فصل هفدهم : در احترام به پيران
الفصل السابع عشر فى إ كرام الشيوخ
حديث
- عن أ مير المؤ منين ع قال :
قال رسول الله ص إ ن من حق إ جلال الله عز وجل إ كرام ثلاثة
ذوالشيبة المسلم وذوالمقسط وحامل القرآن غير الجافى ولاالغالى
فيه
اميرالمؤ منين عليه السلام از رسول
خدا نقل كند كه فرمود: از حق بزرگداشت خداوند عز وجل احترام
گذاشتن به سه طايفه است : مسلمان پير، شخص عادل ، ومفسر قرآن
كه در آن كم نگويد ودر آن غلو نكند. |
حديث
- وقال ما أ كرم شاب شيخا لسنه إ
لاقيض الله له عند كبر سنه من يكرمه
رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود:
هيچ جوانى به پير مردى احترام نگذاشت مگر اينكه خداوند هنگام
پيرى كسى را برايش مقدر كند كه به اواحترام گذارد. |
حديث
- وقال إ ن الله ليستحى أ ن يعذب
الشيخ الكبير
رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود:
خداوند حيا مى كند كه پيرمرد را عذاب كند. |
حديث
- عن ابن عباس قال قال رسول الله ص :
ليس منا من لم يرحم صغيرنا ولم يوقر كبيرنا
رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود:
از ما نيست كسى كه به كوچك ما رحم نكند وبه بزرگ ما احترام
نگذارد. |
حديث
- قال ص بجلوا المشايخ فإ ن تبجيل
المشايخ من إ جلال الله عز و جل ومن لم يبجلهم فليس منا
رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود:
به بزرگان احترام بگذاريد، زيرا احترام گذاردن به بزرگان موجب
بزرگداشت خداوند است ، و هر كه به بزرگان احترام نگذارد از ما
نيست . |
حديث
- وقال أ لاأ نبئكم بخياركم قالوا بلى
يا رسول الله قال أ طولكم أ عمارا إ ذا سددوا
رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود:
آيا آگاه كنم شما را به بهترينتان ؟ گفتند: بلى اى رسول خدا،
فرمود: بهترين شما پيرترين شما در راه راست است . |
حديث
- عن الصادق عن آبائه ع قال :
جاء رجلان إ لى النبى شيخ وشاب فتكلم الشاب قبل الشيخ فقال
النبى الكبير الكبير
امام صادق عليه السلام از پدران
بزرگوارش نقل كند كه : دونفر به حضور پيامبر صلى الله عليه
وآله رسيدند كه يكى پيرمردى بود وديگرى جوانى ، جوان قبل از
پيرمرد شروع به سخن كرد، پيامبر صلى الله عليه وآله فرمود:
بزرگ بزرگ . |
حديث
- عن الصادق ع قال :
يا صاحب الشعر الا بيض والقلب الا سود أ مامك النار وخلفك ملك
الموت فما ذا تريد أ ن تعمل كنت صبيا وكنت جاهلاوكنت شابا وكنت
فاسقا وكنت شيخا وكنت مرائيا فأ ين أ نت وأ ين عملك
امام صادق عليه السلام فرمود: اى سفيد
موى سياه قلب ، پيش رويت آتش وپست سرت قابض الارواح است ، مى
خواهى چه كنى ؟ كودك بودى ونادان ، جوان بودى وفاسق ، پيرمرد
بودى ورياكننده ، كجائى و عملت كجاست ؟ |
حديث
- عنه ع قال :
قال رسول الله ص من عرف فضل كبير لسنه فوقره آمنه الله من فزع
يوم القيامة
رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود:
هر كه مقام پيرمردى را به جهت گذشت سن اوبداند واورا احترام
كند، خداوند خاطر اورا از هراس روز قيامت آسوده سازد. |
حديث
- ومر برسول الله رجل وهوفى أ صحابه
فقال بعض القوم مجنون فقال النبى ص بل هذا رجل مصاب إ نما
المجنون عبد أ وأ مة أ بليا شبابهما فى غير طاعة الله
مردى از كنار رسول خدا صلى الله عليه
وآله مى گذشت ، در حاليكه ايشان ميان يارانشان بودند، يكى از
جمعيت گفت : اين ديوانه است ، پيامبر صلى الله عليه وآله
فرمود: بلكه اومردى سالم است ، ديوانه مرد و زنى است كه جوانى
خود را در غير اطاعت خدا صرف كرده اند. |
حديث
- عن الصادق عن النبى ص قال إ ذا بلغ
المرء أ ربعين سنة آمنه الله من الا دواء الثلاثة من الجنون
والجذام والبرص فإ ذا بلغ الخمسين خفف الله عليه حسابه فإ ذا
بلغ الستين رزقه الله الا نابة إ ليه فإ ذا بلغ السبعين أ حبه
الله وأ هل السماء فإ ذا بلغ الثمانين أ مر الله عز وجل بإ
ثبات حسناته وإ لقاء سيئاته فإ ذا بلغ التسعين غفر الله عز وجل
له ما تقدم من ذنبه وما تأ خر و كتب أ سير الله فى الا رض
امام صادق عليه السلام از پيامبر اكرم
صلى الله عليه وآله نقل كند كه فرمود: چون مرد به چهل سالگى
رسد خداوند اورا از سه مرض حفظ كند: از ديوانگى وجذام وپيسى
، چون به پنجاه سالگى رسد خداوند حسابش را سبك گيرد، وچون به
شصت سالگى رسد خداوند به اوتوفيق توبه كردن را روزى كند، هر
گاه به هفتاد سالگى رسيد خدا واهل آسمان دوستش بدارند، وهر گاه
به هشتاد رسيد خداوند فرمان به نوشتن حسناتش وحذف بديهايش
دهد، وهر گاه به نود سال رسيد خداوند گناهان گذشته و آينده اش
را ببخشايد، وجزء اسيران خدا در زمين بحساب آيد |
حديث
- قال رسول الله ص :
إ ن الله ليكرم أ بناء السبعين ويستحى من أ بناء الثمانين أ ن
يعذبهم
رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود:
خداوند هفتاد ساله ها را احترام كند، واز هشتاد ساله ها حيا
دارد كه آنها را عذاب كند. |
حديث
- وقال الشيخ فى أ هله كالنبى فى أ
مته
رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود:
پير در بين خانواده اش همچون پيغمبر در بين امتش مى باشد. |
حديث
- وقال إ ذا بلغ الرجل أ ربعين سنة
ولم يغلب خيره شره قبل الشيطان بين عينيه وقال هذا وجه لايفلح
رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود:
چون مرد به چهل سالگى رسد وخيرش از شرش بيشتر نباشد؛ شيطان بين
دوچشمش را ببوسد، اين چهره اى است كه رستگار نگردد. |
حديث
- وقال النبى ص من جاوز الا ربعين ولم
يغلب خيره شره فليتجهز إ لى النار
رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود:
هر كه از چهل سالگى گذشت وخيرش از شرش بيشتر نبود؛ بايد آماده
دوزخ شود. |
حديث
- وقال الباقر ع إ ذا بلغ الرجل أ
ربعين سنة نادى مناد من السماء قد دنا الرحيل فأ عد الزاد
امام باقر عليه السلام فرمود: هنگامى
كه مرد به چهل سالگى رسد منادى از آسمان ندا كند: كوچ نزديك
است توشه برگير. |
حديث
- عن عبد الله بن أ بان عن الرضا ع
قال :
يا عبد الله عظموا كباركم وصلوا أ رحامكم فليس تصلونهم بشى ء أ
فضل من كف الا ذى عنهم
حضرت رضا عليه السلام فرمود: اى بنده
خدا! پيرانتان را بزرگ شماريد، وصله رحم كنيد، هيچ صله رحمى
بهتر از اذيت نكردن خويشاوندان نيست . |
حديث
- عن أ بى عبد الله ع قال :
ما مشى الحسين بين يدى الحسن ع قط ولابدره بمنطق إ ذا اجتمعا
تعظيما له
امام صادق عليه السلام فرمود: امام
حسين عليه السلام هرگز جلوتر از امام حسن راه نرفت ، ودر سخن
گفتن در بين جمع از اوپيش نگرفت ، به جهت احترام به او. |
حديث
- وعن النبى ص قال من عاش فى الا سلام
ستين سنة حق على الله أ ن لايعذبه بالنار ومن عاش فى الا سلام
سبعين سنة آمنه الله من الفزع الا كبر ومن عاش فى الا سلام
ثمانين سنة رفع عنه القلم ولايحاسب معه
پيامبر صلى الله عليه وآله فرمود: هر
كه شصت سال مسلمان باشد خدا اورا به آتش عذاب نمى كند، وهر كه
هفتاد سال مسلمان باشد او را از عذاب دردناك حفظ كند، وهر كه
هشتاد سال مسلمان زندگى كند قلم محاسبه از اوبرداشته شود وحساب
وكتاب نشود. |
حديث
- عن الصادق ع قال :
يؤ تى بالشيخ يوم القيامة فيدفع إ ليه كتابه ظاهره مما يلى
الناس لايرى إ لا مساوئ فيطول ذلك عليه فيقول يا رب أ تأ مرنى
إ لى النار فيقول الجبار جل جلاله يا شيخ إ نى أ ستحى أ ن أ
عذبك وقد كنت تصلى فى دار الدنيا اذهبوا بعبدى إ لى الجنة
امام صادق عليه السلام فرمود: پيرمرد
را روز قيامت بياورند و نامه عملش را به دستش دهند، به طورى كه
پشت نامه به سوى مردم باشد، جز بدى وگناه نبيند، وببيند كه اين
نامه بس طولانى است ؛ عرض كند: پروردگارا! آيا دستور مى دهى كه
داخل آتش روم ؟ خداوند جبار جل جلاله مى فرمايد: اى پير! من
شرم دارم كه تورا عذاب كنم در حاليكه تودر دنيا همواره برايم
نماز مى خواندى ، بنده مرا به بهشت ببريد. |
حديث
- وعنه ع قال :
وإ ذا بلغ العبد ثلاثا وثلاثين سنة فقد بلغ أ شده وإ ذا بلغ أ
ربعين سنة فقد بلغ منتهاه وإ ذا طعن فى إ حدى وأ ربعين فهوفى
النقصان وينبغى لصاحب الخمسين أ ن يكون كمن كان فى النزع
امام صادق عليه السلام فرمود: چون
بنده اى به سى وسالگى رسيد به كمال نيرورسيده ، وچون به چهل
سال رسيد به آخرين حد نيرو رسيده ، وچون قدم به چهل سالگى نهاد
احساس كمبود كند، وپنجاه ساله را شايسته است كه مانند كسى باشد
كه در حال جان كندن است . |
فصل هجدهم : درباره جوانان
الفصل الثامن عشر فى ذكر الشبان
حديث
- عن أ نس قال قال رسول الله ص :
ما من شى ء أ حب إ لى الله عز وجل من شاب تائب
رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود:
هيچ چيز نزد خداوند عز وجل محبوبتر از جوان توبه كننده نيست . |
حديث
- وقال خير شبابكم من تشبه بكهولكم
وشر كهولكم من تشبه بشبابكم
رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود:
بهترين جوانان شما كسانيند كه خود را همانند پيران كنند،
وبدترين پيران شما آنانند كه خود را شبيه به جوانان كنند. |
حديث
- وقال ما من شاب ينشأ فى عبادة الله
حتى يموت على ذلك إ لا أ عطاه الله أ جر تسعة وتسعين صديقا
رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود:
هر جوانى كه مشغول عبادت خدا شود واز دنيا برود خداوند ثواب
نود ونه صديق را به اوعطا كند. |
حديث
- عن ابن عباس قال قال رسول الله ص :
ما فى الدنيا شى ء أ حب إ لى الله عز وجل من شاب تائب وما فى
الدنيا شى ء أ بغض إ لى الله من شيخ زان
رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود:
هيچ چيز در دنيا نزد خداوند عز وجل محبوبتر از جوان توبه كننده
نيست ، وهيچ چيز در دنيا نزد خداوند مبغوضتر از پيرمرد زناكار
نمى باشد. |
حديث
- وقال لاتزول قدما العبد يوم القيامة
حتى يسأ ل عن أ ربع عن عمره فيما أ فناه وعن شبابه فيما أ بلاه
وعن علمه كيف عمل به وعن ماله من أ ين اكتسبه وفيما أ نفقه
رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود:
در روز رستاخيز هيچ بنده اى قدم از قدم بر ندارد تا از چهار
چيز بازپرسى شود: از عمرش كه در چه كارى گذرانده ، از جوانيش
كه در چه راهى صرف كرده ، واز دانشش كه چگونه به آن عمل نموده
، واز ثروتش كه از چه راهى به دست آورده ، ودر چه راهى خرج
نموده . |
حديث
- وقال اغتنم خمسا قبل خمس شبابك قبل
هرمك وصحتك قبل سقمك وفراغك قبل شغلك وحياتك قبل موتك وغناك
قبل فقرك
رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود:
پنج چيز را قبل از پنج چيز غنيمت شمار: جوانيت را قبل از پيرى
، سلامتت را قبل از بيمارى ، آسودگيت را قبل از گرفتارى ،
زندگانيت را قبل از مرگ ، بى نيازيت را قبل از فقر ونيازمندى . |
حديث
- وقال من آتاه الله جمالاومالافعف فى
جماله وبذل من ماله دخل الجنة
رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود:
هر كه را خدا زيبايى و مال عطا فرمود: ودر زيبائيش عفيف ودر
مالش بخشنده بود؛ داخل بهشت شود. |
حديث
- وكان شاب على عهد رسول الله ص يلبس
ومهناه فلما مات رسول الله قصر وتشمر للعبادة فقالوا يا فلان
لوفعلت هذا ورسول الله حى لقرت عينه قال وكان لى أ مانان فمضى
أ حدهما وبقى الا خر قال الله عز وجل وَ م ا ك انَ اللّ هُ
لِيُعَذِّبَهُمْ وَ أَنْتَ فِيهِمْ فقد مضى هذا وقال الله
تعالى وَ م ا ك انَ اللّ هُ مُعَذِّبَهُمْ وَ هُمْ
يَسْتَغْفِرُونَ ولاأ زال أ جتهد
در زمان پيامبر صلى الله عليه وآله
جوانى بود خدمت حضرت مى كرد، پس از وفات پيامبر صلى الله عليه
وآله همت بر عبادت نمود، به او گفتند: فلانى ؛ اگر اين كار را
در زمان زندگانى رسول خدا صلى الله عليه وآله مى كردى شادمان
مى شد، گفت : براى من دوفرصت بود، يكى تمام شد و ديگرى باقى
مانده ، خداوند عز وجل فرمود: (خداوند عذاب نمى كند آنها را در
حالى كه تودر بين آنهايى )، اين امر (وجود پيامبر) گذشت ،
وخداوند تعالى فرمود: (وخداوند عذاب كننده آن ها نيست در حالى
كه آنها طلب آمرزش مى كنند) ومن دائما تلاش (در استغفار) مى
كنم . |
فصل نوزدهم : در راستگويى وچشم پوشى از عيبهاى
مردم ومنع از غيبت
الفصل التاسع عشر فى الصدق والاشتغال عن عيوب الناالنهى
عن الغيبة
حديث
- من كتاب المحاسن :
عن أ بى عبد الله ع قال :
إ ن الله تبارك وتعالى لم يبعث نبيا قط إ لابصدق الحديث وأ داء
الا مانة إ لى البر والفاجر
امام صادق عليه السلام فرمود: خداى
تبارك وتعالى هرگز پيغمبرى را مبعوث نفرمود؛ جز با راستگويى
واداء امانت به نيكوكار و بدكار. |
حديث
- عنه ع قال :
من صدق لسانه زكا عمله
امام صادق عليه السلام فرمود: هر كه
زبانش راست باشد كردارش پاك است . |
حديث
وقال وجد فى ذوابة سيف رسول الله
صحيفة فيها صل من قطعك وأ عط من حرمك وقل الحق ولوعلى نفسك
امام صادق عليه السلام فرمود: در غلاف
شمشير رسول خدا صلى الله عليه وآله نوشته اى پيدا شده كه در آن
نوشته بود: پيوند كن با كسى كه با توقطع رابطه نموده ، وعطا كن
به كسى كه تورا محروم ساخته ، و حق را بگوگر چه بر ضررت باشد. |
حديث
- عنه ع قال :
إ ن العبد ليصدق حتى يكتب عند الله عز وجل من الصادقين ويكذب
حتى يكتب عند الله من الكاذبين وإ ذا صدق قال الله صدق وبر وإ
ذا كذب قال الله كذب وفجر
امام صادق عليه السلام فرمود: بنده
راست مى گويد، تا آنجا كه نزد خداوند عز وجل از راستگويان
محسوب مى گردد، ودروغ مى گويد، تا آنجا كه نزد خداوند از
دروغگويان محسوب مى شود، وچون بنده راست گويد، خداوند بفرمايد:
راست گفت وخوب كارى كرد، وهر گاه دروغ گويد، خداوند بفرمايد:
دروغ گفت وبدكارى كرد. |
حديث
- وقال على ع الصدق يهدى إ لى البر
والبعوإ لى الجنة وما يزال أ حدكم يصدق حتى لايبقى فى قلبه
موضع إ برة من كذب حتى يكون عند الله صادقا
على عليه السلام فرمود: راستگويى به
سوى نيكى هدايت مى كند، ونيكى به سوى بهشت دعوت مى كند،
ومادامى كه هر يك از شما راست گويد در قلبش سر سوزنى از اثر
دروغ باقى نماند، تا اينكه نزد خداوند از راستگويان باشد. |
حديث
- وقال أ يضا إ ن من حقيقة الا يمان أ
ن يؤ ثر العبد الصدق حيث يضر على الكذب حيث ينفع ولايعدوالمرء
بمقالة عمله
على عليه السلام فرمود: از حقيقت
ايمان است كه بنده راستى گزيند، تا آنجا كه از دروغ نافع نيز
بگريزد، وسخنش از مرز دانشش تجاوز نكند. |
حديث
- وقال أ يضا فى خطبة طويلة أ يها
الناس أ لافاصدقوا إ ن الله مع الصادقين وجانبوا الكذب فإ نه
مجانب للا يمان أ لاإ ن الصادق على شفا منجاة وكرامة أ لاإ ن
الكاذب على شفا ردى وهلكة
على عليه السلام ضمن خطبه اى طولانى
فرمود: اى مردم ! مواظب باشيد كه راست بگوييد، زيرا خداوند
ياور راستگويان است ، واز دروغ كناره گيرديد، زيرا كه دروغ
ايمان را درومى كند، آگاه باشيد! كه راستگوبر لبه رستگارى
وشرافت است ، ودروغگوبر لبه پرتگاه وهلاكت است . |
حديث
- عن على بن الحسين ع قال :
أ ربع من كن فيه كمل إ سلامه ومحصت ذنوبه ولقى ربه وهوعنه راض
وفاء لله بما يجعل على نفسه للناس وصدق لسانه مع الناس
والاستحياء من كل قبيح عند الله وعند الناس وحسن خلقه مع أ هله
على بن الحسين عليه السلام فرمود:
چهار چيز است كه در هر كس باشد اسلامش كامل وگناهانش پاك گردد،
وپروردگارش را در حاليكه از اوخوشنود است ملاقات كند: وفا كردن
به عهد وپيمانى كه با مردم دارد، وراست بودن زبانش با مردم ،
واز هر چه نزد خدا ومردم زشت است شرم كردن ، وبا خانواده خود
خوشرفتار بودن . |
حديث
- عن أ بى عبد الله ع قال :
كونوا دعاة للناس إ لى الخير بغير أ لسنتكم ليروا منكم
الاجتهاد والصدق و الورع
امام صادق عليه السلام فرمود: مردم را
به وسيله غير زبان خود به سوى خير ونيكوكارى دعوت كنيد، تا
مردم كوشش در عبادت و راستگويى وپرهيزگارى شما را ببينند. |
حديث
- عن الباقر ع قال :
يا ربيع إ ن الرجل ليصدق حتى يكتب عند الله صديقا
امام باقر عليه السلام فرمود: اى ربيع
! مرد راست مى گويد به درجه اى كه نزد خداوند جزء صديقان قرار
داده مى شود. |
حديث
- عن الرضا ع قال :
إ نا أ هل بيت نرى ما وعدنا علينا دينا كما صنع رسول الله ص
امام رضا عليه السلام فرمود: ما
خاندانى هستيم كه همچون رسول خدا صلى الله عليه وآله وعده هايى
را كه داده ايم مثل دينى به گردنمان مى دانيم . |
حديث
- ومن كتاب روضة الواعظين :
قال النبى ص إ ن أ قربكم منى غدا وأ وجبكم على شفاعة أ صدقكم
لسانا و آداكم للا مانة وأ حسنكم خلقا وأ قربكم من الناس
پيامبر اكرم صلى الله عليه وآله
فرمود: در روز قيامت نزديكترين شما به من ومستحق ترين شما به
شفاعتم ؛ كسى است كه راستگوترين زبان را داشته باشد، واداكننده
ترين شخص در امانت باشد، وخوش اخلاق ترين كس ، ونزديكترينن
شخص به مردم باشد. |
حديث
- قال أ مير المؤ منين ع :
ما شى ء أ حق بطول الحبس من اللسان
اميرمؤ منان عليه السلام فرمود: هيچ
چيزى چون زبان سزاوارتر براى حبس طولانى نيست . |
حديث
- قال الصادق ع لايزال العبد المؤ من
يكتب محسنا ما دام ساكتا فإ ذا تكلم كتب محسنا أ ومسيئا
امام صادق عليه السلام فرمود: بنده مؤ
من تا زمانى كه خاموش باشد، نيكوكار محسوب مى گردد، وچون سخن
گويد نيكوكار يا بدكار نوشته خواهد شد. |
حديث
- قال على بن الحسين ع حق اللسان إ
لزامه عن الخنى وتعويده الخير وترك الفضول التى لافائدة لها
والبر بالناس وحسن القول فيهم
امام سجاد عليه السلام فرمود: حق زبان
وادار كردنش به پرهيز از فحش وبازگشت آن به خير است ، وترك
كردن سخنان اضافى كه فايده اى ندارد، ونيكى به مردم ، وسخن خوب
در ميانشان گفتن . |
حديث
- قال النبى ص تقبلوا لى ست خصال أ
تقبل لكم الجنة إ ذا حدثتم فلاتكذبوا وإ ذا وعدتم فلاتخلفوا وإ
ذا اؤ تمنتم فلاتخونوا وغضوا أ بصاركم واحفظوا فروجكم وكفوا أ
يديكم وأ لسنتكم
رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود:
شش منش را براى من عده دار شويد تا من بهشت را برايتان عهده
دار شوم : چون سخنى نقل كنيد دروغ نگوييد، وچون وعده دهيد تخلف
نكنيد، وچون بر چيزى امين شديد خيانت به امانت نكنيد، وچشمان
خود را از نامحرم بپوشيد، ودامن خود را آلوده نكنيد، ودست
وزبان خود را نگاه داريد. |
حديث
- قال الصادق ع كونوا لنا زينا
ولاتكونوا علينا شينا قولوا للناس حسنا واحفظوا أ لسنتكم
وكفوا عن الفضول وقبح القول
امام صادق عليه السلام فرمود: براى ما
زينت باشيد، نه باعث زشتى وكراهت ، با مردم سخن نيك بگوئيد،
وزبانتان را نگاه داريد، واز زياده گويى وزشت گويى خود را
نگهداريد. |
حديث
- قال أ مير المؤ منين ع :
لايصلح من الكذب جد ولاهزل ولاأ ن يعد أ حدكم صبية ثم لايفى له
و الكذب يهدى إ لى الفجور والفجور يهدى إ لى النار وما يزال أ
حدكم يكذب حتى يقال كذب وفجر وما يزال أ حدكم يكذب حتى لايبقى
فى قلبه موضع إ برة صدق فيسمى عند الله كذابا
اميرالمؤ منين عليه السلام فرمود:
دروغ گفتن چه به صورت جد وچه شوخى روا نيست ، وصحيح نيست كه
انسان فرزندش را وعده اى دهد وبه آن عمل نكند، ودروغگويى انسان
را به كارهاى زشت مى كشاند، وكارهاى زشت انسان را به سوى دوزخ
مى برد، وهميشه اگر يكى از شماها دروغ بگويد، گفته مى شود:
دروغ گفت وبد كارى كرد، وهمواره اگر دروغ بگوييد به اندازه يك
سر سوزن راست در قلب شما نمى ماند، وچنين شخصى نزد خدا از جمله
بسيار دروغگويان ثبت شود. |
حديث
- سئل الباقر ع ما حق الله على العباد
قال أ ن لايقولوا ما لايعلمون
از امام باقر عليه السلام سؤ ال شد:
حق خدا بر بندگان چيست ؟ فرمود: آنچه را نمى دانند نگويند. |
حديث
- سئل النبى ص يكون المؤ من جبانا قال
نعم قيل ويكون بخيلا قال نعم قيل ويكون كذابا قالالا
از پيامبر صلى الله عليه وآله سؤ ال
شد: مؤ من تر سواست ؟ فرمود: بلى ، گفته شد: بخيل است ؟ فرمود:
بلى ، گفته شد: بسيار دروغگو است ؟ فرمود: نه . |
حديث
- وقال من صمت نجا
رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود:
هر كه سكوت كند نجات يابد. |
حديث
- وقال البلاء موكل بالمنطق أ وبالقول
رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود:
بلاء وابسته به زبان گشودن يا سخن است . |
حديث
- وقال إ ن أ كثر خطايا ابن آدم فى
لسانه ومن كف لسانه ستر الله عورته
رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود:
بيشتر اشتباهان آدميزاد در زبانش است ، وهر كه زبانش را
نگهدارد خدا زشتيهايش را پنهان دارد. |
حديث
- وقال من اغتاب مؤ منا بما فيه لم
يجمع بينهما فى الجنة أ بدا و من اغتاب مؤ منا بما ليس فيه
انقطعت العصمة بينهما وكان المغتاب فى النار خالدا فيها وبئس
المصير
رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود:
هر كه غيبت مؤ منى را به آنچه در اوست كند؛ خداوند بين آن دودر
بهشت جمع نكند، وهر كه غيبت كند مؤ منى را به آنچه در اونيست
رشته ارتباط بين آن دواز بين برود، وغيبتت كننده در دوزخ
جاودانى خواهد بود وچه عاقبت بدى است . |
حديث
- قال أ مير المؤ منين ع :
كذب من زعم أ نه ولد من حلال وهويأ كل لحوم الناس بالغيبة
اجتنب الغيبة فإ نها إ دام كلاب النار
اميرالمؤ منين عليه السلام فرمود:
دروغ گفته هر كه گمان كند كه حلال زاده است ؛ در حاليكه
گوشتهاى مردم را به وسيله غيبت مى خورد، از غيبت دورى كن زيرا
غيبت خورش سگهاى جهنم است . |
حديث
- قال الصادق ع من الغيبة أ ن تقول فى
أ خيك ما ستره الله عليه وإ ن من البهتان أ ن تقول فى أ خيك ما
ليس فيه
امام صادق عليه السلام فرمود: بخشى از
غيبت اين است كه عيبى را كه خداوند براى برادر مؤ منت پوشانده
است ظاهر كنى ، وبخشى از بهتان اين است كه آنچه را در برادر مؤ
منت نيست بگويى . |
حديث
- قال الباقر ع بئس العبد عبد يكون ذا
وجهين وذا لسانين يطرى أ خاه شاهدا ويأ كله غائبا إ ن أ عطى
حسده وإ ن ابتلى خذله
امام باقر عليه السلام فرمود: چه بد
بنده اى است بنده اى كه داراى دوچهره ودوزبان باشد، در حضور
برادرش اورا ستايش كند، ودر پشت سر از اوبد گويى كند، اگر دارا
شود بر اورشك برد، واگر گرفتار شود دست از ياريش بردارد. |
حديث
- قال الصادق ع من لقى الناس بوجه
وغابهم بوجه جاء يوم القيامة وله لسانان من نار
حضرت صادق عليه السلام فرمود: هر كه
با مردم با چهره اى برخورد كند ودر پشت سر با چهره اى ديگر از
آنان عيب جويى نمايد؛ روز رستاخيز در حالى كه دوزبان آتشين
دارد به محشر آيد. |
حديث
- وقال عيسى ابن مريم لبعض أ صحابه ما
لاتحب أ ن يفعل بك فلا تفعله بأ حد وإ ن لطم أ حد خدك الا يمن
فأ عطه الا يسر
عيسى بن مريم عليه السلام به يكى از
اصحابش فرمود: آنچه را دوست ندارى درباره ات انجام داده شود به
احدى انجام نده ، واگر كسى گونه راستت را سيلى زد گونه چپت را
برايش آماده كن . |
حديث
- وقال لاتغتب فتغتب ولاتحفر لا خيك
حفرة فتقع فيها فإ نك كما تدين تدان
حضرت عيسى عليه السلام فرمود: غيبت
نكن تا غيبت شوى ، و براى برادرت چاه مكن كه خودت در آن افتى ،
زيرا توهر طور كنى با تو همان شود. |
حديث
- عن السيد ناصح الدين أ بى البركات
عن عبد الله بن خوزاد قال قلت يا رسول الله المؤ من يسرق قال
قد يكون ذلك قال قلت يا رسول الله المؤ من يكذب قال لاإِنَّم ا
يَفْتَرِى الْكَذِبَ الَّذِينَ ل ا يُؤْمِنُونَ
عبدالله بن خوزاد گويد به رسول خدا
صلى الله عليه وآله عرش كردم : مؤ من دزدى مى كند؟ فرمود:
گاهى چنين باشد، گفتم اى رسول خدا! مؤ من دروغ مى گويد؟ فرمود:
نه ، (همانا افتراى دروغين را كسانى مى بندند كه ايمان
ندارند). |
حديث
- قال ع ويل للذى يحدث فيكذب فيضحك به
القلوب ويل له ويل له
رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود:
واى بر كسى كه در نقلش دروغ مى گويد تا دلها به آن بخندد
(يعنى دلهايى را خوشحال نمايد)، واى بر اوواى بر او. |
فصل بيستم : در نگهدارى زبان
الفصل العشرون فى اللسان
حديث
- من كتاب المحاسن :
قال رسول الله ص :
أ مسك لسانك فإ نها صدقة تتصدق بها على نفسك ثم قال ولايعرف
عبد حقيقة الا يمان حتى يخزن لسانه
رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود:
زبانت را نگهدار، زيرا نگهدارى زبان صدقه اى است كه به خودت مى
دهى ، سپس فرمود: هيچ بنده اى حقيقت ايمان را نشناسد تا زبانش
را نگهدارد. |
حديث
- عن أ مير المؤ منين ع من حفظ لسانه
ستر الله عورته
امرالمومنين عليه السلام فرمود: هر كه
زبانش را نگهدارد خداوند زشتيهايش را بپوشاند. |
حديث
- عن أ بى جعفر ع قال :
كان أ بوذر يقول فى خطبته يا مبتغى العلم إ ن هذا اللسان مفتاح
خير ومفتاح شر فاختم على لسانك كما تختم على ذهبك وورقك
امام باقر عليه السلام فرمود: ابوذر
در خطبه اش مى گفت : اى دانش جو! اين زبان كليد خير وكليد شر
است ، پس همانطور كه بر طلاو نقره اى مهر مى زنى ؛ بر زبانت هم
مهر بزن . |
