قرآن .

((همان (خدايى ) كه مرگ و زندگى را بيافريد, تا شمارا بيازمايد كه كدامتان نيكوكارتريد و اوست ارجمندآمرزنده )).
ـ امام على (ع ) : هر زنده اى را مرگى است .

ـ مرگ , آغاز عدالت آخرت است .

ـ با مرگ , دنيا پايان مى پذيرد.
ـ مرگ , دروازه آخرت است .

ـ پيامبر خدا(ص ) : هرگاه يكى از شمابميرد, قيامتش بر پا شود.
بپرستيد كه انگار او را مى بينيد و هر لحظه ازاو آمرزش بخواهيد.
ـ هرگاه يكى از شما بميرد, قيامتش برپا شده است , خوبى ها و بدى هاى خود رامى بيند.
ـ امـام عـلـى (ع ) : مـدت هـاى عـمـر را مـعين فرمود و آن ها را دراز و كوتاه و دير و زودقرار داد و طناب هاى آن را به مرگ وصل كرد و مرگ را كشنده طناب هاى بلند عمرهاو گسلنده رشته هاى ريسمان هاى آن ها قرار داد.
ـ سپاس و ستايش خدايى را كه شريعت اسلام را بنا نهاد و آبشخورهاى آن را براى كسى كه بخواهد از آن آب بنوشد,آسان و هموار گردانيد.
اسـت و مـنـاره اش كـارهـاى نيكو و پايانش مرگ و دنيا جايگاه آماده شدن (يا ميدان مسابقه ) آن و قيامت محل گردآمدن مسابقه دهندگانش و بهشت جايزه اش .

ـ پيامبر خدا(ص ) : من بيم دهنده هستم و مرگ شبيخون زننده و قيامت وعده گاه .

ـ امـام على (ع ) : مرگ برهم زننده خوشى هاى شماست و تيره كننده شهوت هاى شما و دور كننده شما ازهدف هايتان .

هماوردى شكست ناپذير و جنايتكارى بازخواست نشدنى .

افكنده است .

مرگ و شدت دردهاى آن شما را فراگيرد.
ـ خداوند فرشته اى دارد كه هر روز جارمى زند : بزاييد براى مردن , و گردآوريدبراى از بين رفتن و بسازيد براى ويران شدن .

ـ پيامبر خدا(ص ) : مرگ , مرگ ! بدانيدكه از مرگ گريزى نيست .

بـا خـود مـى آورد : خوشى و آسايش ورستاخيزى خجسته به سوى بهشتى برين رابراى اهل سراى جـاودانـى مـى آورد, هـمـانـان كه براى اين سراى كار مى كردند و بدان رغبت مى ورزيدند و مرگ بدبختى وپشيمانى و رستاخيزى زيانبار به سوى آتشى سوزان را براى طالبان سراى فريب مى آورد, همانان كه براى اين سراى مى كوشيدند و بدان رغبت مى ورزيدند.
ـ هركس با هر چيزى (از اعمال وصفات ) بميرد, خداوند او را با همان برمى انگيزد.
ـ هر بنده اى , با همان چيزى برانگيخته مى شود كه مرده است .

ـ مـسـلـمـان هـر گـاه مـرگـش فـرا رسـد, اعـضـاى بـدنـش از يـكـديگر خداحافظى مى كنند ومى گويند:بدرود, تا روز قيامت از هم جدا مى شويم .

ـ امام رضا(ع ) : وحشتناك ترين زمان براى اين موجود (انسان ) سه جاست :روزى كه زاده مى شود و از شـكـم مـادرش بـيـرون مـى آيـد و دنـيـا را مـى بـيند و روزى كه مى ميرد و آخرت و اهل آن را مـشاهده مى كند و روزى كه برانگيخته مى شود واحكام و داورى هايى را مى بيند كه در سراى دنيا نديده است .

سخت ترين لحظات آدميزاد سه لحظه است : لحظه اى كه ملك الموت را مى بيند ولحظه اى كه از گـورش بـرمى خيزد و لحظه اى كه در برابر پروردگار خود, تبارك و تعالى ,مى ايستد و پس , يا به سوى بهشت مى رود يابه سوى دوزخ .

نزد پيغمبرى آمدند و گفتند : دعا كن پروردگارت مرگ را از ما بردارد.
برايشان دعا كرد.
تعالى مرگ را از آن جماعت برداشت .

شد كه خانه ها بر آنان تنگ گشت و نسلشان افزايش يافت .

مى شد مرد (خانه ) مجبور بود پدر و مادر وپدربزرگ و پدربزرگ پدربزرگش را غذابدهد و آن ها را راضى گرداند (يا به نظافت آن ها برسد) و به ايشان رسيدگى نمايد.
كسب و كار باز ماندند.
گفتند : از پروردگارت بخواه ما را به عمرهايى كه داشتيم برگرداند.
پـروردگارش , عزوجل , چنين تقاضا كرد وخداوند آن ها را به مدت هاى (معين شده )عمرشان باز گرداند.
ـ در روزگاران گذشته , عده اى به پيغمبرى كه داشتند, گفتند : دعا كن پروردگارت مرگ را از ما برگيرد.
پيغمبر برايشان دعا كرد و خداوند مرگ را ازآنان برداشت .

بـه حـدى كـه مـنازل و خانه ها برايشان تنگ گشت و نسل زياد شد و صبح كه مى شد مرد(خانه ) مـشـغـول غذا دادن به پدر و پدربزرگ و مادر و پدر پدربزرگ خود مى شد و آن هارا نظافت مى كرد وبه سر و وضعشان رسيدگى مى نمود.
پس , گفتند : از پروردگارت تقاضا كن ما رابه همان حالى كه داشتيم باز گرداند.
نيز از پروردگارش خواهش كرد و خداوندآن جماعت را به حال اولشان باز گردانيد.
تفسير.
آيـه ((الذى خلق الموت و الحياة ليبلوكم ايكم احسن عملا و هو العزيز الغفور)), زندگى يعنى اين كه موجود طورى باشد كه حس و اراده داشته باشد و مرگ به معناى فقدان اين دو خصيصه است .

امـا مـرگ , آن گـونـه كـه از آمـوزش هـاى قـرآن برمى آيد, عبارت است از انتقال از مرحله اى از زنـدگـى بـه مـرحـله اى ديگر و اين مطلب , چنان كه پيشترگفتيم , از اين آيه استفاده مى شود : ((ماييم كه ميان شما مرگ را مقدر كرده ايم ـ تا آن جا كه مى فرمايد :ـ و شما را (به صورت ) آن چه نمى دانيد پديدارگردانيم )).
نيز, همچون زندگى , تعلق گيرد.
بـا ايـن حـال , اگـر مـرگ را, چـنـان كـه در عـرف نيزچنين است , يك امر عدمى بگيريم در اين صورت مرگ , عدم ملكه زندگى است و بهره اى از وجود كه تعلق گرفتن آفرينش را به آن صحت بخشد, دارد.
مانند نسبت كورى به بينايى و تاريكى به روشنايى (كه نسبت عدم ملكه است ).
جمله ((ليبلوكم ايكم احسن عملا)) بيانگر هدف خداوند از آفريدن مرگ و زندگى است .

معناى آزمايش وامتحان مى باشد.
ايـن نـوع آفـرينش شما ـ يعنى اين كه زندگى مى كنيدو سپس مى ميريد ـ يك آفرينش مقدماتى آزمايشى است كه معلوم مى كند كدام يك از شما بهتر از ديگرى عمل مى نمايد.
بـراى چـيـزى اسـت كـه بعدا با آن روبه رو مى شويد وآن پاداش دادن به هر كس به فراخور عمل اوست .

به علاوه , در اين جمله اشاره اى است به اين نكته كه مقصود اصلى از آفرينش , رساندن پاداش نيك است , چرا كه از كار نيك و ممتاز شدن كسى كه كار بهتر كند سخن به ميان آورده است .

مقصود از خلقت همان نيكوكارانند و خلقت ديگران به خاطر آن ها صورت گرفته است .

خـداوند گفتار خود را با جمله ((و اوست چيره ناپذير آمرزنده )) ختم كرده است , چرا كه اوعزيز و چيره ناشدنى است .

مـطـلـق تنها از آن اوست و از اين رو, هيچ نيرويى براو چيره نمى آيد و به هركس توان مخالفت با خود راداده فقط براى آزمايش و امتحان است و به زودى ازآنان انتقام خواهد گرفت .

دنيا بسيارى از گناهان آنان را مى بخشد و در آخرت نيز, همچنان كه وعده داده است , بسيارى از گناهان را خواهد آمرزيد.
علاوه بر اين , آوردن اين دو نام در دنباله آيه تخويف و تطميعى است به آن چه سبك و سياق دعوت و رسالت اسلام به آن فرا مى خواند.
بـايـد دانـسـت كـه مـضمون آيه , صرف يك ادعاى بدون دليل كه هدف از آن تلقين باشد, نيست , چنان كه ممكن است اين گونه توهم شود.
تـقـريـبـا ضـرورى ـ يـا كاملا ضرورى ـ است كه مستلزم حكم به ضرورت رستاخيز براى پاداش و سزاست .

چـه , انـسـانـى كه جامه اين حيات دنيوى منجر به مرگ بر قامت او پوشانده شده از دو حال خارج نيست : يابه وصف نيكوكار بودن متصف مى شود يا به وصف خلاف آن .

مجهز شده است كه اگر مانعى پيش نيايد, به سمت كار نيك پيش مى رود.
كـه در حـكـم آن هـا هـسـتـند, بقيه انسان ها لاجرم يانيكوكارند يا بدكار و از متصف شدن به اين دووصف خالى نيستند.
وصف و حالتى كه مترتب بر وجود شئ است و در اغلب افراد آن جارى و سارى است , غايت وجود او و مقصود از ايجاد وى مى باشد.
گـونـه كـه حـيات نباتى يك درخت اگر غالبا به ميوه دادن آن منجر شود, اين ميوه غايت وجود آن درخت و مقصود از آن به شمار مى آيد, نيكوكارى و صلاح نيز غايت و هدف خلقت انسان است .

نكته نيز معلوم است كه پاكى و نيكوكارى اگرمطلوب باشد در واقع مطلوب بالذات نيست .

هدف از آن چيز ديگرى است , و آن چه مطلوب بالذات مى باشد آن حيات پاك و پاكيزه اى است كه نه آميخته به نقص و كاستى است و نه در معرض بيهودگى و گناهكارى قرار مى گيرد.
بـا آيـه ((هـر نـفـسـى چـشنده مرگ است و ما شما را ازراه آزمايش با بد و نيك مى آزماييم )) هم معناست .

يقين به مرگ .