1- 2) فراز دوم ؛ اندر مناقب امام على (ع )  پيشواى پارسيان در فراز دوم خطبه ، از خود سخن مى گويد و به تعبيرى برخى از شارحان ، از مناقب جميل و مقامات جليل خود پرده برمى دارد. در ظاهر، بين اين فراز و فراز اول پيوستگى وجود ندارد تامل در مضامين اين فراز، به ويژه دقت در اوصافى كه حضرت در خصوص شخصيت خودشان بيان مى كنند، پيوستگى عميق و منطقى بين دو فراز را نشان مى دهد. در اين فراز از سه امر مهم سخن به ميان آمده : علم و آگاهى امام (ع ) اخبار مطابق با وقايع از امور و عواقب آن و پارسايى حضرت . حكمت هاى سه گانه فراز دوم را به اختصار ياد آور مى شويم .
حكمت نخست :  
و الله لو شئت ان اخبركل رجل منكم بمخرجه ، و مولجه و جميع شانه لفعلت ، و لكن اخاف ان تكفروا فى برسول الله صلى الله عليه و آله . الا و انى مفضيه الى الخاصه ممن يومن ذلك منه .
به خدا، اگر هر يك از شما را خبر دهم كه از كجا آمده ايد و به كجا مى رويد و سرانجام كارهاى او چه خواهد شد، توانم . ليكن ترسم كه درباره من غلو رويد و مرا بر رسول خدا صلى الله عليه و آله تفضيل دهيد، من اين راز را با خاصگان در ميان مى گذارم و بيم برايشان نيست ، به آنان اطمينان دارم
حضرت على (ع ) به رازدانى خود اشاره مى كند، او انسان هادى است كه از سوى رسول گرامى اسلام (ص ) به بسيارى از حقايق هستى وقوف يافته و محرم اسرار آفرينش است كه در سه سئوال عمده كيستم ؟، از كجايم ؟، و به سوى كجا هستم ؟ مندرج است .
اما تعبير حضرت در اين موضع ، مطلق نيست يعنى به جاى اينكه از وقوف خويش بر جهان آفرينش سخن بگويد: كلام را به وضعيت مخاطبان محدود مى كند و آنها را هشدار مى دهد، كه من در خصوص هر فردى به خوبى مى دانم كه از كجا هست و به كجا روان است و عواقب كارهايش چگونه است . اگر چيزى نمى گويم و لب از افشاى حقايق بسته ام ،ترى از عدم ظرفيت انسانهاى معمولى دارم كه راه غلو مى روند و مرا به رسول خدا (ص ) تفضيل مى دهند، به همين جهت پرده پندار را از چشم خواص كه از ظرفيت وجودى مناسبى برخوردار هستند، كنار زده ام و گوشه اى از حقايق را باز گفته ام :