 |
|
حج البيت در مكتب اهل بيت عليهم السلام بهاءالدين قهرمانى نژاد شائق - ۱ -
فهرست مطالب
داستان تولد فرزند كعبه ابن شهر آشوب در كتاب مناقب به نقل ابن عمرو، عثمان بن احمد از سلسله رواه اهل سنت نقل نموده كه روزى فاطمه بنت اسد، همسر ابوطالب عموى پيامبر كه افتخار تربيت و سرپرستى پيامبر نصيب او و شوهر مهربان و با فضيلتش شده بود، خرماى بسيار خوشبويى را در دستهاى مبارك رسول الله صلى الله عليه و آله ديد.اين محصول بهشتى كه آكنده از بوى مشك و عنبر بود نظر فاطمه بنت اسد را به خود جلب نمود.رسول الله صلى الله عليه و آله مقدارى از آن را ميل كرده و قدرى را به آن بانوء مجلله سپرد تا هم او و هم عمويش ابو طالب از آن تناول كند.و تاءكيد نمود كه پس از اداء كلمه شهادتين آن را ميل كنند.آن شب نطفه مولود كعبه ، در اثر همان طعام بهشتى ، منعقد شد.(21) نه ماه از اين ماجرا گذشت .در اين مدت فاطمه بنت اسد و شوهر مهربانش ابو طالب ، منتظر تولد فرزندشان بودند.شب و روز از پى هم گذشته و روز دهم ماه رجب المرجب سال سى ام عام الفيل فرا رسيد.در اين روز عباس بن عبدالمطلب برادر ابوطالب و عموى پيامبر، به همراه دوست خويش يزيدبن قعنب در اطراف بيت الله الحرام نشسته بودند كه ناگاه فاطمه بنت اسد را در كنار كعبه مشاهده كردند.اين مادر با عظمت كه آثار حمل و درد زائيدن از وى نمايان بود، در كنار خانه خدا دست به آسمان گرفته و چنين مى گفت : خدايا، من ايمان به تو و پيامبران و كتابهاى مقدسى كه با ايشان فرستادى دارم و كلام حق جدم ابراهيم عليه السلام كه بناء كننده اين بيت عتيق است را باور دارم .خدايا تو را به اين خانه با عظمت و بانى آن مى دهم و اين فرزندى كه در رحم داشته و مونس من است و با من سخن مى گويد و قطعا يكى از آيات و نشانه هاى بارز تو است ، قسم مى دهم كه با تولد او مرا مسرور و شادمان كنى .(22) ميهمانان خداوند در كعبه عباس بن عبدالمطلب و ابن قعنب در اين هنگام صحنه عجيبى ديدند كه تا آن زمان بى مثل و مانند بود.خدايا آنها چه مى ديدند؟! ناگاه و در اندك زمانى ، قسمتى از ديوار پشت كعبه ، آرام آرام و به طرز عجيبى مانند پرده اى كه بتدريج باز شود، گشوده شده و فاطمه بنت اسد، بدون اين كه ذره اى ترديد به دلش راه دهد، به درون كعبه شتافت .آرى او دريافته بود كه خداوند، او و مولدش را ميهمان خود نموده است و چه زيبا ميهمانى و ضيافتى بود كه نصيب مولود كعبه و مادرش مى شد. در اين هنگام ، تا عباس و ابن قعنب به خود بيايند، ديوار كعبه مسدود گرديد.عباس خيلى سريع ابو طالب و بنى هاشم را از ماجرا مطلع نمود.آنها به سمت كعبه رفته و هر چه كوشيدند نتوانستند به درون آن راهى بيابند.خبر اين ماجراى با عظمت نقل مجالس گرديد.همه جا سخن از اين واقعه شگفت آور بود و از آن سو، ابوطالب و برادر زاده اش محمد صلى الله عليه و آله و عده اى از بنى هاشم ، با نگرانى منتظر بازگشت فاطمه بنت اسد بودند تا از نتيجه مطلع شوند. ازدحام مكيان در كنار بيت الله سه روز به همين منوال گذشت .روز سيزدهم رجب ، صورت نورانى اين مادر با عظمت ، از همان محلى كه وارد بيت الله شده بود، ظاهر شده و نوزاد پاك و منورش را به همگان ارائه نمود.شور و غوغايى در بين مردمى كه ازدحام نموده بودند،ظاهر شد.در اين هنگام فاطمه بنت اسد به سخن آمده و گوشه اى از اسرار، ميهمانى سه روزه خويش را براى مردم بيان داشت .او گفت : خداوند مرا به فضيلت ميهمانى و تولد فرزندم در خانه خودش بر همه زنان عالم برترى داده و در اين سه روز از ميوه ها و روزيهاى بهشتى اطعام نمود.فاطمه هنگامى كه اشتياق شنوندگان را ديد كه با چشمهانى خيره و متعجب به وى و مولودش مى نگريستند، ادامه داد.آرى ، وقتى مى خواستم از كعبه خارج شوم هاتفى سروش غيبى خداوندى را به من چنين فرمود كه حقتعالى مى فرمايد، اى فاطمه ، مولودت را على نام گذار زيرا من كه داراى علو و مرتبت هستم ، او را از قدرت و جلالت خويش آفريدم .بنابراين نام او را از صفت علو خويش خواسته و به آداب خويش تاءديب نمودم و او امام بعد از حبيب و نبى من محمد صلى الله عليه و آله خواهد بود. در اين ميان خوشحالى و سرور عجيبى به پيامبر صلى الله عليه و آله كه در آن هنگام سن شريفش از سى سه سال مى گذشت ، روى كرده بود.وى نزديك فاطمه بنت اسد كه چونان مادرى دلسوز، از زمان كودكى به پيامبر رسيدگى مى نمود رفته و چشمان پر مهر خويش را به صورت نورانى مولود كعبه دوخت .على عليه السلام چشمان خويش را گشود و به محمد صلى الله عليه و آله نگريست .لبخند مليحى در گوشه لبهاى مبارك اين طفل با ديدن صورت نيكوى محمد صلى الله عليه و آله ، ظاهر شد.و اين آغاز تجسم پيوند ظاهرى بين دو موجود ملكوتى بود كه سرشت خلقتشان قبل از ايجاد عالم وجود به هم پيوسته بود.(23) رسول الله صلى الله عليه و آله به فاطمه بنت اسد فرمود خبر اين مولود را به همه فرزندان عبدالمطلب به ويژه حمزه بدهند.(24) حمزه اى كه شمشير برنده اسلام بر عليه كفار و معاندين بود، به اين دو برادر زاده خويش يعنى محمد صلى الله عليه و آله و على عليه السلام عشق مى ورزيد.حمزه اى كه هنگام مشاهده مظلوميت برادر زاده اش محمد صلى الله عليه و آله كه در كنار بيت الله و زمان تلاوت آيات خداوند، توسط ابوجهل مورد آزار و اذيت قرار گرفت ، به سوى او شتافته و ايمانش را آشكار نمود.به اين ترتيب روز سيزده رجب سال سى ام عام الفيل ، به عنوان روز جاودانه بشريت در تاريخ كعبه و مكه ثبت گرديد. على عليه السلام ماءمور اعلام برائت از مشركين بيش از بيست سال از بعثت رسول الله و حدود نه سال از هجرت آن حضرت به مدينه مى گذشت .بيت الله الحرام كه به تازگى و طبق معاهده حديبيه به روى مسلمانان گشوده شده بود، به دليل آزار و اذيت مسلمانان توسط مشركين عهدشكن و اعمال نابخردانه و دور از اخلاق ايشان ، حكم الهى مى طلبيد تا سنت ابراهيمى مجددا در آن احياء شود.تا اين كه آيات اوليه سوره مباركه برائت كه حاكى از مهلت دادن چهار ماهه به مشركين جهت اسلام آوردن و يا ترك عادت پست و منحط در موسم حج خصوصا برهنه طواف نمودن و قربانى كردن انسان در پاى بتها بود، نازل شد.اين آيات ، پيامبر و مسلمانان را مكلف مى كرد كه ديگر با عهدشكنان معاهده اى نداشته باشند.(25) روز عيد قربان سال نهم هجرى ، ترنم دلنشين و صداى ملكوتى على عليه السلام را مسلمانان حج گزارنده و عده اى از مشركين طوائف عرب شنيدند كه پس از تلاوت آيات برائت از مشركين فرمود: از اين پس هيچ مرد و زن مشركى حق عريان طواف نمودن ندارد و هر كس عهدى با رسول الله دارد مدت آن تا چهار ماه معتبر خواهد بود.(26) شركت آن حضرت در حج و نحوه دعا نمودن او در صفا در سال اتفاق مى افتد كه آن حضرت به همراه جمعى از نزديكان خويش در موسم حج شركت مى كرد.از جمله سالى كه عده زيادى از مهاجر و انصار در مراسم حج بودند، وى نيز به همراه دو فرزندش امام حسن عليه السلام و امام حسين عليه السلام و برادرزاده و دامادش عبدالله بن جعفر بن ابى طالب عليه السلام ، آمده و احرام بست . منقول است كه هنگام صعود به صفا رو به قبله نموده و دستها را به سمت آسمان گرفته و عرضه داشت : خدايا، بر من ببخش آنچه گناه انجام داده ام ، پس اگر بدى و عداوت كردم ، بر من ببخشاى كه بسيار آمرزنده و مهربان هستى .خدايا با من آن گونه رفتار كن كه خود در خور آنى ، نه آن طورى كه من شايسته آن هستم .خدايا اگر عذابم كنى ، همانا تو بى نياز از اين عذابى و من به رحمت تو محتاجم .اى خدايى كه به جهت عدالتت پرهيزكار بوده و از ستمت در امان هستم ، به من رحم كن .(27) كدام عمل بالاتر است ؟ رسيدگى به امور مسجدالحرام از ساليان دور و بين تيره هاى مختلف قبيله قريش مرسوم بود.هر كسى به فراخور حال خود قسمتى از كارهاى موسم حج را به عهده داشت .از زمان حضرت عبدالمطلب ، تقريبا اكثر كارهاى مربوط به حاجيان بر عهده فرزندان وى بود.يكى از اين امور، سيراب كردن و رساندن آب به حاجيان بود كه به عهده عباس بن عبدالمطلب عموى پيامبر صلى الله عليه و آله و ديگرى تعمير و مرمت خانه كعبه بود كه مربوط به طلحه بن شيبه مى شد.افرادى كه مسئوليت اين كارها را داشتند بعضى از اوقات بيش از حد به كار خود مغرور شده و فوق عمل خويش ، فضيلتى را قبول نداشتند. حقتعالى كه با مصلحت والاى خويش ، نيكيها را درجه بندى نموده و بالاترين منزلت را به ايمان ، عمل صالح و جهاد فى سبيل الله داده است ، براى ستون بزرگ مؤ من به اسلام ، فرزند كعبه ، صالح و مجاهد حقيقى ، عابد دلسوخته شبها و شير بيشه شجاعت در ايام كار زار يعنى مولى الموحدين على بن ابى طالب عليه السلام ضمن نزول آيه اى ، فضيلت و برترى اعمال آن حضرت بر آب رساندن به حجاج و تعمير بيت الله را بيان داشته و فرمود: آيا رتبه سقايت و آب دادن به حاجيان (يعنى مقام عباس )و تعمير كردن مسجدالحرام (يعنى مقام شيبه )را با مقام آن كس كه به خدا و به روز قيامت ايمان آورده و در راه خداوند جهاد كرده (يعنى على عليه السلام )را يكسان مى شمريد؟ بدانيد كه هرگز نزد خداوند يكسان نيست .(28) على عليه السلام و رفع نياز گرفتاران در كنار كعبه زمانى اميرالمؤ منين عليه السلام جهت امور جارى خويش وارد مكه شده و چون هميشه مقيد بود كه هنگام ورود به مكه ، ابتداء به مسجدالحرام رفته و كنار بيت الله ، زيارت و احترام بجا آورد، هنگام ورود به اطراف كعبه ، مرد عربى را ديد كه پرده بيت الله را به دست گرفته و با شدت اضطرار چنين مى گويد: خدايا، خانه ، خانه توست و من ميهمانت هستم .خدايا، رسم است كه ميزبان به نوعى از ميهمان پذيرايى كرده و او را اطعام كند.خدايا من از تو، مغفرت و بخشش مى خواهم . با ديدن اميرالمؤ منين عده اى از اصحاب گرد او جمع شده ، در حالى كه ناله هاى مرد عرب را مى شنيدند.در اين هنگام اميرالمؤ منين عليه السلام رو به اصحاب نموده و فرمود: خداوند كريمتر از آن است كه ميهمان خويش را رد كند. شب دومى ، همان مرد عرب را ديدند كه مجددا در كنار كعبه به حقتعالى التماس كرده و مى گويد: اى خداوند داراى عزت كه هيچ عزتى بالاتر از آن نيست ، مرا نيز عزت و سربلندى بده كه بالاتر از آن نباشد.خدايا من به تو رو كرده و متوسل به محمد و آل محمد صلى الله عليه و آله هستم تا به من اعطاء كنى ، به نحوى كه به كسى تا كنون چنين اعطايى نكرده باشى و از من هر چه سوء و بدى است دور بگردانى . در اين هنگام زبان الهى وجود مبارك على عليه السلام به نطق در آمده و فرمود: به خدا قسم ، اين لحن دعا به لفظ سريانى است كه حبيبم رسول الله صلى الله عليه و آله مرا از آن مطلع نموده است .اين مرد در واقع با اين لفظ خواهان بهشتى ابدى بوده و خواستار دور بودن آتش جهنم است و به خدا قسم هر دو خواسته او مورد قبول واقع شد. آرى چون توجه اميرالمؤ منين عليه السلام به اين واقعه جلب شد در شب سوم نيز در همان مكان حاضر شده و همان مرد عرب را ديد كه مانند دو شب گذشته ، مشغول راز و نياز و مناجات با محبوب كريم است . او مى گفت : اى خدايى كه در همه جا هستى و هيچ جا از تو خالى نيست ، من نياز به چهار هزار درهم دارم .او همينطور دعا مى كرد كه مولى الموحدين جلو رفته و گفت : اى مرد عرب ، از خداوند طلب بخشش كردى ، اجابت نمود، از او بهشت خواستى به تو داد و دورى از آتش جهنم را درخواست نمودى و اجابت كرد.امشب چهار هزار درهم را براى چه مى خواهى ؟ مرد عرب پرسيد: شما كه هستيد؟ همين كه حضرت خودش را معرفى نمود، آن شخص مسرور و شادمان شد و عرض كرد: به خدا قسم ، تو محل حاجت من هستى .حضرت فرمود: هر چه مى خواهى بگو.مرد عرب عرض كرد: از چهار هزار درهم ، هزار درهم را براى مهر ازدواج ، هزار درهم براى اداء قرض ، هزار درهم براى خريد منزل و هزار درهم باقيمانده را جهت ادامه امور زندگانى ام مى خواهم .(29) حضرت پاسخ داد: درخواست منصفانه اى دارى .پس از اين كه از مكه در آمدى به مدينه بيا و در آنجا ميهمان شو، تا خواسته ات را بر آورم . ميهمان خدا در جستجوى خانه على عليه السلام مرد عرب پس از يك هفته اقامت در مكه و در كنار بيت الله الحرام ، به مدينه رفته و در ميان مردم ، با صداى بلند پرسيد: كيست كه مرا به خانه اميرالمؤ منين ، على بن ابى طالب عليه السلام راهنمايى كند؟ در اين هنگام حضرت سيدالشهداء، حسين بن على عليه السلام كه در آن موقع سنين كودكى را مى گذراند، پيش رفته و فرمود: اى مرد عرب ، من فرزند اميرالمؤ منين عليه السلام هستم و تو را به خانه مان راهنمايى خواهم نمود.مرد عرب نكاهى به صورت نورانى ابى عبدالله الحسين عليه السلام كرده و جاذبه محبت آن امام در دلش افتاد.خواست كه بيشتر با آن حضرت سخن گويد.بنابراين پرسيد: مادرت كيست ؟ حسين عليه السلام پاسخ داد مادرم فاطمه زهرا عليهاالسلام ، برترين زنان عالم است .مرد عرب پرسيد: نام جدت چيست ؟امام فرمود: جد من ، محمد رسول خدا صلى الله عليه و آله فرزند عبدالله بن عبدالمطلب و جده ام خديجه عليهاالسلام دختر خويلد است .مرد عرب كه در مسير رسيدن به منزل اميرالمؤ منين عليه السلام مايل بود كه بيشتر از اين با امام حسين عليه السلام صدا و سخن آن حضرت را بشنود، همينطور از نسب وى مى پرسيد، تا به در خانه رسيدند. خانه مولود كعبه خانه على عليه السلام و زهرا عليهاالسلام ، محل حاجت نيازمندان بود و محل فرود و صعود فرشتگان .اين خانه را حقتعالى تقدس داده بود.(30)مرد عرب به امام حسين عليه السلام عرض كرد: به پدرت اميرالمؤ منين بگو كه مرد عربى را مه در مكه ديدى آمده است .آن حضرت به داخل خانه رفته و پس از سلام به پدر و مادرش ، قضيه را تعريف كرد.اميرالمؤ منين عليه السلام رو به همسرش كرده و پرسيد: آيا پولى در خانه داريم ؟ زهرا عليهاالسلام پاسخ داد: خير. اميرالمؤ منين عليه السلام از خانه در آمده و ضمن ديدن مرد عرب ، به دنبال سلمان فارسى فرستاد. سلمان ، انسانى مؤ دب به آداب الهى و محرم اسرار آل محمد صلى الله عليه و آله بود.وى كه قبل از ورود به مدينه و تشريف به خدمت پيامبر صلى الله عليه و آله ، روز به نام داشت ، توسط آن حضرت به اين نام كه حاكى از سلم درونى و تسليم محض بودن برابر حقتعالى بود، مفتخر شد. او اغلب كارهاى مخصوص اهل بيت عليه السلام در زمان رسول الله و پس از او را به عهده داشت . سلمان بلافاصله به حضور اميرالمؤ منين عليه السلام رسيد.حضرت به فرمود تا باغى را كه به اهل بيت عليه السلام تعلق داشت را به معرض فروش گذارد.سلمان به فاصله اندكى ، باغ را به دوازده هزار درهم فروخته و پول آن را حاضر كرد.اميرالمؤ منين حاجت مرد عرب را از اين مبلغ بر آورده و باقى پول را نيز بابت نيازمندان و امور ديگر صرف نمود.(31) آرى ، اهل بيت رسول الله صلى الله عليه و آله با اين گونه ايثارها كه سرمشق انسانيت و الگوى حقيقى و مثال تمام نما براى جود و كرم و فضيلت بود، تحسين حقتعالى را برانگيخته و به همين جهت آياتى در وصف ، ايثار اهل بيت عليه السلام در قرآن كريم ، نازل شده است .(32) فلسفه حج از ديدگاه على عليه السلام امير بيان ، مولى الموحدين عليه السلام در ضمن خطبه مفصلى مى فرمايد: خداوند متعال حج بيت الله الحرام را بر شما واجب گردانيد و آن را قبله مردم قرار داد.حج گزاران در آنجا مانند موجوداتى كه براى رفع عطش بر سر چاهى ازدحام مى كنند، در آنجا جمع مى شوند.اشتياق ايشان به آن مكان مانند، شوق كبوتر به آشيانه خود است .خداوند اين خانه را براى فروتنى مردم در مقابل عظمت و بزرگيش و براى تصديق آنان به عزت و سلطنت خويش نشانه قرار داده و بندگانى را كه دعوت او را جهت حج شنيدند را برگزيد.اين بندگان فرمان حقتعالى را تصديق كرده و در مكان هايى كه پيامبران پيشين وقوف كردند،توقف اختيار نمودند(يعنى به مناسكى مبادرات كردند كه انبياء گذشته چنين مى نمودند) و به همين سبب خود را به ملائكه اعلى كه در ملكوت ، خدايتعالى را طواف مى كنند، شبيه كردند.ايشان سود بسيارى در بازرگانى بندگى و پرستش حقتعالى به وسيله سرمايه ايمانى به دست مى آورند و در اين معنا از هم پيشى مى گيرند (تا زودتر)به محل آمرزش الهى نائل شوند.همانا خداوند بيت الله را علامت و نشانه اسلام و پناه پناهندگان قرار داد و حج آن جا را واجب و احترامش را لازم دانست .(33) در قيامت ، حجرالاسود نيز شهادت خواهد داد ابو سعيد خدرى از اصحاب رسول الله صلى اللّه عليه و آله نقل مى كند، در يكى از سالهاى پس از رحلت پيامبر صلى اللّه عليه و آله اميرالمؤ منين على عليه السلام ، در موسم حج شركت كرده بود كه خليفه دوم عمربن خطاب نيز حاضر بود. عمر هنگام آغاز طواف و عبور از حجر آن را بوسيد و گفت : همانا تو را مى بوسم ، به جهت اين كه پيامبر صلى اللّه عليه و آله چنين مى كرد، با اين كه يقين دارم تو هيچ گونه ضرر و نفعى نخواهى رساند، زيرا سنگى بيش نيستى ! در اين هنگام اميرالمؤ منين عليه السلام خطاب به عمر نموده و فرمود: بلكه ، به خدا قسم اين سنگ نفع و ضرر خواهد داشت . خليفه دوم رو به حضرت كرده و عرض نمود: دليل شما در اين مدعا چيست ؟ حضرت پاسخ فرمود: از كتاب حقتعالى (قرآن ) اين معنا فهميده مى شود.عمربن خطاب ضمن اعتراف به آگاهى وسيع آن حضرت به كتاب الهى ، خواهان بيان مطلب شد. اميرالمؤ منين عليه السلام فرمود: وقتى در قرآن مى فرمايد، خداوند از صلبهاى بنى آدم تا به روز شهادت بر حقانيت و ربوبيت خويش خواسته و آنها نيز شهادت دادند، (34)مى خواهد ما را آگاه كند كه حقتعالى بعد از آفرينش حضرت آدم عليه السلام ، دست غيبى بر پشت او كشيده و تمامى انسانها تا به روز قيامت را به صورت ذره هايى حاضر نمود و پس از اعطاء عقل و خرد به آنها، طلب شهادت نمود.بنابراين در روز قيامت نيز خداوند، بهره اى از بينايى و گويايى به حجرالاسود خواهد داد تا به نطق و گويايى در آمده و نسبت به ملاقات كنندگانش شهادت دهد.(35) تجليل از كعبه با قسم ياد كردند اهل بيت رسول الله صلى اللّه عليه و آله ، در تجليل از كعبه و تعظيم بيت الله الحرام نيز براى همگان الگو و اسوه بودند.مولى الموحدين اميرالمؤ منين عليه السلام وقتى كه در جمع شوراى شش نفره ، جهت تعيين خليفه حاضر شد،بيان سوابق خويش ، خطاب به حاضرين كرده و فرمود: شما را به خدا قسم مى دهم كه شهادت دهيد، آيا نمى دانيد روزى رسول الله صلى اللّه عليه و آله ، در حالى كه شما نيز حاضر بوديد، اشاره به من كه به سوى شما مى آمدم نمود و فرمود: اين شخص كه به سوى شما مى آيد برادر من است و سپس رو به سمت مكه و كعبه نموده و فرمود: به خداى كعبه اى كه بنا گرديده شده است ، همانا اين شخص (حضرت على عليه السلام )و پيروانش در روز قيامت رستگاران حقيقى خواهند بود.(36) خود آن حضرت نيز، وقتى در محراب عبادت ، به دست جفا پيشه ترين انسان يعنى ابن ملجم مرادى (لعنه الله )، ضربت شمشير به فرق مباركش فرود آمد، اولين جمله اى كه از زبان گوياى او كه زبان خدا و قرآن ناطق بود، بيرون آمد اين بود كه فرمود: به خداى كعبه قسم كه همانا رستگار شدم .(37) و به اين صورت بود كه زاده كعبه به سوى خداى كعبه به سوى خداى كعبه پر كشيد.
حضرت صديقه كبرى ، فاطمه زهرا دختر محمد رسول الله صلى اللّه عليه و آله در بيستم جمادى الثانيه سال پنجم بعثت از مادرى حنيف و فداكار يعنى خديجه دختر خويلد متولد گرديد. دشمنان پيامبر صلى اللّه عليه و آله به جهت اينكه فرزندان پسر آن حضرت همگى وفات يافته بودند، به او ابتر و مقطوع النسل مى گفتند.اما خداوند به سبب ميلاد چنين مولود با بركتى لقب كوثر كه به معناى خير كثير است بر او نهاده و فرزندان معصومى به وى عنايت نمود كه پس از رحلت پيامبر گرامى اسلام صلى اللّه عليه و آله وظيفه مهم امامت را بر عهده گرفتند. آن بانوى بزرگوار داراى مقامى بس عظيم و فضائل بزرگى بود كه احدى پس از پيامبر صلى اللّه عليه و آله و حضرت على عليه السلام ، با آن برابرى نمى كرد.فرزندان بزرگى چون حسنين عليه السلام و زينب و ام كلثوم در دامان وى تربيت شدند.او كه ملقب به القاب ويژه اى بود، در زمان حيات پدر از احترام ويژه اى نزد آن حضرت زهرا عليهاالسلام چنان بر خوردى صورت گرفت كه به عنوان جانسوزترين فراز تاريخ اسلام و بشريت بعد از پيامبر صلى اللّه عليه و آله محسوب مى شود.او به فاصله اندكى پس از رحلت پيامبر صلى اللّه عليه و آله دار فانى را وداع گفته و در اثر ضربات جسمى و روحى هولناكى كه بر وى وارد شده بود، به جهان باقى شتافت .
|
