مشكاه الأنوار في غررالاخبار
باب سوم : در كارهاى نيك وحصلتهاى شريف ومانند آنها

ابوالفضل على بن رضى الدين ... الطبرسى

- ۲۳ -

حديث

- عن أ بى جعفر ع قال :
أ تى رسول الله ص رجل فقال إ ن أ بوى عمرا وإ ن أ بى مضى وبقيت أ مى فبلغ بها الكبر حتى صرت أ مضغ لها كما يمضغ للصبى وأ وسدها كما يوسد للصبى وعلقتها فى مكتل أ حركها فيه لتنام ثم بلغ من أ مرها إ لى أ ن كانت تريد منى الحاجة فلاأ درى أ ى شى ء هووأ ريد منها الحاجة فلاتدرى أ ى شى ء هوفلما رأ يت ذلك سأ لت الله عز وجل أ ن ينبت على ثديا يجرى فيه اللبن حتى أ رضعها قال ثم كشف عن صدره فإ ذا ثدى ثم عصره فخرج منه اللبن ثم قال هوذا أ رضعتها كما كانت ترضعنى قال فبكى رسول الله ص ثم قال أ صبت خيرا سأ لت ربك وأ نت تنوى قربته قال فكافيتها قال لاولابزفرة من زفراتها
امام باقر عليه السلام فرمود: مردى خدمت رسول خدا صلى الله عليه وآله رسيد وعرض كرد: پدر ومادرم پير شده بودند وعمر زيادى كردند، پدرم از دنيا رفته ومادرم باقى مانده است ، به حدى پير شده كه غذا را برايش مى جوم همانطور كه براى طفل مى جوند، وبرايش بالش مى گذارم همانطور كه براى طفل بالش گذاشته مى شود، اورا در گهواره اى قرار مى دهم وحركتش مى دهم تا بخوابد، سپس كارش به حدى رسيده كه از من چيزى مى خواهد ولى نمى داند آن چيز چيست ، ومن از اوچيزى مى خواهم واونمى داند آن چيز چيست ، چون اين حال را ديدم ، از خداى عزوجل خواستم تا بر سينه ام پستانى بروياند ودر آن شير جارى شود تا او را شير دهم ، گفت : سپس روى سينه اش پستانى ظاهر شد، سپس آن را فشرد واز آن شير خارج شد، بعد گفت : اينگونه اورا شير مى دهم همانطور كه مرا شير داد، در اين هنگام رسول خدا صلى الله عليه وآله گريه كرد وفرمود: تو به خير رسيدى ، از پروردگارت چيزى خواستى در حالى كه نيت قربتش را كردى ، پرسيد: آيا جبرانش نمودم ؟ فرمود: نه ، ونه به يك فريادى كه در هنگام زايمان كشيده است .


حديث

- عن أ بى عبد الله ع قال :
بروا آباءكم يبركم أ بناؤ كم وغضوا عن النساء يغض عن نسائكم
امام صادق عليه السلام فرمود: به پدرانتان نيكى كنيد تا فرزندانتان به شما نيكى كنند، چشم خود را از زنان بپوشيد تا از زنانتان چشم پوشيده شود.


حديث

- عنه ع قال :
ثلاثة لابد من أ دائهن على كل حال الا مانة إ لى البر والفاجر والوفاء بالعهد للبر والفاجر وبر الوالدين برين كانا أ وفاجرين
امام صادق عليه السلام فرمود: سه چيز است كه در هر حال ناچار از انجام آن هستيد: رد امانت به نيكوكار وبدكار، وفاء به عهد نسبت به نيكوكار وبدكار، خوشرفتارى با پدر ومادر چه نيكوكار باشند وچه بدكار.


حديث

- عن أ بى جعفر ع قال :
قال رسول الله ص فى كلام له إ ياكم وعقوق الوالدين فإ ن ريح الجنة توجد من مسيرة أ لف عام ولايجدها عاق ولاقاطع رحم ولاشيخ زان ولاجار إ زاره خيلاء إ نما الكبرياء لله رب العالمين
امام باقر عليه السلام از رسول خدا صلى الله عليه وآله نقل كند كه فرمود: از آزردن پدر ومادر بپرهيزيد، زيرا بوى بهشت از مسافت هزار سال شنيده شود؛ ولى عاق والدين وقطع كننده خويشاوندى ، وپيرمرد زناكار، وآنكه جامه اش را از روى تكبر وبزرگ منشى بر زمين كشد آن را حس نكنند، وجز اين نيست كه بزرگى از آن پروردگار جهانيان است .


حديث

- وقال الصادق ع أ دنى العقوق أ ف ولوعلم الله شيئا أ هون منه لنهى عنه
امام صادق عليه السلام فرمود: كمترين آزردن پدر ومادر گفتن كلمه ((اف )) به آنهاست ، واگر خداوند چيزى را آسانتر وخوارتر از آن مى دانست از آن نهى مى فرمود.


حديث

- من كتاب روضة الواعظين :
قال رسول الله ص :
رحم الله امرأ أ عان والديه على بره رحم الله امرأ أ عان ولده على بره رحم الله جارا أ عان جاره على بره رحم الله رفيقا أ عان رفيقه على بره رحم الله خليطا أ عان خليطه على بره رحم الله رجلاأ عان سلطانه على بره
رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود: خداوند رحمت كند شخصى را كه پدر ومادرش را در انجام كار نيك يارى مى كند، خدا رحمت كند شخصى را كه فرزندش را در انجام كار نيك يارى دهد، خدا رحمت كند همسايه اى را كه به همسايه اش در انجام كار نيك كمك كند، خدا رحمت رفيقى را كه رفيقش را در انجام كار نيك كمك كند، خدا رحمت كند همراهى را كه همراهش در انجام كار نيك كمك كند خدا رحمت كند مردى را كه پادشاهش را در انجام كار نيك كمك كند.


حديث

- وقال الصادق ع من أ حب أ ن يخفف الله عنه سكرات الموت فليكن بقرابته وصولاوبوالديه بارا فإ ذا كان كذلك هون الله عليه سكرات الموت ولم يصبه فى حياته فقر أ بدا
امام صادق عليه السلام فرمود: هر كس دوست دارد كه خداوند سختيهاى مرگ را بر اوآسان نمايد صله رحم را نسبت به اقوامش بيشتر نمايد، وبه پدر ومادرش نيكوكار باشد، هر گاه چنين خداوند سختيهاى مرگ را بر اوآسان گرداند، ودر طول زندگانيش فقر را به او نرساند.


حديث

- وقال الباقر ع قال :
موسى بن عمران يا رب أ وصنى قال أ وصيك بى قال فقال رب أ وصنى قال أ وصيك بى ثلاثا قال يا رب أ وصنى قال أ وصيك بأ مك قال يا رب أ وصنى قال أ وصيك بأ مك قال يا رب أ وصنى قال أ وصيك بأ بيك قال لا جل ذلك إ ن للا م ثلثى البر وللا ب الثلث
امام باقر عليه السلام فرمود: موسى بن عمران عرض كرد: پروردگارا! مرا نصيحت كن ، فرمود: سفارش مى كنم تورا به توجه داشتن نسبت به من ، عرض كرد: پروردگارا! مرا نصيحت كن ، سه مرتبه فرمود: سفارش مى كنم تورا به خودم ، عرض كرد: پروردگارا! مرا نصيحت كن ، سه مرتبه فرمود: سفارش مى كنم تورا به خودم ، عرض كرد: پروردگارا! مرا نصيحت كن ، فرمود: سفارشت مى كنم درباره مادرت ، عرض كرد: پروردگارا! مرا نصيحت كن ، فرمود: سفارش مى كنم تورا درباره مادرت عرض كرد: پروردگارا! مرا نصيحت كن ، فرمود: سفارش مى كنم تورا در مورد پدرت ، فرمود: براى همين است كه براى مادر دوثلث نيكى وبراى پدر يك ثلث است .


حديث

- وقال رسول الله ص :
رضاء الله مع رضاء الولدين وسخط الله مع سخط الوالدين
رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود: رضايت وخوشنودى خداوند با خوشنودى پدر ومادر است وخشم خداوند به همراه خشم و غضب پدر ومادر است .


حديث

- وقال ص ما من ولد بار ينظر إ لى والديه نظر رحمة إ لاكان له بكل نظرة حجة مبرورة قالوا يا رسول الله وإ ن نظر كل يوم مائة مرة قال نعم الله أ كبر وأ طيب
رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود: هر فرزند نيكوكارى كه به پدر ومادرش به نگاه رحمت نظر كند در برابر هر نگاه كردن يك حج مقبول برايش منظور گردد، پرسيدند: اى رسول خدا! اگر چه در هر روز صد مرتبه نگاه كند؟ فرمود: بلى خداوند بزرگتر از اينها وپاكيزه تر است .


حديث

- وقال من بر بوالديه زاد الله فى عمره
رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود: هر كه به پدر ومادرش ‍ نيكى كند خداوند به عمرش بركت دهد.


حديث

- وقال ثلاث دعوات مستجابات دعوة المظلوم ودعوة المسافر و دعوة الوالد
رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود: سه دعا به اجابت مى رسد: دعاى مظلوم ، دعاى مسافر، دعاى پدر.


حديث

- وقال دعاء الوالد لولده كدعاء النبى لا مته
رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود: دعاى پدر براى فرزندش ‍ مانند دعاى پيامبر براى امتش مى باشد.


حديث

- سئل أ بوعبد الله ع عن قول الله عز وجل وَ بِالْو الِدَيْنِ إِحْس اناً ما هذا الا حسان قال إ ن تحسن صحبتهما وأ ن لاتكلفهما أ ن يسأ لاك شيئا مما يحتاجان إ ليه وإ ن كانا مستغنيين أ ليس الله يقول لَنْ تَن الُوا الْبِرَّ حَتّ ى تُنْفِقُوا مِمّ ا تُحِبُّونَ ثم قال أ بوعبد الله وأ ما قول الله تبارك وتعالى إِمّ ا يَبْلُغَنَّ عِنْدَكَ الْكِبَرَ أَحَدُهُم ا أَوْ كِل اهُم ا فَل ا تَقُلْ لَهُم ا أُفٍّ وَ ل ا تَنْهَرْهُم ا قال إ ن أ ضجراك فلاتقل لهما أ ف ولاتنهرهما إ ن ضرباك وقال وَ قُلْ لَهُم ا قَوْلًا كَرِيماً قال فإ ن ضرباك فقل لهما غفر الله لكما فذلك منك قول كريم قال وَ اخْفِضْ لَهُم ا جَن احَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحْمَةِ قال لاتملا عينيك من النظر إ ليهما إ لا برحمة ورقة ولاترفع صوتك فوق أ صواتهما ولايديك فوق أ يديهما ولا تقدم قدامهما
از امام صادق عليه السلام سؤ ال شد در مورد قول خداى عزوجل وبه پدر ومادر احسان كنيد) اين احسان چيست ؟ فرمود: اين است كه با آنها نيكومعاشرت كنى ، وآنها را مجبور نكنى چيزى را كه احتياج دارند از توبخواهند، اگر چه بى نياز باشند، مگر خداوند نمى فرمايد: (هرگز به نيكى نمى رسيد مگر از آنچه دوست داريد انفاق كنيد).
سپس امام صادق عليه السلام فرمود: واما قول خداى تبارك وتعالى : (اگر يكى از ايشان يا هر دوى آنها نزد توبه پيرى رسيدند به آنها اف مگووبا آنها تندى مكن )، يعنى اگر تورا دلتنگ كردند به آنها اف نگو، واگر تورا زدند به آنها تندى مكن ، وفرمود: (وبه آنها سخنى شريف وبزرگوار بگو)، يعنى اگر تورا زدند بگو: خدا شما را بيامرزد، اين است سخن شريف تو، وفرمود: (بال وپر فروتنى ومهربانى را براى آنان فروكش )، فرمود: ديدگانت را به آنها خيره مكن ، بلكه با مهربانى ودلسوزى به آنها بنگر، وصدايت را از صداى آنها بلندتر مكن ، ودستت را بالاى دست آنها مگير وبر آنها پيشى مگير.


حديث

- عنه ع قال :
إ ن من حق الوالدين على ولدهما أ ن يقضى ديونهما ويوفى نذورهما ولا يستسب لهما فإ ذا فعل ذلك كان بارا وإ ن كان عاقا لهما فى حياتهما وإ ن لم يقض ديونهما ولم يوف نذورهما واستسب لهما كان عاقا وإ ن كان بارا فى حياتهما
امام صادق عليه السلام فرمود: از حقوق پدر ومادر بر فرزندشان اين است كه قرضهاى آنها را ادا كند ونذرهاى آنان را وفا كند، وموجب فحش دادن به آنها نشود، اگر چنين كرد نيكوكار است ، گر چه در دوران زندگيشان اورا عاق كرده باشند، واگر قرضهاى آنها را ادا نكند، و نذرهايشان را وفا نكند وموجب فحش براى آنها شود عاق است ، گر چه در طول حياتشان نيكوكار بوده .


حديث

- قال النبى ص أ وصى الشاهد من أ متى والغائب ومن فى أ صلاب الرجال وأ رحام النساء إ لى يوم القيامة ببر الوالدين وإ ن سافر أ حدهم فى ذلك سنتين فإ ن ذلك من أ مر الدين
پيامبر صلى الله عليه وآله فرمود: سفارش مى كنم امت حاضر و غائبم را وآنهايى را كه در پشت مردان وزنان هستند تا روز قيامت ؛ كه به پدر ومادر خود نيكى كنند، اگر چه به فاصله دوسال راه بروند تا به آنان برسند، زيرا اين كار جزء دين است .


حديث

- عن أ بى عبد الله ع قال :
جاء أ عرابى إ لى النبى ص فقال يا رسول الله بايعنى على الا سلام فقال أ ن تقتل أ باك فكف الا عرابى يده وأ قبل رسول الله على القوم يحدثهم فعاد الا عرابى بالقول فأ جابه رسول الله بمثل الا ول فكف الا عرابى يده فأ قبل رسول الله على القوم يحدثهم ثم عاد الا عرابى فقال أ ن تقتل أ باك فقال نعم فبايعه ثم قال له رسول الله الا ن حين لم تتخذ من دون الله ولارسوله ولا المؤ منين وليجة إ نى لاآمر بعقوق الوالدين ولكن صاحبهما فى الدنيا معروفا
امام صادق عليه السلام فرمود: اعرابى خدمت رسول خدا صلى الله عليه وآله رسيد وعرض كرد: اى رسول خدا! با من بر اسلام بيعت كن ، فرمود: تا پدرت را بكشى ؟ اعرابى دستش را كنار كشيد، رسول خدا صلى الله عليه وآله روبه طرف قوم برگرداند تا با آنها گفتگوكند.
اعرابى بازگشت وحرفش را تكرار كرد، رسول خدا صلى الله عليه وآله مثل جواب اول را به اوداد، اعرابى دستش را كشيد، سپس رسول خدا صلى الله عليه وآله به طرف قوم رفت تا با آنها به گفتگوبپردازد، باز اعرابى برگشت ، پيامبر فرمود: تا پدرت را بكشى ؟ گفت : بلى ، پيامبر با اوبيعت كرد وفرمود: الان آن هنگامى است كه (غير از خدا ورسول اوومؤ منان محرم اسرارى نگرفته اند) من فرمان به نافرمانى پدر ومادر نمى دهم ولكن در دنيا با آنها خوشرفتار باش .


حديث

- عن أ بى عبد الله ع قال :
حضر رسول الله شابا عند وفاته فقال له قل لاإ له إ لاالله فاعتقل لسانه مرارا فقال لامرأ ة عند رأ سه هل لهذا أ م قالت نعم أ نا أ مه فقال فساخطة أ نت عليه قالت نعم ما كلمته منذ ست حجج قال ارضى عنه فقالت رضى الله عنه يا رسول الله برضاك عنه فقال له رسول الله قل لاإ له إ لاالله فقالها فقال ما ترى قال أ رى رجلاأ سود قبيح المنظر منتن الريح قد ولينى الساعة فأ خذ بكظمى فقال قل يا من يقبل اليسير ويعفوعن الكثير اقبل منى اليسير و اعف عنى الكثير إ نك أ نت الغفور الرحيم فقالها فقال له ما ترى فقال أ رى رجلاأ بيض حسن الثياب حسن الوجه طيب الريح قد ولينى وأ رى الا سود قد نأ ى عنى قال أ عد فأ عاد فقال لست أ رى الا سود وأ رى الا بيض قد ولينى قال فطفى على هذا الحال
امام صادق عليه السلام فرمود: رسول خدا صلى الله عليه وآله هنگام فوت جوانى حاضر شد وفرمود: بگو((لااله الاالله )) زبانش را چندين بار حركت داد، پيامبر به زنى كه بالاى سر جوان بود فرمود: آيا اين جوان مادرى دارد؟ گفت : بلى ، من مادر اويم ، فرمود: آيا توبر اوخشمگين هستى ؟ گفت : بلى ، شش سال است كه با اوحرف نزده ام 7 فرمود: از او راضى شو، گفت : خدا به رضاى تواز اوراضى شود اى رسول خدا، سپس ‍ رسول خدا صلى الله عليه وآله به جوان فرمود: بگو((لااله الاالله )) جوان اين كلمه گفت ، فرمود: چه مى بينى ؟ گفت : مردى سياه روى وزشت صورت وبدبورا مى بينم كه مرا در اين ساعت احاطه كرده وگلويم را مى فشارد.
فرمود: بگو((اى كسى كه عمل كم را مى پذيرى واز گناهان بسيار در مى گذرى ، عمل كمم را بپذير وگناهان بسيارم را درگذر، توحقا آمرزنده و مهربانى ))، جوان اين جملات را گفت ، به اوفرمود: چه مى بينى ؟ گفت : مردى سفيد، خوش لباس خوش صورت ، خوش بوكه مرا در بر گرفته ، و مى بينم كه مرد سياه از من دور مى شود فرمود: تكرار كن ، جوان تكرار كرد سپس گفت : ديگر مرد سياه را نمى بينم ومرد سفيد را مى بينم كه مرا در بر گرفته ، سپس در همين حال جان داد.


حديث

- عنه ع ومن العقوق أ ن ينظر الرجل إ لى والديه يحد النظر إ ليهما
امام صادق عليه السلام فرمود: از جمله آزردن پدر ومادر اين است كه كسى به پدر ومادرش تند نگاه كند.


حديث

- عنه ع قال :
من نظر إ لى والديه نظر ماقت وهما ظالمان له لم تقبل له صلاة
امام صادق عليه السلام فرمود: هر كس به پدر ومادر خود نگاه دشمنانه كند، در صورتى هم كه آن دوبه اوستم كرده باشند، نمازش ‍ پذيرفته نشود.


حديث

- عنه ع قال :
إ ذا كان يوم القيامة كشف غطاء من أ غطية الجنة فوجد ريحها من كانت له روح من مسيرة خمسمائة عام إ لاصنف واحد قلت ومن هم قال العاق لوالديه
امام صادق عليه السلام فرمود: فرمود: چون روز قيامت شود، پرده اى از پرده هاى بهشت را كنار زنند، هر جاندارى بوى آن را از مسافت پانصد سال حس كند، مگر يك گروه ، عرض كردم : آنها كيانند؟ فرمود: كسانى كه عاق والدين شده اند.


حديث

- عن عبد الله بن مسكان قال سمعت أ با جعفر ع يقول إ ن أ بى كرم الله وجهه نظر إ لى رجل ومعه ابنه والابن متك على ذراع الا ب قال فما كلمه على بن الحسين ع مقتا له حتى فارق الدنيا
امام باقر عليه السلام فرمود: پدرم كه خدا رويش را مكرم بدارد به مردى نگاه كرد كه پسرش همراه اوبود، وآن پسر به شانه پدرش تكيه كرده بود، فرمود: پدرم با آن پسر به خاطر بدى آن كارش سخن نگفت تا از دنيا رفت .

فصل پانزدهم : در صله رحم
 الفصل امس عشر فى صلة الرحم

حديث

- من كتاب المحاسن :
عن الباقر ع قال :
قال رسول الله ص أ وصى الشاهد من أ متى والغائب منهم ومن فى أ صلاب الرجال وأ رحام النساء إ لى يوم القيامة أ ن يصل الرحم وإ ن كانت منه على مسيرة سنة فإ ن ذلك من الدين
امام باقر عليه السلام از رسول خدا صلى الله عليه وآله نقل كند كه فرمود: سفارش مى كنم امت حاضر وغايبم را وآنهايى را كه در پشت مردان ورحم زنانند تا روز قيامت ؛ به اينكه صله رحم كنند، اگر چه به فاصله يك سال راه باشد، زيرا صله رحم جزء دين است .


حديث

- عن أ بى عبد الله ع قال :
اتقوا الحالقة فإ نها تميت الرجال قلت وما الحالقة قال قطيعة الرحم
امام صادق عليه السلام فرمود: از حالقه بپرهيزيد، زيرا كه مردان را مى ميراند، عرض كردم : حالقه چيست ؟ فرمود: قطع رحم است .


حديث

- قال رسول الله ص :
ما من ذنب أ جدر أ ن يعجل الله لصاحبه العقوبة فى الدنيا مع ما ادخره فى الا خرة من البغى وقطيعة الرحم
رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود: هيچ گناهى سزاوارتر براى صاحبش در جلوافتادن عقوبت دنيوى به علاوه آنچه در آخرت برايش ذخيره شده ؛ از ظلم وقطع رحم نيست .


حديث

- وقال ع :
أ ول ناطق من الجوارح يوم القيامة الرحم يقول يا رب من وصلنى فى الدنيا فصل اليوم ما بينك وبينه ومن قطعنى فى الدنيا فاقطع اليوم ما بينك و بينه
امام صادق عليه السلام فرمود: نخستين سخنگوى اعضاء بدن در روز قيامت رحم است كه مى گويد: پروردگارا! هر كه در دنيا مرا پيوست ؛ امروز ميان خودت واوپيوند ده ، وهر كه در دنيا مرا بريد امروز خود را از او ببر.


حديث

- وقال الباقر ع صلة الا رحام تزكى الا عمال وتدفع البلوى و تنمى الا موال وتيسر الحساب وتنسئ فى الا جل
امام باقر عليه السلام فرمود: صله ارحام اعمال را پاك كند وبلا را بگرداند، واموال را فزونى دهد، وحساب را آسان كند، واجل را به تاءخير اندازد.


حديث

- وعنه ع قال :
قال رسول الله بر الوالدين وصلة الرحم يهونان الحساب ثم تلاوَ الَّذِينَ يَصِلُونَ م ا أَمَرَ اللّ هُ بِهِ أَنْ يُوصَلَ
رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود: نيكى به پدر ومادر و صله رحم حساب را آسان كند، سپس اين آيه را تلاوت فرمود: (وكسانى كه وصل مى كنند آنچه را خدا امر به وصل آن كرده ).


حديث

- عن أ بى عبد الله ع قال :
صلة الرحم وبر الوالدين يمد الله بهما فى العمر ويزيد فى المعيشة
امام صادق عليه السلام فرمود: خداوند به وسيله صله رحم و نيكى به پدر ومادر عمر را طولانى كند، ورزق وروزى را بيافزايد.


حديث

- عن على بن الحسين ع قال :
من زوج لله ووصل الرحم توجه الله بتاج الملك يوم القيامة
عن أ بى عبد الله ع صل رحمك ولوبشربة من ماء وأ فضل ما توصل به الا رحام كف الا ذى عنها
على بن الحسين عليه السلام فرمود: هر كه براى خدا تزويج كند وصله رحم كند، خداوند روز قيامت تاج پادشاهى بر سرش نهد.
امام صادق عليه السلام فرمود: صله رحم كن اگر چه به يك آشاميدن آب باشد، وبهترين صله رحم آزار نرسانيدن به اوست .


حديث

- قال رسول الله ص :
من أ حب أ ن يوسع له فى رزقه وينسئ له فى أ جله فليصل رحمه
رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود: هر كه دوست دارد كه رزقش فزون گردد واجلش به تاءخير افتد بايد صله رحم كند.


حديث

- عن سالمة مولاة أ بى عبد الله قالت كنت عند أ بى عبد الله ع حين حضرته الوفاة فأ غمى عليه فلما أ فاق قال أ عطوا الحسن بن على بن على بن الحسين وهوالا فطس سبعين دينارا وأ عطوا فلانا كذا وفلانا كذا فقلت أ تعطى رجلاحمل عليك بالشفرة فقال ويحك أ ما تقرءين القرآن قلت بلى قال أ ما سمعت قول الله جل وعز وَ الَّذِينَ يَصِلُونَ م ا أَمَرَ اللّ هُ بِهِ أَنْ يُوصَلَ وَ يَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ وَ يَخ افُونَ سُوءَ الْحِس ابِ
سالمه كنيز امام صادق عليه السلام گويد: هنگام وفات حضرت در كنار ايشان بودم كه حالت بى هوشى بر ايشان عارض شد، زمانى كه به هوش آمدند فرمود: به حسن بن على بن على بن الحسين كه ملقب به افطس ‍ است هفتاد دينار بدهيد، وفلانى را فلان مقدار وفلانى را فلان مقدار، گفتم : آيا به كسى كه خواست با چاقوبر شما حمله كند هم عطا مى كنيد؟ فرمود: واى بر تو؛ آيا قرآن خوانده اى ؟ گفتم : بلى فرمود: آيا شنيده اى قول خداى عزوجل را: (وكسانى كه پيوند مى دهند آنچه را خدا امر به وصلش ‍ كرده واز پروردگارشان مى ترسند واز بدى حساب مى ترسند).


حديث

- عنه ع قال :
إ نى لا بادر صلة قرابتى قبل أ ن يستعفوا عنى
امام صادق عليه السلام فرمود: من به صله ارحامم مبادرت مى كنم قبل از اينكه از من فاصله بگيرند.


حديث

- عنه ع قال :
ثلاثة من مكارم الدنيا والا خرة أ ن تعفوعمن ظلمك وتصل من قطعك و تحلم إ ذا جهل عليك
امام صادق عليه السلام فرمود: سه چيز از صفات خوب دنيا و آخرت است : گذشتن از كسى كه به توستم كرده ، وپيوستن به آنكه از تو بريده ، وخويشتن دارى زمانى كه با تونادانى كند.


حديث

- قال رسول الله عن جبرئيل عن الله عز وجل قال أ نا الرحمن شققت الرحم من اسمى فمن وصلها وصلته ومن قطعها قطعته
رسول خدا صلى الله عليه وآله از جبرئيل عليه السلام از قول خداى عزوجل نقل كند كه فرمود: من رحمانم ورحم از اسم من گرفته شده ، هر كس صله رحم كند من با اوپيوند مى خورم ، وهر كه آن را قطع كند من از اومى برم .


حديث

- وقال أ يما رجل أ تاه ابن عمه يسأ له من فضله فمنعه منعه الله من فضله يوم القيامة
رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود: هر مردى كه پسر عمويش نزد اوآيد واز زيادى مالش در خواست كند واورا منع كند، خداوند از نعماتش در روز قيامت اورا محروم سازد.


حديث

- وقال صلوا أ رحامكم ولوبالسلام
رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود: صله رحم كنيد گر چه با سلام باشد.


حديث

- وقال لاتنزل الرحمة على قوم فيهم قاطع الرحم
رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود: بر قومى كه در بينشان قطع كننده رحم باشد رحمت نازل نمى شود.


حديث

- عن الصادق ع قال :
إ ن رجلامن خثعم جاء إ لى رسول الله ص فقال يا رسول الله ما أ فضل الا سلام قال الا يمان بالله قال ثم ما ذا قال صلة الرحم قال ثم ما ذا قال الا مر بالمعروف والنهى عن المنكر قال فقال الرجل أ ى الا عمال أ بغض إ لى الله عز وجل قال الشرك بالله قال ثم ما ذا قال قطيعة الرحم قال ثم ما ذا قال الا مر بالمنكر والنهى عن المعروف
امام صادق عليه السلام فرمود: مردى از قبيله خثعم خدمت رسول خدا صلى الله عليه وآله رسيد وعرض كرد: اى رسول خدا! چه چيز بالاترين مرتبه اسلام است ؟ فرمود: ايمان به خدا، گفت : پس از آن چه چيز؟ فرمود: صله رحم ، گفت : سپس چه چيز؟ فرمود: امر به معروف ونهى از منكر.
امام صادق عليه السلام فرمود: سپس مرد عرض كرد: كدام عمل نزد خداى عزوجل مبغوض تر است ؟ فرمود: شرك به خدا، گفت : بعد از آن چه ؟ فرمود: قطع رحم ، گفت : پس از آن چه چيز؟ فرمود: امر به منكر ونهى از معروف .

فصل شانزدهم : در يتيم نوازى
 فصل عشر فى ذكر الا يتام

حديث

- عن أ نس بن مالك قال قال رسول الله ص :
أ لامن كان فى منزله يتيم فأ شبعه أ وكساه ولم يؤ ذه ولم يضربه يقبل منه عمله
رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود: آگاه باشيد! هر كه در خانه اش يتيمى باشدك واورا سير كند وبپوشاند واذيتش نكند، واورا نزند، عملش موردق قبول مى شود.


حديث

- وقال رسول الله ص :
من ضم يتيما بين أ بوين مسلمين حتى يستغنى فقد وجبت له الجنة البتة
رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود: هر كه طفل يتيمى را به پدر ومادر مسلمانى بسپارد تا بى نياز شود حتما بهشت بر اولازم است .


حديث

- وقال إ ذا بكى اليتيم فى الا رض قال الله عز وجل من أ بكى عبدى هذا اليتيم الذى غيبت أ بويه أ وأ باه فى الا رض فتقول الملائكة سبحانك لاعلم لنا إ لاما علمتنا فيقول الله عز وجل أ شهدكم ملائكتى أ ن من أ سكته برضاه فأ نا ضامن لرضاه من الجنة قيل يا رسول الله وما يرضيه قال يمسح رأ سه أ ويطعمه تمرة
رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود: هر گاه يتيم در روى زمين گريه كند، خداى عز وجل مى فرمايد: چه كسى اين بنده مرا كه پدر و مادرش يا پدرش را از دست داده گريانده است ؟ ملائكه گويند: پاك ومنزه هستى ، چيزى نمى دانيم مگر آنچه توبه ما آموختى ، خداوند عز وجل مى فرمايد: اى ملائكه ! شما را شاهد مى گيرم كه هر كه اورا به رضايش ‍ ساكت كند من به رضايتش از بهشت ضامن اوخواهم بود.
سؤ ال شد: اى رسول خدا! چه چيز اورا راضى كند؟ فرود: بر سرش دست بكشد، يا يك خرما به اوبدهد.


حديث

- وقال خير بيت فى المسلمين بيت فيه يتيم يحسن إ ليه وشر بيت فيه يتيم يساء إ ليه ثم قال أ نا وكافل اليتيم فى الجنة وهويشير بإ صبعه
رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود: بهترين خانه مسلمانان خانه اى است كه در آن به يتيمى احسان شود، وبدترين خانه مسلمانان خانه اى است كه به يتيمى بدى شود، سپس فرمود: من وسرپرست يتيم با هم در بهشت هستيم ، در حاليكه با انگشتش اشاره مى فرمود.


حديث

- وروى أ ن رجلاشكا إ لى النبى ص قساوة قلبه فقال إ ذا أ ردت أ ن يلين قلبك فأ طعم المسكين وامسح رأ س اليتيم
روايت شده مردى نزد رسول خدا صلى الله عليه وآله از سنگدلى خود شكايت مى كرد، رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود: هر گاه خواستى كه دلت نرم شود مسكينى را غذا بده ، يا بر سر يتيمى دستى بكش .


حديث

- وقال من أ ذل يتيما أ ذله الله
رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود: هر كه يتيمى را خوار كند خداوند خوارش گرداند.


حديث

- وقال رجل يا رسول الله أ شكوإ ليك قسوة قلبى قال فادن منك اليتيم وامسح رأ سه وأ جلسه على خوانك يلن قلبك وتقدر على حاجتك
مردى به رسول خدا صلى الله عليه وآله عرش كرد: من از دست سنگدليم شكايت دارم ، فرمود: به يتيم نزديك شووبر سرش دست بكش ، واورا كنار سفره ات بنشان ، دلت نرم شود وبر حاجتت قادر شوى .


حديث

- قال رسول الله ص :
أ شبع اليتيم والا رملة وكن لليتيم كالا ب الرحيم وكن للا رملة كالزوج العطوف تعط كل نفس تنفست فى الدنيا قصرا فى الجنة كل قصر خير من الدنيا وما فيها
رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود: يتيم وزن بى سرپرست را سير كن ، وبراى يتيم مانند پدرى مهربان باش ، وبراى زن بى سرپرست مانند شوهرى با عطوفت ، در مقابل هر انسانى كه در دنيا به اوخوبى كرده اى قصرى در بهشت به توداده شود، كه از هر قصرى از دنيا وآنچه در آن است بهتر است .