مردان علم در ميدان عمل (جلد اول)
سيد نعمت الله حسينى
- فهرست -
مقدمه مؤ لف بخش اول : فضيلت و شاءن علم و عالم اهميت و فضيلت علم دين علم حقيقى و اقسام آن علم چهار كلمه است فضيلت علم : هفت امتياز علم فاصله بين طالب علم و پيامبران فضيلت علم و علماء نتيجه فرار از علماء عاقبت كار عالمان بى عمل بدون علم سخن گفتن خطر عالمان دنيا طلب موعظ عالم بى عمل بى اثر است توبه عالم بى عمل مقبول نيست معروف به علم ،مجهول به عمل سخت ترين عذاب هاى قيامت دو گروه كه منشاء صلاح و فساد امت هستند عواقب طلب علم براى اهداف مختلف عالم بى عمل با شيطان برابر است شش گروه به واسطه شش چيز به آتش در مى آيند بدترين بدها و بهترين خوب ها عاقبت بخل در تعليم و فروختن دانش اصلاح حال مردم به اصلاح علماء و... بر پائى دين به چهار دسته است براى مرگ مومن عالم آسمان و زمين مى گريد عالم ،شايسته ترين افراد براى خدمت است با چه كسى همنشينى كنيم ؟ مذاكره علم قلب را صيقلى مى كند دو نفر سير نمى شوند آثار معاشرت با عالم و پيروى عالم محبوب ترين بندگان خدا علماء وارثان پيمبران خير زندگى از آن دو كس است عمل كننده با ياد دهنده در ثواب شريك است فقيه راستين اين چنين است پيش از آنكه جاهل موظف به تعلم باشد،عالم موظف به تعليم است فضيلت و برترى معلم بر عابد كدام يك بهتر است ،عالم يا عابد ؟ تجليل امام صادق از عالم كمك مالى در مقابل دانستن مساله ممات عالم نيز همچون حياتش با بركت است احترام قلمى كه با آن فقه نوشته شده شرافت علم مافوق تمام امتيازات است ميزان ارزش تعليم ارزش تعليم يك مسئله دينى يك عالم يك منطقه اى را مسلمان كرد روش ملا محمد تقى مجلسى در ارشاد سردسته اشرار سخنى و داستانى درباره وجوب مطلق طلب علم در اسلام از زبان شهيد مطهرى بهترين هدايا چند نمونه از عالم نمايان بى دين روغن نفروخته ام ،بلكه دينم را فروخته ام شيادان و طراران ،در مسند علم ارزش علم و مقام عالم ، شعرى از نگارنده بخش دوم : پايدارى و استقامت در تعلم و تعليم پايدارى ميرزا مهدى نراقى در تحصيل علم سيد نعمت الله جزائرى و استقامت او در تحصيل علم باز هم نمونه اى از صبر و استقامت در كسب علم پايمردى صاحب مفتاح الكرامة شدت علاقه خواجه نصيرالدين طوسى به كسب علم استقامت و پايمردى شگفت انگيز آخوند خراسانى در دوران كسب علم اگر به مقدار ضرورت خوراك باقلا داشتم ... حاج ملا هادى سبزوارى در كرمان شهيد مدرس و دو روز كارگرى در هفته ! شيخ اعظم انصارى ، در جستجوى علم دومين مقصد: اصفهان سومين مقصد كاشان است كوشش در تحصيل علم تا دم مرگ بدانم و بميرم بهتر است يا ندانم و بميرم ؟ دو نمونه از قوت اراده و پشتكار مرحوم حجت تحمل مشقت ، و استقامت ورزيدن مرحوم امين صاحب اعيان الشيعه در دوران تحصيل دقت مرحوم آية الله بروجردى در تحصيل شاگردان و احترام او به علم اين چنين شيفته علم بودند در پاى درس از گرسنگى بيهوش شد نوشتن تفسير قرآن در ميدان جنگ ! علماء اماميه زحمت ها كشيده اند و... سى سال سفر در جستجوى علم شرط مقدس اردبيلى براى هم حجره شدن با يك طلبه قرائى قرآن و تدبر در آن شوق داشتن و لا قيد بودن در امور معشيت ميزان اهتمام به طلب علم سكاكى و شروع به كسب علم با سن زياد و حافظه كم فقير شيديد ملا محمد مازندرانى در زمان تحصيل و عاقبت كار او قناعت و استقامت شيخ شمس الدين صبر و استقامت ملا محمد صالح مازندرانى در راه كسب علم داستان شروع سرسختانه آقا جمال خوانسارى به تحصيل علم دو نمونه از اهتمام شديد شهيد اول به علم دين استقامت و سخت كوشى فوق العاده در مذاكرات علمى برنامه روزانه مرحوم حاج آقا رضا همدانى اعلى الله مقامه دوران تحصيل و مرجعيت شيخ محمد حسين بن شيخ هاشم العاملى جد و جهد شگفت انگيز صاحب مفتاح الكرامة در تعليم و تعلم ارزش علم و احترام معلم نزد فخر رازى صاحب مفتاح الكرامة و تكريم و تجليل از معلم روش مرحوم ميرزاى شيرازى در جواب دادن به مسائل اهتمام شديد محدث قمى به علم و پاره اى ديگر از صفات فاضله او تواضع و وظيفه شناسى علماء از صحابه غناى نفس و قناعت فارابى اشعارى از نگارنده : بخش سوم : زهد و تقوى ،اخلاص و ولايت اهل بيت عليهم السلام روايتى در مورد آلوده شدن عالم به حب دنيا زنها راز همكارى با ستمگران چند روايت در مورد عواقب ارتزاق از بيت المال چگونه جواب بدهم ؟ نمونه اى از سيره بزرگان در دريافت وجوهات مصرف بى جهت بيت المال از نظر مرحوم آخوند خراسانى هديه استاد براى شاگرد نمى خواهم در اين آخر عمر اسمم از طومار فقراء محو شود زهده كزهد سيدنا عمر! شيخ انصارى و يك قران از سهم امام ببينيد ملكه اجتهاد در من باقى است يا نه ؟! شاءن و اجل است زهد محسن بن حسن حسينى اعرجى كاظمى بغدادى شواهدى از زهد و وارستگى ملا عبدالله تسترى وحشت فتحعلى شاه از نفرين حاج ملا احمد نراقى مراعات احتياط در افتاء تو يافتى ولى من بيافتم ! ميرزا محمد تقى شيرازى فرمان نمى داد چگونگى پرورش مرحوم محمد باقر مجلسى شخصيت مجلسى و چند نمونه از دقت و احتياط او درعمل ورع شيخ حسن صاحب معالم مقام زهد و ورع مرحوم ميرزا حبيب الله رشتى علت گريه مرحرم آخوند خراسانى در مقابل شاگردان گوشه اى از احوالات مرحوم شيخ آقا بزرگ تهرانى اخلاص محدث قمى زهد و ساده زيستى مرحوم آية الله حاج شيخ محمد كوهستانى شهيد مدرس ،الگوى وارستگى يكى از گردنه ها راهم به حامل نامه واگذار كيند! وضع لباس مرحوم مدرس اين آقازاده طلبه نمى شود بيخود حجره رااشغال نكند ! عزت نفس سيد رضى و استغناء او از اغنياء الم تر كيف فعل ربك باصحاب الفيل ؟! پرهيز از ديدار و حتى مكاتبه با حكام شرع عالمان بر در شاهان يا شاهان بر در علماء ميزان ارادت و اعتقاد عمومى به يك عالم عامل شنيده بودم حضرت عيسى بر الاغ برهنه سوار مى شده ولى باور نمى كردم ... گوشه هائى از احوال مقدس اردبيلى و وارستگى او استخوان بدن من طاقت جهنم را ندارد خوشا به سعادتت كه مردى و خدمت حاجى كلباسى نرفتى !! اثر دعاى عالم عامل قابل توجه ذاكرين مصائب اهل بيت عليه السلام احوال و اوصاف مرحوم آية الله سيد محمد تقى خوانسارى تقواى مرحوم آقا نورالدين عراقى وارادت او بهاهل بيت عليهم السلام و كرامات او آقا باقر بهبهانى و زهد و استغناى او شما خيال مى كنيد بر سرما منت مى گذاريد؟ مراتب فقر و زهد حجة الاسلام شفقتى و مناعت طبع او در دوران طلبگى ابوحازم در برابر سليمان بن عبدالملك شيخ اعظم انصارى و مادر صالحه اش حالا وقت مصاحبه نيست حداكثر كار من مثل كار ((خركچى ))ها است ؟ خوددارى از مزاوجت با دختر شاه زندگى و رفتار بى تكلف و ساده مرحوم حاج شيخ عبدالكريم آيا شما هم همين طور هستى كه در ظاهر هستى ؟ زهد و ورع مرحوم حاج آقا رضا همدانى قدس سره سرمشقى برجسته از تواضع شديد و بى تكلفى و ساده زيستى از زبان يكى از شاگردان حاج ميرزا جواد ملكى تبريزى تغبير نيافتن جسد بعد از سى و پنج سال ناصر الدين شاه در خانه مرحوم سبزوارى استمداد از اميرالمومنين و توسل به آن حضرت براى تاليف جواهر الكلام تربت امام حسين عليه السلام ،آخرين زاد و توشه حليت طلبيدن شهيد آية الله مطهرى از مرحوم آية العظمى حجت علت تعطيل نماز جماعت چند قضيه از مولا خليل قزوينى اين حواله بنام من است يا محسن قد اتاك المسى ! علت نقل مكان مرحوم وحيد بهبهانى از بهبهان چگونه به اين مقام دنيوى و اخروى رسيده ايد؟ از من سزاوارتر وجود دارد يا روضه خوانى را ترك كن يا از كتب معتبره نقل كن خطر مرجع شدن ! آزمايش صفاى باطن دو عالم صديق جواب تورا بعدا مى گويم يك روايت تجليل و احترام علامه حلى نسبت به فرزندش فخر المحققين * روايتى درباره قضاوت دو حكايت درباره سخن نگفتن درباره موضوعى كه انسان نمى داند جواب من غلط است لطيفه مكاتبه سيد بحرالعلوم و علامه نراقى نشانگركمال اخلاص و تواضع شعرى از مرحوم نراقى نمونه هائى از مخالفت با هواى نفس علت توفيق صاحب جواهر در تاليف جواهر مشاوره مرحوم آية الله بروجردى با امام خمينى در امور مهمه از من نام نبريد اجراى روزانه صيغه عقد به وسيله يك مرجع و رهبر بزرگ گوشه اى ديگر از روح بزرگ امام خمينى دو كيلو پرتقال ! پرهيز از غيبت و اهانت به ديگران تواضع و فروتنى من فقط به آقاى دستغيب ارادت دارم ! آن شيخ براى تدريس از من شايسته تر است آزمايش مرحوم نراقى توسط بحرالعلوم (ره ) نمونه هائى از زهد و پرهيزگارى آية الله العظمى حاج آقا حسين قمى نمونه اى از شدت ايمان و اعتقاد به خدا زهد وقناعت خليل بن احمد فراهيدى شيخ حسين بن عبدالصمد پدر شيخ بهائى و اعراض او از مناصب و مقامات نمونه اى از محاسبه نفس بى اعتنايى ميرزا حبيب الله رشتى به خطام دنيا مرجعيت دينى وعلمى و كار در مزرعه نمونه هائى از زهد و ورع مرحوم ميرزا حسن شيرازى چرا از سيد كاظم يزدى تقليد مى كنى ؟ شدت اعتقاد و ارادات به اهلبيت عصمت و طهارت عليهم السلام كمال ارادات مرحوم بافقى به امام حسين عليه السلام دو نمونه ديگر از ارادات به اهلبيت علهيم السلام ارزش محبت على عليه السلام و اشاره به فضائل آن حضرت عبادت و توسل براى حل مشكلات علمى ما را نفع نداد مگر صاحب اين قبر ! اگر نبود كتاب ((الفين ))و زيارت امام حسين عليه السلام ... توسل قاسم بن عباد عزالدين كاظمى نمونه اى از اعتماد و اتكال شديد امام خمينى به خداى سبحان انقلاب از ما چه مى خواهد چرا ديگر نمى آيد چند نمونه از مقامات عملى شيخ اعظم انصارى دو سال نماز و روزه استيجارى را خود عهده دار شد و... تضرع و گريه هاى ديوانه وارشبانه ! گذشتن از رياست ،و سكونت در يك دهكده براى تبليغ نمونه اى بارز از عفو و حلم استكاف از قبول رياست و مرجعيت عامه چند نمونه از زهد و تقوى مرحوم بروجردى جواب آية الله العظمى بروجردى به پيشنهاد چاپ رساله ايشان درس را تعطيل و شاگردان را به درس مرحوم حائرى مى فرستد دليل نپذيرفتن پول كتاب نوشتن بر سر جنازه پسر! علت خوددارى بحرالعلوم از تدريس ميزان تاثير مصاحبت با عالم نماز شب برائت از آتش جهنم علاقه فوق العاده مرحوم حائرى به ذكر مصائب اهل بيت عليهم السلام حسين جان - شعرى از نويسنده شفاى بيمارى لاعلاج چشم آية الله بروجردى بوسيله گل عزادارى سيدالشهداءعليه السلام بعض احوال مرحوم سيد على خان ،از علماى معاصر شيخ بهائى احتياط در تاليف كتاب مقام زهد سيد كاظم يزدى اعلى الله مقامه اوصياى آن مرحوم من از علم به دو امر،بيچاره و پريشان حال شده ام شدت تاثر از شيوع فساد و گناه موجب مرگ اين عالم بزرگوار شد يك روايت در مورد ناسازگارى حب دنيا با توحيد بخش چهارم : انفاق ،ايثار،حمايت و دستگيرى از ضعفاء اگراز فقر همسايه مطلع بودى و شام مى خوردى كافر بودى ! اين پول را جدت براى خرجى تو نزد من گذاشته است بخشش سيد رضى جامع نهج البلاغه چون ابن فهد فقرا را جواب نمى كند مقدم است زمان اشتهاى به غذا! من اينجا مى ايستم تا تو بيائى روش مخصوص شيخ جعفر كاشف الغطاء در برداشت حق فقراء ازاموال ثروتمندان هر كه بيشتر پول بدهد بر او وارد خواهم شد حاج شيخ عبدالكريم حائرى و دستگيرى مستمند شهيد سعيدى و اهتمام به رسيدگى به حال نيازمندان دو نمونه از انفاق و ايثار شهيد آية الله مدرس چند نمونه از سخاوت و بلند طبعى شيخ اعظم انصارى علت گريه و زارى مردى كه بر قبر شيخ انصارى افتاده مى گريست هيچ مى دانى در اطراف ما چقدر آدم فقير هست ؟ نمونه ديگر از عزت نفس و عطوفت نسبت به فقير روش صحيح يك عالم عارف در اعانه به مستمند سخاوت صاحب بن عباد از بركت سخاوت سيد مرتضى عليه الرحمه يهودى مسلمان شد وقف ملك براى هزينه فقهاء هر كه ريش شيخ را دوست دارد كمك كنيد اهتمام شيخ جعفر كبير به رسيدگى به حال ضعفاء سيد شفتى بواسطه ترحم به سگى به آن مقام و قدرت علمى و معنوى و مادى رسيد كمك براى كباب برگ خوردن ! روش مرحوم ميرزا حسن شيرازى در كمك به نيازمندان اداء دين يك مومن و آثار آن عفو و گذشت سيد ابراهيم موسوى قزوينى جود وسخاى مرحوم سبزوارى و بى ارزش دنيا نزد او نمونه اى از بخشش و گذشت مرحوم آخوند خراسانى برآوردن حاجت يك طلبه بوسيله مرحوم آخوند خراسانى نمونه اى ديگر از اعانت به درمانده سخاوت و كرامت نفس شيخ موسى فرزند شيخ جعفر كاشف الغطاء رسيدگى به حوائج مؤ منين در آخرين لحظات زندگى نمونه اى جالب از كمك و مساعدت به يكديگر بخش پنجم : مجاهد و مبارزه عليه ظلم و فساد صدور فتواى تحريم تنباكو از جانب ميرزاى شيرازى (اعلى الله مقامه ) قلمرو فتواى تحريم ،تا حرمسراى شاه سخن چند تن درباره مرگ مشكوك مرحوم آخوند خراسانى (در شب هجرت به ايرانبراى مقابله با اجانب ) در رويا درباره مرگ مرحوم آخوند خراسانى سه يار دانشمند، در مقام دفاع از حريم شيعه مرحوم شيخ محمد تقى بافقى و مبارزه او با رضاخان پهلوى انقلاب عراق و نقش علماء و مراجع مبارز تبعيد مراجع شيعه به ايران شجاعت و شهادت طلبى شهيد مدرس راز و رمز آزادگى مجلسى كه تو تشكيل بدهى بايد درش را لجن گرفت پس راءى خودم چه شد؟ هرگز رضاخان سه قران نمى ارزد حق السكوت من با اساس اين دستگاه مخالفم بگوئيد مرده با سردار سپه سگ هر چه خوب باشد،وقتى پاى بچه صاحب خانه را گرفت به درد نمى خورد گوشه هايى ديگر از شجاعت هاى شهيد مدرس و مجاهدات او شهادت سيد مهدى در مشهد شهيد ثانى ،زين الدين ابن اسماعيل جزائرى شهادت امام اهل سنت جريان شهادت مدرس رضوان الله عليه خواب ميرزا كريم غسال در خصوص شهيد مدرس حدود دم حضرت والا! مى خواهم كوتو نباشى شهيد مدرس و مشهدى عبد بقال و التيماتوم روسيه ! من جزء سكه زر،بر بار شتر و روز روشن چيزىقبول نمى كنم ! شيخ شهيد نورى و پرچم خارجى اگر جن و انس يك طرف باشد و من يك طرف ... من تنها به ايران مى روم عكس العمل شيخ انصارى در برابر توصيه متنفذين مبارزات آيت الله حاج آقا حسين قمى با رضاخان چراغانى ممنوع مبارزه با كشف حجاب اجبارى خواسته هاى پنچگانه آيت الله قمى در حاشيه قيام آيت الله العظمى قمى (ره ) واقعه خونين مسجد گوهرشاد اعدام اسدى زحمات و مصائب آية الله حائرى در تاسيس و نگهدارى حوزه علميه قم ،پايگاه جهاد ومبارزه كشف حجاب : فتواى آية الله اصفهانى در مورد مقابله با استعمار انگليس شهادت مرحوم قاضى نورالله شوشترى كارى نكن كه اين ريش فردا به آتش جهنم بسوزد قنبر غلام على عليه السلام از تو و فرزندانت بهتر است سخنى از شهيد صدوقى درباره شهادت روحانيون به سعيدى بگوئيد بيايد گوشه اى از مبارزات و افشاگريهاى شهيد آية الله سعيدى (از جنايات دولت شاهنشاهى پهلوى به طرفدارى از آية الله العظمى امام خمينى ) در گزارش ساواك آمده است : خاك ميدان جنگ بستر ماست من شهادت به معنى به خون آغشته شدن را مى خواهم جواب سليمان اعمش به نامه هشام بن عبدالملك طبل زدن براى بيدار ماندن در ميدان جهاد عبادت است پنجاه سال دار بردوش مرحوم آية الله سيد كاظم يزدى و رفتار او با اجانب فتواى سيد درباره جهاد با استعمار شهادت فرزند مرحوم سيد محمد كاظم يزدى گريه به خاطر ثبت شدن نام در ديوان ظلمه اهتمام مرحوم ميرزا محمد ارباب به اجراى حدود سيلى در مقابل سيلى ! ديگر در اينجا نبايد ماند بخش ششم : مقامات و كرامات كرامت از ميرزاى شيرازى بزرگ قضايائى از مقام والاى سيد مهدى بحر العلوم و تشرف او به حضور امام زمان عليه السلام دو قضيه ديگر درباره تشرف سيد به حضور حجت عج ... ميرفند رسكى و ذكر خدا در كنيسه تازگى جسد شيخ صدوق فضيلت شيخ صدوق شيخ انصارى و نماينده خليفه عثمانى علت ترك معاشرت به خواندن مفتاح الفلاح مداومت كن ماجراى تعلم حرزمير داماد آزاد شدن سيد رضى الدين محمد از زندان اول قبر كلينى را بشكافد! شيخ جعفر مهمان ما است شنيدن سيد بن طاووس صداى ولى عصر (عج )را آنكه بگوش تو بسم الله خواند بگوش من تا ولا الضالين خوانده است به اشاره حضرت اباالفضل عليه السلام شيخ مرتضى انصارى حاجت شيخ عبدالرحيم را بر آورد سهم طلاب را نگه مدار! من به دعاى صاحب الامر عليه السلام متولد شده ام مجلس و صحيفه كامله سجاديه قضيه روياى ملا محمد تقى مجلسى ابن قولويه حضرت سيدالشهداء راضى نشد وحيد بهبهانى از كربلا خارج شود سبب كثرت تاليفات داستان خروج شيخ طبرسى از قبر ! ثواب يك دعا تشرف علامه حلى به خدمت امام زمان عج آن عمل را ترك كن اين نماز را ترك نكن تشرف شيخ انصارى به خدمت امام زمان عج اميرالمومنين عليه السلام سيد مرتضى را ملقب به امام الهدى كرد عبور از آب توجه و رويت باطنى اى آتش متعرض اين خرمن شو توقع امام زمان عليه السلام براى شيخ مفيد يا شيخ علمهما الفقه قلب ماهيت ! جنازه مرحوم آخوند خراسانى (صاحب كفايه )بعد از پنجاهسال ابيات ابن صيفى بدان كه سلام او بمن رسيد آ غاز كار حكيم سبزوارى در خدمت پيرى عارف شايد در ميان طلاب افرادى باشند كه به خاطر آ نها خدا به ما رحم كند لدى الكريم حل ضيفا عبده مكاشفه جالبى براى استاد علامه طباطبائى قدس سره بحر العلوم و التزام ركاب امام حسين عليه السلام و حضور در صحنه عاشورا در عالم رويا روياى بحرالعلوم ... تو مرا تكذيب مكن الحق مع ولدى و الشيخ معتمدى چ حيات دوباره گفتگوبا حضرت امير عليه السلام و حل مسائلمشكل عالم قبر در رويا آخوند ملا كتاب و وفات او در راه مكه تشرف شيخ محمد باقر دهدشتى به حضور امام عصر (عج ) مقام سيد محمد باقر قزوينى مقابله حسنات و سيئات بعد از مرگ اميرمومنان عليه السلام در خواب نهايه شيخ طوسى را تاييد كرد از آقا بخواهيد مرا ببخشد اذن سهم امام از امام زمان در خواب و از آقاى بروجردى در بيدارى جنازه حاج ملا محمد صادق پس از هفتاد و دوسال صله شاعر روياى صادقه توسل به قرآن براى گشايش سختى خرجى ما را بدهيد! آية الله ميرزا حسن شيرزاى و زائر خراسانى توسل به حضرت صديقه طاهره عليهاالسلام و رهائى از مرگ تو زنده مى خواهى ماند داستان ملا قلى جولا و سيد على شوشترى تا من زنده هستم به كسى نگو انگشت شفا بخش حاج شيخ مهدى قمى كرامتى از مرحوم بافقى در مسجد جمكران قم مكاتبه حاج اشرفى مازندرانى با امام رضا عليه السلام نماز استقساء آية الله سيد محمد تقى خوانسارى اداى دين در تبريز اجابت دعاى حاجى كلباسى براى باران قضيه تولد مرحوم حاج شيخ عبدالكريم حائرى و زنده شدن او بعد از قبض روح پيش گوئى مرحوم شيخ فضل الله نورى درباره پسرش چند قضيه از مرحوم سيد مرتضى كشميرى قضاياى از مرحم آقاى بيدآبادى با حال جنابت به درب دكان ميا! حمام لازم تر بود قضيه اى ديگر آن مرد را خارج كنيد ! داستانى از عالم ربانى محمد باقر بن محمد تقى اصفهانى توسل آقاى متقى همدانى به امام زمان و شفا يافتن همسرش بخش هفتم : لطائف و ظرائف كتاب قانون در حافظه بو على چرا دعوى پيغمبر نمى كنى ؟ چند نمونه از قوت هوش و حافظه ميرزا حسن شيرازى و محضر شيخ انصارى استعداد شگفت مرحوم حاجى ميرزا حسن شيرزاى استعداد سرشار شهيد صدر واضحات اخبار و احاديث ائمه اطهار چند روايت در مورد بذله گوئى و شوخ طبعى بچه شير! علامت نصب ؟ دو قضيه غريبه از مرحوم آية الله بروجردى و مرحوم مامقانى يازده جواب صواب در عالم خواب وافق شن طبقه شواهدى بر تشييع ابن جوزى جواب مومن الطاق آزمايش ملا حسين بن على كاشفى سبزوارى توسط مردم سبزوار علامه حلى گفتگوى علامه حلى با علماء عامه در حضور سلطان محمد خدا بنده و تشيع سلطان مرا براى خودت بگذار فلانى را با مادرت دفن كن دليل بر جواز صلوات بر غير پيامبر استدلال يك مرد لاابالى مزاح استاد با شاگرد لطائفى از سليمان بن مهران الاعمش نمونه اى از دانائى و ذكاوت خليل بن احمد فراهيدى رفتار حكيمانه با يك مخالف تدبير براى ايجاد وحدت و الفت بين شيعه و سنى نمونه اى ديگر از حلم و تدبير حسن معاشرت يك عالم شيعى در ميان اهل سنت معرفت گسترده يك عالم عارف ، به قرآن اگر تكفيرم مى كرد بهتر بود اين همه مرغ يك خروس مى خواهند! چه حالى از اين بدتر صداى خروس ! شوخى با خدا! خوب بود كتابت را با آب فرات هم تبرك مى كردى ! آنها كه به حمام مى روند تو را در خواب ديده اند اگر خبر از علم آقا داشتيد... شما چرا تركى ياد نگرفته ايد ؟! داستانى خواندنى از سيد كاظم يزدى اعلى الله مقامه ايضا از اشعار حضرت آية الله العظمى سيد محمد كاظم يزدى صاحب عروة الوثقىرحمة الله عليه : ولا الضالين قاب كتاب يا جاى تنباكو معلوم شد در اصل توحيد هم شبهه دارى مزاح با استاد بزرگ مرحوم حاج شيخ عبدالكريم ما مى خواستيم شيعيان را استعمار كنيم ولى ... فاصله دو حديث ! سنى فخر رازى شد رائحه نبوت كدام نماز بهتر است ؟! تمثيل به وسائل پدر چگونگى معالجه محمد بن زكريا امير منصور بن نوح را تشخيص منشاء بيمارى زبان حال دراز گوش ! تو فاند يك هستى و من خرهستم ! محكوم شدن ميرزاى قمى توسط يك معلم مكتب سيدى را براى امام زاده ساختن به قتل رساندن ! رفتار حكميانه ابن مثيم براى اثبات مدعاى خود جواب شيخ زنجانى جواب قانع كننده !! علم اولين و آخرين استفاده فيض كاشانى از تربت امام حسين عليه السلام براى محكوم نمودن فرستاده امپرطور فرنگ با كدام طرف خواهى ديد بود؟ جواب شيخ بها براى سفير روم تدبيرى كه كوفه و كربلا و نجف را از كشتارمغول محفوظ داشت درايت مومن آل مومن فرعون من به جبرئيل زمين هستم نه جبرئيل آسمان ! شهر شما ماننده بهشت است تدبير ملا عبدالله تونى براى نشان دادن منزلت علم و عالم استخاره زمان بلوغ سگ محكوم شدن قاضى مدرس و ملقب شدن شيخ مفيد به ((مفيد )) نوشته بهلول بر ديوار كاخ هارون مباحثه بهلول با يك عالم نماى دربارى محاجه سيد بن طاووس با يك عالم مخالف وصف و شرط ايمان به خدا چيست ؟ سگ هواشناس فرقه ناحيه به بيان خواجه نصير على الرحمه جواب خواجه به يك شبهه جواب حكيم سبزوارى به كشيش نصارى متن وصيت علامه حلى رحمة الله به فرزندش فخر المحققين عليه الرحمه
