و از مصافحه با ذمى (اهل كتابى كه در پناه حكومت اسلامى زندگى مى كنند) نهى كرده .
و نهى كرد در مسجد از خواندن شعر و براى گمشده جار زدن .
و نهى فرمود از برهنه كردن شمشير در مسجد.
و نهى فرمود از نواختن چوب يا تازيانه به صورت حيوانات .
و نهى فرمود از نگاه به عورت مسلمان ، و فرمود هر كه با تاءمل به عورت مسلمان بنگرد هفتاد هزار ملك لعنتش كنند. و زن را از نگاه به عورت زن ديگر نهى فرمود.
و نهى فرمود از فوت كردن و دميدن در غذا و آب و جايگاه سجده .
و نهى فرمود از نماز در بين قبور و شاه راهها و بيابان ها و عبورگاه شتران و پشت بام كعبه . و از كشتن زنبور عسل نهى كرد.
و نهى فرمود كه در صورت حيوانات علامت و داغ نهند.
و نهى فرمود كه انسان به غير خدا قسم بخورد كه قسم شرعى نمى باشد و تعهدى نمى آورد.
و نهى فرمود كه كسى به سوره اى از قرآن قسم بخورد كه هر كه چنين قسم خورد به هر آيه اى ، كفاره قسم به عهده اش مى باشد.
و نهى فرمود كه كسى قسم بخورد به جان تو و به جان فلان ...
و از نشستن جنب در مسجد نهى فرمود.
و از برهنگى در شب و روز نهى فرمود.
و از حجامت در چهارشنبه و جمعه نهى فرمود.
و از سخن گفتن در روز جمعه موقعى كه امام جماعت خطبه مى خواند نهى فرمود كه هر كه در اين وقت سخن بگويد كار لغوى انجام داده ، و لغو كننده از فيض جمعه ، محروم است . و از انگشتر آهن و زرد رنگ نهى فرمود.
و از نقش كردن صورت حيوان بر انگشتر نهى فرمود.
و پس از طلوع آفتاب تا بالا رفتن خورشيد به قدر يك نيزه ، و نيز به هنگام غروب خورشيد و در موقع استواء خورشيد از خواندن نماز نهى فرمود.
و از روزه دارى شش روزه : روز فطر و روز شك و روز عيد قربان و سه روز ايام تشريق (يازده و دوازده و سيزده ذيحجه ) نهى فرمود.
و از نوشيدن آب با دهان از چشمه مثل چهارپايان نهى فرمود و فرمود با كف دست يا ظرف آب بنوشيد كه بهتر است . و از انداختن آب دهان در چاه آشاميدنى نهى فرمود.
و از به كار گرفتن اجير قبل از تعيين كردن اجرت او نهى فرمود.
و از قهر كردن با رفيق نهى فرمود و اگر به ناچار قهر كردى بيش از سه روز طول نكشد، كه هر كه بيش از سه روز از برادر مسلمان ) خود فاصله گيرد و با او قهر باشد آتش به او سزاوارت است . و از فروختن طلا به طلاى بيشتر نهى فرمود (كه ربا است ).
و از مداحى ديگران نهى فرمود و فرمود در چهره ستايشگران خاك بيفشانيد.
و فرمود: اگر كسى براى ظالمى مخاصمه كند يا به ظالمى كمك كند وقتى عزرائيل براى قبوض روحش بر او فرود آيد به او گويد، تو را بشارت باد به لعنت خدا و آتش دوزخ كه بد سرنوشتى است .
و فرمود: هر كه سلطان ستمگرى را مدح گويد يا به واسطه طمع براى او، خضوع و كرنش كند و در آتش قرين سلطان باشد.
و فرمود: خداوند مى فرمايد: به ظالمين ميل و انس پيدا مكنيد كه آتش شما را فرا گيرد⁽¹⁷⁰⁾.
و فرمود: هر كه ستمكارى را بر ستمش همراهى كند (و يا دوست بدارد) در دوزخ قرين هامان (وزير فرعون ) خواهد بود و هر كه از روى ريا و خود نمايى كاخى به پا كند، در آخرت آن را چون آتشى شعله ور گشته به دوش ‍ مى كشد و بعد چون حلقه اى به گردنش مى افكند و به همان حال به آتش و قعر دوزخ مى رود، مگر آن كه در دنيا توبه كند، پرسيدند: يا رسول الله چگونه از روى ريا و خودنمايى بنا مى شود؟ فرمود: افزون از نياز خود به خاطر تكبر بر همسايگان و مباهات به برادران مسلمان خود برافراشد.
و فرمود: هر كه اجرت كارگر را به ستم ندهد خداوند عمل او را فاسد گرداند و بوى بهشت را بر او حرام سازد و با اين كه بوى آن از پانصد سال به مشام مى رسد، و هر كه با غصب يك وجب زمين به همسايه اش خيانت روا دارد خداوند آن را بر گردنش حلقه كند كه در قيامت به همان حال خدا را ملاقات كند، مگر اين كه توبه نمايد.
بدانيد هر كس قرآن بياموزد آن را فراموش كند، خداوند را در قيامت ملاقات كند در حالى كه دستش به گردن بسته شده باشد و خداوند به هر آيه اى مارى را بر او مسلط كند كه در آتش قرين او باشد مگر آن كه آمرزيده شود.
و فرمود: هر كه قرآن بخواند، بعد حرام بنوشد يا دنيا و زيور دنيا را بر آن برگزيند، مستوجب خشم خدا گردد مگر آن كه توبه و بازگشت نمايد، و اگر بى توجه بميرد قرآن در قيامت با او مخاصمه كند و او را محكوم سازد.
بدانيد هر كه با زنى مسلمان يا يهودى يا نصرانى يا مجوسى زنا كند و توبه ننمايد، و در حالى كه به زنا مايل و مصر است و در اين حال بميرد خداوند سيصد در به قبرش بگشايد كه از هر كدام مارها و عقربهاى آتش بر او هجوم برند و عذابش كنند تا قيامت ، و چون در قيامت از قبرش بيرون آيد مردم از بوى گند بدنش ، به تعب و رنج آيند كه همه او را بشناسند تا وقتى كه فرمان رسد كه به دوزخش برند.
بدانيد كه خداوند قدغن ها و حدودى معين كرده است و هيچ كس از خدا غيورتر نيست و به واسطه غيرتش فواحش را حرام فرمود است .
و نهى فرمود كه انسان به خانه همسايه سر بكشد، و فرمود: هر كه به عورت برادر مسلمان يا عورت غير همسر خود بنگرد خداوند او را با منافقين كه به جستجوى اسرار عورات حرام بودند به آتش برد، و از دنيا نرود مگر آن كه توبه نمايد.
و فرمود: هر كه به روزى و قسمت الهى راضى نباشد و شكايت كند و صبر پيشه نكند، هيچ حسنه اى از او بالا نرود، و خدا را خشمگين ملاقات كند مگر آن كه توبه نمايد.
و نهى كرد كه انسان با تكبر راه رود و فرمود: هر كه لباسى بپوشد و بدان فخر فروشى كند، خداوند او را به دوزخ فرو برد، و در آنجا قرين قارون باشد، چون او اول متكبرى بود كه خداوند او و خانه اش را به زمين فرو برد، و هر كه تكبر ورزد با عظمت حق به منازعه برخاسته است .
و فرمود: هر كه مهر همسرش را ندهد در نزد خدا زناكار بشمار آيد، و خداوند در قيامت به او خطاب كند كه اى بنده ، من بنده ام را به تو تزويج كردم و قرارى نهاده ام ، تو به قرار من عمل نكردى و به او ستم نمودى پس به قدر حق همسرش از حسنات وى بگيرند و به همسرش دهند، و اگر ديگر حسنه اى برايش نماند او را به واسطه شكستن عهد خود، به آتش كشند كه خداوند فرمود: (به عهد خود وفا كنيد كه درباره عهد بازخواست خواهيد شد).
و از كتمان شهادت نهى فرمود، و فرمود: هر كه شهادت را كتمان و در موقع لازم از دادن شهادت خوددارى نمايد خداوند گوشت او را در برابر مردم بخوردش دهد و اين گفته خداوند است : (شهادت را پنهان مكنيد كه هر كس چنين كند دل خود را تيره ساخته )⁽¹⁷¹⁾.
و فرمود: هر كه همسايه اش را اذيت كند خداوند بوى بهشت را بر او حرام سازد و جاى او دوزخ است و چه بد جايى است ، فرمود: هر كه حق همسايه را ضايع گرداند از ما نيست ، جبرئيل همواره درباره همسايگان به من سفارش مى كرد كه گمان بردم همسايه هم ارث مى برد، و همواره درباره بردگان به من سفارش مى كرد كه گمان بردم وقتى را معين خواهد كرد كه آزاد مى شوند، و همواره به مسواك سفارش كرد كه گمان كردم واجب خواهد شد، همواره به نماز شب سفارش مى كرد كه گمان بردم كه نيكان امت من شبها نخواهند خوابيد.
بدانيد: هر كه فقير مسلمانى را تحقير كند خود را تحقير كرده است و خداوند او را در قيامت ، تحقير خواهد نمود، مگر آن كه توبه كند، و فرمود: هر كه فقير مسلمانى را گرامى بدارد، در قيامت خدا را با خشنودى وى ملاقات نمايد.
و فرمود: هر كه برايش گناه و شهوتى پيش آيد و براى ترس از خدا از آن دورى ورزد خداوند آتش را بر او حرام سازد، و از رنج قيامت ، حفظش كند، و به آنچه كه در قرآن وعده داده است درباره اش وفا كند كه فرمود: (براى كسى كه از خدا بترسد دو بهشت خواهد بود)⁽¹⁷²⁾.
بدانيد هر كه بر سر دو راهى دنيا و آخرت ، قرار گيرد و دنيا را برگزيند در قيامت حسنه اى نخواهد داشت كه به وسيله آن از دوزخ نجات يابد و هر كه آخرت را برگزيند و دنيا را رها سازد، خداوند از او راضى شود بديهايش را بيامرزد، و هر كه چشمانش را از حرام پر كند خداوند در قيامت چشمانش را از آتش پر مى نمايد، مگر آن كه توبه كند.
و فرمود: هر كه با زن نامحرم دست دهد خشم خداوند عزوجل را خريده است و هر كه با حرام با زنى همبستر شود با شيطان به زنجيرى آتشين كشيده شود و هر دو به آتش درافتند.
و هر كه در خريد و فروش با مسلمانى غش به كاربرد از ما نيست و در قيامت با يهود، محشور شود زيرا يهود نسبت به مسلمان از همه خلايق نيرنگ بازترند و بدانديش ترند.
و پيغمبر (صلى الله عليه و آله و سلم) نهى فرمود كه كسى از همسايه اش از كمك و رعايت دادن اثاث خانه ، خوددارى كند و فرمود: هر كه از عاريه دادن اثاث خود به همسايه خوددارى كند خداوند در قيامت او را از خيرات خود، محروم سازد و به خودش واگذارش نمايد، واى كه چه حال بدى خواهد داشت .
و فرمود: هر زنى كه شوهرش را به زبان بيازارد خداوند هيچ عمل و حسنه اى از او، قبول نكند تا شوهر را راضى سازد، اگر چه شب ها نماز گزارد و روزها روزه گيرد و بنده آزاد كند، و در راه خدا جهادها كند، و اول كسى خواهد بود كه به آتش رود و همچنين اگر مرد به زن خود ظلم كند.
بدانيد: هر كس به صورت مسلمانى سيلى زند خداوند در قيامت استخوانهايش را در هم كوبد و دست بسته محشورش كند تا به جهنم رود مگر آن كه توبه نمايد.
بدانيد: هر كه شب كند در حالى كه در دلش چيزى و غشى از مسلمانى باشد، در خشم خدا شب را به سر آورد، و نيز در خشم خدا وارد صبح شود مگر آن كه توبه نمايد.
و پيغمبر اكرم (صلى الله عليه و آله و سلم) از غيبت نهى فرمود: و فرمود هر كه مسلمانى را غيبت كند، روزه اش و وضويش باطل شود و در قيامت از دهانش گندى بيرون مى آيد كه اهل محشر را به رنج افكند، و اگر بدون توبه بميرد از دنيا رفته است و در حالى كه حرام خدا را حلال شمرده است .
و فرمود: هر كه خشم خود را فرو خورد در صورتى كه مى تواند آن را به كار برد، خداوند اجر شهيدى را به او عنايت كند.
هركه به برادر مسلمان خود منتى نهد به اين وسيله كه در مجلسى از غيبت او جلو گيرد و يا از او دفاع كند خداوند هزار در شر را در دنيا و آخرت به روى او ببندد، و اگر با اين كه مى تواند از او دفاع نكند گناه هفتاد غيبت ، بر گردن او خواهد بود.
و نهى فرمود از خيانت و فرمود: هر كه در دنيا به امانتى خيانت كند و آن را به صاحبش باز نگرداند و بميرد به غير آئين اسلام مرده است و خدا را خشمگين ملاقات كند.
و فرمود: هر كه عليه كسى شهادت دروغى دهد، با منافقان در درك اسفل جهنم آويزان گردد. بدانيد هر كه مالى را كه به خيانت گرفته شده است را، بخورد مثل همان خائن است و هر كه حق مسلمانى را نگه دارد و حبس ‍ كند، خداوند بركت از روزى او بردارد مگر آن كه توبه نمايد.
بدانيد: هر كه كار زشتى را بشنود و آن را افشا كند كسى را ماند كه خود مرتكب آن گشته است و هر كه مسلمانى به وى محتاج شود كه قرض گيرد و او بتواند ولى قرض ندهد خداوند بوى بهشت را بر او حرام مى كند.
و هر كه با اخلاق همسر و زن بدخوى خود بسازد و آن را به حساب خدا بگذارد، خداوند ثواب شاكران ، به وى دهد.
و بدانيد: هر كس با شوهر خود مدارا نكند و او را بر چيزى كه توانايى ندارد، وا دارد خداوند هيچ حسنه اى از او قبول نفرمايد و با غضب او را ملاقات كند.
بدانيد: هر كه برادر مسلمان را گرامى بدارد، خداوند متعال را گرامى داشته است .
و نهى فرمود كه شخصى بى اجازه و رغبت مردم ، بر آنها پيش نمازى كند، و فرمود: هر كه بر جمعى با رضاى آنها پيش نمازى كند و خود نيز به اين كار راضى باشد و نماز معتدل بخواند و قيام و قرائت و ركوع و سجده اش را نيكو انجام دهد، به اندازه اجر آنها به ايشان داده شود از اجر او چيزى كاسته نگردد.
و فرمود: هر كه خود يا با مالش ، به پيش قوم و خويشى برود كه صله رحم كند خداوند اجر صد شهيد به او عنايت كند و به هر قدمى چهل هزار حسنه به او داده شود و چل هزار سيئه از نامه عمل او محو گردد، و به همين مقدار درجات او بالا رود و چنان است كه خداوند عزوجل را صد سال با حالت صبر عبادت كرده باشد.
و هر كه يكى از حوائج دنيوى بينوا و مريضى را به عهده گيرد و براى آن اقدام نمايد تا آن را به انجام رساند، خداوند دورى از نفاق و آتش را برايش ‍ بنويسد و هفتاد حاجت دنياى او را برآورد و تا وقتى كه از انجام آن فارغ شود، و در رحمت خدا غوطه ور خواهد بود.
و هر كه يك شبانه روز مريض باشد و به عيادت كنندگان شكايت نكند خداوند در قيامت او را با خليل خود ابراهيم ، محشور گرداند تا اين كه چون برق لامع بر صراط بگذرد.
و هر كس براى كار مريضى بكوشد و رفت و آمد كند چه آن كار انجام پذيرد يا نه ، مثل روزى كه از مادر زاده شده از گناهان پاك گردد يكى از انصار پرسيد: يا رسول الله پدر و مادرم فدايت اگر مريض از اهل بيت او باشد اجر كار او بيشتر نيست ؟ فرمود: چرا.
بدانيد، هر كه رنج و اندوهى از دنيا را از دوش مؤمنى بردارد خداوند هفتاد و دو رنج و اندوه آخرت را از او برطرف گرداند و هفتاد و دو اندوه از دنيا را نيز از او برطرف سازد كه آسان ترين آنها درد شكم است .
و هر كس حق صاحب حقى را از بين ببرد در حالى كه مى تواند آن را ادا كند، گناه باج بگيرها و ده يك بگيرها را دارد.
و بدانيد: هر كس براى سلطان ظالمى تازيانه اى به دست گيرد، خداوند آن را در قيامت به صورت مارى آفريند كه در جهنم بر او مسلط شود و جاى وى در آتش است چه بد جايى است .
و هر كه براى مسلمانى كار خيرى انجام دهد و به اين كار بر او منت نهد، خداوند عمل او را از بين مى برد و وزر آن را بر او باقى نگه مى دارد و كوشش ‍ او را مورد تشكر قرار نمى دهد، و فرمود كه خداوند عزوجل مى فرمايد: خداوند بهشت را بر منت گذار و بخيل و سخن چين حرام فرمود است .
بدانيد: هر كه صدقه اى دهد در برابر هر درهمى به اندازه كوه احد از نعمتهاى بهشت خواهد بود، و هر كه براى محتاجى صدقه اى ببرد به اندازه كوه احد از نعمتهاى بهشت خواهد بود، و هر كه براى محتاجى صدقه اى ببرد به اندازه دهنده صدقه ثواب براى او خواهد بود، بى آن كه از اجر صاحبش كاسته شود.
و هر كه بر مرده اى نماز بخواند هفتاد هزار ملك بر او درود فرستند و خداوند گناهان گذشته اش را ببخشد، و اگر صبر كند تا دفن گردد و بر او خاك ريخته شود به هر قدمى قيراطى اجر او خواهد بود و قيراط به اندازه كوه احد مى باشد.
بدانيد: هر كه از ترس خدا اشك بريزد به هر قطره اى در بهشت كاخى مزين به در و گوهر، براى او خواهد بود، كه در آن نعمتهايى است كه چشمى نديده است و گوشى نشنيده است و به قلبى خطور نكرده است .
بدانيد: هر كه به طرف مسجدى برود كه در آن جماعت بخواند به هر قدمى 70 هزار حسنه نوشته شود و 70 هزار گناه از او محو گردد، و به همين مقدار درجه براى او بالا رود، و اگر بر اين حال بميرد، خداوند متعال 70 هزار فرشته بر او بگمارد كه او را در قبر عيادت كنند و در تنهايى مونس او باشند و تا قيامت برايش استغفار كنند.
بدانيد: هر كه براى خدا اذان بگويد خداوند ثواب چهل هزار شهيد و چهل هزار صديق ، به او عطا كند و چهل هزار گناهكار از امت من با شفاعت او به بهشت روند.
و بدانيد: وقتى مؤ ذن مى گويد: اشهد ان لا اله الا الله ، هفتاد هزار ملك براى او طلب رحمت مى كنند و براى او استغفار مى كنند و در قيامت در سايه عرش خدا باشد تا خداوند از حساب خلايق فارغ گردد، و وقت گفتن : اءشهد اءن محمدا رسول الله ، چهل هزار ملك براى او استغفار نمايند.
و هر كه سعى كند كه همواره در صف اول جماعت بايستد و نخستين اقتدا كننده باشد در صورتى كه مسلمانى اذيت نشود خداوند اجر همه اذان گويان دنيا و آخرت را، به او عنايت كند.
بدانيد: هر كه رياست و رهبرى مردمى را به عهده گيرد روز قيامت او را مى آورند در حالى كه دستهايش به گردن بسته است ، اگر در بينشان به دستور الهى عمل كرده باشد خداوند متعال او را آزاد گرداند و اگر به ستم عمل نموده باشد سرازير دوزخ شود چه بد جايگاهى است .
و فرمود: هيچ مقدار از شر را كوچك مشمريد گرچه در ديدتان كوچك نمايد و هيچ مقدار از گناهان را بزرگ مشماريد اگر چه در ديد شما بزرگ باشد، زيرا اگر استغفار كنيد كبيره اى نباشد و اگر اصرار كنيد و ادامه دهيد صغيره اى وجود ندارد.
شعيب بن واقد گويد: از حسين بن زيد درباره طول اين حديث سؤ ال كردم ؟ وى گفت : اين حديث را حضرت صادق (عليه السلام) براى من بازگو كرد و فرمود: اين حديث را از كتابى كه به املاء رسول خدا و خط على بن ابى طالب بوده است ، گردآورى نموده است .
فصل سوم : وصيت نبى اكرم (صلى الله عليه و آله و سلم) به على (عليه السلام)
امام ششم (عليه السلام) از نبى اكرم (صلى الله عليه و آله و سلم) روايت كرده است كه حضرت رسول اكرم (صلى الله عليه و آله و سلم) به على (عليه السلام) فرمود: تو را وصيتى مى كنم آن را خوب رعايت كن زيرا تا آنگاه كه بر آن مواظبت كنى در خير و سعادت خواهى بود.
يا على ! هر كس خشمش را فرو خورد در حالى كه مى تواند آن را بكار برد خداوند به او ايمانى دهد كه طعمش كام او را شيرين ، و هم از عذاب قيامت او را امان بخشد.
يا على ! هر كه وقت مرگ وصيت خوب و كامل نكند در مروت او نقصانى وجود دارد و به شفاعت نايل نشود.
يا على ! بالاترين جهاد آن است كه چون صبح سر از بالين بردارى به فكر ستم كردن مباشى .
يا على ! هر كه مردم از زبانش ترسيده باشند اهل دوزخ است .
يا على ! بدترين مردم كسى است كه مردم از ترس و بيم ضرر او به وى احترام كنند.
يا على ! بدترين مردم كسى است كه آخرتش را به دنيا بفروشد و بدتر از او كسى است كه آخرتش را به دنياى ديگرى بفروشد.
يا على ! هر كه عذر و عذر آورنده اى را نپذيرد (چه آن صاحب عذر راستگو باشد يا دروغگو) به شفاعت من نايل نخواهد شد.
يا على ! خداوند عزوجل دروغ گفتن براى اصلاح بين مسلمين را دوست دارد و راستگويى براى فساد را دشمن دارد.
يا على ! هر كه شراب را براى غير خدا (بهداشت مثلا..) ننوشد خداوند او را از رحيق سر به مهر (آب بهشتى دست نخورده ) بياشامد، على (عليه السلام ) پرسيد: يا رسول الله براى غير خدا؟ فرمود: آرى به خدا هر كه آن را براى حفظ بهداشت خود ننوشد خداوند او را بر اين عمل سپاس گويد.
يا على ! شرابخوار مانند بت پرست است ، يا على ! خداوند نماز شرابخوار را تا چهل روز نپذيرد، و اگر در چهل روز، بميرد كافر است .
يا على ! هر مسكرى حرام است و هر چه زياد آن ، مستى آرد حتى يك جرعه آن حرام است .
يا على ! همه گناهان در خانه اى است كه كليد آن شراب است .
يا على ! براى شراب خوار ساعتى مى رسد كه خدا را نمى شناسد.
يا على ! از بيخ برآوردن كوه هاى بلند آسان تر است از نابود كردن سلطنتى كه اجلش سرنيامده است .
يا على ! هر كه از معاشرت با او سود دينى يا دنيوى به تو نرسد در معاشرت با او خبرى نيست و هر كه حق تو را ادا نكند براى او احترام و حقى قائل مباش .
يا على ! مؤمن بايد هشت خصلت داشته باشد به هنگام حوادث وقور و استوار، و در وقت بلا شكيبا، و به موقع راحتى شكرگزار، و به روزى خدا قانع ، و بر دشمنان ستم روا ندارد، و بر دوستان تحميل نكند، و خود را براى راحت ديگران ، به رنج افكند.
يا على ! چهار نفرند كه دعايشان هرگز رد نشود، امام عادل ، پدر براى فرزند، و مؤمن براى برادر مؤمن در پشت سر او، و مظلوم ، كه خداوند مى فرمايد: به عزت و جلالم قسم تو را يارى خواهم كرد ولو پس از مدتها طولانى .
اى على : هشت نفرند كه اگر توهين شوند، جز خويشتن را ملامت نكنند: آن كس كه بى دعوت به سر سفره اى نشيند، آن كه بر صاحبخانه امر و نهى فراوان كند، آن كه از دشمنان ، چشم نيكى داشته باشد و آن كه از لئيمن انتظار نيكى و احسان ببرد، و آن كه سلطان را استخفاف كند و آن كه در مجلسى و جايى نشيند كه اهليت آن را ندارد، و آن كه با كسى حرف بزند كه به وى گوش نمى دهد.
يا على ! خوشا به حال آن كسى كه عمرش دراز و عملش نيكو باشد.
يا على ! مزاج نكن كه وقارت از بين مى رود، و دروغ مگو كه نورانيت تو زايل مى گردد و از دو چيز گريزان باش ، تنبلى و بى تابى كه اگر تنبل باشى حق هيچ كس را ادا نكنى و اگر بى تابى نمايى بر هيچ حقى صبورى نتوانى .
يا على ! هر گناهى را امكان توبه است مگر بدخويى را كه بداخلاق از هر گناهى كه برهد به گناه ديگر در افتد.
يا على ! چهار كس به زودى گرفتار عقوبت شوند: آن كس كه به او نيكى كنى و نيكى تو را به بدى پاداش دهد و كسى كه به او بدى كنى و او به تو ستم روا دارد، و كسى كه با او معاهده اى برقرار كنى و تو به عهد خود بپايى و او با تو خيانت ورزد، و مردى كه با او صله رحم كنند و او قطع رحم نمايد.
يا على ! هر كه بى تابى بر او مستولى شود راحتى از او رخت بربندد.
يا على ! دوازده خصلت است كه مؤمن ، بايد براى سر سفره فرا بگيرد: چهار تاى آن واجب و چهار تا مستحب و چهار تا ادب است ، اما آنها كه واجب است اينست : كه بدانى چه مى خورى (از نظر حرام و حلال و بودن نعمت حق )، و بسم الله گفتن ، و شكر گفتن و خشنودى و راضى بودن ، و آنها كه مستحب است ، برپاى چپ تكيه كردن (به طرف چپ نشستن ) با سه انگشت غذا خوردن ، و از جلوى خود غذا خوردن و انگشتان را ليسيدن ، و امام آنها كه از ادب است : كوچك گرفتن لقمه ، و بسيار جويدن و به دهان مردم كم نظر كردن و دستها را شستن .
يا على ! خداوند بهشت را از دو خشت آفريده خشتى طلا و خشتى نقره و ديوارهايش از ياقوت و سقفش از زبرجد، و ريگهايش لؤ لؤ و خاكش مشك و زعفران ، بعد به بهشت فرمود با من سخن بگو: گفت (لااله الا الله الحى القيوم ، هر كه بر من وارد شود سعادتمند است ) خداوند جل جلاله فرمود: (قسم به عزت و جلالم كه هيچ شراب خوار و سخن چين و ديوثى (مرد بى غيرتى كه از تماس هسمر و ناموسش با نامحرمان و ظاهر شدن او در برابر آنان ، باكى ندارد) و كارمند و ياور ظالمان ، و لواط دهنده و نبش كننده قبور و عشار (ده يك گيرنده يا ماءمور زور ماليات ) و قطع رحم كننده و قدرى (قائل به قدر⁽¹⁷³⁾، وارد بهشت نشود.
يا على ! ده گروه از اين امتت به خداوند بزرگ كافرند، آدمكش ، ساحر، ديوث ، و آن كه به حرام با زنى از عقب در آميزد، آن كه با حيوان در آميزد، و آن كس كه با محرم خود زنا كند، سخن چين فتنه انگيز، كسى كه به دشمنانى كه در حال جنگ با اسلامند اسلحه فروشد و آن كه زكات ندهد، و هر كس ‍ كه حج بر او واجب شود ولى به حج نرود.
يا على ! جز براى پنج چيز وليمه نباشد: عروسى ،تولد فرزند، ختنه ، و خريد يا ساختن خانه و بازگشت از مكه .
يا على ! شايسته نيست كه عاقل جز در يكى از سه حال عمر را سپرى سازد: تحصيل روزى و ضرورات زندگى ، توشه گيرى براى معاد، و لذت غير حرام .
يا على ! سه چيز از سجايا و اخلاق عالى انسانى است در دنيا و آخرت : عفو كردن از آن كه به تو ستم روا دارد، صله رحم با كسى كه با تو قطع رحم كرده است و حلم بردبارى نسبت به كسى كه با تو به نادانى رفتار مى نمايد.
يا على ! قبل از چهار چيز از چهار چيز بهره گير: از جوانى قبل از پيرى ، از سلامت قبل از مرض ، از غنا پيش از فقر، از زندگى قبل از مرگ .