6آداب و سنن آن حضرت در مسکن
.149 حضرت محمد صلّى اللّه علیه و آله از دنیا رفت در حالى که خشتى بر
روى خشتى ننهاد .
.150 رسول الله صلّى اللّه علیه و آله فرمود: مسجدها مجالس پیامبران
است.
.151 امام صادق علیه السّلام فرمود: پیامبر اکرم صلّى اللّه علیه و
آله هرگاه مىخواست در گرماى تابستاناز خانه بیرون رود روز پنجشنبه مىرفت، و
هرگاه مىخواست در سرماى زمستان بهخانه باز گردد روز جمعه به خانه باز مىگشت.
.152 حضرت خدیجه علیها السّلام گوید: پیامبر صلّى اللّه علیه و آله
هنگامى که وارد خانه مىشدظرف آب طلب مىکرد و براى نماز وضو مىگرفت، آنگاه بر
مىخاست و دو رکعتنماز کوتاه مىگزاشت، سپس به بستر خواب مىرفت.
.153 امام صادق علیه السّلام فرمود: رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله
هرگز بر دشمن شبیخون نزد(1)
ملحقات
140) رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله فرمود: خروس سفید دوست من است و
دشمن آندشمن خداست؛این حیوان صاحبش را و تا هفت خانه از همسایگان را
پاسبانىمىکند. (انس گوید) رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله آن را شبها در خانه خود
نگاه مىداشت.
141) حضرت رضا علیه السّلام فرمود: در خروس سفید پنج صفت از
صفاتپیامبران وجود دارد : شناختن اوقات نماز، غیرت مردانه، سخاوت، شجاعت و
کثرتآمیزش با همسر.
142) امام صادق علیه السّلام فرمود: خانه هیچ پیامبرى نبود مگر آنکه
در آنکبوترى نگهدارى مىشد، زیرا سفیهان جنّ با بچههاى خانه سر به سر مىگذارند،
اماوقتى کبوتر در خانه باشد با آنها بازى مىکنند و به اهل خانه کارى ندارند.
143) امام صادق علیه السّلام فرمود: در خانه رسول خدا صلّى اللّه علیه
و آله یک جفت کبوترسرخ رنگ بود.
144) امام صادق علیه السّلام فرمود: رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله
کراهت داشت که بدون چراغوارد خانه تاریک شود.
145) امام صادق علیه السّلام فرمود: رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله
دوست داشت که در زمستاندخول و خروجش از خانه در شب جمعه باشد.
146) على علیه السّلام فرمود: از سنّت است که چون وارد مسجد شدى رو به
قبلهبنشینى.
147) امام صادق علیه السّلام فرمود: سقف خانهها را[با عکسهاى
حیوانات وصورت جانداران]نقاشى نکنید، زیرا رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله از این
کار کراهت داشت.
7آداب و سنن آن حضرت در خوابیدن و بستر خواب
.154 بستر رسول الله صلّى اللّه علیه و آله یک عبا بود و متکایش از
پوست که با لیف خرماپر شده بود. شبى همان عبا را دو تا کرده، زیر آن حضرت انداختند.
چون صبح بیدارشد فرمود : این بستر دیشب مرا از نماز[شب]باز داشت. از آن پس دستور
داد تازیرانداز او را یک لایه اندازند. و زیرانداز دیگرى از پوست داشت که از لیف
خرماپر شده بود. و نیز عبایى داشت که به هر جا نقل مکان مىکرد آن را دو تا کرده
زیرآن حضرت مىانداختند.
.155 رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله گاهى روى حصیر مىخوابید بدون
آنکه زیراندازدیگرى زیر او باشد.
.156 امام باقر علیه السّلام فرمود: هیچگاه حضرت محمد صلّى اللّه
علیه و آله از خواب بیدار نشد مگرآنکه بر زمین مىافتاد و در برابر خداوند سجده
مىکرد.
ملحقات
148) على علیه السّلام فرمود: پیامبران علیهم السّلام طاقباز بر پشت
مىخوابند.
149) رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله نه زن داشت و همگى یک روانداز
داشتند که با گیاهخوشبو و رنگین ورس یا زعفران رنگ شده بود؛نوبت هر یک که مىرسید
آن را بهخانه او مىفرستادند و نمزده مىشد تا بویش پخش شود.
150) امام على علیه السّلام فرمود: شبزندهدارى سبب تندرستى و خشنودى
پروردگارو در معرض رحمت حق قرار گرفتن است و تمسّک به اخلاق و شیوه پیامبران است.
151) امام صادق علیه السّلام فرمود: حضرت محمد صلّى اللّه علیه و آله
چون به بستر خواب مىرفتمىگفت: اللّهم باسمک احیى، و باسمک اموت (خداوندا، به نام
تو زنده مىگردم وبه نام تو مىمیرم) . و چون از خواب بر مىخاست مىگفت: الحمد
للّه الّذى احیانىبعد ما اماتنى و الیه النّشور (سپاس و ستایش خداى را که مرا پس
از میراندن زندهکرد (1)و همه پس از مرگ به سوى او زنده و محشور
مىشوند) .
152) محمّد بن مروان گوید: امام صادق علیه السّلام فرمود: آیا شما را
خبر ندهم کهرسول الله صلّى اللّه علیه و آله چون به بستر خواب مىرفت چه مىگفت؟من
گفتم: چرا، بفرمایید .
فرمود: آن حضرت آیة الکرسى مىخواند و مىگفت: بسم اللّه، آمنت
باللّه، و کفرتبالطّاغوت، اللّهمّ احفظنى فى منامى و فى یقظتى (به نام خدا، به خدا
ایمان دارم، و از طاغوت بیزارم، خداوندا مرا در خواب و بیدارى حفظ فرما) .
153) رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله بیشتر اوقات بالشى را از پوست که
از لیف خرما پر شدهبود زیر سر مىنهاد و هم روى آن مىنشست.
154) رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله هرگاه خواب هولناکى مىدید
مىگفت: هو اللّه الّذى لا شریک له (او خدایى است که شریک ندارد) . و چون براى نماز[شب]بر
مىخاست مىگفت: الحمد للّه نور السّماوات و الارض، و الحمد للّه قیّومالسّماوات و
الارض، و الحمد للّه ربّ السّماوات و الارض و من فیهنّ، و انتالحقّ، و قولک الحقّ،
و لقاؤک الحقّ، و الجنّة حقّ، و النّار حقّ، و السّاعة حقّ. اللّهمّلک اسلمت، و بک
آمنت، و علیک توکّلت، و الیک انیب، و بک خاصمت، و الیک حاکمت، فاغفر لى ما قدّمت و
ما اخّرت، و ما اسررت و ما اعلنت . انتالهى، لا اله الاّ انت (سپاس و ستایش خداى
را که نور آسمانها و زمین است. سپاس وستایش خداى را که برپا دارنده آسمانها و زمین
است. سپاس و ستایش خداى را کهپروردگار آسمانها و زمین و همه آفریدگانى است که در
آنها به سر مىبرند. خداونداتو بر حقّى، و گفتار تو و دیدار تو و بهشت و دوزخ و
قیامت حق است. خداونداتسلیم تو شدم، و به تو ایمان آوردم، و بر تو توکل نمودم، و به
سوى تو باز مىگردم، و به نیروى تو با دشمن مبارزه و ستیز کردم، و به سوى تو داورى
نمودم، پس گناهانگذشته و آینده و نهان و آشکار مرا بیامرز، تو خداى منى، جز تو
معبودى نیست) .
آنگاه پیش از وضو مسواک مىکرد (3)
155) امام هادى علیه
السّلام فرمود: ما اهل بیت هنگام خوابیدن ده چیز را مراعاتمىکنیم : طهارت داشتن،
صورت بر کف دست راست نهادن، سى و سه مرتبهسبحان اللّه، سى و سه مرتبه الحمد للّه،
و سى و چهار مرتبه اللّه اکبر گفتن، رو به قبلهخوابیدن به گونهاى که صورتهامان رو
به قبله قرار گیرد، خواندن سوره حمد و آیةالکرسى و آیه شهد اللّه. . . (4)و(5).
پس هر که چنین کند بهره خود را از آن شب خودگرفته است.
156) تکرار روایت 152) است.
157) امام صادق علیه السّلام فرمود: بر شما باد به نماز شب، که آن از
سنّت پیامبرشماست .
پاورقي
[1] مناسبت این حدیث با آداب مسکن و خانه آن است که هیچگاه پيامبر اعظم (ص) شب
هنگام که دشمن درمنزل یا اردوگاه خواب است بر او حمله نمىکرد.
[2] در این حدیث از خواب به مرگ تعبیر شده است چنانکه در سوره زمر آیه 42 آمده است.
[3] دعاهاى دیگرى براى هنگام خواب و بیدار شدن هست که به خواست خدا در باب دعاها
خواهدآمد .
[4] آل عمران/ .18
[5] اینها نه مورد است و مورد دهم ذکر نشده.