مشكاه الأنوار في غررالاخبار
باب هفتم : در بيان مصيبتها وسختيها وبلاها و
وعده هاى ثواب خداوند وياد آورى مرگ

ابوالفضل على بن رضى الدين ... الطبرسى

- ۴۱ -

حديث

- عنه قال ما أ فلت المؤ من من واحدة من ثلاث ولربما اجتمعت الثلاث عليه أ ما بعض من يكون معه فى الدار يغلق عليه بابه ويؤ ذيه أ وجار يؤ ذيه أ ومن فى طريقه إ لى حوائجه يؤ ذيه ولوأ ن مؤ منا على قلة جبل لبعث الله إ ليه شيطانا يؤ ذيه ويجعل الله له من إ يمانه أ نسا لايستوحش معه إ لى أ حد
امام صادق عليه السلام فرمود: مؤ من همواره گرفتار يكى از سه چيز است ، وگاهى هر سه چيز است ، وگاهى هر سه بر وى گرد آيند:
يا دشمنى كسى كه با اودر خانه اى است ، كه در را به رويش مى بندد اذيتش ‍ مى كند، يا همسايه اى كه آزارش مى دهد، يا كسى كه در راه محل كارش اورا اذيت مى كند، واگر مؤ منى بر قله كوهى هم باشد خداوند شيطانى را برمى انگيزد تا اورا اذيت كند، وخداوند از ايمانش براى اومونسى قرار مى دهد كه از وحشت به كسى پناه نبرد.


حديث

- عن أ بى عبد الله ع قال :
لوأ ن مؤ منا على لوح فى البحر لقيض الله له شيطانا يؤ ذيه
امام صادق عليه السلام فرمود: اگر مؤ منى بر روى تخته پاره اى در دريا باشد، خداوند شيطانى را بگمارد كه اذيتش كند


حديث

- عن أ بى عبد الله ع قال :
قال رسول الله ص قال الله تبارك وتعالى ليأ ذن بحرب منى من آذى عبدى المؤ من وليأ من غضبى من أ كرم عبدى المؤ من ولولم يكن من خلقى فى الا رض ما بين المشرق والمغرب إ لامؤ من واحد مع إ مام عادل لا ستغنيت بهما عن جميع ما خلقت فى أ رضى ولقامت سبع سماوات و أ رضين بهما وجعلت لهما من إ يمانهما أ نسا لايحتاجان إ لى أ نس ‍ سواهما
امام صادق عليه السلام از رسول خدا صلى الله عليه وآله روايت كند كه فرمود: خداوند متعال مى فرمايد: بايد به من اعلان جنگ دهد آن كس كه بنده مؤ منم را اذيت كرده است ، واز غضبم در امان خواهد بود آن كس كه بنده مؤ منم را گرامى داشت ، اگر از مخلوقاتم در زمين بين مشرق ومغرب فقط يك مؤ من به همراه امامى عادل باشد، از تمامى آنچه روى زمين خلق نموده ام بى نياز مى شوم ، وبه وسيله همين دونفر آسمانها و زمين به پاى داشته مى شود، واز ايمانشان براى آنان انسى قرار دهم كه به انسى غير از آن نيازمند نگردند.


حديث

- قال ع أ ربعة لايخلومنهن المؤ من أ وواحدة منهن مؤ من يحسده وهى أ يسرهن ومنافق يقفوأ ثره وعدويجاهده وشيطان يفتنه
امام صادق عليه السلام فرمود: مؤ من از چهار چيز يا يكى از آنها جدا نيست : مؤ منى كه به اوحسادت مى ورزد، كه اين از همه برايش ‍ آسان تر
است ، منافقى كه دائما در تعقيب اوست ، دشمنى كه با اوستيزه مى كند، شيطانى كه فريبش مى دهد.


حديث

- عن أ بى الصباح الكنانى قال كنت عند أ بى عبد الله ع فدخل عليه شيخ كبير فقال يا أ با عبد الله أ شكوإ ليك ولدى وعقوقهم وإ خوانى و جفاهم لى عند كبر سنى فقال أ بوعبد الله يا هذا إ ن للحق دولة وللباطل دولة واحد منهما ذليل فى دولة صاحبه وإ ن أ دنى ما يصيب المؤ من فى دولة الباطل العقوق من ولده والجفاء من إ خوانه وما من مؤ من يصيب شيئا من الرفاهية فى دولة الباطل إ لاابتلى قبل موته إ ما فى بدنه وإ ما فى ولده وماله حتى يخلصه الله بما اكتسب فى دولة الباطل ويوفر له حظه فى دولة الحق فاصبر واستر
ابوالصباح كنانى گويد خدمت حضرت صادق عليه السلام بودم كه پير مردى وارد شد وگفت : يا ابا عبدالله ! من از فرزندانم و ناسپاسيشان و از برادرانم وجفا كاريشان نسبت به خود با وجود سالخودگى شكايت دارم ، امام صادق عليه السلام فرمود: اى پير مرد! براى حق دولتى است وبراى باطل دولتى ، وهر يك از آن دونزد دولت رفيقش خوار است ، وكمترين مصيبتى كه مؤ من از دولت باطل مى بيند آزار ديدن از فرزندان وجفاكارى برادرانش است ، وهيچ مؤ منى نباشد كه در دولت باطل آسايشى بيند، جز آنكه قبل از مرگش گرفتار گردد، يا در بدنش يا در فرزندانش يا در مالش ، تا خداوند اورا از آنچه در دوران حكومت باطل به دست آورده رها سازد، و بهره اش را در دولت حق بسيار گرداند، اينك صبر كن وتورا مژده باد.


حديث

- من روضة الواعظين قال النبى ص من عاش مداريا مات شهيدا
رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود: هر كه در زندگانى با مردم مدارا كند شهيد مى ميرد.


حديث

- وقال مداراة الناس صدقة
رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود: مدارا نمودن با مردم صدقه است .


حديث

- وروى أ ن موسى بن عمران قال إ لهى فما جزاء من صبر على أ ذى الناس وشتمهم فيك قال أ عينه على أ هوال يوم القيامة
نقل شده كه موسى بن عمران عليه السلام عرض كرد: خدايا! پاداش كسى كه در برابر اذيت وكتك مردم صبر كند چيست ؟ فرمود: اورا در مقابل وحشت وهراس روز قيامت يارى مى كنم .


حديث

- قال الصادق ع لاينفك المؤ من من خصال أ ربع من جار يؤ ذيه و شيطان يغويه ومنافق يقفوأ ثره ومؤ من يحسده قال سماعة قلت جعلت فداك مؤ من يحسده قال يا سماعة أ ما إ نه أ شدهم عليه قلت وكيف ذلك قال لا نه يقول القول فيه فيصدق عليه
امام صادق عليه السلام فرمود: مؤ من از چهار خصلت جدا نيست : از همسايه اى كه اذيتش مى كند، وشيطانى كه اورا گمراه مى نمايد، ومنافقى كه دائما تعقيبش مى كند، ومؤ منى كه نسبت به اوحسادت مى ورزد.
سماعه گويد عرض كردم : فدايت شوم ، مؤ منى كه نسبت به اوحسادت مى ورزد؟ فرمود: اى سماعه بدان ! حسد مؤ من از همه بر اوسخت تر است . گفتم : چگونه ؟ فرمود: زيرا درباره اش بد گويى مى كند ومردم هم تصديقش ‍ مى كنند.


حديث

- عنه قال إ ن قدرتم أ ن لاتعرفوا فافعلوا وما عليك إ ن لم يثن الناس ‍ عليك وأ ن تكون عند الناس مذموما إ ذا كنت وكنت عند الله محمودا
امام صادق عليه السلام فرمود: اگر توانستيد گمنام بمانيد، اين كار را بكنيد، تورا چه مى شود اگر مردم تمجيدت نكنند، واينكه نزد مردم مورد مذمت باشى در حالى كه نزد خداوند ستوده باشى .


حديث

- من المحاسن عن أ بى عبد الله ع قال :
من لم يحتمل الجفاء لم يشكر النعمة من غيره
امام صادق عليه السلام فرمود: هر كس تحمل بدگويى مردم را نداشته باشد، در برابر شكرگزار نيست .


حديث

- عن أ بى جعفر ع قال :
إ ن الله أ خذ ميثاق المؤ من على بلايا أ ربع أ شدها عليه مؤ من مثله يقول مثل قوله ويحسده والثانى منافق يقفوأ ثره والثالث شيطان يتعرض بنفسه و يضله والرابع كافر بالذى آمن به المؤ من يرى جهاده جهادا فما بقاء المؤ من على هذا
امام باقر عليه السلام فرمود: خداوند از مؤ من در مورد چهار گرفتارى پيمان گرفته : سخت ترين آنها بر او، مؤ منى مانند خودش است كه مثل سخن اورا مى گويد ونسبت به وى حسادت مى ورزد، ودوم منافقى كه هميشه در تعقيب اوست ، سوم شيطانى كه در جانش رخنه كند و گمراهش سازد، چهارم كافرى كه به باورهاى مؤ من عقيده نداشته باشد، و مبارزه مؤ من را براى خود جهادى بداند، بنابراين چگونه مؤ من صبر و شكيبائى بر چنين گرفتار نمايد؟


حديث

- عن أ بى عبد الله ع قال :
إ ذا أ ردتم أ ن تكونوا إ خوانى وأ صحابى فوطنوا أ نفسكم على العداوة و البغضاء من الناس وإ لافلستم لى بأ صحاب
امام صادق عليه السلام فرمود: اگر خواستيد از برادران و اصحاب من باشيد، بايد خود را براى دشمنى وكينه مردم نسبت به خود آماده سازيد، وگرنه اصحاب من نيستيد.


حديث

- عنه قال إ ن الحواريين شكوا إ لى عيسى ابن مريم ما يلقون من الناس فقال إ ن المؤ منين لم يزالوا مبغضين فى الناس كحبة القمح ما أ حلى مذاقها وأ كثر أ عداءها
امام صادق عليه السلام فرمود: حواريون از اذيت وآزار مردم نسبت به خودشان به عيسى بن مريم شكايت كردند، عيسى فرمود: مؤ منان همواره مورد خشم مردمند، مانند دانه گندم كه داخلش شيرين ودشمنانش ‍ بسيارند.


حديث

- عنه قال ما أ حب الله عبدا إ لاأ غرى به هذا الخلق
امام صادق عليه السلام فرمود: خداوند هيچ بنده اى را دوست ندارد، مگر اين . كه مردم نسبت به اودشمنى مى ورزند.


حديث

- عنه قال لايكون المؤ من مؤ منا حتى يكون أ بغض عند الناس من جيفة حمار
امام صادق عليه السلام فرمود: ايمان مؤ من به اثبات نرسد، مگر اينكه نزد مردم از لاشه الاغى پست تر باشد.


حديث

- عنه قال إ ن الله جعل المؤ من على أ ن لايقبل قوله ولاينتصف من عدوه
امام صادق عليه السلام فرمود: خداوند مؤ من را در حالتى قرار دهد كه سخنش مورد قبول واقع نشود، و(در موقع درگيرى با دشمن ) درباره اش به عدالت رفتار نشود.


حديث

- عنه قال إ ن الله جعل المؤ من فى الدنيا غرضا لعدوه فى قوله عز و جل فَوَق اهُ اللّ هُ سَيِّئ اتِ م ا مَكَرُوا فقال أ ما والله لقد سطوا عليه فقتلوه ولكن وقاه أ ن يفتنوه فى دينه
امام صادق عليه السلام فرمود: خداوند مؤ من را در دنيا در تير رس دشمنش قرار داده ، وفرمود: (خداوند اورا از بديهاى مكر وحيله حفظ كرد). سپس امام عليه السلام فرمود: بدانيد، به خدا قسم دشمنان محاصره اش كردند واورا كشتند، ولى خداوند اورا از ضربه خوردن به دينش حفظ نمود.


حديث

- عن المفضل بن عمر قال قال رجل لا بى عبد الله ع وأ نا عنده إ ن من قبلنا يقولون إ ن الله إ ذا أ حب عبدا نوه منوه باسمه من السماء أ ن الله يحب فلانا فأ حبوه فيلقى الله محبته فى قلوب العباد وإ ذا أ بغض عبدا نوه منوه باسمه من السماء أ ن الله يبغض فلانا فأ بغضوه فيلقى الله له البغضاء فى قلوب العباد قال وكان أ بوعبد الله متكيا فاستوى قاعدا ثم نفض كمه و قال ليس هكذا ولكن إ ذا أ حب الله عبدا أ غرى به الناس ليقولوا فيه ما يؤ جره ويؤ ثمهم وإ ذا أ بغض عبدا أ لقى المحبة فى قلوب العباد ليقولوا فيه ما ليس فيه فيؤ ثمهم وإ ياه ثم قال من كان أ حب إ لى الله من يحيى بن زكريا ثم أ غرى به جميع من رأ يت حتى صنعوا به ما صنعوا ومن كان أ حب إ لى الله من الحسين بن على ع ثم أ غرى به من أ غرى من الناس حتى قتلوه ليس ‍ كما قالوا
مفضل بن عمر گويد: مردى خدمت حضرت صادق عليه السلام در حاليكه من هم حضور داشتم عرض كرد: پيشينيان ما بر اين عقيده بوده اند كه هر گاه خداوند بنده اى را دوست بدارد، ندا كننده اى اورا از آسمان به نامش صدا زند، كه خداند فلاونى را دوست دارد، شما نيز دوستش بداريد، در اين هنگام خداوند محبتش را در دلهاى بندگان جاى دهد، وهر گاه بنده اى مورد خشم خدا واقع شود، منادى از آسمان اسم او را صدا وگويد: فلانى مورد خشم خداوند قرار گرفته ، شما هم نسبت به او غضب كنيد، در اين هنگام خداوند كينه اورا در دل بندگان قرار مى دهد.
مفضل گويد: امام صادق عليه السلام (كه تا آن موقع ) تكيه كرده بود، پس از شنيدن كلام آن مرد راست نشست وتكانى به آستينش داد، سپس فرمود: اينچنين نيست ، بلكه خداوند هر گاه بنده اى را دوست بدارد مردم را به توسط اوامتحان مى كند، تا درباره اوسخنانى بگويند كه اواجر ببرد وآنان به گناه آلوده گردند، وهر گاه بنده اى را مورد غضب قرار دهد، محبتش را در دل مردم اندازد تا درباره اش سخنانى بگويند كه در اونيست ، تا هم خود و هم آنان به گناه آلوده گردند.
سپس فرمود: چه كسى از يحيى بن زكريا نزد خدا محبوبتر بود؟ همه مردم را برانگيخت تا اورا آن طور كشتند، وچه كسى از حسين بن على عليهماالسلام نزد خداوند محبوبتر است ؟ نسبت به اوعده اى از مردم را برانگيخت تا اينكه اورا كشتند، مطلب آنطور كه مى گويند نيست .


حديث

- عنه قال إ ن من كان قبلكم ممن هوعلى ما أ نتم عليه ليؤ خذ الرجل منهم فتقطع يداه ورجلاه ويصلب على جذوع النخل ويشق بالمنشار فلا يعدوذلك نفسه ثم تلاقوله عز وجل أَمْ حَسِبْتُمْ أَنْ تَدْخُلُوا الْجَنَّةَ وَ لَمّ ا يَأْتِكُمْ مَثَلُ الَّذِينَ خَلَوْا مِنْ قَبْلِكُمْ مَسَّتْهُمُ الْبَأْس اءُ وَ الضَّرّ اءُ الا ية
امام صادق عليه السلام فرمود: قبل از شما نيز كسانى بودند و عقيده شما را داشتند، ولى وقتى يكى از انان (توسط كفار) گرفته مى شد دست وپايش را قطع مى كردند وبر شاخه هاى خرمادار مى زدند، وبه وسيله اره قطعه قطعه مى شدند، ولى اوناراحت نمى شد وصبر مى نمود. سپس اين آيه را تلاوت فرمود: (آيا گمان كرديد كه وارد بهشت مى شويد بدون امتحانى كه پيش از شما بر گذشتگان آمد كه بر آنان رنج وسختيها رسيد).


حديث

- عنه قال إ ن من كان قبلكم ليوضع المنشار على مفرق رأ سه فيخرج بين رجليه فلايعدونفسه وإ ن أ حد هؤ لاء لوبلى بشى ء من ذلك لا هلك أ مة من الا مم
امام صادق عليه السلام فرمود: قبل از شما كسانى بودند كه بر فرق سرش اره قرار داده مى شد، واز بين دوپايش بيرون مى آمد، ولى آنان صبر مى كردند، اگر يكى از آنها به يكى از اين مصيبتها گرفتار مى شد (وصبر مى كرد) امتى را هلاك مى ساخت .


حديث

- عنه قال فى قوله عز وجل ذ لِكَ بِأَنَّهُمْ ك انُوا يَكْفُرُونَ بِآي اتِ اللّ هِ وَ يَقْتُلُونَ النَّبِيِّينَ بِغَيْرِ الْحَقِّ ذ لِكَ بِم ا عَصَوْا وَ ك انُوا يَعْتَدُونَ فقال لهم أ ما و الله ما حاربوهم بأ يديهم ولاقتلوهم بأ سيافهم ولكن سمعوا أ حاديثهم فأ ذاعوها عليهم فأ خذوا وقتلوا فصار قتلاواعتداء ومعصية
امام صادق عليه السلام در تفسير آيه شريفه (اين به خاطر كفرشان به آيات خداوند بود وپيامبران را به ناحق كشتن ، همه اينها به خاطر آن بود كه گناهكار ومتجاوز بودند) فرمود: به خدا قسم آنان با پيامبران با دستانشان نجنگيدند وآنها را با شمشيرهايشان نكشتند، بلكه اسرار آنها را شنيدند وبر عليه آنان (در بين دشمن ) پخش كردند، در نتيجه پيامبران به بند كشيده شدند وكشته شدند، از اين روعملشان كشتار وتجاوز وگناه به حساب آمد.


حديث

- عنه قال الشياطين على المؤ من أ كثر من الذباب على اللحم
امام صادق عليه السلام فرمود: شيطانهاى پيرامون مؤ من بيش از مگسهاى چسبيده به گوشت است .


حديث

- عنه قال ما كان ولايكون وليس بكائن نبى ولامؤ من إ لاوقد سلط عليهم حميم يؤ ذيه فإ ن لم يكن حميم فجار يؤ ذيه وذلك قوله عز و جل وَ كَذ لِكَ جَعَلْن ا لِكُلِّ نَبِيٍّ عَدُوًّا مِنَ الْمُجْرِمِينَ
امام صادق عليه السلام فرمود: نبوده ونخواهد بود پيامبر و مؤ منى ، جز آنكه خويشاوندى دارد كه اورا آزار مى دهد، اگر خويشاوند ندارد همسايه اى كه اذيتش كند، واين معناى قول خداى عز وجل است كه : (واينچنين براى هر پيامبرى دشمنى از مجرمان قرار داديم ).


حديث

- عنه قال إ ن أ صابكم تمحيص فاصبروا فإ نما يبتلى الله المؤ منين و لم يزل إ خوانكم قليلاأ لاوإ ن أ قل أ هل المحشر المؤ منون
امام صادق عليه السلام فرمود: اگر برايتان گرفتارى پيش آمد صبر كنيد، زيرا خداوند مؤ منين را در بوته آزمايش قرار مى دهد، وبرادران دينيتان هميشه اندك مى باشند، وكمترين افراد در محشر مؤ منين هستند.


حديث

- عن أ بى جعفر ع قال :
أ صاب القحط قوما فى زمان هود النبى فأ توه ليستسقى لهم فخرجت عليهم من منزله عجوز سليطة صياحة فقالت فلم لايستسقى لنفسه فقالوا أ رشدينا إ ليه قالت هوفى زرع له يستسقيه فأ توه فأ تيناه فإ ذا هوكلما زرع بابا قام فصلى ركعتين فالتفت إ ليهم فقال ما حاجتكم قالوا جئناك فى حاجة فرأ ينا أ عجب مما جئنا قال وما رأ يتم قالوا رأ ينا عجوزا خرجت من منزلك سليطة صياحة فصاحت فى وجوهنا فقال تلك امرأ تى و إ نى لا حب طول بقائها فقالوا يا نبى الله وما تحب من طول بقائها قال إ نه ليس من مؤ من إ لاوله من يؤ ذيه فأ نا أ حمد الله أ ن جعل الذى يؤ ذينى تحت يدى ولولاذلك لسلط على شرا منها
امام باقر عليه السلام فرمود: در زمان حضرت هود عليه السلام عده اى گرفتار قحطى شدند، آنان نزد هود رفتند تا دعا كند خداوند باران رحمتش را نازل كند، در اين هنگام پيرزنى بدزبان وفحاش از منزل هود خارج شد وگفت : چرا هود براى خودش چنين دعايى نمى كند؟ مردم گفتند: ما را به نزد اوببر، گفت : اواكنون در ميان مزرعه مشغول آبيارى است ، به آنجا برويد، ما نزد اورفتيم ، هود هر قسمتى را كه زراعت مى كرد مى ايستاد ودوركعت نماز مى خواند، در اين هنگام هود متوجه آنان گشت وگفت : حاجت شما چيست ؟ گفتند: ما براى حاجتى آمديم ولى چيزى شگفت انگيزتر از حاجت خود مشاهده كرديم . گفت : چه ديديد؟ گفتند: پير زن بدزبان وفحاشى را ديديم كه از منزلت خارج شد وبر سر ما فرياد كشيد.
فرمود: اوهمسر من است ومن دوست دارم كه سالها زنده بماند، گفتند: اى پيامبر خدا! چرا خواهان طول عمر اوهستى ؟ گفت : زيرا هيچ مؤ منى نيست ، جز آنكه كسى را دارد كه اذيتش كند، من هم خدا را شكر مى كنم كه اذيت كننده ام را زير دستم قرار داده ، واگر چنين نبود كسى بدتر از اوبر من مسلط مى شد.


حديث

- عن أ مير المؤ منين ع قال :
قال رسول الله ص لوكان المؤ من فى جحر فأ رة لقيض الله له من يؤ ذيه
امير مؤ منان عليه السلام از رسول خدا صلى الله عليه وآله روايت كند كه فرمود: اگر مؤ من در سوراخ موشى هم باشد، خداوند آزاردهنده اى را بر اومى گمارد.


حديث

- وقال المؤ من مكفر
رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود: مؤ من آمرزيده شده است .


حديث

- عنه قال قال رسول الله ص :
لاتذهب الدنيا حتى يذوب قلب المؤ من ولاتذهب الدنيا حتى يكون المؤ من أ ذل من شاة ميتة
اميرمؤ منان عليه السلام از قول رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود: دنيا به آخر نرسد، تا اينكه قلب مومن آب شود، ودنيا تمام نمى شود مگر اينكه مؤ من از يك گوسفند مرده خوارتر شود.


حديث

- عن أ بى جعفر ع قال :
إ ن المؤ من ابتلى بأ هل بيته الخاصة فإ ن لم يكن له أ هل بيت فجاره الا دنى فالا دنى
امام باقر عليه السلام فرمود: مؤ من همواره در زندگى خصوصيش گرفتار است ، اگر هم خانواده اى نداشته باشد گرفتار نزديكترين همسايگانش است .


حديث

- عن الحسن بن على بن أ بى طالب ع قال :
سمعته يقول ما يضر الرجل من شيعتنا أ ى ميتة يموت أ كل السبع أ واحتراق بالنار أ وإ غراق بالماء أ وصلب أ وقتل هووالله صديق شهيد
امام حسن مجتبى عليه السلام فرمود: از پدرم شنيدم كه مى فرمود: شيعه به هر صورتى بميرد زيان نمى بيند، چه خوراك درندگان شود، يا به آتش سوزانده شود، يا در آب غرق شود، يا به دار آويخته شود، يا كشته شود، به خدا قسم ، اوبه هر حال جزء صديقان وشهيدان است .


فصل ششم : در بيان گرفتارى وامتحان مؤ من
 الفصل السادس فى الابتلاء والاختبار

حديث

- من كتاب الصبر والتأ ديب عن أ بى عبد الله ع قال :
إ ن المؤ من ليدعوالله تعالى فى حاجة فيقول الله أ خرت حاجته شوقا إ لى دعائه فإ ذا كان يوم القيامة يقول الله تعالى عبدى دعوتنى فى كذا فأ خرت إ جابتك وثوابك كذا ودعوتنى فى كذا فأ خرت إ جابتك وثوابك كذا قال فيتمنى المؤ من أ نه لم يستجب له دعوة فى الدنيا لما يرى من حسن ثوابه
امام صادق عليه السلام فرمود: مؤ من براى حاجتى خداوند را مى خواند ولكن خداوند مى فرمايد: حاجتش را به خاطر اشتياق به دعايش ‍ به تاءخير انداختم ، هنگامى كه روز قيامت رسد خداوند متعال مى فرمايد: بنده من ! تواز من (در دنيا) حاجتى خواستى ومن اجابتش را به تاءخير انداختم ، ولى ثوابش را به تومى دهم ، وباز حاجت ديگرى خواستى ومن اجابتش را به تاءخير انداختم ، وثوابت دهم ، امام فرمود: در اين هنگام مؤ من آرزومى كند اى كاش ! هرگز حاجتهاى من در دنيا بر آورده نشده بود، واين به خاطر ثوابهاى خوبش است .


حديث

- عن أ بى الحسن موسى ع قال :
إ ن الله عز وجل يقول إ نى لم أ غن الغنى لكرامة له على ولم أ فقر الفقير لهوان به على وهومما ابتليت به الا غنياء بالفقراء ولولاالفقراء لم يستوجب الا غنياء الجنة
امام كاظم عليه السلام فرمود: خداى عز وجل مى فرمايد من توانگر را به خاطر شرافتش نزد خودم توانگر نساختم ، وفقير را براى خواريش در نظرم فقير نكردم ، بلكه اين از چيزهايى است كه توانگران را به وسيله فقرا آزمودم ، واگر فقرا نبودند، توانگران سزاوار بهشت نمى شدند.


حديث

- عن أ بى جعفر ع قال :
إ ن ملكين هبطا من السماء فالتقيا فى الهواء فقال أ حدهما لصاحبه فيم هبطت قال بعثنى الله إ لى بحر أ يلة أ حشر سمكة إ لى جبار من الجبابرة تشهى عليه سمكة فى ذلك البحر فأ مرنى أ حشر إ لى الصياد سمك ذلك البحر حتى يأ خذها له ليبلغ الله بالكافر غاية مناه فى كفره وقال الا خر ففيم بعثت أ نت فقال بعثنى الله فى أ عجب من الذى بعثك فيه بعثنى إ لى عبده المؤ من الصائم القائم المجتهد المعروف دعاؤ ه وصلاته فى السماء لا كفئ قدره التى طبخها لا فطاره ليبلغ الله بالمؤ من الغاية فى اختبار إ يمانه
امام باقر عليه السلام فرمود: دوفرشته هنگام فرودشان از آسمان به زمين با يكديگر ملاقات كردند، يكى از آن دوبه ديگرى گفت : چرا به طرف زمين مى روى ؟ گفت : خداوند مرا به طرف درياى ابله ماءمور كرد تا يك ماهى را به سوى ستمگرى از ستمگران كه ميل به آن پيدا كرده بود برانم ، لذا به من فرمان داد كه ماهيهاى اين دريا را به سوى صياد سوق دهم كه آن ماهى را براى آن ستمگر صيد كند، تا خداوند نهايت آرزوى كافر را برآورد.
فرشته ديگر گفت : توبراى چه فرستاده شده اى ؟ گفت : ماءموريت من از جانب خداوند از كار تونيز شگفت انگيزتر است ، خداوند مرا به سوى مؤ منى روزه دار شب زنده دار كوشاى در عبادت كه دعا ونمازش در آسمان مشهور است ، فرستاده تا ظرف غذايى را كه براى افطارش آماده نموده وارونه سازم ، تا خداوند بدين وسيله ايمانش را به خوبى امتحان كند.


حديث

- عن أ بى عبد الله ع قال :
إ ن الله أ هبط ملكا إ لى الا رض فلبث فيها دهرا طويلاثم عرج إ لى السماء فقيل له ما رأ يت قال رأ يت عجائب كثيرة ومن أ عجب ما رأ يت أ نى رأ يت متقلبا فى نعمك يأ كل رزقك ويدعى الربوبية لنفسه فعجبت من جرأ ته عليك ومن حلمك منه فقال الله أ فمن حلمى عجبت فإ نى قد أ ملكته أ ربعمائة عام لايضرب عليه عرق ولايريد من الدنيا شيئا إ لاأ تاه ولايتغير عليه مطعم ولامشرب
امام صادق عليه السلام فرمود: خداوند فرشته اى را به سوى زمين فرستاد، اومدتى طولانى در زمين توقف كرد، سپس به طرف آسمان بازگشت ، از اوپرسيده شد: چه ديدى ؟ گفت : شگفتيهاى بسيارى ديدم ك و از عجيب ترين مشاهداتم كسى بود كه نعمتهاى تورا وارونه مى كرد، رزق و روزى تورا مى خورد ولكن خودش را خدا مى دانست ، از جراءت اوو بردبارى تودر شگفت شدم ، خداوند فرمود: ايا از بردبارى من به شگفت نيامدى ؟ من به اوچهار صد سال عمر دادم ، هرگز مريض نشد، واز دنيا چيزى نواست مگر اينكه به اودادم ، وهيچ تغييرى در غذا ونوشيدنى او ندادم .


حديث

- عنه قال إ ن الله يذود العبد المؤ من عما يكره مما يشتهى المؤ من كما يذود الرجل البعير الا جرب عن إ بله مما ليس منها
امام صادق عليه السلام فرمود: خداوند بنده مؤ من را از آنچه بدش آيد ومؤ من ميل فراوان به آن دارد دور مى كند، همانگونه كه انسان شتر گرى را كه جزء شترانش نيست دور مى كند.


حديث

- عنه قال بينا موسى ص يمشى على ساحل البحر إ ذ جاء صياد فخر للشمس ساجدا وتكلم بالشرك ثم أ لقى شبكته فأ خرجها مملوة ثم عاد فأ خرج مثل ذلك حتى اكتفى ثم مضى فجاء آخر فتوضأ ثم قام فصلى وحمد الله وأ ثنى عليه ثم أ لقى شبكته فلم يخرج له شى ء ثم أ عاد فخرجت إ ليه سمكة صغيرة فحمد الله وانصرف فقال موسى يا رب جاء عبدك الكافر فأ لقى شبكته ثلاثا فخرجت له مملوة ثم جاء عبدك المؤ من فتوضأ فأ سبغ الوضوء ثم صلى وحمدك ودعاك ثم أ لقى شبكته ثلاثا فخرجت له سمكة صغيرة فحمدك وانصرف فأ وحى الله إ ليه يا موسى انظر عن يمينك فنظر موسى فكشف له الغطاء عما أ عد الله لعبده المؤ من ثم قيل يا موسى انظر عن يسارك فنظر فكشف له الغطاء عما أ عد الله لعبده الكافر ثم قال يا موسى ما ضر هذا ما صنعت به وما نفع هذا ما أ عطيته فقال موسى يا رب حق لمن عرفك أ ن يرضى بما صنعت
امام صادق عليه السلام فرمود: روزى موسى (صلوات الله عليه ) در كنار دريا قدم مى زد، ناگهان صيادى آمد وجلوى خورشيد سجده كرد و كلمات شرك آميز به زبان آورد، سپس دام خود را به دريا انداخت وآن را پر از ماهى بيرون كشيد، دوباره برگشت ومثل دفعه اول مقدار زيادى ماهى صيد كرد ورفت .
بعد شخصى ديگرى آمد، وضوگرفت وبه نماز ايستاد، وحمد وستايش ‍ خداوند را بجا آورد، سپس دام خود را به دريا انداخت ، ولى چيزى به دامش نيافتاد، بار ديگر دام را در آب افكند وفقط يك ماهى كوچك صيد كرد، خداوند را سپاس گفت ورفت .
در اين هنگام موسى گفت : پروردگارا! بنده كافرت آمد ودامش را سه مرتبه انداخت ولبريز از ماهى بيرون آورد، سپس بنده مؤ منت وضوى كاملى گرفت ونماز خواند وسپاس تورا گفت وتورا خواند، ودامش را سه مرتبه به آب انداخت وفقط يك ماهى كوچك صيد كرد وتورا ستايش كرد و رفت !
خداوند به موسى وحى فرمود: به طرف راستت بنگر، موسى نگاه كرد از جلوى ديدگانش حجاب بر طرف شد وجايگاهى را كه خدا براى بنده مؤ منش آماده كرده بود مشاهده نمود، سپس گفته شد: اى موسى ! به طرف چپت نگاه كن ، چون نگاه كرد پرده حجاب كنار رفت جايگاه كافر را كه خدا برايش مهيا نموده بود مشاهده كرد، سپس فرمود: اى موسى ! آنچه را نسبت به مؤ من انجام دادم ضررى برايش نداشت ، وآنچه را نسبت به كافر نمودم سودى نرساندش ، در اين هنگام موسى گفت : پروردگارا! سزاوار است هر كه تورا شناخت به كردارت راضى باشد.


حديث

- عن أ بى جعفر ع قال :
إ ن العبد المؤ من ليكرم على الله حتى لوسأ له الجنة وما فيها أ عطاه ولم ينتقص من ملكه شى ء ولوسأ له موضع قدمه من الدنيا ليحرمه وإ ن العبد الكافر ليهون على الله حتى لوسأ له الدنيا وما فيها لا عطاه ولوسأ له موضع قدمه من الجنة ليحرمه وإ ن الله ليتعاهد المؤ من كما يتعاهد الرجل أ هله بالهدية من الغيبة ويحميه الدنيا كما يحمى الطبيب المريض
امام باقر عليه السلام فرمود: بنده مؤ من نزد خدا به اندازه اى احترام دارد، كه حتى اگر بهشت وهر چه در آن است را بخواهد به اوعطا كند، بدون آنكه از ملك اوچيزى كم گردد، ولى اگر به مقدار يك قدم از دنيا را بخواهد به اونمى دهد، وبنده كافر به اندازه اى نزد خدا خوار وپست است كه اگر دنيا را با آنچه در آن است از اوبخواهد عطايش كند، بدون آنكه از ملك اوچيزى كم گردد، واگر به اندازه يك قدمش از بهشت بخواهد به او نمى دهد، وخدا به وسيله بلاوگرفتارى از بنده مؤ منش دلجويى مى كند، همانطور كه مرد مسافر به وسيله هديه از خانواده اش دلجويى مى كند، واو را از دنيا پرهيز دهد، همانگونه كه پزشك بيمار را پرهيز دهد.


حديث

- عنه قال إ ن الله يعطى الدنيا من يحبه ومن يبغضه ولايعطى الا خرة إ لامن أ حبه وإ ن العبد المؤ من يسأ ل ربه موضع سوط من الدنيا لا يعطيه إ ياه ويسأ له الا خرة فيعطيه ما شاء ويعطى الكافر فى الدنيا قبل أ ن يسأ له ولوسأ له موضع سوط فى الا خرة فلايعطيه إ ياه
امام باقر عليه السلام فرمود: خداوند دنيا را به دوستان و دشمنان خود دهد، وآخرت را فقط به دوستانش دهد، واگر بنده مؤ من از خداوند به اندازه يك جاى تازيانه از دنيا بخواهد به اونمى دهد، واگر بنده مؤ من از خداوند به اندازه يك جاى تازيانه از دنيا بخواهد به اونمى دهد، و اگر از آخرت بخواهد هر چه خواست به اومى دهد، وبه كافر قبل از اينكه بخواهد دنيا دهد، ولى اگر به اندازه جاى تازيانه اى از آخرت بخواهد به او ندهد.