مشكاه الأنوار في غررالاخبار
باب اول : ايمان واسلام

ابوالفضل على بن رضى الدين ... الطبرسى

- ۴ -

حديث

- عن الحلبى عن أ بى عبد الله قال :
أ وحى الله عز وجل إ لى داود ص أ ن قرينك فى الجنة خلادة بنت أ وس ‍ فأ تها وأ خبرها وبشرها بالجنة وأ علمها أ نها قرينك فى الا خرة فانطلق داود إ ليها فقرع الباب عليها فخرجت إ ليه فقال :
أ نت خلادة بنت أ وس قالت يا نبى الله :
لست بصاحبتك التى تطلب قال لها داود :
أ لست خلادة بنت أ وس من سبط كذا وكذا قالت :
بلى قال :
فأ نت هى إ ذا فقالت :
يا نبى الله لعل اسما وافق اسما فقال :
لها داود ما كذبت ولاكذبت وأ نك لا نت هى فقالت يا نبى الله :
ما أ كذبك ولاوالله ما أ عرف من نفسى ما وصفتنى به قال لها داود ص :
خبرينى عن سريرتك ما هى قالت :
أ ما هذا فسأ خبرك به إ نه لم يصبنى وجع قد نزل بى من الله تبارك وتعالى كائنا ما كان ولانزل بى مرض أ وجوع إ لاصبرت عليه ولم أ سأ ل الله كشفه حتى هويكون الذى يحوله عنى إ لى العافية والسعة لم أ طلب بها بدلاو شكرت الله عليها وحمدته قال لها داود ص :
فبهذا النعت بلغت ما بلغت ثم قال أ بوعبد الله ع :
هذا والله دين الله الذى ارتضاه للصالحين
امام صادق عليه السلام فرمود: خداوند عزوجل به حضرت داوود (صلوات الله عليه ) وحى كرد كه : رفيق وهمراه تودر بهشت خلاده دختر اوس است ، به نزد اوبرووبه اوخبر وبشارت را بده ، وبه اواعلام كن كه همسر تودر آخرت است ، حضرت داوود به طرف منزل اورفت ودرب منزل را كوبيد وخلاده بيرون آمد. حضرت گفت : توخلاده دختر اوس ‍ هستى ؟
گفت : آيا توخلاده دختر اوس از نوادگان فلان وفلان نيستى ؟ گفت : چرا هستم ، فرمود: پس توخود اوهستى ، گفت : اى پيغمبر خدا! شايد مشابهت اسمى با اسم ديگر شده ، حضرت داود عليه السلام فرمود: من دروغ نمى گويم ، به من هم دروغ گفته نشده وتوحقيقتا همان هستى ، گفت : اى پيغمبر خدا! من تورا تكذيب نمى كنم ولى قسم به خدا نمى بينم در خودم آنچه تومرا به آن توصيف مى كنى ، حضرت داوود (صلوات الله عليه ) به او گفت : مرا از اخلاق ورفتار نيكويت خبر ده كه چيست ؟ گفت : اكنون از سرنوشت خود تورا باخبر سازم كه : هر چه به من رسد، وهر بلايى كه از ناحيه خدا باشد اگر مريضى وگرسنگى به من روى آورد بر آن صبر كنم ، و هرگز از خدا طلب وبرطرف شدن آن سختى را نكرده ام تا اينكه خود اوآن را از من به سلامت وگشايش مبدل نمايد، وهرگز عوض آن را طلب نكردم وخدا را شكر كردم واورا ستايش نمودم ، حضرت داوود (صلوات الله عليه ) به اوگفت : به همين صفت به اين مقام رسيده اى .

حديث

- من كتاب روضة الواعظين :
قال الصادق ع اصبر على أ عداء النعم فإ نك لن تكافى من عصى الله فيك بأ فضل من أ ن تطيع الله فيه
امام صادق عليه السلام فرمود: بر دشمنان نعمتهايى كه خدا به توداده صبر كن (منظور حساد هستند)، زيرا تونمى توانى مجازات كنى كسى را كه نافرمانى خدا را در مورد توكرده (يعنى حسادت ورزيده ) برتر از اينكه خدا را در آن فرمان بردى (يعنى صبر در مقابل اذيت آن حساد كنى ).

حديث

- قال أ مير المؤ منين ع :
الصبر صبران صبر على ما تكره وصبر على ما تحب والصبر من الا يمان كالرأ س من الجسد ولاخير فى جسد لارأ س معه ولافى إ يمان لاصبر معه
اميرالمؤ منين عليه السلام فرمود: صبر دوگونه است : صبر بر آنچه كه نمى پسندى وصبر بر آنچه كه دوست دارى ، وصبر نسبت به ايمان مانند سر است نسبت به بدن ، وبدنى كه سر ندارد خيرى در آن نيست ، و ايمانى كه صبر بهمراه ندارد خيرى در آن نيست .

حديث

- وقال ع :
الصبر ثلاثة صبر على الطاعة وصبر على المعصية وصبر على المصيبة
اميرمؤ منان عليه السلام فرمود: صبر بر سه قسم است : صبر بر اطاعت وبندگى خدا، صبر در مقابل مصيبت ، صبر در روياروئى با معصيت وگناه .

حديث

- عن الباقر ع قال :
قال رسول الله إ ن الله تبارك وتعالى حين أ هبط آدم ص على الا رض أ مر أ ن يحرث بيده فيأ كل من كده بعد الجنة ونعيمها فلبث يجول ويبكى على الجنة مائتى سنة ثم إ نه سجد لله فلم يرفع رأ سه ثلاثة أ يام بلياليها ثم قال يا رب أ لم تخلقنى بيديك قال الله قد فعلت فهل صبرت أ وشكرت قال آدم لا إ له إ لاأ نت سبحانك إ نى ظلمت نفسى فاغفر لى أ نت الغفور الرحيم فرحم الله تبارك وتعالى بكاءه فتاب عليه إ نه هوالتواب الرحيم
امام باقر عليه السلام از رسول خدا صلى الله عليه وآله روايت كند كه فرمود: خداوند متعال زمانى كه حضرت آدم (صلوات الله عليه ) را از بهشت به طرف زمين فرستاد، به اوفرمان داد كه به وسيله دستانش كشت و كار كند، واز نتيجه دسترنجش ، بعد از بهشت ونعمتهاى آن بخورد. آدم سرگردان مانده ومى گشت ، وبخاطر دورى از بهشت دويست سال گريه مى كرد، آنگاه براى خدا سجده كرد وسرش را سه شبانه روز برنداشت ، سپس گفت : پروردگارا! آيا مرا با دستان خود خلق نكردى ؟ خداوند فرمود: چرا، ولى آيا توصبر يا شكر كردى ؟ حضرت آدم عليه السلام عرض كرد: پروردگارى غير تونيست ، من به نفس خود ظلم كردم ، تومرا ببخش ، تو بخشنده ومهربانى ، خداوند تبارك وتعالى به گريه هاى اورحم كرد و توبه اش را پذيرفت ، خداوند توبه پذير ومهربان است .

حديث

- عن أ بى عبد الله ع قال :
أ مر الناس بخصلتين فضيعوهما فصاروا منهما على غير شى ء الصبر و الكتمان
امام صادق عليه السلام فرمود: مردم به دوخصلت امر شدند، و هر دورا ضايع كردند وبه وسيله ضايع كردن اين دو؛ دستشان از همه چيز كوتاه شد، آن دوخصلت : صبر وراز نگهدارى بود.

حديث

- عن حفص بن غياث قال قال أ بوعبد الله ع يا حفص إ ن من صبر صبر قليلاوإ ن من جزع جزع قليلا
امام صادق عليه السلام به حفص بن غياث فرمود: اى حفص ! هر كس صبر كند اندكى صبر كرده ، وهر كس بى تابى كند اندكى بى تابى نموده است (يعنى هم صبر كردن وهم جزع نمودن گذرا است ومدتش ‍ كوتاه است ).

حديث

- وقال ع :
عليك بالصبر فى جميع أ مورك فإ ن الله عز وجل بعث محمدا فأ مره بالصبر والرفق فقال :
وَ اصْبِرْ على م ا يَقُولُونَ وَ اهْجُرْهُمْ هَجْراً جَمِيلًا وَ ذَرْنِى وَ الْمُكَذِّبِينَ أُولِى النَّعمَةِ وقال تبارك وتعالى ادْفَع بِالَّتِى هِيَ أَحْسَنُ فَإِذَا الَّذِي بَيْنَكَ وَ بَيْنَهُ عد اوَةٌ كَأَنَّهُ وَلِيٌّ حَمِيمٌ وَ م ا يُلَقّ اه ا إِلَّا الَّذِينَ صَبَرُوا وَ م ا يُلَقّ اه ا إِلّ ا ذُوحَظٍّ عظِيمٍ فصبر ص حتى نالوه بالعظائم ورموه بها فضاق صدره فأ نزل الله عز وجل وَ لَقَدْ نَعلَمُ أَنَّكَ يَضِيقُ صَدْرُكَ بِم ا يَقُولُونَ فَسَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّكَ وَ كُنْ مِنَ السّ اجِدِينَ ثم كذبوه ورموه فحزن لذلك فأ نزل الله عز وجل قَدْ نَعلَمُ إِنَّهُ لَيَحْزُنُكَ الَّذِى يَقُولُونَ فَإِنَّهُمْ ل ا يُكَذِّبُونَكَ وَ ل كِنَّ الظّ الِمِينَ بِآي اتِ اللّ هِ يَجْحَدُونَ وَ لَقَدْ كُذِّبَتْ رُسُلٌ مِنْ قَبْلِكَ فَصَبَرُوا على م ا كُذِّبُوا وَ أُوذُوا حَتّ ى أَت اهُمْ نَصْرُن ا فأ لزم نفسه الصبر فتعدوا فذكروا الله تبارك وتعالى وكذبوه فقال :
صبرت فى نفسى وأ هلى وعرضى ولاصبر لى على ذكرهم إ لهى فأ نزل الله عز وجل لَقَدْ خَلَقْنَا السَّم او اتِ وَ الْأَرْضَ وَ م ا بَيْنَهُم ا فِى سِتَّةِ أَيّ امٍ وَ م ا مَسَّن ا مِنْ لُغُوبٍ فَاصْبِرْ على م ا يَقُولُونَ فصبر فى جميع أ حواله ثم بشر بالا ئمة و وصفهم بالصبر فقال :
جل ثناؤ ه وَ جَعلْن ا مِنْهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِن ا لَمّ ا صَبَرُوا وَ ك انُوا بِآي اتِن ا يُوقِنُونَ فعند ذلك قال ص الصبر من الا يمان كالرأ س من الجسد فشكر الله له ذلك فأ نزل الله عليه وَ تَمَّتْ كَلِمَتُ رَبِّكَ الْحُسْنى على بَنِى إِسْر ائِيلَ بِم ا صَبَرُوا وَ دَمَّرْن ا م ا ك انَ يَصْنَع فِرْعوْنُ وَ قَوْمُهُ وَ م ا ك انُوا يَعرِشُونَ فقال ص إ نه البشرى والانتقام فأ باح الله له قتل المشركين فأ نزل عليه فَاقْتُلُوا الْمُشْرِكِينَ حَيْثُ وَجَدْتُمُوهُمْ وَ خُذُوهُمْ وَ احْصُرُوهُمْ وَ اقْعدُوا لَهُمْ كُلَّ مَرْصَدٍ فلعنهم الله على لسان رسوله وأ حبائه وجعل له ثواب صبره مع ما ادخر له فى الا خرة فمن صبر واحتسب لم يخرج من الدنيا حتى يقر الله عينه فى أ عدائه مع ما أ خر له فى الا خرة
امام صادق عليه السلام فرمود: تورا سفارش مى كنم كه در كارت صبر پيشه كنى ، خداوند عزوجل حضرت محمد صلى الله عليه وآله را مبعوث كرد واورا به صبر ونرمش امر فرمود وفرموده : (صبر كن بر آنچه مى گويند وبه خوشى از آنها كناره كن ، مرا با نعمت خوارگانى كه تورا تكذيب كنند واگذار.
ونيز فرمود: (دفاع كن بدانچه نيكوتر است نسبت به بدى ، تا به ناگاه آنكه ميان توواودشمنى است گويا دوستى صميمى شود، وبر نخورند به آن بجز آن كسانى كه صبر كردند وبر نخورد به آن مگر صاحب بهره فراوان ).
رسول خدا صلى الله عليه وآله صبر كرد به حدى كه به اووصله هاى بزرگى چسباندند (مانند ساحر، مجنون ، كذاب ) واورا به آنها متهم كردند، همه را به سختى تحمل نمود، وخداوند عزوجل اين آيه را نازل فرمود: (به تحقيق مى دانم كه تواز آنچه مى گويند دلتنگ شده اى ، پس پروردگارت را تسبيح كن واز سجده كنندگان باش ).
سپس حضرتش را تكذيب كردند واوبه خاطر اين امر غمگين شد، سپس ‍ خداوند عزوجل اين آيه را نازل فرمود: (به تحقيق مى دانم كه حرفهايشان تو را اندوهگين مى كند، بدرستيكه آنها (در واقع ) تورا دروغگونمى شمارند، بلكه ستمكاران آيات ما را انكار مى كنند، به تحقيق چه بسيارند رسولانى كه پيش از توتكذيب شدند ولى در مقابل صبر كردند واذيت شدند تا يارى ما به آنها رسيد).
پيغمبر صبر وشكيبايى پيشه نمود، سپس آنها از اين تجاوز نمودند، ووقتى رسول خدا صلى الله عليه وآله نام خداى تبارك وتعالى را به زبان آورد اورا تكذيب نمودند پيغمبر فرمود: من بر خودم وخاندانم وآبرويم صبر نمودم ،
ولى نسبت به اينكه آنها ذكر معبودم را تكذيب كنند صبر ندارم ، لذا خداوند عزوجل اين آيه را نازل فرمود: (ما آسمانها وزمين وآنچه در ميان آنهاست در شش روز آفريديم ، وهيچ خستگى به ما نرسيد، پس توبر آنچه مى گويند صبر كن )، پيامبر در همه حالات صبر كرد، سپس به اوبشارت ائمه و توصيف آنها به صبر داده شد سپس خداوند جل ثناوه فرمود: (آنها را ائمه قرار داديم تا به امر ما ديگران را هدايت كنند، زيرا آنها صبر نمودند وبه آيات ما يقين داشتند).
در اين هنگام رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود: منزلت صبر نسبت به ايمان بمانند منزلت سرنسبت به بدن است ، پس خداوند از اوتقدير نمود و اين آيه را بر اونازل فرمود: (بهترين فرمايش پروردگارت بر بنى اسرائيل بواسطه صبر كردنشان عملى شد، وآنچه را فرعون وقومش مى ساختند، و به دستگاه خود مى گستراندند واژگون ساختيم ).
بعد فرمود: صلى الله عليه وآله : اين مژده وانتقام است ، سپس خداوند براى اوكشتن مشركين را مباح كرد واين آيه را نازل كرد: (مشركين را هر كجا يافتيد بكشيد، وآنها را بگيرد ومحاصره كنيد ودر هر كمينگاهى بر سر راهشان بنشينيد).
سپس خداوند آنان را بر زبان پيغمبرش ودوستان پيغمبرش مورد لعن قرار داد وآن را ثواب شكيبائيش قرار داد به علاوه آنچه در آخرت برايش ذخيره كرد.
پس هر كس شكيبائى كند واز خدا طلب تقرب نمايد از دنيا خارج نمى شود تا اينكه خدا ديده اورا درباره دشمنانش روشن كند به علاوه آنچه در آخرت ذخيره نموده .

حديث

- عن أ بى عبد الله ع قال :
إ ذا أ دخل المؤ من قبره كانت الصلاة عن يمينه والزكاة عن شماله والبر مطلاعليه وينحى الصبر ناحية فإ ذا دخل عليه الملكان اللذان يليان مساءلته قال الصبر للصلاة والزكاة والبر دونكم صاحبكم فإ ن عجزتم عنه فأ نا دونه
امام صادق عليه السلام فرمود: هنگاميكه مؤ من را داخل قبرش ‍ مى گذارند، نماز از طرف راست او، وزكات از طرف چپ اوونيكى و احسان بر سر اوسايه مى افكند، وصبر به گوشه اى كشيده شده ، وزمانى كه دوفرشته بر اودر آيند كه متصدى سؤ ال وجواب از اوهستند صبر به نماز و زكات واحسان مى گويد: رفيقان را دريابيد، اگر از اوعاجز شديد من همراه اوهستم .

حديث

- عن الباقر ع قال :
الصبر صبران صبر على البلاء حسن جميل وأ فضل الصبر من الصابرين الورع عن المحارم
امام باقر عليه السلام فرمود: صبر بر دوقسم است : صبر بر بلاء و مصيبت كه نيكووزيباست ، وبهترين صبرها از صبر كنندگان ، پرهيز ودورى جستن از كارهاى حرام است .

حديث

- عن جابر عنه ع قال :
مروة الصبر فى حال الفاقة والحاجة والتعفف والغنى أ كثر من مروة الا عطاء
امام باقر عليه السلام فرمود: مردانگى صبر در حال نيازمندى و تنگدستى وآبرودارى وبى نيازى بيشتر از مردانگى وبخشش ‍ است .

حديث

- عن أ بى عبد الله ع قال فى قول الله عز وجل :
يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَ صابِرُوا
قال :
اصبروا على المصائب
امام صادق عليه السلام در مورد قول خداوند عزوجل : (اى مؤ منان صبر كنيد وهمديگر را سفارش به صبر نمائيد) فرمود: در مصائب هم صبرى كنيد (يعنى با هم همدردى كنيد).

حديث

- عنه ع قال :
إ ن الله عز وجل أ نعم على قوم فلم يشكروا فصارت عليهم وبالاوابتلى قوما بالمصائب فصبروا فصارت عليهم نعمة
امام صادق عليه السلام مى فرمايد: خداوند عزوجل بر قومى نعمت داد وآنها شكر نعمت نكردند، آن نعمت بر آنها تبديل به وزر ووبال شد، وقومى را گرفتار مصائب نمود وشكيبائى پيشه كردند، وآن مصائب بر ايشان نعمت شد.

حديث

- عنه ع قال :
من ابتلى من المؤ منين ببلاء فصبر عليه كان له مثل أ جر أ لف شهيد
امام صادق عليه السلام فرموده اند: هر مؤ منى كه گرفتار مصيبتى گرديد ودر مقابل آن شكيبائى كرد اجر آن مانند اجر هزار شهيد است .

حديث

- عنه ع قال :
إ ن فى الجنة لمنزلة لايبلغها عبد إ لاببلاء فى جسده
امام صادق عليه السلام فرمود: در بهشت درجه اى است كه هيچ بنده اى به آن درجه نرسد مگر بواسطه بلاهايى (سختيهايى ) كه براى بدنش ‍ پيدا مى شود.

حديث

- عن أ بى بصير قال قلت لا بى عبد الله ع جعلت فداك بلغنى أ نه ما ذهب الله بكريمتى عبد فجعل له عوضا دون الجنة قال يا أ با محمد هاهنا ما هوأ فضل وأ كثر من هذا فقلت وأ ى شى ء أ فضل من هذا فقال :
النظر إ لى وجه الله
ابوبصير گويد: به امام صادق عليه السلام عرض كردم : فدايت شوم ، به من خيرى رسيده كه خداوند دوچشم بنده اى را از اونمى گيرد مگر اينكه عوضش را بهشت قرار مى دهد.
حضرت فرمود: آنجا (بهشت ) چيزى هست كه بهتر وبيشتر از اين است گفتم : چه چيزى بهتر از اين است ؟ فرمود: ديدن روى خدا.

فصل ششم : در شكر وسپاسگزارى
 الفصل السادس فى الشكر

حديث

- من كتاب المحاسن :
عن أ بى عبد الله ع قال :
لم ينزل من السماء شى ء أ قل ولاأ عز من ثلاثة أ شياء التسليم والبر و اليقين
امام صادق عليه السلام فرمود: از آسمان چيزى عزيزتر و كمياب تر از سه چيز نازل نشد: تسليم در برابر خداوند، نيكى نمودن ، يقين .

حديث

- عن النوفلى بإ سناده قال قال رسول الله الطاعم الشاكر له من الا جر كأ جر الصائم المحتصب والمعافى الشاكر له من الا جر كأ جر المبتلى الصابر والمعطى الشاكر له من الا جر كأ جر المحروم القانع
رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود: خورنده شكرگزار اجرش ‍ مانند روزه دار خداجوست ، وتندرست شكرگزار اجر گرفتار دردمند صابر را دارد، وبخشنده شكرگزار اجر محروم قناعت كار دارد.

حديث

- عن علابن الكامل قال قلت لا بى الحسن ع آتانى الله بأ مور لا أ حتسبها لاأ درى كيف وجوهها قال أ ولاتعلم أ ن هذا من الشكر
وفى رواية قال لى لاتستصغر الحمد
علابن كامل گويد: به امام موسى بن جعفر عليه السلام گفتم : خداوند به من نعمتهايى را داده كه آنها را نمى توانم حساب كنم ودليل و علت اعطاء اين همه نعمت را هم نمى دانم ؛ فرمود: آيا نمى دانى ؟ همانا اين به خاطر شكرى است كه مى كنى .
ودر روايت ديگر، به من فرمود: سپاسگزارى را كوچك مشمار.

حديث

- عن أ بى عبد الله عن آبائه ع قال :
قال رسول الله ص :
ما فتح الله لعبد باب شكر فخزن عنه باب الزيادة
امام صادق عليه السلام از پدرانش عليهم السلام نقل مى كند كه : رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود: خداوند بر بنده اى درى از شكر را نگشايد مگر اينكه درى از كثرت نعمت برويش گشوده شود.

حديث

- عنه ع قال :إ ذا أ حسنتم فاحمدوا الله وإ ذا أ سأ تم فاستغفروا الله
امام صادق عليه السلام مى فرمايد: هر گاه نيكى كرديد خدا را سپاس گوئيد، وهرگاه كار ناشايستى انجام داديد، از خطا طلب آمرزش و بخشش كنيد.

حديث

- عن سنان بن طريف قال قلت لا بى عبد الله خشيت أ ن أ كون مستدرجا قال ولم قلت لا نى دعوت الله أ ن يرزقنى دارا فرزقنى ودعوت الله أ ن يرزقنى أ لف درهم فرزقنى أ لفا ودعوته أ ن يرزقنى خادما فرزقنى خادما قال فأ ى شى ء تقول قال أ قول الحمد لله قال فما أ عطيت أ فضل مما أ عطيت
سنان بن طريف گويد: به امام صادق عليه السلام عرض كردم : مى ترسم از اينكه مورد مؤ اخذه قرار گيريم . فرمود: چرا؟ گفتم : از خدا خواستم كه به من خانه اى بدهد؛ مرحمت فرمود، بار ديگر خواستم كه هزار درهم به من بدهد، باز عطايم فرمود، خواستم كه به من خادمى بدهد، آنرا هم داد. فرمود: حال چه مى گوئى ؟ گفتم : الحمد لله . فرمود: آنچه تو بخشيده اى به از آنى است كه به توداده شد.

حديث

- عن سعدان بن يزيد قال قلت لا بى عبد الله إ نى أ رى من هوشديد الحال مضيقا عليه العيش وأ رى نفسى فى سعة من هذه الدنيا لاأ مد يدى إ لى شى ء إ لارأ يت فيه ما أ حب وقد أ رى من هوأ فضل منى قد صرف ذلك عنه فقد خشيت أ ن يكون لى استدراجا من الله لى بخطيئتى فقال ع :
أ ما مع الحمد فلاوالله
سعدان بن يزيد گويد: به امام صادق عليه السلام عرض كردم : من كسى را ديدم كه در حالت سختى بود وزندگانى بر اوتنگ شده بود، و خودم را در گشايش از اين دنيا ديدم ، دستم را به سوى چيزى دراز نمى كنم مگر اينكه آن را محبوب خودم مى بينم ، وگاهى كسى را مى بينم كه اواز من برتر است در حاليكه اين نعمتها به اونرسيده ، مى ترسم كه اين براى من آزمايشى از ناحيه خداوند باشد تا مرا به خطا واشتباه اندازد.
امام عليه السلام فرمود: اگر در برابر نعمتها شاكر باشيد باكى نيست .

حديث

- عن النبى ص قال إ ن الرجل من أ متى يخرج إ لى السوق فيبتاع القميص بنصف دينار أ وبثلث دينار فيحمد الله إ ذا لبس فما يبلغ ركبته حتى يغفر له
پيغمبر اكرم صلى الله عليه وآله فرمود: مردى از ملت من به بازار مى رود وپيراهنى به نصف دينار ويا به ثلث دينار مى خرد، وهر گاه آن را مى پوشد حمد خدا را مى گويد، اين پيراهن به زانوهايش نرسيده كه گناهانش آمرزيده مى شود.

حديث

- عنه ع قال :
إ ن المؤ من ليشبع من الطعام والشراب فيحمد الله فيعطيه الله من الا جر ما يعطى الصائم إ ن الله شاكر يحب أ ن يحمد
پيغمبر اكرم صلى الله عليه وآله فرمود: مؤ من هر وقت كه از خوردن غذا وآشاميدنى سير مى شود وحمد خدا مى گويد خداوند به او اجر ومزد شخص روزه دار را عطا فرمايد، خداوند شكرگزار است ودوست دارد كه ستايش شود.

حديث

- عن أ بى عبد الله قال إ ن الرجل منكم ليشرب شربة من الماء فيوجب الله له بها الجنة ثم قال يأ خذ الا ناء فيضعه على فيه فيسمى ثم يشرب فينحيه وهويشتهيه فيحمد الله ثم يعود فيشرب ثم ينحيه فيحمد الله ثم يعود ويشرب ثم ينحيه فيحمد الله فيوجب الله له بهاالجنة
امام صادق عليه السلام فرمود: مردى از شماها شربت آبى مى نوشد وخداوند به وسيله آن بهشت را بر اوواجب مى كند؛ سپس ‍ فرمود: ظرف آب را بر لبش نهد ونام خدا را ببرد، سپس ان را بنوشد وآن را از دهانش دور كند در حاليكه هنوز ميل به نوشيدن آن دارد، سپس حمد خدا بگويد وآن را نزديك دهان كند وبنوشد سپس آن را دور كند وحمد خدا گويد، به واسطه اين عمل خداوند بهشت را بر اوواجب مى گرداند.

حديث

- عنه ع قال :
كان المسيح ع يقول الناس رجلان معافى ومبتلى فاحمدوا الله على العافية وارحموا أ هل البلاء
امام صادق عليه السلام فرموده اند: حضرت مسيح عليه السلام هميشه مى فرمود: مردم دوگروهند مردمى در حال سلامت ، ومردمى گرفتار بلاء ومصيبت ، براى عافيت وسلامتى حمد خدا كنيد وبراى اهل بلاومصيبت طلب رحمت كنيد.

حديث

- عنه ع قال :
لاتنظروا إ لى أ هل البلاء فإ ن ذلك يحزنهم
امام صادق عليه السلام فرمود: به كسانى كه به بلاومصيبت گرفتارند نگاه نكنيد، زيرا اين كار آنها را اندوهگين مى كند.

حديث

- عن الباقر ع أ نه كان يكره أ ن يسمع من المبتلى
التعوذ من البلاء
نقل شده كه امام باقر عليه السلام دوست نداشت كه از شخص ‍ گرفتار كلمه تعوذ را بشنود، يعنى : پناه بردن به خدا از بلا.

حديث

- عن أ بى عبد الله ع قال :
من سجد سجدة ليشكر نعمة وهومتوضئ كتب الله له عشر حسنات و محا عنه عشر خطيئات عظام
امام صادق عليه السلام فرمود: هر كس با وضوسجده شكر كند خداوند براى اوده حسنه مى نويسد، وده خطا وگناه را از نامه اعمالش پاك مى كند.

حديث

- عنه ع قال :
بينما رسول الله ص مع أ صحابه إ ذا سجد فأ طال السجود حتى ظنوا أ نه ... ثم رفع رأ سه فقيل يا رسول الله لقد أ طلت السجود حتى ظننا أ نك ... مما ذاك فقال :
أ تانى جبرئيل من عند الله تبارك وتعالى فقال :
يا محمد إ ن ربك يقرئك السلام ويقول لك إ نى لن أ سوءك فيمن والاك من أ متك ولن أ قضى على مؤ من قضاء ساءه أ وسره ذلك إ لاوهوخير له قال ع فلم يكن عندى مال فأ تصدق به ولامملوك فأ عتقه فسجدت لله وشكرته وحمدته على ذلك
امام صادق عليه السلام فرمود: روزى رسول خدا صلى الله عليه وآله با اصحابش بودند زمانى كه به سجده رفتند سجودشان طولانى شد به حدى كه گمان كردند ايشان ... سپس سرشان را بلند كردند. از ايشان پرسيدند: اى رسول خدا! سجده ات را طولانى نمودى به حدى كه ما گمان كرديم كه از دنيا رفته اى . فرمود: جبرئيل از نزد خداوند تبارك وتعالى نزد من آمد و گفت : اى محمد! پروردگارت تورا سلام مى رساند وبه تومى فرمايد، من هرگز در مورد بنده اى از امتت كه تورا دوست دارد ناراحتت نكردم ، وبر مؤ منى امرى را كه ناراحتش كند يا خرسندش كند انجام ندادم مگر اينكه آن كار براى اوخير بود.
رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود: نه مالى نزد من بود كه آن را صدقه دهم ونه بنده اى كه اورا آزاد سازم ، سپس براى خدا به سجده افتادم واورا شكر كردم وبر اين امر حمد اورا گفتم .

حديث

- عن أ بى عبيدة الحذاء قال كنت مع أ بى جعفر فى طريق المدينة فوقع ساجدا لله فقال لى :
حين استتم قائما يا زياد أ نكرت على حين رأ يتنى ساجدا فقلت بلى جعلت فداك قال ذكرت نعمة أ نعمها الله على فكرهت أ ن أ جوز حتى أ ؤ دى شكرها
ابوعبيده حذاء گويد: در راه مدينه به همراه امام باقر عليه السلام بودم ، كه ناگهان ايشان مشغول سجده براى خدا شدند زمانى كه تمام شد وايستادند به من فرمود: اى زياد! از سجده كردن ناگهانى من در در شگفت شدى ؟ گفتم : بلى فدايت شوم ؛ فرمود: به ياد نعمتى افتادم كه خداوند به من عطا فرموده بود، وبر من سخت آمد كه بگذرم وشكر ان را بجا نياورم .

حديث

- عن هشام بن أ حمد قال كنت أ سير مع أ بى الحسن فى بعض ‍ أ طراف المدينة إ ذ ثنى رجله عن دابته فخر ساجدا فأ طال وأ طال ثم رفع رأ سه وركب دابته فقلت جعلت فداك رأ يتك قد أ طلت السجود فقال :
إ نى ذكرت نعمة أ نعم الله بها على فأ حببت أ ن أ شكر ربى
هشام بن احمد گويد: من به همراه امام كاظم عليه السلام در اطراف مدينه گردش مى كردم ، به ناگاه پايشان را از مركب پائين نهادند وبه سجده افتادند، وسجده را طول دادند، سپس سر برداشتند وسوار مركب شدند؛ عرض كردم : فدايت شوم سجده را طول داديد؟ فرمود: من به ياد نعمتى افتادم كه خداوند به من عطا فرموده بود، وخوش داشتم كه پروردگارم را شكرگزارى كنم .

حديث

- عن الصادق ع قال :
أ يما عبد أ نعم الله عليه بنعمة فعرفها بقلبه وحمد الله عليها بلسانه لم ينفذ كلامه حتى يأ مر الله بالزيادة وذلك قول الله
جل وعز لَئِنْ شَكَرْتُمْ لَأَزِيدَنَّكُمْ
امام صادق عليه السلام فرمود: هر بنده اى را كه خداوند بر او نعمتى عطا كند واواين را قبلا بفهمد وبا زبانش حمد خداوند را بگويد، كلامش هنوز تمام نشده كه خداوند امر به زيادى نعمتش مى كند، واين قول خداوند عز وجل است كه : (اگر شكر كنيد هر آينه ما نعمت را بر شما افزون مى كنيم ).

حديث

- عن الباقر ع قال :
لاينقطع الشكر من العباد
امام باقر عليه السلام فرمود: شكر بندگان دائمى وهميشگى است .

حديث

- عن أ بى عبد الله ع قال :
أ حسنوا جوار النعم قال الشكر لمن أ نعم بها وأ داء حقوقها
امام صادق عليه السلام فرمود: همسايه خوبى براى نعمتها باشيد، سؤ ال شد: همسايه خوبى براى نعمتها بودن به چيست ؟ فرمود: سپاسگزارى از كسى كه نعمت داده .

حديث

- عنه ع قال :
أ حسنوا جوار نعم الله واحذروا أ ن تنتقل عنكم إ لى غيركم أ ما إ نها لم تنتقل عن أ حد قط وكادت أ ن ترجع إ ليه
امام صادق عليه السلام فرمود: همسايه خوبى براى نعمتهاى خدا باشيد وبپرهيزيد از اينكه اين نعمتها از شما به ديگرى منتقل شود، آگاه باشيد اگر نعمت رفت ديگر برگشتن آن مشكل است .

حديث

- وكان على ع قال :
قل ما أ دبر شى ء فأ قبل
على عليه السلام مى فرمود: بسيار كم است كه نعمت از دست رفته دوباره باز گردد.

حديث

- عن معمر بن خلاد قال الرضا ع اتقوا الله وعليكم بالتواضع و الشكر والحمد إ نه كان فى بنى إ سرائيل رجل فأ تاه فى منامه من قال له إ ن لك نصف عمرك سعة فاختر أ ى النصفين شئت فقال :
إ ن لى شريكا فلما أ صبح الرجل قال لزوجته قد أ تانى فى هذه الليلة رجل فأ خبرنى أ ن نصف عمرى لى سعة فاختر أ ى النصفين شئت فقالت له زوجته اختر النصف الا ول فقال :
لك ذاك فأ قبلت عليه الدنيا فكان كلما كانت نعمة قالت زوجته جارك فلان محتاج فصله وتقول قرابتك فلان فتعطيه وكانوا كذلك كلما جاءتهم نعمة أ عطوا وتصدقوا وشكروا فلما كان ليلة من الليالى أ تاه رجل فقال :
يا هذا إ ن النصف قد انقضى فما رأ يك قال لى شريك فلما أ صبح الصبح قال لزوجته أ تانى الرجل فأ علمنى أ ن النصف قد انقضى فقالت له زوجته قد أ نعم الله علينا فشكرنا والله أ ولى بالوفاء قال فإ ن لك تمام عمرك
امام رضا عليه السلام فرمود: از خدا بپرهيزيد وفروتن و شكرگزار وستايش كننده باشيد، همانا در قوم بنى اسرائيل مردى زندگى مى كرد كه شبى شخصى به خوابش آمد وبه اوگفت : نيمى از عمرت را در وسعت وراحتى خواهى گذراند، اينك هر كدام از نصف را كه مى خواهى انتخاب كن ؛ آن مرد گفت : مرا شريكى است ، پس چون صبح شد به همسرش گفت : امشب مردى به خواب من آمد وبه من خبر داد كه نصف عمرم در آسايش است ، وگفت هر يك از دونصف را كه مى خواهى انتخاب كن ؛ همسرش گفت : نصف اول را اختيار كن ، گفت : به خاطر توهمين كار را مى كنم . فلان همسايه ات محتاج است به اوبرس ، ومى گفت : قوم وخويش ‍ توفلانى است نيازش را بر آور.
وبه همين حالت بودند وهر چه نعمت به آنها عطا مى شد مى بخشيدند و صدقه مى دادند وشكر مى كردند. چون شبى از شبها رسيد، آن مرد به خوابش آمد وگفت : اى مرد! نصف عمر توگذشت ، نظرت چيست ؟ گفت : من شريكى دارم ، چون صبح شد به همسرش گفت : آن مرد به خوابم آمد و به من اعلام كرد كه نصف عمر من گذشت . همسرش به اوگفت : خداوند به ما نعمت داد وما شكر كرديم وخداوند سزاوارتر به وفاست . آن مرد گفت : اكنون تمام عمرت در نعمت ورفاه خواهى بود.