سنن النبی

علامه سید محمدحسین طباطبائی

- ۱۸ -


ملحقات حج‏

400) ابان از حضرت صادق علیه السّلام پرسید: آیا رسول الله صلّى اللّه علیه و آله شبانه‏روز تعدادمعینى طواف انجام مى‏داد؟فرمود: رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله شبانه‏روز ده مرتبه، و هر مرتبه‏هفت بار دور خانه کعبه طواف مى‏نمود، سه مرتبه اول شب، سه مرتبه آخر شب، دومرتبه صبح و دو مرتبه بعد از ظهر، و در فاصله آنها استراحت مى‏کرد.

401) امام صادق علیه السّلام فرمود: حضرت محمد صلّى اللّه علیه و آله در هر طواف واجب و مستحبى«حجر الاسود»را با کف دست مسح مى‏کرد.

402) امام باقر علیه السّلام فرمود: رسول الله صلّى اللّه علیه و آله جز دو رکن«حجر الاسود»و«رکن‏یمانى»را مسح نمى‏کرد، و پس از مسح آنها را مى‏بوسید و صورت مبارکش را برآنها مى‏نهاد. پدرم را نیز دیدم که چنین مى‏کرد.

403) (مانند 402 است) .

404) امام باقر علیه السّلام فرمود: رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله وقتى در مدینه بود، اظهار تمایل‏مى‏کرد که برایش آب زمزم هدیه بیاورند.

405) امام صادق علیه السّلام فرمود: رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله ذى المعارج (سوره معارج) رازیاد مى‏خواند. و هر وقت سواره‏اى را مى‏دید و یا از تلّى بالا مى‏رفت و یا سرازیر مى‏شد و در آخر شب و در تعقیب نمازها تلبیه مى‏گفت. . .

406) جابر بن عبد اللّه گوید: تلبیه رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله این بود: لبّیک اللّهمّ لبّیک، لا شریک لک لبّیک، انّ الحمد و النّعمة لک و الملک، لا شریک لک.

407) از یکى از دو امام (امام صادق و امام باقر علیهما السّلام) روایت شده: رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله دو قوچ شاخ‏دار بزرگ و نر که دهان و چشمانش سیاه و مشکى بودقربانى مى‏کرد. . .

408) امام صادق علیه السّلام فرمود: نبي اکرم صلّى اللّه علیه و آله روز قربانى سرش را مى‏تراشیدو ناخنهایش را مى‏گرفت و شارب و اطراف محاسن خود را مقدارى کوتاه مى‏کرد.

409) گرفتن ناخنها و کوتاه کردن شارب و تراشیدن موى زیر شکم در احرام‏سنّت است.

410) از سنّت است مردمى که در شهرها (ى غیر مکه) هستند و امام و پیشواندارند، عصر روز عرفه دور هم جمع شوند و خدا را بخوانند و دعا کنند.

نوادر ملحقات‏

411) امام صادق علیه السّلام فرمود: روش رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله آن بود که اگر بچه شتردو ساله‏اى مقروض بود، به جاى آن شتر هفت ساله مى‏داد (یا اگر دو درهم مقروض‏بود چهار درهم مى‏پرداخت) .

412) امیر المؤمنین على علیه السّلام فرمود: حضرت محمد صلّى اللّه علیه و آله چون فضیلتى از فضایل‏خود را به زبان مى‏آورد مى‏فرمود: با داشتن این فضیلت فخرى نمى‏فروشم.

413) حضرت محمد صلّى اللّه علیه و آله فرمود: یکى از سنن این است که شخص مؤمن در روزعید غدیر صد مرتبه این ذکر را بگوید: الحمد للّه الّذى جعل کمال دینه و تمام نعمته‏بولایة أمیر المؤمنین علىّ بن أبى طالب علیه السّلام«سپاس و ستایش خدایى را که دین ونعمتش را به ولایت على علیه السّلام کامل و تمام ساخت».

414) رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله فرمود: عیادت بنى هاشم (سادات) واجب، و زیارت‏آنان سنّت است.

415) از امام صادق علیه السّلام درباره ذبح گوسفندى که ایستاده است سؤال شد، فرمود: سزاوار نیست چنین ذبح شود، سنّت بر این است که به طرف قبله بخوابانند.

416) امام رضا علیه السّلام فرمود: ما اهل بیت وعده‏هاى خود را بر خویشتن دین‏ حساب مى‏کنیم چنانکه رسول الله صلّى اللّه علیه و آله مى‏کرد.

417) رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله چون صداى رعد را مى‏شنید مى‏گفت: سبحان من‏یسبّح الرّعد بحمده. «پاک و منزّه است خدایى که رعد، حمد و تسبیح او مى‏گوید».

418) رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله چون صداى رعد و برق را مى‏شنید مى‏گفت: اللّهمّ‏لا تقتلنا بغضبک، و لا تهلکنا بعذابک، و عافنا قبل ذلک«خدایا ما را به خشم خودنمیران، و به عذابت هلاک مگردان، و پیش از آن ما را عافیت بخش».

419) چون نزد رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله از«اصحاب اخدود» (که سخت شکنجه‏شدند) صحبت مى‏شد از سختى بلا و آزمایش به خداى متعال پناه مى‏برد.

420) هنگامى که باد زرد و سرخ و سیاه مى‏وزید رنگ چهره‏رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله مى‏پرید و مانند کسى که بترسد زرد مى‏گشت، و چون قطره بارانى ازآسمان نازل مى‏شد رنگش برمى‏گشت و مى‏فرمود: این بادها رحمت خدا را برایتان‏آورد.

421) رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله چون ابر را مى‏دید هر کارى که داشت رها مى‏کرد ومى‏گفت : اللّهمّ انّى اعوذ بک من شرّ ما فیه«خدایا از شر آنچه در آن است به تو پناه‏مى‏برم» . پس اگر ابر رد مى‏شد خدا را شکر مى‏کرد، و اگر مى‏بارید مى‏گفت: اللّهمّ‏ناشئا نافعا«بار الها، آن را ابرى سودمند قرار ده».

422) امام صادق علیه السّلام فرمود: هنگامى که آفتاب و یا ماه مى‏گرفت‏ پيامبر اعظم صلّى اللّه علیه و آله به مردم مى‏فرمود: به سوى مسجد بشتابید.

423) سنّت، خواندن نماز در مسجد و با جماعت است.

424) على علیه السّلام فرمود: دوستم رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله چیزى‏[از بیت المال‏]را براى‏فردا باقى نمى‏گذاشت، اما ابو بکر این کار را مى‏کرد، و عمر بن خطّاب رأیش بر این‏شد که دفاتر حساب ترتیب داده و اموال را تا یک سال نگاه مى‏داشت. و اما من مانندرسول خدا صلّى اللّه علیه و آله عمل خواهم کرد.

حضرت على علیه السّلام بیت المال را جمعه به جمعه میان مردم تقسیم مى‏کرد و[چون ازتقسیم فارغ مى‏شد]مى‏فرمود: هذا جناى و خیاره فیه*اذ کلّ جان یده الى فیه«این است دستچین من که خوب و بدش همه در آن است، حال آنکه هرچیننده‏اى دست به دهان خود دارد».