انوار از قرآن

بنياد پژوهشهاى اسلامى

- ۳ -


رباخوارى

- اى كـسانى كه ايمان آورده ايد.
از اللّه پروا داشته باشيد, و اگرايمان داريد, آنچه از ربا باقى مانده اسـت واگـذاريـد و اگـر چـنـيـن نـكـرديـد بـه جـنـگ با اللّه و فرستاده اش برخاسته ايد و اگر بازگشت كنيد, سرمايه هاى شما از آن خودتان است , نه ستم مى كنيد و نه ستم مى بينيد.
- اى كسانى كه ايمان آورده ايد.
ربا را [با سود] چند برابر مخوريدو از اللّه پروا داشته باشيد, باشد كه رستگار شويد.
- اللّه ربـا را نـابود مى سازد و صدقه ها را فزونى مى بخشد, اللّه هيچ ناسپاس گنهكارى را دوست نمى دارد.
- كـسانى كه ربا مى خورند از جا برنخيزند مگر مانند برخاستن كسى كه شيطان بر اثر تماس آشفته حـالـش سـاخـتـه , اين از آن روست كه گفتند خريد و فروش مانند رباست , درحالى كه اللّه خريد وفروش را حلال و ربا را حرام گردانيده است .
- آنـچه به ربا مى دهيد تا بهره شما را از اموال مردم افزايش دهد,نزد اللّه افزايش نمى يابد و آنچه از زكات - درحالى كه خشنودى اللّه را خواستاريد - مى پردازيد, افزونى مى يابد.

زر و سيم اندوزى و دنيادوستى

- كسانى كه زر و سيم مى اندوزند و آن را در راه اللّه انفاق نمى كنند, ايشان را به عذابى دردناك خبر ده .
روزى كـه آنـهـا را درآتش دوزخ تفته سازند و پيشانى و پهلو و پشت آنان را با آنها داغ كنند (و گويند) اين است آنچه براى خود اندوختيد, پس (مزه )آنچه را كه مى اندوختيد بچشيد.
- دوسـتى خواستنيها از زنان و پسران و مالهاى گردآمده از زر وسيم و اسبهاى نشاندار و دامها و كـشـتـزار, درنـظـر مـردم جلوه يافته است , اين همه , مايه بهره مندى زندگانى دنياست و فرجام نيك نزد اللّه است .
- آنـان كـه زنـدگى دنيا را بر آخرت ترجيح مى دهند و مردم را از راه اللّه باز مى دارند و آن را كج مى خواهند, آنها در گمراهى دور ودرازى هستند.
- آنـان كه سينه خود را براى پذيرش كفر گشوده اند, خشم اللّه برآنهاست و برايشان عذابى بزرگ مهيا گرديده , اين از آن است كه زندگى دنيا را بر آخرت برتر شمردند.

خست و رشك بردن

- آنان كه به آنچه اللّه از فضل خويش به ايشان عطا فرموده خست به خرج مى دهند هرگز نپندارند كـه بـه سـودشـان مـى بـاشدبلكه به زيان آنهاست و به زودى آنچه بدان خست ورزيده اند, درروز رستاخيز طوق گردنشان مى شود.
- كسانى كه خست مى ورزند و مردم را به خست وامى دارند وآنچه اللّه از فضل خويش بدانها ارزانى فرموده پوشيده مى دارند,براى (اين ) ناسپاسان عذابى خواركننده مهيا ساخته ايم .
- و امـا هـركـه خـسـت ورزيد و از اين راه بى نيازى طلبيد و پاداش نيك (الهى ) را دروغ انگاشت , بـه زودى او را در راهـى دشـوار قـراردهـيـم , آنـگـاه كه به هلاكت افتد, مالش به حال او سودى نخواهدبخشيد.
- شما همان گروهى هستيد كه براى انفاق در راه اللّه فرا خوانده شده ايد, پس برخى از شما خست مـى ورزنـد, و هـركس خست ورزد تنها به زيان خود خست ورزيده است .
و اللّه تعالى بى نيازاست و شـما همه نيازمند و اگر سرپيچى كنيد (اللّه ) گروه ديگرى را به جاى شما مى آورد كه مانند شما نخواهند بود.
- آيا به مردم بر آنچه اللّه از فضل خويش به آنان عطا فرموده ,رشك مى برند.

گردنفرازى و سرپيچى

- كسانى كه سرپيچى كرده و گردن فرازى نموده اند, اللّه به عذابى دردناك دچارشان مى گرداند.
- كـسـانـى كـه بـه آخـرت ايمان ندارند, دلهايشان حق را انكارمى نمايد و گردن فرازى مى كنند بـى شـك اللّه آنـچـه را پنهان مى دارند و آنچه را كه آشكار مى سازند مى داند, اللّه , گردن فرازان را دوست نمى دارد.
- از مردم (به نخوت ) روى مگردان و در روى زمين خرامان ونازان راه مرو كه اللّه هيچ خودپسند و فـخـركـننده اى را دوست ندارد, در راه رفتن ميانه رو باش و صدايت را آهسته بدار كه ناخوشترين آوازها بانگ درازگوشان است .
- در روى زمـيـن خرامان و نازان راه مرو, تو هرگز نه مى توانى زمين را بشكافى و نه در بلندى به كوهها برسى , همه اينها زشت است ونزد پروردگارت ناپسند.
- هـركـس از پـرستش اللّه سرپيچى كند و گردن فرازى نمايد,به زودى همه آنان را به سوى خود گرد مى آورد.
- كـسـانـى آيـات مـا را دروغ انـگـاشـتند و از آنها با گردن فرازى روى برتافتند, اينان اهل دوزخ مى باشند و جاودانه در آن مى مانند.

خودنمايى

- كـسانى كه اموال خويش را براى نشان دادن به مردم انفاق مى كنندو به اللّه و روز بازپسين ايمان ندارند (شيطان همدم آنهاست ) وهركس شيطان همدم او باشد, چه بد همدمى دارد.
- واى بـر آن نـمـازگـزاران .
آنـان كـه در نـمازشان سهل انگارند, آنها كه ريا مى كنند, و زكات را نمى پردازند.
- هـنـگـامـى كـه به نماز ايستند از روى كسالت مى ايستند, در برابرمردم ريا مى كنند و اللّه را جز اندكى ياد نمى نمايند.
- اى كسانى كه ايمان آورده ايد.
صدقه هاى خود را با منت نهادن وآزاررساندن باطل نسازيد, همانند كسى كه مالش را براى نماياندن به مردم انفاق مى كند و به اللّه و روز رستاخيز ايمان ندارد.
- هـمـانـنـد كـسـانى مباشيد كه از سرزمينشان با سرخوشى و به مردم نشان دادن بيرون شدند و (مردمان را) از راه اللّه باز مى داشتند,اللّه به آنچه مى كنند احاطه دارد.

زياده روى و ولخرجى

- بخوريد و بياشاميد و اسراف نكنيد كه اللّه اسرافكاران رادوست نمى دارد.
- اسراف كنندگان , اهل دوزخ مى باشند.
- حـق خـويـشاوندان و مستمندان و واماندگان در راه را بپرداز وزياده روى و ولخرجى مكن زيرا اسراف كنندگان برادران شيطانهايند و شيطان همواره نسبت به پروردگارش ناسپاس بوده است .
- دسـتـت را به گردنت زنجير مكن (ترك انفاق و بخشش مكن ) وبسيار هم گشاده دست مباش كه نكوهيده و حسرت زده بر جاى مانى .
- اللّه كسى را كه اسرافكار و دروغ زن باشد, هدايت نمى كند.
- از اللّه پروا داشته و فرمانبردار باشيد و فرمان اسرافكاران راگردن ننهيد.
- كـسـانى هستند كه چون انفاق كنند, ولخرجى نمى كنند و تنگ هم نمى گيرند و ميان اين دو, حد وسط را برمى گزينند.

بدگمانى - جست وجو - بدگويى -سخن چينى

- گمان هرگز (آدمى را) از حقيقت بى نياز نمى گرداند.
- دچار بدگمانى شديد و سرانجام گروهى تباه شده گشتيد.
- (اى مشركان .
) شما جز از گمان پيروى نمى كنيد و جز به دروغ سخن نمى گوييد.
- اى كسانى كه ايمان آورده ايد.
از بسيارى از گمانها بپرهيزيد -زيرا برخى از گمانها گناه است , و هـرگز (در كار ديگران )جست وجو مكنيد و هيچ يك از شما بدگويى از ديگرى نكند, آياكسى از شـما دوست دارد كه گوشت برادر مرده اش را بخورد.
(بى ترديد) همه شما آن را ناخوش داريد, از اللّه پروا كنيد كه اللّه توبه پذير و رحيم است .
- از آنچه نمى دانى پيروى مكن زيرا گوش و چشم و دل همه موردپرسش قرار خواهند گرفت .
- از هـر سـوگـنـدخورنده فرومايه اى فرمانبردارى مكن كه عيبجوست و براى سخن چينى گام برمى دارد, مانع كار خير,تجاوزگر و گنهكار است .

ريشخند - عيبجويى - سرزنش و لقب زشت دادن

- اى كـسـانـى كـه ايمان آورده ايد.
نبايد گروهى (از مردان ) شماگروهى ديگر را ريشخند كنند, شـايـد آنـان از ايـنـان بـهـتر باشند و نه زنانى زنان ديگر را شايد آنها بهتر از اينها باشند, از يكديگر عـيب مگيريد و به همديگر لقبهاى زشت مدهيد, چه ناپسند است زشتكارى پس از ايمان .
و هركس كه توبه نكرد, آنان ستمكارمى باشند.
- كـسـانـى كـه تباهكار بودند, آنان را كه ايمان آورده بودند به ريشخند مى گرفتند و چون بر آنها مى گذشتند, به چشم و ابرواشاره مى كردند.
- واى بر هر عيبجوى سرزنش كننده , كسى كه مالى گرد آورد و آن را شماره كند, پندارد كه مالش او را جاويدان خواهد ساخت .
- (مـبادا كسى روز قيامت بگويد:) افسوس بر من از كوتاهيهايى كه در اطاعت فرمان اللّه كردم .
و من از ريشخندكنندگان بودم .
- زنـدگانى دنيا در چشم كافران زينت داده شده است و كسانى راكه ايمان آورده اند به ريشخند مى گيرند.

تاكيد بر دعا كردن

- هـرگـاه بـنـدگـان مـن از تـو دربـاره مـن بپرسند (بگو): من نزديكم ,دعاى دعاكننده را به هنگامى كه مرا بخواند اجابت مى نمايم , پس بايد آنها دعوت مرا بپذيرند و به من ايمان بياورند, باشد كه راه يابند.
- پروردگارتان فرمود: مرا بخوانيد تا دعاى شما را اجابت كنم ,كسانى كه از پرستش من سركشى نمايند به زودى خوار و سرافكنده به دوزخ درآيند.
- براى اللّه نامهاى نيكوست , او را با آنها بخوانيد.
- پروردگارتان را با زارى و در پنهانى بخوانيد, او از حدگذرندگان را دوست نمى دارد.
- اللّه را با بيم و اميد بخوانيد كه رحمت اللّه به نيكوكاران نزديك است .
- اللّه زنـده (جـاويـد) اسـت , مـعبودى جز او نمى باشد, پس او رادرحالى كه دين را براى او پاك و بى آلايش ساخته ايد بخوانيد.
- اللّه را درحـالى كه دين را براى او پاك و بى آلايش ساخته ايدبخوانيد هرچند كه كافران را ناخوش آيد.

دستور بر پناه بردن

- هنگامى كه قرآن مى خوانى از شر شيطان رانده شده به اللّه پناه بر.
- هرگاه وسوسه اى از شيطان به تو رسد, به اللّه پناه بر كه او شنواو داناست .
- بگو : پروردگارا.
از وسوسه هاى شيطانها به تو پناه مى آورم .
- بگو : پناه مى برم به پروردگار سپيده دم - از شر آنچه آفريده است - از شب تاريك چون فراگير شود - از شر دمندگان افسون در گرهها - از شر هر رشك برنده اى آنگاه كه رشك برد.
- بگو : پناه مى برم به پروردگار مردم - فرمانرواى مردم - معبودمردم - از شر وسوسه گر نهانى - آن كه در سينه هاى مردم وسوسه مى كند - از پريان و آدميان .
- پروردگارا.
به تو پناه مى آورم كه از تو چيزى بخواهم كه بدان آگاهى ندارم .
- هـنـگـامـى كـه قـرآن خوانده شود گوش فرا داريد و خاموش باشيد,باشد كه مورد رحمت قرار گيريد.

دستور بر فرمانبردارى از اللّه و رسول واولوالامر

- اى كسانى كه ايمان آورده ايد.
از اللّه فرمانبردار باشيد و از پيامبرنيز فرمان ببريد و كرده هاى خود را تباه مسازيد.
- اللّه را فرمانبردار باشيد و از پيامبر نيز فرمان ببريد و از نافرمانى بپرهيزيد.
- اللّه و پيامبر را فرمانبردار باشيد, باشد كه مورد رحمت قرارگيريد.
- اى كسانى كه ايمان آورده ايد.
از اللّه فرمانبردار باشيد و از پيامبرو اولوالامرتان فرمانبرى كنيد.
- كـسى كه از اللّه و پيامبرش فرمانبرى كند, در زمره كسانى خواهد بود كه اللّه مورد عنايت خويش قرار داده است .
- كسى كه از اللّه و پيامبرش فرمانبرى كند به تحقيق به رستگارى بزرگى نايل آمده است .
- كسى كه از پيامبر فرمانبردار باشد به تحقيق از اللّه فرمانبرى كرده است .
- اگر از اللّه و پيامبرش فرمانبردار باشيد, چيزى از (پاداش )كارهاى شما نمى كاهد, اللّه آمرزنده و رحيم است .

دستور بر رعايت احترام مسجدها

- از هـرجـا كـه بـيرون شدى روى خود را به سوى مسجدالحرام گردان و آن حق است و از جانب پروردگار توست و اللّه از آنچه مى كنيد, ناآگاه نيست .
- روى خـود را در هر مسجد به سوى او كنيد و او را بخوانيددرحالى كه دين خود را براى او پاك و بى آلايش ساخته باشيد.
- مسجدها ويژه اللّه است , پس هيچ كس را با اللّه مخوانيد.
- اى فرزندان آدم .
هنگامى كه به هر مسجدى مى رويد, آراسته باشيد.
- مسجدهاى اللّه را تنها كسى آباد مى كند كه به اللّه و روزبازپسين ايمان آورده و نماز را برپا دارد و زكات را بپردازد و جز ازاللّه از كسى بيم نداشته باشد.
- مسجدى كه از روز نخست براساس پرهيزكارى بنا شده ,سزاوارتر است كه در آن نماز برپا دارى , در آن مـردانـى هستند كه دوست دارند خود را پاك سازند و اللّه كسانى را كه خواهان پاكى باشند, دوست مى دارد.

تشويق بر جهاد

- اى كـسـانـى كه ايمان آورده ايد.
آيا شما را به تجارتى راهنمايى نمايم كه شما را از عذاب دردناك رهـايـى بخشد, به اللّه وفرستاده اش ايمان بياوريد و در راه اللّه با مالها و جانهايتان جهادكنيد, اين بـراى شـما از هرچيزى بهتر است اگر بدانيد, تا اللّه گناهانتان را بيامرزد, و شما را در بوستانهايى كـه نـهـرهـا از زيردرختانش روان است و در سراهايى پاكيزه در بهشتهاى جاويدان در آورد و اين رسـتـگـارى بـزرگى است .
موهبت ديگرى كه آن رادوست داريد و آن يارى و پيروزى نزديكى از جانب اللّه است ومومنان را (بدان ) مژده ده .
- بگو : اگر پدرانتان و پسرانتان و برادرانتان و همسرانتان وخويشاوندانتان و مالهايى كه به دست آورده ايـد و تـجـارتـى كـه ازكـسادش بيمناكيد و خانه هايى كه به آنها دل بسته ايد نزد شما ازاللّه فـرستاده اش و جهاد در راه او دوست داشتنى تر است , منتظرباشيد تا اللّه فرمان خويش بيارد و اللّه تباهكاران را هدايت ننمايد.
- چه سبكبار و چه سنگين بار روانه شويد, با مالها و جانهايتان درراه اللّه جهاد نماييد, اين براى شما بهتر است اگر بدانيد.

دستور بر عفوكردن و فروخوردن خشم

- از آنان عفو كن و چشم پوشى نما كه اللّه نيكوكاران را دوست مى دارد.
- از آنان عفو كن و برايشان آمرزش بخواه و در كارها با آنان مشورت كن .
- بـايـد عفو نمايند و چشم پوشى كنند.
مگر دوست نداريد كه اللّه شما را بيامرزد, اللّه آمرزنده و رحيم است .
- عفو پيشه كن و به كار نيك و پسنديده فرمان ده و از نادانان روى گردان باش .
- آنان كه در رفاه و تنگدستى انفاق مى كنند و خشم خود را فرومى خورند و مردم را مورد عفو قرار مى دهند (نيكوران اند) و اللّه نيكوكاران را دوست دارد.
- هركه عفو كند و به صلح گرايد, پاداش او بر (عهده ) اللّه است .
- اگر عفو كنيد به پرهيزكارى نزديكتر است .
- عفو كنيد و چشم پوشى نماييد تا اللّه فرمان خويش را بياورد.
- اگر عفو كنيد و چشم پوشى نماييد و در گذريد (نيكوتر است ),اللّه آمرزنده و رحيم است .

دستور بر عدل و داد

- اى كـسانى كه ايمان آورده ايد.
همواره به دادگرى برخيزيد و براى اللّه گواهى دهيد, هرچند به زيـان خـودتـان يـا پـدر و مـادر يـا نـزديـكان شما باشد چه توانگر باشد چه تهى دست , اللّه به آنان سـزاوارتـراست , پس از هواى نفس پيروى نكنيد.
كه از حق عدول كنيد, اگربه انحراف گراييد يا اعراض نماييد اللّه به آنچه كنيد آگاه است .
- چون ميان مردم داورى كنيد به عدالت داورى كنيد, اللّه شما رابه نيكو چيزى اندرز مى دهد, اللّه شنوا و بيناست .
- اگر ميان آنها داورى مى كنى با دادگرى داورى كن كه اللّه دادگران را دوست دارد.
- هرگاه سخن گوييد به عدل و داد گوييد اگرچه خويشاوندباشد.
- دادگـرى پيشه كنيد كه آن به پرهيزكارى نزديكتر است و از اللّه پروا كنيد كه اللّه تعالى به آنچه مى كنيد آگاه است .
- اللّه به دادگرى و نيكوكارى فرمان مى دهد.
- مـا فرستادگان خود را با دلايل آشكار فرستاديم و با آنها كتاب وميزان فرو فرستاديم تا مردم به دادگرى برخيزند.

دستور بر صلح و سازش

- صلح و سازش نيكو و پسنديده است .
- مـومنان برادر يكديگرند, پس ميان برادرانتان سازش برقرار كنيدو از اللّه پروا داشته باشيد, باشد كه مورد رحمت قرار گيريد.
- هـرگاه دو گروه از مومنان باهم به جنگ پردازند, ميان آنهاسازش برقرار سازيد و اگر يكى از آن دو بـر ديـگـرى تـعـدى كرد باآن كه تعدى نموده پيكار نماييد تا به فرمان اللّه باز گردد, پس اگـربازگشت , ميان آنها عادلانه سازش دهيد و دادگرى پيشه سازيد كه اللّه دادگران را دوست مى دارد.
- از اللّه پروا كنيد و با يكديگر سازش داشته باشيد.
- در بسيارى از رازگوييهاى ايشان خيرى نمى باشد, مگر آن كه كسى به (دادن ) صدقه يا به كارى نـيك يا سازش ميان مردم فرمان دهد و هركس براى جستن خشنودى اللّه چنين كند, به زودى او راپاداشى بزرگ خواهيم داد.
- كسانى كه ايمان آورند و نيكوكارى كنند, بيمى بر آنان نيست واندوهگين نخواهند شد.

دستور بر درودگفتن و سلام كردن

- اللّه و فـرشـتگانش بر پيامبر درود مى فرستند.
اى كسانى كه ايمان آورده ايد.
بر او درود فرستيد و سلام گوييد, سلامى درخورو شايسته (فرمان او را چنانكه بايد گردن نهيد).
- هـنـگامى كه به شما درود گفته شد, شما به بهتر از آن درود گوييديا همانند آن را باز گوييد, اللّه حساب همه چيز را دارد.
- چـون كسانى كه به آيات ما ايمان دارند به نزد تو آيند, بگو: درودبر شما, پروردگارتان رحمت را بر خود مقرر داشته است .
- از ايشان درگذر و بگو سلام , زود باشد كه بدانند.
- اى كـسانى كه ايمان آورده ايد به خانه هايى جز خانه هاى خودتان وارد نشويد, تا اجازه بگيريد و بر اهل آن سلام كنيد, اين براى شمابهتر است , باشد كه پند گيريد.
- هـنـگـامى كه به خانه هايى درآييد به يكديگر سلام گوييد, سلام ودرودى از جانب اللّه درودى پربركت و پاكيزه .

دستور بر حجاب و پاكدامنى

- به مردان با ايمان بگو: ديدگان خود را (از نگاه به نامحرمان ) فروگيرند و پاكدامنى ورزند, اين از براى آنان پاكيزه تر است , اللّه به آنچه مى كنند آگاه است .
- بـه زنـان بـا ايـمـان بـگـو: ديـدگان خويش را از نامحرمان فرو بندند وپاكدامنى پيشه كنند و زيورهايشان را جز آنچه پيداست آشكارنسازند و روسريهاى خود را بر گريبانهايشان فرو اندازند.
- اى پـيـامـبـر, به همسرانت و دخترانت و به زنان مومنان بگو:پوششهاى خود را بر خويش فروتر گيرند, اين براى آن است كه شناخته شوند و مورد آزار قرار نگيرند.
- كـسـانـى كه امكانى براى ازدواج نمى يابند بايد پاكدامنى ورزند تااللّه از فضل خويش بى نيازشان گرداند.
- بر زنان از كار افتاده اى كه اميد به ازدواج ندارند گناهى نيست كه روپوش خود را كنار نهند (به شرط آن كه ) زينتى را آشكار نكنند واگر عفت ورزند براى آنان بهتر است .

سفارش درباره يتيمان و بيچارگان

- امـوال يـتيمان را به ايشان بدهيد و پليد را جانشين پاك مسازيد واموال ايشان را با اموال خويش مخوريد كه اين گناهى بزرگ است .
- به مال يتيم جز به نحوى پسنديده نزديك مشويد تا به حد رشدبرسد.
- حـق نزديكان و بيچارگان و در راه مانده ها را ادا كن , اين براى كسانى كه خواهان خشنودى اللّه هستند بهتر است و اينان همان رستگاران اند.
- هرگاه خويشاوندان (غير از ورثه ) و يتيمان و مستمندان هنگام تقسيم ارث حاضر شدند, چيزى از آن را به ايشان ارزانى داريد وبا آنان سخنى پسنديده گوييد.
- اللّه را پـرسـتـش كـنيد و چيزى را با او شريك مگردانيد و به پدرو مادر احسان كنيد و نسبت به خـويـشـاونـدان و يـتيمان و مستمندان وخويشاوند همسايه و همسايه بيگانه و يار همنشين و در راه مانده (نيكى روا داريد).
- (نيكوكاران ) به نذر خود وفا مى كنند و از روزى كه بدى وسختى آن فراگير است بيم دارند - و به (پاس ) دوستى (اللّه ) بينواو يتيم و اسير را طعام مى دهند.

فرمان بر نيكوكارى

- شـمـا بـهـتـرين امتى هستيد كه براى مردم پديد آمده ايد, به كارهاى نيك فرمان مى دهيد و از كارهاى ناپسند باز مى داريد.
- مـردان بـا ايـمـان و زنـان با ايمان دوستان همديگرند, به كارهاى پسنديده فرمان مى دهند و از كارهاى ناشايست باز مى دارند.
- شـايستگان به اللّه و روز رستاخيز ايمان دارند و به كارهاى پسنديده فرمان مى دهند و از كارهاى ناپسند باز مى دارند.
- خاندان خويش را به نماز فرمان ده و بر مداومت آن شكيباباش .
- بـه كـارهاى پسنديده فرمان ده و از كارهاى ناپسند باز دار و برآنچه كه بر تو پيش مى آيد بردبار باش كه اين از كارهاى قطعى ولازم است .
- عفو را پيشه ساز و به نيكى فرمان ده و از نابخردان روى گردان باش .
- بـايد از ميان شما گروهى (مردم را) به نيكى دعوت كنند و به كارهاى شايسته فرمان دهند و از كارهاى ناشايست باز دارند, آنان همان رستگاران اند.

دستور بر ياد اللّه

- اى كـسـانـى كه ايمان آورده ايد.
اللّه را ياد كنيد, يادكردنى بسيار,در بامدادان و شبانگاهان اللّه را نيايش كنيد.
- پـروردگـارت را در بـامـدادان و شـامـگاهان در دلت با زارى و بيم باصداى آهسته ياد كن و از غافلان مباش .
- نام پروردگارت را بامدادان و شبانگاهان ياد كن .
- نام پرورگارت را ياد كن و از همه گسسته تنها به او دل بربند.
- پروردگارت را بسيار ياد كن و شبانگاه و بامدادان (او را) به پاكى بستاى .
- اللّه را در مشعرالحرام ياد كنيد, او را ياد كنيد كه شما را هدايت نمود.
- به ياد من باشيد تا من به ياد شما باشم , سپاسگزار من باشيد وناسپاسى مكنيد.
- نعمت اللّه را بر خود و آنچه از كتاب و حكمت كه بر شما فروفرستاده و بدان پندتان مى دهد به ياد آريد.
- نعمت اللّه را بر خود به ياد آريد آنگاه كه دشمنان يكديگربوديد.
پس ميان دلهاى شما الفت ايجاد كـرد و بـه بـركـت نـعـمـت اوبرادران هم شديد و بركنار پرتگاه آتش بوديد كه شما را از آن رهايى بخشيد.
- نعمتهايى را كه به شما ارزانى داشته ام به ياد آريد و به عهدم وفاكنيد.
- اى مردم .
نعمت اللّه را بر خود به ياد آوريد.
- اى كـسـانى كه ايمان آورده ايد.
چون براى نمازجمعه ندا در داده شد, به سوى ذكر اللّه بشتابيد و دادوستد را رها كنيد, اين براى شما بهتر است اگر بدانيد.
- چون نمازگزارديد, اللّه را (در هرحال ) ايستاده , نشسته و برپهلو آرميده به ياد آريد.
- رستگار گرديد آن كه خود را پاك گردانيد و نام پروردگارش راياد كرد و نماز گزارد.
- پروردگارت را به ياد آور, هرگاه دچار فراموشى شدى .
- نعمتهاى اللّه را به ياد آوريد و در زمين تباهكارى مكنيد.
- هركس از ياد من رويگردان شود, زندگى تنگ و سختى خواهدداشت .

نهى از دست زدن به قرآن مگر براى پاكيزگان

- ايـن قـرآن كـريـم اسـت - در لـوح مـحـفـوظ جاى دارد - جز پاكان آن را لمس نمى كنند, فرو فرستاده شده از جانب پروردگار جهانيان است .

نهى از شراب و قمار

- (اى پيامبر) درباره شراب و قمار از تو مى پرسند, بگو : در آن دو گناهى بزرگ مى باشد.
- اى كـسانى كه ايمان آورده ايد.
شراب و قمار و بتها و تيرهاى قمارپليد و از كار شيطان است , پس از آن دورى گزينيد, باشد كه رستگار شويد.
- شـيـطان مى خواهد درميان شما به وسيله شراب و قمار دشمنى وكينه ايجاد كند و شما را از ياد اللّه و از نماز باز دارد, آيا خوددارى خواهيد كرد.

نهى از تباهكارى

- نعمتهاى الهى را به ياد آوريد و در زمين به تباهكارى مكوشيد.
- همان گونه كه اللّه به تو نيكى كرده است , نيكى كن و در زمين تباهكارى مكن كه اللّه تباهكاران را دوست ندارد.
- در زمـين پس از به سامان آوردنش تباهكارى مكنيد و اللّه را بابيم و اميد بخوانيد كه رحمت اللّه به نيكوكاران نزديك است .
- در راه خير بكوش و راه تباهكاران را پيروى مكن .
- به مردم كم مدهيد و در زمين تباهكارى مكنيد.
- بنگر كه سرانجام تباهكاران چگونه بود.
- اللّه را پرستش كنيد و به روز بازپسين اميد داشته باشيد و درزمين به تباهكارى مكوشيد.
- سـراى آخـرت را ويـژه كسانى قرار مى دهيم كه در زمين اراده برترى جويى و تباهكارى ندارند و سرانجام نيك از آن پرهيزكاران است .

نهى از پيروى شيطان

- اى كـسـانـى كه ايمان آورده ايد.
از گامهاى شيطان پيروى مكنيد وهركس از گامهاى شيطان پيروى كند (بداند كه ) او به زشتكارى وناشايست وادار مى سازد.
- اى كـسـانـى كـه ايمان آورده ايد.
همگى از در صلح و آشتى درآييدو از گامهاى شيطان پيروى مكنيد او براى شما دشمنى آشكاراست .
- اى مردم .
از آنچه در زمين حلال و پاكيزه است بخوريد و ازگامهاى شيطان پيروى مكنيد كه او براى شما دشمنى آشكار است - او شما را به بدى و زشتكارى وادار مى سازد و بر آن مى دارد تاآنچه نمى دانيد به اللّه نسبت دهيد.
- اى فرزندان آدم .
زنهار تا شيطان شما را نفريبد, چنانكه پدر ومادر نخستين شما را از بهشت آواره كرد.
- اى فرزندان آدم .
آيا با شما عهد نكرده بودم كه شيطان راپرستش نكنيد كه او براى شما دشمنى آشكار است .
- بـى تـرديد شيطان دشمن شماست , شما هم او را دشمن گيريد,او گروه خويش را مى خواند تا سرانجام از دوزخيان باشند.

نهى از دوستى با كافران

- اى كسانى كه ايمان آورده ايد از غير خودتان دوست همدل وهم راز مگيريد كه درباره شما از هيچ نابكارى فروگذار نكنند, آنهاخوش دارند كه شما در رنج و زحمت باشيد, دشمنى ازگفته هايشان آشـكـار است و آنچه سينه هايشان نهان مى دارد, بزرگتراست , در حقيقت ما نشانه ها را براى شما بيان كرديم , اگردريابيد.
- اى كـسـانـى كـه ايمان آورده ايد.
جهودان و ترسايان را به دوستى مگيريد, برخى از آنان دوستان برخى ديگرند و هركس از شما آنهارا به دوستى گيرد, او از آنان است .
- اى كـسـانـى كـه ايـمـان آورده ايد.
پدران و برادران خود را, اگر كفر رابرايمان ترجيح دادند به دوستى مگيريد و هركس از شما آنان را به دوستى گزيند از ستمكاران است .
- اى كـسـانى كه ايمان آورده ايد.
دشمن من و دشمن خويش را به دوستى مگيريد كه با آنها اظهار مودت نماييد, درحالى كه ايشان به آنچه از حق براى شما آمده كفر مى ورزند.
- از كافران اطاعت مكن و با آنان جهاد كن , جهادى بزرگ .

نهى از همنشينى با استهزاكنندگان آيات اللّه

- هرگاه كسانى را ديدى كه در آيات ما (از روى دشمنى ) به بحث مى پردازند, از آنها روى بگردان تـا بـه سـخـنـى ديـگر پردازند و اگرشيطان تو را به فراموشى افكند پس از متوجه شدن با گروه ستمكارمنشين .
- اللّه در كـتـاب (آسـمانى ) بر شما فرو فرستاده است كه هرگاه شنيديد (در گروهى ) آيات الهى مـورد انـكـار و استهزا قرار مى گيردبا آنها منشينيد تا به سخنى ديگر پردازند زيرا در اين صورت شماهم همانند آنان خواهيد بود, اللّه همه منافقان و كافران را دردوزخ گرد خواهد آورد.
- روى گردان باش از كسى كه از ياد ما رويگردان شده و جز زندگى دنيا را خواستار نيست .
- اى كسانى كه ايمان آورده ايد.
كسانى كه دين شما را به ريشخند وبازى مى گيرند, چه از آنان كه پـيش از شما به آنان كتاب داده شده وچه آنها كه كفر مى ورزند, دوستان خود قرار مدهيد و اگر ايمان داريد از اللّه پروا داشته باشيد.
- كسانى كه دين خود را به بازى و سرگرمى گرفته اند و زندگى دنياآنان را فريفته است , رها كن و (مردم را) به وسيله اين (قرآن ) اندرزده تا كسى به سبب كارهاى خويش به هلاكت نيفتد او را در برابراللّه نه دوستى مى باشد و نه شفاعت كننده اى .

نهى از شرك

- براى اللّه همتايانى قرار ندهيد, درحالى كه مى دانيد.
- اللّه را پرستش كنيد و هيچ چيز را با او انباز نگيريد.
- به اللّه شرك مورز كه شرك , ستمى بزرگ است .
- با اللّه معبودى ديگر قرار مده كه نكوهيده و رانده شده دردوزخ افكنده خواهى شد.
- با اللّه معبودى ديگر قرار مده كه نكوهيده و خوارگشته برجاى مانى .
- به سوى آيين يكتاپرستى روى آور و هرگز از شرك آورندگان مباش .
- به سوى پروردگارت دعوت كن و هيچگاه از شرك آورندگان مباش .
- اى كسانى كه ايمان آورده ايد.
به تحقيق كه شرك آورندگان پليدمى باشند.
- هيچ معبودى جز اللّه نيست , از شرك آورندگان رويگردان باش .
- اللّه , ايـن (گـنـاه ) را كـه بـرايـش شـريـكى قايل شوند نمى آمرزد وجز آن را براى هركه خواهد مى آمرزد و هركه به اللّه شرك ورزد,دچار گمراهى دور و درازى شده است .

نهى از توجه به غير اللّه

- چـه كـسـى گـمـراه تـر است از آن كسى كه به جاى اللّه كسى رامى خواند كه اگر تا قيامت او را بخواند, پاسخى به او نمى دهد.
- با اللّه معبودى ديگر را مخوان (پرستش مكن ) كه معبودى سواى اللّه وجود ندارد.
- به جاى اللّه , چيزى را كه سود و زيانى به تو نمى رساند, مخوان (نيايش مكن ).
- با اللّه , معبودى ديگر را مخوان (نيايش مكن ) كه ازعذاب شدگان خواهى شد.
- هـركـس بـا اللّه , مـعـبـود ديـگـرى را بـخـوانـد, بـراى آن برهانى نخواهد داشت , حساب او نزد پروردگارش مى باشد, بى گمان كافران رستگار نمى شوند.
- مسجدها ويژه اللّه است , پس هيچ كس را با اللّه تعالى پرستش مكنيد.
- كسانى را كه (مشركان ) به جاى اللّه مى خوانند, هيچ پاسخى به آنان نمى دهند.
- اللّه حق است و هرچه را كه جز او مى خوانند باطل است واللّه بلند مرتبه و بزرگ است .
- اللّه هرچه را كه جز او مى خوانند مى داند, او پيروزمند و حكيم است .
- اللّه به حق داورى مى كند و كسانى را كه به جاى او مى خوانند,به چيزى داورى نتوانند.

نهى از حرام خوارى

- امـوال يـكـديـگر را ميان خودتان به ناحق مخوريد و قسمتى از آن را (به عنوان رشوه ) به داوران مدهيد تا بخشى از اموال مردم را به گناه بخوريد درحالى كه خودتان آگاه مى باشيد.
- اى كـسـانـى كـه ايـمـان آورده ايـد.
امـوال يكديگر را ميان خودتان به ناحق مخوريد مگر آن كه دادوستدى با رضايت يكديگر انجام پذيرد.
- بـه تـحـقـيـق كـسـانـى كـه اموال يتيمان را از روى ستمكارى مى خورند, جز اين نيست كه در شكمهايشان آتشى فرو مى برند وبزودى در آتش افروخته دوزخ در خواهند آمد.
- بـه سـبب ربا گرفتنشان با اين كه از آن نهى شده بودند و به ناحق مال مردم خوردنشان و براى كافرانشان عذابى دردناك مهياساخته ايم .
- اى كـسانى كه ايمان آورده ايد.
(آگاه باشيد) بسيارى از دانشمندان يهود و راهبان اموال مردم را به ناحق مى خورند و (مردمان را) ازراه اللّه باز مى دارند.
- اموال يتيمان را به آنان برگردانيد و [مال ] نامرغوب (خود) را با(مال ) مرغوب آنان عوض نكنيد, و اموال آنان را با اموال خودمخوريد كه اين گناهى بزرگ است .

نهى از قتل نفس

- هـركـس كـسى را جز به قصاص قتل يا (به كيفر) تباهكارى درزمين بكشد, چنان است كه همه مردم را كشته باشد.
- هـركـس مـومـنـى را بـه عمد بكشد سزاى او دوزخ است , جاودانه در آن بماند, و اللّه بر او خشم گرفته و لعنتش كرده و عذابى بزرگ برايش آماده ساخته است .
- كسى را كه اللّه (كشتن او را) ناروا شمرده , مكشيد.
- همديگر را مكشيد زيرا اللّه همواره شما را مشمول رحمت خويش قرار داده است و هركس از روى سركشى و ستمكارى چنين كند, او را به زودى در آتش دوزخ درمى آوريم .
- خود را به دست خود به هلاكت نيفكنيد.
- فـرزندان خود را از بيم تنگدستى مكشيد, ما به آنها و شما روزى مى دهيم , به تحقيق كشتن آنها خطايى بزرگ است .
- كـسـانـى كه آيات اللّه را انكار مى كنند و پيامبران را به ناحق مى كشند و كسانى از مردم را كه به عدل و داد فرمان مى دهند به قتل مى رسانند, از عذابى دردناك خبر ده .

بايستگى اندرز

- (اى پيامبر.
) به وسيله قرآن كسى را كه از وعده عذاب من بيمناك است , اندرز ده .
- اندرز ده كه تو تنها اندرز دهنده اى .
- اندرز ده كه مومنان را اندرز سودمند افتد.
- هـرگـاه اندرز سود بخشيد اندرز ده - آن كس كه بيم دارد پندگيرد - و نگون بخت ترين از آن دورى گزيند.
- بـا حـكـمـت و انـدرز نـيـكو به راه پروردگارت دعوت كن و با آنان به شيوه اى كه نيكوتر است گفت وگو كن .
- اندرزشان ده و به آنان گفتارى رسا, كه در جانشان اثر گذارد,بگو.
- بگو : من تنها يك اندرز به شما مى دهم و آن اين كه دو به دو يابه تنهايى براى اللّه به پا خيزيد.
- اين (قرآن ) بيانگر (حقايقى است ) براى مردم و راهنما واندرزى براى پرهيزكاران .
- اگر پندى را كه به آنان داده مى شد كار مى بستند قطعا براى آنان بهتر بود.
- اللّه شما را به نيكو چيزى پند مى دهد, اللّه شنوا وبيناست .
- اى مـردم .
از سـوى پـروردگارتان اندرزى براى شما و بهبودى براى آنچه در سينه ها مى باشد و رهنمود و رحمتى براى ايمان دارندگان آمده است .

زندگانى پاكيزه و خوش

- هـركـس از مـرد يـا زن كـار نيك انجام دهد و ايمان داشته باشد به اوزندگانى پاكيزه و خوش مى بخشيم و به بهتر از آنچه كرده اند پاداش خواهيم داد.
- كسانى كه ايمان آورده و كارهاى شايسته كرده اند, خوشا به حالشان , سرانجامى نيك دارند.
- اللّه مـتـعـال بـه مردان و زنان با ايمان بوستانهايى نويد داده است كه از زير (درختان ) آنها نهرها روان اسـت , در آنـهـا جـاودانـه خـواهندبود و نيز جايهاى خوش و پاكيزه در بهشتهاى جاودان و خشنودى اللّه از همه برتر و بالاتر است , اين همان رستگارى بزرگ است .
- كـسـانى كه ايمان آورده و كارهاى شايسته انجام داده اند, اهل بهشت اند و در آن جاودانه خواهند ماند.
- كسانى را كه ايمان آورده و كارهاى شايسته كرده اند اللّه پاداشهايشان را تمام و كمال مى دهد و از فضل خويش به آنان بيش عطا مى فرمايد.
- ايـن زنـدگانى دنيا جز سرگرمى و بازى نيست و به تحقيق زندگى واقعى سراى آخرت است , اگر بدانند.

زنده بودن شهيدان و جايگاه آنان

- آن كس كه در راه اللّه پيكار كند و كشته شود يا پيروز گرددبه زودى پاداشى بزرگ به او خواهيم داد.
- به آنان كه در راه اللّه كشته مى شوند مرده مگوييد بلكه زنده اندولى شما در نمى يابيد.
- هرگز كسانى را كه در راه اللّه كشته شده اند, مرده مپندار بلكه آنها زنده اند و نزد پروردگارشان روزى داده مى شوند, و به آنچه اللّه از فضل خود به آنان عطا فرموده است , شادمان مى باشند.
- كـسـانى كه در راه اللّه مهاجرت كرده , سپس كشته شده يامرده اند, بى ترديد اللّه آنان را از روزى نيكو برخوردار مى دارد.
- كسانى كه در راه اللّه كشته شده اند, هرگز كارهايشان را تباه نمى سازد.
- اگـر در راه اللّه كـشـتـه شـويد يا بميريد, بى ترديد آمرزش اللّه ورحمتش از آنچه ديگران جمع مى كنند بهتر است .
- اللّه از مـومـنـان جانها و مالهايشان را به (بهاى ) آن كه بهشت ازآن آنان باشد خريده است , همان كسانى كه در راه اللّه پيكارمى كنند, مى كشند و كشته مى شوند.

بهره مندى از چيزهاى پاكيزه

- اى كـسـانى كه ايمان آورده ايد.
از چيزهاى پاكيزه اى كه روزيتان كرده ايم بخوريد و اللّه را سپاس گوييد.
- اى كسانى كه ايمان آورده ايد.
چيزهاى پاكيزه اى را كه اللّه براى شما حلال كرده , حرام مشماريد و از حد مگذريد كه اللّه از حدگذرندگان را دوست نمى دارد.
- از چـيزهاى حلال پاكيزه اى كه اللّه روزى شما گردانيده بخوريد, و از اللّه كه به او ايمان داريد, پروا داشته باشيد.
- اى مـردم .
از آنچه كه در زمين حلال و پاكيزه است بخوريد, و ازگامهاى شيطان پيروى مكنيد زيرا كه او دشمن آشكار شماست .
- (اى پيامبر.
) بگو: چه كسى زيورهايى كه اللّه براى بندگانش پديد آورده و نيز روزيهاى پاكيزه را حـرام گردانيده است .
بگو:اينها در زندگانى دنيا براى كسانى است كه ايمان آورده اند,(اگرچه ديـگـران نـيـز با آنها مشاركت دارند, ولى ) در قيامت ويژه (مومنان ) است .
اين گونه آيات را براى گروهى كه در مى يابند به روشنى بيان مى كنيم .
- از آنـچـه اللّه شـما را روزى گردانيده كه حلال , پاكيزه است بخوريد و نعمت الهى را شكرگزار باشيد.