11- آشنا سازى با مستحبّات

از ديگر وظايف اخلاقى پدران و مادران نسبت به فرزندان خود اين است كه آنان را با مستحبّات و كارهايى كه در شريعت واجب نبوده امام اكيدا به آنها سفارش شده است آشنا كنند. بدين صورت كه خود عامل و مبلغ عملى و مروج شايسته اى براى اين سنتهاى نيكو باشند و به زبان و بيان هم فرزندان خويش را به انجام دادن چنين اعمال و سنتهاى پسنديده تشويق كنند. مثلا دست فرزند را گرفته و به مسجد ببرند و در كنار خود بنشانند و آنان را به مسائل نماز جماعت و اهميّت حضور در جماعات آشنا سازند. و يا آنان را به نماز اوّل وقت ، نافله ها، به سحر خيزى و اهميّت نماز شب ، ترغيب نمايند.
شايد برخى تصوّركنند كه وادار كردن كودكان و نوجوانان به مستحبات ، موجب دلزدگى و خستگى آنان از واجبات مى شود. ليكن اين تصوّرناشى از ناآگاهى به رهنمودهاى مربيان و كارشناسان اسلام است ، زيرا تعاليم پيشوايان بزرگ اسلام گزافه نيست ، بلكه برخاسته از آشنايى كامل به خصوصيات انسان و نيز پرتو ارتباط با پروردگار و در افق كمال لايتناهى پرواز مى كند و فروغ و جلاى ملكوتى مى يابد.
البته همچنان كه قبلا نيز تذكر داديم علاقه مند ساختن فرزندان به واجبات و مستحبّات بايد به طور طبيعى و با اصول تربيّتى صورت گيرد نه با زور و تحميل و خشونت .

1- حضور در نمازهاى جماعت

على بن ابراهيم در تفسير خود رد ذيل آيه : ((فاصدع بما تومر)) ⁽⁴²¹⁾ مى نويسد: (روزى ) ابوطالب بهمراه فرزندش جعفر به محضر پيامبر وارد شد در حاليكه آن حضرت نماز مى خواند و على (ع ) به او اقتدا كرده بود. ابوطالب به جعفر گفت : فرزندم كنار عموزاده ات بايست و نماز بخوان . پس جعفر سمت چپ پيامبر به نماز ايستاد. ⁽⁴²²⁾

2- تشويق به نماز شب

پيامبر(ص ) فرمود: ((رحم اللّه عبدا قام من الليل فصلى وايقظ اهله فصلوا الا و ان افضل الاعمال صلاه الرجل بالليل ، والذى نفسى بيده ان الرجل اذا قام من الليل يصلى ، تسبح ثيابه و من حوله .)) ⁽⁴²³⁾ خداى رحمت كند بنده اى را كه در پاسى از شب بيدار شود و نماز بخواند و اهل و عيالش را نيز بيدار كند تا آنها هم نماز شب بخوانند. آگاه باشيد كه بهترين اعمال مرد آنست كه نماز شب بخواند. قسم به آنكه جانم به دست اوست ، هنگامى كه انسان براى نماز شب از جاى برمى خيزد، لباسش و هر چه در اطراف اوست تسبيح مى گويند.
على (ع ) فرمود: ((و اوصيكم بقيام الليل من اوّل زوال الليل الى آخره فان غلبكم النوم ففى آخره فمن منع بمرض فان اللّه يعذر بالعذر.)) ⁽⁴²⁴⁾ شما را به شب زنده دارى سفارش مى كنم از نيمه شب تا آخر شب و اگر خواب بر شما غلبه كرد در آخر شب بيدار شويد. و هر كس كه با وجود بيمارى از اين كار باز ماند، خداوند او را به دليل عذرى كه دارد معذور و معاف مى دارد.
زيد بن على گويد: ((كان ابى على بن الحسين رضى اللّه عنه لايفرط فى صلاه خمسين ركعه . قلت و كيف صلاه الخمسين ركعه قال صلى اللّه عليه وسلم سبعه عشر ركعه الفرائض و ثمان قبل الظهر و اربع بعدها و اربع قبل العصر و اربع بعد المغرب و ثمان صلاه السحر وثلاث الوتر و ركعتا الفجر، قال رضى اللّه عنه و كان على بن احسين رضى اللّه عنه يعلمها اولاده .)) ⁽⁴²⁵⁾ پدرمعلى بن الحسين هيچگاه نسبت به نمازهاى پنجاه ركعتى ، كوتاهى نمى كرد، عرض كردم : مقصود از نماز پنجاه ركعتى چيست ؟
فرمود: هفده ركعت آن نمازهاى واجب روزانه است . هشت ركعت نافله هاى پيش از نماز ظهر و چهار ركعت نافله هاى بعد ازظهر و چهار ركعت قبل از نماز عصر و چهار ركعت بعد از نماز مغرب و هشت ركعت نماز شب و سه ركعت نماز وتر (دو ركعت به نيت نماز شفع ، و يك ركعت به نيت نماز وتر) و دو ركعت فجر. سپس اضافه كرد: پدرم (امام زين العابدين ) اين نمازها را به فرزندان خود تعليم مى داد.

3- تشويق به قضاى نمازهاى نافله روزانه

امام باقر(ع ) درباره صفات ويژه صفات ويژه پدر خود امام سجّاد(ع ) مى فرمايد: (( ((و كان يقضى مافاته من صلوه نافله النهار فى الليل و يقول يا نى ليس هذا عليكم بواجب و لكن احب لمن عود منكم نفسه عاده من الخير ان يدوم عليها.)) ⁽⁴²⁶⁾ آن حضرت نمازهاى نافله اى كه در روز او فوت شده بود، شب هنگام به جا مى آورد و مى فرمود: فرزندانم ! قضاى اين نوافل بر شما واجب نيست ليكم دوست دارم كه اگر خود را به كارخيرى عادت داديد بر آن مداومت كنيد.

4- دو ركعت نافله عشاء

امام صادق (ع ) مى فرمايد: ((كان ابى يصلى بعد عشاء الاخره ركعتين و هو جالس يقرا فيهما مائه آيه و كان يقول من صلاهما و قرا مائه آيه لم تكتب من الغافلين .)) ⁽⁴²⁷⁾ هميشه پدرم پس از نماز عشاء دو ركعت نشسته نماز مى خواند و در آن صد آيه از قرآن تلاوت مى كرد و مى فرمود هر كه اين دو ركعت نماز را بخواند و صد آيه هم بخواند از غافلان محسوب نخواهد شد.

5- تعليم نماز شب چهارشنبه به فاطمه زهرا(س )

از حضرت زهرا(س ) روايت شده كه فرمود: پيامبر خدا(ص ) به من نماز شب چهارشنبه را تعليم كرد و فرمود: هر كه شش ركعت نماز بخواند و در هر ركعت سوره حمد و آيه : (( ((قل اللهم مالك الملك توتى الملك من تشاء و تنزع الملك ممن تشاء و تعز من تشاء و نذل من تشاء بيدك الخير انك على كل شى ء قدير تولج الليل فى النهار و تولج النهار فى الليل و تخرج الحى من الميت و تخرج الميت من الحى و ترزق من تشاء بغير حساب .)) ⁽⁴²⁸⁾ پس اگر از نماز فارغ شود و به پيامبر(ص ) آنچنان كه سزاوار است درود بفرستد، خداوند تا هفتاد سال هر گناهى كه دارد مى بخشد و به او ثوابى مى دهد كه قابل شمارش ‍ نمى باشد. ⁽⁴²⁹⁾

6- آموزش تسبيح فاطمه زهرا(س )

ابو هارون مكفوف از امام صادق (ع ) نقل كند كه فرمود: ((يا ابا هارون انا نامر صبياننا بتسبيح فاطمه كما نامرهم بالصلاه فالزمه فانه لم يلزمه عبد فشقى .)) )) ⁽⁴³⁰⁾ اى ابا هارون ما به فرزندانمان دستور مى دهيم تا تسبيح فاطمه زهرا را بگويند. همانگونه كه به خواندن نماز فرمانشان مى دهيم . پس بر تسبيح فاطمه مداومت كن زيرا هرگز بنده اى كه پيوسته اين تسبيح را بگويد گمراه و سيه رو نمى شود.

7- احياى شب نيمه شعبان

زيد بن على گويد: ((كان على بن الحسين يجمعنا جميعا ليله اليصف من شعبان ثم يجزى الليل اجزاء ثلاثه فيصلى بنا جزءا ثم يدعو فنومن على دعائه ثم يستغفر اللّه و نستغفره و نساله الجنّه حتّى ينفجر الفجر)) ⁽⁴³¹⁾ پدرم عليبن الحسين (ع ) همه ما را در شب نيمه شعبان جمع مى كرد، سپس آن شب را به سه بخش تقسيم مى كرد. در بخش اوّل شب ، براى ما نماز مى خواند آنگاه دعا مى فرمود و ما آمين مى گفتيم . سپس استغفار مى فرمود. ما هم استغفار مى كرديم و از خداوند بهشت را مى خواستيم تا اينكه سپيده دم طلوع مى كرد.

8- احياى شب قدر

قاضى نعمان مصرى در دعائم الاسلام روايت مى كند كه رسول خدا(ص ) در دهه آخر ماه رمضان رختخواب خود را جمع مى كرد و كمر خود را براى عبادت محكم مى بست و در شب بيست و سوم خانواده را بيدار مى كرد و آنها را كه خواب ربوده بود آب به صورتشان مى پاشيد، و حضرت فاطمه (س ) نمى گذاشت در اين شب كسى از اهل خانه بخوابد و خواب كودكان خود را با دادن غذايى اندك كوتاه مى ساخت ، و آنها را براى احياى آنشب از روز مهيا مى كرد يعنى امر مى فرمود كه روز را بخوابند و استراحت كنند تا بتوانند شب را احيا بدارند و ميفرمود: محروم كسى است كه از خير امشب محروم بماند. ⁽⁴³²⁾

9- احياى شب عيد فطر

سيد ابن طاووس از امام باقر(ع ) نقل مى كند: ((كان على بن الحسين (ع ) يحيى ليله عيد الفطر بصلوه يصبح و يبيت ليله الفطر فى المسجد و يقول يا بنى ماهى بدون ليله يعنى ليله القدر.)) ⁽⁴³³⁾ امام سجّاد (ع ) شب عيد فطر در مسجد مى ماند و با خواندن نماز تا صبح شب زنده دارى مى كرد. و به فرزندان خود مى فرمود: فرزندانم فضيلت امشب كمتر از شب قدر نيست .

10- حفظ برخى از دعاها

امام زين العابدين (ع ) مى فرمايد: در بعضى از جنگها، جبرئيل بر پيامبر(ص ) نازل مى شد، در حالى كه بر سينه پيامبر زرهى سنگين بود كه آن حضرت را رنج مى داد. جبرئيل گفت : اى محمّد پروردگارت به تو سلام مى رساند و مى گويد: اين زره را بيرون بياور و اين دعا را بخوان كه براى تو و امتت سبب ايمنى است . آنگاه امام فرمود كه امام حسين (ع ) فرمود: پدرم مرا به حفظ و احترام اين دعا سفارش فرمود و به من دستور داد اين دعا را بر روى كفنش بنويسم و همچنين بآنرا به خانواده ام ياد بدهم و بر خواندن و تعليم آن تشويقشان بنمايم . سپس دعاى جوشن كبير را بيان فرمود.

فرزندم به هنگام خواب اين دعا را بخوان

معاويه بن وهب گويد: يكى از فرزندان امام صادق (ع ) شبى به هنگام خواب به نزد پدر آمد و عرض كرد كه مى خواهم بخوابم : حضرت به وى فرمود: فرزندم بگو: (( ((اشهد ان لا اله الا اللّه و ان محمّدا عبده و رسوله واعوذ بعظمته اللّه و اعوذ بعزه اللّه و اعوذ بقدره اللّه و اعوذ بجلال اللّه و اعوذ بسلطان اللّه ، ان اللّه على كل شى ء قدير، و اعوذ بعفو اللّه واعوذ بغفران اللّه واعوذ برحمه اللّه من شر السامه و الهامه و من شر كل دابه صغيره او كبيره بليل او نهار و من شر فسقه الجن و الانس و من فسقه العرب و العجم و من شر الصواعق والبرد، اللهم صل على محمّد عبدك و رسولك .)) ⁽⁴³⁴⁾

11- تشويق به صدقه و انفاق در راه خدا

هارون بن عيسى گويد: ((روزى امام صادق (ع ) به فرزند خود محمّد فرمود: فرزندم ! چه مقدار از پول خرجى خانه مانده است ؟ گفت : چقل دينار. حضرت فرمود: همه آن را در راه خدا صدقه بده .
عرض كردم در اين صورت چيزى براى ما نمى ماند. حضرت فرمود: همه اش را انفاق كن كه خداوند جاى آن را پر خواهد كرد. آيا مى دانى كه براى هر چيزى كليدى هست و كليد روزى صدقه مى باشد. (فرزندم ) همه اش را انفاق كن . محمّد به دستور پدر عمل كرد و آنچه را كه همراه خود داشت در راه خدا صدقه داد، هنوز ده روز نگذشته بود كه از جايى راى حضرت چهارهزار دينار رسيد. حضرت فرمود: فرزندم ما چهل دينار براى خدا داديم و او در عوض چهل هزار دينار به ما عطا كرد. ⁽⁴³⁵⁾

فرزندان را وادار كنيد تا صدقه بدهند

محمّد بن عمر بن يزير گويد: به حضرت ابوالحسن (ع ) خبر كردم كه دو پسر از دستم رفت و يك پسر خردسال برايم مانده است . حضرت فرموداز طرف او صدقه بده . گويد: همينكه خواستم برخيزم و از حضورش مرخص شوم به من فرمود: دستور ده تا فرزند خردسالت به دست خودش قطعه نانى يا چيز ديگرى صدقه بدهد اگر چه بسيار كم باشد، زيرا چيزى كه در راه خدا صدقه داده مى شود اگر چه اندك باشد، در درگاه الهى بزرگ است ، به شرط آن كه صدقه دهنده در نيت خود صادق باشد، خداى متعال مى فرمايد: هر كه به اندازه ذره اى كار خير بكند آن را خواهد ديد...⁽⁴³⁶⁾

12- بزرگداشت شعاير اسلامى

آشنا ساختن فرزندان با شعاير اسلامى ، آنان را به الگوه ا واسوه هاى اسلامى علاقه مند مى سازد و تعليمات دينى و مذهبى را در زندگى و روان آنان زنده مى دارد.

بزرگداشت قيام سالار شهيدان كربلا

از بهترين و عاليترين مصاديق تعظيم شعاير و ياد آورى مظاهر اسلامى ، يادبود حماسه ها و جانبازيهاى سالار شهيدان حضرت حسين بن على (ع ) و فرزندان و ياران باوفايش در كربلاست . از اين رو پدران و مادران متعهد، مسؤ ولند كه هميشه اين خاطره بزرگ را در دل فرزندان خود زنده و جاويد نگهدارند. زيرا بقا و دوام اسلام و عزت مسلمانان به زنده نگهداشتن عاشوراى حسينى است . اين درس را امام صادق و ديگر امامان - عليهم السّلام - به ما آموخته اند، كه فرزندان خود را به مجالس حسينى ببريم و آنان را با ياد و نام عبداللّه (ع ) و رخدادهاى سرنوشت ساز عاشوراى حسينى آشنا سازيم . مرحوم كلينى به سند خود از ابو داود مسترق از عبدى چنين نقل مى كند: به محضر امام صادق (ع ) رسيدم . حضرت فرمود: به ام فروه ⁽⁴³⁷⁾ بگوييد بيايد و بشنود كه چه مصيبتهايى بر جدش - حسين بن على (ع ) - وارد شده است . ام فروه آمد و در پس پرده قرار گرفت . سپس امام به من فرمود: (عبدى !) مقدارى از آن اشعار را برايمان بخوان . اين شعر را خواندم : ((فر وجودى بدمعك المسكوب ...)) آنقدر اين شعر جانسوز بود كه ناگاه ام فروه ضجه زد و فرياد كشيد و به دنبال او تمام بانوان بيت امام صادق (ع ) شيون و گريه سر دادند. ناگاه امام صادق (ع ) فرمود: در خانه ... در خانه (يعنى مواظب در خانه باشيد) ديديم مردم مدينه پشت در جمع شده اند تا ببينند چه اتفاقى افتاده . امام صادق (ع ) كسى را به سوى آن جمعيت فرستاد تا به آنان بگويد: يكى از كودكان ما به ناگاه بيهوش شد و زنان بدين جهت ضجه و فرياد كشيدند. ⁽⁴³⁸⁾

به ياد مظلوميت على (ع ) و زهرا(س )

از جمله دستوراتى كه در زمينه بزرگداشت شعاير اسلامى وجود دارد، تشويق فرزندان به حفظ خطبه پرمحتواى حضرت فاطمه زهرا - عليها السلام - است . اين خطبه كه داراى مضامين عالى و معارف بلندى مى باشد، بخشى از حوادث پس از رحلت پيامبر(ص ) را بيان مى كندو از مقام ولايت و امامت دفاع مى نمايد، بيان خطبه آن چنان رساست كه خواننده با مطالعه دقيق آن به خوبى مى تواند به مظلوميت على (ع ) و زهرا(س ) پس از پيامبر(ص ) پى ببرد.
زينب كبرى (س ) در هفت سالگى اين خطبه را از حفظ داشت و اهل بيت اين خطبه را از حضرتش روايت مى كردند.⁽⁴³⁹⁾ همچنين فرزندان خود را به حفظ اين خطبه سفارش مى كردند تا خاطره جهاد و شهادت در راه ظلم ستيزى و ايستادگى در برابر ظالمان در دلهاشان زنده بماند و شعاير اسلامى حفظ شود. زيد بن على در گفتگويى كه با احمد بن ابى طاهر داشت درباره اين خطبه به وى چنين فرمود: (( ((رايت مشايخ آل ابى طالب يروونه عن آبائهم و يعلمونه اولادهم .)) ⁽⁴⁴⁰⁾ ديدم كه بزرگان خاندان ابوطالب اين خطبه را از پدرانشان روايت مى كنند و آن را به فرزندانشان آموزش مى دهند.

13- تعليم اشعار آموزنده و حماسى

مى دانيم كه از روزگاران قديم شعر و سروده هاى زيباى دينى و مذهبى نقش مهمى در ابلاغ رسالتهاى الهى داشته اند و همواره جزء برجسته ترين نمونه هاى هنر و ادب به شمار مى روند. به طور كلى استفاده از قالبهاى هنرى و ادبى شرط نفوذ و ماندگارى يك پيام است . زيرا محتواى خوب و ارزنده و انسان ساز همچون روحى پاك و زيباست كه مى تواند در تنى پاك و نيرومند و برازنده و برومند قرار گيرد و ارزش و اهميّت آن و راه يافتن آن به دلها صد چندان گردد. قدرت هنر و ادبيات در اين است كه مى تواند پيچيده ترين مطالب را به شكل آسانترين مطالب همه كس فهم در آورد و علاوه بر اين صورت زيبايى هم بر حقايق بكشد و اهميّت آنها را بيش از پيش مطرح سازد. بنابراين در اهميّت آشنا ساختن كودكان و نوجوان با ميراث ادبى و هنرى فرهنگ اسلامى كه هنوز هم با نفاست و عظمت هر چه تمامتر در جهان مى درخشد، جاى ترديد نيست .

تعليم اشعار آموزنده ابوطالب

امير مومنا(ع ) به پدران توصيه مى كند كه اشعار آموزنده ابوطالب را به فرزندان خود تعليم كنند. كه بدين وسيله هم معارف اسلامى را در قالب شعر و سروده به آنها تلقين كرده باشند و هم اينكه برخى از صحنه هاى پر شكوه تاريخ صدر اسلام و از جمله ياد ابوطالب آن يگانه مدافع راستين پيامبر بزرگوار اسلام (س ) را در دلها و ذهنها زنده نگه دارند.
امام صادق (ع ) مى فرمود: ((كان اميرالمومنين (ع ) يعجبه ان يروى شعر ابى طالب و ان يدون و قال : تعلموه و علموه اولادكم فانه كان على دين اللّه و فيه علم كثير.)) ⁽⁴⁴¹⁾ امير مومنان (ع ) از اينكه اشعار ابوطالب نقل يا نگاشته شود بسيار خوشحال مى شد و مى فرمود: اين اشعار را ياد بگيريد و به فرزندانتان بياموزيد، زيرا ابوطالب در مسير دين خدا گام برمى داشت و سروده هايش حاوى مطالب سودمندى است .

نمونه اى از اشعار ابوطالب

اشعار و سروده هاى ابوطالب بسيار زياد است تا جاييكه از اشعار آن جناب ديوان شعرى ترتيب داده اند. ابوطالب در زمينه هاى گوناگون بويژه پيرامون شخصيّت پيامبر بزرگوار اسلام (ص ) اشعار فراوانى سروده است . چون اين نوشتار بيش از اين گنجايش ندارد كه به اين موضوع بپردازيم تنها به نقل يك نمونه بسنده مى كنيم :

مليك النّاس ليس له شريك *** هوالوهاب والمبدى المعيد
و من فوق السماء له بحق *** و من تحت السماء له عبيد ⁽⁴⁴²⁾

خداوند توانا و بى همتا است ، بخشنده اوست و آفرينش و رستاخيز موجودات به دست اوست ، آنچه كه در آسمانهاست همانا براى اوست و هر كه در زير آسمان است همه بنده او است .

تعليم اشعار آموزنده عبدى

يفارش ديگرى كه امام صادق (ع ) به ما مى كند آموزش سروده هاى عبدى است . او سفيان بن مصعب عبدى كوفى يكى از شعراى اهل بيت و از ياران امام صادق (ع ) ⁽⁴⁴³⁾ مى باشد اكثر اشعرش درباره مناقب امير مومنان (ع ) و فرزندان گرانقدر آن حضرت سروده شده است . علامه امينى (ره ) مى گويد: در ميان شعرهاى عبدى ، شعرى بجز اشعار مربوط به اهل بيت نديده ايم ⁽⁴⁴⁴⁾ تمام سروده هاى عبدى مورد تاييد امام صادق (ع ) بوده است و آن حضرت گاهى از عبدى مى خواست كه اشعرى براى مجالس عزادارى بسرايد، تا به ياد سالار شهيدان خوانده شود. ⁽⁴⁴⁵⁾
امام صادق (ع ) فرمود: ((يا معشر الشيعه علموا اولادكم شعر العبدى فانه على دين اللّه .)) ⁽⁴⁴⁶⁾ اى شيعيان ، شعر عبدى را به فرزندانتان ياد دهيد زيرا او بر دين خدا بوده است .

نمونه اى از اشعار سفيان عبدى

علامه امينى در كتاب الغدير اشعار زيادى از عبدى نقل كرده كه به يك

نمونه اشاره مى كنيم : احب النبى المصطفى وبن عمه

عليا وسبطيه و فاطمه الزهرا

هم اهل بيت اذقب الرجس عنهم

واطلعهم افق الهدى انجما زهرا

موالاتهم فرض على على كل مسلم

و حبهم اسنى الذخائر للاخرى

و ما انا للصحب الكرام بمبغض

فانى ارى البغضاء فى حقهم كفرا(447)

14- بزرگداشت اعياد اسلامى

اعياد اسلامى از خاطرات فراموش نشدنى تاريخ اسلام است . بويژه روز عيد غدير كه در اين روز على (ع ) توسط رسول خدا(ص ) به خلافتى و جانشينى آن حضرت منصوب شد و بدين وسيله دين خدا كامل گشت ، زيرا امامت دنباله نبوت است .
روز عيد غدير روز به ثمر نشستن تلاشهاى بى امان رسول اللّه (ص ) است بدين جهت اين روز فرخنده نزد امامان از بزرگترين عيدهاى اسلامى بوده است .
امام صادق (ع ) اين روز را بسيار بزرگ مى شمرد و در مقايسه با روزهاى ديگر اهميّت و فضيلت خاصى به اين روز قائل بود.
قاسم بن يحيى از جد خود حسن بن راشد چنين روايت مى كند:
به امام صادق (ع ) عرض شد آيا غير از عيد فطر و عيد قربان و روز جمعه عيد ديگرى نيز براى مومنان هست ؟
حضرت فرمود: ((نعم لهم ما هو اعظم من هذا. يوم اقيم اميرالمومنين (ع ) فعقد له رسول اللّه (ص ) الولايه فى اعناق الرجال و النساء بغدير خم . فقلت و اى يوم ذاك ؟ قال ... يوم ثمانيه عشر من ذى الحجه . قال : ثم قال : والعمل فيه يعدل العمل فى ثمانيه شهرا و ينبغى ان يكثر فيه ذكر اللّه عزوجل والصلاه على النبى (ص ) و يوسع الرجل فيه على عياله .)) ⁽⁴⁴⁸⁾ آرى براى مومنان عيدى است كه از آن چه كه گفتى مهمتر است و آن روزى است كه اميرمومنان على (ع ) به پا داشته شد(يعنى پيامبر(ص ) او را به خلافت منصوب كرد).
سپس پيامبر(ص ) ولايت حضرتش را در غدير خم برگردن تمامى مردان و زنان نهاد. عرض كردم : آن چه روزى است ؟... فرمود: روز هيجدهم ماه ذى حجه . سپس فرمود: (عبادت ) و كار نيك در آن روز برابر با هشت ماه - عبادت - و عمل صالح است . و سزاوار است كه در اين روز خدا بسيار ياد شود و بر پيامبر اكرم (ص ) درود فرستاده شود ونيز سزاوار است كه مردى در اين روز بر اهل و عيال خود اسباب راحتّى و گشادگى فراهم كند.
آرى يادبود مناسبتهاى اسلامى و بويژه عيد فرخنده غدير زنده كردن اسلام و عمل به سفارشهاى اهل بيت اطهار است و چه نيكوست كه در اين روز با تقديم هدايايى كوچك و بزرگ به اعضاى خانواده و بخصوص فرزندان ، آنان را دلشاد كنيم ، در ضمن به آنها توضيح دهيم كه امامت و ولايت چه معنايى دارد و اين يادبودها براى چيست .

15- آمادگى براى روز جمعه

پيشوايان اسلام براى بزرگداشت روز جمعه حساسيت و اهميّت خاصى نشان داده اند. و براى آن برنامه هاى ويژه اى معين كرده اند. توصيه شده كه در اين روز آدابى همچون ؛ خواندن دعاى امام زمان (ع )، دعاى ندبه ، دعاى سمات و نماز جمعه به عمل آيد، افراد به نظافت شخصى و استحمام و... بپردازند. و مهمتر از همه تاكيد شده كه حتما در اين روز فرصتى به آموزشهاى دينى و عقيدتى اختصاص داده شود. پيامبر اكرم (ص ) فرمود: ((واى بر مسلمانى كه در هر هفته ، روز جمعه را براى آموختن دستورات الهى خالى نگذارد.)) ⁽⁴⁴⁹⁾از اين گذشته حتّى در باب تهيه مايحتاج زندگى نيز سفارشهايى رسيده ، از جمله :
پيامبر(ص ) فرمود: ((اشتروا لصبيانكم اللحم و ذكروهم يوم الجمعه .)) ⁽⁴⁵⁰⁾ براى فرزندان خود گوشت تهيه كنيد و فضيلت روز جمعه را براى آنان بيان نماييد.
امير مومنان (ع ) فرمود: ((اطرفوا اهاليكم فى كل ليله جمعه بشى ء من الفاكهه كى يفرحوا بالجمعه .)) ⁽⁴⁵¹⁾ در هر شب جمعه مقدارى ميوه تهيه كنيد تا فرزندان براى فرا رسيدن روز جمعه شادى و خوشحالى كنند. در روايتى به جاى شب جمعه ، روز جمعه ذكر شده است . ⁽⁴⁵²⁾