ترجمه :
25- حـضـرت صـادق (ع ) فـرمـود: (زمـانـى ) ابـوذر خـدمـت رسـول خـدا (ص ) آمـد و جـبرئيل بصورت دحيه كلبى در خدمتش بود و با آنحضرت خلوت كـرده بـود، چـون ابـوذر آنـدو را ديـد بـازگـشـت و سـخـن آنـهـا را نـبـريـد، پـس جبرئيل گفت : اى محمد اين ابوذر بود كه بر ما گذشت و بما سلام نكرد و اگر بما سلام كـرده بـود پـاسـخ او را مـى داديـم ، اى مـحـمـد ايـن اباذر دعائى دارد كه مى خواند، و نزد اهـل آسـمـان مـعروف است ، پس آنگاه كه من بآسمان رفتم تو آندعا را از او بپرس ، همينكه جـبـرئيـل بـالا رفـت اءبـوذر خـدمـت پـيـغـمـبـر (ص ) شـرفـيـاب شـد، رسـول خـدا (ص ) بـاو فـرمـود: اى اءبـاذر چـه تو را بازداشت از اينكه بر ما سلام كنى آنـگـاه كـه بـر ما گذشتى ، عرضكرد: گمان كردم كه آنكس كه با شما بود دحيه كلبى اسـت و بـراى پـاره اى كـارهـاى شـخـصـى بـاو خـلوت كـرده اى ، فـرمـود: اى اءبـاذر او جـبـرئيـل بـود و گـفـت : اگـر اءباذر بما سلام كرده بود جوابش را مى داديم ، پس همينكه اباذر دانست كه او جبرئيل بوده ، خدا مى داند كه چه اندازه پشيمان شد (و افسوس ‍ خورد) كـه چـرا بـر او سـلام نـكـرده ، پس رسول خدا (ص ) فرمود: آن دعائى كه تو مى خوانى چـيست ؟ زيرا جبرئيل بمن خبر داد كه تو دعائى دارى كه آنرا مى خوانى و در آسمان (پيش اهـل آن ) معروف است ؟ عرضكرد: آرى اى رسول خدا (ص ) مى گويم : (((اللهم انى اسئلك الامـن و الايـمـان بـك و التـصديق بنبيك و العافية من جميع البلاء و الشكر على العافية و الغنى عن شرار الناس

ترجمه :
26- ابـوحـمـزه گـويـد: مـن ايـندعا را از امام باقر عليه السلام گرفتم و آنحضرت آنرا دعاى جامع مى نامند (و آن اينست ) (((بسم اللّه لرحمن الرحيم اشهد ان لا اله الا اللّه وحده لا شـريـك له و اشـهـد ان مـحـمـدا عـبـده و رسـوله آمـنـت بـاللّه و بـجـمـيـع رسـله و بـجميع ما انـزل بـه عـلى جميع الرسل و ان وعد اللّه حق و لقاءه حق و صدق اللّه و بلغ المرسلون و الحـمـد لله رب العـالمـيـن و سـبـحان اللّه كلما سبح الله شى ء و كما يحب اللّه ن يسبح و الحـمـد لله كـلمـا حـمـد اللّه شـى ء و كـمـا يـحـب اللّه ن يـحـمـد و لا اله الا اللّه كـلمـا هـلل اللّه شى ء و كما يحب اللّه ان يهلل و اللّه اكبر كلما اكبر اللّه شى ء و كما يحب اللّه ان يـكـبـر (و در دنـبـاله دعـا ترجمه اش چنين است ). بار خدايا از تو خواهم كليدهاى خير و پـايـانهاى آن و كاملهايش و فوائدش و بركاتش و آنچه پايه دانش من بدان رسد و آنچه حافظه ام از شماره اش كوتاه است ، بار خدايا اسباب شناسائيش را براى من روشن ساز، و درهـاى آنـرا بـروى مـن بـگـشا، و در بركات رحمتت مرا فرو بر، و بخود دارى و از دور شـدن از ديـنـت بـر مـن منت گذار، و دل مرا از شك پاك كن ، و آنرا باين دنيا و زندگى زود گـذرم از ثـواب آيـنـده آخـرتـم سـرگـرم مـكـن ، و دل مـرا بدر ياد داشتن آنچه نادانيش را نـپـذيـرى سـرگـرم كن ، و براى هر خيرى زبان مرا رام كن و دلمرا از رياء و خود نمائى پاك ساز، و آنرا در مفاصل من وارد نكن ، و كردارم را براى خود خالص گردان .
بـار خـدايا بتو پناه برم و از همه انواع زشتيها پيدا و نهانش و بى خبريهايش ، و از هر چـه شـيـطـان رجيم بدان آهنگم كرده و از من خواهد و آنچه سلطان معاند از من طلبد، از آنچه دانش تو بدان رسد و تو بر دور كردن آن از من قادر و توانائى .
بار خدايا بتو پناه برم از شبگردان جن و انس ، و گروههاى چرخنده آنان و گرفتاريها و نـيـرنـگـهـاى آنـان مـراكـز اجـتماع فاسقان جن و انس ، و از اينكه از دين بلغزم و در نتيجه آخـرتـم تـبـاه گـردد، و از زيـان رساندن آنها در آنچه بدان زندگى كنم ، يا بلائى از ايـشـان رسـد كـه بـدان تـوانـائى نـدرام و شـكـيـبـائى بـر تـحـمـل آن نـتوانم ، پس اى معبود من مرا برنج بردنهاى آن دچار مكن زيرا كه آن مرا از ياد تو باز دارد و از پرستش تو سرگرم كند؛ توئى نگهدار و باز دارنده و دافع و حافظ همه اينها.
بـار خـدايـا از تو خواهم رفاه در معيشتم را تا بدانجا كه زنده ام دارى ، معاشى كه بدان وسـيـله تـوانـائى بـر پـى رويـت داشـتـه بـاشـم و بخشنوديت (يا رضوانت ) برسم ، و بخانه زندگى (كه بهشت است ) فرداى قيامت برسم ، و روزى مكن برايم آن روزى را كه سـركشم كند، و به فقرى گرفتارم مكن كه براى تنگى آن به بدبختى افتم ، و بهره وافرى در آخرت بمن عطا فرما، و معاش وسيع گوارا و خشگوارى در دنيا بمن عنايت كن ، و دنـيـا را بر من زندان مكن و جدائيش را اندوه من مساز، از فتنه هاى آن مرا در پناه خودگير، و كـرده هـايـم را در آن بـپـذيـر و كـوشـشـم را در آن قابل تقدير ساز.
بار خدايا هر كه آهنگ بدى درباره من دارد تو درباره اش مانند همان آهنگ را بكن ، و هر كه بـمـن كـيـدى ورزد تـو بـاو كـيـد ورز، و انـدوه هـر آنـكـس كـه انـدوهـش را بـدل مـن انـدازد از مـن بـازدار و هـر كـه بـا مـن مـكـر كـنـد بـا مـكـر كن كه تو بهترين مكر كـنـنـدگـانى ، و از توجه بمن چشم كفار و ستمكاران و سركشان و حسودان را در آور، بار خـدايـا آرامـشى دلى از جانب خودت بر من فرو فرست ، و ورزه محافظت كننده خود را بر من بـپـوشـان ، و بـه پـرده نـگهدارنده ات مرا بپوشان و جامه عافيت را در برم كن ، و راست گـفـتـار و درسـت كـردارم ، و در فرزندان و خاندان و مالم بركت ده ، بار خدايا آنچه از من گـذشـته و آنچه پس انداخته ام و آنچه غفلت كردم و آنچه تعهد كردم و آنچه در آن سستى كردم و آنچه آشكار كردم و آنچه در نهان كردم (همه را) بيامرز يا اءرحم الرحمين ))).

ترجمه :
27- مـحـمـد بـن مسلم از حضرت باقر (ع ) حديث كند كه فرمود: بگو: (((اللهم اوسع على فـى رزقـى و امـدد لى فـى عـمـرى و اغـفر لى ذنبى و اجعلنى ممن تنتصر به لدينك و لا تستبدل بى غيرى ))).

ترجمه :
28- يـعـقـوب بـن شـعـيـب از امام صادق عليه السلام حديث كند كه مى خواند (دعائى را كه تـرجـمـه اش ايـنـسـت :) (((اى آنـكـه از انـدك قـدردانى كنى و از بسيار درگذرى و او است آمرزنده و مهربان بيامرز از من گناهانى كه لذت آن رفته و كيفر آن مانده است ))).

ترجمه :
29- و از دعـاهـاى امـام صـادق عـليـه السـلام ايـن بـود: (((يـا نـور يـا قـدوس يـا اول الاوليـن و يـا آخر الاخرين يا رحمن يا رحيم اغفر لى الذنوب التى تغير النعم و اغفر لى الذنـوب التـى تحل النقم و اغفر لى الذنوب التى تهتك العصم و اغفر لى الذنوب التـى تـنـزل البـلاء و اغـفـر لى الذنـوب التـى تـديـل الاعـداء و اغـفـر لى الذنـوب التـى تـعجل الفناء و اغفر لى الذنوب التى تقطع الرجـاء و اغـفـر لى الذنـوب التى تظلم الهواء و اغفر لى الذنوب التى تكشف الغطاء و اغفر لى الذنوب التى ترد الدعاء و اغفر لى الذنوب التى ترد غيث السماء

ترجمه :
30- و از دعـاهـاى امـام صادق عليه السلام نيز (اين دعا است ): يا عدتى فى كربتى و يا صاحبى فى شدتى و يا وليى فى نعمتى و يا غياثى فى رغبتى
فـرمود: و از دعاهاى اميرالمؤ منين عليه السلام است (دعائى كه ترجمه اش اينست ): (((بار خـدايـا اثـرهـا (يـعـنـى كـردارهاى نيك و بد) را ثبت كرده اى ، و اخبار را دانسته اى ، و بر اسرار آگاهى ، پس ميان ما و دلها حائل شدى ، نهان در پيش تو عيانست ، و دلها بسوى تو كـشيده شده ، و جز اين نيست كه فرمانت بچيزى كه خواهى بدان گوئى باش ‍ مى باشد، پـس بـا رحـمـت خـود بـطـاعـت بـگـو در هـر عضوى از اعضاى من درآيد، و از من جدا نشود تا ديـدارت كـنـم ، و بـا رحـمـت خود بنافرمانيت بگو از هر عضوى از اعضاى من بيرون رود و نزديك بمن نشود تا تو را ديدار كنم ، و از دنيا بمن روزى كن ، و در آن مرا بى رغبت كن ، و آنرا از من دور مكن با رغبت من در آن اى خداى بخشاينده ))).

ترجمه :
31- عـبـدالرحمن بن سيابه گويد: حضرت صادق (ع ) اين دعا را بمن داد (كه ترجمه اش ايـنـست :) (((سپاس خدائى را كه خود سرپرست آن (و يا سزاوارتر بآن ) است و شايسته آن و پايان آن و در خود آن است ، هر كس او را يگانه دانست او (كردارش ) پاكست ، و هر كه او را پـرستش كند بهدايت رسيده ، و هر كس فرمانش برد رستگار شده و هر كه بدو پناه برد آسوده شود.
بـار خـدايـا اى صـاحـب جـود و بـزرگـى و سـتـايـش نـيـكو و سپاس ، از تو درخواست كنم درخـواسـت كـسـى كه گردنش را بدرگاهت نهاده ، و بينى در برابر بخاك ماليده و چهره خـويـش را بـراى تـو بـخـاك سـائيـده و خـويـشـتـن را در مقابل تو خوار كرده ، و اشكانش از ترس تو ريزان ، و گريه راه گلويش را گرفته ، و بـگناهان خويش اعتراف دارد و خطايش او را در پيش ‍ تو رسوا ساخته ، و جنايتش او را نزد تـو زشت كرده ، و روى اين جهات نيروش كم شده ، و چاره اش اندك ، و اسباب فريب از او دور شـده و هـر بـاطـلى از نـزدش نـابـود گـرديـد، و گـنـاهانش بناچار او را بخوارى در درگاهت ، و فروتنى در پيشت ، و زارى در برابرت كشانده است .
و از تـو درخـواسـت كـنـم بـار الهـا درخـواسـت كسى كه مانند او باشد (يعنى من خويشتن را بـمـنـزله كسى دانم و بحالت چنين كسى در آرم ) مانند او بجانبت رو كنم ، و چون خوارى و فـروتنيش بدرگاهت خوارى و فروتنى كنم ، و چون سخت ترين زارهايش بدرگاهت زارى كنم ، بار الها پس بزبونى گفتارم و خوارى مقام و مجلسم و فروتنى در برابرت بمن ترحم فرما.
از تـو درخـواسـت كـنـم خـداونـدا هـدايـت از گـمـراهـى ، و بينايى از كورى ، و ره جوئى از بـيـراهـى ، و از تـو خـواهـم بـار خـدايا كه در حال آسودگى تو را بسيار حمد كنم ، و در حـال مـصـيبت بهترين صبر را، و در جاى شكر بهترين شكرها را، و در هنگام شبهات تسليم باشم .
و از تـو خـواهم نيرويى براى فرمانبرداريت ، و سستى در برابر نافرمانيت ، و گريز از خودت بسوى خودت ، و تقرب جوئى بدرگاهت تا آنكه خوشنود شوى ، و كاوش در هر چه ترا در برابر خشم مخلوقت از من خوشنود سازد بخاطر رضايت جوئى تو.
پـروردگـارا بـكه اميدوار شوم اگر تو بمن ترحم نكنى ، يا كه بمن سر زند اگر تو دورم كـنـى يـا گـذشت چه كسى بمن سود دهد اگر تو عقابم كنى ، يا بخشش چه كسى را آرزو كنم اگر تو محرومم سازى يا چه كسى تواند مرا ارجمند كند اگر تو مرا پست كنى يا پست كردن چه كسى بمن زيان رساند آنگاه كه تو مرا ارجمند كنى ؟!
پـروردگـارا چـه بد است كردارم و چه زشت است رفتارم ، و چه سخت است دلم ، و چه دراز است آرزويم و كوتاه است عمرم و (اين درازى آرزو...) مرا بر نافرمانى آفريدگارم دلير كـرده ، پروردگارا چه اندازه آزمايش و بلايت نزد من نيكو است ، و نعمتهايت بر من آشكار؟ نـعـمـتـهايت بر من بسيار است كه شماره اش نتوانم و سپاسگزارى من در برابر آنها اندك اسـت ، پـس بـنعمت تو سرمست شدم و در معرض انتقام و پاداش بد تو قرار گرفتم ، ياد تو فراموشم شد، و پس از دانائى بنادانى گرائيدم ، و از عدالت بسوى ستم رفتم ، و از نـيـكـى بگناه در افتادم ، و بخاطر ترس و خوفى كه پيدا كردم پا بگريز نهادم ، وه كـه چـه انـدازه انـدك و كـم اسـت حـسـنـات مـن در برابر گناهانم ؟ و چه اندازه گناهانم در برابر كوچكى جثه ام و ناتوانى اعضايم بسيار و بزرگ است ؟.
پـروردگـارا چـه انـدازه آرزويم دراز است در برابر عمر كوتاهم ، و عمرم كوتاه است در مقابل آرزوهاى دور و درازم ، و چه مقدار درون و برونم زشت است .
پـروردگـارا اگـر بـخـواهـم (براى كارهايم ) دليلى آورم ، دليلى ندارم ، و اگر خواهم عذرى آورم عذرى ندارم و اگر مبتلا گردم يا نعمتى بمن داده شود شكر ندارم اگر تو مرا در شـكـر آن كـمـك نـكـنـى ، پـروردگـارا چـه انـدازه مـيـزان (اعـمال ) من در قيامت سبك است اگر تو او را نچربانى ، و زبانم لرزانست اگر تو آن را ثـابـت نـكـنى ، و رويم سياه است اگر تو او را سپيد نكنى ، پروردگارا چگونه گناهان گذشته ام اركان مرا شكسته اند؟ پروردگارا چگونه جوياى شهوتهاى دنيا هستم و بر نا امـيـد شـدنـم از رسـيـدن بـآنـها گريه كنم ، ولى گريه نكنم بر اينكه افسوسهاى بر گناهم و تقصيرم سخت و بسيار است ؟ پروردگارا دواعى دنيا مرا بسوى خود خواندند و من زود آنـهـا را اجـابـت كـردم و بـا مـيـل بـسـوى آنها رفتم ، ولى دواعى آخرت مرا بسوى خود خـوانـدنـد و مـن در اجابتش درنگ كردم و كندى ورزيدم و بدانسان كه بسوى دنيا و و كالاى بـى ارزشـش ، و گياههاى پوسيده و بر باد رفته اش ، و سراب رونده اش شتاب داشتم بسوى آخرت شتاب نكردم .
پروردگارا مرا ترساندى و تشويق نمودى و به بنده بودنم برهان آوردى ، و روزى مرا متكفل شدى پس من از ترس تو آسوده شدم ، و از تشويقى كه از من كردى (در انجام فرمان تو) كوتاهى كردم ، و بكفالت تو (كه از روزى من كردى ) تكيه نزدم و برهان آوردنت را خوار شمردم .
بـار خـدايـا ايـن آسـودگـى خـاطـر مـرا در ايـن دنـيـا تـرس قـرار ده (و بـتـرس و خـوف مـبـدل كـن ) و تـنـبـلى و سـسـتـى مـرا بـشـوق و نـشـاط تـبـديـل كـن ، و بـى اعـتـنـايـى مـرا بـه بـرهـان آوردنـت بـدهـشـت و هـراس مبدل فرما، سپس مرا بدانچه از روزيت قسمت كرده اى راضى كن ، اى خداى كريم بنام عظمت از تو درخواست كنم خوشنوديت درهم شدن و اشتباه كراى فتنه .
پـروردگـارا سـپـر مـرا در بـرابـر خـطـاهـايـم محكم كن ، و درجاتم در بهشت بلند كن ، و كـردارهـايـم را پـذيـرفته كن ، و حسناتم را دو چندان و پاكيزه فرما، و بتو پناه برم از تـمامى فتنه ها آنچه آشكار است از آنها و آنچه نهانست ، و از خوراكى و نوشيدنى بسيار (و بـتـو پـنـاه بـرم ) از شـر آنـچه (اكنون ) ندانم ، و پناه مى برم بتو از اينكه با دادن دانـش نـادانـى بخرم و با بردبارى جفا كارى ، و با عدالت ستمكارى ، و با نيكى كردن (بـه پدر و مادر و نزديكان ) بريدن از آنها، و با شكيبائى بى تابى بخرم ، و بجاى هدايت گمراهى ، و بجاى ايمان كفر بگيرم .
و از جـمـيـل بـن صـالح مـانـنـد ايـن دعـا از حـضـرت عـلى بـن الحـسـيـن عـليـهـمـا السـلام نقل كرده و در پايانش اين جمله را افزوده است : (((آمين يا رب العالمين ))).