از على بن مهزيار: كنيزى از او گرفتار خونريزى شديد حيض شد چنان كه مشرف به موت گشت ، حضرت باقر (عليه السلام)، دستور داد كه به او سويق عدس بخورانند، سويق عدس خورد و خوب شد.
شير
پيغمبر اكرم (صلى الله عليه و آله و سلم) وقتى شير مى آشاميد مى فرمود: ((خداوندا! در آن بركت قرار ده و بيشتر روزى فرما)) و مى فرمود: اين دو غذا پاكيزه و طيب است : خرما و شير، و پيغمبر (صلى الله عليه و آله و سلم) وقت نوشيدن شير آن را مضمضه مى كرد و مى فرمود: كه چربى خوبى دارد. و در روايتى ديگر است كه فرمود: شير را مضمضه كنيد كه چربى خوبى دارد.
مردى به امام صادق (عليه السلام) عرضه داشت كه شير مرا اذيت مى كند، امام (عليه السلام) فرمود: شير تاكنون ضررى نرسانده ، ولى تو آن را همراه با غذاى ديگر خورده اى و آن غذا به تو زيان رسانيده و خيال كرده اى كه ضرر از شير بوده است .
از امير مؤمنان (عليه السلام): شير گاو دوا است ، پرسيدند كه بول گاو را مى توان خورد؟ فرمود: براى مداواى ضرورى مانعى ندارد.
از جعفرى از حضرت موسى بن جعفر (عليه السلام) شنيدم كه بول شتر بهتر از شير آن است ، و خداوند شفا را در شير شتر قرار داده است .
از يحيى بن عبد الله : با حضرت صادق (عليه السلام) غذا مى خوردم ، ظرفهايى از شيرينى و مرباجات آوردند، حضرت به يكى از آنها اشاره كرد و فرمود: اين ماست چكيده الاغى است كه براى بيماران تهيه مى كنيم ، هركه مايل است ميل كند، از حضرت درباره بول الاغ سؤ ال شد؟ فرمود: مانعى ندارد.
در جويدن كندر
از فردوس ، پيغمبر (صلى الله عليه و آله و سلم) فرمود: به زنان باردار كندر بدهيد كه عقل كودك را زياد مى كند.
از امام صادق (عليه السلام): هيچ بخورى به آسمان نمى رود جز كندر، و در هيچ خانه اى كندر بخور نشود مگر اينكه بخور آن جنيان موذى را طرد كند.
از امير مؤمنان (عليه السلام): جويدن كندر دندانها را محكم ، و بلغم را بر طرف مى نمايد، و بوى دهان را از ميان مى برد.
از حضرت امام رضا (عليه السلام): كندر زياد بجويد، كه خوب جويدن آن بهتر است ، كه بلغم را مى برد، و عقل را زياد و طعام را هضم و گوارا مى نمايد.
از حضرت رضا (عليه السلام): به زنان باردار كندر بدهيد كه اگر جنين پسر باشد، پاكدل و دلير گردد، و اگر دختر باشد شمايل و اخلاقش خوب و نيكو شود، و كپل هاى او بزرگ شود و در نزد شوهر ارجمند باشد.
شام خوردن
شام خوردن انبياء در ثلث اول شب است ، خوردن شام را فراموش نكنيد كه ترك آن ، بدن را فرسوده مى كند.
از نبى اكرم (صلى الله عليه و آله و سلم): هركه شب شنبه و يكشنبه پشت سرهم شام نخورد، نيرويى از او برود كه تا چهل روز باز نگردد.
حضرت ابوالحسن (موسى بن جعفر (عليه السلام)) شام را ترك نكنيد گرچه با يك كيك باشد كه نيروى بدن در آن نهفته است ، و نمى دانم كه امام (عليه السلام) فرمود: كه شام براى ازدواج مفيد است يا براى جماع .
از امام صادق (عليه السلام): شام را فراموش مكن گرچه سه لقمه نان و نمك باشد، و فرمود: هر كه يك شب شام نخورد عرقى و رگى در بدن او بميرد كه ديگر زنده نشود.
كماة
از حضرت رضا (عليه السلام)، پيغمبر (صلى الله عليه و آله و سلم) فرمود: كماه از مائده آسمانى است و آبش شفاى چشم است . و فرمود: خرماى برنى از بهشت است و داروى سم مى باشد.
خوردن پياز با تخم مرغ و غير آن
از حضرت موسى بن جعفر (عليه السلام): هر كه تخم مرغ و پياز و زيتون بخورد نيروى آميزش او بيشتر گردد، و هر كه گوشت را با تخم مرغ بخورد استخوان فرزندش قوى و ستبر شود. يكى از اصحاب امام صادق (عليه السلام) به حضرت عرضه داشت : جانم فدايت من كنيزانى خريده ام ، دستورى فرماييد كه بر آميزش قوى شوم . فرمود: پياز را خرد كن ، و در روغن زيتون سرخ كن ، و تخم مرغ را بشكن و در ظرفى بريز و بر آن نمك بپاش و بر روى پياز و زيتون بريز، و مختصرى بجوشان بعد تناول كن ، راوى گويد: چنين كردم ، و به آن چه مى خواستم توانا گشتم .
در گوشت خشك ، و پنير و طلع (غوره خرما)
از امام ششم (عليه السلام): سه چيز است كه چاق مى كند و خوردنى نيست ، و سه چيز است لاغر مى كند و خوردنى است ، و دو چيز براى هر چيزى سودمند است ، و هيچ ضررى ندارد، اما آنچه چاق مى كند، و خوردنى نيست ، لباس كتان و بوى خوش ، نوره و آنچه خوردنى است و لاغر مى كند، گوشت كهنه ، پنير، طلع .
و در حديث ديگر است كه : آنچه براى همه چيز سودمند است و هيچ ضرر ندارد شكر و انار است .
باب هشتم : در آداب ازدواج متعلقات آن
كه در ده فصل است .
فصل اول : در ترغيب به ازدواج و بركت و شومى زن
از امام پنجم (عليه السلام)، پيغمبر (صلى الله عليه و آله و سلم) فرمود: چرا مؤمن زن نگيرد كه شايد خداوند به او فرزندى دهد كه زمين را با لا اله الا الله سنگين سازد.
و پيغمبر (صلى الله عليه و آله و سلم) فرمود: هر كه ازدواج كند نصف دين خود را حفظ كرده است ، درباره نصف ديگر، تقوى پيشه كند.
و نيز فرمود: در اسلام كاخى كه در نزد خدا محبوب تر از ازدواج باشد برافراشته نشده است .
و نيز فرمود: هر كه (دين و) فطرت مرا دوست دارد بايد به سنت من عمل كند، و يكى از سنن من نكاح است .
و نيز فرمود: هر كه قدرت بر ازدواج داشته باشد، و ازدواج نكند از من نيست .
و نيز فرمود: روزى را از راه ازدواج بجوييد.
از امام ششم (عليه السلام): هر كه از ترس خرج و نفقه تزويج نكند به خدا بدگمان گشته كه خداوند مى فرمايد: ((اگر فقير باشند خداوند از عنايت خود بى نيازشان گرداند))⁽⁵⁴⁾.
و پيغمبر (صلى الله عليه و آله و سلم) فرمود: اى جوان ازدواج كن و زنا نكن ، زيرا زنا ايمان را از قلب تو مى برد.
و فرمود: ازدواج كنيد با زنان زيرا آنان براى شما سبب روزى هستند.
از امام صادق (عليه السلام) فرمود: بهترين واسطه گرى در ازدواج است تا خدا بين دو نفر حلال را جمع كند.
و پيغمبر (صلى الله عليه و آله و سلم) فرمود: ازدواج كنيد كه من در قيامت به فزونى شما امت مى بالم ، حتى اين كه كودك سقط شده خشمگين بر در بهشت مى ايستد، به او مى گويند داخل بهشت شو، مى گويد: تا پدر و مادرم پيش از من وارد بهشت نشوند من وارد نخواهم شد.
و نيز فرمود: دو ركعت نماز زن دار بهتر است از يك شبانه روز عبادت عزبى است كه روزش را روزه دار، و شب را نماز بخواند. و نيز فرمود: بدترين مردگان ، عزب ها هستند.
و نيز فرمود: اى جوانان ! هر كه قدرت بر ازدواج دارد ازدواج كند، كه چشم را با حيا و دامن را پاك نگه مى دارد، و هر كه قدرت ندارد، بسيار روزه بگيرد كه از نيروى جنسى ، مى كاهد.
از امام ششم (عليه السلام): دو ركعت نماز همسردار بهتر از هفتاد ركعت نماز عزب مى باشد.
از امام هفتم (عليه السلام): مردى خدمت امام باقر (عليه السلام) آمد و حضرت به او فرمود: همسر گرفته اى ؟ گفت : نه ، امام (عليه السلام) فرمود: دوست ندارم كه همه دنيا از من باشد و يك شب بى زن بخوابم ، و بعد فرمود: دو ركعت نماز همسردار، بهتر است از اين كه عزبى شب را نماز گزارد و روز را روزه دار باشد.
از امام ششم (عليه السلام): مرد هر چه بيشتر زن دوست باشد ايمانش ‍ بيشتر است .
از آن حضرت : به زنان بسيار نيكى كنيد.
و از آن حضرت آمده است : ازدواج كنيد و طلاق ندهيد كه از طلاق ، عرش ‍ به لرزه آيد.
و از آن حضرت آمده است : ازدواج كنيد و طلاق ندهيد كه خداوند زن و مرد عياش و لذتجو را دوست ندارد.
و از آن حضرت (عليه السلام): از خاندان شايسته همسر بگيريد كه نطفه اثر (پنهانى ) دارد (يعنى صفات و حالات والدين از راه نطفه به فرزند مى رسد).
و از آن حضرت (عليه السلام): يكى از صفات انبيا، زن دوستى بود.
و از آن حضرت (عليه السلام): مؤمن بر سه چيز حساب كشيده نشود: غذايى كه مى خورد، و لباسى كه بايد بپوشد و همسرى صالح كه مددكار زندگانى او وسيله حفظ عفت او باشد.
از نبى اكرم (صلى الله عليه و آله و سلم): هر كه خواهد كه خدا را با حالت پاك و پاكيزه ملاقات كند، با داشتن همسر صالح ، ملاقات نمايد.
از حضرت زين العابدين (عليه السلام): هر كه براى رضاى خدا و صله رحم همسر گيرد خداوند تاج سرورى بر سرش نهد.
از نبى اكرم (صلى الله عليه و آله و سلم): هر كه بتواند و همسر نگيرد از من (مسلمان ) نيست .
از امام صادق (عليه السلام): هر كه در حال قمر در عقرب ازدواج كند، نيكى نبيند، و روايت است كه در آخر ماه ازدواج نكنيد.
از نبى اكرم (صلى الله عليه و آله و سلم): بهترين زنان امتم آنانند كه مهرشان كمتر و صورتشان زيباتر است .
از حضرت صادق از مباركى هاى زن ، كمى نفقه و آسان زاييدن اوست ، و از شومى زن پرخرجى و سخت زايى اوست .
و از آن حضرت (عليه السلام): در سه چيز شومى است : زن ، چهارپا، خانه . اما شومى زن زيادى مهر و سختى زايمان اوست . و اما شوى چهارپا: چموشى و كم زايى اوست ، و اما شومى خانه : كوچكى و بدى همسايه هاى آن است . و روايت است كه از بركت زن كمى مهر و از شومى او فزونى مهر است .
از نبى اكرم (صلى الله عليه و آله و سلم): با كبود چشمان ازدواج كنيد كه پر بركتند.
و امام (عليه السلام) فرمود: شومى در ميان (بعضى از) زنها و اسب ها و خانه ها وجود دارد.
فصل دوم : انواع زنان و صفات و اخلاق آنان
از امام ششم (عليه السلام): زنها چهار نوعند: ربيع مربع (بهار چهار شانه ) و جامه مجمع (جامع خوبى ها)، كرب مقمع (بداخلاق )، غل قمل (پوست خشكيده ). اما ربيع مربع : آنهايند كه يك فرزند در بغل و يكى در شكم دارد (يعنى ولود، و بچه زاست ). جامع مجمع : آن كه پرخير و پاكدامن است . و كرب مقمع : آن زن كه با شوهر بدخو است ، و غل قمل : زنى است كه غل قمل را ماند، و آن ريسمانى است كه از پوست كه برگردن اسير افكنند و چون خشك مى شود گردن را مى خورد و مى سايد، و اين مثلى است براى كسى كه جز نكبت و زيان چيز ديگرى ندارد.
داود كرخى گويد به امام ششم (عليه السلام) عرض كردم : همسرم كه همسر موافقى بود وفات يافت و مى خواهم زن ديگرى بگيرم ، فرمود: بنگر و دقت كن كه خود را به كجا افكنى ، و چه آدمى را شريك مال خود مى سازى . و بر دين و اسرار و امانات خود مسلط مى سازى و اگر ناچارى زن بگيرى زنى خوب و خوش اخلاق بگير: ((بدان كه زنان به صفات مختلفند، بعضى سودمند و نافعند و بعضى چون ماهند به وقت نور افشاندن ، و بعضى تاريكى و ظلمتند، پس هر كه به زن نيك دست يابد خوشبخت است ، و هر كه مغبون گردد رشته زندگيش گسيخته است ))
و زنان سه دسته اند: زن بسيار زايا، با محبت ، كه شوهر را بر دين و دنيايش ‍ كمك است . و زنى كه نازا است ، نه زيبايى دارد و نه خوشخويى ، و نه شوهر را به كارى نيك كمك مى باشد، و سوم زن غرغرى ، پرسه زن و بيرون رو، عيب جو، زياد را كم شمرد و كم را نپذيرد.
امير مؤمنان (عليه السلام): فرمود: زن بزرگ چشم ، گندم گون ، بزرگ كپل ، چهارشانه بگير و اگر چنين زنى را نخواستى صداقش و مهرش با من .
از امالى صدوق از امام (عليه السلام): عقل زنان در زيبايى آنهاست ، و زيبايى مردان در بسيارى عقل آنها، پيغمبر وقتى مى خواست زن بگيرد، يكى را مى فرستاد تا او را ببيند و مى فرمود: گردنش را بو كن كه اگر آن خوشبو باشد بويش خوب و طيب است ، و اگر غوزك پايش پرگوشت باشد؛ فرجش پرگوشت خواهد بود.
از زين العابدين (عليه السلام): پنج چيز است هر كس يكى از آنها را فاقد باشد زندگيش همواره ناقص و عقلش زائل ، و دلش گرفتار خواهد بود: اول سلامتى تن ، دوم و سوم وسعت روزى و وسعت خانه ، چهارم انيس موافق يعنى فرزند و همسر صالح ، پنجم يعنى آن كه شامل همه اين خصلت هاست ، آسايش .
و نيز فرمود: هر كه خواهد زن بگيرد، از موى او نيز بپرسد همانطور كه از زيباييش مى پرسند، كه موى يكى از دو قسمت زيبايى ها است .
و فرمود: بهترين زنان آن است كه : خوشبو، طباخ (خوش غذا) خوبى باشد، اگر خرج كند در راه صحيح و خوب خرج كند، و اگر امساك نمايد به روش ‍ صحيح باشد. و اين گونه زنان از كارگزاران الهى هستند و كارگزاران خدا پشيمانى و نكبت نخواهد داشت .
از امام صادق (عليه السلام): بهترين زنان آن است كه اگر خشمگين شود به شوهر گويد دست من در دست توست (يعنى اختيار من با توست ) به بستر خواب نخواهم رفت تا از من راضى شوى .
پيغمبر (صلى الله عليه و آله و سلم) فرمود: مى خواهيد بهترين زنان را معرفى كنم ؟ گفتند: آرى يا رسول الله .
فرمود: بتهرين زنان آن است كه بچه بيشتر مى آورد و با عاطفه و محبت و عفيف و پوشيده باشد، در خانواده اش عزيز و محترم ، و براى شوهر متواضع و فروتن باشد. با شوهر شوخ و مزاحگر و نسبت به ديگران (از مردان ) مستور و خوددار باشد. به سخن شوهر گوش فرا دهد، و فرمانبردارى نمايد، در خلوت خود را براى او بيارايد و چون مردان ، ترك زينت ننمايد.
و فرمود: هيچ مردى بعد از اسلام سودى بالاتر از همسر مسلمان عايدش ‍ نشد كه چون به او بنگرد مسرور گردد، و چون به او فرمانى دهد اطاعت نمايد، و در نبود شوهر، مال او و ناموس خود را حفظ نمايد.
مردى به محضر پيغمبر (صلى الله عليه و آله و سلم) آمد و گفت : يا رسول الله ! همسرى دارم كه چون به خانه مى روم به پيشوازم مى آيد و وقتى بيرون مى روم بدرقه ام مى نمايد، و اگر مرا غصه دار بيند؛ مى گويد: غم مخور، كه اگر غم روزى مى خورى ؛ خداوند آن را به عهده دارد. و اگر براى آخرت غم دارى و فكر مى كنى ، خداوند بر فكر و غم تو بيفزايد، پيغمبر (صلى الله عليه و آله و سلم) فرمود: او را بشارت بهشت ده ، و به وى بگو كه تو يكى از عاملان خداوندى و در هر روز پاداش هفتاد شهيد براى تو خواهد بود.
و در حديثى است كه فرمود: خداوند عمالى دارد كه اين زن يكى از آنهاست ، و نصف اجر شهيدى را دارد.
از امام صادق (عليه السلام): خيرات الحسان (در سوره الرحمن ) از زنان دنيا هستند، كه از حور العين زيباترند.
و از آن حضرت : شجاعت در خراسانى ها، و قدرت جنسى در مردم بربر و سخاوت و حسد در عرب است ، پس براى نطفه هاى خود (همسر مورد نظر) انتخاب كنيد⁽⁵⁵⁾
و از آن حضرت : حيا ده جز است : نه جز آن در زنان ، و يك جز در مردان مى باشد. زن چون حيض بيند يك جز آن را از دست مى دهد، و چون شوهر كند جز ديگرش برود و چون بكارتش ازاله شود، جز ديگرى از حيائش ‍ برود، و پنج جز آن بماند، و اگر به گناه (زنا) آلوده گردد و به فساد گرايد همه حيا او زائل شود، ولى اگر عفت خود را نگهدارد، پنج جز آن باقى بماند.
از اميرالمؤمنين (عليه السلام): هر كه همبسترى شايسته مى خواهد؛ زن كوتاه قد و چهار شانه ، گندمگون بگيرد، و اگر لذت نبرد مهرش به عهده من است .
از جابر، پيغمبر (صلى الله عليه و آله و سلم) فرمود: اگر زن پنج نماز خود بگزارد و روزه رمضان را بگيرد، و دامن از زنا نگهدارد، و شوهرش را اطاعت نمايد، از هر درى كه بخواهد به بهشت در آيد.
و نيز فرمود: هر زنى كه شوهرش را به حج و جهاد و طلب علم يارى كند، خداوند به او پاداش زن ايوب دهد.
از امام صادق (عليه السلام): پيغمبر (صلى الله عليه و آله و سلم) فرمود: بهترين زنان امتم زيباترين و كم مهرترين آنان است .
اخلاق زشت زنان
از امام صادق (عليه السلام): بيشتر دشمن مرد مؤمن ، همسر بد او است .
و پيغمبر (صلى الله عليه و آله و سلم) به زنان فرمود: من سست ايمان و كم عقلى نديدم كه بيش از شما عقل مردان راببرد.
و نيز فرمود: زنان عورت (ناموس ) و گمراهند، عورت (ناموس ) را با خانه و گمراهى را با سكوت بپوشيد.
و فرمود: اگر زن نبود خدا به حقيقت پرستش مى شد.
از امير مؤمنان (عليه السلام): در آخر الزمان كه بدترين زمانهاست زنانى پيدا مى شوند، خيابان گرد، عريان ، از دين بيگانه ، دنباله فتنه ها و هوسبازيها و پيرو شهوت ها و شتابان به لذتها، حلال داننده گناهان و به دوزخ ابدى گرفتار.
از كتاب رياض : پيغمبر (صلى الله عليه و آله و سلم) فرمود: زن زشتى كه بچه آرد بهتر است از زن زيباى نازا.
و نيز فرمود: زيبا رويان نازا را رها كنيد و زنى كه بچه آرد بگيريد (گرچه ) سياه باشد. كه من به فزونى شما امت حتى به سقط شده ها، مى بالم .
و فرمود: هر زنى كه شوهر را در نفقه به آن چه قدرت ندارد وا دارد، خداوند هيچ عمل را از او نپذيرد، مگر آن كه توبه كند، و از اين روش باز گردد، و از شوهر به قدر قدرت او، بخواهد.
و فرمود: اگر زنى همه زر و سيم زمين را به خانه شوهر برد، و روزى بر او منت نهد كه : تو كيستى ؟! مال ها و اثاث خانه از من است ، اعمال خيرش ، نابود شود، مگر آن كه توبه كند و از شوهر عذر بخواهد.
از سلمان فارسى (عليه السلام): پيغمبر (صلى الله عليه و آله و سلم) فرمود: زنى كه از روى منت به شوهرش بگويد: تو از مال من مى خورى ، اگر همه مالش را در راه خدا صدقه دهد از او پذيرفته نگردد تا وقتى كه شوهر از او راضى گردد.
و از امير مؤمنان : از نبى اكرم (صلى الله عليه و آله و سلم) شنيدم كه : هر زنى كه از شوهر به ستم فاصله گيرد در قيامت با فرعون و هامان و قارون در پست ترين طبقات دوزخ ، جاى گيرد مگر آن كه توبه نمايد.
پيغمبر (صلى الله عليه و آله و سلم): به زنانى گذشت ، ايستاد و فرمود: من ناقص دين و ناقص عقلى نديدم كه بيش از شما عقل مردان را بدزدد، و من ديدم كه اكثر دوزخيان در قيامت شماييد، پس تا مى توانيد به خدا تقرب جوييد. زنى گفت : يا رسول الله نقصان دين و عقل ما چيست ؟
گفت : اما نقصان دينتان از حيض است كه مدتى از نماز و روزه محروميد و اما نقصان عقل شما در آن است كه شهادت شما، نصف شهادت يك مرد است .
و نيز فرمود: مى خواهيد بدترين زنان را معرفى كنم ؟ گفتند: آرى . فرمود: آن كس كه در خانواده اش ذليل و نسبت به شوهر عزيز (دردانه )، نازا، كينه توز، ناپرهيز كار از بدى است . در غيبت شوهر خودنما و خودآرا و عريان ، خوددار از او، نه سخن او را بشنود و نه فرمانش را ببرد، وقتى شوهر با او خلوت كند، چون شتر چموش سركشى نمايد، نه عذرى از وى پذيرد و نه از لغزش وى در گذرد.
پيغمبر (صلى الله عليه و آله و سلم) سخنرانى فرمود كه : مردم از گلها و سبزه هاى مزبله ها بپرهيزيد، پرسيدند: مراد از مزبله ها چيست ؟ فرمود: زن زيبا در خانواده بد. و فرمود: بدانيد كه زن سياه زائو بهتر است از زيباروى نازا.
از امام ششم (عليه السلام): اگر مرد زن را فقط براى زيبايى و يا ثروتش ‍ بگيرد، از اين هر دو محروم ماند و اگر براى دين و تقوايش بگيرد، خداوند مال و جمال نيز نصيبش گرداند.
از حسين بن بشار: به حضرت موسى بن جعفر نوشتم كه من قوم و خويشى دارم كه دخترم را خواستگارى كرده است ولى در او بد خويى است ، فرمود: اگر بداخلاق است با او ازدواج نكنيد.
از حضرت صادق (عليه السلام): مردى به امير مؤمنان (عليه السلام) از همسرش شكايت كرد، حضرت به سخنرانى ايستاد و فرمود: اى مردم ! به هيچ حال از زنان اطاعت نكنيد، و آنها را برمالى امين مگردانيد، و تدبير امر خود را به آنها وامگذاريد، كه اگر به حال خود واگذار شوند، به مهلكه ها در آيند، كه من آنها را در مقام خواستن چيزى بى ورع ، و به هنگام شهوت ناشكيبا يافتم . اگر چه پير شوند دست از كبر برندارند، و هر چند عاجز شوند خودخواهى را از دست ندهند، اگر مختصرى از خواسته هاشان را ندهى احسان بسيار را سپاس نگويند، خوبى را فراموش كنند، و بدى را نگهبانى نمايند، با بهتان ساقط گردانند، و به گردن كشى ادامه دهند و پذيراى شيطان باشند، به هر حال با آنها مدارا كنيد، و به زبان خويش با آنان سخن گوييد، شايد به نيك كردارى گرايند.
فصل سوم : در كفو و همسر و نكته هاى از ازدواج
از حسين بن بشار: به حضرت باقر (عليه السلام) نوشتم كه مردى از من خواستگارى كرده (يعنى دخترى را از خانواده ام ) حضرت جواب نوشت : اگر خواستگارى كننده از دين و امانتش راضى هستى هر كه باشد با او وصلت كن ، (يعنى اگر ديندار نباشد به او زن ندهيد وگرنه فتنه و فسادى بزرگ در زمين خواهد بود).
پيغمبر (صلى الله عليه و آله و سلم) فرمود: من بشرى چون شما هستم (در امور زندگى ) و (به ميل خود) با شماها ازدواج مى كنم مگر فاطمه (عليها السلام ) كه تزويج او با اشاره الهى و آسمانى است ، و پيغمبر (صلى الله عليه و آله و سلم ) به فرزندان على (عليه السلام) و جعفر نگاه كرد و فرمود: دختران ما از آن پسران ما، و پسران ما مال دختران ما هستند (يعنى بين آنها ازدواج واقع مى شود).
از امام ششم (عليه السلام): مؤمنان كفو و همسوى يكديگرند، و همسر كفو و همشاءن آن است كه با عفت باشد.
از حلبى از آن حضرت (عليه السلام): با مرد و زنى كه آشكارا زنا مى دهد ازدواج نكنيد مگر آن كه بدانيد توبه كرده اند.
از زراره : از امام صادق (عليه السلام)، درباره گفته خداوند: ((مرد زناكار جز با زنان زناكار يا مشرك ازدواج نكند و زن زناكار را نيز جز مرد مشرك و زناكار نگيرد)) سؤ ال كردم ؟
امام (عليه السلام) فرمود: مقصود مردان و زنان مشهور به زنا هستند، و مردم امروز به همان منزلت مى باشند. هر كه بر او حد زنا جارى شود يا به زنا مشهور گردد، نبايد كسى با او ازدواج كند تا توبه اش مسلم شود.
مردى براى مشورت ازدواج دخترش خدمت حضرت امام حسين (عليه السلام) آمد، امام فرمود: او را به مردى پاكدامن ده كه اگر دوستش داشته باشد گراميش مى دارد و اگر دوستش نداشته باشد به او ستم نكند.
پيغمبر (صلى الله عليه و آله و سلم): هر كس دخترش را به فاسقى دهد، قطع رحم كرده است .
و فرمود: هر كه شراب بنوشد اگر خواستگارى كرد شايسته ازدواج نيست .
على بن اسباط درباره دخترانش به امام باقر (عليه السلام) نامه نوشت كه كسى هم شاءن پيدا نمى شود كه به او دختر دهم ، حضرت جواب نوشت : مقصود تو راجع به دخترانت دانستم ، خدايت رحمت كند اين چنين ميانديش و انتظار مبر، كه پيغمبر (صلى الله عليه و آله و سلم) فرمود: اگر خواستگارى آمد كه اخلاقش مورد رضايت است بااو ازدواج كنيد ((و اگر نكنيد فتنه و فسادى در زمين شده است ))⁽⁵⁶⁾
روايت است كه حضرت صادق (عليه السلام) از ابى بصير پرسيد: اگر يكى از شما مى خواهد ازدواج نمايد چه مى كند؟ گفت : نمى دانم . امام فرمود: چون به اين كار تصميم گرفت دو ركعت نماز گزارد و خدا را حمد كند و سپاس بگويد و بخواند: ((خداوندا! من قصد ازدواج دارم ، زيبارترين و خوشخوترين و عفيف ترين زنان را نصيب من كن كه مال من و ناموس خود را بهتر حفظ كند و رزق و بركت او از همه وسيعتر باشد، و از او فرزندانى پاك كه در حيات و مرگ من يادگارى صالح باشند به من عنايت كن )).
ابوطالب هنگام ازدواج پيغمبر اكرم (صلى الله عليه و آله و سلم) با خديجه چنين خطبه خواند: در حالى كه دستها را به دو طرف در گرفته بود و بزرگان قريش حضور داشتند: ((سپاس خدايى را كه ما را از نسل ابراهيم و ذريه اسماعيل قرار داد، و بر ايمان خانه اى محجوب و حرمى امن (يعنى مكه و كعبه ) قرار داد، و مرا در شهر و ديار خود حاكم بر مردم ساخت . بعد، پسر برادرم محمد بن عبد الله با هيچ مردى سنجيده نشود جز آن كه بر او رجحان يابد و هيچ كس را با وى قياس نتوان كرد، گرچه ثروت او ناچيز است كه ثروت روزى انسان است كه مى آيد و مانند سايه دير يا زود مى رود، وى به خدا مايل است و خديجه به وى علاقه مند و مهر آنچه بگويد نقد يا به عهده از مال من خواهد بود و محمد مقامى بس بزرگ و شاءنى بسيار والا و زبانى شفاعت جو و گويا دارد)) پس خديجه را به ازدواج وى در آورد و فردا به خانه اش فرستاد.