حرز⁽¹¹¹³⁾ امام (عليه السلام)
921 - 17- ((به نام خداوند بخشنده مهربان ، اى هميشه اى پايدار اى زنده ! اى پاينده بپا دارنده ! اى از بين برنده غمها! اى گشاينده اندوهها! اى برانگيزنده پيامبران ! اى راستگو در پيمان ! خدايا اگر برايم نزد تو خشنودى و محبت است پس مرا و برادران و شيعيانم را كه از من پيروى كنند بيامرز و آنچه در نسل من است پاكيزه ساز، به رحمتت سوگند، اى رحم كننده ترين رحم كننده ها، و رحمت خدا بر سرور ما محمد و همه دودمان او باد))⁽¹¹¹⁴⁾.

دعاى مشلول
928 - 24- گروهى از امام حسين (عليه السلام) نقل كرده اند كه فرمود: ((در شبى تاريك و ابرى همراه (پدرم ) على بن ابى طالب (عليه السلام) در طواف خانه خدا بوديم ، در حالى كه طواف ، خالى (از مردم ) بود و زائران آرميده و چشمها در آرامش شبانه خفته بودند، در اين هنگام صداى حزن آلود دل شكسه اى به گوش مى رسيد كه با دلى آكنده از درد (از خداى غفار)، فرياد رس مى طلبيد، و پناه مى جست ، و رحمت مى خواست و مى گفت ))⁽¹¹²³⁾:
اى آنكه دعاى درماندگان در تاريكيها را به اجابت مى رسانى ، اى آنكه زيان و گرفتارى بيماريها را بر طرف مى سازى ميهمانان تو گرداگرد كعبه ، خفته و بيدار مى شوند تا تو را خوانند در حالى كه چشم تو - اى پاينده - به خواب نمى رود - با بخشيدگيت فضيلت عفو گناهانم را به من مرحمت فرما، اى آنكه همه خلايق در حرم امنش تنها به او (اميدوارند و به او) اشاره دارند - اگر گنهكاران ، عفو تو را در نيابند، پس چه كسى نعمت (رحمت و عفو) خود را بر آنان بخشايد؟!
پدرم (امير مؤ منان (عليه السلام)) به من فرمود: اى ابا عبدالله آيا به اين شخص كه داد از گناهانش دارد و از پروردگارش داد مى طلبد گوش ‍ سپردى ؟
((عرض كردم : بله ، شنيدم ))⁽¹¹²⁴⁾.
فرمود: اى پى او برآ، شايد او را ببينى ، ((پس در آن تاريكى شب ، دست (به اين سو و آنسو) مى ماليدم و در ميان خفتگان مى گشتم ، همين كه بين ركن و مقام رسيدم شخصى ايستاده نمودارم شد، دقت كردم ، دريافتم كه به نماز ايستاده است ، گفتم : سلام بر تو اى بنده خدا كه به گناهان خود اعتراف دارى و در پى گذشت و آمرزش و پناه خداوندى ، تو را به خدا، فرا خوانى پسر عم رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم) را اجابت كن .
با شتاب ، سجده و تشهد و سلام نماز را به پايان برد و بى آنكه سخنى گويد، (برخاست و) با دست به من اشاره نمود كه پيش بيفت . پيش افتاده و او را خدمت امير مؤ منان (عليه السلام) آورده عرض كردم : اين همان مرد است . حضرت (عليه السلام) بر او نگريست كه جوانى خوشرو و پاكيزه لباس ‍ بود))⁽¹¹²⁵⁾، از او پرسيد: كيستى ؟
عرض كرد: از برخى قبايل عرب .
(پرسيد: نامت چيست ؟ عرض كرد: منازل شيبانى - خ )
پرسيد: حالت چگونه است ؟ چرا گريه و استغاثه مى كردى ؟
عرض كرد: چگونه باشد حال كسى كه به گناه عاق ، گرفتار آمده ، اكنون در تنگى معيشت و در گرو بدبختى و بلاست ، آنگونه كه اگر توبه كند نپذيرند؟!
پرسيد چرا چنين شده اى ؟
عرض كرد: من در ميان مردم خود سرگرم هوسرانى و خوشگذرانى بودم ، نافرمانى حق تعالى را در ماههاى رجب و شعبان نيز ادامه داده از پروردگار مهربان مى ترسيدم ، پدرى مهربان و نرم خو داشتم كه مرا از پيشامدهاى ناگوار ريشه برانداز روزگار بر حذر مى داشت و از عقاب آتش خشم خداوندى ترسانده مى گفت : چقدر نور و تاريكى و شبها و روزها و ماهها و سالها، و فرشتگان بزرگوار از دست تو به (ستوه و) فرياد آيند (و تو از خطا و گناه خود برنگردى )؟!
هرگاه در اندرز دادنم اصرار مى ورزيد، من پرخاشگرانه او را مى زدم ، روزى تصميم گرفتم كه ورق بازى كنم ، ورق بازى در چادر (و خيمه ) بود، رفتم كه آن را بردارم تا از پى بازى خود روم ، پدرم مانع شد و من او را آزردم و دستش را پيچاندم (و به زمين انداختم )، و ورق بازى را برداشتم كه بروم ، او دستش را به زانو نهاد تا از جاى برخيزد ولى از شدت درد و ناراحتى نتوانست . پس اين اشعار را سرود:
ميان من و ((منازل )) قرابتى پيش آمد، درست به همانگونه كه طالب باران آنرا مى طلبد - او را پروراندم تا نيرومند و بلند قامت گشت ، هرگاه بر مى خاست يال او چون يال گوساله بود - در خردساليش هرگاه گرسنه مى شد، گواراترين خوراك را به او مى دادم - پس همينكه به عنفوان جوانى رسيد، و زبانش همچون نيزه ردينى (دراز و تيز و بران ) گشت - اينچنين حقوقم را پايمال نمود و دستم را پيچاند، خدايى كه به او غالب است دستش را بپيچاند!
سپس سوگند ياد كرد كه قطعا به خانه خدا مى آيد تا از خدا بر عليه من يارى طلبد، چندين هفته روزه گرفت و چندين ركعت نماز گزارد و دعا كرد و بر شترى راهرو سوار شده از دشتها و بيابانها و كوهها گذشت تا در روز حج اكبر وارد مكه شد. از شتر پياده شد و رو به خانه خدا آورد، پس از سعى و طواف به پرده كعبه آويخت و با التماس و لابه نيايش كرده اينگونه سرود:
اى آنكه حاجيان بر كجاوه ها با منتهاى كوشش خود از دورترين سرزمينها به سوى او مى آيند - من نيز به سوى تو آمده ام ، اى آنكه نا اميد نمى سازد كسى را كه او را به لابه و زارى به يگانگى و بى نيازى بخواند، اين منازل است كه از نافرمانى (و آزار) من خشنود است ، اى جبار، حق مرا از فرزندم بگير - تا به يارى تو پهلويش فلج شود، اى آنكه از هر عيب و نقص پاكى نه خود زاده شدى ، و نه چيزى را زادى .
گفت : سوگند به خدايى كه آسمان را افراشت و آن را به جريان انداخت ، دعايش را به پايان نبرده بود كه بر من اين بلا كه مى بينى نازل شد - ((سپس ‍ پهلوى راست خود را گشود ديدم فلج گشته است ))⁽¹¹²⁶⁾ - سه سال است كه از او مى خواهم تا در همانجا كه نفرينم كرد دعايم كند، نپذيرفته است ، تا امسال كه بر من منت نهاد و پذيرفت ، پس به اميد عافيت او را به شتر عشراء (لاغر و بى گوشت ) سوار كرده با شتاب و تلاش از موطن خود بيرون آمديم ، همين كه به منزل اراك و خرابه هاى سرزمين سياك رسيديم ، در شب پرنده اى رميد و از صداى آن شتر پدرم رم كرد و او را به زمين افكند و ميان دو سنگ (صدمه ديد و) در گذشت من او را همانجا دفن نمودم ، بالاتر از همه اين مصيبتها اين است كه اكنون در ميان مردم شناخته نيستم مگر با اين عنوان : ((گرفتار نفرين پدر))
اميرمؤ منان (عليه السلام) به او فرمود: لحظه دادرسى ات فرا رسيده است ، آيا به تو نياموزم دعايى را كه رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم) به من آموخت و در آن اسم اعظم خداى اكبر عزيز اكرم است ؟ اسمى كه خداوند به وسيله آن هر كه او را بخواند پاسخ مى دهد و هر كه از او بخواهد عطايش ‍ مى بخشد، و با آن ، اندوهها را مى گشايد، ناراحتيها را برطرف مى سازد، غمها را مى برد، بيمارى را بهبود مى بخشد، شكسته را سامان مى دهد، فقير را غنى مى كند، قرضها را مى پردازد، چشم را بر مى گرداند، گناهان را مى آمرزد، عيبها را مى پوشاند، و هر بيمناك از شيطان سركش ، و ستمگر سرسخت را امان مى دهد؟
و اگر فرمانبردارى از خدا، با آن بر كوه بخواند از جايش كنده مى شود و اگر بر مرده اى بخواند خدا او را زنده مى كند، اگر با آن بر آب بخواند - در صورتى كه خود شگفتى او را نگيرد - بر آن راه مى رود، پس اى مرد، تقواى خدا پيشه ساز كه دلم برايت مى سوزد. بايد خداى سبحان از تو صدق نيت ببيند، آنرا در (آلودگى به ) معصيت نخوان و آنرا جز به آنكه در دين تو مورد اطمينان است ارزانى مدار، اگر، با خلوص نيت اقدام كنى خدا دعايت را مى پذيرد و پيامبر خود محمد (صلى الله عليه و آله و سلم) را در رؤ يا مى بينى كه به تو مژده بهشت و اجابت مى دهد.
امام حسين (عليه السلام) فرمود: ((شادمانى به من به فايده دعا بيشتر از شادمانى آن جوان به عافيت خود و آنچه برايش پيش آمده بود شد، زيرا من پيش از اين نه آنرا از امير مؤ منان (عليه السلام) شنيده بودم و نه از آن خبرى داشتم . سپس فرمود: قلم و كاغذى بياور و آنچه را به تو املا مى كنم بنويس ، چنين كردم ، فرمود: (بنويس )))⁽¹¹²⁷⁾:
بارالها! از تو درخواست مى كنم به نام تو، به نام خداوند بخشنده مهربان ، اى آنكه شكوهمند و بزرگوارى ، اى زنده به پاى دارنده ، اى زنده ، هيچ معبود بحقى جز تو نيست اى آنكه جز او نداند كه او چيست و چگونه است و كجاست و در چه حال است ؟ اى خداوند ملك و ملوك ، اى خداوند عزت و جبروت ، اى پادشاه اى پاك از هر عيب ، اى بى گزند از هر ننگ و ناتوانى و مرگ ، اى ايمنى بخش ، اى عزيز، اى جبران كننده كاستيها، اى سزاوار بزرگى ، اى آفريننده ، اى پديد آورنده ، اى صورت آفرين ، اى سود بخشنده ، اى دوست دارنده ، اى پسنديده ، و اى معبود، اى دور، اى نزديك ، اى اجابت كننده ، اى نگهبان ، اى به شمار آورنده ، اى نو آفرين ، اى بلند مرتبه ، اى والامقام ، اى شنوا، اى دانا، اى حكيم ، اى كريم ، اى مدبر، اى با قدرت ، اى آغازگر، اى از بين برنده و بازگرداننده ، اى ديرينه ذات ، اى بلند قدر، اى بزرگوار، اى بسيار مهربان ، اى بسيار بخشنده ، اى پاداش دهنده ، اى يارى خواسته شده ، اى شكوهمند، اى زيبا، اى كارگزار، اى عهده دار كارها، اى بخشاينده لغزشها، اى رساننده نعمت ، اى با شرف ، (اى هوشيار) اى رهنما، اى رهنمون ، اى سرآغاز، اى اول ، اى آخر، اى آشكار، اى پنهان ، اى برپا دارنده ، اى جاودان ، اى دانا، اى حكمفرما، اى داور، اى دادگر، اى جدا از همه ، اى پيوسته به همه ، اى پاك اى پاك كننده ، اى توانا، اى با اقتدار، اى بزرگ ، اى سزاى بزرگى گرى ، اى يكتا، اى بى نيازى كه همه نيازمند اويند، اى آنكه نه زاده و نه زاده شده و او را همتا و همسرى نيست ، و با او وزيرى نيست و با خود مشورت كننده اى نگرفته است به پشتيبان نيازى ندارد، و با او الهى نيست ، هيچ الهى جز تو نيست ، پس تو برترى از آنچه منكران (نادانان ) درباره تو گويند، برترى بزرگ ، اى دانا، اى بلند مرتبه ، اى عالى رتبه ، اى كارگشا، اى گشاينده ، اى ياور، اى پيروزى بخش ، اى نابود كننده ، اى انتقام گيرنده ، اى برانگيزنده ، اى ارث برنده ، اى اول ، اى جويا، اى چيره .
اى كه هيچ ، از تو فرار نتواند كرد، اى توبه پذير، اى بازگشت كننده ، اى بسيار بخشنده ، اى سبب ساز همه سببها، اى گشاينده درهاى بسته ، اى كه هرگاه بخوانندت اجابت كنى ، اى بسيار پاك ، اى بسيار سپاسگذار، اى عفو كننده ، اى آمرزنده ، اى نور نورها، اى تدبير كننده كارها، اى با لطف ، اى آگاه ، اى سامان بخش ، اى روشنى بخش ، اى بينا، اى پشتيبان ، اى بزرگ ، اى تنها، اى يگانه ، اى صمد، اى جاويدان ، اى تكيه گاه ، اى بسنده ، اى شفا دهنده ، اى وفا كننده ، اى عافيت دهنده ، اى نيكوكار، اى خوشرفتار، اى عافيت بخش ، اى نعمت بخش ، اى آنكه مهربانى و جوانمردى مى كنى ، اى آنكه يكه و تنهايى .
اى آنكه از والا رتبه اى بر همه قاهرى ، اى آنكه از دارايى بر همه توانايى ، اى آنكه در نهانى و بر همه آگاهى ، اى آنكه پرستش شدى و سپاس گفتى ، اى آنكه نافرمانى شدى و آمرزيده و پوشاندى ، از فراتر از انديشه ها، اى برتر از ديده ها، اى آنكه چيزى بر او پنهان نمى ماند، اى روزى دهنده بشر، و اى اندازه بخش هر اندازه ، اى عالى مكان ، اى استوار بنيان ، اى تغيير دهنده زمان ، اى پذيرنده قربانيها، اى خداوند منت و احسان ، اى خداوند عزت و سلطان ، اى رحيم ، اى رحمان ، اى عظيم الشاءن ، اى آنكه هر روز در كارى (جز آنچه بود) هستى ، اى آنكه هيچ كارى او را از كار ديگر باز ندارد.
اى آنكه صداهاى (گوناگون نياز همه ) را مى شنوى ، اى آنكه دعاها را به اجابت مى رسانى ، اى برآورنده خواسته ها، اى روا كننده حاجات ، اى فرو فرستنده بركات ، اى رحم كننده بر اشكها، اى درگذرنده از لغزشها، اى زداينده اندوهها، اى دوستدار نيكيها، اى بالا برنده درجات ، اى بخشنده خواسته ها، اى زنده كننده مرده ها، اى جمع كننده پراكنده ها، اى آگاه بر باطنها، اى برگرداننده از دست رفته ها، اى آنكه صداها (ى گوناگون و فراوان ) بر او مشتبه نشود، اى آنكه از سؤ الها آزرده نشود. و تاريكيها او را نپوشاند، اى نور زمين و آسمانها.
اى سرشار كننده نعمتها، اى زداينده رنج و المها، اى پديد آورنده جانها، اى گرد آورنده امتها، اى شفا بخش بيماريها، اى آفريدگار نور و تاريكيها، اى صاحب جود و كرم ، اى آنكه بر عرش او هيچ گامى نرسد.
اى بخشنده ترين بخشندگان ، اى بزرگوارترين بزرگواران ، اى شنواترين شنوندگان ، اى بيناترين بينندگان ، اى پناه پناهجويان ، اى ايمن ساز بيمناكان ، اى پشتيبان پناه آورندگان ، اى دوستدار مؤ منان ، اى فرياد رس ‍ فرياد خواهان ، اى منتها مقصود جويندگان .
اى يار هر غريب ، اى مونس هر تنها، اى پناه هر رانده و رميده ، اى نگهدار هر گمشده ، اى رحم كن پيرمردان ، اى روزى ده كودكان ، اى سامان ده استخوان شكسته ، اى رها كننده هر اسير، اى توانگر ساز هر بيچاره فقير، اى نگهدار ترسان پناهنده ، اى آنكه تدبير و تقدير كارها از آن اوست ، اى آنكه هر مشكلى بر او آسان است ، اى آنكه نيازمند شرح و بيان نيست ، اى آنكه بر هر چيز توانا و به هر چيز دانايى ، اى آنكه به هر چيز بينا و توانائى .
اى فرستنده بادها، اى شكافنده صبحها، اى برانگيزاننده روحها، اى خداوند جود و سخا، اى آنكه هر كليدى در دست اوست ، اى شنونده همه آوازها، اى پيش از هر نيست شدن ، اى زنده كننده هر نفس بعد از مرگ .