مردان علم در ميدان عمل (جلد هفتم)
سيد نعمت الله حسينى
- فهرست -
بخش اول : در فضيلت و شان علم و عالم احاديث و رواياتى در فضيلت دانش در اسلام آنچه براى خردمند از دانش او خيزد چون او سوره بقره مى داند بايد امير لشكر باشد علوم آشكار و پنهان سازگارى سخنان پيامبران با گفته هاى فيلسوفان داستان مردى كه آخوند ملا حسين قلى همدانى او را توبه داد علامه مجلسى و ادله دهرى مذهبها عبدالله بن عباس چه علمى را آرزو مى كرد؟ اشعارى در رابطه با علم و عالم رواياتى درباره مسائل علمى جهان شناسى داستان كندى و فقيه در مجلس ماءمون زنده كردن اديب اسماعيل هروى قصاب را چندى از فوائد وجود علما علمى بياموزيد كه هميشه همراه شما است پايه گذاران علوم در جهان پيش از اسلام خلاصه علم در پنج چيز كه درس عشق در دفتر نباشد چرا از فتواى سه گانه خود پشيمان شد توجه و دقت ، و هشدار به جامعه مسلمانان فايده وجود علما در ايام غيبت امام زمان عليه السلام تاءثير وجود عالم خوب در تربيت جامعه آگاهى مردم يكى از اهداف قيام امام حسين عليه السلام نتيجه مناظره دو عالم بزرگ و با صفاى شيعه و سنى پيروزى زن مؤ من بر زن كافر شيخ احمد قمى و خدمات او در كشور بيگانه در اثر سخنان عالمى در يك شب آتشكده را خراب و به جايش مسجد ساختند خواجه چشتى و خدمات او در اسلام با شنيدن يك داستان از كلاهبردارى و دزدى توبه كرد تاءثير مواعظ مرحوم شيخ جعفر شوشترى دو نمونه از اثر كلمات شيخ گزارش سفير روس راجع به تاءثير كلام علماى اسلام برات بهشتى مقوف به رضايت شيخ جعفر شوشترى است با ارشاد سيد جواد كربلائى پيرمرد سنى در قبر شيعه شد به دستور عالم جوانى كه عاشق دختر شاه بود عشق به خدا پيدا كرد اين خطيب مكه مقام محمود دارد سخنان كوبنده آقاى فلسفى خطاب به دولت هويدا در مورد مبلغين نالايق بخش دوم : استقامت و پايدارى در تعليم و تعلم از كلمات قصار حضرت على (ع ) در طلب علم تحصيل علم به تعليم الهى نه به تعليم خلق رنج تحصيل علم ادب نه عقل و خرد شعر ابوالعلاء معرى براى طالبين علم وكمال معنى اختلاف امتى رحمة نوابغى كه در كودكى بودند و با كوشش نابغه شدند سقراط و رو آوردن او به سوى علم و دانش حكيم و دانشمندى كه كور مادر زاد بود استفاده بوعلى سينا از كتابخانه سلطان بخارا حضرت عباس (ع ) دانشجوى تنبل را شلاق مى زند معلومات سرشار و بازى با گنجشك استعداد مختلف است جهش هوش به انيشتين كودك كودن كودك و جواب هوشمندانه به كار بگو درس ندارم آموختن در سنين كهولت مالك بن انس از خوانندگى به سوى علم فقه رو آورد عالم بايد اديبانه سخن بگويد محمد زكرياى رازى عود مى نواخت و از نوازندگى به طلبگى رو آورد عقربك استعداد هر كس ده سال بايد خر باشى تا آقا باشى بيشتر دانشمندان بزرگ با فقر و گرسنگىتحصيل كردند نصايح و تحذيرى از مرحوم شيخ مرتضى انصارى به طلاب علوم دينى سختيهائى كه انديشمندان و نوابغ براىتحصيل كشيده اند طبرى ساعتى قبل از مرگ حديث نوشت كوشش و جديت محدث قمى در تحصيل و تاليف و ترويج دين شروع به تحصيل مسافرت به نجف عشق به تاءليف من براى امام حسين منبر مى روم تاءثير كلام او احترام او نسبت به احاديث وفات و رحلت پرافتخار او موفقيت او در تاءليف كتابهاى هميشه زنده او شعرى از مؤ لف دوات خويش را براى تهيه غذا فروخت خاطره اى از مرحوم شيخ محمد تقى بروجردى ابوزيد مروزى و بيمارى فقر كيفيت معاش آيت الله اشرفى اصفهانى در زمان طلبگى شريعت اصفهانى و شيخ خضر و كتاب استادش شيخ محمد حسين كاظمينى شيخ محمد على ترمذى : آنچه يافتم از رضاى مادر بود مرحوم مير يونس اردبيلى خورجين به دوش در درس آخوند شركت كرد مرحوم آيت الله حاج سيد يونس اردبيلى آيت الله حسن زاده آملى و تحصيل آب حيات علم استخاره به خاطر تدريس منظومه سبزوارى استقامت و پايدارى سيد محمد تنكابنى در راهتحصيل علم مسافرت به قزوين خوابى صبر آموز امر به ازدواج آغاز يك تاءليف رويائى اميد بخش وقت وفا به عهده همت والا اثر تقوا توفيق حفظ قرآن مرحوم ايروانى از شدت گرسنگى رو به قبله به حالت احتضار خوابيد قابلمه را فروخت تا نان بگيرد مرحوم شيخ ذبيح الله محلاتى از كارگرى به طلبگى رو آورد علامه سيد عبدالكريم لاهيجى در بازار تهران شاگردى مى كرد كرامتى از علامه لاهيجى شهيد ثانى و پرهيز از اتلاف وقت داستان دوران تحصيل آيت الله سيد محمود شاهرودى آيت الله افجه اى و داستان جالب او در ايام طلبگى او دعائى كه براى تحصيل علم يا مال بسيار مفيد است دعائى كه هنگام مطالعه بخوانند چند دستور براى قوه حافظه و تيزى هوش و رفع نسيان دستور العملى از مرحوم نراقى وتوسل به حضرت امير عليه السلام دروصول به مطلوب بخش سوم : زهد، تقوا، اخلاص و ساده زيستى علم و عمل هشت آفت بلاى عالمان عيب بزرگ سخنران مراتب سه گانه تقوا نكوهش علم بى عمل علم به عمل دعوت مى كند شيخ زين الدين و مجلس وعظ او به سلاطين و امراء زهد و ورع محاسبى بصرى زهد و پرهيز داود الطائى مؤ ثرترين تبليغ ، تبليغ عملى على عليه السلام همسفر كافر خود را با رفتارش مسلمان كرد زاهد زمان شيخ على زاهد قمى ابن مقله و زندگى عبرت انگيز او مكاتباب شيخ ابوسعيد و بو على سينا عباى زمستانى شيخ در راه فراگيرى حكمت جنبه عرفانى مرحوم شيخ مرتضى انصارى جهيزيه عروسى دختر شيخ انصارى پاسخ ديگر شيخ به مادرش در همين مورد داستانى از ميرزا حبيب الله رشتى درباره زهد شيخ چرا شيخ به شاگردش اجازه نداد زهد مرجع عاليقدر شيعه ميرزا محمد تقى شيرازى هدف ميرزاى شيرازى اين قدر قحط الرجال شده ...؟ قابل توجه ائمه جماعات حاج سيد عزيزالله تهرانى در كه اى مرحوم حداد در اثر تحمل ناسزاهاى مادر زن به اين مقام تجرد روح سيد سخنان امام خمينى در انحصار گرائى در علم ممانعت علوم از ذكر الله ذهنيات و عينيات نكاتى چند از گفتار و رفتار امام خمينى (قدس سره ) تحمل امام براى حفظ وحدت و جلوگيرى از تفرقه افكنى امام و رعايت حال برادر و همسر سفارش امام درباره سازش با همسر صورت اموال و دارائى امام در اوج قدرت مرجعيت و رهبرى نظر امام خمينى درباره فرزند ارجمندش حاج سيد احمد خمينى امام خمينى و خدمت به خلق و همراهان خود در مشهد مقدس افشين علاء در وصف امام خمينى قدس سره چه خوب سروده است ما نان از آن حق خورده ايم سه بار از روضه اين ندا به گوشم رسيد... كلمات شهيد ثانى در مذمت غيبت كردن بعضى علماى سوء مرحوم ميرزا مهدى الهى قمشه اى با دعوت به مشهد مشرف شد جلد دوم را به كسى كه جلد اول را دزديده بود داد كه هر دو را به نام خودش چاپكند كارى نكنيد كه مردم از دين برگردند ابواسحق در نمازخانه مدرسه نماز نمى خواند ملاقات سلطان با شيخ خرقان زهد و آزادگى محمد بن جرير طبرى نقره مى رود و علم مى ماند دست خود را هم پيش آن كس دراز نخواهد كرد زهد و تقواى آيت الله محمد حسن مامقانى خانه اى در بهشت براى خود خريدم دو هزار و پانصد تومان شاه را به نيازمندان داد و براى خود هيچ بر نداشت آيت الله مامقانى و پرهيز از فوت وقت سلوك عملى آيت الله شيخ محمد تقى شوشترى به روايت چند نفر از دانشمندان آيت الله حاج شيخ محمد تقى شوشترى : من احتياج بهمال دنيا ندارم تقوا و ساده زيستى مرحوم حاج آقا رحيم ارباب اصفهانى ساده زيستى مرحوم سيد محمد فشاركى اصفهانى شجاعت و شهامت مرحوم فشاركى در تحريم تنباكو سيد بن طاوس منصب قاضى القضاتى را رد كرد بخش چهارم : مجاهده و مبارزه عليه ظلم و فساد فوائد سخن گفتن و برترى آن بر سكوت وظيفه هر عالمى در هنگام ظهور بدعت مقاومت ابن عباس در مقابل معاويه ديكتاتور زمان گفتار راهب در ازاء ظلم انوشيروان معرفى دو روحانى كه يكى ربانى و ديگرى شيطانى است مناظره ابوذر حامى مستضعفان با كعب الاحبار حامى مستكبران ابوذر و جديت او در بيان حديث ابوهاشم با گفتن تهنيت دشمن را كوبيد پاسخ سليمان اعمش به منصور درباره خلقت مگس شجاعت ابن طاوس در برابر منصور دوانيقى فتاوى علما در خودكفائى و بى نيازى از بيگانگان نقش علما در قلع و قمع با بيان به گزارش نماينده انگليس مبارزه علما و مجتهدين با جريان خطرناك اخبارى گرى شيخ انصارى و دخالت در امور سياسى و اجتماعى مبارزه و نقش مرحوم سيد على اكبر مجتهد فال اسيرى در تحريم تنباكو برخورد مجتهد فال اسيرى با فرهاد ميرزا حاكم فارس مجتهد فال اسيرى و مقبره حافظ شيرازى مجتهد فال اسيرى نماينده انگليس را از اسب غرور پياده مى كند آيت الله سيد على اكبر فال اسيرى و هوشيارى او در فتوا علامه امينى در يك شب هزار ركعت نماز خواند تا مخالفين را محكوم نمايد علامه امينى شفاى زن سنى را گرفت موضع گيريهاى سياسى مرحوم علامه محسن امين عاملى تعيين منصب رئيس العلماء از ناحيه فرانسويها با حكومت سوريه امام جمعه تهران در مسئله كشف حجاب از دستور رضا شاه سر باز زد پيام مرحوم كنى به ناصر الدين شاه چند رويداد تاريخى از علماى مبارز در مسجد شيخ عبدالحسين تهرانى آيت اللّه صافى و مبارزه با ظلم رضا خانى آيت الله صافى و مبارزه با خوانين ستمگر قدرت ادبى و ذوق شعرى آيت الله صافى داستان ميرزا حسين واعظ تبريز و حمله روسها به تبريز تاءثير سخنان ميرزا غفار خان در گرفتن حقوق سربازان مبارزات سيد جمال اسدآبادى آفاق وجود و شخصيت سيد از ديدگاه بزرگان علم قسمتى از آخرين نامه تاريخى سيد جمال الدين اسد آبادى از زندان تركيه خصوصيات مرحوم سيد جمال الدين اسد آبادى از ديدگاه شهيد مطهرى گوشه هائى از مبارزات خانم دباغ در انقلاب اسلامى ايران بخش پنجم : شهادت و رحلت با عزت عبدالله بن عباس در بستر مرگ قاسم بن علا نماينده امام زمان و عنايت آن حضرت به او در هنگام رحلت اوتاد، ابدال ، نجباء و صلحاء زمين مرگ پر افتخار يا زندگى جاويد علامه مجلسى عليه الرحمه مرحوم ملا مهدى نراقى و جنازه او در بين راه عتبات جنازه نراقيها پدر و فرزند در قبر تازه مانده است پس از پانصد سال بدن علم الهدى سالم ديده شد از قبر بابا ركن الدين خطاب به شيخ بهاء: شيخنا در فكر خود باش مرحوم تاج العلماء داستان مردنش را شرح مى دهد كيفيت رحلت علامه سيد ابوالحسن رضوى قمى سيد عبدالصمد حسينى : با مرگ من و با از بين مى رود شيخ عبداللطيف گفت : من پس فردا به نجف مى روم رحلت علامه سيد مرتضى رضوى قمى فرزند مولانا سيد مهدى شاه در هنگام احتضار مرحوم حاج ميرزا حبيب الله رشتى اعلى الله مقامه مرحوم سيد جواد سه دهى گفت : از بركت امام حسين عليه السلامحال ما خوب است مرحوم حاج شيخ رمضانعلى قوچانى هنگام رحلت و مشاهدات او رحلت مولانا باقى به وسيله زلزله اى كه خود او پيش بينى كرده بود اين العلماء كجايند علماء شهادت نسائى مؤ لف سنن نسائى مرحوم صدر الذاكرين در آخرين منبرش مردم را براى تشييع جنازه دعوت كرد داستان مرگ بديع الزمان همدانى رحلت على بن بابويه قمى رحمه الله رحلت مرحوم آيت الله محمد حسن مامقانى مرحوم ميرزا حسن آشتيانى در حال احتضار جامعه كبيره مى خواند ماموريتى از طرف امام زمان (ع ) براى دفن شيخ على نوبرانى حاج شيخ غلامرضا يزدى و پاسخ او در باره مرگ رحلت با عزت شيخ شامل مجاهد حاج سيد محسن شهيد از عالم برزخ خبر مى دهد علامه سيد زين العابدين كاشانى و شهادت او و تعمير كعبه به دست او شهادت سيد محمد مؤ من استر آبادى در مكه معظمه امير غياث الدين (محمد) هروى و شهادت او طلايع بن رزيك به دستور على عليه السلام والى مصر و سپس شهيد شد شهادت و قوه حافظه شيخ حسن بحرانىآل عصفور شهادت مظلومانه ميرزا محمد كشميرى شهادت آيت الله سيد عبدالله بهبهانى رهبر جنبش مشروطه شهادت مظلومانه سيد محمد خلخالى به دست ارمنيها و كيفر قاتلين شهادت شيخ عبدالغنى بادكوبه اى و جمعى ديگر به دست تزاريها و بلشويكها سيد عزالدين يحيى از ذريه امام زين العادين شهادت مولى احمد هندى تهتهنى و انتقام ازقاتل او (مرگ قاتل پيش مقتول ) شهادت شيخ على حر عاملى از فرزندان حر رياحى خاندان حر شهادت سيد هبة الله ابوالبر كات و ظلمهاى احمد پاشاى قصاب شهادت سيد محمد عاملى شهادت شيخ زين عاملى به دست احمد پاشاى قصاب شهادت شيخ صالح عسيلى به دست احمد قصاب شهادت سيد احمد بحرانى با همسر و فرزندش شهادت شيخ ابوالفضل هندى و خدمات او در شيعه شهادت عالم شهيد محمد رضا شيرازى به وسيله نادرشاه شهادت سيد نصر الله حائرى به دست نادر شاه خطيب كرمانشاهى عالم شهيد به دست نادر شاه سخنان مرحوم امينى در پايان كتاب شهداء الفضيله وصيت اسكندر به مادرش درباره سوگوارى او آزاد انديشى و پايدارى سقراط تا شهادت افلاطون و مجاهدات او در تكميل اهداف سقراط سپاه صلح و دانش ارسطوى حكيم در مقابل سپاه جنگ اسكندر كبير شهادت سيد ابوطالب مجتهد قائينى بدست مخالفين شهادت آقا سيد جواد قائينى و تعيين قبر او به وسيله حضرت امام رضا عليه السلام بخش ششم : مقامات و كرامات سخنان مرحوم شيخ مفيد در صحت خوابهاىاهل كرامات على بن سهل و خريدن خانه در بهشت دستور نوشتن كتاب از سيد مرتضى به ابن فهد در عالم خواب حضرت سجاد عليه السلام شعر بابا طاهر را با تغيير يك مصراع براى الهى قمشهاى در رويا خواندند خواب ديدن آقاى آيت الله مرتضى حائرى كه تعبيرش فوتش بود خرج سفر مشهد آيت الله حائرى به وسيله آيت الله ميلانى از جانب امام زمان (عج ) عنايات و توجهات حضرت رضا به سيد بحرينى كرامتى از سيد جعفر صاحب رياض الانوار و فريادرسى حضرت رضا(ع ) شيخ فضلعلى قزوينى و مشاهدات او در صحن حضرت رضا عليه السلام امام رضا(ع ) ميرزا احمد على هندى را شفا داد آيت الله گلپايگانى در حرم امام رضا(ع ) به امر امام رضا(ع ) درب حرم را آيت الله گلپايگانى باز كرد سى و هفت سال توليت مشهد مقدس به اشاره حضرت على عليه السلام زيارت تو قبول نيست چون خواهر امام را رنجانيده اى شعرى از مولف حضور امام زمان (ع ) در بعضى از مجالس روضه خوان ها روضه خوانها بخوانند نه براى ديگران سيد محسن امين پس از پنج سال توقف در مكه دو مرتبه به زيارت امام زمان موفق شد تشرف حجت الاسلام شيخ محمد تقى بافقى تشرف ديگرى از حجت الاسلام محمد تقى بافقى مكاشفه جالبى از حجت الاسلام شفتى و مشاهده او شهر امام زمان عليه السلام را دليلى از قرآن براى طول عمر امام زمان عليه السلام امام زمان (ع ) با حسين نجف هم كاسه و هم غذا مى شود جلالت و عظمت مرحوم حسين نجف امام زمان در منزل آيت الله طه نجف با توسل به امام زمان (ع ) در يك لحظه از صحراى منى به مكه حاضر شد بيعت شيخ محمود عراقى با امام زمان تشرف آيت الله سيد ابوالحسن اصفهانى سيد ابوالحسن اصفهانى تشرف آيت الله سيد ابوالحسن اصفهانى و بحر العلوم از علماى زيدى مذهب آيت الله اصفهانى فرمود: ماموريت ما تا همين جا بود مرحوم مامقانى با توسل به امام زمان كتاب تهذيب را پيدا كرد و دوباره گم كرد زيارت عاشورا به نيابت مادر امام زمان (ع ) و دفع بيمارى وبا امام زمان شبهه مرحوم سيد محمد فشاركى را بر طرف كرد مجلسى اول و تشرف او به خدمت امام زمان با پاى پياده فريادرسى امام زمان (ع ) از سيد احمد خوش بنوس تشرف حجت الاسلام شهيد هاشمى نژاد بخش هفتم : تيز هوشى و لطيفه گوئى اين چند رباعى از ديوان حضرت امام خمينى (قدس سره ) است غرر الحكم تفكر عبادت است داستان حكومت سلمان در مدائن درسى براى زمامداران خائن سلمان حاكم مدائن باربرى مى كند علت نفرت سلمان از رياست قابل توجه مسئولين و بيشوايان پس ابوبكر از پيامبر اسلام عاقلتر بوده راى كفشدوز عضد الدوله و تدبير او در گرفتن امانت و از عطار خائن لزوم فرمانرواى صالح براى هر ملتى تيز هوشى و درايت غياث الدين دشتكى و فرزندش صدر الدين مامون در يك حكم از قاضى بغداد پانزده خطا گرفت ابو محلم شيبانى و تيز هوشى او سيد بحر العلوم با مطالعه كتاب قوانين فهميد كه ميرزا بهثقل سامعه مبتلاست فضل بن شاذان با يك پاسخ هوشيارانه خود را نجات داد محى الدين عربى و هوش عجيب او و اصل بن عطا و مهارت او در كلام بدون استعمال حرف راء جدت مصطفى در چند مورد گفت : يا بلال در همين روز دو ساعت ديگر وارد خواهد شد تيز هوشى و نبوغ جد صاحب روضات مرحوم نائينى از وضع آسمان و ستاره ها دانست كه سه ساعت از شب گذشته مرحوم سيد جمال الدين اسدآبادى پند شيخ را نشنيد و ديد آنچه ديد پيشگوئى منجم خراسانى تيز هوشى مرحوم ملا على كنى در ابطال سند علت نبوغ و تيزهوشى بوعلى سينا بو على كتاب لغت را در كشتى حفظ كرد روغن لا ولا كدام روغنى است كشتى گرفتن پيامبر اسلام با يك چوپان داستان شيخ بهائى و حليم پز عارف امير كبير گفت : من مى خواهم گرگ اصلا نباشد نامه بهلول آزاد مرد به خليفه ستمگر رجلها مرفوعة للداخلين من در شما راتر مى كنم به بهانه مرحوم كربلائى حسين ساختگى براى حسين مظلوم گريه كرديم با زدن سيلى معنى معجزه معلوم شد مريد خرتر است يا مراد؟ چوپانى كه بر عالمى حق استادى دارد كم حرفى راز طول عمر است شوخى حكيمانه من سه روز قبل از شاه خواهم مرد اين شخص يا معيوب است يا متظاهر دكان باز كردن در بازار سرمايه فراوان مى خواهد من كثير البراتم تو بهتر مى فهمى يا خدا؟ گربه شيخ هبه الله با حكم حاكم به منزل برگشت شيخ هبة الله بااين نقشه قيمت مبلها را از حاكم گرفت من وزير داخله اسلامم فرداى قيامت معلوم شود كه فريب خورده شعرى ازمولف درباره عذر تقصير در نوكرى
