ارتحال علامه عبدالحسين امينى
 خاندان وى
 اولين تاليف علامه
 بزرگترين اثر علامه (كتاب الغدير)
 تاليفات علامه امينى
 تاسيس بوستان هدايت
 ديدگاه علامه امينى درباره ولايت فقيه
 نماز آخر
 12 تير 1367 / ژوئيه 1988
 سقوط هواپيماى مسافربرى جمهورى اسلامى ايران توسط ناو وينسنس ‍ آمريكا
p  شرح حادثه
 قطعنامه 616 شوراى امنيت (1988)
 14 تير 1341 / 5 ژوئيه 1962
 سالروز استقلال الجزاير
 مبارزات مردم الجزاير
 پيروزى نهايى
 عباس مدنى رهبر جبهه نجات اسلامى
 21 تير 1341
 فاجعه خونين مسجد گوهرشاد
 اعلاميه
 نقش بهلول واعظ در ماجراى گوهرشاد
 21 تير 1359
 كودتاى نافرجام پايگاه شهيد نوژه
 سازمان كودتاى (نقاب )
 وظايف شاخه ها:
 ستاد فرماندهى پاريس
 طرح عمليات كودتا
 طرح اشغال پايگاه نوژه
 اهداف تعيين شده براى بمباران
 اهداف تعيين شده براى تسخير
 امشب قرار است كودتا شود
 امام خمينى (ره ) و كودتا
 مقام معظم رهبرى و كودتا
 21 تير / 11 ژوئيه
 روز جهانى جمعيت
 جمعيت و محيط زيست
 جمعيت و مسكن
 جمعيت و آموزش و پرورش
 جمعيت و قانون
 جمعيت و توسعه اقتصادى
 صندوق جمعيت مللمتحد
 23 تير 1361
 عمليات رمضان
 دلائل ورود به داخل خاك عراق
 تهديد شهر بصره
 موقعيت منطقه عملياتى شهر بصره
 ماموريت و طرح مانور
 شرح عمليات (مراحلاول تا پنجم )
 مرحله اول
 مرحله دوم
 مرحله سوم
 مرحله چهارم
 مرحله پنجم
 31 - 25 تير
 هفته بهزيستى
 خدمات بهزيستى در ايران
 روشهاى موجود براى ارائه خدمات بهزيستى
 خدمات امور توانبخشى
 شوراى عالى مشاركتهاى مردمى
 سازمان بهزيستى و سالمندان
 معلوليت و بهزيستى
 ارائه خدمات به معلولان
 26 تير 1347 / 17 ژوئيه 1968
 كودتاى حزب بعث عراق
 سرنگونى رژيم سلطنتى عراق
 تاريخچه حزب بعث عراق
 كودتاى 8 فوريه 1963 - اولين كودتاى بعثى ها
 كودتاى 17 ژوئيه 1968 دومين كودتاى بعثى ها
 27 تير 1367
 پذيرش قطعنامه 598 شوراى امنيت از سوى جمهورى اسلامى ايران
 دفاع مقدس و قطعنامه هاى شوراى امنيت
 بيانيه نخست شوراى امنيت
 صدور قعطنامه 479
 قعطنامه 522
 قطعنامه 540
 صدور قعطنامه 552
 صدور قعطنامه 582
 صدور قطعنامه 588
 قطعنامه 598
 موضع عراق در قبال قطعنامه 598
 پذيرش كامل قطعنامه از طرف جمهورى اسلامى ايران
 برقرارى آتش بس
 آغاز مذاكرات صلح
 پذيرش مجدد عهدنامه 1975 الجزاير
 27 تير 1369
 هفته نيروهاى انتظامى
 بخشى از رهنمودهاى امام خمينى (ره ) بهپرسنل نيروى انتظامى
 رهنمودهايى از مقام معظم رهبرى حضرت آيت الله العظمى خامنه اى (مدظله العالى )به پرسنل نيروى انتظامى
 28 تير 1334
 در گذشت آيت الله محمد حسين كاشف الغطاء
 مرجعيت مرحوم آيت الله محمد حسين كاشف الغطاء:
 آثار مرحوم محمد حسين كاشف الغطاء:
 تاليفاتى كه به چاپ نرسيده است
 ترجمه ها
 29 تير 1362
 عمليات والفجر 2
 شرح عمليات
 دستاورد و نتايج عمليات والفجر 2
 30 تير 1331
 قيام سى ام تير به رهبرى آيت الله كاشانى
 ديدار نماينده شاه با آيت الله كاشانى
  رويدادهاى مرداد
 5 مرداد 1358
 اقامه اولين نماز جمعه پس از پيروزى انقلاب
 نخستين نماز جمعه در اسلام
 خطبه دوم حضرت رسول در اولين نماز جمعه
 نماز جمعه از ديدگاه روايات و اخبار و كلمات بزرگان
 اقامه اولين نماز جمعه بعد از پيروزى انقلاب اسلامى ايران
 5 مرداد 1367
 عمليات مرصاد
 آشكار شدن چهره نفاق سازمان مجاهدين خلق !
 اعلان جنگ مسلحانه عليه نظام جمهورى اسلامى ايران
 عمليات مرصاد؛ مرگ سياسى و نظامى سازمان منافقين
 9 مرداد 1353
 روز اهداى خون
 شناخت خون
 تركيبات خون
 عامل ار - هاش (H.R)
 گروههاى خونى
 تاسيس سازمان انتقال خون ايران
 نگهدارى
 10 مرداد 1293 / اول اوت 1914
 آغاز جنگ جهانى اول
 11 مرداد 1288
 شهادت آيت الله شيخ فضل الله نورى رهبر نهضت مشروطه مشروعه
 بررسى اعمال و گفتار شيخ شهيد
 از هجرت به قم تا فتح تهران
 نحوه شهادت شيخ فضل الله نورى
 انتقال مخفيانه جنازه شهيد به قم
 پس از شهادت شيخ
 نظرات بزرگان درباره شيخ شهيد
 12 مرداد 1359
 تاسيس شوراى هماهنگى تبليغات اسلامى
 14 مرداد 1258
 نهضت مشروطيت ايران
 مهاجرت علما به حرم حضرت عبدالعظيم در اعتراض به دولت
 پذيرش در خواستهاى متحصنين توسط شاه
 تصويب قانون اساسى و مرگ مظفرالدين شاه
 6 اوت 1945 / 15 مرداد 1224
 بمباران اتمى هيروشيما
 چرا بمب اتم به كار برده شد؟
 اثرات انفجارات اتمى در ژاپن
 15 مرداد 1366
 شهادت سرلشكر خلبان عباس بابايى
 شهيد بابايى در آمريكا
 عيد قربان : اسماعيل نيروى هوايى در مسلخ عشق
 سخنان مقام معظم رهبرى و فرماندهى كل قوا در مورد شهيد بابايى :
 16 مرداد 1359
 تشكيل جهاد دانشگاهى
 ضزورت تشكيل جهاد دانشگاهى و تبيين روندتكامل آن
 ساختار، اهداف و وظايف جهاد دانشگاهى
 محورهاى فعاليت و تواناييهاى تخصصى
 21 مرداد 1276
 شهادت ميرزا رضا كرمانى
 آشنايى ميرزا رضا با سيد جمال الدين اسد آبادى :
 قتل ناصر الدين شاه
 شهادت ميرزا رضاى كرمانى
 24 مرداد 1362
 تشكيل نخستين مجلس خبرگان رهبرى
 خبرگان در قانون اساسى :
 فصل هستم - رهبر يا شوراى رهبرى
 اصل يكصد و هفتم
 اصل يكصد و هشتم
 اصل يكصد و نهم
 اصل يكصد و دهم
 اصل يكصد و يازدهم
 اولين مجلس خبرگان رهبرى : (مجلس خبرگان دوم )
 پيام امام خمينى به مناسبت افتتاح مجلس خبرگان (رهبرى )
 نتايج اولين اجلاس مجلس خبرگان رهبرى
 26 مرداد 1369
 ورود آزادگان سرافراز به ايران اسلامى
 تشكيل ستاد رسيدگى به امور آزادگان
 28 مرداد 1332
 كودتاى امريكايى
 خارج كردن رهبرى از دست آيت الله كاشانى
 خروج شاه از ايران مقدمه اى براى كودتا
 شايعه همكارى آيت الله كاشانى با سپهبد زاهدى
 نامه آيت الله كاشانى به دكتر محمد مصدق در 27 مرداد 1332
 جواب سربالاى دكتر مصدق و پيروزى زاهدى
  جناب آقاى هامراسكيولد دبير كل سازمانملل متحد
 28 مرداد 1358
 تشكيل مجلس خبرگان بررسى قانون اساسى جمهورى اسلامى ايران
 افتتاح مجلس خبرگان ، بررسى قانون اساسى
 شهداى مجلس خبرگان
  رويدادهاى شهريور
 2 شهريور 1357
 شهادت سيد على اندرزگو
 نحوه شهادت شهيد اندرزگو
 3 شهريور 474 / 25 اوت 1095
 آغاز جنگهاى صليبى
 علل هجوم صليبيها
 آغاز جنگهاى صليبى
 آزاد سازى بيت المقدس به دست سپاهيان اسلام
 3 شهريور 1320 / 25 اوت 1941
 اشغال ايران توسط قواى متفقين و اخراج رضا شاه
 اعلان بيطرفى ايران
 اوضاع داخلى ايران
 آغاز اشغال ايران توسط متفقين
 عوارض سوء تجاوز متفقين
 نفوذ آمريكا به ايران پس از شهريور 1320
 آغاز فعاليت احزاب پس از شهريور 1320
 8 شهريور 1360
 شهادت مظلومانه رجائى و باهنر
 بيانات امام خمينى (ره ) در جمع اقشار مختلف مردم به مناسبت شهادت آقايان محمدعلى رجايى و دكتر محمد جواد باهنر
 زندگينامه شهيد محمد على رجايى
 زندگينامه شهيد حجت الاسلام دكتر محمد جواد باهنر
 9 شهريور 1357
 ناپديد امام موسى صدر
 از تولد تا هجرت
 فعاليتهاى امام موسى صدر در لبنان
 خط كلى و روش امام صدر پيش از جنگ
 روش امام صدر
 اولسپتامبر 1939 / 10 شهريور 1318
 آغاز جنگ جهانى دوم (1945 - 1939)
 كنفرانس مسكو
 اثرات جنگ
 تصويب نظام بانكدارى بدون ربا 10 شهريور 1362
 تاريخچه بانكدارى اسلامى در جهان
 چگونگى پيدايش بانك
 صرافان پايه گذاران اصلى بانكها
 اولين اثرات عمليات ربوى بانكها در قرن نوزدهم
 تاريچه بانكدارى در ايران
 بانكدارى در دوران قاجاريه :
 چهره بانكها پس از كودتاى 1299
 تاسيس بانك مركزى
 بانك و بانكدارى پس از پيروزى انقلاب اسلامى
 مساله حذف بهره
 قانون عمليات بانكى بدون ربا
  فصلاول - اهداف و وظايف نظام بانكى در جمهورى اسلامى ايران للّه
 11 شهريور 1365
 عمليات كربلاى 3
 مختصرى از موقعيت جغرافيايى منطقه و اهميت آن
 1 - ارزش سياسى اسكله
 2 - زمينه سازى براى تصرف و تهديد ام القصر
 شرح عمليات
 شب اول (9/6/65)
 شب دوم عمليات
 رسيدن نيروها و شروع عمليات در اسكله
 استقرار بر روى اسكله و حملات هوايى دشمن
 روز سوم ، تشديد حملات و تهديدات دشمن و تصميم به عقب نشينى
 12 شهريور 1294 / 3 سپتامبر 1915
 شهادت رئيسعلى دلوارى
 بوشهر و تاريخچه هجوم انگليسيها به آن
 دومين هجوم قواى انگليس به بوشهر
 رئيسعلى سمبل مبارزه با استعمار
 13 شهريور 1370
 روز تعاون
 اهداف بخش تعاون
 تقسيم بندى تعاونيها
 1 - تعاونيهاى توليدى
 2 - تعاونيهاى خدماتى
 3 - تعاونيهاى توزيعى
 ارزشهاى معنوى تعاونيها
 14 شهريور 1360
 شهادت آيت الله حاج شيخ على قدوسى
 پيام امام خمينى (ره )
 شهيد قدوسى از ديدگاه مقام معظم رهبرى
 آيت الله هاشمى رفسنجانى درباره شهيد قدوسى گفته اند
 17 شهريور 1357
 فاجعه خونين هفده شهريور
 سيزدهم شهريور 1357 (عيد سعيد فطر) - برگزارى راهيپمايى بزرگ درتهران
 جمعه سرخ يا 17 شهريور: اعلام حكومت نظامى وقتل عام مسلمانان
 پيام امام خمينى (ره ) به مناسبت كشتار بى رحمانه مردم تهران
 18 شهريور 1348
 در گذشت ناگهانى و مرموز جلال آل احمد
 بازگشت به خويشتن خويش
 مرگ مشكوك جلال
 آثار جلال آل احمد
 نامه جلال آل احمد به امام (ره ) از بيت الله الحرام
 نظر امام خمينى (ره ) درباره جلال آل احمد
 نظر حضرت آيت الله خامنه اى ، رهبر معظم انقلاب اسلامى دربارهجلال آل احمد
 جلالآل احمد از زبان مرحوم آيت الله طالقانى
 19 شهريور 1358
 ارتحال آيت الله سيد محمود طالقانى
 پيام امام خمينى (ره ) به مناسبت ارتحال آيت الله طالقانى :
 20 شهريور 1360
 شهادت اولين شهيد محراب ، آيت الله اسدالله مدنى
 پيام امام خمينى (ره ) به مناسبت شهادت آيت الله مدنى
 17 سپتامبر 1970 / 26 شهريور 1349
 سپتامبر سياه ، كشتار فلسطينيان در اردن
 17 سپتامبر 1982 / 26 شهريور 1361
 قتل عام فلسطينيان در اردوگاههاى صبرا و شتيلا
 حضور فلسطينى ها در لبنان
 جنگ لبنان (ژوئن و سپتامبر 1982)
 31 شهريور - 6 مهر
 هفته دفاع مقدس
 سابقه برخوردهاى مرزى ايران و عراق قبل از شروع جنگ
 چرا قرارداد 1975 الجزير، متزلزل شد؟
 ادوار مختلف جنگ تحميلى
 الف - دوره اول
 1 - مقطع اول : آغاز حملات عراق
 2 - مقطع دوم : دفع تجاوز عراق
 ب : دوره دوم
 1 - مقطع اول : تعقيب و تنبيه متجاوز
 2 - مقطع دوم : رويارويى دوباره عراق
 3 - مقطع سوم : تهاجم دوباره سراسرى عراق
 4 - مقطع چهارم : دفع دوباره تهاجم عراق
 نتيجه گيرى :
رويدادهاى تير 
1 تير 1360 
تاءسيس سازمان تبليغات اسلامى 
ولتكن منكم امة يدعون الى الخير و يامرون بالمعروف و ينهون عن المنكر و اولئك هم المفلحون .⁽¹⁾
(ما) معتقديم اين مجموعه اى كه امروز به عنوان سازمان تبليغات اسلامى گرد هم آمده اند، بالاترين و مهمترين و منسجم ترين مجموعه اى هستند كه در طول تاريخ تبليغات تمان داشته ايم .
چهره نورانى اسلام را براى جهانيان روشن نماييد كه اگر اين چهره با آن كمال جميل كه قرآن و سنت در همه ابعاد به آن دعوت كرده اند، از زير نقاب مخالفان اسلام و كج فهمى هاى دوستان خودنمايى نمايد، اسلام جهانگير خواهد شد.
مقام معظم رهبرى حضرت آيت الله خامنه اى (مد ظله العالى )
رشد، شكوفايى و توسعه فرهنگها به تناسب و گستره اوجى است كه از حصارها، محدوديتها و مرزهاى جغرافيايى مى گيرند. يك مكتب و ايدئولوژى به همان ميزان مى تواند از قدرت و قدمت بيشترى بهره مند باشد كه بتواند در ميدان حضور، با ملل و مردم بيشترى از جوامع بشرى ارتباط برقرار كند. امروزه گرچه حقانيت مكاتب و فرهنگها را با ميزان گستره جغرافيايى ، حضور آنها در ميان ملل و اقوام مختلف نمى توان محك زد، اما يك مكتب و ايدئولوژى ، اگر براى ايجاد چنين ارتباط و موقعيتى جهش و اوج نداشته باشد، مسلما در همان خاستگاه خود، در برابر امواج تهاجم فرهنگهاى بيگانه دچار نابودى تدريجى خواهد شد. بر همين اساس مقوله تبليغ و پيام رسانى در متن و شان رسالت انبيا و پيروان صالح آنان به مثابه يك اصل و ضرورت اجتناب ناپذير عينيت پيدا كرده است تا مشعل هدايت در جوامع بشرى جاودان و تحقق عنايت خلقت آفرينش تاءمين شود.
تبليغات ، به معناى مجموعه اعمال گفتارى ، نوشتارى ، رفتارى و تصويرى است كه به منظور نفوذ و تاءثير گذارى در شخصيت ، افكار، عقايد و احساسات مخاطبان سازماندهاى مى شود و براى جهت بخشيدن به آنان در راستاى هدف و مقصدى مشخص ، هويت پيدا مى كند. تبليغات در بينش و فرهنگ اسلامى از جايگاه رفيع و ويژه اى برخوردار است . امام راحل (ره ) تبليغات را از اصول بسيار مهم اسلام عزيز معرفى نموده اند. اين اصل و ضرورت مهم ، همان شناساندن خوبيها و تشويق به انجام آنها و ترسيم بديها و نشان دادن راه گريز و منع از آنهاست .
تاريخچه تبليغ 
تاريخ ، يعنى بعد زمانى تبليغ را نمى توان از تاريخ حيات انسان تفكيك كرد.
تبليغات با نقطه آغازين خلقت انسان و هبوط آدم بر زمين پيوند دارد، چرا كه انسان از يكسو داراى فكر و اعتقاد است و از سوى ديگر مصالح حياتى ويژه اى دارد كه اين دو اشكال گوناگون شخصيت مادى و معنوى او را تشكيل مى دهند. بعلاوه ميل به نفوذ و عشق به بقاى شخصيت و دفاع از مصالح فردى و اجتماعى از فرطهايى است كه از خصيصه (حب ذات ) سرچشمه مى گيرد. با توجه به اين مقدمه كوتاه ، طبيعى است كه انسان براى منتقل كردن تفكرات و معتقدات ، يعنى : بخشى از وجود خويش و ديگر ايده ها و سمبل ها كه با مصالح زندگيش گره خورده است تلاش كند و در راه گسترش آنها كه نهاد (شخصيت ادبى ) اوست از هر وسيله ممكن يارى جويد. اين همان تبليغ است ، يعنى رساندن و منتقل كردن افكار، عقايد و بازگو كردن ايده ها براى ديگران و سعى در گسترش آنها و جاودانه ساختن خود از اين طريق .
به عبارت ديگر، تبليغ از حيات فكرى و ادبى و مصالح حياتى انسان سرچشمه گرفته و از آن جدا شدنى نيست و على رغم تحول و تطور وسايل ارتباطى و خبر رسانى و تبليغ كه در روند نشيب و فراز فراوان داشته و دارد. اصل تبليغ با اهدافى گوناگون ثابت و هميشگى است .
از اين خصيصه عمومى كه بگذريم ، پاى معتقدات مذهبى در مساءله تبليغ به نحو ديگرى به ميان مى آيد، چرا كه در دين ، رساندن پيام الهى به عنوان يك تكليف مطرح است و بر اين اساس و با توجه به اين كه دين و عقايد مذهبى نيز همواره ملازم با انسانها بوده اند، نتيجه مى گيريم كه تبليغ در چارچوبه اديان و مذاهب ، پا به پاى سير تكاملى انديشه ها و معتقدات انسانى بخشى از فعاليتهاى مذهبى را به خود اختصاص داده است . على عليه السلام درباره عهد و ميثاق الهى با فرزند آدم ، در ابلاغ رسالت خداوندى مى فرمايد:⁽²⁾
(خداوند سبحان از فرزندان آدم پيامبرانى را برگزيد و از آنان بر وحى و تبليغ رسالت ، پيمان گرفت تا رسم امانت نگهدارند. آنگاه كه بيشتر مردم عهد خدا را دگرگون ساخته و حق او را ناديده انگاشته و شريكان به او نسبت دادند. و شياطين با نيرنگ راه پرستش حق را بر آنان بستند، پس خدا رسولان خود را به سوى آنان گسيل داشت و پيام آوران خود را پياپى فرستاد تا از مردم پايبندى به فطرت را بخواهند و نعمتهاى فراموش شده خدا را به يادشان آورند و با تبليغ حجت را بر آنها تمام كنند و گنجينه هاى عقل ها را برانگيزند و آيات قدرت خداوندى را به آنها نشان دهند.)
اين گفتار ارزشمند، رسالت الهى پيام آوردن خدا را در طول تاريخ حيات انسان و آنگاه كه انسانها به راه انحراف كشيده مى شدند، شياطين انس و جن ، راه را بر بنى آدم قطع مى كردند، بيان مى دارد و تاكيد مى كند كه رسالت تبليغ حقيقى است ، همپاى فطرت و همدوش با احكام عقل و همجهت الهى و رمز رشد و تعالى كاروان انسانى در گستره زمان و بستر خاك ....
تعريف تبليغ 
تبليغ در مفهوم كلى آن عبارت است از: رساندن پيام به ديگرى از طريق برقرارى ارتباط به منظور ايجاد دگرگونى در بينش و رفتار اوست و بر سه عنصر اصلى : پيام دهنده ، پيام گيرنده و محتواى پيام مبتنى است . يا به عبارت ديگر تبليغ عبارت است از روش يا روشهاى به هم پيوسته (در قالب يك مجموعه )، براى بسيج و جهت دادن به نيروهاى اجتماعى و فردى از طريق نفوذ در شخصيت ، افكار، عقايد و احساسات آنها، به منظور رسيدن به يك هدف مشخص ، كه اين هدف ممكن است سياسى ، نظامى ، فرهنگى و... مشروع و يا نامشروع باشد.
تعريف تبليغ در اسلام معنى و مفهوم خاصى پيدا مى كند. با كمى تاءمل در آيات الهى چنين به دست مى آيد كه تبليغ عبارت است از رسانيدن پيام خداوند به مردم به عنوان يك تكليف اسلامى و محتواى پيام عبارت است از رسالت و دستورات آسمانى با هدف اتمام حجت و هدايت انسانها به سوى كمال .
اين تبليغ براساس حكمت و مبانى منطقى و به دور از تحريف و خلافگويى صورت مى پذيرد.
امام خمينى (ره ) و مساءله تبليغات ⁽³⁾ 
(مساءله تبليغات يك امر مهمى است كه مى شود گفت كه در دنيا در راس ‍ همه امور قرار گرفته است ، و مى توان گفت كه دنيا بر دوش تبليغات است و... توجه داشته باشيد كه بالاترين چيزى كه مى تواند اين انقلاب را در اينجا به ثمر برساند و در خارج صادر كند، تبليغات است ، تبليغات صحيح . آنچه كه هست ، هيچ مبالغه نكنيد. ما متاعمان يك متاعى است كه محتاج به مبالغه نيست ...
بايد با تبليغات صحيح ، اسلام را آن گونه كه هست به دنيا معرفى نماييد... براى خدا تبليغات كنيد كه تبليغات امر مهمى است . به همان اندازه كه تبليغات براى مستكبرين و زورگويان مضر است به همان اندازه و يا بيشتر براى مستضعفين مفيد است ...
...سلاح تبليغات برنده تر از كاربرد سلاح در ميدانهاى جنگ است ...)
روند شكل گيرى سازمان تبليغات اسلامى : 
بعد از پيروزى انقلاب اسلامى نهاد شوراى عالى تبليغات اسلامى در اول تيرماه 1360 به صورت نهادى منسجم ، مستقل و وابسته به ولايت فقيه با اراده امام فقيد (ره ) و به منظور پرداختن به امر تبليغات به وجود آمد:
(تبليغات دينى مردمى ، سازماندهى و هدايت نيروهاى مؤ من و تشكلهاى مردمى و ايجاد شبكه هاى وسيع ارتباطى با حزب الله ، احياء، اشاعه معارف ، فرهنگ و تاريخ شيعه ، تنوير افكار عمومى در مقابله با تبليغات سوء تهاجم فرهنگى دشمنان ، رفع نيازهاى فرهنگى اقشار جامعه بويژه جوانان ، تدوين و انتشار كتب ، جزوات و نشريات مناسب به منظور معرفى علوم ، معارف فرهنگ ، تمدن اسلامى و تبيين مواضع انقلاب اسلامى ، سازماندهى و اعزام مبلغ و مربى دينى به داخل به خارج آن ) از متن انقلاب متولد شد و در گذرگاههاى حساس و خطير سالهاى گذشته كه سرشار از بحران و توطئه ، همراه با دسيسه و تهاجمات مختلف دشمنان اسلام در حذف انقلاب و فرهنگ اسلام ناب محمدى صلى الله عليه و آله و سلم بوده است ، نضج گرفت و رشد كرد و بزرگانى چون آيات عظام جنتى ، مهدوى كنى و امامى كاشانى و نيز شهيدان گرانقدرى چون حجت الاسلام حقانى و... در اين مسير زحمتهاى فراوانى كشيدند.
اين نهاد انقلابى در سير تكاملى خود، در 14/1/1368 با دست خط مبارك امام خمينى (ره ) به سازمان تبليغات اسلامى تغيير نام يافت و آيت الله جنتى از سوى ايشان به رياست اين سازمان برگزيده شد.
امام خمينى (ره ) در حكمى خطاب به ايشان فرمودند:⁽⁴⁾
(...اميدوارم با تلاش پيگير و با استفاده از همه نيروهاى مؤ من به انقلاب و اسلام ، از عهده اين مهم برآييد. تبليغات كه همان شناساندن خوبيها، تشويق به انجام آن ، ترسيم بديها و نشان دادن راه گريز و منع از آن است ، از اصول بسيار مهم اسلام عزيز است .
ان شاء الله در محدوده توانتان ، نقاط كور و مجهول را براى مردم شريف ايران و جهان اسلام باز و روشن نماييد و چهار چوب اسلام ناب محمدى (6) كه در ترسم قهر و خشم و كينه مقدس و انقلابى عليه سرمايه دارى غرب و كمونيزم متجاوز شرق است و نيز راه مبارزه عليه ريا، حيله و خدعه را به مردم و بخصوص جوانان سلحشورمان نشان دهيد.
اين مساءله كه ، نظام در اهداف خود جدى است و با هيچ كس شوخى ندارد و در صورت به خطر افتادن ارزشهاى اسلامى در هر موقعيت قاطعانه برخورد مى نمايد، بايد به عنوان يك اصل خدشه ناپذير براى تمامى دست اندكاران و مردم تبليغ گردد...)
تصويب وظايف اساسى سازمان تبليغات اسلامى 
پس از ارتحال امام (ره ) و پايان هشت سال دفاع مقدس ، ضرورت گسترش فعاليتهاى فرهنگى و تبليغى دو چندان شد و رهبر آگاه و دلسوز انقلاب اسلامى در ديدار با مبلغان و مسئولان و كارگزاران فرهنگى كشور براى تبليغ و استفاده از بارهاى نوين تبليغ تاكيد داشته اند تا آن كه در تاريخ 11/4/71 مقام معظم رهبرى هياءت امناى ⁽⁵⁾ سازمان تبليغات اسلامى را تعيين و آيت الله جنتى را به رياست هياءت امنا انتخاب فرمودند و در تاريخ 8/4/71 حجت الاسلام و المسلمين محمدى عراقى را به عنوان رئيس ‍ سازمان تبليغات اسلامى منصوب نمودند.
از اقدامات اوليه هياءت امنا، تصويب وظايف اساسى سازمان بود كه توسط مقام معظم رهبرى حضرت آيت الله خامنه اى (مد ظله العالى ) در تاريخ 26/12/1371 به سازمان تبليغات اسلامى ابلاغ شد.
وظايف اساسى سازمان تبليغات اسلامى 
وظايف سازمان در 21 مورد به شرح زير تدوين شده است :
1 - سياسگذارى ، برنامه ريزى ، هدايت ، سازماندهى ، پشتيبانى و نظارت بر تبليغات دينى مردمى .
2 - زمينه سازى براى سازمان يافتن نيروهاى مؤ من و پيدايش تشكل هاى لازم و برنامه ريزى و هماهنگى به منظور تقويت و هدايت مداوم انجمنهاى اسلامى و جمعيتهاى مشابه و نظارت بر فعاليت آنها در جهت ارتقاء كيفيت حضور نيروهاى حزب الله در صحنه هاى فرهنگى و اجتماعى .
3 - تلاش در جهت احيا و اشاعه معارف ، فرهنگ و تاريخ تشيع از همه راههاى ممكن با تاكيد بر وحدت تمام مذاهب اسلام و حراست از آن ، با همكارى مراجع و نهادهاى ذى ربط.
4 - تحقيق و بررسى در خصوص تبليغات سوء و تهاجم فرهنگى دشمنان و شناسايى و تحليل ترفندهاى تبليغى عليه السلام و انقلاب اسلامى با هماهنگى ساير دستگاههاى ذى ربط و ارائه سياستهاى لازم در جهت خنثى سازى آنها و تنوير افكار عمومى .
5 - انجام مطالعات راهبردى و بررسيهاى كاربردى در زمينه نيازهاى فرهنگى اقشار مختلف جامعه بويژه جوانان و طراحى برنامه ها و شيوه هاى تبليغى نوين و اصلاح و احياى روشهاى سنتى در تبليغات اسلامى .
6 - تدوين و انتشار كتب و نشريات مناسب و ضرورى به منظور معرفى فرهنگ و تمدن اسلامى و تبيين مواضع انقلاب اسلامى و انجام پژوهشهاى لازم بويژه در زمينه نظام تربيتى ، مبانى سياسى ، اقتصادى ، فرهنگى حكومت اسلامى و حمايت از پژوهشگران متعهد.
7 - تلاش در جهت هدايت افكار عمومى با استفاده از رسانه هاى همگانى و فعاليت مستقيم رسانه اى در صورت لزوم .
8 - شناسايى ، معرفى آثار نمونه فرهنگى ، هنرى افراد و شبكه هاى تبليغى - مردمى جامعه اسلامى ، تهيه ، عرضه فرآورده ها و آثار نمونه فرهنگى - هنرى در جهت ارائه الگوهاى مناسب هنرمندان متعهد و انقلابى و حمايت از آنان .
9- برنامه ريزى ، زمينه سازى و انجام اقدامات لازم براى هر چه فعالتر شدن افراد تاءثير گذار، مانند: روحانيون ، دانشگاهيان ، معلمان و هنرمندان در جهت رشد فرهنگ اسلامى و مقابله با آثار نامطلوب فرهنگهاى بيگانه .
10 - برنامه ريزى ، نظارت و هماهنگى در برگزارى هر چه بهتر مراسم و شعائر انقلابى و دينى در داخل و خارج از كشور با مشاركت كليه نهادهاى مردمى و دولتى .
11 - همكارى با وزارتخانه ، دستگاه هاى دولتى و وابسته به دولت و نهادهاى انقلابى به منظور تعميق و گسترش فرهنگ و معارف اسلامى در محيط سازمانهاى دولتى و نهادهاى انقلابى .
12 - تاءسيس و اداره مؤ سسات آموزشى و مراكز دانشگاهى در جهت تربيت مبلغان كار آمد، هنرمندان متعهد و مربيان دينى .
13 - تاءسيس مراكز اطلاع رسانى تخصصى ، تبليغى و دينى .
14 - سازماندهى و اعزام مبلغ در سراسر كشور بويژه مناطق محروم با همكارى روحانيت و مردم .
15 - سازماندهى و اعزام مبلغ و مربى دينى به خارج از كشور با همكارى مراجع ذى ربط.
16 - هدايت و حمايت انجمنهاى اسلامى و تشكلهاى اسلامى - مردمى خارج از كشور و نظارت بر آنها.
17 - برنامه ريزى فرهنگى و تبليغى جهت ايرانيان و علاقمندان فرهنگ فارسى در خارج از كشور با تاكيد بر خدمات متقابل اسلام و ايران ، با همكارى و هماهنگى مراجع ذى ربط.
18 - برگزارى كنفرانسها، جشنواره ها و نمايشگاه هاى بين المللى مردمى در داخل و خارج از كشور به منظور تعميق و گسترش معارف اسلامى و فراهم كردن زمينه شركت هنرمندان و شبكه هاى تبليغى - مردمى در كنفرانسها، نمايشگاهها و جشنواره هاى فرهنگى .
19 - انجام همكاريهاى فرهنگى - تبليغى با مراكز اسلامى و فرهنگى داخل كشور و مراكز اسلامى و فرهنگى خارج از كشور در راستاى اهداف سازمان و به منظور تاءمين ارتباط افراد و مراكز اسلامى و فرهنگى - مردمى . داخل كشور با ساير ملل و ايجاد زمينه هاى فرهنگى براى تاءليف قلوب آنان با هماهنگى ساير مراجع ذى ربط.
20 - نظارت بر ترجمه متون دينى و تعيين ضوابط و مقررات مربوط به تهيه ، ترجمه و انتشار اين متون جهت بهره بردارى در خارج از كشور.
21 - نظارت بر چاپ و نشر قرآن كريم و انجام فعاليتهاى قرآنى از طريق تربيت مربى ، تدوين جزوات آموزشى و همكارى با وزارتخانه هاى ذى ربط جهت گسترش آموزش و معارف قرآن كريم .
1 تا 7 تير ماه 
هفته قوه قضائيه 
جهت ارج نهادن به مقام والاى قضاء و قضاوت و تكريم از مقام شامخ شهيد مظلوم آيت الله دكتر بهشتى اولين مسئول دستگاه قضائى جمهورى اسلامى ايران ، پيشنهاد مورخه 17/5/1372 قوه قضائيه ، مبتنى برنامگذارى هفته اول تير ماه به عنوان هفته قوه قضائيه در تاريخ 27/4/1373 در شوراى فرهنگ عمومى مطرح شد و به تصويب رسيد.
امام خمينى (ره ) و قوه قضائيه :
(...در اسلام همه كس حتى پيامبر عظيم الشان - صلى الله عليه و آله - در مقابل قانون بى امتياز در يك صف هستند و احكام قرآن و اسلام بر همه جارى است و شرف و ارزش انسانها در تبعيت از قانون است كه همان تقواست و متخلف از قانون ، مجرم و قابل تعقيب است . و بر دستگاههاى قضائى است كه از متعديان به جان و شرف و مال و بندگان دفاع كنند و آنان را به سزاى خود بنشانند و من براى چندمين بار اعلام مى كنم كه هر گروه و شخصى اگرچه از بستگان و اقرباى اينجانب باشند، خود مسؤ ول اعمال و اقوال خود هستند و اگر خداى نخواسته تخلف از احكام اسلام كردند، دستگاه قضايى موظف است آنان را مورد تعقيب قرار دهد و هر كس و هر دستگاه ، چه قضات شرع و چه دادگاه ها و چه غير اينها، هر كس تعديات خود را به اسم من و يا به انتساب به من اجرا كنند مجرم و مفترى است ) ⁽⁶⁾
(عرض من به قضات اين است كه كوشش كنند، توجه كنند به اينكه اگر با كوشش آنها مسئله قضاوت حل نشود، تا آخر قضيه قضاوت به زمين خواهد ماند، كوشش كنند كه اولا علما و اشخاص دانشمند را معرفى كنند و ثانيا آنها كه متصدى امور قضائى هستند توجه كنند به اينكه مساله بسيار مشكل مهمى و پر مسووليتى بر عهده آنهاست . حتى مسئوليت قضيه قضا از همه مسووليت هائى كه در يك كشور هست بالاتر است براى اينكه قاضيان متصدى امورى هستند كه جان مردم ، مال مردم ، نواميس مردم در گرو كارهاى آنها و قضاوت آنهاست . (والقاضى على شفير جهنم ) بايد توجه كنند كه خداى نخواسته جانى به واسطه فتواى آنها و يا قضاوت آنها بدون مجوز شرعى از بين نرود، مالى از بين نرود، حيثيتى ، آبروئى از بين نرود كه بسيار اهميت دارد اين مطلب و امروز اهميتش بيشتر از سابق است ، سابق قضيه اين نبود كه اگر قاضى تخلف مى كرد، اصل اسلام را مشوه كند، امروز قلم هائى هست كه اگر چنانچه يك قاضى يا چند قاضى ولو اشتباها يك كارى انجام بدهد، يا خداى نخواسته عمدا انجام بدهد، اين را پاى روحانيت حساب مى كنند و پاى جمهورى اسلامى حساب مى كنند و بالاخره پاى اسلام حساب مى كنند و لهذا قاضى امروز مسئول حيثيت اسلام است ، مسئول حيثيت جمهورى اسلام است و مثل قضات در طول تاريخ نيست كه فقط مسء ول باشد نسبت به آن قضاوتى كه در مورد شخصى مى كرد. امروز قضاوت علاوه بر آن بعدى كه هميشه داشته است ، يك بعد خاصى دارد و آن بعد خاص آن چيزى است كه برمى خورد به حيثيت اسلام اگر چند قاضى در چند محل اشتباه بكنند و يا بعضى از آنها مثلاخداى نخواسته عمدا يك كارى را انجام بدهند، اين اسباب اين مى شود كه قلم هائى كه مى خواهند اين جمهورى اسلامى را از بين ببرند، يكى را چند و چند را صدها جلوه مى دهند و با قلم هاى خودشان به اصل جمهورى اسلامى و به اسلام حمله مى كنند. بنابراين اگر سابق شغل قضا يك شغل در عين حال بسيار مهم و پرمسووليتى بود، امروز مسئوليت او بسيار زيادتر است ، بايد بگوئيم صد چندان است . اين يك عرضى است كه به متصديان قضا، چه در حال و چه بعدها كه تصدى مى كنند، عرضى بود كه كردم .)⁽⁷⁾
مقام معظم رهبرى و قوه قضائيه 
(... تكليف اصلى قوّه ى قضاييه ، عبارت از اقامه ى قسط و عدل است . اين ، در حركت و دعوت انبيا، شايد اصليترين امر مربوط به زندگى مردم باشد. حالا آن مسايل معنوى و تعالى روحى و امثال اينها، به جاى خود محفوظ است . در عين حال ، آنچه كه مربوط به اداره ى زندگى مردم مى شود، هيچ چيزى به قدر عدل و قسط - نه در قرآن و نه در حديث - مورد توجه قرار نگرفته است . البته ، رفاه زندگى مردم و تاءمين امنيت كه يكى از لوازم زندگى آنهاست ، وجود دارد؛ اما تكيه يى كه روى عدل شده - كه قيام همه ى امور بر قيام عدل مى باشد - روى هيچ چيز ديگر نشده است .
... البته ، عدل فقط به وسيله ى قوّه ى قضاييه اجرا نمى شود؛ بلكه همه ى دست اندركاران حكومت اسلامى به سهم خود در اقامه ى عدل موظف هستند؛ منتها ضامنش قوّه ى قضاييه است ... .
... بنابراين ، قوّه ى قضاييه بايد به معناى واقعى ، مرجع و ملجاء و پناهگاه همه مردم باشد. اين هم نمى شود جز به همان استقلال . استقلال به اين معناست كه وقتى قاضى مى خواهد حكم بكند، نگاه نكند كه اين حكم موجب خوشايند يا عدم خوشايند چه كسانى مى شود.
به نظر من ، قانون گرايى در قوّه ى قضاييه ، اهم امور است . اصلا ملاك عدل و اقامه ى آن ، قانون است . اگر چيزى بر طبق قانون تحقق پيدا كرد، عدالت است و خلاف عدالت آن است كه برخلاف قانون انجام بشود...⁽⁸⁾
20/6/1368
(قضا در يك كشور، معيار سلامت آن كشور است . اگر دستگاه قضايى سالم بود، مى توان نتيجه گرفت كه وضع عمومى جامعه و كشور از جهت برخوردارى از عدالت و دورى از تبعيض و ستم و اجحاف و تجاوز واين غصه هاى بزرگ بشرى ، سالم است . يعنى اگر فرض كنيم كه كسى از يك كشور هيچ خبر نداشته باشد، به دستگاه قضايى آن كشور برود و تفحصى بكند، ببيند كه در آن جا قضاتى عادل و قاطع ، سيستم و سازمانى منسجم و كارآمد، قوانينى حساب شده و عادلانه وجود دارد، و مشاهده كند كه آنها خوب كار مى كنند، قاعدتا بايد نتيجه بگيرد كه وضع اين كشور خوب است .)⁽⁹⁾
وظايف قوه قضائيه ⁽¹⁰⁾ 
فصل يازدهم قانون اساسى جمهورى اسلامى طى اصول 156 تا 174 به قوه قضائيه پرداخته و در اصول نخست (156) وظايف زير مشخص نموده است :
اصل يكصد و پنچاه و شش  
(قوه قضائيه قوه اى است مستقل كه پشتيبان حقوق فردى و اجتماعى و مسئول تحقق بخشيدن به عدالت و عهده دار وظايف زير است ):
1 - رسيدگى و صدور حكم در مورد تظلمات ، تعديات ، شكايات ، حل و فصل دعاوى و رفع خصومات و اخذ تصميم و اقدام لازم در آن قسمت از امور حسبيه كه قانون معين مى كند.
2 - احياى حقوق عامه و گسترش عدل و آزاديهاى مشروع .
3 - نظارت بر حسن اجراى قوانين .
4 - كشف جرم و تعقيب و مجازات و تعزير مجرمين و اجراى حدود و مقررات مدون جزايى اسلام .
5 - اقدام مناسب براى پيشگيرى از وقوع جرم و اصلاح مجرمين .
قوه قضائيه با يك نظر اساسى ترين قواى سه گانه است كه در مديريت هر حكومتى نقش دارد و در نظام اسلامى نيز به دليل خصيصه اى خود خود نقش موثرترى دارد، چه با وجود حتى عاليترين قانون و مجريان شايسته در صورتى كه نظارتى در كه نباشد و با متخلف برخورد نشود نظام حكومتى موفق نخواهد بود. اين وظيفه مهم نظارت و برخورد با متخلف از جمله وظايف قوه قضائيه است . اختلافات حقوق و مسائل مدنى و يا جرائمى كه كم و بيش در هر جامعه اى وجود دارد و بايد به آنها رسيدگى شده و حل و فصل شود و در يك كلام استقرار عدالت و گسترش آن باز به عهده همين قوه است . راز اصلى استقلال اين قوه طبيعت نوع وظائفى است كه به عهده دارد كه اگر تحت تاثير و نفوذ ديگر قوا بخصوص قوه مجريه و سازمانهاى وابسته به آنها قرار گيرد هرگز نمى تواند حق و عدل را رعايت كرده و امنيت و آرامش را براى همه قشرها فراهم كند كه در بحثهاى مربوط به اصل پنجاه و هفتم توضيح داده شده است .⁽¹¹⁾
به همين دليل يك فصل مستقل براى آن در قانون اساسى باز شده و عمده وظائف آن براى پشتيبانى حقوق فردى و اجتماعى و استقرار عدالت در شش بند مذكور آمده است كه توضيح مختصرى در هر يك داده مى شود.
1 - تظلمات : مربوط به مواردى است كه اشخاص مراجعه و ادعا مى كنند كه فلانى به ما ظلم و ستم كرده ، از ما رفع ظلم كنيد.
تعديات ، مواردى است كه افرادى به حقوقشان تجاوز شده گرچه شكايت يا تظلمى در كار نباشد و يا تعدى كننده ، هر شخصيت حقيقى يا حقوقى باشد.
شكايات ، مواردى است كه مراجعه مى كنند و از كسى يا كسانى شكايت مى كنند كه حق يا مالى را از ما برده اند كه گاهى ممكن است طرفين همين ادعا را داشته باشند.
دعاوى ، مواردى است كه ادعايى نسبت به امرى توسط فرد يا افرادى مطرح مى شود كه مثلا اين خانه يا اتومبيل از ماست كه در بعضى موارد به تخاصم و دعوى طرفين منتهى مى شود كه اصطلاحا خصم يا تخاصم گفته مى شود گرچه هيچ دشمنى در كار نباشد.
و امور حسبيه كارهايى است كه در جامعه بايد انجام گيرد و لازم نيست شخص معينى باشد مثل سرپرستى ايتام ، حفظ اموال و حقوق غيب و قصر ⁽¹²⁾ تا اوقاف و... كه رسيدگى و صدور حكم در اين امور پس از مشخص ‍ شدن ، حق يكى از وظائف قوه قضائيه است .
2 - زنده كردن حقوق عامه مردم ، مثل برخورد باكسانى كه نسبت به مدارس ، مساجد، بيمارستانها، راه ها، پاركها، شهرها، روستاها و... تصرفات نامشروع و غيرقانونى داشته اند و اجازه دادن به كسانى كه حق بهره بردارى دارند، كسانى كه مانع حق تشكيل جلسه و جامعه و انجمن و نشريه و كتاب و روزنامه و بحث و گفتگو و نوشتن و... شده اند و گسترش عدل و آزاديهاى مشروع ، كه احياء و مراقبت از آنها باز از وظائف قوه قضائيه است .
3 - نظارت بر حسن اجراى قوانين ، از راههايى كه بعدا در اصول مربوط به بازرسى كل ديوان عالى و ديوان عدالت خواهد آمد.
4 - كشف جرم و تعقيب كردن مجرم تا دستگيرى و در اختيار قرار گرفتن وى و مجازات او به تناسب جرم يا تعزير، يا مجازاتهايى كه قاضى تصميم مى گيرد و اجراى حدود يعنى مجازاتهاى تعيين شده الهى و مقررات كه همه اينها بايد توسط مجلس شوراى اسلامى تنظيم و تصويب شده باشد تا هر كس طبق سليقه شخصى مجرم را مجازات نكند. رويه واحدى كه در اصل يكصد و شصت و يك به آن اشاره خواهد شد در موارد خود توضيح داده شده و به عهده قوه قضائيه گذارده شده است ⁽¹³⁾.
5 - اقدام مناسب براى پيشگيرى از وقوع جرم و اصلاح مجرمين كه با بررسى و دقت در حدود اين اقدامات معلوم مى شود كه چه مواردى مربوط به قوه قضائيه است و بايد عمل شود، مثلا، مبارزه با فقر و جهل كه قطعا از عوامل جرم زا هستند يا مبارزه با بيسوادى و فرهنگ مبتذل كه عوامل جرم مى باشند از وظائف قوه قضائيه نيست ، چنانچه پس از اطلاع از توطئه يا تشكيل مركز فساد، پيشگيرى با ورود به منزل يا محل و دستگيرى افراد يا هر اقدام لازم ديگر كه توطئه خنثى شده و مركز فساد متلاشى شود قطعا از وظائف قوه قضائيه است . موارد مشكوك فراوانى وجود دارد كه خوشبختانه پس از بحثهاى مقدماتى واگذارى اين كار به كميسيونى مستقر در دادستانى كل و تشكيل جلسات مرتب و شركت در مجامع بين المللى مربوط كه انشاء الله مساله تا حدودى روشن تر خواهد شد.
اما اصلاح مجرمين كه باز به عهده قوه قضائيه است توسط سازمان زندآنهاو اقدامات تامينى و تربيتى كه وابسته به قوه قضائيه است و رئيس آن طبق قانون توسط رئيس قوه قضائيه منصوب مى شود انجام مى گيرد.
اينها فشرده و خلاصه اى از وظائف قوه قضائيه است كه با وظائف و مسئوليتهاى رئيس قوه قضائيه كه در اصل يكصد و پنجاه و هشتم ⁽¹⁴⁾ مشخصا ذكر شده ، تفاوت دارد.
26 ژوئن / 5 تير 
روز جهانى مبارزه با مواد مخدر 
اين مواد مخدر مايه فساد است ، فساد را بايد برداشت تا ديگران اصلاح شوند. هر عقلى و هر عاقلى اين معنا را تصديق دارد كه با اين طور فسادها كه جوانهاى ما را به نيستى تقريبا مى كشاند بايد مبارزه بشود.
امام خمينى (ره )
كنفراس بين المللى مبارزه با اعتياد و قاچاق مواد مخدر را از تاريخ 17 تا 26 ژوئن 1987 در شهر (وين ) به منظور ابراز عزم سياسى ملتها در امر مبارزه با پديده خانمسوز و شوم موار مخدر تشكيل شد و در آن سندى با عنوان O.M.C
⁽¹⁵⁾ به تصويب كشورهاى شركت كننده رسيد. اين سند خطمشى همه جانبه اقدامات در امر كنترل مواد مخدر را از سوى كشورهاى شركت كننده مشخص و آنان را متعهد نموده است تا اقدامات بين المللى در خصوص مبارزه با قاچاق مواد مخدر را قاطعانه دنبال كنند.
در اين كنفراس سندى در چهار فصل تنظيم گرديد كه بيش از 35 مورد اقدام عملى را همچون ارزيابى ميزان مصرف ، پيشگيرى از طريق آموزش ، نقش ‍ رسانه ها در بازگشت معتادين به دامن اجتماع و معالجه آنان ، ريشه كنى مزارع غير مجاز خشخاش ، نابودى شبكه هاى عمده قاچاق مواد مخدر، همكاريهاى حقوقى كشورها و... را در خود جاى داده است . اين سند در 26 ژوئن مصادف با 5 تير ماه به اتفاق آراء مورد تاييد و تصويب كشورهاى شركت كننده قرار گرفت و سالروز تصويب اين سند به نام روز جهانى مبارزه با مواد مخدر اعلام گرديد.
على رغم امضاى اين سند توسط اكثريت كشورها، متاسفانه اقدامات عملى لازم در جهت مبارزه با مواد مخدر صورت نمى پذيرد. تنها كشور موفقى كه توانسته در اين راه اقدامات جدى و موفقيت آميزى را انجام دهد، جمهورى اسلامى ايران است كه به عنوان يك الگوى موفق و سمبل مبارزه و ابداع كننده شيوه هاى موفق در جهان شناخته شده است . غرب و در راس آنها آمريكا، عميقا از گسترش تفاهمات منطقه اى و همكاريهاى بين المللى با جمهورى اسلامى ايران در راستاى مبارزه با مواد مخدر به هراس افتاده و همواره مخالفت خود را با مطرح شدن ايران اسلامى به عنوان الگو اعلام داشته است ، و نه تنها هيچ گونه همكارى در جهت نابودى باندهاى مافيايى مواد مخدر انجام نداده بلكه در مواقع لازم كارشكنى هايى نيز در جهت جلوگيرى از فعاليتهاى جمهورى اسلامى ايران به عمل آورده است .
سابقه مواد مخدر در جهان 
اگر چه تاريخى دقيقى از كشت و مصرف مواد افيونى در دست نمى باشد، ليكن براساس برخى اسناد موجود، سابقه آشنايى بشر با مواد مخدر را حدود 4000 سال پيش از ميلاد برآورد مى نمايند.
(پلين ) دانشمند رومى قرن اول ميلادى اولين كسى است كه شيره غليظ خشخاش را به نام اپيوم عرضه كرد. اپيوم از ريشه اپوس OPOS به معنى شيره كه آن هم از كلمه اهى پى نا AHIPENA از زبان سانسكريت گرفته شده و بنا به تلفظهاى ديگر افيون يا هيپون خوانده مى شود.
به كار بردن كلمه ترياك Theriac بجاى افيون يك غلط مصطلح و كاملا مرسوم است ، زيرا ترياك در زبان انگليسى و ترياق در زبان فرانسوى نام يك پادزهر است كه از حدود 70 گياه تهيه شده و گاهى پوست يك نوع مار به نام Tiriak را نيز به آن مى افزودند.
كلمه خشخاش هم يك لغت عربى است و در فارسى اين گياه را كوكنار مى نامند.
سابقه مواد مخدر در ايران 
اگرچه پيشينه دقيقى از مصرف ترياك در ايران وجود ندارد و اقوال مختلفى در اين خصوص مطرح مى باشد، ليكن همگان اتفاق نظر دارند كه دول استكبارى و در راس آنها انگليس ، همزمان با ايجاد تفرقه و خصومت بين دولتهاى ايران و عثمانى ، بشدت مواد مخدر را رواج دادند كه حتى برخى از شاهان صفوى نيز به آن روى آورده و معتاد شدند.
با شروع حكومت قاجار، بر مبناى سياست انگليس كه خواهان تضعيف همسايگان هندوستان بود، ترياك كشى چنان در ايران رواج يافت كه حتى تصوير ناصرالدين شاه را همانند نقش سكه بر حقه هاى و افور منقوش ‍ ساختند و بدينسان به آن رسميت بخشيدند و در همين ايام نيز كشت خشخاش را ترويج كردند و براى اولين بار در ماهان كرمان مرغوب ترين نوع اين محصول را كاشتند.
در زمان حكومت سلسله پهلوى و در اوج حمايتهاى غرب از آن رژيم و على رغم قوانينى كه تدوين و تصويب شد، سطح زير كشت تا ميزان 33000 هكتار افزايش يافت و علاوه بر ترياكهاى سناتورى كه اسباب تعيش ‍ طبقه اشراف و ثروتمندان ، وكلا و نمايندگان مجلس ، درباريان و خوانين بود، براى اولين باز مرزهاى كشور به روى هروئين گشود شد و از حدود دهه چهلم شمسى جوانان اين مرز و بوم در معرض يكى از مهمترين توطئه هاى استكبار جهانى (مواد مخدر) قرار گرفتند و ايران كه در مسير ترانزيت مواد مخدر آسيا به اروپا قرار دارد بزرگترين لطمات را متحمل شد. با پيروزى انقلاب اسلامى ، توطئه هاى استكبار جهانى عليه نظام اسلامى و ملت ايران گسترش يافت . امام (ره ) دستور مبارزه شديد با قاچاق مواد مخدر را صادر فرمودند و اين كار را يك نقشه حساب شده و هدفدار بيان نمودند: (اين (مواد مخدر) يك نقشه است كه براى سرتاسر كشور است ... براى فلج كردن جوانهاى ماست ).
ايشان عوامل توطئه را معرفى نموده و قدرتهاى بزرگ را در اين كار دخيل دانستند.
(اين هم يك توطئه است كه قدرتهاى بزرگ به اين وسيله به ما ضربه مى زنند.)
امام (ره ) ضمن خائن توصيف كردن قاچاقچيان ، و نصيحت كردن به جوانان ، مصرف هر گونه مواد مخدر را نيز حرام اعلام نمودند:
(اين قاچاقچى ها درجه اول خائنين هستند به اين ممكلت ... كسانى كه معلوم شود شغل آنها جمع آورى مواد مخدر و پخش آن بين مردم است در حكم مفسد فى الارض است .)
(جوانهاى ما بايد براى خاطر اسلام و ملت و كشور و حيثيت و نواميس ‍ خودشان دست از آن مراكز بكشند.)
(براى اشخاص كه در اين باب نيستند حرام است بروند و هروئينى گردند. چه هروئين چه ترياك و چه مشروبات .)
استكبار جهانى كه شكست عظيمى را از انقلاب اسلامى متحمل شده بود جهت غوطه ور كردن جوانان كشور در دام اعتياد، با توطئه هاى حساب شده توزيع مواد مخدر را در ايران افزايش داد. مبارزه با قاچاق مواد مخدر با رهنمودهاى امام (ره ) و با همت جوانان حزب اللهى در قالب كميته هاى انقلاب اسلامى آغاز شد. اين مبارزه ، با تشكيل ستاد مبارزه با مواد مخدر در سال 1367 و تصويب قانون جديد مبارزه با مواد مخدر، مصوبه مجمع تشخيص مصلحت نظام ⁽¹⁶⁾، بتدريج شكل سيستماتيك به خود گرفت و با ادغام نيروهاى انتظامى موج فزاينده اى به خود گرفته است و ستاد مبارزه با مواد مخدر ⁽¹⁷⁾ كه رياست آن را رئيس جمهور بر عهده دارد هماهنگى لازم را در زمينه ادامه اين مبارزه انجام مى دهد.
نقش دول استعمارى در شيوع اعتياد 
پس از سازمان يافتن استعمار نو در كشورهاى انگليس ، فرانسه ، پرتغال ، اسپانيا و هلند از قرن شانزدهم ، اين دولتها استفاده از مواد افيونى را به منظور ايجاد سلطه بر ملتهاى مظلوم جهان سوم آغاز كردند و در اين راه از ابزارهاى ضد فرهنگى (تحميق و استحمار) ترفندهاى دارويى و درمانى (منافع استعمال ترياك ) و حربه هاى اقتصادى و اجتماعى ، نهايت استفاده را به عمل آوردند و دامنه اين تهاجم را به رويارويى نظامى نيز كشاندند كه وقوع جنگ اول ترياك در 1839 ميلادى و جنگ دوم ترياك در 1856 ميلادى بين دولتين انگليس و چين گواه غير قابل انكارى در پرونده دولتهاى استعمارگر غربى است .
نبايد تصور كرد كه جنگ مواد مخدر پايان يافته و ديگر تكرار نخواهد شد، بلكه اين جنگى است كه در دهه هاى اخير به صورت پنهانى در جريان بوده و هر روز قربانيان جديدى گرفته است . حمايت دولتهاى استكبارى غربى بويژه آمريكا از برخى دست نشاندگان خود كه بزرگترين توليد كنندگان و يا صادر كنندگان مواد مخدر محسوب مى شوند، نمونه آشكارى از جنگ پنهان و نامرئى است كه در حال حاضر در جريان مى باشد.
كنت دمارانش رئيس سابق سازمان جاسوسى فرانسه ، در كتاب خود به نام جنگ جهانى چهارم توضيح داده است كه چگونه از مواد مخدر به طور پنهانى عليه نيروهاى كشورهاى ديگر استفاده مى شود. وى در ملاقاتى كه با رئيس جمهور وقت آمريكا رونالد ريگان در سال 1980 داشته ، طرحى ⁽¹⁸⁾ را جهت رويارويى ايالات متحده با شوروى سابق در افغانستان مطرح مى كند كه در يكى از مراحل آن استفاده از مواد مخدر را عليه سربازان ارتش سرخ در افغانستان پيشنهاد مى كند. او خطاب به رئيس جمهور مى گويد:
(آقاى رئيس جمهور! عامل سوم شايد از همه ديوصفتانه تر باشد. راستى شما با اين همه مواد مخدر كه توسط آژانس اطلاعات دفاعى ، گارد ساحلى ، اف . بى . آى و پست خدمات گمركى توقيف مى شود، چه مى كنيد؟)
رئيس جمهور پاسخ داد: (خوب من نمى دانم ، فكر مى كنم آنها را نابود مى كنيم .)
من جواب دادم : (كار اشتباهى است . ما بايد آنها را به طور مجانى پخش ‍ كنيم .)
ريگان از اين پيشنهاد دمارانش تعجب مى كند. او در ادامه مى گويد:
اين دقيقا همان كارى است كه ساكنان ويتنام شمالى در ويتنام با سربازان داوطلب شما كردند. آنها اين كار را طبق برنامه انجام داده بودند. اگر اين اقدام صورت گيرد، شما دولت شوروى را از كار خواهيد انداخت ... اين طرحى زيركانه است و چيزى است كه براى انجام گرفتن طراحى است . مبارزه جنگى ، بدون آنكه كه حتى يك گلوله از روى خشم شليك شود.
جالب اينجاست كه دمارانش هزينه اين طرح را نيز خيلى كم پيش بينى مى كند و براى كل عمليات فقط يك ميليون دلار بودجه در نظر مى گيرد.
بعضى از ماموران سازمان جاسوسى سيا اظهار مى دارند كه اين سازمان هميشه براى عمليات پنهانى خود در جهان نياز به اسلحه و پول دارد و به همين دليل مايل است با قاچاقچيان مواد مخدر كه قادرند اين نيازند را تامين كنند همكارى نمايد. خلبانانى كه به طور قرار دادى براى (سيا) كار كرده اند اظهار مى دارند كه آنها در پروازهاى خود به آمريكاى مركزى سلاح و تجهيزات مى بردند و در مراجعت به فلوريدا مواد مخدر مى آوردند.
رامون ميليان يكى از مديران پولى و مالى سران قاچاقچيان مواد مخدر در كلمبيا كه در آمريكا زندانى است . راجع به بانكها و موسسات مالى آمريكا مى گويد:
(آنها (آمريكاييها) مواد مخدر را يك جرم تلقى نمى كنند بلكه آن را نوعى ماجراجويى بازرگانى مى دانند.)
يكى از سران قاچاقچيان در نامه اى در ژوئن 1987، به دادگسترى آمريكا نوشته است :
(در فاصله سالهاى 1965 تا 1975 رئيس سيا در لائوس ، تئودور به شكلى در كار قاچاق دست داشت و ريچارد آريتاژ امور مالى را به عهده داشت كه از طريق بانكهاى استراليا انجام مى داد.)
وضعيت مصرف مجاز مواد مخدر در جهان 
مصرف مواد افيونى مجاز افزايش چشمگيرى داشته است . در حال حاضر مصرف ساليانه داروهاى مخدر مورد نياز پزشكى به طور متوسط معادل 235 تن مرفين (معادل 2350 تن ترياك ) مى باشد كه مرفين مورد نياز آن از ترياك توليدى كشورهاى مجاز و يا مستقيما از كاه خشخاش استخراج مى شود. كشورهاى بلغارستان ، هند، يونان ، جمهورى اسلامى ايران ، تركيه ، روسيه و يوگسلاوى سابق از نظر سازمان ملل مجاز به توليد و صدور مرفين هستند كه على رغم محدوديتهاى قانونى ، بخشى از مرفين به دست آمده از كشت مجاز خشخاش وارد شبكه قاچاق مى شود كه تركيه ⁽¹⁹⁾ نمونه بارز اين عملكرد منفى است و اين كشور يكى از مهمترين بازارهاى فروش در آمريكا و اروپا محسوب مى شود. به طور مثال وقتى بفرض يك كشاورز تركيه اى در مقابل ده كيلو ترياك هزار فرانك دريافت مى كند حاصل اين ده كيلو ترياك يك كيلو مرفين است كه در پاريس بيش از سه هزار فرانك ارزش دارد و بعد از آن كه در آزمايشگاههاى ساحل فرانسه به صورت هروئين در آمد به ارزش ‍ دوازده هزار فرانك مى رسد. در ايالات متحده به محض ورود تا حدود صد و بيست هزار فرانك معامله مى شود. سپس با گلوكز و بيكربنات مخلوط مى گردد و حدود نيم ميليون فرانك بازدهى دارد، يعنى چند برابر بهاى اصلى .
مهمترين مراكز توليد مواد مخدر قاچاق در جهان 
كشت قاچاق مواد مخدر غير مجاز به طور عمده در دو منطقه معروف به مثلث طلايى واقع در جنوب شرقى آسيا و هلال طلايى واقع در جنوب غربى آسيا صورت مى گيرد.
اين مواد به مقياس كمترى در سه كشور آمريكاى جنوبى : گواتمالا، كلمبيا، مكزيك و نيز پنج كشور آسياى ميانه و همچنين در لبنان كشت مى شود.
در مجموع در دو منطقه هلال طلايى و مثلث طلايى بيش از 94 در صد كل مواد مخدر جهان توليد مى شود.
1 - منطقه مثلث طلايى 
منطقه مثلث طلايى شامل تايلند، شمال شرقى ميانمار (برمه ) و شمال غرب و غرب لائوس مى باشد. بخش عمده اى از مواد مخدر توليد شده در اين منطقه به هروئين تبديل مى شود و از طريق اقيانوس آرام ، چين ، تايوان و هنگ كنگ به آمريكا ترانزيت مى گردد. همچنين مالزى ، سنگاپور و استراليا نيز مراكز مهم قاچاق و ترانزيت هروئين توليد شده در تايلند، برمه و لائوس ‍ مى باشند. منطقه جنوبى تايلند از مهمترين مراكز تبديل ترياك به هروئين مى باشد. مثلث طلايى از نظر قاچاقچيان بين المللى لقب معادن زر به خود گرفته است .
2 - هلال طلايى 
اين منطقه به طور عموم شامل محدوده استان سرحد شمالى در اطراف پيشاور (پاكستان ) و در استانهاى ميمند، قندهار و... جنوب افغانستان مى باشد كه در آنها كشت خشخاش صورت مى گيرد و پس از استحصال ترياك و ساير مشتقات اوليه يا نيمه مصنوع (نظير مرفين و هروئين ) و تامين نياز داخلى به ساير كشورها ترانزيت مى شود. طبق ارزيابى سال 1994 سازمان ملل متحد، ميزان توليد ترياك در افغانستان 3600 تن و پاكستان 128 تن مى باشد. كه ساليانه نزديك به 150 تن از مواد پادتنى هروئين و مرفين به دست آمده و به غرب ترانزيت مى شود.
ساليانه 400 الى 600 تن ترياك به صورت عمده وارد جمهورى اسلامى ايران مى گردد. گستردگى مناطق زير كشت در افغانستان جغرافياى طبيعى ، شرايط سياسى و جنگ داخلى در اين كشور، امكان بر آورد دقيقى از ميزان توليد واقعى ترياك را فراهم نمى سازد.
مهمترين مسيرهاى ترانزيت موتد مخدر از راه زمينى هلال طلاى (افعانستان ) به جمهورى اسلامى ايران ، و از تركيه و آلمان و فرانسه مى باشد.
از پاكستان مواد مخدر به هند،عمان ، يمن ، مصر و ايتاليا قاچاق مى شود.
مهمترين معبر هلال طلاى به اروپا مسير سنتى بالكان بوده كه با توجه به فروپاشى بلوك شرق اين مسير مقدارى تغيير يافته است .
برآورد ارزش افزوده مواد مخدر 
ارزيابى به عمل آمده توسط سازمان ملل حاكى است كه بيش از 90 درصد از ارزش افزوده مواد مخدر، در مرحله توزيع مى باشد. به عنوان نمونه در پاكستان توزيع كنندگان 9/0 قيمت خرده فروشى هروئين را به خود اختصاص داده اند.
بيشترين درصد سود حاصله از قاچاق نصيب قاچاقچيان ترك ، اروپايى و آمريكايى مى شود. در اين ميان تركيه به عنوان عمده قاچاق بين آسيا و اروپا بيشترين سود حاصله ناشى از قاچاق مواد مخدر را به دست مى آورد.
بخش عمده اى از درآمد قاچاق به خارج انتقال يافته و يا صرف خريد لوازم لوكس قانونى و غير قانونى مى شود و بر اقتصاد كشورها تاءثير منفى و حالت تورم زايى دارد. اگر چه ممكن است كشورها در كوتاه مدت از منافع اقتصادى قاچاق مواد مخدر برخودار شوند، ليكن در بلند مدت به دليل اين كه سرمايه گذارى وجوه حاصله از قاچاق در بخشهاى خاصى از اقتصاد كشورها صورت مى گيرد و افزايش ميزان نفدينگى را به دنبال دارد و سرمايه گذارى عادى را تحت الشعاع قرار مى دهد موجب تورم ، بى اعتنايى دولتها، رقابت ، ناسالم اقتصادى و فساد ادارى و اجتماعى مى گردد.
يكى ديگر از ابعاد در آمدزايى مواد مخدر براى كشورهاى توسعه يافته سيستم اطلاعاتى - انتظامى و قضائى آنها جهت شناسايى اموال و املاك قاچاقچيان و مصادره آنها مى باشد.