فرهنگ زيارت
جواد محدّثي
- فهرست -
چشمانداز سخن آغاز چرا «زيارت»؟ 1ـفرهنگ زيارت «زيارت»، قلمروِ «دل» و واديِ «محبت» «عشق»، معمار جان و جهان «محبت»، پشتوانة «زيارت» «زيارت»، زمينهساز معرفت و محبت فيضِ «حضور» و کيميايِ «نظر» قطره و دري واسطة فيض نمونههاي تاريخي راز قداست آثار سيرة سَلَفِ صالح پيشينه و مشروعيت زيارت 2 ـنقش تربيتي زيارت در برابر آينه حدّ و مرز کمال خويشاوندي معنوي و فرهنگي توجه به خد تقرب به خد تحوّل روحي توبه و گناهزدايي پا به پاي عالمانِ فرزانه 1. علامة اميني 2. امام خميني 3. علامة طباطبايي 4. ميرزاي شيرازي 3 ـزيارت و فلسفة «ياد» و احياگري زيارت و فلسفة «ياد» و احياگري حقّ شهداي آلمحمد (ص) «دِعبل»، احياگر آلرسول نقش زيارت در عصر خفقان و خشونت برگهاي سياهِ تاريخ شعر، ذکر و زيارت رابطهها، ديدارها، ذِکره مدايح و مراثي 4 ـحجّ، ميعاد در سرزمين موعود حج، ميعاد در سرزمين موعود زائر ديارِ يار «مکّه»، تربتِ برگزيده در حريم حَرَم دوست زيارت حجّ و ادب باطني «مکه»، سرزمين خاطرهها.. خاطرههاي شکوهمند مدينه، شهر پيامبر تاريخ مجسّم صدر اسلام مزارهاي مدينه بر درگه و آستان «احمد» پيوند حجّ و زيارت با رهبري «حج»، عبادتي سياسي تماميّت حجّ و ديدار با امام حضور امام در حجّ ولايت، روحِ حجّ حجّ زنده و سازنده حج و استفادة سياسي در تاريخ منصب اميرالحاج وضعيتِ امروز 5 ـزيارت ائمة شيعه زيارت ائمة شيعه زيارت در حيات و ممات زيارت، تجديد ميثاق با امام پيام ائمه و مکتب زيارت نجف، کوي ولايت کوفه، در گذرگاه تاريخ شناسنامة «نجف» زيارت علي (ع) بيعت با «حقّ» «زيارت»، احياي حقّ مکتوم مواقع زيارت حضرت امير (ع) کعبة ولايت کربلا، قبلة عشق زيارت کربلا رمز اين همه تأکيد کربلا، قبلهگاه حق شهادت، سنگ را بوسيدني کرد تربت، پيوند «خاک» و «خون» فرات، آب حيات تربت الهامبخش سيدالشهدا (ع) کربلا، پايگاه انقلاب کعبه يا کربلا؟ زيارت کربلا در تاريخ معاصر کاروانهاي پيادة عراق با راهيانِ کربل رژيم بعث، و زائران کربلا نهضت پيادهروي اربعين آغاز حرکت پيش بهسوي حرم حسيني شهادتطلبان رويارويي «تن» و «تانک» رسيدن به کربل کاظمين، جلوة مظلوميت سامرّا، حرم دو خورشيد 6 ـتحليل محتوايي زيارتنامهها ادب کلام، در محضر امام محتواي زيارتنامهه 1. زيارتنامه و اعلام مواضع 2. سلامها و لعنه 3. ولايت و برائت 4. پيوند مکتبي استمرار «تولّي» و «تبرّي» 5. خطّ جهاد و شهادت309 6. زيارت و بيعت 7. زيارت و شهادتطلبي 8. خونخواهي شهداي کربل 9. در رکاب اماممهدي(ع) 10. نگاه مجموعهاي به امامان 11. مفهوم «فدا» 12. گواهي دادن به ايمان و فضيلت 13. شاهد گرفتن بر ايمان و ولايت 7 ـادب و آداب زيارت ادب ظاهري و باطني 1. غسل زيارت 2. لباس تميز و آراستگي و خوشبويي 3. وقار و طمأنينه 4. خضوع و خشوع 5. ذکر و تکبير و تسبيح 6. اذن دخول 7. عتبه بوسي 8. حضور در کنار قبر و بوسيدن ضريح 9. ادب نسبت به قبر مطهر 10. پرهيز از حرفهاي بيهوده و کارهاي لغو 11. خواندن زيارت مأثور 12. دعا و تلاوت و عبادت، کنار قبر 13. تکريم خادمان و کمک به فقيران 14. زيارت وداع و خداحافظي کلام آخر