زندگى سياسى هشتمين امام
حضرت على بن موسى الرضا (ع )

جعفر مرتضى حسينى
مترجم : دكتر سيد خليل خليليان

- فهرست مطالب -


مقدمه مترجم
بخش نخست : مقدمات رويداد
نهضت دولت عباسى
علويان در گذشته دور
تاج و تخت امويان در تند باد سقوط
اما در عهد مروان ..
پيروزى عباسيان امرى طبيعى بود
چه هنگام و چگونه عباسيان دعوت خود را آغاز كردند؟
تا چه حد دعوت عباسيان پنهانى صورت مى گرفت ؟
رابطه انقلاب با اهلبيت ضرورى مى نمود...
رابطه قيام عباسى با اهلبيت
نكته مهمى كه بايد خاطرنشان كرد
ادعاى خونخواهى علويان
منبع خطر براى عباسيان
علويان عامل تهديد بودند
وحشت عباسيان از علويان
بيم منصور از علويان
بيم مهدى از علويان
بيم رشيد از علويان
اما در روزگار ماءمون
عقده حقارت عباسيان
دگرگون ساختن نظريه ميراث
ارزيابى مقام امام على (ع )
سوء استفاده از لقب مهدى
اما اينها هيچ كدام كافى نبود
موضعگيرى هر خليفه بطور جداگانه :
اما متون ديگر:
اعتراف ماءمون
قسمتى از نامه خوارزمى به اهل نيشابور
سياست عباسى در برابر مردم
نگرشى كلى
موضعگيرى خلفا، يك به يك
سفاح
منصور
مهدى
هادى
رشيد
امين
ماءمون
وصيت ابراهيم امام
ابومسلم وصيت را اجرا مى كند
عباسيان و زندگى خصوصيشان
شكست سياست ضد علوى
تشيع و دوستى با علويان
خطر واقعى
بخش دوم : شرايط و علل بيعت
شخصيت امام رضا (عليه السلام )
اما دانش ، پارسايى و پرهيزگارى امام (ع )
موقعيت و شخصيت امام (عليه السلام )
ماجراى شهر نيشابور
ماءمون كيست ؟
خصوصيات ماءمون
گفته هايى درباره ماءمون
آرزوهاى ماءمون و رنجهايش
عباسيان از ماءمون خشنود نبودند!!
موقعيت برتر امين
كوششهاى رشيد به نفع ماءمون
رشيد نيز در اضطراب است
تكيه گاه ماءمون چه بود؟
موضع علويان در برابر ماءمون
موضع اعراب در برابر ماءمون و سيستم حكومتيش
ناگزير خراسان را بايد برگزيد
شيعه گرى ايرانيان
راز تشيع اهل خراسان
چگونه ماءمون به عرب اعتماد كند؟!
كشتن امين و شكست آرزو
ماءمون در عرصه حكومت
پس از دستيابى به حكومت
موقعيت دشوار
شورشهاى علويان .... و ديگران
هنوز همه مردم بيعت نكرده بودند
شرايط و علل
رهايى از ورطه !!
به اعتماد نفس نيازمند بود
كدام شيوه مفيدتر بود؟
نقشه ماءمون
نياز به اقدام ديگر
نامه فضل بن سهل به امام
چند نكته مهم
هدفهاى ماءمون از بيعت
موضعگيرى امام در برابر توطئه هاى ماءمون
بخش سوم : تشريح موضع امام
پيشنهاد خلافت و امتناع امام (ع )
نگرشى بر تاريخ
پذيرفتن وليعهدى با تهديد
تلاش ماءمون براى متقاعد ساختن امام
برخى از دلايل ناخشنودى امام (ع )
پيشنهاد خلافت تا چه حد جدى بود؟
اين پيشنهاد هرگز جدى نبود!
پاسخ به سؤ النخست
ماءمون خود دليل مى آورد
امام هدفهاى ماءمون را مى شناخت
پاسخ به سؤ ال دوم
موضعگيرى امام (ع )
دلايل امام براى پذيرفتن وليعهدى
يا امام خود رغبتى به اين كار داشت ؟
فقط اتخاذ موضع منفى درست بود
برنامه پيشگيرى امام
برنامه امام (ع )
انحراف فرمانروايان
علماى فرومايه و عقيده جبر
فرومايگان و عقيده قيام بر ضد ستمگران
امامان در برابر مسؤ وليتهايشان
اما امام رضا (ع )
برنامه خردمندانه
موضعگيريهايى كه ماءمون انتظار نداشت
نخستين موضعگيرى
موضعگيرى دوم
موضعگيرى سوم
موضعگيرى چهارم
رابطه مساءله ولايت با توحيد
رهبرى امام از سوى خدا تعيين شده بود نه از سوى ماءمون
نكته اى بس مهم
موضعگيرى پنجم
موضعگيرى ششم
موضعگيرى هفتم
اعتراف ماءمون به اولويت خاندان على
موضعگيرى هشتم (مفاد دستخط امام بر سند وليعهدى )
موضعگيرى نهم
موضعگيرى دهم
موضعگيرى يازدهم
بخش چهارم : چند پرده از رويدادها
برخى از اقدامهاى ماءمون
ماءمون خويشتن را رسوا مى كند؟
تعيين خط سير ويژه براى امام
آزمايش مردمى بودن امام (ع )
كتمان فضايل امام (ع )
شايعات دروغ
تلاش براى محكوم كردن امام در مناظره
پيشنهاد عجيب
سفر ماءمون به بغداد
امام را بايد ترور كرد...
داستان حمام سرخس
پيرامون درگذشت امام (ع )
حكمرانان از نظر برخى فرقه ها
بازتاب اين اعتقاد
نظر برخى ديگر از مورخان
نظر دسته سوم
نظر چهارم
نظر پنجم
نظر ششم كه نظرى درست است !
بازتاب قتل امام (ع ) در زمان ماءمون
پيشگويى امام (ع ) و اجدادش