احكام روابط زن و شوهر

سيد مسعود معصومى

- ۲ -


روابط فرهنگى زن و شوهر

1- سؤال: چندين سال است كه ازدواج كرده‏ام، خودم خيلى دنبال مسائل دينى و شرعى هستم و مقلد امام مى‏باشم، ولى متأسفانه همسرم زياد، به مسائل دينى اهميت نمى‏دهد و بعضى اوقات پس از سر و صداى زياد يك دفعه نماز مى‏خواند و چند دفعه نمى خواند و اين امر مرا زياد رنج مى‏دهد، در اينجا وظيفه من چيست ؟
1- آيا خوردن غذايى كه او درست مى‏كند از نظر شرعى جايز است ؟
2- آيا در اين مورد، روز قيامت مسئوول نيستم ؟
3- آيا در اثر بى توجهى او به دين، بايد او را طلاق بدهم ؟

جواب: اگر منكر خدا يا رسول يا يكى از ضروريات (1) دين نيست پاك است و بايد او را امر به معروف كنيد و اگر مؤثر نباشد شما معذور هستيد و لازم نيست طلاق دهيد، اختيار طلاق در دست خود شماست.
امام: كتاب استفتائات، ج 1، ص 487، سوال 15.
بهجت - تبريزى - فاضل - مكارم: استفتاء.

2- سؤال: زنى كه به مسائل شرعى مثل نماز و ديگر مسائل بى اهميت باشد، به خصوص نماز صبح را هيچگاه به پا نمى‏دارد، وظيفه شرعى شوهرش چيست ؟
جواب: بايد او را امر به معروف نماييد و به خواندن نماز وادارش كنيد.
امام: كتاب استفتائات، ج 1، ص 487، سؤال 16.
بهجت - تبريزى - فاضل: (2)
مسأله: مردى كه از پدر و مادر مسلمان به دنيا آمده، اگر مرتد شود، عقد او با زنش باطل مى‏شود، خواه با عيالش نزديكى كرده باشد يا نه.
امام: توضيح المسائل، مسأله 2449 و تحريرالوسيله، كتاب نكاح، القول فى الكفر، مسأله 5.
بهجت: توضيح المسائل، مسأله 1947.
تبريزى: توضيح المسائل، مسأله 2458.
فاضل: توضيح المسائل، مسأله 2515.
مكارم: توضيح المسائل، مسأله 2097 و استفتاء.

4- مسأله: مردى كه از پدر و مادر غير مسلمان به دنيا آمده، و مسلمان شده اگر پيش از نزديكى با عيالش مرتد شود عقد او باطل مى‏گردد و اگر بعد از نزديكى مرتد شود چنانچه زن در سن زنهايى باشد كه حيض مى‏بينند، بايد آن زن به مقدارى كه در احكام طلاق گفته شده است عدّه نگه دارد، پس اگر پيش از تمام شدن عدّه زن شوهر مسلمان شود، عقد باقى و گرنه باطل است.
امام: تحرير الوسيله، كتاب نكاح، القول فى الكفر، مسأله 5 و توضيح المسائل، مسأله 2450.
تبريزى - فاضل: (3)

5- مسأله :اگر زن مسلمانى مرتد شود عقد او با شوهرش باطل مى‏شود. اعم از اينكه پدر و مادر او مسلمان باشند يا نباشند و اعم از اينكه شوهرش با او نزديكى كرده باشد يا نه. اما اگر بعد از نزديكى مرتد شود و يائسه نباشد بايد به دستورى كه در احكام طلاق گفته شده است عده نگه دارد، پس اگر در بين عده مسلمان شود عقد باقى و اگر تا آخر عده مرتد بماند عقد باطل است.
امام: تحرير الوسيله، كتاب نكاح، القول فى الكفر، مسأله 5 و توضيح المسائل، مسأله 2448.
بهجت: توضيح المسائل، مسأله 1949.
تبريزى: (4)
فاضل: توضيح المسائل، مسأله 2514.

6- سؤال: اگر زن يا مردى ادعا كند كه مسلمان شده و شهادتين را بگويد آيا يك مسلمان مى‏تواند با او ازدواج كند؟ اگر چه مطمئن نباشد او واقعاً مسلمان شده يا نه.
جواب: كسى كه شهادتين را اعتراف دارد و قول يا عملى كه موجب ارتداد مى‏شود از او سر نزده، محكوم به طهارت است و ازدواج با او اشكال ندارد.
امام: با استفاده از كتاب استفتائات، ج 1، ص 105، سؤال 276.
تبريزى: صراط النجاة، سؤال 828.

7- سؤال: اگر زن بعد از ازدواج بفهمد شوهر او مسلمان نيست حكمش چيست ؟
جواب:
تبريزى: نكاح مزبور باطل است. استفتاء.
مكارم: نمى‏تواند با او زندگى كند و ازدواجش باطل است. استفتاء

8- سؤل: اگر زن غير مسلمان مسلمان شود و با مرد مسلمان ازدواج كند (به عقد دئم) لكن بعداً معلوم شود اصلاً مسلمان نشده بوده و صورى ايمان آورده. آيا عقد او باطل است؟
جواب: تبريزى: ملاك در اسلام شخص، اقرار به شهادتين است به زبان. و اعتقاد قلبى از شرايط ايمان مى‏باشد و مادامى كه اظهار بر خلاف نكرده محكوم به اسلام است و عقد آن صحيح است. استفتاء

9- مسأله: جايز نيست زن يا شوهر عكسى را كه مى‏داند ديدن آن براى ديگرى حرام است به او نشان بدهد.
امام: استفتاء.
در نتيجه: زن نمى‏تواند عكس خانمهاى بى حجاب را كه ديدن آن براى شوهرش جايز نيست به او نشان دهد. (مانند بعضى عكسهاى آلبوم خانوادگى)

10- سؤال: آيا بر زن و شوهر جايز است در حالى كه تنها هستند به فيلمهاى جنسى و يا عكسهاى مستهجن نگاه كنند؟
جواب: تبريزى: ظاهر اين است كه جايز نيست.
صراط النجاة، سؤال 895.

11- سؤال: آيا براى زن جايز است زيبايى‏هاى زنان نامحرم را براى شوهرش تعريف كند؟
جواب: تبريزى: اگر شوهر آن زنها را مى‏شناسد، اشكال دارد و اگر نمى‏شناسد در صورتى كه آن زن شوهر دارد بنابر احتياط مستحب از اين كار پرهيز كند.
صراط النجاة سؤال 896.

12- مسأله: دروغ گفتن به زن اگر چه براى جلب محبت او باشد جايز نيست. ولى توريه در اينگونه موارد اشكال ندارد.
امام: با استفاده از استفتائات، ج 2، ص 617، سؤال 5.
امام - تبريزى - فاضل - مكارم: استفتاء.

13- سؤال: آيا خلف وعده نسبت به همسر و فرزندان جايز است؟
جواب: خلف وعده حرام نيست.
امام: با استفاده از استفتائات، ج 2، ص 617، سؤال 5.
امام - فاضل: استفتاء.
مكارم - تبريزى (5)

14- سؤال: آيا تعريف كردن صحنه‏هاى محرك براى شوهر و يا براى زن جايز است؟ اگر چه به قصد تحريك باشد؟
جواب:
تبريزى اگر مشتمل بر امر حرامى نباشد مانعى ندارد. استفتاء
فاضل: در صورتى كه تعريف كننده خود زن يا شوهر باشد به قصد تحريك مانعى ندارد. استفتاء

15- سؤال: اگر خانمى ببيند شوهر او چشم چرانى مى‏كند و با زنهاى نامحرم بيش از او گرم مى‏گيرد، آيا مى‏تواند براى متوجه كردن او به اين عمل زشتش تا مدتى به او تمكين نكند؟
جواب: فاضل: تمكين نكردن جايز نيست و لكن با رعايت مراتب و شرايط نهى از منكر، نهى از منكر كند. استفتاء

16- سؤال: آيا زن مى‏تواند بدون اجازه شوهرش به مسجد يا نماز جمعه و يا به طور كلى به مجالس مذهبى برود؟
جواب: بهجت - تبريزى: اگر فرا گفتن احكام شرعيه متوقف بر خارج شدن از خانه باشد، مى‏تواند خارج شود، اما اگر بيرون رفتن براى غير احكام باشد نمى‏تواند از منزل بدون اذن شوهر خارج شود.
تبريزى: استفتاء
بهجت: با استفاده ازتوضيح المسائل، مسائل متفرقه، مسأله 18.
فاضل: اگر شوهر رضايت نداشته باشد بيرون رفتن حرام است .
استفتاء

17- سؤال: اگر مردى به زنش گفت: ((نبايد با فلان نامحرم حرف بزنى)) آيا زن مى‏تواند با آن مرد با رعايت حدود شرعى صحبت كند؟ يا به طور كلى بايد از حرف زدن با او اجتناب كند؟
جواب: تبريزى: سزاوار است زن در امور جايز هم طورى رفتار نمايد كه رضايت شوهر هم تحصيل شود.
استفتاء.
در نتيجه: طبق اين فتوى مستحب است زن در همه امورى كه احتياج به اجازه گرفتن از شوهر ندارد به گونه‏اى عمل كند كه رضايت شوهر جلب شود.
فاضل: اگر حرف زدن هيچگونه مفسده‏اى نداشته باشد، و با حقوق شوهر منافاتى نداشته باشد و خلاصه حرف زدن شرعاً منهى عنه نباشد، وجهى براى نهى مرد نيست. استفتاء
18- سؤال: آيا زن مى‏تواند بدون اجازه شوهرش براى فراگيرى مسائل شرعى از خانه خارج شود و يا به مسجد و يا مجالس مذهبى برود؟
جواب:
تبريزى: اگر ممكن نيست در منزل احكام شرعيه را فرا گيرد شوهر نمى‏تواند نهى كند، و زن مى‏تواند خارج شود. ولى براى مسجد و غير آن بنابر احتياط بدون اجازه نمى‏تواند خارج شود. (احتياط وجوبى است). استفتاء
فاضل: اگر فراگيرى مسائل شرعى از واجبات زن باشد و راهى براى فراگيرى ندارد جز به خروج از خانه، و اين خروج نيز مفسده‏اى نداشته باشد ،مى‏تواند به اندازه ضرورت و به مقدار واجب خارج شود. ولى براى مسجد و غيره بدون اجازه شوهر جايز نيست. استفتاء

19- سؤل: اگر مردى به همسرش اجازه ندهد به فيلمهاى خاصى نگاه كند(منظور فيلمهايى است كه مثلاً شخص خاصى در آن بازى مى‏كند. البته اگر فيلم منافى عفت و غير شرعى نباشد) آيا زن مى‏تواند بدون قصدريبه و تلذذ به آن نگاه كند؟
جواب: تبريزى: بهتر است زن در امور جايز هم طورى رفتار كند كه رضايت شوهر هم تحصيل شود. استفتاء
فاضل: اگر نگاه كردن منافى با حقوق شوهر نباشد و مفسده همراه نداشته باشد اجازه ندادن وجهى ندارد.
استفتاء

20- سؤال: آيا مردان حق دارند زنانشان را مجبور به پوشيدن پوشيه و يا لباس خاصى بكنند؟
جواب: تبريزى: زن لازم است بر حسب وظيفه شخصى خود عمل كند. ولى بهتر است رضايت شوهر را بجا آورد. استفتاء
فاضل: اگر به ملاحظه حفظ عفت و عصمت او باشد و يا نهى از پوشيدن لباس خاصى كه پوشيدن آن محرك شهوات و موجب انحراف افراد و موجب بى حيايى و بد حجابى است، لازم است مرد او را موعظه و نصيحت كند و بر زن است كه نصايح او را گوش دهد. استفتاء

21- سؤل: اگر شوهر به زن بگويد: ((نبايد در منزل فلان مجلس را بر پا كنى)) آيا جايز است زن آن مجلس را بر پا نمايد؟ (اعم از اينكه مجلس مذهبى مانند روضه و... باشد يا غير آن)
جواب: تبريزى: اگر خانه شوهر است نمى‏تواند بدون اجازه مجلس بر پا كند.
استفتاء
فاضل: براى انجام واجب شرعى احتياج به اذن ندارد ولى در ساير امور نبايد بدون اذن بيرون برود. استفتاء

22- سؤال: آيا مردان حق دارند زنانشان را از پوشيدن لباسى نهى كنند؟
جواب: فاضل: لباسى كه در شأن زن است و محذورى ندارد را نهى نكنند. استفتاء