202 الكسب الحلال و الحرام - كسب حلال و حرام
1844- عن الصادق عن ابيه
من آبائه عليهم السّلام قال: قال رسولاللَّه صلّى اللَّه عليه و آله: العبادة
سبعون جزء أفضلها جزء طلب الحلال.
تفسير نور الثقلين 1/ 40 مستدرك الوسائل 2/ 415
الفصول المهمة/ 333 البحار 103/ 70
از امام صادق (ع) از پدرش از پدرانش نقل شده كه
رسول خدا (ص) فرمود: عبادت هفتاد جزء است كه برترين جزء آن طلب كردن (مال) حلال
است.
1845- عن عليّ عليه
السّلام: أفضل المال ما اكتسب من حلّه. غررالحكم/ 180
از على (ع) نقل شده است: بهترين مالها مالى
است كه از راه حلال بدست آمده است.
1846- عن ابي عبد اللَّه
عليه السّلام قال: من سرّه أن يستجابدعاؤه فليطيّب كسبه. و قال عليه السّلام: ترك
لقمة حرام أحبّ إلى اللَّه تعالى من صلاة ألفي ركعة تطوّعا.
البحار 93/ 373
از امام صادق (ع) نقل شده كه فرمود: هر كه
مستجاب شدن دعايش او را شادمان مىكند بايد كسب خود را پاكيزه گرداند. و فرمود:
نخوردن يك لقمه حرام، نزد خدا محبوبتر از دو هزار ركعت نماز مستحبّ است.
1847- عن امير المؤمنين
عليه السّلام: إنّ أعظم الحسرات يومالقيامة حسرة رجل كسب مالا في غير طاعة اللَّه،
فورثه رجل فأنفقه في طاعة اللَّه سبحانه فدخل به الجنّة و دخل الأوّل به النّار.
البحار 103/ 12 نهج البلاغة (فيض)/ 1276
(الصالح)/ 552 تفسير نور الثقلين 1/ 152
از امير المؤمنين (ع) نقل شده است: بزرگترين
حسرتها روز قيامت حسرت كسى است كه مالى در غير راه اطاعت خدا بدست آورده و ديگرى آن
را به ارث برده و در راه اطاعت خدا خرج كرده و به سبب آن وارد بهشت شده ولى شخص
نخستين بوسيله آن وارد دوزخ گرديده است.
1848- عن النبيّ صلّى
اللَّه عليه و آله: يا أبا ذر من لم يبال من أيناكتسب المال لم يبال اللَّه من أين
أدخله النّار.
مجموعة ورام 2/ 62 البحار 77/ 86
از پيامبر (ص) نقل شده است كه فرمود: اى ابو
ذر! هر كه باك نداشته باشد از كجا مال به دست آورده، خدا باك ندارد از كجا او را
وارد دوزخ كند.
1849- عن أبي شعيب يرفعه
إلى أبي عبد اللَّه عليه السّلام قال: أورع النّاس من وقف عند الشّبهة ... الحديث.
الوسائل 18/ 118 البحار 2/ 258
ابو شعيب سند را به امام صادق (ع) مىرساند كه
آن حضرت فرمود: پارساترين مردم كسى است كه هنگام شبهه باز ايستد ...
1850- ... عن ابي سعيد
الزهري، عن ابي جعفر عليه السّلام قال:الوقوف عند الشّبهة خير من الاقتحام في
الهلكة ... الخبر.
الفصول المهمة/ 200 الوسائل 18/ 112
از ابو سعيد زهرى از امام باقر (ع) نقل شده كه
فرمود: باز ايستادن به هنگام شبهه، بهتر از وارد شدن در هلاكت است ...
1851- عن عليّ عليه
السّلام: بئس الطّعام الحرام. غرر الحكم/ 341 از على (ع) نقل شده است: حرام، بد
طعامى است.
1852- ... عن ابي بصير
قال: سمعت ابا عبد اللَّه عليه السّلام يقول:من أكل مال أخيه ظلما و لم يردّه إليه
أكل حذوة من النّار يوم القيامة.
البحار 75/ 331 الوسائل 11/ 342 تفسير نور
الثقلين 1/ 449 الكافي 2/ 333
ابو بصير مىگويد: از امام صادق (ع) شنيدم كه
مىفرمود: هر كه از روى ستم مال برادرش را بخورد و آن را به او بازنگرداند روز
قيامت پاره آتش خواهد خورد.
1853- عن رسول اللَّه
صلّى اللَّه عليه و آله قال: المسلم أخو المسلملا يحلّ ماله إلّا عن طيب نفس منه.
مستدرك الوسائل 3/ 146
از پيامبر خدا (ص) نقل شده كه فرمود: مسلمان،
برادر مسلمان است. مال او جز با رضايت خاطرش حلال نيست.
1854- عن امير المؤمنين
عليه السّلام انه قال في حديث: و لا يجوزأخذ مال المسلم بغير طيب نفس منه.
مستدرك الوسائل 3/ 145
از امير المؤمنين (ع) نقل شده كه در حديثى
فرمود: گرفتن مال مسلمان بدون رضايت خاطر او روا نيست.
1855- قال النبيّ صلّى
اللَّه عليه و آله: ما اجتمع الحرام و الحلال إلّاغلب الحرام الحلال.
غوالي الآللي 2/ 132 سفينة البحار 1/ 23
پيامبر (ص) فرمود: حلال و حرام هرگز جمع
نمىشوند مگر آنكه حرام بر حلال غلبه مىيابد.
1856- قال رسول اللَّه
صلّى اللَّه عليه و آله: إذا وقعت اللّقمة منحرام في جوف العبد لعنه كلّ ملك في
السّموات و الأرض ... الحديث.
مشكاة الانوار/ 315 البحار 103/ 12
پيامبر خدا (ص) فرمود: هر گاه لقمه حرام در شكم
بنده قرار گرفت، فرشتگان آسمان و زمين او را لعنت مىكنند ...
1857- عن داود الصّرمي
قال: قال ابو الحسن عليه السّلام: يا داودإنّالحرام لا ينمي و إن نمى لا يبارك له
فيه و ما أنفقه لم يؤجر عليه و ما خلّفه كان زاده إلى النّار.
الكافي 5/ 125
حضرت ابو الحسن (ع) به داود صرمى فرمود: اى
داود! حرام، زياد نمىشود و اگر زياد شود براى انسان بركت ندارد، و در برابر آنچه
انفاق مىكند به او پاداش نمىدهند، و آنچه از خود بجاى گذاشته توشه او بسوى دوزخ
است.
1858- عن النبيّ صلّى
اللَّه عليه و آله: من أكل لقمة حرام لم تقبل لهصلاة أربعين ليلة و لم يستجب له
دعوة أربعين صباحا و كلّ لحم ينبته الحرام فالنّار أولى به.
سفينة البحار 1/ 24
از پيامبر (ص) نقل شده است: هر كه لقمه حرامى
بخورد چهل شب نمازش پذيرفته نمىشود و چهل صبح دعايش مستجاب نمىگردد، و هر گوشتى
كه بوسيله حرام مىرويد آتش به آن سزاوارتر است.
1859- عن النبيّ صلّى
اللَّه عليه و آله: العبادة مع أكل الحرام كالبناءعلى الرّمل.
عدة الداعي/ 141 البحار 84/ 258
از پيامبر (ص) نقل شده است: عبادت با حرامخوارى
مانند ساختن بنا بر روى ريگ است.
1860- عن ابي الحسن موسى
عليه السّلام قال: قال أبي عليه السّلاملبعض ولده: إيّاك و الكسل و الضّجر فإنّهما
يمنعانك من حظّك من الدّنيا و الآخرة.
الكافي 5/ 85
از حضرت ابو الحسن موسى بن جعفر (ع) نقل شده كه
فرمود: پدرم به يكى از فرزندانش فرمود: از تنبلى و دلتنگى بپرهيز كه ترا از نصيب
دنيا و آخرتت باز مىدارند.
203 قيمة العمل و العامل في
الاسلام - ارزش كار و كارگر در اسلام
1861- علي بن محمد رفعه
قال: قال امير المؤمنين عليه السّلام: إنّالأشياء لمّا ازدوجت ازدوج الكسل و العجز
فنتجا بينهما الفقر.
الكافي 5/ 86
على بن محمّد مىگويد: امير المؤمنين (ع)
فرموده است: هنگامى كه موجودات جفت گرديدند، تنبلى و ناتوانى با يك ديگر جفت شدند و
فقر از آن دو بوجود آمد.
1862- عن الباقر عليه
السّلام قال: قال رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه وآله: من أحيا مواتا فهو له.
الكافي 5/ 279
از امام باقر (ع) نقل شده كه رسول خدا (ص)
فرمود: هر كه زمين مردهاى را زنده كند، آن زمين به او اختصاص خواهد داشت.
1863- عن ابي عبد اللَّه
عليه السّلام قال: قال رسول اللَّه صلّى اللَّهعليه و آله: من غرس شجرا أو حفر
واديا بدء لم يسبقه إليه أحد و أحيا أرضا ميتة فهي له قضاء من اللَّه و رسوله صلّى
اللَّه عليه و آله.
الكافي 5/ 280
از امام صادق (ع) نقل شده كه پيامبر خدا (ص)
فرمود: هر كه از آغاز بدون آنكه كسى بر او سبقت بگيرد، درختى بكارد يا نهرى حفر
نمايد و زمين مردهاى را زنده كند، آن چيز به حكم خدا و پيامبرش به او اختصاص خواهد
داشت.
1864- عن النبيّ صلّى
اللَّه عليه و آله: انّه قال: أعط الأجير حقّه قبلأن يجفّ عرقه. مستدرك الوسائل 2/
508
از پيامبر (ص) نقل شده است كه فرمود: دستمزد
كارگر را پيش از آنكه عرقش خشك شود بپرداز.
1865- عن النبيّ صلّى
اللَّه عليه و آله: من ظلم أجيرا أجره أحبط اللَّهعمله و حرّم عليه ريح الجنّة و
إنّ ريحها ليوجد من مسيرة خمسمائة عام.
مكارم الاخلاق/ 428
از پيامبر (ص) نقل شده است: هر كس به كارگرى در
مورد دستمزدش ستم روا دارد خداوند عمل او را تباه مىكند و بوى بهشت را كه از فاصله
پانصد سال راه استشمام مىشود بر او حرام مىگرداند.
1866- عن ابي عبد اللَّه
عن ابيه عن آبائه عليهم السّلام، أنّ رسولاللَّه صلّى اللَّه عليه و آله قال:
ملعون من ظلم أجيرا أجرته.
دعائم الاسلام 2/ 74 مستدرك الوسائل 2/ 508
از امام صادق (ع) از پدرش از پدرانش نقل شده كه
رسول خدا (ص) فرمود: ملعون است كسى كه به كارگرى در مورد دستمزدش ستم روا دارد.
204 الرزق - روزى
1867- عن امير المؤمنين
عليه السّلام: يا ابن آدم ما كسبت فوققوتك فأنت فيه خازن لغيرك.
نهج البلاغة (فيض)/ 1165 (الصالح)/ 503 الوسائل
11/ 317 البحار 73/ 144
از امير المؤمنين (ع) نقل شده است: اى پسر آدم!
تو در آنچه بيش از خوراك خود بدست مىآورى، خزانهدار ديگران هستى.
1868- عن أبي عبد اللَّه
عليه السّلام قال: ما سدّ اللَّه عزّ و جلّ علىمؤمن
باب رزق إلّا فتح اللَّه له ما هو خير منه.
الوسائل 12/ 33
از امام صادق (ع) نقل شده كه فرمود: خداوند درى
از روزى را به روى مؤمنى نمىبندد مگر آنكه درى بهتر از آن به روى او مىگشايد.
1869- عن عليّ عليه
السّلام: لم يفت نفسا ما قدّر لها من الرّزق. غررالحكم/ 600
از على (ع) نقل شده است: هر كس هر چه روزى براى
او مقدّر شده است از دست وى نمىرود.
1870- عن عليّ عليه
السّلام: لن يسبقك عن رزقك طالب. غررالحكم/ 591
از على (ع) نقل شده است: هرگز جويندهاى بر
روزى تو سبقت نمىگيرد.
1871- عن عليّ عليه
السّلام: ضمّن اللَّه رزق كلّ أحد. الاثنا عشرية/21
از على (ع) نقل شده است: خداوند روزى هر كسى را
بر عهده گرفته است.
1872- قال رسول اللَّه
صلّى اللَّه عليه و آله: الرّزق يطلب العبد أشدّطلبا من أجله.
جامع الاخبار/ 126
پيامبر خدا (ص) فرمود: روزى، بيش از مرگ در
جستجوى بنده است.
1873- عن النبيّ صلّى
اللَّه عليه و آله: أكثروا الاستغفار فإنّه يجلبالرّزق.
كنز الفوائد/ 290 البحار 103/ 21
از پيامبر (ص) نقل شده است: زياد استغفار كنيد،
زيرا استغفار روزى را (به سوى شما) مىكشاند.
1874- عن امير المؤمنين
عليه السّلام انه قال: من حسنت نيّته زيدفي رزقه.
كنز الفوائد/ 291 البحار 103/ 21
از امير المؤمنين (ع) نقل شده كه فرمود: هر كه
قصدش نيكو باشد روزيش فراوان مىگردد.
1875- عن الصادق عليه
السّلام: إنّ السّراج قبل مغيب الشّمسينفي الفقر و يزيد في الرّزق.
الوسائل 3/ 574
از امام صادق (ع) نقل شده است: روشن كردن چراغ
پيش از غروب آفتاب فقر را بر طرف مىكند و روزى را فراوان مىكند.
1876- عن امير المؤمنين
عليه السّلام قال: مواساة الأخ في اللَّه عزّ وجلّ تزيد في الرّزق.
البحار 74/ 395
از امير المؤمنين (ع) نقل شده كه فرمود: كمك
مالى به برادر دينى روزى را زياد مىكند.
1877- عن الامام ابي محمد
العسكري عليه السّلام: لا يشغلك رزقمضمون عن عمل مفروض. تحف العقول/ 368 البحار
78/ 374
از امام حسن عسكرى (ع) نقل شده است: مبادا رزقى
كه ضمانت شده است تو را از كار واجب باز دارد.
1878- عن سعيد بن مسلم عن
علي بن الحسين عن أبيه عن عليعليه السّلام قال: قال رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه
و آله: من رضي من اللَّه تعالى بالقليل من الرّزق رضي اللَّه منه بالقليل من العمل
... الخبر امالي الطوسي 2/ 19
از سعيد بن مسلم از على بن الحسين (ع) از پدرش
از على (ع) نقل شده كه رسول خدا (ص) فرمود: هر كس از خدا به روزى اندك راضى گردد،
خداوند از او به عمل كم راضى خواهد شد ...
205 الاستغناء عن الناس -
بىنيازى از مردم
1879- عن عليّ عليه
السّلام: من توكّل على اللَّه سبحانه كفي واستغنى.
غرر الحكم/ 655
از على (ع) نقل شده است: هر كه بر خدا توكّل
كند براى او بس است و بىنياز مىگردد.
1880- قال علي بن الحسين
عليهما السّلام: ما استغنى أحد باللَّه إلّاافتقر النّاس إليه.
البحار 78/ 161
على بن الحسين (ع) فرمود: هيچ كس به سبب خدا
بىنياز نشد مگر آنكه مردم به او نيازمند گرديدند.
1881- عن ابي عبد اللَّه
عليه السّلام قال: قال رسول اللَّه صلّى اللَّهعليه و آله: من سألنا أعطيناه و من
استغنى أغناه اللَّه.
الكافي 2/ 138 البحار 71/ 348
از امام صادق (ع) نقل شده كه رسول خدا (ص)
فرمود: هر كه از ما درخواست كند به او مىبخشيم، و هر كه بىنيازى جويد خدا او را
بىنياز مىكند.
1882- قال النبيّ صلّى
اللَّه عليه و آله: عزّ المؤمن استغناؤه عنالنّاس.
المحجة البيضاء 6/ 57
پيامبر (ص) فرمود: عزّت مؤمن در بىنيازى او از
مردم است.
1883- و قال عليه
السّلام: استغنوا عن النّاس و لو بشوص السّواك. الوسائل 6/ 308 روضة المتقين 3/ 315
و فرمود: در هر چيزى خود را از مردم، بىنياز
بدانيد هر چند به اندازه خردههاى سر مسواك باشد.
1884- عن ابي جعفر محمد
بن علي الجواد عليهما السّلام قال: عزّالمؤمن في غناه عن النّاس.
الدرة الباهرة/ 41 البحار 78/ 365
از ابو جعفر محمد بن على امام جواد (ع) نقل شده
كه فرمود: عزّت مؤمن در بىنيازى او از مردم است.
1885- عن عليّ عليه
السّلام: الغنى عن الملوك أفضل ملك. غررالحكم/ 48
از على (ع) نقل شده است: بىنيازى از پادشاهان
بهترين پادشاهى است.
1886- عن علي عليه
السّلام: الجوع خير من الخضوع. غرر الحكم/53
از على (ع) نقل شده است: گرسنگى بهتر از سر
فرود آوردن است.
1887- عن عليّ عليه
السّلام: كم من فقير غنيّ و غنيّ مفتقر. غررالحكم/ 552
از على (ع) نقل شده است: بسا فقيرى كه بىنياز
و بسا بىنيازى كه فقير است.
1888- عن جعفر بن محمد عن
ابيه عن آبائه عليهم السّلام قال: قالرسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله: الغنى
في القلب و الفقر في القلب.
البحار 72/ 68
از جعفر بن محمّد (ع) از پدرش از پدرانش نقل
شده كه پيامبر- خدا (ص) فرمود: بىنيازى در دل است و نيازمندى نيز در دل مىباشد.
1889- قال رسول اللَّه
صلّى اللَّه عليه و آله: من أحبّ أن يكون أقوىالنّاس فليتوكّل على اللَّه تعالى.
جامع الاخبار/ 137
رسول خدا (ص) فرمود: هر كه دوست دارد
نيرومندترين مردم باشد بايد بر خدا توكّل كند.
1890- قال رسول اللَّه
صلّى اللَّه عليه و آله: ليس الغناء في كثرةالعرض و إنّما الغنى غناء النّفس.
البحار 103/ 20
پيامبر خدا (ص) فرمود: بىنيازى در فراوان بودن
مال نيست بلكه در بىنيازى نفس است.
1891- عن امير المؤمنين
عليه السّلام: ما أحسن تواضع الأغنياءللفقراء طلبا لما عند اللَّه و أحسن منه تيه
الفقراء على الأغنياء اتّكالا على اللَّه.
نهج البلاغة (فيض)/ 1267 (الصالح)/ 547 البحار
75/ 123.
از امير المؤمنين (ع) نقل شده است: چه نيكوست
كه ثروتمندان براى طلب پاداش خدا، در برابر مستمندان فروتنى كنند، و بهتر از آن اين
است كه مستمندان بخاطر توكّل بر خدا، در برابر ثروتمندان تكبّر ورزند.
206 ذم السؤال - نكوهش درخواست
1892- ... عن جعفر بن
محمد عن آبائه عليهم السّلام قال: قالرسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله لأبي
ذرّ: يا أبا ذرّ إيّاك و السّؤال فإنّه ذلّ حاضر و فقر تعجّله و فيه حساب طويل يوم
القيامة ... الخبر.
الخصال 1/ 182 البحار 96/ 151
از جعفر بن محمد (ع)، از پدرانش نقل شده كه
رسول خدا (ص) به ابو ذر فرمود: اى ابو ذر! از درخواست كردن بپرهيز كه خوارى موجود
همين است، و فقرى است كه تو در آن شتاب مىكنى و روز قيامت حسابى طولانى در آن
خواهد بود ...
1893- عن ابي عبد اللَّه
عليه السّلام: من سأل النّاس و عنده قوتثلاثة أيّام لقي اللَّه عزّ و جلّ يوم
يلقاه و ليس على وجهه لحم.
الوسائل 4/ 306 البحار 96/ 154
از امام صادق (ع) نقل شده است: هر كه خوراك سه
روز خود را داشته باشد و از مردم درخواست كند، روزى كه خدا را ملاقات مىكند در
حالى ملاقات مىكند كه صورتش گوشت ندارد.
1894- قال الصادق عليه
السّلام: من سأل من غير فقر فإنّما يأكلالخمر.
البحار 96/ 158
امام صادق (ع) فرمود: هر كس بدون احتياج
درخواست كند در حقيقت شراب مىخورد.
1895- قال (الامام)
الباقر عليه السّلام: لو يعلم السّائل ما في المسألةما سأل أحد أحدا و لو يعلم
المعطي ما في العطيّة ما ردّ أحد أحدا.
تفسير نور الثقلين 5/ 598 روضة المتقين 3/ 215
الوسائل 4/ 305 البحار 96/ 156
امام باقر (ع) فرمود: اگر درخواستكننده
مىدانست در درخواست چيست هرگز كسى از كسى درخواست نمىكرد، و اگر بخشنده مىدانست
در بخشش چيست هرگز كسى، كسى را ردّ نمىكرد.
1896- قال رسول اللَّه
صلّى اللَّه عليه و آله: لو لا أنّ المساكينيكذبون ما أفلح من ردّهم مستدرك
الوسائل 1/ 537 البحار 96/ 171 الشهاب/ 43
پيامبر خدا (ص) فرمود: اگر بينوايان دروغ
نمىگفتند هرگز كسى كه آنان را ردّ مىكرد رستگار نمىشد.
1897- قال رسول اللَّه
صلّى اللَّه عليه و آله: لا تردّوا السّائل و لوبشقّتمرة.
البحار 96/ 170
رسول خدا (ص) فرمود: سائل را ردّ مكنيد هر چند
با نصف دانه خرما باشد.
1898- عن عليّ عليه
السّلام: من حرم السّائل مع القدرة عوقببالحرمان.
غرر الحكم/ 684
از على (ع) نقل شده است: هر كه با داشتن
توانائى، سائل را محروم كند گرفتار محروميّت مىشود.
1899- قال رسول اللَّه
صلّى اللَّه عليه و آله: انظروا إلى السّائل فإن رقّت قلوبكم له فأعطوه فإنّه صادق.
البحار 96/ 171
پيامبر خدا (ص) فرمود: به سائل بنگريد، اگر
دلتان به حالش سوخت (چيزى) به او بدهيد چون راست مىگويد.
1900- عن أبي ذرّ قال:
قال لى رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله: عليك بحبّ المساكين و مجالستهم.
البحار 72/ 41
ابو ذر مىگويد: رسول خدا (ص) به من فرمود: بر
تو باد به دوستى و معاشرت با بينوايان.
1901- في كتاب معاني
الاخبار باسناده الى ابن معاوية الاشتر قال: سمعت ابا عبد اللَّه عليه السّلام:
يقول من شكى إلى مؤمن فقد شكى إلى اللَّه عزّ و جلّ.
تفسير نور الثقلين 2/ 454
در كتاب معانى الأخبار به اسناد خود از پسر
معاويه اشتر نقل كرده كه گفت: از امام صادق (ع) شنيدم كه مىفرمود: هر كس نزد مؤمنى
شكايت ببرد در حقيقت نزد خدا شكايت برده است.
1902- عن الصادق عليه
السّلام عن آبائه عليهم السّلام قال: قالرسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله: من
ألحّ عليه الفقر فليكثر من قول: «لا حول و لا قوّة إلّا باللَّه» ينفي اللَّه عنه
الفقر.
البحار 95/ 294
از امام صادق (ع) از پدرانش نقل شده كه رسول
خدا (ص) فرمود: هر كه فقر بر او فشار آورد بسيار بگويد: «لا حول و لا قوّة الّا
باللَّه» ، خداوند فقر را از او بر مىدارد.
1903- عن ابي عبد اللَّه
عليه السّلام قال: قال رسول اللَّه صلّى اللَّهعليه و آله: يا عليّ إنّ اللَّه جعل
الفقر أمانة عند خلقه فمن ستره أعطاه اللَّه مثل أجر الصّائم القائم و من أفشاه إلى
من يقدر على قضاء حاجته فلم يفعل فقد قتله، أما إنّه ما قتله بسيف و لا رمح و لكنّه
قتله بما نكى من قلبه.
الكافي 2/ 260 البحار 12/ 8
از امام صادق (ع) نقل شده كه رسول خدا (ص)
فرمود: اى على! خداوند فقر را بطور امانت نزد مردم نهاده است، هر كس آن را بپوشاند
خداوند مانند پاداش روزه دارى كه به عبادت خدا ايستاده است به او مىبخشد، و هر كس
آن را نزد فردى كه قدرت بر تأمين خواسته او دارد آشكار كند و او خواسته وى را تأمين
نكند در حقيقت او را كشته است. بدانيد كه او را با نيزه و شمشير نكشته بلكه او را
به سبب زخمى كه بر دلش نهاده است، كشته است.
1904- عن رسول اللَّه
صلّى اللَّه عليه و آله: لا ينّبغي لمؤمن ان يذلنفسه.
نهج الفصاحة 2/ 530
از رسول خدا (ص) نقل شده است: براى هيچ مؤمنى
سزاوار نيست خود را خوار گرداند.
207 شكر النعمة كيف؟ لما ذا؟ -
سپاسگزارى نعمت چگونه و براى چيست؟
فَكُلُوا مِمَّا
رَزَقَكُمُ اللَّهُ حَلالًا طَيِّباً وَ اشْكُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ إِنْ كُنْتُمْ
إِيَّاهُ تَعْبُدُونَ.
س 16/ آية 114 از آنچه خداوند به شما روزى داده
است حلال و پاكيزه را بخوريد، و اگر خدا را مىپرستيد نعمتش را سپاسگزارى كنيد.
لَئِنْ شَكَرْتُمْ
لَأَزِيدَنَّكُمْ وَ لَئِنْ كَفَرْتُمْ إِنَّ عَذابِي لَشَدِيدٌ.
س 14/ آية 7 اگر سپاسگزارى كنيد نعمت شما را
افزون مىكنم، و اگر ناسپاسى كنيد عذاب من سخت خواهد بود.
إِنَّ الْإِنْسانَ
لِرَبِّهِ لَكَنُودٌ.
س 100/ آية 6 آدمى نسبت به پروردگار خويش
ناسپاس است.
1905- قال رسول اللَّه
صلّى اللَّه عليه و آله: ما فتح اللَّه على عبدبابشكر فخزن عنه باب الزّيادة.
الكافي 2/ 94
پيامبر خدا (ص) فرمود: خداوند در شكر را به روى
بندهاى نگشود كه در افزونى (نعمت) را به رويش ببندد.
1906- عن ابي عبد اللَّه
عليه السّلام: من أعطي الشّكر أعطي الزّيادةيقول اللَّه عزّ و جلّ: «لَئِنْ
شَكَرْتُمْ لَأَزِيدَنَّكُمْ»
از امام صادق (ع) نقل شده است: به هر كس
سپاسگزارى داده شد، افزونى (نعمت) نيز داده مىشود. خداوند مىفرمايد: «اگر
سپاسگزارى كنيد نعمت شما را افزون مىكنم».
1907- عن عليّ عليه
السّلام: بالشّكر تدوم النّعمة. غرر الحكم/329
از على (ع) نقل شده است: نعمت با سپاسگزارى
دوام مىيابد.
1908- عن عليّ عليه
السّلام: من كثر شكره كثر خيره. غرر الحكم/713
از على (ع) نقل شده است: هر كه سپاسگزاريش
بسيار باشد نعمتش فراوان مىگردد.
1909- قال الباقر عليه
السّلام: ما انعم اللَّه على عبد نعمة فشكرهابقلبه إلّا استوجب المزيد قبل أن يظهر
شكره على لسانه.
الوسائل 11/ 540
امام باقر (ع) فرمود: خداوند هيچ نعمتى را بر
بندهاى ارزانى نداشته مگر آنكه بنده با شكر آن در دل، پيش از آشكار كردن آن به
زبان، مستحقّ افزايش آن نعمت گرديده است.
1910- عن عليّ عليه
السّلام: العفاف زينة الفقر و الشّكر زينة الغنى. نهج البلاغة (فيض)/ 1106
(الصالح)/ 479 البحار 72/ 53 الوسائل 4/ 409
- از على (ع) نقل شده است: خويشتن دارى زينت
فقر، و سپاسگزارى زينت بىنيازى است.
1911- عن ابي عبد اللَّه
عليه السّلام قال: إذا انعم اللَّه على عبدهبنعمة أحبّ أن يراها عليه لأنّه جميل
يحبّ الجمال.
الكافى 6/ 438
از امام صادق (ع) نقل شده است كه فرمود: هر گاه
خداوند نعمتى بر بندهاش ارزانى داشت، دوست دارد آن نعمت را بر او ببيند، زيرا خدا
زيباست و زيبائى را دوست مىدارد.
1912- ... عن ابن ابي
عمير رفعه قال: قال ابو عبد اللَّه عليه السّلام:إنّني لأكره للرّجل ان يكون عليه
من اللَّه نعمة فلا يظهرها.
تفسير نور الثقلين 5/ 604
از ابن ابى عمير نقل شده كه امام صادق (ع)
فرمود: من خوش ندارم مردى از جانب خدا نعمتى به او ارزانى شده باشد و آن نعمت را
آشكار نكند.
1913- محمود بن أبي
البلاد قال: سمعت الرضا عليه السّلام يقول:من لم يشكر المنعم من المخلوقين لم يشكر
اللَّه عزّ و جلّ.
تفسير نور الثقلين 4/ 201 البحار 71/ 44
الوسائل 11/ 542
محمود بن ابى البلاد مىگويد: از امام رضا (ع)
شنيدم كه مىفرمود: هر كه سپاس مردم نعمت دهنده را نگويد، سپاس خداى بزرگ را نگفته
است.
1914- من الفاظ رسول
اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله: لا يشكر اللَّه من لايشكر النّاس.
روضة المتقين 13/ 21 الوسائل 11/ 542
از كلمات پيامبر خداست كه: هر كه سپاس مردم
نگويد سپاس خدا نگفته است.
1915- قال الجواد عليه
السّلام: نعمة لا تشكر كسيّئة لا تغفر. البحار71/ 53
امام جواد (ع) فرمود: نعمتى كه سپاسگزارى نشود
مانند گناهى است كه بخشيده نمىشود.
1916- قال النبيّ صلّى
اللَّه عليه و آله: من يشكر اللَّه يزده اللَّه. البحار71/ 41
پيامبر (ص) فرمود: هر كه خدا را سپاسگزارى كند
خداوند نعمتش را افزون مىكند.
1917- عن عليّ عليه
السّلام: لا تنسوا عند النّعمة شكركم. غررالحكم/ 804
از على (ع) نقل شده است: به هنگام نعمت،
سپاسگزارى خويش را از ياد مبريد.
1918- عن صفوان الجمّال
عن أبي عبد اللَّه عليه السّلام قال: قاللي: ما أنعم اللَّه على عبد بنعمة صغرت او
كبرت، فقال: الحمد للَّه إلّا ادّى شكرها.
الكافي 2/ 96
صفوان جمّال مىگويد: امام صادق (ع) به من
فرمود: خداوند هيچ نعمت كوچك و بزرگى را بر بندهاى ارزانى نداشته مگر اينكه بنده
با گفتن «الحمد للَّه» شكر آن را بجاى آورده است.
1919- عن محمد بن هشام عن
ميسّر عن ابي عبد اللَّه عليه السّلامقال: شكر النّعمة اجتناب المحارم و تمام
الشّكر قول الرّجل: الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِينَ.
تفسير
نور الثقلين 2/ 529
از
محمّد بن هشام از ميسّر از امام صادق (ع) نقل شده كه فرمود: سپاسگزارى نعمت، دورى
جستن از كارهاى حرام است، و سپاسگزارى كامل اين است كه آدمى بگويد: «الْحَمْدُ
لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِينَ».
1920- عن امير المؤمنين عليه السّلام: شكر كلّ نعمة الورع
عنمحارم اللَّه.
مشكاة
الانوار/ 35
از
امير المؤمنين (ع) نقل شده است: سپاسگزارى هر نعمتى پرهيز از محرّمات الهى است.
1921- عن الصادق عليه السّلام قال: الشّكر للنّعم اجتناب
المحارممستدرك الوسائل 2/ 302
از
امام صادق (ع) نقل شده كه فرمود: سپاسگزارى نعمتها، دورى جستن از كارهاى حرام است.
1922- عن عليّ عليه السّلام: من لم يشكر النّعمة عوقب
بزوالها. غرر الحكم/ 640
از
على (ع) نقل شده است: هر كه سپاس نعمت نگويد، با از بين رفتن آن سزا داده خواهد شد.
