جهاد با نفس

شيخ حر عاملى قدس سره
مترجم : على افراسيابى

- ۱۱ -

حديث :
483 - عن اميرالمؤمنين عليه السلام قال : بين الكفر على اربع دعائم الفسق و الغلو و الشك و الشبهه و الفسق على اربع شعب على الجفاء و العمى و الغفله و العتو و الغلو على اربع شعب على التعمق بالراى و التنازع فيه و الزيغ و الشقاق و الشك على اربع شعب على المريه و الهوى و التردد و الاستسلام و الشبهه على اربع شعب اعجاب بالزينه و تسويل النفس و تاول العوج و لبس الحق بالباطل و النفاق على اربع دعائم على الهوى و الهوينا و الحفيظه و الطمع و الهوى على اربع شعب على البغى و العدوان و الشهوه و الطغيان و الهوينا على اربع شعب على الغره و الامل و الهينه و المماطله و الحفيظه على اربع شعب على الكبر و الفخر و الحميه و العصبيه و الطمع على اربع شعب الفرح و المرح و اللجاجه و التكاثر.
ترجمه :
483 - اميرالمؤمنين عليه السلام فرمود: اى پسرم ! كفر بر چهار ستون استوار است : يكى هرزگى و بيراهه رفتن ، ديگرى زياده روى و ديگرى دودلى و ديگرى پوشيدگى و مبهم بودن كار. و هرزگى خود بر چهار بخش ‍ است : بر ستمگرى و روى گردانى (از حق ) و كورى و غفلت و سركشى . و زياده روى نيز بر چهار شاخه است : بر كنجكاوى (ناصواب ) و نزاع و درگيرى در راى و انحراف (از حق ) و دشمنى و زير بار حق نرفتن . دو دلى نيز بر چهار پايه است : بر جدال (گفت و شنود باطل ) و خواهش نفسانى و سرگردانى و خودباختن (گردن نهادن به گمراهى ). و پوشيدگى و ابهام در كار نيز بر چهار بخش است : بر شگفت زده شدن به سبب زينت و آرايش ‍ ظاهرى و آراستن نفس چيزى را و باز گرداندن (امور و آراء) به كجى و پوشاندن حق به باطل . و دو رويى بر چهار پايه استوار است : بر خواهش ‍ نفسانى و رفق و مدارا (ملايمت نابجا) و نخوت و شهوت و نافرمانى . و ملايمت (نابجا) بر چهار بخش است : بر اميد بيهوده و آرزو و آهستگى و سهل انگارى . و نخوت و غرور بر چهار شاخه است : بر خود بزرگ بينى و به خود نازيدن و غيرت (بى جا) و سرسختى نمودن . و طمع نيز بر چهار بخش ‍ است : بر شادمانى و خوش خراميدن و لجاجت و زياده طلبى .
حديث :
484 - عن على بن الحسين عليه السلام قال : ان المنافق ينهى و لاينهى و يامر بما لاياتى و اذا قام الى الصلاه اعترض قلت : يا ابن رسول الله و ما الاعتراض ؟ قال : الالتفات و اذا ركع ربض ، يمسى و همه العشاء و هو مفطر و يصبح و همه النوم و لم يسهر ان حدثك كذبك و ان ائتمنته خانك و ان غبت اغتابك و ان وعدك اخلفك .
ترجمه :
484 - امام سجاد عليه السلام فرمود: همانا كه منافق (ديگران را از كار زشت ) باز مى دارد ولى خود باز نمى ايستد و چيزى امر مى كند كه خود انجام نمى دهد و هنگامى كه براى نماز به پا مى ايستد به حالت اعتراض ‍ است . - رواى گويد: - عرض كردم : اى فرزند رسول خدا! حالت اعتراض ‍ چگونه است ؟ حضرت فرمود: يعنى به دور و بر خود نگاه مى كند. و هنگامى كه به ركوع رود گويى شترى است كه زانو زده است (يعنى ركوع وى با تعظيم پروردگار همراه نيست )، شب مى كند در حالى كه همه همتش ‍ خوردن غذاى شبانه است و حال اينكه روزه دار نبوده و ناشتا خورده است و صبح مى كند در حالى كه همه همتش خوابيدن است و حال اينكه شب زنده دارى نكرده است ، اگر با تو سخن گويد به تو دروغ مى گويد و اگر او را در كارى امين گردانى به تو خيانت مى كند و اگر حضور نداشته باشى از تو غيبت مى كند و اگر به تو وعده دهد به وعده اش وفا نمى كند.
حديث :
485 - و عن عبدالملك بن بحر رفعه مثل ذلك و زاد فيه و اذا ركع ربض و اذا سجد نقر و اذا جلس شغر.
ترجمه :
485 - از طريق عبدالملك بن بحر نيز شبيه اين روايت آمده است و در آن دو جمله اضاف دارد: و هنگامى كه به ركوع رود گوئيا شترى است كه زانو زده است و هنگامى كه به سجده رود گويى به زمين نوك مى زند (يعنى با شتاب به سجده مى رود و بر مى خيزد) و هنگامى كه مى نشيند پاى خود را باز مى كند.
حديث :
486 - عن النبى صلى الله عليه و آله فى وصيه طويله قال : سياتى اقوام ياكلون طيب الطعام و الوانها و يركبون الدواب و يتزينون بزينه المراه لزوجها و يتبرجون تبرج النساء و زينتهن مثل زى الملوك الجبابره هم منافقو هذه الامه فى آخر الزمان شاربون بالقهوات لاعبون بالكعاب راكبون الشهوات تاركون الجماعات راقدون عن العتمات مفرطون فى الغدوات يقول الله تعالى : (فخلف من بعدهم خلف اضاعوا الصلاه و اتبعوا الشهوات فسوف يلقون غيا).
ترجمه :
486 - پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله در ضمن سفارشى طولانى فرمود: به زودى گروه هايى مى آيند كه طعام پاكيزه و رنگارنگ مى خورند و بر چهارپايان سوار مى شوند و همانند زنى كه براى همسرش خود را مى آرايد خويشتن را آرايش مى كنند و همانند زنان زينت خود را به ديگران مى نمايانند و به مانند پادشاهان ستمگر رفتار مى كنند آنان در آخر زمان منافقان اين امت هستند قهوه ها مى نوشند و نرده بازى مى كنند و بر مركب شهوتها سوار مى شوند و حضور در جماعت هاى مسلمين را ترك مى كنند، شامگاهان را در خواب به سر مى برند و بامداد را به سهل انگارى مى گذرانند خداوند تعالى مى فرمايد: (پس بعد از آنان كسانى جانشين شدند كه نماز را ضايع كردند و از خواهش ها پيروى نمودند پس زود باشد كه شر را ببينند) ⁽¹³⁸⁾
حديث :
487 - عن جعفر بن محمد عن آبائه عليه السلام فى وصيه النبى صلى الله عليه و آله لعلى عليه السلام قال : يا على خلق الله عزوجل الجنه لبنتين لبنه من ذهب و لبنه من فضه - الى ان قال - فقال الله جل جلاله : و عزتى و جلالى لايدخلها مدمن خمر و لانمام و لاديوث و لا شرطى ولا مخنث و لانباش و لاعشار و لاقاطع رحم و لاقدرى يا على كفر بالله العظيم من هذه الامه عشره القتات و الساحر و الديوت و الناكح المراه حراما فى دبرهاء ناكح البهيمه و من نكح ذات محرم و الساعى فى الفتنه و بائع السلاح من اهل الحرب و مانع الزكاه و من وجد سعه فمات و لم يحج - الى ان قال : - يا على تسعه اشياء تورث النسيان اكل التفاح الحامض و اكل الكزبره و و الجبن و سور الفار و قراءه كتابه القبور و المشى بين امراتين و طرح القلمه و الحجامه فى النقره و البول فى الماء الراكد.
ترجمه :
487 - امام صادق عليه السلام از پدران بزرگوارش روايت كند كه در وصيت پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله به على عليه السلام آمده است كه فرمود: اى على ! خدا عزوجل بهشت را خشتى از طلا و خشتى از نقره آفريد - تا آنجا كه فرمود: پس خداوند جل جلاله فرمود: به عزت و بزرگى ام سوگند كه چند گروه داخل بهشت نمى شوند: كسى كه مداومت بر خوردن شراب دارد، سخن چين ، كسى كه درباره زن خود غيرت نداشته باشد، پاسبان (ستمگران )، مرد زن صفت ، كسى كه نبش قبر مى كند، باجگير، كسى كه با خويشان قطع رابطه كند، كسى كه منكر قضا و قدر الهى است . اى على ! از اين امت ده گروه اند كه به خداوند بزرگ كافر گشته اند: تهمت زننده (يا بد زبان يا دروغگو) و جادوگر و مردى كه درباره زن خود غيرت و تعصب ندارد و مردى كه به حرام از عقب با زنى نزديكى كند و كسى كه با حيوانى مجامعت كند و كسى كه با محرم خود مباشرت كند و كسى كه در ايجاد فتنه سخن چينى كند و كسى كه به كسانى كه با مسلمانان در جنگ هستند اسلحه بفروشد و آنكه از پرداخت زكات خوددارى مى كند و كسى كه استطاعت رفتن به حج را بيابد ولى به حج نرود تا بميرد - تا آنجا كه فرمود: - اى على ! نه چيز است كه باعث فراموشى مى شود: خوردن سيب ترش و خوردن خيار بزرگ و خوردن پنير و خوردن نيم خورده موش و خواندن نوشته روى سنگ قبرها و راه رفتن بين دو زن و انداختن و پرت كردن شپش و حجامت كردن در گودى بالاى پشت گردن و بول كردن در آب راكد.
حديث :
488 - قال الصادق جعفر بن محمد عليه السلام : من لم يبال ما قال و ما قيل فيه فهو شرك شيطان و من لم يبال ان يراه الناس نسيا فهو شرك شيطان و من اغتاب اخاه المومن من غير تره بينهما فهو شرك شيطان و من شغف بمحبه الحرام و شهوه الزنا فهو شرك شيطان ثم قال عليه السلام : ان لولد الزنا علامات احدها بغضنا اهل البيت و ثانيها ان يحن الى الحرام الذى خلق منه و ثالثها الاستخفاف بالدين و رابعها سوء المحضر للناس و لايسى ء محضر اخوانه الا من ولد على غير فراش ابيه او حملت به امه فى حيضها.
ترجمه :
488 - امام صادق عليه السلام فرمود: كسى كه باكى ندارد كه چه مى گويد و چه درباره اش گفته مى شود چنين كسى شريك شيطان است و كسى كه باكى نداشته باشد كه مردم او را بى ارزش و بى مقدار بدانند شريك شيطان است و كسى كه بدون اينكه بين اينكه بين او و برادر مومنش بدى و امر ناپسندى باشد غيبت او را كند چنين كسى شريك شيطان است و كسى كه دلباخته و شيفته محبت حرام و شهوت زنا شود چنين كسى شريك شيطان است - سپس فرمود: - براى كسى كه از راه زنا متولد شده است نشانه هايى هست : يكى از آنها اينكه دشمن ما اهل بيت است و دوم اينكه به سوى همان عمل حرامى كه از ان زاده شده است (يعنى زنا) اشتياق و ميل دارد و سوم اينكه دين را سبك مى شمرد و چهارم اينكه حضور او براى مردمان بد و ناپسند است و كسى حضورش مايه ناخرسندى برادرانش نمى شود مگر اينكه بر غير بستر پدرش (يعنى از راه زنا) متولد گشته باشد يا اينكه مادرش ‍ در حال حيض به او حامله شده باشد.
حديث :
489 - و خطب اميرالمؤمنين عليه السلام فى عيدالفطر - الى ان قال : - اطيعوا الله فيما نهاكم عنه من قذف المحصنه و اتيان الفاحشه و شرب الخمر و بخس المكيال و شهاده الزور و الفرار من الزحف .
ترجمه :
489 - اميرالمؤمنين عليه السلام در روز عيد فطر خطبه اى خواند... - تا آنجا كه فرمود: - خداوند را در امورى كه شما را از آنها نهى فرموده است اطاعت كنيد. آن امور عبارتند از: نسبت ناروا دادن به زن شوهردار و انجام زشتكارى (زنا) و نوشيدن شراب و كم گذاردن پيمانه (كم فروشى ) و شهادت دروغ و فراز از جهاد.
حديث :
490 - عن الصادق جعفر بن محمد عن ابيه عن آبائه عليه السلام قال : قال رسول الله صلى الله عليه و آله : ان الله تبارك و تعالى كره لكم ايتها الامه اربعا و عشرين خصله و نهاكم عنها كره لكم العبث فى الصلاه و كره المن فى الصدقه و كره الضحك بين القبور و كره التطلع فى الدور و كره النظر الى فروج النساء و قال يورث العمى و كره الكلام عند الجماع و قال يورث الخرس و كره النوم قبل العشاء الاخره و كره الحديث بعد العشاء الاخره و كره الغسل تحت السماء بغير مئزر و كره المجامعه تحت المساء و كره دخول الانهار الا بمئزر و قال فى الانهار عمار و سكان من الملائكه و كره دخول الحمام الا بمئزر و كره الكلام بين الاذان و الاقامه فى صلاه الغداه حتى تنقضى الصلاه و كره ركوب البحر فى هيجانه و كره النوم فوق سطح ليس ‍ بمحجر و قال من نام على سطح ليس بمحجر فقد برئت منه الذمه و كره ان ينام الرجل فى بيت وحده و كره للرجل ان يغشى امراته و هى حائض فان غشيها و خرج الولد مجذوما او ابرص فلا يلومن الا نفسه و كره ان يغشى الرجل امراته و قد احتلم حتى يغتسل من احتلامه الذى راى فان فعل و خرج الرجل مجنونا فلا يلومن الا نفسه و كره ان يكلم الرجل مجذوما الا ان يكون بينه و يبنه قدر ذراع و قال فر من المجذوم فرارك من الاسد و كره البول على شط نهر جار و كره ان يحدث الرجل تحت شجره مثمره قد اينعت او نخله قد اينتعت يعنى اثمرت و كره ان ينتعل الرجل و هو قائم و كره ان يدخل الرجل البيت المظلم الا ان يكون بين يديه سراج او نار و كره النفخ فى الصلاه .
ترجمه :
490 - امام صادق عليه السلام از پدر بزرگوارش و ايشان از پدرانش روايت فرموده كه : رسول خدا صلى الله عليه و آله فرموده : اى امت من ! خداوند تبارك و تعالى براى شما بيست و چهار خصلت ناپسند شمرده است و شما را از آنها باز داشته : بازى در نماز و منت گذاردن در پرداخت صدقه و در گورستان و بين قبرها خنديدن و چشم دوختن به خانه ها (نگاه كردن به درون خانه هاى مردم ) و نظر كردن به فرج زنان كه اين باعث كورى مى شود و سخن گفتن در هنگام جماع كه اين موجب گنگى (كودك ) مى شود و خوابيدن پيش از نماز عشاء و سخن گفتن بعد از نماز عشاء و بدون لنگ در زير آسمان غسل كردن و جماع كردن در زير آسمان و بدون لنگ به درون نهر آب وارد شدن زيرا در نهرها ساكنانى از ملائكه هستند و بدون لنگ وارد حمام شدن و سخن گفتن بين اذان و اقامه در نماز صبح مگر اينكه نماز به پايان برسد و سوار شدن بر كشتى در دريا زمانى كه دريا ناآرام است و خوابيدن بر بالاى بامى كه اطراف آن سنگ چين نشده و حفاظ ندارد زيرا كسى كه بر چنين بامى بخوابد تعهد (اينكه سقوط نكند) از او برداشته مى شود و تنها خوابيدن مرد در خانه و در نزديكى كردن مرد با همسرش در حال حيض ، پس اگر در اين حال با او مجامعت كرد و فرزندى مبتلا به جذام و پيسى از آنها به دنيا آمد پس تنها خودش را بايد سرزنش كند، و نزديكى كردن مرد با همسرش در حالت احتلام مگر اينكه از احتلامش غسل كند ولى اگر غسل نكرد و با حالت احتلام با همسرش مجامعت نمود و فرزندش ‍ ديوانه متولد شد هيچكس جز خود را سرزنش نكند، و سخن گفتن با شخصى كه مبتلا به جذام است مگر اينكه بين او و جذامى به اندازه يك ذرع فاصل باشد - و فرمود: از جذامى بگريز همچنانكه از شير مى گريزى ، و بول كردن بر كناره جويى كه آبش جارى است ، و قضاى حاجت نمودن در زير درختى يا نخلى كه ميوه دارد و هنگام چيدن ميوه ها فرا رسيده ، و كفش ‍ پوشيدن مرد در حال ايستاده ، و داخل شدن در خانه تاريك مگر اينكه در دستش چراغى يا پاره اى آتش باشد، و دميدن در حال نماز.
حديث :
491 - عن جعفر بن محمد عن آبائه عليه السلام فى وصيه النبى صلى الله عليه و آله لعلى عليه السلام قال : يا على كره الله لامتى العبث فى الصلاه .
ترجمه :
491 - امام صادق عليه السلام از پدران بزرگوارش روايت كند كه : در وصيت پيامبر صلى الله عليه و آله به على عليه السلام آمده است كه فرمود: اى على ! خداوند بر امت من بازى كردن در نماز را ناپسند شمرده است .
حديث :
492 - عن رسول الله صلى الله عليه و آله قال : ثلاثه لايدخلون الجنه مدمن خمر و مددمن سحر و قاطع رحم و من مات مدمن خمر سقاه الله من نهر العرطه قيل : و ما نهر العرطه ؟ قال : نهر يجرى من فروج المومسات يوذى اهل النار بريحهن .
ترجمه :
492 - رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: سه گروه به بهشت داخل نمى شوند: كسى كه مداومت در خوردن شراب دارد و كسى كه پيوسته به سحر و جادوگرى مى پردازد و كسى كه قطع رحم نموده (با خويشان خود رابطه اش را قطع نموده ) و كسى كه دائم الخمر باشد و از دنيا برود خداوند او را از (نهر عرطه ) سيراب مى گرداند. عرض شد كه : (نهر عرطه ) چيست ؟ حضرت فرمود: نهرى است كه از (خونابه و چرك ) فرج زنان تبهكار جارى است و بوى بد آن اهل آتش را آزار مى دهد.
حديث :
493 - عن ابى جعفر عليه السلام قال : قال رسول الله صلى الله عليه و آله : اخبرنى جبرئيل ان ريح الجنه يوجد من مسيره الف عام و ما يجدها عاق و لاقاطع رحم و لا شيخ زان و لا جار ازاره خيلاء و لافتان و لا منان ولا جعظرى قلت : و ما الجعظرى ؟ قال : الذى لايشبع من الدنيا قال : و فى حديث آخر و لا حيوف و هو النباش و لازنوق و هو المخنث و لاجراض و لاجعظرى و هو الذى لايشبع من الدنيا.
ترجمه :
493 - امام باقر عليه السلام فرمود: رسول خدا صلى الله عليه و آله فرموده است : جبرئيل عليه السلام به من خبر داد كه بوى بهشت از فاصله هزار ساله فهميده مى شود و لى چند گروه بوى آن را نمى يابند: آزار دهنده به پدر و مادر و قطع كننده پيوند خويشاوندى و پيرمرد زناكار و همسايه اى كه جامه تكبر بر تن نموده (با همسايگان متكبرانه رفتار مى كند) و سخن چين فتنه گر و منت گذارنده و جعظرى ⁽¹³⁹⁾ - رواى گويد: - عرض كردم جعظرى كيست ؟ حضرت فرمود: كسى كه از دنيا سير نمى شود. - در حديث ديگرى آمده است كه از جمله كسانى كه بوى بهشت را در نمى يابند: كسى كه نبش قبر مى كند و كسى كه خود را به هيئت زنان در آورد و كسى كه سخت اندوهگين (بر دنياى خويش ) است (همواره آب دهان خود را با اندوه شديد بر دنيا فرو مى برد) و كسى كه از دنيا سير نمى شود.
حديث :
494 - عن سعيد بن علاقه قال سمعت اميرالمؤمنين عليه السلام يقول : ترك نسج العنكبوت فى البيت يورث الفقر و البول فى الحمام يورث الفقر و الاكل على الجنابه يورث الفقر و التخلل بالطرفاء يورث الفقر و التمشط من قيام يورث الفقر و ترك الفقر و الزنا يورث الفقر و اظهار الحرص ‍ يورث الفقر و النوم بين العشاءين يورث الفقر و النوم قبل طلوع الشمس ‍ يورث الفقر و اعتياد الكذب يورث الفقر و كثره الاستماع الى الغناء يورث الفقر و رد السائل الذكر بالليل يورث الفقر و ترك التقدير فى المعيشه يورث الفقر و قطيعه الرحم تورث الفقر ثم قال عليه السلام : الا انبئكم بعد ذلك بما يزيد فى الرزق ؟ قالوا: بلى يا اميرالمؤمنين فقال : الجمع بين الصلاتين يزيد فى الرزق و التعقيب بعد الغداء و بعد العصر يزيد فى الرزق و صله الرحم تزيد فى الرزق و كسح الفناء يزيد فى الرزق و مواساه الاخ فى الله عزوجل يزيد فى الرزق و البكور فى طلب الرزق يزيد فى الرزق و الاستغفار يزيد فى الرزق و استعمال الامانه يزيد فى الرزق و قول الحق يزيد فى الرزق و اجابه الموذن تريد فى الرزق و ترك الكلام على الخلاء يزيد فى الرزق و ترك الحرص يزيد فى الرزق و شكر المنعم يزيد فى الرزق و اجتناب اليمين الكاذبه يزيد فى الرزق و الوضوء قبل الطعام يزيد فى الرزق و اكل ما يسقط من الخوان يزيد فى الرزق و من سبح الله كل يوم ثلاثين مره دفع الله عنه سبعين نوعا من البلاء ايسرها الفقر.
ترجمه :
494 - سعيد بن علاقه گويد: از اميرالمؤمنين عليه السلام شنيدم كه مى فرمود: چند چيز موجب فقر و نادارى مى شود: باقى گذاردن تار عنكبوت در خانه ، و بول كردن در حمام ، و خوردن در حال جنابت ، و خلال نمودن دندان با چوب درخت گز، و ايستاده شانه كردن ، و نهادن خاكروبه در خانه ، و سوگند دروغ ، و زنا كردن ، و آشكار نمودن حرص ، و خوابيدن بين نماز مغرب و عشاء، و خوابيدن قبل از طلوع خورشيد، و عادت كردن به دروغگويى ، و زياد گوش دادن به غناء، و شبانه مرد سائل را رد كردن ، و ترك تدبر و انديشيدن در امور زندگانى ، و قطع كردن و بريدن پيوند خويشاوندى ، اينها امورى است كه همگى موجب فقر و نادارى مى شود، - سپس فرمود: - آيا پس از اين شما را نسبت به آنچه كه باعث زيادى در رزق و روزى مى شود آگاه نسازم ؟ عرض كردند: آرى اى اميرمومنان ! حضرت فرمود: چند چيز موجب زيادى رزق و روزى مى گردد: جمع نمودن بين دو نماز (ظهر و عصر و مغرب و عشاء)، و خواندن تعقيبات نماز بعد از نماز صبح و نماز عصر، و به جاى آوردن صله رحم ، و جارو كردن و روفتن صحن حياط خانه يا گرداگرد و اطراف خانه ، و يارى رساندن به برادر دينى در راه خداى عزوجل و صبح زود در طلب رزق رفتن ، و استغفار نمودن ، و امانتدارى كردن ، و گفتن سخن حق ، و اجابت نمودن (و تكرار نمودن اذان ) موذن ، و سخن نگفتن در مستراح ، و ترك كردن حرص ، و به جاى آوردن شكر نعمت دهنده ، و دورى كردن از قسم دروغ ، و وضو گرفتن پيش از خوردن غذا، و خوردن آنچه كه از سفره مى ريزد، و كسى كه خداوند را در هر روز سى مرتبه تسبيح گويد (به پاكى ياد كند) خداوند هفتاد نوع بلا و گرفتارى را از او دور مى كند كه آسانترين آنها فقر ست .
حديث :
495 - عن النبى صلى الله عليه و آله انه قال فى حجه الوداع : ان من اشراط القيامه اضاعه الصلاه و اتباع الشهوات و الميل مع الاهواء و تعظيم المال و بيع الدنيا بالدينن فعندها يذاب قلب المومن فى جوفه كما يذاب الملح فى الماء مما يرى من المنكر فلا يستطيع ان يغيره ثم قال : ان عندها يكون المنكر معروفا و المعروف منكرا و يوتمن الخائن و يخون الامين و يصدق الكاذب و يكذب الصادق ثم قال : فعندها اماره النساء و مشاوره الاماء و قعود الصبيان على المنابر و يكون الكذب ظرفا و الزكاه مغرما و الفى ء مغنما و يجفو الرجل والديه و يبر صديقه ثم قال : فعندها يكتفى الرجال بالرجال و النساء بالنساء و يغار على الغلمان كما يغار على الجاريه فى بيت اهلها و يشبه الرجال بالنساء و النساء بالرجال و يركبن ذوات الفروج السروج فعليهم من امتى لعنه الله ثم قال : ان عندها تزخوف المساجد كما تزخرف البيع و الكنائس و تحلى المصاحف و تطول النازات و تكثر الصفوف و القلوب متباغضه و الالسن مختلفه ثم قال : فعند ذلك تحلى ذكور امتى بالذهب و يلبسون الحرير و الديباج و يتخذون جلود النمر صفافا ثم قال : فعندها يظهر الربا و يتعاملون يالغيبه و الرشا و يوضع الدين و ترفع الدنيا ثم قال : و عندها يكثر الطلاق فلا يقام لله حد و لن يضر الله شيئا ثم قال : و عندها تظهر القينات و المعازف و تليهم شرار امتى ثم قال : و عندها حج اغنياء امتى للنزهه و يحج اوساطها للتجاره و يحج فقرا و هم للرياء و السمعه فعندها يكون اقوام يتعلمون القرآن لغير الله فيتخذونه مزامير و يكون اقوام يتفقهون لغير الله و يكثر اولاد الزنا يتغنون بالقرآن و يتهافتون بالدنيا ثم قال : و ذلك اذا انتهكت المحارم و اكتسب الماثم و تسلط الاشرار على الاخيار و يفشو الكذب و تظهر الحاجه و تفشو الفاقه و يتباهون فى الناس و يستحسنون الكوبه و المعازف و ينكر الامر بالمعروف و النهى عن المنكر الى ان قال : فاولئك يدعون فى ملكوت السماء الارجاس الانجاس .
ترجمه :
495 - پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله در آخرين حج خود (حجه الوداع ) فرمود: همانا از نشانه ها و علامات (پايان دنيا و) بر پاشدن قيامت چند چيز است : مهمل گذاردن و واگذاردن نماز، و پيروى نمودن از خواسته هاى نفسانى ، و ميل نمودن به هواها و خواهشها و بزرگ شمردن مال و دارايى ، و فروختن دين در مقابل دنيا، در آن زمان قلب مومن در درونش گداخته و ذوب مى گردد همچنانكه نمك در آب حل مى شود زيرا (با چشم خويش ) منكر و ناروا را مى بيند ولى توانايى تغيير آن را ندارد. در آن هنگام ، ناروا روا مى گردد و روا ناروا جلوه داده مى شود و خيانتكار امين شمرده مى شود و به امين نسبت خيانت داده مى شود و دروغگو را راستگو مى دانند و به راستگو نسبت دروغ داده مى شود. در آن زمان زنان به رياست و اميرى مى رسند و كنيزكان مورد مشورت قرار مى گيرند و كودكان بر منبرها مى نشينند و درغگويى زيركى و كياست شمرده مى شود و دادن زكات خسارت و تاوان دانسته مى شود و فى ء ⁽¹⁴⁰⁾ را براى خود غنيمتى مى دانند و شخص به پدر و مادر خود جفا و ستم مى كند ولى به دوست خود نيكى مى كند. در آن هنگام ، مرد به مرد و زن به زن خوشنود است از غلامان همانگونه كه از كنيزان در خانه مولاى خود بهره برده مى شود، بهره مى برند، و مردان خود را شبيه زنان سازند و زنان خود را به هيئت مردان در آورند، و زنان بر زينها سوار شوند، پس بر چنين كسانى از امت من لعنت خدا باد. همانا در آن هنگام ، مسجدها به مانند كلسياى يهود و نصارى آذين بندى شوند و قرآنها به زينت آراسته گردند و مناره ها بلند ساخته شود و صفها زياد شود ولى دلها با يكديگر كينه و دشمنى و زبانها مختلف باشد. در آن هنگام ، مردان امت من خود را با طلا مى آرايند و لباس حرير و ابريشم مى پوشند و پوست يوزپلنگ را پيش زين اسب خود قرار مى دهند. در آن زمان ، ربا آشكارا گرفته مى شود و با يكديگر نديده معامله مى كنند و رشوه مى ستانند و دين پايين آورده مى شود و دنيا بالا برده مى شود. در آن زمان ، طلاق زياد مى شود، پس ‍ حدى از حدود الهى اقامه نمى شود و اين هرگز به خداوند ضررى نمى رساند. در آن هنگام ، زنان خواننده و آلات نواختن آشكار مى شوند و بدترين هاى امت من به دنبال آنها راه مى افتند. در آن زمان ، ثروتمندان امت من براى گردش و تفريح و طبقه متوسط براى تجارت نمودن فقيران براى ريا و خودنمايى به سفر حج مى روند. در آن هنگام ، گروه هايى هستند كه قرآن را براى غير خدا مى آموزند و آن را به صورت سرود و آواز مى خوانند و گروه هايى هستند كه براى غير خدا علم دين فرا مى گيرند، و زنازادگان زياد مى شوند، قرآن را به صورت غنا مى خوانند و به دنيا هجوم مى آورند، و اين امور و نشانه ها در زمانى است كه حرمت محارم برداشته مى شود و نيازمندى و فقر آشكار مى گردد و مردم به يكديگر فخرفروشى مى كنند و سازها و طبل را نيكو مى دانند و از امر به معروف و نهى از منكر خوددارى مى شود - تا آنجا كه فرمود: - آنان كسانى هستند كه در ملكوت آسمانها به عنوان پليد و ناپاك خوانده مى شوند.
حديث :
496 - عن ابى عبدالله عليه السلام قال : سته لاتكون فى المومن العسر و النكد و اللجاجه و الكذب و الحسد و البغى (اقول : المراد المومن الكامل الايمان او هو نفى بمعنى النهى ).
ترجمه :
496 - امام صادق عليه السلام فرمود: شش چيز در مومن وجود ندارد: دشوارى (بدخويى ) و كم خيرى و لجاجت و سرسختى و دروغگويى و حسد ورزيدن و ستم كردن .
(مرحوم شيخ حر عاملى گويد: مراد از مومن در اين حديث ، مومنى است كه در رتبه كمال ايمان قرار دارد يا اينكه نفى در اين حديث به معناى نهى است ).
50 - باب تحريم طلب الرئاسه مع عدم الوثوق بالعدل
50 - باب تحريم رياست طلبى زمانى كه به عدالت خود اطمينان نداشته باشى
حديث :
497 - عن ابى الحسن عليه السلام انه ذكر رجلا فقال : انه يحب الرئاسه فقال : ما ذئبان ضاريان فى غنم قد تفرق رعاوها باضر فى دين المسلم من الرئاسه .
ترجمه :
497 - از امام رضا عليه السلام روايت است كه ايشان نام شخصى را برد و فرمود: او رياست را دوست دارد. سپس فرمود: دو گرگ وحشى شكارى در گله گوسفندى كه چوپانهايش از آن جدا شده اند پر ضررتر نيستند از رياست طلبى در دين مسلمان .
حديث :
498 - عن ابى عبدالله عليه السلام قال : من طلب الرئاسه هلك .
ترجمه :
498 - امام صادق عليه السلام فرمود: كسى كه طالب رياست باشد هلاك مى شود.
حديث :
499 - عن ابى حمزه الثمالى قال : قال لى ابوعبدالله عليه السلام : اياك و الرئاسه .
ترجمه :
499 - او حمزه ثمالى گويد: امام صادق عليه السلام به من فرمود ناز رياست طلبى بر حذر باش .
حديث :
500 - عن عبدالله بن مسكان قال : سمعت ابا عبدالله عليه السلام يقول : اياكم و هولاء الروساء الذين يتراسون فو الله ما خفقت النعال خلف الرجل الا هلك و اهلك .
ترجمه :
500 - عبدالله بن مسكان گويد: از امام صادق عليه السلام شنيدم كه مى فرمود: از اين روسا كه به رياست رسيده اند بر حذر باشيد، سوگند به خدا كه كفشها پشت سر كسى به صدا در نيامد جز اينكه آن شخص هلاك گشت و ديگران را نيز به هلاكت افكند.
حديث :
501 - عن جويريه بن مسهر قال : اشتددت خلف اميرالمؤمنين عليه السلام فقال يا جويريه انه لم يهلك هولاء الحمقى الا بخفق النعال خلفهم .
ترجمه :
501 - جويريه بن مسهر گويد: به تندى در پشت سر اميرالمؤمنين عليه السلام راه مى رفتم كه حضرت به من فرمود: اى جويريه ! اين نادانان هلاك نگشته اند مگر به سبب صداى كفشها در پشت سرشان .
حديث :
502 - قال ابوعبدالله عليه السلام : ملعون من تراس ملعون من هم بها ملعون من حدث نفسه بها.
ترجمه :
502 - امام صادق عليه السلام فرمود: كسى كه (بدون داشتن صلاحيت ) مهتر و رئيس گردد ملعون است و كسى كه براى رياست هم گمارد و تلاش ‍ كند ملعون است و كسى كه با خود درباره رئيس شدن سخن گويد ملعون است .
حديث :
503 - عن ابى مياح عن ابيه قال سمعت ابا عبدالله عليه السلام يقول : من اراد الرئاسه هلك .
ترجمه :
503 - ابى مياح از پدرش روايت كرد كه از امام صادق عليه السلام شنيدم كه مى فرمود: كسى كه رياست را قصد كند هلاك مى گردد.
حديث :
504 - عن ابى الربيع الشامى عن ابى جعفر عليه السلام قال : لى يا ابا الربيع لا تطلبن الرئاسه و لاتكن ذنبا ولا تاكل الناس بنا فيفقرك الله .
ترجمه :
504 - ابى ربيع شامى از امام باقر عليه السلام روايت كرد كه حضرت فرمود: اى ابا ربيع ! رياست را طلب مكن و دنباله رو (رئيس ) هم مباش و به بهانه ما اهل بيت از مردم مخور كه خداوند بيچاره و فقيرت خواهد كرد.
حديث :
505 - عن محمد بن مسلم قال : سمعت ابا عبدالله عليه السلام يقول : اترى لا اعرف خياركم من شراركم بلى و الله ان شراركم من احب ان يوطا عقبه انه لابد من كذاب او عاجز الراى .
ترجمه :
505 - محمد بن مسلم گويد: از امام صادق عليه السلام شنيدم كه مى فرمود: آيا مى پندارى كه نيكان شما را از بدانتان باز نمى شناسم ؟ آرى سوگند به خدا بدترين شما كسى است كه دوست دارد كه در پشت سرش ‍ گام بردارند (پشت سرش راه بيفتند). چنين كسى به ناچار يا دروغگو است و يا انديشه اش ناتوان است .
حديث :
506 - عن ابى جعفر عليه السلام قال : و اما قولك ان قومى كان لهم عريف فهلك فارادوا ان يعرفونى عليهم فان كنت تكره الجنه و تبعضها فتعرف عليهم ياخذ سلطان جائر بامرى مسلم فيسفك ذمه فتشرك فى دمه و لعلك لاتنال من دنياهم شيئا.
ترجمه :
506 - امام باقر عليه السلام فرمود: و اما اينكه مى گويى : قوم من عريفى ⁽¹⁴¹⁾ داشته اند كه مرده و مى خواهند مرا عريف قوم كنند، پس اگر از بهشت كراهت دارى و آن را دوست ندارى پس عريف آنان شو. (در نتيجه اگر) سلطان ستمگر مرد مسلمانى را دستگير كند و خونش را بريزد تو در خون او شريك خواهى بود و شايد به چيزى از دنياى آنان هم نرسى (بهره اى از دنيا نبرى ).
حديث :
507 - عن على بن الحسين عليه السلام انه قال : اياك ان تتراس ‍ فيضعك الله و اياك ان تستا كل فيزيدك الله فقرا و اعلم انك ان تكن ذنبا فى الخير خير لك من ان تكون راسا فى الشر.
ترجمه :
507 - امام سجاد عليه السلام فرمود: بر حذر باش از اينكه طلب رياست و مهترى كنى كه خداوند فقر و نادارى ات را افزون مى كند و بدان كه اگر در كار خير دنباله رو باشى براى تو بهتر است از اينكه در كار شر سر (و پيشرو) باشى .
حديث :
508 - عن ابى عبدالله عليه السلام قال : ما لكم و للرثاسات ؟ انما المسلمون راس واحد اياكم و الرجال فان الرجال للرجال مهلكه .
ترجمه :
508 - امام صادق عليه السلام فرمود: شما را چه به رياست ها؟ همانا مسلمانان به منزله يك تن هستند، بر حذر باشيد از اينكه به سردمداران (ستمگر) نزديك شويد زيرا آنان مردان (حقجو و حقگو) را به هلاكت مى افكنند.
حديث :
509 - عن النبى صلى الله عليه و آله قال : لايومر احد على عشره فما فوقهم الاجى ء به يوم القيامه مغلوله يداه فان كان محسنا فك عنه و ان كان مسيئا يزيد غلا على غله .
ترجمه :
509 - پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله فرمود: هيچ كس بر ده نفر يا بيشتر اميرى و رياست نمى كند مگر اينكه در روز قيامت با دستان غل و زنجير شده آورده مى شود پس اگر (در زمان رياستش ) نيكوكار بوده و غل و زنجير از او برداشته مى شود و اگر بدكار بوده و بر غل و زنجيرش افزوده مى گردد.
حديث :
510 - عن الصادق عن آبائه عن النبى صلى الله عليه و آله فى حديث المناهى قال : الا و من تولى عرافه قوم اتى يوم القيامه و يداه مغلولتان الى عنقه فان قام فيهم بامر الله اطلقه الله و ان كان ظالما هوى به فى نار جهنم و بئس المصير.
ترجمه :
510 - امام صادق عليه السلام از پدران بزرگوارش روايت فرمود: كه پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله در حديث مناهى فرموده است : آگاه باشيد كه هر كس كارگزارى گروهى را به عهده گيرد در روز قيامت با دستانى به گردن زنجير شده مى آيد پس اگر در بين آن گروه به دستور خدا قيام نموده باشد خداوند او را آزاد مى سازد ولى اگر به ستم رفتار كرده باشد در آتش جهنم افكنده مى شود و بد بازگشتگاهى است .
51 - باب استحباب لزوم المنزل غالبا مع التيان بحقوق الاخوان لمن يشق عليه اجتناب مفاسد العشره
51 - باب استحباب اينكه كسى كه دورى از مفاسد معاشرت با ديگران براى او دشوار است غالبا در خانه خود به حقوق برادران دينى رسيدگى كند
حديث :
511 - عن ابى عبدالله عليه السلام قال : ان قدرتم ان لاتعرفوا فافعلوا و ما عليك ان لم يثن الناس عليك و ما عليك ان تكون مذموما عند الناس ‍ اذا كنت عندالله محمودا - الى ان قال : - ان قدرت على ان لا تخرج من بيتك فافعل فان عليك فى خروجك ان لاتغتاب و لا تكذب و لاتحسد و لاترائى و لاتتصنع و لاتداهن ثم قال : نعم صومعه المسلم بيته يكف فيه بصره و لسانه و نفسه و فرجه .
ترجمه :
511 - امام صادق عليه السلام فرمود: اگر مى توانيد كه شناخته نشويد پس ‍ چنين كنيد، و وقتى كه تو در نزد خداوند پسنديده و ستوده اى ، ثنا نكردن مردم بر تو، چه زيانى به تو مى رساند و نكوهش نمودن مردم بر تو، چه ضررى براى تو دارد. - تا آنجا كه فرمود: - اگر مى توانى كه از خانه ات بيرون نروى چنين كن زيرا بر تو سزاوار است كه در بيرون رفتنت به غيبت نيفتى و دروغ نگويى و حسد نورزى و ريا و خودنمايى نكنى و ظاهر سازى ننمايى و چاپلوسى نكنى ، وه كه خانه چه كنج عزلت خوبى براى مسلمان است كه در آن جلو چشم و زبان و نفس و عورت خود را مى گيرد (و آنها را از ارتكاب گناه باز مى دارد).
حديث :
512 - عن ابى عبدالله عليه السلام قال : قال له رجل : جعلت فداك رجل عرف هذا الامر لزم بيته و لم تيعرف الى احد من اخوانه قال : كيف يتفقه هذا فى دينه ؟
ترجمه :
512 - مردى به امام صادق عليه السلام عرض كرد: قدايت شوم ، مردى از شيعيان هست كه به امامت شما آگاه است ولى پيوسته در خانه اش مى ماند و طالب شناخت هيچ يك از برادرانش نيست . حضرت فرمود: چنين كسى چگونه در دينش فهم پيدا مى كند؟
حديث :
513 - عن ابى الحسن موسى بن جعفر عليه السلام فى حديث طويل انه قال : يا هشام الصبر على الوحده علامه قوه العقل فمن عقل عن الله اعتزل اهل الدنيا و الراغبين فيها و رغب فيما عندالله و كان الله انسه فى الوحشه و صاحبه فى الوحده و غناه فى العيله و معزه من غير عشيره .
ترجمه :
513 - امام موسى بن جعفر عليه السلام در حديثى طولانى فرمود: اى هشام ! صبر نمودن بر تنهايى نشانه توانايى عقل است پس كسى كه خداوند را درك كند از اهل دنيا و ميل كنندگان به دنيا كناهرگيرى مى كند و به آنچه كه در نزد خداوند است رغبت و ميل پيدا مى كند و خداوند مونس و حشت او و همدم تنهايى او مى شود و در هنگام فقر، غناى او به خداوند است و بدون اينكه قوم و قبيله اى داشته باشد خداوند عزت دهنده اوست .
حديث :
514 - عن الفضيل قال سمعت ابا عبدالله عليه السلام يقول : طوبى لكل عبد لومه عرف الناس قبل ان يعرفوه .
ترجمه :
514 - فضيل گويد: از امام صادق عليه السلام شنيدم كه فرمود: خوشا به حال هر بنده اى نكوهش كننده (كه نفس خويش را همواره بر دنياطلبى ملامت كند) و پيش از آنكه مردم او را بشناسند مردم را بشناسد.
حديث :
515 - عن اميرالمؤمنين عليه السلام فى حديث قال : طوبى لمن لزم بيته و اكل كسرته و بكى على خطيئته و كان من نفسه فى تعب و الناس منه فى راحه .
ترجمه :
515 - اميرالمؤمنين عليه السلام در حديثى فرمود: خوشا به حال هر بنده نكوهش كننده (كه نفس خويش را همواره بر دنياطلبى ملامت كند) و پيش ‍ از آنكه مردم او را بشناسند مردم را بشناسد.
حديث :
516 - عن ابى عبدالله عليه السلام عن آبائه عن على عليه السلام قال : ثلاث منجيات تكف لسانك و تبكى على خططئتك و يسعك بيتك .
ترجمه :
516 - امام صادق عليه السلام از پدرانش و ايشان از على عليه السلام روايت كنند كه فرمود: سه چيز است كه مايه نجات است : زبانت را نگاه داى و بر گناهت گريه كنى و خانه ات براى تو فراخ باشد (و به خاطر رفتار خود يا خانواده ات از خانه خود گريزان نباشى ).
(مرحوم شيخ حر عاملى گويد: وجه جمع بين اين اخبار و اخبارى كه از رهبانيت و بريدن از مردم نهى مى كنند اين است كه اخبار اين باب چنانكه در عنوا باب گذشت بر مواردى حمل مى شود كه دورى از مفاسد معاشرت با ديگران براى شخص دشوار است ).
52 - باب تحريم اختتال الدنيا بالدين 
52 - باب حرام بودن فريفتن (مردمان ) دنيا به وسيله دين 
حديث :
517 - عن يونس بن طبيان قال سمعت ابا عبدالله عليه السلام يقول : قال رسول الله صلى الله عليه و آله : ان الله عزوجل يقول : ويل للذين يختلون الدنيا بالدين و ويل للذين يقتلون الذين يامرون بالقسط من الناس و ويل للذين يسير المومن فيهم بالتقيه اءبى يغترون ام على يجترءون ؟ فبى حلفت لا تيحن لهم فتنه تترك الحليم منهم حيران .
ترجمه :
517 - يونس بن ظبيان گويد: از امام صادق عليه السلام شنيدم كه فرمود: رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود كه : همانا خداوند عزوجل مى فرمايد: واى بر كسانى كه (مردمان ) دنيا را به وسيله دين مى فريبند و واى بر كسانى كه مردمانى را كه به عدل و داد فرمان مى دهند مى كشند و واى بر كسانى كه مومن در ميان آنان با حالت تقيه سير مى كند. آيا به خاطر (صبر و مداراى ) من فريفته مى گردند يا بر من دليرى مى كنند؟ پس به خودم سوگند كه براى آنان فتنه اى را مقدر مى كنم كه آن فتنه شخص بردبار را هم سرگشته و حيران مى گرداند.
حديث :
518 - عن رسول الله صلى الله عليه و آله انه قال فى آخر خطبه خطبها: و من عرضت له دنيا و آخره فاختار الدنيا و ترك الاخره لقى الله و ليست له حسنه يتقى بها النار و من احد الاخره و ترك الدنيا لقى الله يوم القيامه و هو عنه راض .
ترجمه :
518 - رسول خدا صلى الله عليه و آله در آخرين خطبه اى كه خواند فرمود: هر كس كه دنيا و آخرت به او عرضه گردد و او دنيا را بر آخرت برگزيند خداوند را در حالتى ديدار خواهد كرد كه هيچ حسنه اى كه به وسيله آن از آتش دوزخ حفظ شود همراه او نيست ولى كسى كه آخرت را برگزيند و دنيا را ترك كند خداوند را در روز قيامت در حالتى ديدار خواهد كرد كه از وى خوشنود است .
حديث :
519 - عن جعفر بن محمد عن ابيه عليه السلام قال : ان الله تبارك و تعالى انزل كتابا من كتبه على نبى من انبيائه و فيه انه سيكون خلق من خلقى يلحسون الدنيا بالدين يلبسون مسوك الضان على قلوب كقلوب الذئاب اشد مراره من الصبر و السنتهم احلى من العسل و اعمالهم الباطنه انتن من الجيف افبى يغترون ام اياى يخادعون ام على يجترون ؟ فبعزتى حلفت لاتيحن لهم فتنه تطا فى خطامها حتى تبلغ اطراف الارض تترك الحليم منهم حيران .
ترجمه :
519 - امام صادق عليه السلام از پدر بزرگوارش روايت فرمود: همانا كه خداوند تبارك و تعالى كتابى از كتابهايش را بر پيامبرى از پيامبرانش فرو فرستاد و در آن كتاب آورد كه : به زودى گروهى از آفريدگان من پا به عرصه وجود خواهند گذارد كه دنيا را به وسيله دين مى ليسند و پوستهاى ميش را بر خود مى پوشند ولى قلبهايى همچون قلب گرگها دارند و دلهايى كه از (صبر زرد) هم تلخ ‌ترند و زبانهايشان شيرين تر از عسل و كردارهاى پنهانى آنان بدبوتر از مردار است آيا مرا فريب مى دهند يا به من نيرنگ مى زنند و يا اينكه بر من دليرى مى كنند پس به عزتم سوگند مى خوردم كه براى آنان فتنه اى را مقدر مى كنم كه مهارش رهاست تا آنجا كه آن فتنه به اطراف و جوانب زمين مى رسد و شخص بردبار را (نيز) سرگردان و حيران وا مى گذارد.
53 - باب وجوب تسكين الغضب عن فعل الحرام و ما يسكن به 
53 - باب وجوب آرام نمودن قوه غضب از اينكه موجب ارتكاب حرام شود و بيان آنچه كه غضب را بر طرف مى كند
حديث :
520 - قال ابوعبدالله عليه السلام : انما المومن الذى اذا غضب لم يخرجه غضبه من حق و اذا رضى لم يدخله رضاه فى باطل و اذا قدر لم ياخذ اكثر مما له .
ترجمه :
520 - امام صادق عليه السلام فرمود: به درستى كه مومن كسى است كه در هنگام خشم ، خشمش او را از حق بيرون نبرد و در هنگام خوشنودى ، خوشنودى اش وى را به باطل داخل نكند و در هنگام قدرت و توانايى بيش ‍ از آنچه كه متعلق به خود اوست را نگيرد.
حديث :
521 - عن ابى عبدالله عليه السلام قال : قال رسول الله صلى الله عليه و آله : الغضب يفسد الايمان كما يفسد الخل العسل .
ترجمه :
521 - امام صادق عليه السلام روايت فرمود كه : رسول خدا صلى الله عليه و آله فرموده است : خشم ايمان را تباه مى كند همچنانكه سركه باعث تباهى و فساد عسل مى گردد.
حديث :
522 - قال ابو عبدالله عليه السلام : الغضب مفتاح كل شر.
ترجمه :
522 - امام صادق عليه السلام فرمود: خشم كليد هر بدى است .
حديث :
523 - عن ميسر قال ذكر الغضب عند ابى جعفر عليه السلام قال : ان الرجل ليغضب فما يرضى ابدا حتى يدخل النار فايما رجل غضب على قوم و هو قائم فليجلس من فوره ذلك فانه يذهب عنه رجز الشيطان و ايما رجل غضب على ذى رحم فليدن منه فليمسه فان الرحم اذا مست سكنت .
ترجمه :
523 - ميسر گويد: در نزد امام باقر عليه السلام سخن از خشم به ميان آمد، حضرت فرمود: همانا (گاه باشد كه ) مرد خشمگين مى شود و هرگز خوشنود نمى شود مگر اينكه داخل دوزخ شود. پس هر مردى كه بر قومى خشم گرفت اگر در حالت ايستاده است سريعا بنشيند زيرا اين نشستن ، پليدى شيطان را از او مى زدايد و هر مردى كه بر خويشاوند خود خشمگين شد بايد به او نزديك شود و با او تماس حاصل كند زيرا اگر با خويشاوندان تماس حاصل شود آرامش پيدا مى كند.
حديث :
524 - عن ابى عبدالله عليه السلام قال : قال رجل للنبى صلى الله عليه و آله : يا رسول الله علمنى فقال : اذهب فلا تغضب .
ترجمه :
524 - امام صادق عليه السلام فرمود: مردى به پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله عرض كرد: اى رسول خدا! چيزى به من بياموز، حضرت فرمود: برو و خشمگين مشو.