امام حسين (عليه السلام) فرمود: ((برادرم ! به خدا سوگند اگر در دنيا هيچ پناهى نداشته باشم باز هرگز با يزيد بن معاويه بيعت نخواهم كرد.))⁽⁵⁹⁵⁾ كه رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم) (درباره او) فرمود: خدايا! يزيد را بركت و خير مده !.
محمد بن حنفيه از سخن ساكت ماند و (منقلب شده ) گريست . امام (عليه السلام) نيز لختى با او گريست و فرمود: ((برادر جان ! خدا پاداش خيرت دهد نصيحت كردى و شايسته پند دادى ، اميدوارم در راءى خود - به خواست خدا - كامروا و به حق باشى . من آهنگ مكه را دارم و خود و برادر و برادرزادگان و پيروان خود را (براى اين سفر) آماده كرده ام ، امر و راءى آنان امر و راءى من است .
و اما تو - برادر - باكى نيست كه در مدينه بمانى تا در ميان آنان چشم (و خبررسان ) من باشى ، هيچ كارى از آنان را از من پنهان مدار))⁽⁵⁹⁶⁾.
طبرى گويد: چون محمد بن حنفيه ، حضرت (عليه السلام) را از رفتن به شهرها بازداشت امام فرمود: برادر جان ! من مى روم ⁽⁵⁹⁷⁾. عرض كرد: پس ‍ به مكه برو اگر آنجا امن بود كه (خوب ) راهى است وگرنه به شنزارها و شكاف كوهها پناه ببر.
حضرت (عليه السلام) فرمود: ((برادر جان ! نصيحت كردى و محبت فرمودى اميدوارم راءيت راست و كامروا باشد))⁽⁵⁹⁸⁾.
در روايت ديگرى آمده است : محمد بن حنفيه گفت : برادر جان ! مى ترسم تو را بكشند. فرمود: ((من آهنگ مكه دارم اگر آنجا امن بود مى مانم وگرنه به شكاف كوهها و دشتها مى پيوندم تا ببينم چه مى شود))⁽⁵⁹⁹⁾.
236 - 61- سپس امام حسين (عليه السلام) دوات و كاغذ خواست و اين وصيت را به برادرش محمد حنفيه نوشت :
((به نام خداوند بخشنده مهربان . اين وصيت حسين بن على بن ابى طالب به برادر خود محمد مشهور به ابن حنفيه است . حسين براستى شهادت مى دهد كه هيچ معبود بحقى جز خداى يگانه بى انباز نيست و محمد (صلى الله عليه و آله و سلم) بنده و پيامبر اوست كه حق را از جانب حق آورده است . بهشت و دوزخ حق است و قيامت - بى هيچ ترديدى - خواهد آمد و خدا هر كه را در قبرهاست برانگيزد.
من از روى هوس و سركشى و تبهكارى و ستمگرى قيام نكردم ، تنها به انگيزه سامان بخشى در امت جدم برخاستم ، مى خواهم به نيكيها فرمان دهم و از بديها باز دارم و روش جد خود (صلى الله عليه و آله و سلم) و پدرم على بن ابى طالب (عليه السلام) را دنبال كنم .
هر كس دعوت مرا از آن رو كه حق است پذيرفت خدا به حق نزديكتر است (و پاداشش با اوست ) و هر كس دعوت مرا نپذيرفت صبر مى كنم تا خدا ميان من و اين مردم بحق داورى كند كه او بهترين داوران است .
برادرم ! اين وصيتم به توست و توفيق من جز از خدا نيست و بر او توكل دارم و بازگشتم به سوى اوست )).
سپس نامه را پايان برده ، مهر زد و به برادرش محمد سپرد و با او خداحافظى كرد و در دل شب (از مدينه ) خارج شد.
237 - 62- محمد بن عمر گويد: از پدرم عمر بن على بن ابى طالب (عليه السلام) - كا با دايى هايم آل عقيل سخن مى گفت - شنيدم گفت : چون برادرم - حسين (عليه السلام) - در مدينه از بيعت با يزيد خوددارى كرد نزد او رفته او را فارغ يافتم . عرض كردم : اباعبدالله فدايت شوم برادرت ابومحمد حسن (عليه السلام) از پدر خود (امير مؤ منان (عليه السلام)) برايم نقل فرمود (ناگاه بغض گلويم را فشرد و) گريه مهلتم نداد و هق هق گريه ام بلند شد. حضرت (عليه السلام) مرا به سينه چسبانيد و فرمود: ((به تو فرموده : كه من كشته مى شوم ؟))⁽⁶⁰⁰⁾ عرض كردم : خدا نكند اى فرزند رسول خدا! فرمود: تو را به حق پدرم سوگند آيا كشته شدن مرا به تو خبر داده است ؟⁽⁶⁰¹⁾ عرض كردم : بله ، پس چرا اقدام نفرمودى و بيعت نكردى ؟
فرمود: ((پدرم برايم نقل كرد كه رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم) او را از شهادت خود و شهادت من آگاه فرموده است و خبر داده كه مرقد من نزديك مرقد پدرم خواهد بود - تو گمان دارى چيزى مى دانى كه من نمى دانم - و اينكه هرگز تن به خوارى و ذلت نخواهم داد و اينكه (مادرم ) فاطمه (عليها السلام ) از ظلم امتش بر فرزندان او دادخواهانه با پدر خود (رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم)) ديدار خواهد كرد و كسى كه او را در فرزندانش بيازارد وارد بهشت نخواهد شد))⁽⁶⁰²⁾.
238 - 63- امام حسين (عليه السلام) چون خواست از مدينه بيرون رود ام سلمه نزد او آمده ، عرض كرد: فرزندم با رفتن به عراق مرا محزون نكن . از جد تو (رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم)) شنيدم فرمود: فرزندم حسين در ديار عراق در سرزمينى به نام كربلا كشته خواهد شد. امام (عليه السلام) فرمود: ((مادر جان ! به خدا سوگند من نيز اين را مى دانم من به ناچار كشته خواهم شد گريزى نيست . به خدا سوگند آن روزى را كه در آن كشته مى شوم و نيز كسى كه مرا مى كشد و مكانى كه در آن دفن مى شوم همه را مى شناسم و نيز كسانى كه از خاندان و نزديكان و پيروانم كشته مى شوند مى شناسم . مادر جان ! اگر مايل باشى قبر و مرقد خود را به تو بنمايانم ))⁽⁶⁰³⁾؟!
سپس به جانب كربلا اشاره فرموده زمين فرو رفت تا آنجا كه مرقد و مدفن و جايگاه سپاهيان خود و نيز محل توقف و شهادت خود را به او نماياند. ام سلمه سخت گريست و او را به خدا سپرد. امام (عليه السلام) فرمود: ((مادر جان ! خواست خداى عزيز و با جلال است كه مرا از ظلم و عدوان ظالمان كشته و سر بريده و نيز خاندان و خويشان و زنان مرا (از ديار خود) رانده و دور افتاده و هم كودكانم را سر بريده و ستمديده و در زنجير اسارت گرفتار - كه فريادرس مى خواهند و يار و ياورى نى يابند - ببيند))⁽⁶⁰⁴⁾.
در روايت ديگرى آمده است : ام سلمه گفت : نزد من تربتى است كه جدت (رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم)) در شيشه اى آن را به من سپرد. امام (عليه السلام) فرمود: ((به خدا سوگند من اين چنين كشته خواهم شد و اگر به عراق نروم باز مرا مى كشند))⁽⁶⁰⁵⁾، سپس خاكى گرفته آن را در شيشه اى به ام سلمه داد و فرمود: ((آن را نزد شيشه جدم بگذار، هرگاه از خون جوشيدند بدان كه مرا كشته اند))⁽⁶⁰⁶⁾.
239 - 64- از امام باقر (عليه السلام) نقل شده كه فرمود: چون حسين (عليه السلام) آهنگ عراق كرد ام سلمه - كه او را بزرگ كرده بيش از هر كسى دوست مى داشت و دلسوزى مى كرد و تربتش را در شيشه اى كه رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم) به او سپرده بود نزد خود داشت - امام (عليه السلام) را خواسته به او گفت : فرزندم ! مى خواهى بروى ؟ فرمود: مادر جان ! مى خواهم به عراق برم . گفت : تو را بخدا نرو. فرمود: چرا مادرم ! گفت : از رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم) شنيدم فرمود: فرزندم حسين در ديار عراق كشته خواهد شد. عزيزم ! نزد من تربت توست كه رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم) آن را در شيشه اى بسته به من داد. فرمود: ((مادر جان ! به خدا سوگند كشته خواهم شد و من از قضا و قدر و سرنوشت حتمى و تكليف قطعى خداى متعال فرار نخواهم كرد.))⁽⁶⁰⁷⁾ گفت شگفتا! كجا مى روى با اينكه كشته مى شوى ؟! فرمود: ((اگر امروز نروم فردا مى روم و اگر فردا نروم پس فردا خواهم رفت به خدا سوگند مرا از مرگ چاره اى نيست . من آن روز و آن جا و آن ساعتى را كه در آن كشته مى شوم و نيز آن گودالى را كه در آن دفن مى شوم مى شناسم و همانگونه كه تو را مى شناسم و آن را مى بينم و همانگونه كه تو را مى بينم ))⁽⁶⁰⁸⁾. گفت : آيا آن را مى بينى ؟! فرمود: ((اگر مى خواهى جاى شهادت خود و يارانم را به تو بنمايانم ؟))⁽⁶⁰⁹⁾ گفت : مى خواهم .
پس بيش از بسم الله نگفت كه ناگاه زمين فرو رفت تا آنجا كه مرقد و مدفن و جايگاه خود و اصحاب خود را به او نماياند و از آن تربت به او داد و او آن را با تربتى كه نزد خود داشت بياميخت . سپس امام (عليه السلام) از نزد او بيرون رفت در حالى كه مى گفت : من در روز عاشورا كشته خواهم شد.
240 - 65- فضيل بن يسار، از امام باقر (عليه السلام) نقل كرده كه فرمود: چون (امام ) حسين (عليه السلام) آهنگ عراق كرد، - وصيت كرد و كتابها و غير آنها را به ام سلمه - همسر پيامبر (صلى الله عليه و آله و سلم) سپرد و فرمود: ((هرگاه بزرگترين فرزندانم نزد تو آمد، آنچه به تو داده ام به او بسپار))⁽⁶¹⁰⁾. پس از شهادت امام حسين (عليه السلام) على بن الحسين (عليه السلام) نزد ام سلمه آمد و او همه آنها را به او سپرد.
241 - 66- جابر بن عبدلله گويد: چون حسين بن على (عليه السلام) عازم عراق شد نزد او آمده عرض كردم : تو فرزند رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم) و يكى از دو نواده اويى ، چاره اى نمى بينم جز آنكه همچون برادرت صلح كنى كه او كامروا و درستكار بود.
فرمود: ((جابر! برادرم صلح را به امر خداى متعال و پيامبرش انجام داد، من نيز به امر خداى متعال و پيامبرش عمل مى كنم ، آيا مايلى هم اكنون رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم) و على (عليه السلام) و برادرم حسن (عليه السلام) را برايت گواه آورم ))⁽⁶¹¹⁾؟!
پس ناگاه ديدم در آسمان گشود و پيامبر خدا (صلى الله عليه و آله و سلم)، على و حسن (عليهما السلام )، حمزه ، و جعفر و زيد از آسمان بر روى زمين فرود آمدند. بيمناك از جا جستم . رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم) فرمود: آيا درباره حسن (عليه السلام) - پيش از حسين (عليه السلام ) - به تو نگفتم مؤ من نخواهى بود مگر به امامان خود تسليم باشى و معترض ‍ نباشى ؟ آيا مايلى جايگاه معاويه و حسين و نيز يزيد را ببينى ؟!
عرض كردم : آرى اى رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم)! پس گام خود را بر زمين زده شكافت ، دريايى آشكار شد و شكافت . باز زمينى آشكار شده بر آن زد و شكافت ، بدين منوال هفت زمين و هفت دريا شكافته من از زير همه آنان آتشى و در آتش زنجيرى ديدم كه وليد بن مغيره ، ابوجهل ، معاويه سركش و يزيد را به آن بسته شياطين سركش نيز به آنان پيوسته اند. آنان سخت ترين عذاب دوزخيان را داشتند.
سپس پيامبر (صلى الله عليه و آله و سلم) فرمود: سرت را بلند كن ! سر خود را بلند كرده ديدم درهاى آسمان گشوده و برترين مرتبه بهشت نمايان است . رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم) و همراهان به آسمان بالا رفتند. چون در افق بالا قرار گرفتند به حسين (عليه السلام) ندا كرد: فرزندم ! به من ملحق شو، حسين (عليه السلام) نيز به او پيوسته همه عروج كردند تا به مرتبه برترين بهشت در آمدند. رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم) از آنجا به من نگاه كرد و دست حسين (عليه السلام) را گرفته فرمود: اى جابر! اين فرزند من است كه با من در اينجاست پس كارش را به او بسپار و شك مكن تا مؤ من باشى .
جابر گويد: چشمانم كور باد اگر آنچه را از رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم) گفتم نديده باشم .