بانوي ملكوت

آية الله على‏اكبر كريمى جهرمى

- پى‏نوشت‏ها -


(1) مجلسى، محمّدباقر، بحارالانوار، ج 57، ص 211، ح 18 و كشّى، محمّد، اختيار معرفةالرجال، ص 333
(2) مجلسى، محمّدباقر، بحارالانوار، ج 57، ص 212-213
(3) مجلسى، محمّدباقر، بحارالانوار، ج 57، ص 213، ح 23.
(4) مجلسى، محمّدباقر، بحارالانوار، ج 57، ص 213، ح 24.
(5) مجلسى، محمّدباقر، بحارالانوار، ج 57، ص 214، ح 26.
(6) مجلسى، محمّدباقر، بحارالانوار، ج 57، ص 214، ح 27.
(7) مجلسى، محمّدباقر، بحارالانوار، ج 57، ص 214، ح 31.
(8) مجلسى، محمّدباقر، بحارالانوار، ج 57، ص 214-215، ح 32.
(9) مجلسى، محمّدباقر، بحارالانوار، ج 57، ص 215، ح 33.
(10) مجلسى، محمّدباقر، بحارالانوار، ج 57، ص 215، ح 35.
(11) مجلسى، محمّدباقر، بحارالانوار، ج 57، ص 216، ح 38.
(12) مجلسى، محمّدباقر، بحارالانوار، ج 57، ص 216، ح 38.
(13) مجلسى، محمّدباقر، بحارالانوار، ج 57، ص 216، ح 39.
(14) مجلسى، محمّدباقر، بحارالانوار، ج 57، ص 216-217، ح 41.
(15) مجلسى، محمّدباقر، بحارالانوار، ج 57، ص 217، ح 42.
(16) مجلسى، محمّدباقر، بحارالانوار، ج 57، ص 217، ح 44.
(17) مجلسى، محمّدباقر، بحارالانوار، ج 57، ص 217، ح 46.
(18) مجلسى، محمّدباقر، بحارالانوار، ج 57، ص 218-219، ح 49.
(19) صدوق، محمّدبن على بن الحسين، عيون اخبارالرضا عليه‏السّلام ، ج 2، ص 260، ح 21.
(20) صدوق، محمّدبن على، عيون اخبارالرضا عليه‏السّلام، ج 2، ص 260، ح 22.
(21) قمى، حاج شيخ عباس، سفينةالبحار، ج 2، ص 447، ماده "قَمَمَ".
(22) قاضى نوراللَّه شوشترى، مجالس المؤمنين، ج 1، ص 82.
(23) مجلسى، محمّدباقر، بحارالانوار، ج 57، ص 217، ح 42.
(24) سوره هود، آيه 45.
(25) سوره هود، آيه 46.
(26) ابن اثير، اسدالغابة فى معرفةالصحابة، ج 5، ص 547.
(27) مفيد، محمّد، ارشاد، ج 1، ص 355.
(28) توسى، محمّد، امالى، ج 2، ص 249-251، با تلخيص.
(29) مفيد، محمّد، ارشاد، ج 2، 244.
(30) اين جمله در زيارت حضرت عبدالعظيم عليه‏السّلام، نيز ذكر شده است.
(31) حضرت اميرالمؤمنين عليه‏السّلام مى‏فرمايند: لا يُقاسُ بِآلِ مُحِمَّدِ مِنْ هذِهِ الاُمَّةُ اَحَداً وَ لا يُسَوّى بِهِمْ مَنْ جَرَتْ نِعْمَتُهُمْ عَلَيْهِ اَبَداً هُمْ اَساسُ الدّينِ وَ عِمادُالْيَقينِ ، نهج البلاغة، خطبه 2
يعنى احدى از اين امت را با آل محمّد صلّى‏اللَّه‏عليه‏وآله‏وسلّم، مقايسه نتوان كرد و كسانى كه ريزه خوار نعمت آل محمّدند، با آنان برابر نخواهند شد. آنان اساس دين و پايه‏هاى يقين‏اند.
(32) به اعيان الشيعة، اثر سيّدمحسن امين جبل عاملى، طبع بيروت، ج 8، ص 391 مراجعه شود.
(33) مجلسى، محمّدباقر، بحارالانوار، ج 57، ص 219.
(34) مجلسى، محمّدباقر، بحارالانوار، ج 22، ص 373 و 380.
(35) ابن شهر آشوب، مناقب، ج 4، ص 291-292.
(36) تمام روايت و روايات ديگرى را در بحث زيارت حضرت معصومه سلام‏اللَّه‏عليها ذكر خواهيم كرد.
(37) قمى، ميرزا ابوالقاسم ،جامع الشتات، ج 2، ص 786: واضح است كه مقصود ميرزاى قمى از آخوند ملامحمّدباقر مجلسى است و اما اينكه فرمود: سه روايت مورد اشكال است زيرا مجلسى، شش روايت را در اين باب ذكر فرموده است.
(38) مجلسى، محمّدباقر، بحارالانوار، ج 99، ص 267، و از اين پيش در بحث روايات آن را از ج 57 نقل كرديم.
(39) مجلسى، محمّدباقر، بحارالانوار، طبع بيروت، ج 99، ص 267.
(40) ابن قولويه، كامل الزّيارات، ص 324، و مرحوم شيخ صدوق عليه‏الرّحمة در عيون اخبارالرضا عليه‏السّلام ، ج 2، ص 267، و در ثواب الاعمال، ص 124 به سند معتبر اين روايت را نقل كرده است.
(41) همان.
(42) مجلسى، محمّدباقر، بحارالانوار، طبع بيروت، ج 99، ص 265-266.
(43) استفتاآت مخلوط.
(44) بدين ترتيب: عبدالعظيم (بن عبداللَّه)، (بن على)، (بن الحسن)، (بن زيد)، بن السبط الاكبر الامام حسن المجتبى عليهم‏السّلام.
(45) يادداشتهاى مرحوم آقاى حايرى، ص 118.
(46) مجلسى، محمّدباقر، بحارالانوار، ج 57، ص 219.
(47) قمى، حاج شيخ عباس، منتهى‏الامال، ج 2، ص 162.
(48) فيض، عبّاس، گنجينه آثار قم، ج 2، ص 70.
(49) كاظمينى، ميرزا محمّد، تنديس پارسايى، ص 86 -82.
(50) مرحومه مادربزرگم، يعنى مادر مادرم رحمةاللَّه‏عليها، خداوند اموات همه اهل ايمان و آن مرحومه مغفوره را در عالم آخرت با حضرت معصومه سلام‏اللَّه‏عليها محشور فرمايد.
(51) فاطمى، سيد حسين، جامع الدرر، ج 2، ص 228.
(52) قزوينى رازى، عبدالجليل، النقض، ص 643.
(53) قائم مقام فراهانى، ميرزا ابوالقاسم، اقامةالبرهان على اصول دين الاسلام، ص 289.
(54) قائم مقام فراهانى، ميرزا ابوالقاسم، اقامةالبرهان على اصول دين الاسلام، ص 478-479.
(55) نورى، ميرزا حسين، دارالسلام فى الرؤيا و المنام، ج 2، ص 169-171، با تلخيص.
(56) آيت اللّهى، سيّد محمّدباقر، سرگذشت نيكان، ص 184-186.
(57) حديث شريف و مدرك آن در بخش اخبار و روايات، گذشت.
(58) قمى، حاج شيخ عبّاس، الفوائدالرضويّه، ص 380.
(59) سوره يوسف، آيه 93، يادداشتهاى مرحوم آيت‏الله‏حايرى، ص 134.
(60) اين مراكز سه گانه عبارتند از: الف :مسجداعظم، ب: مدرسه آقاى گلپايگانى، ج: دارالشفا و فيضيّه.
(61) البته آن بزرگوار نمازهاى ظهر و عصر و مغرب و عشا رانيز در حرم مى‏خواندند و نيز مرحوم آيةاللَّه‏العظمى اراكى نماز ظهر و عصر را در آن مكان مقدّس مى‏خواندند.
(62) امينى، عبدالحسين، الغدير، ج 1، ص 197.
(63) مجلسى 7 محمّدباقر، بحارالانوار، ج 65، ص 76-77 و سفينةالبحار، محدّث قمى، ج 1، ماده شيع، ص 729.
(64) گنجينه دانشمندان، مرحوم آقاى رازى رحمةاللَّه‏عليه، ج 1، ص 16-17.
(65) سوره اسراء، آيه 79.
(66) تفسير عيّاشى، ج 2، ص 314، تفسيربرهان، ج 2، ص 440، تفسير صافى، ج 1، ص 585.
(67) مجلسى، محمّدباقر، بحارالانوار، ج 8، ص 52.
(68) قاضى نوراللَّه شوشترى، مجالس المؤمنين، ج 1، ص 83.
(69) فيض، عباس، گنجينه آثار قم، ج 1، ص 58.
(70) فيض، عباس، گنجينه آثار قم، ج 1، ص 425.
(71) قزوينى رازى، عبدالجليل، النتقض، ص 167-168 و در پاورقى آمده كه يا مراد به مقطع در اينجا كسى است كه سلطان، منافع و عايدات قصبه‏اى يا شهرى را به يكى از درباريان خود واگذار كند در مقابل اينكه او نيز پيوسته يا در موقع لزوم، عدّه‏اى حاضر در ركاب را تحت اختيار سلطان بگذارد.
(72) فيض، عباس، گنجينه آثار قم، ج 1، ص 424-425.
(73) رازى، محمّدشريف، مجاهد شهيد آيةاللَّه بافقى، ص 94.
(74) رازى، محمّدشريف، مجاهد شهيد آيةاللَّه بافقى، ص 101.
(75) فقيهى، على اصغر، تاريخ مذهبى قم، پاورقى 194.
(76) معلوم مى‏شود كه آن زمان هم مثل زمان ما دوستيها گاهى با طغيانگرى همراه بوده است.
(77) امينى، عبدالحسين، الغدير، ج 2، ص 351 و در نقلى هزار دينار طلإ؛ططك‏ك به جاى سى هزار درهم آمده است.
(78) توسى، محمّد، اختيارالمعرفةالرجال، ص 595.
(79) توسى، محمّد، اختيارالمعرفةالرجال، ص 595.
(80) توسى، محمّد، اختيارالمعرفةالرجال، ص 594.
(81) اردبيلى، محمّد، جامع الرواة، ج 1، ص 330.
(82) رجال كشّى، ص 173.
(83) توسى، محمّد، اختيارالمعرفةالرجال، ص 616.
(84) فيض، عباس، گنجينه آثار قم، ج 1، ص 223.
(85) صدوق، محمّد، كمال الدين، ص 384.
(86) صدوق، محمّد، كمال الدين، ص 264-265.
(87) كسانى كه طالبند به رجال نجاشى، ص 260 مراجعه كنند.
(88) رجال نجاشى، ص 261.
(89) مقدّمه معانى الاخبار، به قلم مرحوم ربّانى شيرازى، ص 82-83.
(90) محمّدبن مكى (شهيد اوّل)، ذكرى الشيعة، ص 4.
(91) به كتاب غيبت شيخ طوسى، ص 257 مراجعه شود.
(92) رجال نجاشى، ص 261.
(93) مقدّمه معانى الاخبار، ص 18-19.
(94) مقدّمه معانى الاخبار، ص 10.
(95) قزوينى رازى، عبدالجليل، النقض، ص 51.
(96) قزوينى رازى، عبدالجليل، النقض، ص 159.
(97) قزوينى رازى، عبدالجليل، النقض، ص 179.
(98) حر عاملى، محمّدبن حسن، امل الآمل، ج 2، ص 277.
(99) موسوى خوانسارى، ميرزا محمّدباقر، روضات الجنّات، طبع قديم، ص 517.
(100) تهرانى، آقابزرگ، نقباءالبشر، ج 4، ص 1657.
(101) تهرانى، آقا بزرگ، هدية الرازى الى الامام الشيرازى، ص 147-148.
(102) دو مطلب اخير را خطيب بزرگ اسلام مرحوم آقاى فلسفى رحمةاللَّه‏عليه در جلسه فاتحه مرحوم آقاى اشراقى - نوه مرحوم آيت اللَّه ارباب و داماد مرحوم امام - و مرحوم شهيد مدنى كه در فيضيه از طرف آيت اللَّه العظمى گلپايگانى منعقد بود و در سخنرانى خود، از قول معظّم‏له نقل كردند.
(103) به كتاب مسلسلات، اثر آقاى دكتر حاج سيد محمود مرعشى نجفى، ج 2، ص 343-344، گنجينه دانشمندان، آيينه دانشوران و تاريخ مذهبى قم، مراجعه شود.
(104) به آيينه دانشوران، ص 352-353، و گنجينه آثار قم، ج 1، ص 328-337 مراجعه شود.
(105) قمى، حاج شيخ عباس، الفوائد الرضويه، ص 3 و براى مطلب قبلى به كتابهاى گنجينه آثار قم و نيز گنجينه دانشمندان رجوع فرماييد.
(106) به مقدّمه كتاب الانوار البهيّة مراجعه شود.