و توقف جماعة ممن لَا يَقوُل بامامة يزيد فِى لعنه . و قَالَ ابوالفرج ابن جوزى من شيوخ الحنابلة : عَن ابن عباس قَالَ: ((اوحى الله الى محمد صلى الله عليه و آله و سلم : انى قتلت بيحيى بن زكريا عليه السلام سبعين الفا، و انى قاتل بابن بنتك فاطمة سبعين الفا و سبعنى الفا)).⁽⁹⁷⁴⁾

و قَالَ له ولد[ه] صالح يوما: ((انّ قوما ينسبوننا الى توالى يزيد، فَقَالَ: يا بنى هل يتوالى يزيد احد يومن بالله و اليوم الاخر؟ فقُلْتُ: لم لَا تلعنه ؟ فَقَالَ: كيف لَا العنه و الله لعنه فِى كتابه . فقُلْتُ: و اين لعن يزيد؟ فَقَالَ: فهل عسيتم اءنْ توليتم اءَنْ تفسدوا فِى الارض ‍ وتقطعوا ارحامكم . اولئك اَلَّذِى نَ لعنهم الله فاصمهم واعمى ابصارهم ،⁽⁹⁷⁵⁾ فهل يَكوُن فساد اعظم من اَلْقَتل ؟

و گروهى از كسانى كه قائل به امامت يزيد نيستند در لعن او توقف كردند.

ابوالفرج ابن جوزى كه از بزرگان حنبلى هاست از ابن عباس روايت كرده است كه : ((خداوند به محمد صلى الله عليه و آله و سلم وحى فرستاد كه : من به خون خواهى يحيى بن زكريا عليه السلام هفتاد هزار نفر را كشتم ، و به خونخواهى پسر دخترت فاطمه هفتاد هزار و هفتاد هزار كس را خواهم كشت)).

مهتابن بحيى از احمد بن حنبل درباره يزيد پرسش نمود، وى گفت : ((او كسى است كه آن كارها را كرد [گفتم : چه كرد؟] گفت : مدينه را غارت كرد)). روزى فرزند [او] صالح به او گفت : ((قوم ما، ما را به دوستى يزيد متهم مى كنند، وى مى گفت : پسر جانم ، آيا كسى كه ايمان به خدا و روز جزا دارد مى تواند يزيد را دوست بدارد؟ گفتم : پس چرا او را لعنت نمى كنى ؟ گفت : چگونه لعنت نمى كنم و حال آن كه خداوند در كتاب خود او را لعنت كرده ؟ گفتم : در كجا يزيد را لعن نموده ؟ گفت : در اين آيه كه : ((آيا اين به جاست كه چون ولايت يافتيد در زمين فساد كنيد و پيوند خويش ‍ را به خويشان خود ببريد؟ چنين كسانى را خداوند لعنت كرده و گوشهاى آنان را كر، و چشمهاشان را كور ساخته است)). آيا فسادى بزرگتر از كشتار؟

و نهب المدينة ثلاثة ايام و سبى اهلها، و قتل جمعا من وجوه النَّاس فِيهَا من قريش و المهاجرين و الانصار يبلغ عددهم سبعمائة و قتل من لم يعرف من حر و عبد و امراءة عشرة آلاف ، فخاض الناى فِى الدماء حتّى وصلت الدماء الى قبر رَسول اللَّه صَلَّى اللَّه عَلَيهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّم وامتلاءت الروضة و المسجد، ثُمَّ خرب الكعبة بالمناجيق و هدمها و احرفها⁽⁹⁷⁶⁾ و.⁽⁹⁷⁷⁾

و سه روز پياپى در مدينه قتل و غارت كرد و مردم آن را به اسيرى گرفت و حدود هتفصد نفر از سرشناسان مردم را كه از قريش و مهاجرين و انصار نيز در ميان آن ها بودند، كشت ، و ده هزار آزاد و بنده و زن ناشناخته را به قتل رساند، و مردم در خون غوطه ور شدند تا خون ها به قبر رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم رسيد و حرم و مجسد پر از خون شد، سپس با منجنيق خانه كعبه را از جا كند و ويران نمود و سوزاند.

فصل [39]: [پاره اى از مطاعن ابى بكر]

و از جمله مطاعنى كه بر ابوبكر وارد است حكايت فدك است كه از اهل بيت عليهم السلام غصب كرد كه مبادا بعضى به طمع مال به ايشان ميل كنند، و در وقتى كه شجره خبيثه را مى نوشتند اين حديث را وضع كردند: نحن معاشر الانبياء لَا نورث و لَا ترك منا فهو صدقة .⁽⁹⁷⁸⁾

و فدك از جمله بلادى بود كه بى جنگ به تصرف حضرت رسول صلى الله عليه و آله و سلم در آمده بود، زيرا كه چون فتح خيبر به دست اميرالمؤ منين عليه السلام شد اهل فدك و ساير قراى نواحى آن دانستند كه تاب مقاومت ندارند بدون جنگ تسليم كردند، و آيات كريمه نازل شد كه چون بى جنگ گرفتند مال حضرت رسول است ، و آيه نازل شد كه : و آت ذى القربى ،⁽⁹⁷⁹⁾ حضرت رسول صلى الله عليه و آله و سلم از جبرئيل پرسيد كه : ذالقربى كيست و حق او چيست ؟ گفت : ذالقربى فاطمه است و حق او فدك است پس حضرت رسول صلى الله عليه و آله و سلم فدك را به امر خداى عزّ و جل به فاطمه عليهاالسلام داد كه از او وذريه او باشد كه ائمه عليهم السلام باشند از اولاد حسن و حسين عليهماالسلام .

و فرمود: كه اين ها بى جنگ گرفت شده است و مخصوص من است و به امر خدا به تو دادم ، بگير اين ها را، از تو و فرزندان توست تا روز قيامت .

و چون خلافت به ابوبكر قرار گرفت آدم فرستاد وكلاى حضرت فاطه را از فدك بيرون كرد. حضرت فاطمه عليهاالسلام فرمود: كه چرا مرا منع مى كنى از مال من ؟ ابوبكر گفت : بر آن چه مى گويى گواه بياور. حضرت فاطمه عليها السلام بعد از آن كه محاجه كرد و خطبه طويلى [ايراد كرد] كه دو جزو مى شود در نهايت فصاحت و بلاغت و مشتمل است بر اين كه آيه تطهير بر شاءن ايشان وارد است ، و يحيى از زكريا، و سليمان از داود عليهم السلام ارث برده به نص قرآن و عموما آيات ارث ، و اين كه تو مدعى حديث موضوعى ميباشى و بر توست بينه ، ام ايمن را شاهد برد.

ام ايمن به ابوبكر گفت : گواهى نمى دهم تا حجت را بر تو تمام كنم به آن چه رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم در حق من گفته است ، تو را به حق خدا قسم ميدهم نميدانى كه حضرت رسول صلى الله عليه و آله و سلم گفت : ((ام ايمن زنى است از اهل بهشت))؟ ابوبكر گفت : بلى مى دانم . پس ام ايمن گفت : پس من گواهى مى دهم كه حق تعالى وحى كرد به رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم : بده به ذى القربى حق او را، پس رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم فدك را به طعمه حضرت فاطمه عليهاالسلام داد به امر خدا. و حضرت اميرالمؤ منين عليه السلام نيز آمد و به همين نحو گواهى دادند. و به روايت ديگر حضرت امام حسن و امام حسين عليهماالسلام نيز شهادت دادند و او قبول ننمود.

و خطبه حضرت فاطمه عليهاالسلام را عامه و خاصه نقل نموده اند و اكثر الفاظش را ابن اثير در ((نهايه)) ذكر نموده است ، و ابن طاووس از طرق عامه آن خطبه را روايت كرده است .⁽⁹⁸⁰⁾

و ابن ابى الحديد از كتاب ((سقيفه جوهرى)) روايت كرده است كه : ((چون ابوبكر خطبه حضرت فاطمه را در باب فدك شنيد بر منبر رفت و گفت : ايها النَّاس اين چه گوش دادن است بر هر سخنى ؟ اين آرزوها چرا در عهد رسول صلى الله عليه و آله و سلم نبود؟ و اين قصه از بابت روباه است كه گواهش دم او بود، و او ملازم جميع فتنه هاست ، مى خواهد فتنه پيرشده را جوان كند، استعانت ميجويد از ضعيفان و يارى مى جويد از زنان مانند ام طحال كه دوست ترين اهل و زن زناكار بود)).⁽⁹⁸¹⁾

ابن ابى الحديد گفته است كه : ((من به استاد خود نقيب گفتم كه ابوبكر اين كنايه ها را به كه داشت ؟

نقيب گفت : كنايه نيست صريح است و مرادش على بن ابى طالب است . من تعجب كردم و گفتم : اين قسم سخنان با او داشت ؟ گفت : بلى پادشاه بود و هر چه مى خواست مى كرد و مى گفت . نقيب گفت : ام طحال زنى بود در ايام جاهليت و به زناى او مثل مى زدند)).⁽⁹⁸²⁾

اى عزيز! به انصاف تاءمل نما كه با معصومه طاهره و اميرمؤ منان چه نسبت ها مى دهند و حال آن كه تكذيب ايشان تكذيب خداست و ايذاى ايشان ايذاى خداست . آيا مى توان گفت : ايشان را نصيبى و حظى از اسلام بوده است ؟ لَا والله ، ثُمَّ لَا و الله .

قَالَ العلامة فِى ((منهاج الكرامة)): ((و لو كان هَذَا الخبر اَلَّذِى وضعه ابوبكر حقا لما جاز له ترك البلغة اَلَّتِى خلفها النَّبِى صلى الله عليه و آله و سلم و سيفه عمامته عند على عليه السلام ، و لما حكم به له لما ادعاه العباس ، و لكان اهل البيت اَلَّذِى نَ طهرهم الله من الرجس مرتكبين ما لَا يجوز، لان الصدقة محرمة عليهم . و بعد ذَلِكَ اءِنَّهُ لما جاء الى ابى بكر مال البحرين و عنده جابر بن عبدالله الانصارى فَقَالَ له : اءنّ النَّبِى صلى الله عليه و آله و سلم قَالَ لى : ((اءِذَا اتى مال البحرين حثوت لك ، ثُمَّ حثوت لك ، ثُمَّ حثوت لك ، فَقَالَ له : تقدم فخذ بعددها. فاخذ من بيت مال المسلمين ، و اعطاه من غير بينة بل بمجرد الدعوى .⁽⁹⁸³⁾

علامه [حلى] در ((منهاج الكرامة)) گويد: ((اگر اين حديثى كه ابوبكر جعل كرد درست بود هرگز براى او روا نبود كه استر و شمشير و عمامه اى را كه رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم از خود به جاى گذارده بود و نزد على عليه السلام بود نزد حضرتش ‍ باقى گذارد، و هنگامى كه عباس مدعى آن ها شد حكم به نفع آن حضرت نمى كرد. و نيز در اين صورت اهل بيت پيغمبر كه خداوند آنان را از پليدى پاك نموده و مرتكب عمل ناروايى شده اند، چه گرفتن صدقه بر آنان حرام است . و پس از اين واقعه هنگامى كه اموالى از بحرين به دست ابوبكر رسيد و جابر بن عبدالله انصارى نزد وى بود و به او گفت : پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم به من فرموده : ((هرگاه مال بحرين به دست ما رسد نزد تو بريزم و بريزم و بريزم)). ابوبكر گفت : پيش برو و به تعداد آن ها برگير. وى از بيت المال مسلمانان برداشت و ابوبكر به صرف ادعا و بدون گواه به او بخشيد)).

و مطاعن فدك بسيار است از آن جمله آن كه : پس ابوبكر چرا زوجات آن حضرت را متمكن ساخت از تصرف كردن در حجره هاى خود، و نگفت اين ها صدقه است ؟ و اين نقيض آن حكمى استكه در فدك و ميراث رسول صلى الله عليه و آله و سلم در حق فاطمه عليهاالسلام كرد.

قَالَ فِى ((الخرايج)): ((اءن ما كان فِى مناظرة فضال بن الحسن بن فضال الكوفِى مع ابى حنيفه : فَقَالَ له الفضال : قول الله تعالى : يا ايها اَلَّذِى نَ آمنوا لَا تدخلوا بيوت النَّبِى الا اءَنْ يؤ ذن لَكُمْ⁽⁹⁸⁴⁾ منسوخ او غير منسوخ ؟ قَالَ: غير منسوخ . قَالَ: ما تقول فِى خير النَّاس بعد رَسول اللَّه صَلَّى اللَّه عَلَيهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّم ؟ ابوبكر و عمر، او على بن ابى طالب ؟ فَقَالَ: اما علمت انهما ضجيعا رَسول اللَّه صَلَّى اللَّه عَلَيهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّم فِى قبره ؟ فاى حجة تريد اوضع من هَذِهِ فِى فضلهما؟ فَقَالَ له الفضال . لقد ظلما اءذْ وصيا بدفنهما فِى موضع ليس لَهُمَا فيه حق ؛ و اءنْ كان الموضع لَهُمَا و وهباه من رَسول اللَّه صَلَّى اللَّه عَلَيهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّم لقد اساء! اءذْ رجعا فِى هبتهما و نكثا عهدهما؛ و قد اقررت اءَنْ قَوْله تعالى : لَا تدخلوا بيوت النَّبِى الا اءَنْ يؤ ذن لَكُمْ غير منسوخ .

در كتاب ((خرايج)) گويد: ((فضال بن حسن بن فضال كوفِى ضمن مناظره اى كه با ابوحنيفه داشت ، گفت : اين آيه ؛ ((اى كسانى كه ايمان آورده ايد به خانه هاى پيامبر داخل نشويد جز اين كه به شما اجازه دهد)) آيا منسوخ است يا غير منسوخ ؟!

ابوحنيفه گفت : غير منسوخ . گفت : نظر تو درباره بهترين كس پس ‍ از رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم چيست ؟ آيا ابوبكر و عمر است يا على بن ابى طالب ؟

گفت : مگر نمى دانى كه آن ها در كنار قبر پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم مدفونند؟ چه دليل در فضل آن ها بر اين روشن تر؟ فضال گفت : آندو ستم كرده اند، چه وصيت نموده اند در جايى مدفون شوند كه آن ها را حقى در آن نبوده است . اگر آن جا حق آن دو بوده و به پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم هبه كرده بودند، همانا كار بدى كردند كه هبه خود را پس گرفتند و پيمان خود را شكستند، و تو اقرار كردى كه آيه اذن منسوخ نشده است .

فاطرق ثُمَّ قَالَ: لم يكن له ولا لَهُمَا خاصة لكنهما نظرا فِى حق عايشة و حفصة فاستحقا الدفن فِى ذَلِكَ الموضع بحقوق ابنتيهما. فَقَالَ له فضال : اءَنْتَ تعلم اءَنْ النَّبِى صلى الله عليه و آله و سلم ماتعن تسع زوجات ، و كان لهن الثمن لمكان فاطمة ، فاءِذَا لِكُلِّ واحدة منهن تسع الثمن ، ثُمَّ نظرنا فِى تسع الثمن فاءِذَا هو شبر فِى شبر، والحجرة كذا و كذا طولا و عرضا، فكيف يستحقان الرجلان اكثر من ذَلِكَ؟ و بعد فما بال عايشة و حفصة ترثان النَّبِى صلى الله عليه و آله و سلم و فاطمة بنته لَا ترثه و منعت الميراث ؟ فالمناقضة ظاهرة فِى ذَلِكَ من وجوه كثيرة . فَقَالَ ابوحنيفة : نحو عنى فاءِنَّهُ رافضى خبيث .⁽⁹⁸⁵⁾

ابوحنيفه لختى سر به زير افكند، سپس گفت : نه حق اختصاصى آن حضرت بود و نه حق اختصاصى آن دو. بلكه نظر در حق عايشه و حفصه كه همسران آن حضرت بودند كردند و طبق حقوق دختران خود استحقاق دفن در آن جا پيدا نمودند.

فضال گفت : ميدانى كه پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم با داشتن نه همسر از دنيا رحلت فرمود، و حق مجموع آن ها يك هشتم دارايى آن حضرت بود، چه آن حضرت دخترى به نام فاطمه داشت ، از اين روايت كرده است كه :سهم هر كدام يك نهم از يك هشتم است ، و چون به اين مقدار بنگريم سهم هر كدام يك وجب در يك وجب است در حالى كه طول و عرض حجره فلان مقدار در فلان مقدار است ، پس آن دو مرد بيشتر از اين حد را چگونه مستحق بودند؟ علاوه فرق عايشه و حفصه با فاطمه دختر آن حضرت چه بود كه آنان از پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم ارث ببرند و فاطمه نبرد و از ميراث خود محروم گردد؟ بنابراين در اين كار از وجوه بسيارى تناقض آشكار وجود دارد.

ابوحنيفه گفت : او را از من دور كنيد كه رافضى پليد است)).

فَاءِن كنت بعد ما ذكر غير متيقن فِى عداوتهم الكامنة لاهل بيت الرسالة - صلوات الله عليهم اجمعين - فاسمع ما نتلوه عليك : قَالَ تعالى فِى حق نساء النَّبِى صلى الله عليه و آله و سلم : و قرن فِى بيوتكن ،⁽⁹⁸⁶⁾ و قَالَ عزّ و جل : و لَا تبرجن تبرج الجاهلية الاولى ،⁽⁹⁸⁷⁾ و قَالَ النَّبِى صلى الله عليه و آله و سلم - بعد ذكره خروج الصفراء بنت شعيب على يوشع وصى موسى عليه السلام -: و اءنّ منكن من يخرج على وصيى ، ثُمَّ قَالَ: يا حميراء لَا تكونيها.⁽⁹⁸⁸⁾ فاخبره بذلك قبل كونه ، و كان معجزا له ، و مع ذَلِكَ كله خرجت عايشة من اقليم الى اقليم آخر مسلحة لقتل الامام عليه السلام و من معه من الاصحاب بو قامت على العسكر و هو اسم جملها: قَالَ الله تعالى : فلا تخضغن بالقول فيطمع اَلَّذِى فِى قلبه مرض ،⁽⁹⁸⁹⁾

اگر پس از همه آن چه مذكور شد باز هم به دشمنى راسخ آنان با اهل بيت رسالت عليهم السلام يقين پيدا نكردى به گفتار آينده گوش سپار: خداوند درباره زنان پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم فرموده : ((در خانه هاى خود قرار گيريد)) و فرموده : ((و مانند زمان جاهليت نخستين ظاهر مشويد)) و رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم پس از آن كه داستان شورش صفراء دختر شعيب را بر يوشع وصى موسى عليه السلام ذكر نمود، فرمود: ((همانا يكى از شما همسرانم بر وصى من مى شورد)) . سپس فرمود: ((اى حميراء مبادا تو آن كس باشى)). و با اين سخن پيش از وقوع حادثه او را با خبر ساخت و اين خود يكى از معجزات حضرتش ‍ بود. با اين حال عايشه مسلحاءِنَّهُ از سرزمينى به سرزمين ديگر براى كشتن امام عليه السلام و اصحابى كه با آن حضرت بودند بيرون شد و بر شترى كه ((عسكر)) نام داشت سوار شد. و با اين كه خداوند فرموده است : ((و در سخن گفتن با مردان اجنبى صدا نازك مكنيد تا آن كس كه در قلبش مرض است طمع نكند)) ناله سر مى داد و زارى مى كرد تا سپاهش از او نرمد.

و حربت مرة اخرى على جنازة الحسن عليه السلام ظنا منها اءِنَّهُ يدفن عند النَّبِى صلى الله عليه و آله و سلم مع عسكر الشام ، و استدعت من مروان سهما و قوسا، و رمت بالنشاب الى جنازته ، ثُمَّ رشق عسكر الشام بمتابعتها، و جرى بينها و بين عبدالله بن عباس ‍ كلمات موحشة ، فَقَالَ: يا عايشة !

و بار ديگر همراه با لشكر شام بر سر جنازه امام حسن عليه السلام به گمان اين كه مى خواهند حضرتش را كنار پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم دفن كنند، جنگيد، وى از مروان تير و كمان طلب كرد و چند تير بر جنازه آن حضرت پرتاب كرد، و به پيرو او لشكر شام نيز تيرهايى پرتاب نمودند. و ميان او و عبدالله بن عباس سخنان دهشتزايى رد و بدل شد، ابن عباس به وى گفت : ((اى عايشه روزى سوار بر شتر شدى (جنگ جمل) و امروز سوار بر استر (هنگام دفن امام حسن عليه السلام) و اگر زنده بمانى سوار فيل خواهى شد! سهم تو يك نهم از يك هشتم بيشتر نيست و حال آن كه همه را متصرف شده اى))!

و من المشهورات اءَنْ اربعة عشر نفرا من اصحاب الرَّسوُل صلى الله عليه و آله و سلم مكروا بالرسول صلى الله عليه و آله و سلم ليلة العقبة . القوا الدباب فِى الطريق ، فخلصه الله من مكرهم ، و كان ابوموسى الاشعرى مِنْهُمْ فِى القاء الدباب ، و كان عمار يقود جمل النَّبِى صلى الله عليه و آله و سلم ، و المقداد يسوقه . قَالَ عمار: يا رَسول اللَّه صَلَّى اللَّه عَلَيهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّم ، اعرف الجميع بالاسم و النسب ، فنزل قَوْله تعالى : و هموا بما لم ينالوا.⁽⁹⁹⁰⁾

و مشهور است كه : چهارده نفر از اصحاب حضرت رسول صلى الله عليه و آله و سلم در شب عقبه به آن حضرت حيله زدند و كيسه هاى شن را بر سر راه حضرتش افكندند [تا ايشان از كوه پرتاب شوند] و خداوند آن حضرت را از مكر آنان نجات داد، و ابوموسى اشعرى يكى از آن ها بود در افكندن كيسه هاى شن ، عمار مهار شتر پيامبر را مى كشيد و مقداد از پشت مى راند.

عمار گفت : اى رسول خدا، من همه آن ها را به اسم و نسب مى شناسم ، پس اين آيه نازل شد: ((عزم كارى كردند كه توفيق دستيابى به آن را نيافتند)).

و كان انس بن مالك حارب عليا عليه السلام فِى نصرة معاوية ، و كتم فضائله عليه السلام و رده يوم الطير مرتين . و ابوهريرة امره غير خفى . و عبدالله بن عمر كان من المنحرفين عَن على عليه السلام و لم يبايعه ، و رضى اءذْ دخل على يزيد - لعنه الله - بقتل الحسين عليه السلام و قَالَ: يا ليتنى كنت شريكك فِى دمه .

و انس بن مالك در راه يارى معاويه با على عليه السلام جنگيد و فضائل آن حضرت را كتمان كرد، و روزى كه پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم دعا كرد: خداوندا محبوبترين خلق خود را نزد من فرست تا از اين پرنده بريان شده با من بخورد، و على آمد، انس ‍ دو بار آن حضرت را باز گرداند. ابوهريره نيز امر او بر كسى پوشيده نيست . و عبدالله بن عمر از منحرفان از على عليه السلام بود و با آن حضرت بيعت نكرد، و هنگامى كه بر يزيد - لعنة الله - وارد شد از كشتن حسين عليه السلام خشنود شد و گفت : كاش با تو در ريختن خون او شريك بودم .

ايها اللبيب ، هل لهؤ لاء من الاسلام نصيب ؟ و شمه اى اشنايع خليفه اول ذكر شد، و بس است او را حديثى كه از ائمه عليهم السلام وراد شده است كه : كان الثانى سيئة من سيئات الاول .⁽⁹⁹¹⁾

اى خردمند، آيا ايننان بهره اى از اسلام برده اند؟... دومى (عمر) يك گناه از گناهان اولى (ابوبكر) بود.

فصل [40]: [پاره اى از مطاعن عمر]

و اما شنايع ثانى در اين ضمن معلوم شد، على اءِنَّهُ الزم النَّاس ‍ بغسل الرجلين و اجاز مسح الخفين ، و اءِنَّكَر ذَلِكَ عليه على عليه السلام فَقَالَ لعمر: لم امرت بالمسح على الخفين ؟ قَالَ: لانى رايت رَسول اللَّه صَلَّى اللَّه عَلَيهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّم يوم الطايف مسح على خفيه . فَقَالَ على عليه السلام : ذَلِكَ قبل نزول المائدة او بعد نزولها؟ قَالَ عمر: لَا ادرى .⁽⁹⁹²⁾

... علاوه آن كه مردم را ملزم ساخت به شستن پا در وضو به جاى مسح ، و مسح از روى پاپوش را جايز دانست ، و على عليه السلام اين مساءله را بر عمر انكار كرد و به او فرمود: ((چرا دستور دادى از روى پاپوش مسح كنند؟ گفت : زيرا ديدم رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم در روز طائف روى پاپوش خود را مسح كرد. على عليه السلام فرمود: اين عمل پيش از نزول سوره مائده بود يا بعد از آن ؟ عمر گفت : نمى دانم .))

و غير الاذان فاسقط ((حى على خير العمل)) و زاد فيه ((الصلاة خير من النوم)). و قدم التسليم على التشهد، و امر بعقد اليدين على الصدر، و الجماعة فِى النافلة .

و اذان را تغيير داد و حى على خير العمل را حذف نموده الصلاة خير من النوم (نماز از خواب بهتر است) را به آن اضافه كرد. سلام نماز را بر تشهد مقدم داشت ، و دستور داد [هنگام خواندن حمد] دستها را به سينه بچشبانند، و نمازهاى نافله و مستحبى را به جماعت بخوانند.

و قد ورد فِى السير اءَنْ عمر اول من قدم التسليم على التشهد فِى التحيات . و ذَلِكَ كله بدعة ظاهرة ، اءِذَا المنقول عَن النَّبِى صلى الله عليه و آله و سلم و عَن اهل بيته عليهم السلام خلافها، و اءَنْ التسليم آخر الصلاة ، و اءَنْ التشهد يجب اتياءِنَّهُ قبله ، و لولا ذَلِكَ لوقع التشهد بعد الفراغ من الصلاة لحصول التحلل منها بالتسليم بعموم الحديث ، فليزمها النقص لان التشهد جزء منها بالاتفاق ، فاءِذَا وقع بعد التسليم لم يكن داخلا فِيهَا ضرورة ، فيقع النقص و الخلل فِيهَا.

در تاريخ و سير آمدهاست كهعمر نخستين كسى بود كه سلام نماز را بر تشهد در تحيات مقدم داشت . و اين ها همه بدعت آشكار است ، چه آن چه از پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم و خاندانش عليهم السلام نقل شده خلاف آن است ، و نيز سلام پايان نماز است و تشهد وجب است كه پيش از آن خوانده شود. و اگر چنين نشود تشهد پس از فراغ از نماز واقع ميشود، چه طبق عموم حديث ، با سلام دادن از احرام نماز بيرون آمده است ، از اين رو نقص در نماز پيدا مى شود، چه به اتفاق همه تشهد جزء نماز است ، و چون بعد از سلام واقع شود بى شك داخل در نماز نخواهد بود، لذا نقص و خلل در نماز ايجاد خواهد شد.

فلما الزم عمر النَّاس بتقديم التسليم على التشهد لزم بطان الصلاة و عدم صحتها، فابطل على المسلمين صلاتهم اَلَّتِى هى عمود دينهم ، و ذَلِكَ لان مقصوده هدم دين الاسلام و تعطيل احكامه ، و لما كان عموده الصلاة قصد الى تغييرها ليدخل الخلل و النقص فِيهَا. و ذَلِكَ من الامور اَلَّتِى لَا يتفطن لها الا من اعطى سلامة بصيرته و ترك عماية التقليد.

پس چون عمر مردم را به مقدم داشتن سلام بر تشهد امر نمود لازمه اش باطل بودن نماز و عدم صحت آن است ، و با اين عمل نماز همه مسلمانان را كه به منزله ستون دين آن هاست ، باطل ساخت ، و مقصود او نيز هدم دين اسلام و تعطيل احكام آن بود، و چون نماز ستون دين است به تغيير آن همت گماشت تا خلل و نقص در آن وارد سازد. و اين از امورى است كه به آن پى نمى برد مگر كسى كه بينش به او داده شده و از كورى تقليد دست برداشته باشد.

و وضع عمر فِى الشريعة الخراج ، و دوّن الدواوين ، فقسم النَّاس على ثلاثة اصناف : جند و رعية و اهل العلم ، فاخذ من الرعية الخراج لاهل العلم و الجند. ثُمَّ ابتدع كتابة ديوان اثبت فيه اسماء اهل العطاء من الجند و من اهل العلم و الرياسات و الولايات ، و اثبت لِكُلِّ واحد ما يعطى من الخراج اَلَّذِى وضعت على الرعية ؛ و غير ذَلِكَ من الزيادة و النقيصة فِى الشرع و دين الاسلام .

عمر در شريعت و قوانين دينى ماليات را وضع نمود و ديوان ها تدوين كرد، پس مردم را بر سه طبقه تقسيم نمود: لشكرى ، رعيت ، دانشمندان .