مشكاه الأنوار في غررالاخبار
باب سوم : در كارهاى نيك وحصلتهاى شريف ومانند آنها

ابوالفضل على بن رضى الدين ... الطبرسى

- ۲۶ -


حديث

- سئل أ بوعبد الله ع عن طعام الا سير فقال طعام الا سير على آسره وإ ن كان يراد قتله من الغد فإ نه ينبغى أ ن يطعم ويسقى ويظلل ويرفق به من كافر أ وغيره
از امام صادق عليه السلام در مورد غذا دادن به اسير سؤ ال شد، ايشان فرمود: غذاى اسير به عهده اسير كننده اوست ، واگر بخواهد كه صبحگاهان اورا بكشد بايد غذا وآب اورا بدهد، وبرايش سايه بان تهيه كند، وبه اومهربانى نمايد، چه آن اسير كافر باشد يا غير كافر.


حديث

- عنه قال لا صحابه اتقوا الله وكونوا إ خوة بررة متحابين فى الله مواصلين متراحمين تزاوروا وتلاقوا وتذاكروا أ مرنا وأ حيوه
امام صادق عليه السلام به اصحاب خود فرمود: پرهيزگار باشيد، وبه يكديگر مهر ورزيد، به ديدار وملاقات يكديگر رويد، ودر مورد (ولايت ) ما سخن بگوييد، وآن را زنده نگهداريد.


حديث

- عنه قال ليس منا غير المتواصلين فينا ليس منا غير المتراحمين فينا ليس منا غير المتزاورين فينا ليس منا غير المتباذلين فينا
امام صادق عليه السلام فرمود: از ما نيست كسى كه به خاطر ما پيوستگى (با ديگران ) نداشته باشد، از ما نيست هر كه به خاطر ما مهرورزى نكند، از ما نيست كسى كه به خاطر ما به ملاقات (برادرانش ) نرود، از ما نيست آنه به خاطر ما بذل وبخشش نكند.


فصل بيست وپنجم : در انفاق كردن
الفصل الخامس والعشرون فى الا نفاق

حديث

- عن أ بى عبد الله ع قال :
قال رسول الله ص لم نبعث لجمع المال ولكن بعثنا لا نفاقه
امام صادق عليه السلام از رسول خدا صلى الله عليه وآله نقل كند كه فرمود: خداوند ما را براى جمع كردن مال مبعوث نفرمود، بلكه براى انفاق آن مبعوث كرد.


حديث

- عنه قال أ نفق بالخلف واعلم أ نه من لم ينفق فى طاعة الله ابتلى بأ ن ينفق فى معصية الله واعلم أ ن من لم يمش فى حاجة ولى الله ابتلى بأ ن يمشى فى حاجة عدوالله
امام صادق عليه السلام فرمود: انفاق كن وبه پاداشى كه (بعدا به تومى رسد) يقين داشته باش ، بدان هر كه در راه طاعت خدا انفاق نكند، مبتلى به انفاق كردن در راه معصيت خدا شود، وهر كه به دنبال برآوردن احتياج دوست خدا نرود ناگزير مى شود كه به دنبال برآوردن حاجت دشمن خدا رود.


حديث

- عنه قال مر رسول الله على بلال وعنده كر من تمر فقال يا بلال آمنت أ ن تصبح بها فى نار جهنم أ نفق يا بلال ولانخف من ذى العرش ‍ إ قتارا
امام صادق عليه السلام فرمود: رسول خدا صلى الله عليه وآله از كنار بلال عبور كردند در حالى كه نزد اومقدارى خرما بود، فرمود: اى بلال ! اطمينان دارى كه به وسيله اين خرما به جهنم نمى روى ؟ انفاق كن اى بلال واز خداوند به خاطر فقر وحشت نداشته باش .


حديث

- عن أ بى جعفر ع قال :
إ ن من صلاح الدين وصلاح أ هل الدين وقال الا خر إ ن من صلاح الا سلام و صلاح أ هل الا سلام أ ن تصير الا موال إ لى من يؤ دى فيها الحقوق ويصطنع فيها المعروف وإ ن من فساد الدين وفساد أ هل الدين أ ن تصير الا موال إ لى من لايؤ دى فيها الحق ولايصطنع فيها المعروف عنه مثله إ لاأ نه قال من بقاء الا سلام وبقاء المسلمين وإ ن من فناء الا سلام وفناء المسلمين
امام باقر عليه السلام فرمود: مصلحت دين واهل دين به عبارت ديگر: مصلحت اسلام ومسلمين اين است كه اموال در دست افرادى قرار گيرد كه حقوق آن را ادا كنند، وبا آن كارهاى نيك انجام دهد، و از مفسده دين واهل دين اين كه اموال در دست كسى قرار گيرد كه حقوق آن را نمى پردازد وآن را در راه نيك مصرف نمى كند.


حديث

- عن أ بى عبد الله ع قال :
إ ن الله إ ذا أ نعم على عبد نعمة لم يسلبه إ ياها ما استقام حتى يتغير عن طاعة الله فإ ذا تغير عن طاعة الله تغير الله له عند ذلك
امام صادق عليه السلام فرمود: خداوند هر گاه بر بنده اى نعمت دهد، مادامى كه در طاعت خدا استوار باشد، آن را از اونمى گيرد، مگر اينكه از طاعت خدا رويگردان شود، پس هر گاه از طاعت خدا رويگرداند، خداوند نيز نعمت را بر مى گرداند.


حديث

- عن الباقر ع قال :
أ يما رجل منكم رأ ى فى نفسه وولده أ وماله وأ هله غيرا فليستعن ربه و يستغفره ثم قال الباقر ع وأ نا أ ضمن له إ ذا هوفعل ذلك وعلى الله أ ن يعينه ويرجع له ما أ حب
امام باقر عليه السلام فرمود: هر مردى از شما در خود يا فرزندان يا مال وفاميش تغييرى (در نعمتهايى كه به اوداده شده ) مشاهده كرد، بايد از خدا يارى بخواهد واز اوطلب آمرزش نمايد. سپس فرمود: من اورا ضمانت مى كنم كه اگر اين كار را بكند؛ خداوند به اوكمك كند وهر چه بخواهد به اوبرسد.


فصل بيست وششم : در نااميدى وبى نيازى از مردم
الفصل السادس والعشفى اليأ س والاستغناء عن الناس

حديث

- عن أ بى عبد الله ع قال :
اشتدت حال رجل من أ صحاب النبى فقالت له امرأ ته لوأ تيت رسول الله ص فسأ لته فجاء إ لى النبى فلما رآه النبى قال من سأ لنا أ عطيناه ومن استغنى أ غناه الله فقال الرجل ما يعنى غيرى فرجع إ لى امرأ ته فأ علمها فقالت إ ن رسول الله بشر فأ علمه فأ تاه فلما رآه رسول الله قال من سأ لنا أ عطيناه ومن استغنى أ غناه الله حتى فعل الرجل ما ذكرته ثلاثا ثم ذهب الرجل فاستعار معولاثم أ تى الجبل فصعده فقطع حطبا ثم جاء به فباعه بنصف مد من دقيق فرجع فأ كلوه ثم ذهب من الغد فصعده فجاء بأ كثر من ذلك فباعه فلم يزل يعمل ويجمع حتى اشترى معولاثم جمع حتى اشترى بكرين وغلاما ثم أ ثرى حتى أ يسر فجاء النبى ص فأ علمه كيف جاء يسأ له وكيف سمع النبى فقال ص قد قلت لك من سأ لنا أ عطيناه ومن استغنى أ غناه الله
امام صادق عليه السلام فرمود: زندگانى يكى از اصحاب حضرت رسول صلى الله عليه وآله بسيار سخت شد، همسرش گفت : اى كاش نزد رسول خدا مى رفتى واز اودرخواست كمك مى نمودى ، آن مرد خدمت رسول خدا صلى الله عليه وآله آمد، وچون پيامبر اورا ديد فرمود: هر كه از ما طلب كند ما به اوعطا مى كنيم ، وهر كه بى نيازى جويد خدايش ‍ بى نياز كند. مرد با خود گفت : مقصودش غير از من نيست ، به سوى همسرش آمد وجريان را برايش گفت ، زن گفت : رسول خدا هم بشر است ، بايد وضع خود را به اومى گفتى ، مرد نزد رسول خدا صلى الله عليه وآله آمد وچون حضرت اورا ديد فرمود: هر كه از ما طلب نمايد به اوعطا كنيم و هر كه بى نيازى بجويد خداوند بى نيازش كند، تا سه مرتبه آن مرد اين كار را تكرار كرد.
سپس رفت وكلنگى را عاريه گرفت وبه بالاى كوه رفت وبا آن مقدارى هيزم جمع كرد، وآن را آورده به نصف مد (نيم چارك ) آرد فروخت ، وآن را به خانه برد وبخوردند، فردا هم رفت واز آن كوه بالارفته وبيشتر از آن هيزم آورد وفروخت ، وهمواره كار مى كرد ومى اندوخت تا خودش كلنگى خريد، باز هم اندوخت تا اينكه دوشتر ويك غلام خريد، سپس ادامه داد تا ثروتمند وبى نياز شد، سپس خدمت پيغمبر صلى الله عليه وآله رسيد و گزارش داد كه چگونه براى طلب حاجت آمد واز پيغمبر چه شنيد، پيامبر صلى الله عليه وآله فرمود: من كه گفتم هر كه از ما طلب كند ما عطايش ‍ كنيم ، وهر كه بى نيازى جويد خدايش بى نياز كند.


حديث

- عن الباقر ع قال :
من تيسر مما فاته أ راح بدنه
امام باقر عليه السلام فرمود: هر كه نسبت به از دست رفته اش به آسانى گذشت بدنش آرام گيرد.


حديث

- عن أ بى عبد الله ع قال :
أ روح الروح اليأ س عن الناس
امام صادق عليه السلام فرمود: بهترين راحتى ها نااميدى از مردم است .


حديث

- عنه ع قال :
طلب الحوائج إ لى الناس استلاب للعزة ومذهبة للحياء واليأ س مما فى أ يدى الناس عز للمؤ من فى دينه والطمع هوالفقر الحاضر
امام صادق عليه السلام فرمود: حاجت خواستن از مردم موجب سلب عزت ورفتن حيا گردد، ونوميدى از آنچه در دست مردم است موجب عزت مؤ من در دينش است ، وطمع همان فقر موجود است .


حديث

- عن أ بى عبد الله ع قال :
طلب الحوائج إ لى الناس هوالفقر الحاضر
امام صادق عليه السلام فرمود: حاجت خواستن از مردم همان فقر موجود است .


حديث

- عن الباقر ع قال :
أ ظهر اليأ س مما فى أ يدى الناس فإ ن ذلك هوالغنى وإ ياك والطمع فإ نه الفقر الحاضر
امام باقر عليه السلام فرمود: از آنچه در دست مردم است قطع اميد كن ، زيرا اين قطع اميد كردن ؛ خود بى نيازى است واز طمع بپرهيز، زيرا كه اوفقر حاضر است .


حديث

- عن الصادق ع قال :
اتقوا الله وقوا أ نفسكم بالاستغناء عن طلب الحوائج واعلموا أ ن من خضع لصاحب سلطان جائر أ ولمن يخالفه فى دينه طلبا لما فى يديه من دنياه أ خمله الله ومقته عليه ووكله إ ليه فإ ن هوغلب على شى ء من دنياه فصار إ ليه منه شى ء نزع الله البركة منه ولم يؤ جره على شى ء ينفعه منه فى حج و لاعتق ولابر
امام صادق عليه السلام فرمود: پرهيزگار باشيد وخود را بى نياز از طلب حاجتها نگاهداريد، وبدانيد كه هر كس براى سلطانى ستمگر يا براى كسى كه در ين با اومخالف است براى طلب كردن آنچه دارد فروتنى نمايد، خداوند او ‍را گمنام كند و ‍مورد غضبش قرار دهد و ‍او ‍را به خودش واگذارد، ‍و ‍اگر بر مقدارى از دنيا سلطان غالب شود، و چيزى از آن به اوبرسد، خداوند بركت را از اوسلب كند، وبه اوپاداشى در مقابل آنچه براى حج و آزاد كردن بنده و ‍كار نيكش انفاق نموده ندهد.