تفسير نور
(جلد ششم)
حجة الاسلام و المسلمين حاج
شيخ محسن قرائتى
- ۱ -
فهرست مطالب
سيماى سوره ى يوسف
(1) الَّر تِلْكَ ءَايَتُ الْكِتَبِ الْمُبِينِ
(2) إِنَّآ اءَنْزَلْنَهُ قُرْءَناً عَرَبِيّاً لَعَلَّكُمْ
تَعْقِلُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(3) نَحْنُ نَقُصُّ عَلَيْكَ اءَحْسَنَ الْقَصَصِ بِمَآ اءَوْحَيْنَآ
إِلَيْكَ هَذَا الْقُرْءَانَ وَ إِن كُنتَ مِن قَبْلِهِ لَمِنَ
الْغَفِلِينَ
نكته ها :
پيام ها :
(4) إِذْ قَالَ يُوسُفُ لاَِبِيهِ يََّاءَبَتِ إِنِّى رَاءَيْتُ
اءَحَدَ عَشَرَ كَوْكَباً وَ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَرَاءَيْتُهُمْ لِي
سَجِدِينَ
نكته ها :
سخنى درباره ى رؤ يا و خواب ديدن
پيام ها :
(5) قَالَ يَبُنَىَّ لاَ تَقْصُصْ رُءْيَاكَ عَلَى إِخْوَتِكَ
فَيَكِيدُواْ لَكَ كَيْداً إِنَّ الْشَّيْطَنَ لِلاِْنْسَن عَدُوُّ
مُّبِينٌ
نكته ها :
پيام ها :
(6) وَكَذَلِكَ يَجْتَبِيكَ رَبُّكَ وَيُعَلِّمُكَ مِن تَاءْوِيلِ
الاَْحَادِيثِ وَيُتِمُّ نِعْمَتَهُ عَلَيْكَ وَعَلىَّ ءَالِيَعْقُوبَ
كَمَآ اءَتَمَّهَا عَلَىَّ اءَبَوَيْكَ مِن قَبْلُ إِبْرَ هِيمَ وَ
إِسْحَقَ إِنَّ رَبَّكَ عَلِيمٌ حَكِيمٌ
نكته ها :
پيام ها :
(7) لَّقَدْ كَانَ فِى يُوسُفَ وَإِخْوَتِهِ ءَايَتٌ لِّلسَّآئِلِينَ
نكته ها :
پيام ها :
(8) إِذْ قَالُواْ لَيُوسُفُ وَاءَخُوهُ اءَحَبُّ إِلَىَّ اءَبِينَا
مِنَّا وَ نَحْنُ عُصْبَةٌ إِنَّ اءَبَانَا لَفِى ضَلَلٍ مُّبِينٍ
نكته ها :
پيام ها :
(9) اقْتُلُواْ يُوسُفَ اءَوِ اطْرَحُوهُ اءَرْضاً يَخْلُ لَكُمْ
وَجْهُ اءَبِيكُمْ وَ تَكُونُواْ مِن بَعْدِهِ قَوْماًصَلِحِينَ
نكته ها :
پيام ها :
(10) قَالَ قَآئِلٌ مِّنْهُمْ لاَ تَقْتُلُواْ يُوسُفَ وَاءَلْقُوهُ
فِى غَيَبَتِ الْجُبِّ يَلْتَقِطْهُ بَعْضُ السَّيَّارَةِ إِنْ
كُنْتُمْ فَعِلِينَ
نكته ها :
پيام ها :
(11) قَالُواْ يََّاءَبَانَا مَالَكَ لاَ تَاءْمَنَّا عَلَى يُوسُفَ وَ
إِنَّا لَهُ لَنَصِحُونَ
پيام ها :
(12) اءَرْسِلْهُ مَعَنَا غَداً يَرْتَعْ وَيَلْعَبْ وَإِنَّا لَهُ
لَحَفِظُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(13) قَالَ إِنِّى لَيَحْزُنُنِىَّ اءَن تَذْهَبُواْ بِهِ وَاءَخَافُ
اءَنْ يَاءْكُلَهُ الذِّئْبُ وَ اءَنْتُمْ عَنْهُ غَفِلُونَ
پيام ها :
(14) قَالُواْ لَئِنْ اءَكَلَهُ الذِّئْبُ وَنَحْنُ عُصْبَةٌ إِنَّا
إِذاً لَّخَسِرُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(15) فَلَمَّا ذَهَبُواْ بِهِ وَاءَجْمَعُوَّاْ اءَن يَجْعَلُوهُ فِى
غَيَبَتِ الْجُبِّ وَ اءَوْحَيْنَآ إِلَيْهِ لَتُنَبِّئَنَّهُمْ
بِاءَمْرِهِمْ هَذا وَ هُمْ لاَ يَشْعُرُونَ
پيام ها :
(16) وَ جَآءُوَّ اءَبَاهُمْ عِشَآءً يَبْكُونَ
پيام ها :
(17) قَالُواْ يََّاءَبَانَآ إِنَّا ذَهَبْنَا نَسْتَبِقُ وَ تَرَكْنَا
يُوسُفَ عِنْدَ مَتَعِنَا فَاءَكَلَهُ الذِّئْبُ وََ مَآ اءَنتَ
بِمُؤْمِنٍ لَّنَا وَ لَوْ كُنَّا صَدِقِينَ
نكته ها :
پيام ها :
(18) وَجَآءُو عَلَى قَمِيصِهِ بِدَمٍ كَذِبٍ قَالَ بَلْ سَوَّلَتْ
لَكُمْ اءَنفُسُكُمْ اءَمْراً فَصَبْرٌ جَمِيلٌ وَاُ الْمُسْتَعَانُ
عَلَى مَا تَصِفُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(19) وَ جَآءَتْ سَيَّارَةٌ فَاءَرْسَلُواْ وَارِدَهُمْ فَاءَدْلَى
دَلْوَهُ قَالَ يَبُشْرَى هَذا غُلَمٌ وَ اءَسَرُّوه ُبِضَعَةً وَ اُ
عِلِيمُ بِمَا يَعْمَلُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(20) وَشَروْهُ بِثَمَنِ بَخْسٍ دَرَهِمَ مَعْدُودَةٍ وَكَانُواْ فِيهِ
مِنَ الزَّهِدِينَ
پيام ها :
پيام ها :
(21)ذِى اشْتَرَيَهُ مِن مِّصْرَ لاِمْرَاءَتِهِ اءَكْرِمِى مَثْوَىَهُ
عَسَىَّ اءَن يَنْفَعَنآ اءَوْ نَتَّخِذَهُ وَلَداً وَكَذَ لِكَ
مَكَّنَّا لِيُوسُفَ فِى الاَْرْضِ وَ لِنُعَلِّمَهُ مِن تَاءْوِيلِ
الاَْحَادِيثِ وَاُ غَالِبٌ عَلَىَّ اءَمْرِهِوَلَ كِنَّاءَكْثَرَ
النَّاسِ لاَ يَعْلَمُونَ
پيام ها :
(22) وَ لَمَّا بَلَغَ اءَشُدَّهُ ءَاتَيْنَهُ حُكْماً وَ عِلْماً وَ
كَذَلِكَ نَجْزِى الْمُحْسِنِينَ
نكته ها :
پيام ها :
(23) وَرَوَدَتْهُ الَّتِى هُوَ فِى بَيْتِهَا عَن نَّفْسِهِ
وَغَلَّقَتِ الاَْبْوَبَ وَقَالَتْ هَيْتَ لَكَ قَالَ مَعَاذَاِ
إِنَّهُ رَبِّىَّ اءَحْسَنَ مَثْوَاىَ إِنَّهُ لاَ يُفْلِحُ
الظَّلِمُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(24) وَلَقَدْ هَمَّتْ بِهِ وَهَمَّ بِهَا لَوْلاَ اءَن رَّءَا
بُرْهَنَ رَبِّهِ كَذَلِكَ لِنَصْرِفَ عَنْهُ السُّوَّءَوَالْفَحْشَآءَ
إِنَّهُ مِنْ عِبَادِنَا الْمُخْلَصِينَ
نكته ها :
پيام ها :
(25) وَاسْتَبَقَا الْبَابَ وَقَدَّتْ قَمِيصَهُ مِن دُبُرٍ
وَاءَلْفَيَا سَيِّدَهَا لَدَا الْبَابِ قَالَتْ مَا جَزَآءُمَنْ
اءَرَادَ بِاءَهْلِكَ سُوَّءاً إِلاَّ اءَن يُسْجَنَ اءَوْ عَذَابٌ
اءَلِيمٌ
نكته ها :
پيام ها :
(26) قَالَ هِىَ رَ وَدَتْنِى عَن نَّفْسِى وَشَهِدَ شَاهِدٌ مِّنْ
اءَهْلِهَآ إِن كَانَ قَمِيصُهُ قُدَّ مِن قُبُل ٍفَصَدَقَتْ وَهُوَ
مِّنَ الْكَذِبِينَ
نكته ها :
پيام ها :
(27) وَإِن كَانَ قَمِيصُهُ قُدَّ مِن دُبُرٍ فَكَذَبَتْ وَهُوَ مِنَ
الصَّدِقِينَ
نكته ها :
پيام ها :
(28) فَلَمَّا رَءَا قَمِيصَهُ قُدَّ مِن دُبُرٍ قَالَ إِنَّهُ مِنْ
كَيْدِكُنَّ إِنَّ كَيْدَكُنَّ عَظِيمٌ
نكته ها :
پيام ها :
(29) يُوسُفُ اءَعْرِضْ عَنْ هَذَا وَاسْتَغْفِرِى لِذَنبِكَ إِنَّكِ
كُنتِ مِنَ الْخَاطِئِينَ
پيام ها :
(30) وَ قَالَ نِسْوَةٌ فِى الْمَدِينَةِ امْرَاءَتُ الْعَزِيزِ
تُرَوِدُ فَتَهَا عَن نَّفْسِهِ قَدْ شَغَفَهَا حُبّاًإِنَّا
لَنَرَيَهَا فِى ضَلَلٍ مُّبِينٍ
نكته ها :
پيام ها :
(31)مِعَتْ بِمَكْرِهِنَّ اءَرْسَلَتْ إِلَيْهِنَّ وَاءَعْتَدَتْ
لَهُنَّ مُتَّكَ اً وَءَاتَتْ كُلَّ وَحِدَةٍ مِّنْهُنَّ سِكِّيناً
وَقَالَتِ اخْرُجْ عَلَيْهِنَّ فَلَمَّا رَاءَيْنَهُ اءَكْبَرْنَهُ وَ
قَطَّعْنَ اءَيْدِيَهُنَّ وَقُلْنَ حَشَلِلَّهِ مَا هَذَا بَشَراً إِنْ
هَذَآ إِلا مَلَكٌ كَرِيمٌ
نكته ها :
پيام ها :
(32) قَالَتْ فَذَلِكُنَّ الَّذِى لُمْتُنَّنِى فِيهِ وَلَقَدْ
رَوَدتُّهُ عَن نَّفْسِهِ فَاسْتَعْصَمَ وَ لَئِنْ لَّمْ يَفْعَلْ مَآ
ءَامُرُهُ لَيُسْجَنَنَّ وَلَيَكُوناً مِّنَ الصَّغِرِينَ
نكته ها :
پيام ها :
(33) قَالَ رَبِّ السِّجْنُ اءَحَبُّ إِلَىَّ مِمَّا يَدْعُونَنِىَّ
إِلَيْهِ وَإِلا تَصْرِفْ عَنِّى كَيْدَهُنَّ اءَصْب ُإِلَيْهِنَّ
وَاءَكُن مِّنَ الْجَهِلِينَ
پيام ها :
(34) فَاسْتَجَابَ لَهُ رَبُّهُ فَصَرَفَ عَنْهُ كَيْدَهُنَّ إِنَّهُ
هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ
پيام ها :
(35)ثُمَّ بَدَا لَهُم مِّن بَعْدِ مَا رَاءَوُاْ الاَْيَت
لَيَسْجُنُنَّهُ حَتَّى حِينٍ
پيام ها :
نكته ها :
(36)َمَعَهُ السِّجْنَ فَتَيَانِ قَالَ اءَحَدُهُمَآ إِنِّىَّ
اءَرَىَنِى اءَعْصِرُ خَمْراً وَقَالَ الاَْخَرُ إِنِّىَّ اءَرَىَنِىَّ
اءَحْمِلُ فَوْقَ رَاءْسِى خُبْزاً تَاءْكُلُ الطَّيْرُ مِنْهُ
نَبِّئْنَا بِتَاءْوِيلِهِ إِنَّا نَرَىَكَ مِنَ الْمُحْسِنِينَ
پيام ها :
(37) قَالَ لاَ يَاءْتِيْكُمَا طَعَامٌ تُرْزَقَانِهِ إِلا
نَبَّاءْتُكُمَا بِتَاءْوِيلِهِ قَبْلَ اءَن يَاءْتِيَكُمَاذَلِكُمَا
مِمَّا عَلَّمَنِى رَبِّىَّ إِنِّى تَرَكْتُ مِلَّةَ قَوْمٍ لا
يُؤْمِنُونَ بِاِ وَهُم بِالاَْخِرَةِ هُمْ كَفِرُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(38) وَاتَّبَعْتُ مِلَّةَ ءَابَآءِىَّ إِبْرَهِيمَ وَإِسْحَقَ
وَيَعْقُوبَ مَا كَانَ لَنَآ اءَن نُّشْرِكَ بِاِ مِن شَىْءٍ ذَ لِكَ
مِن فَضْلِ اِ عَلَيْنَا وَعَلَى النَّاسِ وَ لَكِنَّ اءَكْثَرَ
النَّاسِ لاَ يَشْكُرُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(39) يَصَحِبَىِالسِّجْنِ ءَاءَرْبَابٌ مُّتَفَرِّقُونَ خَيْرٌ اءَمِ
اُ الْوَحِدُ الْقَهَّارُ
نكته ها :
پيام ها :
پيام ها :
(41) يَصَحِبَىِالسِّجْنِ اءَمَّآ اءَحَدُكُمَا فَيَسْقِى رَبَّهُ
خَمْراً وَاءَمَّا الاَْخَرُ فَيُصْلَبُ فَتَاءْكُلُ الطَّيْرُ مِن
رَّاءْسِهِ قُضِىَ الاَْمْرُ الَّذِى فِيهِ تَسْتَفْتِيَانِ
نكته ها :
پيام ها :
(42) وَقَالَ لِلَّذِى ظَنَّ اءَنَّهُ نَاجٍ مِّنْهُمَا اذْكُرْنِى
عِنْدَ رِبِّكَ فَاءَنسَهُ الشَّيْطَنُ ذِكْرَ رَبِّهِ فَلَبِثَ فِى
السِّجْنِ بِضْعَ سِنِينَ
نكته ها :
پيام ها :
(43) وَقَالَ الْمَلِكُ إِنِّىَّ اءَرَى سَبْعَ بَقَرَ تٍ سِمَانٍ
يَاءْكُلُهُنَّ سَبْعٌ عِجَافٌ وَ سَبْعَ سُنبُلَت ٍخُضْرٍ وَ اءُخَرَ
يَابِسَتٍ يََّاءَيُّهَا الْمَلاَ اءَفْتُونِى فِى رُءْيَىَ إِن
كُنتُمْ لِلرُّءْيَا تَعْبُرُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(44) قَالُوَّاْ اءَضْغَثُ اءَحْلَمٍ وَمَا نَحْنُ بِتَاءْوِيلِ
الاَْحْلَمِ بِعَلِمِينَ
نكته ها :
پيام ها :
(45) وَقَالَ الَّذِى نَجَا مِنْهُمَاوَادَّكَرَبَعْدَاءُمَّةٍاءَنَاْ
اءُنَبِّئُكُم بِتَاءْوِيلِهِ فَاءَرْسِلُونِ
نكته ها :
پيام ها :
(46) يُوُفُ اءَيُّهَا الصِّدِّيقُ اءَفْتِنَا فِى سَبْعِ بَقَرَتٍ
سِمَانٍ يَاءْكُلُهُنَّ سَبْعٌ عِجَاف ٌوَسَبْعِسُنبُلَتٍ خُضْرٍ وَ
اءُخَرَ يَابِسَتٍ لَّعَلِّىَّ اءَرْجِعُ إِلَى النَّاسِ لَعَلَّهُمْ
يَعْلَمُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(47) قَالَ تَزْرَعُونَ سَبْعَ سِنِينَ دَاءَباً فَمَا حَصَدتُّمْ
فَذَرُوهُ فِى سُنبُلِهِ إِلا قَليلاً مِّمَّاتَاءْكُلُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(48) ثُمَّ يَاءْتِى مِن بَعْدِ ذَلِكَ سَبْعٌ شِدَادٌ يَاءْكُلْنَ مَا
قَدَّمْتُمْ لَهُنَّ إِلا قَلِيلاً مِّمَّا تُحْصِنُونَ
(49) ثُمَّ يَاءْتِى مِن بَعْدِ ذَلِكَ عَامٌ فِيهِ يُغَاثُ النَّاسُ
وَ فِيهِ يَعْصِرُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(50) وَقَالَ الْمَلِكُ ائْتُونِى بِهِ فَلَمَّا جَآءَهُ الرَّسُولُ
قَالَ ارْجِعْ إِلَى رَبِّكَ فَسْئَلْهُ مَا بَالُ النِّسْوَةِ الَّتِى
قَطَّعْنَ اءَيْدِيَهُنَّ إِنَّ رَبِّى بِكَيْدِهِنَّ عَلِيمٌ
نكته ها :
پيام ها :
(51) قَالَ مَا خَطْبُكُنَّ إِذْ رَوَدتُّنَّ يُوسُفَ عَن نَّفْسِهِ
قَلْنَ حَشَ لِلَّهِ مَا عَلِمْنَا عَلَيْهِ مِن سُوَّءٍقَالَتِ
امْرَاءَتُ الْعَزِيزِ الَْنَ حَصْحَصَ الْحَقُّ اءَنَاْ رَوَتُّهُ عَن
نَّفْسِهِ وَإِنَّهُ لَمِنَ الصَّدِقِينَ
نكته ها :
پيام ها :
(52) ذَلِكَ لِيَعْلَمَ اءَنِّى لَمْ اءَخُنْهُ بِالْغَيْبِ وَاءَنَّ
اَ لاَ يَهْدِى كَيْدَ الْخَآئِنِينَ
نكته ها :
پيام ها :
(53) وَمَآ اءُبَرِّئُ نَفْسِىَّ إِنَّ النَّفْسَ لاََمَّارةُ
بِالسُّوَّءِ إِلا مَا رَحِمَ رَبّى إِنَّ رَبِّى غَفُورٌ رَّحِيمٌ
نكته ها :
پيام ها :
(54) وَ قَالَ الْمَلِكُ ائْتُونِى بِهِ اءَسْتَخْلِصْهُ لِنَفْسِى
فَلَمَّا كَلَّمَهُ قَالَ إِنَّكَ الْيَوْمَ لَدَيْنَامَكِينٌ اءَمِينٌ
نكته ها :
پيام ها :
(55) قَالَ اجْعَلْنِى عَلَى خَزَآئِنِ الاَْرْضِ إِنِّى حَفِيظٌ
عَلِيمٌ
نكته ها :
پيام ها :
(56) وَكَذَلِكَ مَكَّنَّا لِيُوسُفَ فِى الاَْرْضِ يَتَبَوَّاءُ
مِنْهَا حَيْثُ يَشَآءُ نُصِيبُ بِرَحْمَتِنَا مَن نَّشَآءُ وَلاَ
نُضِيعُ اءَجْرَ الْمُحْسِنِينَ
(57) وَ لاََجْرُ الاَْخِرَةِ خَيْرٌ لِّلَّذِينَ ءَامَنُواْ
وَكَانُواْ يَتَّقُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(58) وَجَآءَ إِخْوَةُ يُوسُفَ فَدَخَلُواْ عَلَيْهِ فَعَرَفَهُمْ
وَهُمْ لَهُ مُنكِرُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(59) وَلَمَّا جَهَّزَهُم بِجِهَازِهِمْ قَالَ ائْتُونِى بِاءَخٍ
لَّكُم مِّنْ اءَبِيكُمْ اءَلاَ تَرَوْنَ اءَنِّىَّ اءُوفِىالْكَيْلَ
وَاءَنَاْ خَيْرُ الْمُنْزِلِينَ
نكته ها :
پيام ها :
(60) فَإِنْ لَّمْ تَاءْتُونِى بِهِ فَلا كَيْلَ لَكُمْ عِندِى وَلاَ
تَقْرَبُونِ
پيام ها :
(61) قَالُواْ سَنُرَوِدُ عَنْهُ اءَبَاهُ وَإِنّا لَفَعِلُونَ
نكته ها :
(62) وَقَالَ لِفِتْيَنِهِ اجْعَلُواْ بِضَعَتَهُمْ فِى رِحَالِهِمْ
لَعَلَّهُمْ يَعْرِفُونَهَآ إِذَا انقَلَبُوَّاْ إِلَىَّاءَهْلِهِمْ
لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(63) فَلَمَّا رَجَعُوَّاْ إِلَىَّ اءَبِيهِمْ قَالُواْ يََّاءَبَانَا
مُنِعَ مِنَّا الْكَيْلُ فَاءَرْسِلْ مَعَنَآ اءَخَانَانَكْتَلْ
وَإِنَّا لَهُ لَحَ فِظُونَ
پيام ها :
(64) قَالَ هَلْ ءَامَنُكُمْ عَلَيْهِ إِلا كَمَآ اءَمِنتُكُمْ عَلَىَّ
اءَخِيهِ مِن قَبْلُ فَاُ خَيْرٌ حَفِظاً وَهُوَاءَرْحَمُ الرَّ
حِمِينَ
نكته ها :
پيام ها :
(65) وَلَمَّا فَتَحُواْ مَتَعَهُمْ وَجَدُواْ بِضَعَتَهُمْ رُدَّتْ
إِلَيْهِمْ قَالُواْ يََّاءَبَانَامَا نَبْغِىهَذِهِ
بِضَعَتُنَارُدَّتْ إِلَيْنَا وَنَمِيرُ اءَهْلَنَا وَ نَحْفَظُ
اءَخَانَا وَنَزْدَادُ كَيْلَ بَعِيرٍ ذَ لِكَ كَيْل ٌيَسِير
نكته ها :
پيام ها :
(66) قَالَ لَنْ اءُرْسِلَهُ مَعَكُمْ حَتَّى تُؤْتُونِ مَوْثِقاً
مِّنَ اِ لَتَاءْتُنَّنِى بِهِ إِلاَّ اءَنيُحَاطَ بِكُمْ فَلَمَّآ
ءَاتَوْهُ مَوْثِقَهُمْ قَالَ اُ عَلَى مَا نقُولُ وَكِيلٌ
نكته ها :
پيام ها :
(67) وَقَالَ يَبَنِىَّ لاَ تَدْخُلُواْ مِن بَابٍ وَحِدٍ وَادْخُلُواْ
مِنْ اءَبْوَبٍ مُّتَفَرِّقَةٍ وَ مَآ اءُغْنِى عَنكُم مِّنَ اِ مِن
شَىْءٍ إِنِ الْحُكْمُ إِلا لِلَّهِ عَلَيْهِ تَوَّكَلْتُ وَ عَلَيْهِ
فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُتَوَكِّلُونَ
پيام ها :
(68) وَلَمَّا دَخَلُواْ مِنْ حَيْثُ اءَمَرَهُمْ اءَبُوهُم مَّا كَانَ
يُغْنِى عَنْهُم مِّنَ اِ مِن شَىْءٍ إِلا حَاجَةً فِىنَفْسِ يَعْقُوبَ
قَضَهَا وَ إِنَّهُ لَذُو عِلْمٍ لِّمَا عَلَّمْنَهُ وَلَكِنَّ
اءَكْثَرَ النَّاسِ لاَ يَعْلَمُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(69) وَلَمَّا دَخَلُواْ عَلَى يُوسُفَ ءَاوَىَّ إِلَيْهِ اءَخَاهُ
قَالَ إِنَّىَّ اءَنَاْ اءَخُوكَ فَلاَتَبْتَئِسْ بِمَاكَانُواْ
يَعْمَلُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(70) فَلَمَّا جَهَّزَهُم بِجَهَازِهِمْ جَعَلَ السِّقَايَةَ فِى
رَحْلِ اءَخِيهِ ثُمَّ اءَذَّنَ مُؤَذِّنٌ اءَيَّتُهَا
الْعِيرُإِنَّكُمْ لَسَرِقُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(71) قَالُواْ وَاءَقْبَلُواْ عَلَيْهِمْ مَّاذَا تَفْقِدُونَ
(72) قَالُواْ نَفْقِدُ صُوَاعَ الْمَلِكِ وَ لِمَن جَآءَ بِهِ حِمْلُ
بَعِيرٍ وَ اءَنَاْ بِهِ زَعِيمٌ
نكته ها :
پيام ها :
(73) قَالُواْ تَاللَّهِ لَقَدْ عَلِمْتُم مَّا جِئْنَا لِنُفْسِدَ فِى
الاَْرْضِ وَمَا كُنَّا سَرِقِينَ
نكته ها :
پيام ها :
(74) قَالُواْ فَمَا جَزََّؤُهُ إِن كُنتُمْ كَذِبِينَ
نكته ها :
پيام ها :
(75) قَالُواْ جَزََّؤُهُ مَن وُجِدَ فِى رَحْلِهِ فَهُوَ جَزََّؤُهُ
كَذَ لِكَ نَجْزِى الظَّلِمِين
پيام ها :
نكته ها :
(76) فَبَدَاءَ بِاءَوْعِيَتِهِمْ قَبْلَ وِعَآءِ اءَخِيهِ ثُمَّ
اسْتَخْرَجَهَا مِنْ وِعَآءِ اءَخِيهِ كَذَلِكَ كِدْنَا لِيُوسُفَ مَا
كَانَ لِيَاءْخُذَ اءَخَاهُ فِى دِينِ الْمَلِكِ إِلا اءَنْ يَشَآءَ اُ
نَرْفَعُ دَرَجَتٍ مَّن نَّشَآءُ وَفَوْقَ كُلِّذِى عِلْمٍ عَلِيمٌ
پيام ها :
(77) قَالُوَّاْ إِن يَسْرِقْ فَقَدْ سَرَقَ اءَخٌ لَّهُ مِن قَبْلُ
فَاءَسَرَّهَا يُوسُفُ فِى نَفْسِهِ وَلَمْ يُبْدِهَا لَهُمْ قَالَ
اءَنتُمْ شَرُّ مَّكَاناً وَ اُ اءَعْلَمُ بِمَا تَصِفُونَ
پيام ها :
(78) قَالُواْ يََّاءَيُّهَا الْعَزِيزُ إِنَّ لَهُ اءَباً شَيْخاً
كَبِيراً فَخُذْ اءَحَدَنَا مَكَانَهُ إِنَّا نَرَيكَ مِنَ
الْمُحْسِنِينَ
نكته ها :
پيام ها :
(79) قَالَ مَعَاذَ اِ اءَن نَّاءْخُذَ إِلا مَن وَجَدْنَا مَتَعَنَا
عِندَهُ إِنَّا إِذاً لَّظَلِمُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(80)ُخَلَصُواْ نَجِيّاً قَالَ كَبِيرُهُمْ اءَلَمْ تَعْلَمُوَّاْ
اءَنَّ اءَبَاكُمْ قَدْ اءَخَذَ عَلَيْكُمْ مَّوْثِقاً مِنَ اِ وَمِنْ
قَبْلُ مَا فَرَّطتُمْ فِى يُوسُفَ فَلَنْ اءَبْرَحَ الاَْرْضَ حَتَّى
يَاءْذَنَ لِىَّ اءَبِىَّ اءَوْ يَحْكُمَ اُ لِى وَ هُوَخَيْرُ
الْحَكِمِينَ
نكته ها :
پيام ها :
(81) ارْجِعُوَّاْ إِلَىَّ اءَبِيكُمْ فَقُولُواْ يََّاءَبَانَآ إِنَّ
ابْنَكَ سَرَقَ وَمَا شَهِدْنَآ إِلا بِمَا عَلِمْنَا وَمَاكُنّاَ
لِلْغَيْبِ حَفِظِينَ
پيام ها :
(82) وَسْئَلِ الْقَرْيَةَ الَّتِى كُنَّا فِيهَا وَالْعِيرَ الَّتِىَّ
اءَقْبَلْنَا فِيهَا وَ إِنَّا لَصَدِقُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(83) قَالَ بَلْ سَوَّلَتْ لَكُمْ اءَنْفُسُكُمْ اءَمْراً فَصَبْرٌ
جَمِيلٌ عَسَى اُ اءَن يَاءْتِيَنِى بِهِم ْجَمِيعاً إِنَّهُ هُوَ
الْعَلِيمُ الْحَكِيمُ
نكته ها :
پيام ها :
(84) وَتَوَلَّى عَنْهُمْ وَقَالَ يََّاءَسَفَى عَلَى يُوسُفَ
وَابْيَضَّتْ عَيْنَاهُ مِنَ الْحُزْنِ فَهُوَ كَظِيمٌ
نكته ها :
پيام ها :
(85) قَالُواْ تَاللَّهِ تَفْتَؤُاْ تَذْكُرُ يُوسُفَ حَتَّى تَكُونَ
حَرَضَاً اءَوْ تَكُونَ مِنَ الْهَلِكِينَ
نكته ها :
پيام ها :
(86) قَالَ إِنَّمَآ اءَشْكُواْ بَثِّى وَحُزْنِىَّ إِلَى اِ
وَاءَعْلَمُ مِنَ اِ مَا لاَ تَعْلَمُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(87) يَبَنِىَّ اذْهَبُواْ فَتَحَسَّسُواْ مِن يُوسُفَ وَاءَخِيهِ وَ
لاَتَاْيََسُواْ مِنْ رَّوْحِ اِ إِنَّهُ لاَيَاْيَْسُ مِن رَّوْحِ اِ
إِلا الْقَوْمُ الْكَفِرُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(88) فَلَمَّا دَخَلُواْ عَلَيْهِ قَالُواْ يََّاءَيُّهَا الْعَزِيزُ
مَسَّنَا وَاءَهْلَنَا الضُّرُّ وَجِئْنَا بِبِضَعَةٍمُّزْجَةٍ
فَاءَوْفِ لَنَا الْكَيْلَ وَتَصَدَّقَ عَلَيْنَآ إِنَّ اَ يَجْزِى
الْمُتَصَدِّقِينَ
نكته ها :
پيام ها :
(89) قَالَ هَلْ عَلِمْتُم مَّا فَعَلْتُم بِيُوسُفَ وَاءَخِيهِ إِذْ
اءَنْتُمْ جَهِلُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(90) قَالُوَّاْ اءَءِنَّكَ لاََنتَ يُوسُفَ قَالَ اءَنَاْ يُوسُفُ
وَهَذَآ اءَخِى قَدْ مَنَّ اُ عَلَيْنَآ إِنَّهُمَن يَتَّقِ وَيَصْبِرْ
فَإِنَّ اَ لاَ يُضِيعُ اءَجْرَ الْمُحْسِنِينَ
نكته ها :
پيام ها :
(91) قَالُواْ تَاِ لَقَدْ ءَاثَرَكَ اُ عَلَيْنَا وَإِن كُنَّا
لَخَطِئِينَ
نكته ها :
پيام ها :
(92) قَالَلاَ تَثْرِيبَ عَلَيْكُمُ الْيَوْمَ يَغْفِرُ اُ لَكُمْ
وَهُوَ اءَرْحَمُ الرَّحِمِينَ
نكته ها :
پيام ها :
(93
) اذْهَبُواْ بِقَمِيصِى هَذَا فَاءَلْقُوهُ عَلَى وَجْهِ اءَبِى
يَاءْتِ بَصِيراً وَاءْتُونِى بِاءَهْلِكُمْ اءَجْمَعِينَ
نكته ها :
پيام ها :
(94) وَلَمَّافَصَلَتِ الْعِيرُ قَالَ اءَبُوهُمْ إِنِّى لاََجِدُ
رِيحَ يُوسُفَ لَوْلاََّاءَن تُفَنِّدُونِ
نكته ها :
پيام ها :
(95) قَالُواْ تَاِ إِنَّكَ لَفِى ضَلَلِكَ الْقَدِيمِ
نكته ها :
پيام ها :
(96) فَلَمَّآ اءَن جَآءَ الْبَشِيرُ اءَلْقَهُ علَى وَجْهِهِ
فَارْتَدَّ بَصِيراً قَالَ اءَلَمْ اءَقُلْ لَكُمْ إِنِّىَّاءَعْلَمُ
مِنَ اِ مَا لاَ تَعْلَمُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(97) قَالُواْ يََّاءَبَانَا اسْتَغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَآ إِنَّا
كُنَّا خَطِئِينَ
نكته ها :
پيام ها :
(98) قَالَ سَوْفَ اءَسْتَغْفِرُ لَكُمْ رَبِّىَّ إِنَّهُ هُوَ
الْغَفُورُ الرَّحِيمُ
نكته ها :
پيام ها :
(99) فَلَمَّا دَخَلُواْ عَلَى يُوسُفَ ءَاوَىَّ إِلَيْهِ اءَبَوَيْهِ
وَقَالَ ادْخُلُواْ مِصْرَ إِن شَآءَ اُ ءَامِنِينَ
نكته ها :
پيام ها :
َعَ اءَبَوَيْهِ عَلَى الْعَرْشِ وَ خَرُّواْ لَهُ سُجَّداً و قَالَ
يََّاءَبَتِ هَذَا تَاءْوِيلُ رُءَيَىَ مِن قَبْلُ قَدْجَعَلَهَا
رَبِّى حَقّاً وَ قَدْ اءَحْسَنَ بِىَّ إِذْ اءَخْرَجَنِى مِنَ
السِّجْنِ وَ جَآءَ بِكُم مِّنَ الْبَدْوِ مِّن بَعْدِاءَن نَّزَغَ
الشَّيْطَنُ بَيْنِى وَ بَيْنَ إِخْوَتِىَّ إِنَّ رَبِّى لَطِيفٌ
لِّمَا يَشَآءُ إِنَّهُ هُوَالْعَلِيمُ الْحَكِيمُ
نكته ها :
پيام ها :
(101) رَبِّ قَدْ ءَاتَيْتَنِى مِنَ الْمُلْكِ وَعَلَّمْتَنِى مِن
تَاءْوِيلِ الاَْحَادِيثِ فَاطِرِ السَّمَوتِ وَالاَْرْضِِ اءَنتَ
وَلِىِّ فِى الدُّنْيَا وَالاَْخِرَةِ تَوَفَّنِى مُسْلِماً
وَاءَلْحِقْنِى بِالصَّلِحِينَ
نكته ها :
سيماى يوسف (ويژگى هاى يك رهبر موفق )
پيام ها :
(102) ذَلِكَ مِنْ اءَنبَآءِ الْغَيْبِ نُوحِيهِ إِلَيْكَ وَمَا كُنتَ
لَدَيْهِمْ إِذْ اءَجْمَعُوَّاْ اءَمْرَهُمْ وَهُمْ يَمْكُرُونَ
پيام ها :
(103) وَمَآ اءَكْثَرَ النَّاسِ وَلَوْ حَرَصْتَ بِمُؤْمِنِينَ
نكته ها :
پيام ها :
(104) وَمَا تَسْئَلُهُمْ عَلَيْهِ مِنْ اءَجْرٍ إِنْ هُوَ إِلا ذِكْرٌ
لِّلْعَلَمِينَ
نكته ها :
پيام ها :
(105) وَكَاءَيِّن مِّنْ ءَايَةٍ فِى السَّمَوَتِ وَالاَْرْضِ
يَمُرُّونَ عَلَيْهَا وَ هُمْ عَنْهَا مُعْرِضُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(106) وَمَا يُؤْمِنُ اءَكْثَرُهُم بِاِ إِلا وَهُم مُّشْرِكُونَ
نكته ها :
نشانه هاى مؤ من مخلص
نشانه هاى مؤ من مشرك
پيام ها :
(107) اءَفَاءَمِنُوَّاْ اءَن تَاءْتِيَهُمْ غَشِيَةٌ مِّنْ عذَابِ اِ
اءَوْ تَاءْتِيَهُمُ السَّاعَةُ بَغْتَةً وَهُمْ لاَيَشْعُرُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(108) قُلْ هَذِهِ سَبِيلِىَّ اءَدْعُوَّاْ إِلَى اِ عَلَى بَصِيرَةٍ
اءَنَاْ وَمَنِ اتَّبَعَنِى وَ سُبْحَن َاِ وَمَآ اءَنَاْ مِنَ
الْمُشْرِكِينَ
نكته ها :
پيام ها :
(109)اءَرْسَلْنَا مِن قَبْلِكَ إِلا رِجَالاً نُّوحِىَّ إِلَيْهِم
مِّنْ اءَهْلِ الْقُرَىَّ اءَفَلَمْ يَسِيرُواْ فِى الاَْرْضِ
فَيَنظُرُواْ كَيْفَ كَانَ عَقِبَةُ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ وَ
لَدَارُ الاَْخِرَةِ خَيْرٌ لِّلَّذِينَ اتَّقَوْاْاءَفَلاَ
تَعْقِلُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(110) حَتَّىَّ إِذَا اسْتَيْئَسَ الرُّسُلُ وَظَنُّوَّاْ اءَنَّهُمْ
قَدْ كُذِبُواْ جَآءَهُمْ نَصْرُنَا فَنُجِّىَ مَن نَّشَآءُ وَلاَ
يُرَدُّ بَاءْسُنَا عَنِ الْقَوْمِ الْمُجْرِمينَ
نكته ها :
پيام ها :
(111) لَقَدْ كَانَ فِى قَصَصِهِمْ عِبْرَةٌ لاُِّوْلِى الاَْلْبَبِ
مَا كَانَ حَدِيثاً يُفْتَرَى وَلَكِن تَصْدِيقَ الَّذِى بَيْنَ
يَدَيْهِ وَتَفْصِيلَ كُلِّ شَىْءٍ وَ هُدىً وَرَحْمَةً لِّقَوْمٍ
يُؤْمِنُونَ
نكته ها :
پيام ها :
سيماى سوره ى نحل
(1) اءَتَىَّ اءَمْرُ اِ فَلاَ تَسْتَعْجِلُوهُ سُبْحَنَهُ وَتَعَلَى
عَمَّا يُشْرِكُونَ
(2) يُنَزِّلُ الْمَلََّئِكَةَ بِالرُّوحِ مِنْ اءَمْرِهِ عَلَى مَن
يَشَآءُ مِنْ عِبَادِهِ اءَنْ اءَنذِرُوَّاْ اءَنَّهُ لاََّ إِلَهَ
إِلاَّاءَنَا فَاتَّقُونِ
نكته ها :
پيام ها :
(3) خَلَقَ السَّمَوَتِ وَالاَْرْضَ بِالْحَقِّ تَعَلَى عَمَّا
يُشْرِكُونَ
(4) خَلَقَ الاِْنسَنَ مِن نُّطْفَةٍ فَإِذَا هُوَ خَصِيمٌ مُّبِينٌ
نكته ها :
پيام ها :
(5) وَالاَْنْعَمَ خَلَقَهَا لَكُمْ فِيهَا دِفْءٌ وَمَنَفِعُ
وَمِنْهَا تَاءْكُلُونَ
(6) وَلَكُمْ فِيهَا جَمَالٌ حِينَ تُرِيحُونَ وَحِينَ تَسْرَحُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(7) وَتَحْمِلُ اءَثْقَالَكُمْ إِلَى بَلَدٍ لَّمْ تَكُونُواْ بَلِغيهِ
إِلا بِشِقِّ الاَْنفُسِ إِنَّ رَبَّكُمْ لَرَءُوف ٌرَّحِيمٌ
پيام ها :
(8) وَالْخَيْلَ وَالْبِغَالَ وَالْحَمِيرَ لِتَرْكَبُوهَا وَزِينَةً
وَيَخْلُقُ مَا لاَ تَعْلَمُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(9) وَعَلَى اِ قَصْدُ السَّبِيلِ وَمِنْهَا جَآئِرٌ وَلَوْ شَآءَ
لَهَدَيكُمْ اءَجْمَعِينَ
نكته ها :
پيام ها :
(10) هُوَ الَّذِىَّ اءَنزَلَ مِنَ السَّمَآءِ مَآءً لَّكُم مِّنْهُ
شَرَابٌ وَمِنْهُ شَجَرٌ فِيهِ تُسِيمُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(11) يُنبِتُ لَكُم بِهِ الزَّرْعَ وَالزَّيْتُونَ وَالنَّخِيلَ
وَالاَْعْنَبَ وَمِن كُلِّ الَّثمَرَتِ إِنَّ فِى ذَلِك َلاََيَةً
لِّقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(12) وَسَخَّرَ لَكُمُ الَّيْلَ وَالنَّهَارَ وَالشَّمْسَ وَالْقَمَرَ
وَالنُّجُومُ مُسَخَّرَتُ بِاءَمْرِهِ إِنَّ فِى ذَلِكَ لاََيَتٍ
لِّقَوْمٍ يَعْقِلُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(13) وَمَا ذَرَاءَ لَكُمْ فِى الاَْرْضِ مُخْتَلِفاً اءَلْوَنُهُ
إِنَّ فِى ذَلِكَ لاََيَةً لِّقَوْمٍ يَذَّكَّرُونَ
پيام ها :
(14) وَهُوَ الَّذِى سَخَّرَ الْبَحْرَ لِتَاءْكُلُواْ مِنْهُ لَحْماً
طَرِيّاً وَتَسْتَخْرِجُواْ مِنْهُ حِلْيَةًتَلْبَسُونَهَا وَتَرَى
الْفُلْكَ مَوَاخِرَ فِيهِ وَلِتَبْتَغُواْ مِن فَضْلِهِ وَلَعْلَّكُمْ
تَشْكُرُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(15) وَاءَلْقَى فِى الاَْرْضِ رَوَسِىَ اءَن تَمِيدَ بِكُمْ
وَاءَنْهَراً وَسُبُلاً لَّعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(16) وَعَلَمَتٍ وَبِالنَّجْمِ هُمْ يَهْتَدُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(17) اءَفَمَن يَخْلُقُ كَمَن لا يَخْلُقُ اءَفَلاَ تَذَكَّرُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(18) وَإِن تَعُدُّواْ نِعْمَةَ اِ لاَ تُحْصُوهَآ إِنَّ اَ لَغَفُورٌ
رَّحِيمٌ
نكته ها :
پيام ها :
(19) وَاُ يَعْلَمُ مَا تُسِرُّونَ وَمَا تُعْلِنُونَ
پيام ها :
(20) وَالَّذِينَ يَدْعُونَ مِن دُونِ اِ لاَ يَخْلُقُونَ شَيْئاً
وَهُمْ يُخْلَقُونَ
(21) اءَمْوَتٌ غَيْرُ اءَحْيَآءٍ وَمَا يَشْعُرُونَ اءَيَّانَ
يُبْعَثُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(22) إِلَهُكُمْ إِلَهٌ وَحِدٌ فَالَّذِينَ لاَ يُؤْمِنُونَ
بِالاَْخِرَةِ قُلُوبُهُم مُّنكِرَةٌ وَهُم مُّسْتَكْبِرُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(23) لاَ جَرَمَ اءَنَّ اَ يَعْلَمُ ما يُسِرُّونَ وَمَا يُعْلِنُونَ
إِنَّهُ لاَ يُحِبُّ الْمُسْتَكْبِرِينَ
نكته ها :
(24) وَإِذَا قِيلَ لَهُم مَّاذَآ اءَنزَلَ رَبُّكُمْ قَالُوَّاْ
اءَسَطِيرُ الاَْوَّلِينَ
نكته ها :
پيام ها :
(25) لِيَحْمِلُوَّاْ اءَوْزَارَهُمْ كَامِلَةً يَوْمَ الْقِيَمَةِ
وَمِنْ اءَوْزَارِ الَّذِينَ يُضِلُّونَهُم بِغَيْرِ عِلْمٍ اءَلاَ
سَآءَ مَا يَزِرُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(26) قَدْ مَكَرَ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ فَاءَتَى اُ بُنْيَنَهُم
مِّنَ الْقَوَاعِدِ فَخَرَّ عَلَيْهِمُ السَّقْف ُمِن فَوْقِهِمْ
وَاءَتَهُمُ الْعَذَابُ مِنْ حَيْثُ لاَ يَشْعُرُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(27) ثُمَّ يَوْمَ الْقِيَمَةِ يُخْزِيهِمْ وَيَقُولُ اءَيْنَ
شُرَكَآءِىَ الَّذِينَ كُنتُمْ تُشََّقُّونَ فِيهِمْ قَالَ الَّذِينَ
اءُوتُواْ الْعِلْمَ إِنَّ الْخِزْىَ الْيَوْمَ وَالسُّوَّءَ عَلَى
الْكَفِرِينَ
نكته ها :
پيام ها :
(28) الَّذِينَ تَتَوَفَّهُمُ الْمَلََّئِكَةُ ظَالِمِىَّ اءَنفُسِهِمْ
فَاءَلْقَوُاْ السَّلَمَ مَا كُنَّا نَعْمَلُ مِن سُوَّءِبَلَىَّ إِنَّ
اَ عَلِيمُ بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ
(29) فَادْخُلُوَّاْ اءَبْوَبَ جَهَنَّمَ خَلِدِينَ فِيهَا فَلَبِئْسَ
مَثْوَى الْمُتَكَبِّرِينَ
نكته ها :
پيام ها :
(30) وَقِيلَ لِلَّذِينَ اتَّقَوْاْ مَاذَآ اءَنزَلَ رَبُّكُمْ
قَالُواْ خَيْراً لِّلَّذِينَ اءَحْسَنُواْ فِى هَذِهِ
الدُّنْيَاحَسَنَةٌ وَلَدَارُ الاَْخِرَةِ خَيْرٌ وَلَنِعْمَ دَارُ
الْمُتَّقِينَ
نكته ها :
پيام ها :
(31) جَنَّتُ عَدْنٍ يَدْخُلُونَهَا تَجْرِى مِن تَحْتِهَا الاَْنْهَرُ
لَهُمْ فِيهَا مَا يَشَآءُونَ كَذَلِكَ يَجْزِىاُ الْمُتَّقِينَ
پيام ها :
(32) الَّذِينَ تَتَوَفَّهُمُ الْمَلََّئِكَةُ طَيِّبِينَ يَقُولُونَ
سَلَمٌ عَلَيْكُمُ ادْخُلُواْ الْجَنَّةَ بِمَا كُنتُم ْتَعْمَلُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(33) هَلْ يَنظُرُونَ إِلاَّ اءَن تَاءْتِيَهُمُ الْمَلََّئِكَةُ اءَوْ
يَاءْتِىَ اءَمْرُ رِبِّكَ كَذَ لِكَ فَعَلَ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ
وَمَا ظَلَمَهُمُ اُ وَلَكِن كَانُوَّاْ اءَنفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(34) فَاءَصَابَهمْ سَيِّئَاتُ مَا عَمِلُواْ وَحَاقَ بِهِم مَّا
كَانُواْ بِهِ يَسْتَهْزِءُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(35) وَقَالَ الَّذِينَ اءَشْرَكُواْ لَوْ شَآءَ اُ مَا عَبَدْنَا مِن
دُونِهِ مِن شَىْءٍ نَّحْنُ وَلاََّ ءَابَآؤ نَا وَلاَحَرَّمْنَا مِن
دُونِهِ مِن شَىْءٍ كَذَلِكَ فَعَلَ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ فَهَلْ
عَلَى الرُّسُلِ إِلا الْبَلَغ ُالْمُبِينُ
نكته ها :
پيام ها :
(36) وَلَقَدْ بَعَثْنَا فِى كُلِّ اءُمَّةٍ رَّسُولاً اءَنِ
اعْبُدُواْ اَ وَاجْتَنِبُواْ الطَّغُوتَ فَمِنْهُم مَّنْ هَدَى اُ
وَمِنْهُم مَّنْ حَقَّتْ عَلَيْهِ الضَّلَلَةُ فَسِيرُواْ فِى
الاَْرْضِ فَانظُرُواْ كَيْفَ كَانَ عَقِبَةُ الْمُكَذِّبِينَ
نكته ها :
پيام ها :
(37) إِن تَحْرِصْ عَلَى هُدَيَهُمْ فَإِنَّ اَ لا يَهْدِى مَن يُضِلُّ
وَمَا لَهُم مِّن نَّصِرِينَ
نكته ها :
پيام ها :
(38) وَاءَقْسَمُواْ بِاِ جَهْدَ اءَيْمَنِهِمْ لاَ يَبْعَثُ اُ مَن
يَمُوتُ بَلَى وَعْداً عَلَيْهِ حَقّاً وَلَكِنّ َاءَكْثَرَ النَّاسِ
لاَ يَعْلَمُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(39) لِيُبَيِّنَ لَهُمُ الَّذِى يَخْتَلِفُونَ فِيهِ وَلِيَعْلَمَ
الَّذِينَ كَفَروَّاْ اءَنَّهُمْ كَانُواْ كَذِبِينَ
نكته ها :
پيام ها :
(40) إِنَّمَا قَوْلُنَا لِشَىْءٍ إِذَآ اءَرْدْنَهُ اءَن نَّقُولَ
لَهُ كُن فَيَكُونُ
نكته ها :
پيام ها :
(41) وَالَّذِينَ هَاجَرُواْ فِى اِ مِن بَعْدِ مَا ظُلِمُواْ
لَنُبَوِّئَنَّهُمْ فِى الدُّنْيَا حَسَنَةً وَلاََجْرُ
الاَْخِرَةِاءَكْبَرُ لَوْ كَانُواْ يَعْلَمُونَ
(42) الَّذِينَ صَبَرُواْ وَعَلى رَبِّهِمْ يَتَوَكَّلُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(43) وَمَآ اءَرْسَلْنَا مِن قَبْلِكَ إِلا رِجَالاً نُّوحِىَّ
إِلَيْهِمْ فَسْئَلُوَّاْ اءَهْلَ الذِّكْرِ إِن كُنتُمْ
لاَتَعْلَمُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(44) بِالْبَيِّنَتِ وَالزُّبُرِ وَاءَنزَلْنَآ إِلَيْكَ الّذِكْرَ
لِتُبَيِّنَ لِلنَّاسِ مَا نُزِّلَ إِلَيْهِمْ وَلَعَلَّهُمْ
يَتَفَكَّرُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(45) اءَفَاءَمِنَ الَّذِينَ مَكَرُواْ السَّيِّئَاتِ اءَن يَخْسِفَ اُ
بِهِمُ الاَْرْضَ اءَوْ يَاءْتِيَهُمُ ا الْعَذَاب ُمِنْ حَيْثُ لاَ
يَشْعُرُونَ
(46) اءَوْ يَاءْخُذَهُمْ فِى تَقَلُّبِهِمْ فَمَا هُم بِمُعْجِزِينَ
(47) اءَوْ يَاءْخُذَهُمْ عَلَى تَخَوُّفٍ فَإِنَّ رَبَّكُمْ لَرَءُوفٌ
رَّحِيمٌ
نكته ها :
پيام ها :
(48) اءَوَلَمْ يَرَوْاْ إِلَى مَا خَلَقَ اُ مِن شَىْءٍ يَتَفَيَّؤُاْ
ظِلَلُهُ عَنِ الْيَمِينِ وَ الشَّمَآئِل ِسُجَّداً لِّلَّهِ وَهُمْ
دَخِرُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(49) وَلِلَّهِ يَسْجُدُ مِا فِى السَّمَوَتِ وَمَا فِى الاَْرْضِ مِن
دَآبَّةٍ وَ الْمَلََّئِكَةُ وَهُم ْلاَ يَسْتَكْبِرُونَ
(50) يَخَافُونَ رَبَّهُم مِّن فَوْقِهِمْ وَيَفْعَلُونَ مَا
يُؤْمَرُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(51) وَقَالَ اُ لاَ تَتَّخِذُوَّاْ إِلَهَيْنِ اثْنَيْنِ إِنَّمَا
هُوَ إِلَهٌ وَحِدٌ فَإِيَّىَ فَارْهَبُونِ
نكته ها :
پيام ها :
(52) وَلَهُ مَا فِى السَّمَوَتِ وَالاَْرْضِ وَلَهُ الدِّينُ وَاصِباً
اءَفَغَيْرَ اِ تَتَّقُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(53) وَمَا بِكُمْ مِّن نِّعْمَةٍ فَمِنَ اِ ثُمَّ إِذَا مَسَّكُمُ
الضُّرُّ فَإِلَيْهِ تَجَْرُونَ
(54) ثُمَّ إِذَا كَشَفَ الضُّرَّ عَنكُمْ إِذَا فَرِيقٌ مِّنكُم
بِرَبِّهِمْ يُشْرِكُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(55) لِيَكْفُرُواْ بِمَآ ءَاتَيْنَهُمْ فَتَمَتَّعُواْ فَسَوْفَ
تَعْلَمُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(56) وَيَجْعَلُونَ لِمَا لاَ يَعْلَمُونَ نَصِيباً مِّمَّا
رَزَقْنَهُمْ تَاِ لَتُسْئَلُنَّ عَمَّا كُنتُم ْتَفْتَرُونَ
(57) وَيَجْعَلُونَ لِلَّهِ الْبَنَتِ سُبْحَنَهُ وَلَهُم مَّا
يَشْتَهُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(58) وَإِذَا بُشِّرَ اءَحَدُهُم بِالاُْنثَى ظَلَّ وَجْهُهُ
مُسْوَدّاً وَهُوَ كَظِيمٌ
(59) يَتَوَرَى مِنَ الْقَوْمِ مِن سُوَّءِ مَا بُشِّرَ بِهِ
اءَيُمْسِكُهُ عَلَى هُونٍ اءَمْ يَدُسُّهُ فِى التُّرَاب ِاءَلاَ
سَآءَ مَا يَحْكُمُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(60) لِلَّذِينَ لاَ يُؤْمِنُونَ بِالاَْخِرَةِ مَثَلُ السَّوْءِ
وَلِلَّهِ الْمَثَلُ الاَْعْلَى وَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ
نكته ها :
پيام ها :
(61)وَلَوْ يُؤَاخِذُ اُ النَّاسَ بِظُلْمِهِم مَّا تَرَكَ عَلَيْهَا
مِن دَآبَّةٍ وَلَكِن يُؤَخِّرُهُمْ إِلَىَّ اءَجَلٍ مُّسَمّىً فَإِذَا
جَآءَ اءَجَلُهُمْ لاَ يَسْتَئْخِرُونَ سَاعَةً وَ لاَ يَسْتَقْدِمُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(62) وَيَجْعَلُونَ لِلَّهِ مَا يَكْرَهُونَ وَتَصِفُ اءَلْسِنَتُهُمُ
الْكَذِبَ اءَنَّ لَهُمُ الْحُسْنَى لاَ جَرَمَ اءَنَّ لَهُمُ النَّارَ
وَاءَنَّهُم مُّفْرَطُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(63) تَاللَّهِ لَقَدْ اءَرْسَلْنَآ إِلَىَّ اءُمَمٍ مِّن قَبْلِكَ
فَزَيَّنَ لَهُمُ الشَّيْطَنُ اءَعْمَلَهُمْ فَهُوَوَلِيُّهُمُ
الْيَوْمَ وَلَهُمْ عَذَابٌ اءَلِيمٌ
نكته ها :
پيام ها :
(64) وَمَآ اءَنزَلْنَا عَلَيْكَ الْكِتَبَ إِلا لِتُبَيِّنَ لَهُمُ
الَّذِى اخْتَلَفُواْ فِيهِ وَهُدىً وَ رَحْمَةًلِّقَوْمٍ يُؤْمِنُؤ نَ
پيام ها :
(65) وَاُ اءَنْزَلَ مِنَ السَّمَآءِ مَآءً فَاءَحْيَا بِهِ الاَْرْضَ
بَعْدَ مَوْتِهَآ إِنَّ فِى ذَلِكَ لاََيَةً لِّقَوْم ٍيَسْمَعُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(66) وَإِنَّ لَكُمْ فِى الاَْنْعَمِ لَعِبْرَةً نُّسْقِيكُم مِّمَّا
فِى بُطُونِهِ مِن بَيْنِ فَرْثٍ وَ دَمٍ لَّبَناًخَالِصاً سَآئِغاً
لِّلشَّرِبِينَ
نكته ها :
(67) وَمِن ثَمَرَتِ النَّخِيلِ وَالاَْعْنَبِ تَتَّخِذُونَ مِنْهُ
سَكَراً وَرِزْقاً حَسَناً إِنَّ فِى ذَلِكَ لاََيَةًلِّقَوْمٍ
يَعْقِلُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(68) وَاءَوْحَى رَبُّكَ إِلَى النَّحْلِ اءَنِ اتَّخِذِى مِنَ
الْجِبَالِ بُيُوتاً وَمِنَ الشَّجَرِ وَمِمَّا يَعْرِشُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(69) ثُمَّ كُلِى مِن كُلِّ الَّثمَرَتِ فَاسْلُكِى سُبُلَ رَبِّكِ
ذُلُلاً يَخْرُجُ مِن بُطُونِهَا شَرَابٌ مُّخْتَلِفٌ اءَلْوَنُهُ
فِيهِ شِفَآءٌ لِّلنَّاسِ إِنَّ فِى ذَلِكَ لاََيَةً لِّقَوْمٍ
يَتَفَكَّرُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(70) وَاُ خَلَقَكُمْ ثُمَّ يَتَوَفَّكُمْ وَمِنكُم مَّن يُرَدُّ
إِلَىَّ اءَرْذَلِ الْعُمُرِ لِكَىْ لاَ يَعْلَمَ بَعْدَ عِلْم
ٍشَيْئاً إِنَّ اَ عَلِيمٌ قَدِيرٌ
نكته ها :
پيام ها :
(71) وَاُ فَضَّلَ بَعْضَكُمْ عَلَى بَعْضٍ فِى الرِّزْقِ فَمَا
الَّذِينَ فُضِّلُواْ بِرَآدِّى رِزْقِهِم ْعَلَى مَا مَلَكَتْ
اءَيْمَنُهُمْ فَهُمْ فِيهِ سَوَآءٌ اءَفَبِنِعْمَةِ اِ يَجْحَدُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(72) وَاُ جَعَلَ لَكُم مِّنْ اءَنفُسِكُمْ اءَزْوَجاً وَجَعَلَ لَكُم
مِّنْ اءَزْوَجِكُم بَنِينَ وَحَفَدَةً الطَّيِّبَتِ اءَفَبِالْبَطِلِ
يُؤْمِنُونَ وَبِنِعْمَتِ اِ هُمْ يَكْفُرُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(73) وَيَعْبُدُونَ مِن دُونِ اِ مَا لاَ يَمْلِكُ لَهُمْ رِزْقاً
مِّنَ السَّمَوَتِ وَ الاَْرْضِ شَيْئاً وَلاَيَسْتَطِيعُونَ
(74) فَلاَ تَضْرِبُواْ لِلَّهِ الاَْمْثَالَ إِنَّ اَ يَعْلَمُ
وَاءَنتُمْ لاَ تَعْلَمُون
نكته ها :
پيام ها :
(75) ضَرَبَ اُ مَثَلاً عَبْداً مَّمْلُوكاً لا يَقْدِرُ عَلَى شَىْءٍ
وَمَن رَّزَقْنَهُ مِنَّا رِزْقاً حَسَناً فَهُوَيُنفِقُ مِنْهُ سِرّاً
وَجَهْراً هَلْ يَسْتَوُنَ الْحَمْدُ لِلَّهِ بَلْ اءَكْثَرُهُمْ لاَ
يَعْلَمُونَ
(76) وَضَرَبَ اُ مَثَلاً رَّجُلَيْنِ اءَحَدُهُمَآ اءَبْكَمُ لاَ
يَقْدِرُ عَلَى شَىْءٍ وَهُوَ كَلُّ عَلَى مَوْلَهُاءَيْنََما
يُوَجِّههُّ لاَ يَاءْتِ بِخَيْرٍ هَلْ يَسْتَوِى هُوَ وَمَن يَاءْمُرُ
بِالْعَدْلِ وَهُوَ عَلَى صِرَطٍ مُّسْتَقِيمٍ
پيام ها :
(77) وَلِلَّهِ غَيْبُ السَّمَوَتِ وَالاَْرْضِ وَمَآ اءَمْرُ
السَّاعَةِ إِلا كَلَمْحِ الْبَصَرِ اءَوْهُوَ اءَقْرَبُ إِنَّ اَ
عَلَى كُلِّ شَىْءٍ قَدِيرٌ
نكته ها :
پيام ها :
(78) وَاُ اءَخْرَجَكُم مِّن بُطُونِ اءُمَّهَتِكُمْ لاَ تَعْلَمُونَ
شَيْئاً وَجَعَلَ لَكُمُ السَّمْعَ وَالاَْبْصَرَوَالاَْفْئِدَةَ
لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(79) اءَلَمْ يَرَوْاْ إِلَى الطَّيْرِ مُسَخَّرَتٍ فِى جَوِّ
السَّمَآءِ مَا يُمْسِكُهُنَّ إِلا اُ إِنَّ فِى ذَلِكَ لاََيَتٍ
لِّقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(80) وَاُ جَعَلَ لَكُم مِّن بُيُوتِكُمْ سَكَناً وَجَعَلَ لَكُم مِّن
جُلُودِ الاَْنْعَمِ بُيُوتاًتَسْتَخِفُّونَهَا يَوْمَ ظَعْنِكُمْ
وَيَوْمَ إِقَامَتِكُمْ وَمِنْ اءَصْوافِهَا وَ اءَوْبَارِهَا
وَاءَشْعارِهَآ اءَثَثاًوَمَتَعاً إِلَى حِينٍ
نكته ها :
پيام ها :
(81) وَاُ جَعَلَ لَكُم مِّمَّا خَلَقَ ظِلَلاً وَجَعَلَ لَكُم مِّنَ
الْجِبَالِ اءَكْنَناً وَ جَعَلَ لَكُمْ سَرَبِيل َتَقِيكُمُالْحَرَّ
وَسَرَبِيلَ تَقِيكُم بَاءْسَكُمْ كَذَلِكَ يُتِمُّ نِعْمَتَهُ
عَلَيْكُمْ لَعَلَّكُمْ تُسْلِمُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(82) فَإِن تَوَلَّوْاْ فَإِنَّمَا عَلَيْكَ الْبَلَغُ الْمُبِينُ
پيام ها :
(83) يَعْرِفُونَ نِعْمَتَ اِ ثُمَّ يُنكِرُونَهَا وَاءَكْثَرُهُمُ
الْكَفِرُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(84) وَيَوْمَ نَبْعَثُ مِن كُلِّ اءُمَّةٍ شَهِيداً ثُمَّ لاَ
يُؤْذَنُ لِلَّذِينَ كَفَرُواْ وَ لاَ هُمْ يُسْتَعْتَبُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(85) وَإِذَا رَءَا الَّذِينَ ظَلَمُواْ الْعَذَابَ فَلاَ يُخَفَّفُ
عَنْهُمْ وَلاَ هُمَ يُنظَرُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(86) وَإِذَا رَءَا الَّذِينَ اءَشْرَكُواْ شُرَكآءَهُمْ قَالُواْ
رَبَّنَا هََّؤ لاََّءِ شُرَكَآؤ نَا الَّذِينَ كُنَّا نَدْعُواْ مِن
دُونِكَ فَاءَلْقَوْاْ إِلَيْهِمُ الْقَوْلَ إِنَّكُمْ لَكَذِبُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(87) وَاءَلْقَوْاْ إِلَى اِ يَوْمَئِذٍ السَّلَمَ وَضَلَّ عَنْهُم
مَّا كَانُواْ يَفْتَرُونَ
پيام ها :
(88) الَّذِينَ كَفَرُواْ وَصَدُّواْ عَن سَبِيلِ اِ زِدْنَهُمْ
عَذَاباً فَوْقَ الْعَذَابِ بِمَا كَانُواْيُفْسِدُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(89) وَيَوْمَ نَبْعَثُ فِى كُلِّ اءُمَّةٍ شَهِيداً عَلَيْهِم مِّنْ
اءَنفُسِهِمْ وَجِئْنَا بِكَ شَهِيداً عَلَى هََّؤُلاََّءِوَنَزَّلْنَا
عَلَيْكَ الْكِتَب َتِبْيَناً لِّكُلِّ شَىْءٍ وَ هُدىً وَرَحْمَةً
وَبُشْرَى لِلْمُسْلِمِينَ
نكته ها :
پيام ها :
(90) إِنَّ اَ يَاءْمُرُ بِالْعَدْلِ وَالاِْحْسَنِ وَإِيتَآئِ ذِى
الْقُرْبَى وَيَنْهَى عَنِ الْفَحْشَآءِوَالْمُنْكَرِ وَالْبَغْىِ
يَعِظُكُمْ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(91) وَاءَوْفُواْ بِعَهْدِ اِ إِذَا عَهَدتُّمْ وَلاَ تَنقُضُواْ
الاَْيْمَنَ بَعْدَ تَوْكِيدِهَا وَ قَدْ جَعَلْتُم ُاَ عَلَيْكُمْ
كَفِيلاً إِنَّ اَ يَعْلَمُ مَا تَفْعَلُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(92)كَالَّتِى نَقَضَتْ غَزْلَهَا مِن بَعْدِ قُوَّةٍ اءَنكَثاً
تَتَّخِذُونَ اءَيْمَنَكُمْ دَخَلاَ بَيْنَكُمْ اءَن تَكُونَ اءُمَّةٌ
هِىَ اءَرْبَى مِنْ اءُمَّةٍ إِنَّمَا يَبْلُوكُمُ اُ بِهِ
وَلَيُبَيِّنَنَّ لَكُمْ يَوْمَ الْقِيَمَةِ مَا كُنتُمْ فِيهِ
تَخْتَلِفُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(93) وَلَوْ شَآءَ اُ لَجَعَلَكُمْ اءُمَّةً وَحِدَةً وَلَكِن يُضِلُّ
مَن يَشَآءُ وَيَهْدِى مَن يَشَآءُوَلَتُسْئَلُنَّ عَمَّا كُنتُمْ
تَعْمَلُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(94) وَلاَ تَتَّخِذُوَّاْ اءَيْمَنَكُمْ دَخَلاَ بَيْنَكُمْ فَتَزِلَّ
قَدَمُ بَعْدَ ثُبُوتِهَا وَتَذُوقُواْ السُّوَّءَ بِمَاصَدَدتُّمْ عَن
سَبِيلِ اِ وَلَكُمْ عَذَابٌ عَظِيمٌ
نكته ها :
پيام ها :
(95) وَلاَ تَشْتَرُواْ بِعَهْدِ اِ ثَمَناً قَلِيلاً إِنَّمَا عِندَ
اِ هُوَ خَيْرٌ لَّكُمْ إِن كُنتُمْ تَعْلَمُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(96) مَا عِندَكُمْ يَنفَدُ وَمَا عِندَ اِ بَاقٍ وَلَنَجْزِيَنَّ
الَّذِينَ صَبَرُوَّاْ اءَجْرَهُم بِاءَحْسَنِ مَا كَانُواْيَعْمَلُونَ
پيام ها :
(97) مَنْ عَمِلَ صَلِحاً مِّن ذَكَرٍ اءَوْ اءُنثَى وَهُوَ مُؤْمِنٌ
فَلَنُحْيِيَنَّهُ حَيَوةً طَيِّبَةً وَلَنَجْزِيَنَّهُمْ اءَجْرَهُم
بِاءَحْسَنِ مَا كَانُواْ يَعْمَلُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(98) فَإِذَا قَرَاءْتَ الْقُرْءَانَ فَاسْتَعِذْ بِاِ مِنَ
الشَّيْطَنِ الرَّجِيمِ
(99) إِنَّهُ لَيْسَ لَهُ سُلْطَنٌ عَلَى الَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَلَى
رَبِّهِمْ يَتَوَكَّلُونَ
نكته ها :
پيامها :
(100) إِنَّمَا سُلْطَنُهُ عَلَى الَّذِينَ يَتَوَلَّوْنَهُ
وَالَّذِينَ هُم بِهِ مُشْرِكُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(101) وَإِذَا بَدَّلْنَآ ءَايَةً مَّكَانَ ءَايَةٍ وَاُ اءَعْلَمُ
بِمَا يُنَزِّلُ قَالُوَّاْ إِنَّمَآ اءَنتَ مُفْتَرٍ
بَلْاءَكْثَرُهُمْ لاَ يَعْلَمُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(102) قُلْ نَزَّلَهُ رُوحُ الْقُدُسِ مِن رَّبِّكَ بِالْحَقِّ
لِيُثَبِّتَ الَّذِينَ ءَامَنُواْ وَ هُدىً وَبُشْرَىلِلْمُسْلِمِينَ
نكته ها :
پيام ها :
(103) وَلَقَدْ نَعْلَمُ اءَنَّهُمْ يَقُولُونَ إِنَّمَا يُعَلِّمُهُ
بَشَرٌ لِّسَانُ الَّذِى يُلْحِدُونَ إِلَيْهِ اءَعْجَمِىُّوَهَذَا
لِسَانٌ عَرَبِىُّ مُّبِينٌ
نكته ها :
(104) إِنَّ الَّذِينَ لاَ يُؤْمِنُونَ بَِايَتِ اِ لاَ يَهْدِيهِمُ اُ
وَلَهُمْ عَذَابٌ اءَلِيمٌ
نكته ها :
(105) إِنَّمَا يَفْتَرِى الْكَذِبَ الَّذِينَ لاَ يُؤْمِنُونَ
بَِايَتِ اِ وَاءُوْلََّئِكَ هُمُ الْكَذِبُونَ
نكته ها :
(106) مَن كَفَرَ بِاِ مِن بَعْدِ إِيمَنِهِ إِلا مَنْ اءُكْرِهَ
وَقَلْبُهُ مُطْمَئِنُّ بِالاِْيمَنِ وَ لَكِن مَّن شَرَحَ بِالْكُفْرِ
صَدْراً فَعَلَيْهِمْ غَضَبٌ مِّنَ اِ وَلَهُمْ عَذَابٌ عَظِيمٌ
نكته ها :
پيام ها :
(107) ذَلِكَ بِاءَنَّهُمُ اسْتَحَبُّواْ الْحَيوةَ الدُّنْيَا عَلَى
الاْ خِرَةِ وَاءَنَّ اَ لاَ يَهْدِى الْقَوْمَ الْكَفِرِينَ
پيام ها :
(108) اءُوْلََّئِكَ الَّذِينَ طَبَعَ اُ عَلَى قُلُوبِهِمْ
وَسَمْعِهِمْ وَاءَبْصَرِهِمْ اءُوْلََّئِكَ هُمُ الْغَفِلُونَ
پيام ها :
(109) لاَ جَرَمَ اءَنَّهُمْ فِى الاَْخِرَةِ هُمُ الْخَسِرُونَ
پيام ها :
(110) ثُمَّ إِنَّ رَبَّكَ لِلَّذِينَ هَاجَرُواْ مِن بَعْدِ مَا
فُتِنُواْ ثُمَّ جَهَدُواْ وَصَبَرُوَّاْ إِنَّ رَبَّكَ مِن بَعْدِهَا
لَغَفُورٌ رَّحِيمٌ
نكته ها :
پيام ها :
(111) يَوْمَ تَاءْتِى كُلُّ نَفْسٍ تُجَدِلُ عَن نَّفْسِهَا
وَتُوَفَّى كُلُّ نَفْسٍ مَّا عَمِلَتْ وَهُمْ لاَيُظْلَمُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(112) وَضَرَبَ اُ مَثَلاً قَرْيَةً كَانَتْ ءَامِنَةً مُّطْمَئِنَّةً
يَاءْتِيهَا رِزْقُهَا رَغَداً مِّن كُلِّ مَكَانٍ فَكَفَرَتْ
بِاءَنْعُمِ اِ فَاءَذَقَهَا اُ لِبَاسَ الْجُوعِ وَالْخَوْفِ بِمَا
كَانُواْ يَصْنَعُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(113) وَلَقَدْ جَآءَهُمْ رَسُولٌ مِّنْهُمْ فَكَذَّبُوهُ
فَاءَخَذَهُمُ الْعَذَابُ وَهُمْ ظَلِمُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(114) فَكُلُواْ مِمَّا رَزَقَكُمُ اُ حَلَلاً طَيِّباً وَاشْكُرُواْ
نِعْمَتَ اِ إِن كُنتُمْ إِيَّاهُ تَعْبُدُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(115) إِنَّمَا حَرَّمَ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةَ وَالدَّمَ وَلَحْمَ
الْخِنْزِيرِ وَمَآ اءُهِلَّ لِغَيْرِ اِ بِهِ فَمَنِ اضْطُرَّغَيْرَ
بَاغٍ وَلاَ عَادٍ فَإِنَّ اَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ
نكته ها :
پيام ها :
(116) وَلاَ تَقُولُواْ لِمَا تَصِفُ اءَلْسِنَتُكُمُ الْكَذِبَ هَذَا
حَلَلٌ وَهَذَا حَرَامٌ لِّتَفْتَرُواْ عَلَىاِ الْكَذِبَ إِنَّ
الَّذِينَ يَفْتَرُونَ عَلَى اِ الْكَذِبَ لاَ يُفْلِحُونَ
(117) مَتَعٌ قَلِيلٌ وَلَهُمْ عَذَابٌ اءَلِيمٌ
نكته ها :
پيام ها :
(118) وَعَلَى الَّذِينَ هَادُواْ حَرَّمْنَا مَا قَصَصْنَا عَلَيْكَ
مِنْ قَبْلُ وَمَا ظَلَمْنَهُمْ وَلَكِن كَانُوَّاْاءَنفُسَهُمْ
يَظْلِمُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(119) ثُمَّ إِنَّ رَبَّكَ لِلَّذِينَ عَمِلُواْ السُّوَّءَ بِجَهَلَةٍ
ثُمَّ تَابُواْ مِن بَعْدِ ذَلِكَ وَ اءَصْلَحُوَّاْ إِنَّ رَبَّكَ مِن
بَعْدِهَا لَغَفُورٌ رَّحِيمٌ
نكته ها :
پيام ها :
(120) إِنَّ إِبْرَهِيمَ كَانَ اءُمَّةً قَانِتاً لِّلَّهِ حَنِيفاً
وَلَمْ يَكُ مِنَ الْمُشْرِكِينَ
نكته ها :
پيام ها :
(121) شَاكِراً لاَِّنْعُمِهِ اجْتَبَهُ وَهَدَيهُ إِلَى صِرَطٍ
مُّسْتَقِيمٍ
(122) وَءَاتَيْنَهُ فِى الدُّنْيَا حَسَنَةً وَإِنَّهُ فِى
الاَْخِرَةِ لَمِنَ الْصَّلِحِينَ
نكته ها :
پيام ها :
(123) ثُمَّ اءَوْحَيْنَآ إِلَيْكَ اءَنِ اتَّبِعْ مِلَّةَ إِبْرَهِيمَ
حَنِيفاً وَمَا كَانَ مِنَ الْمُشْرِكِينَ
پيام ها :
(124) إِنَّمَا جُعِلَ السَّبْتُ عَلَى الَّذِينَ اخْتَلَفُواْ فِيهِ
وَإِنَّ رَبَّكَ لَيَحْكُم ُبَيْنَهُمْ يَوْمَ الْقِيَمَةِ فِيَما
كَانُواْ فِيهِ يَخْتَلِفُونَ
نكته ها :
پيام ها :
(125) ادْعُ إِلَى سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ
الْحَسَنَةِ وَجَدِلْهُم بِالَّتِى هِىَ اءَحْسَنُ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ
اءَعْلَمُ بِمَن ضَلَّ عَن سَبِيلِهِ وَهُوَ اءَعْلَمُ
بِالْمُهْتَدِينَ
نكته ها :
پيام ها :
(126) وَإِنْ عَاقَبْتُمْ فَعَاقِبُواْ بِمِثْلِ مَا عُوقِبْتُم بِهِ
وَلَئِن صَبَرْتُمْ لَهُوَ خَيْرٌلِّلصَّبِرِينَ
نكته ها :
پيام ها :
(127) وَاصْبِرْ وَمَا صَبْرُكَ إِلا بِاِ وَلاَ تَحْزَنْ عَلَيْهِمْ
وَلاَ تَكُ فِى ضَيْقٍ مِّمَّا يَمْكُرُونَ
(128) إِنَّ اَ مَعَ الَّذِينَ اتَّقَواْ وَّالَّذِينَ هُم
مُّحْسِنُونَ
نكته ها :
پيام ها :
سيماى سوره ى يوسف
سوره يوسف از سوره هاى مكّى و داراى يكصد
و يازده آيه است . نام حضرت يوسف ، 27 مرتبه در قرآن آمده ، كه 25
مرتبه آن در همين سوره است . آيات اين سوره به هم پيوسته و در چند بخش
جذاب و فشرده ، داستان زندگى يوسف را از كودكى تا رسيدن او به مقام
خزانه دارى كشور مصر، عفت و پاكدامنى او، خنثى شدن توطئه هاى مختلف
عليه او و جلوه هايى از قدرت الهى را مطرح مى كند.
داستان حضرت يوسف فقط در همين سوره از قرآن آمده ، در حاليكه داستان
پيامبران ديگر در سوره هاى متعدد نقل شده است .(1)
داستان حضرت يوسف در تورات ، سِفر پيدايش از فصل 37 تا 50 نيز نقل شده
است ، امّا در مقايسه با آنچه در قرآن آمده ، به خوبى اصالت قرآن و
تحريف تورات معلوم مى گردد.
در ميان آثار ادبى نيز داستان يوسف و زليخا، براى خود جايگاهى برگزيده
است كه از آن جمله مى توان منظومه يوسف و زليخا، از نظامى گنجوى و يوسف
و زليخا منسوب به فردوسى را نام برد.
قرآن در داستان يوسف عليه السلام بيشتر به شخصيت خود او در گذر از
كوران حوادث مى پردازد، در حاليكه در داستان پيامبران ديگر، بيشتر به
سرنوشت مخالفان و لجاجت و هلاكت آنان اشاره نموده است .
در برخى از روايات آموزش سوره يوسف به زنان و دختران نهى شده است ، ولى
به نظر برخى صاحب نظران اين روايات اسناد قابل اعتمادى ندارند.(2)
و از طرفى آنچه استناد اين نهى است طرح عشق از سوى زليخا همسر عزيز مصر
است كه با بيان قرآنى ، نقطه منفى در آن وجود ندارد.
بِسْمِ ا الرَّحْم نِ الرَّحِيِمْ
(1) الَّر تِلْكَ ءَايَتُ الْكِتَبِ الْمُبِينِ
ترجمه : الف لام را. آن است آيات
كتاب روشنگر.
(2) إِنَّآ اءَنْزَلْنَهُ قُرْءَناً عَرَبِيّاً
لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ
ترجمه : همانا ما آن را قرآنى
عربى نازل كرديم ، باشد كه بيانديشيد.
نكته ها :
O قرآن به هر زبانى كه نازل مى شد،
ديگران بايد با آن زبان آشنا مى شدند. امّا نزول قرآن به زبان عربى
داراى مزايايى است ، از جمله :
الف : زبان عربى داراى چنان گستردگى لغات و استوارى قواعد دستورى است
كه در زبان هاى ديگر يافت نمى شود.
ب : طبق روايات زبان اهل بهشت ، عربى است .
ج : مردم منطقه اى كه قرآن در آن نازل شد، عرب زبان بودند و امكان
نداشت كه كتابِ آسمانى آنها به زبان ديگرى باشد.
O خداوند در مورد نحوه ى فرستادنِ قرآن
تعبير به ((نزول ))
نموده است ، همچنانكه در مورد باران نيز ((نزول
)) استفاده شده است . بين قرآن و باران ،
مشابهت هايى است كه ذكر مى كنيم :
الف : هر دو از آسمان نازل مى شوند.( انزلنا
)(3)
ب : هر دو طاهر و مطهرند.( ليطهركم )(4)
، (يزكيهم )
(5)
ج : هر دو وسيله حياتند. ( دعاكم لِما يحيكم
)(6)
، (لنحيى به بلدة ميتا )(7)
د: هر دو مبارك و مايه بركت اند. ( مباركاً
)(8)
ه: قرآن چون باران ، قطره قطره و آيه آيه نازل شده است .(نزول تدريجى
قرآن )
O شايد تاءكيد بر عربى بودن قرآن ، ردّ
كسانى باشد كه مى گفتند: قرآن رافردى عجمى به پيامبر آموخته است .
پيام ها :
1- قرآن كه خود معجزه و انواع معجزات علمى ، عينى و تاريخى در آن آمده
، از همين الفباى عادى است كه در گفتگوى شما بكار مى رود.(
الَّر )
2- قرآن داراى مقامى بس والا است .( تلك
)
3- قرآن تنها كتابى براى تلاوت ، تبّرك و حفظ نيست ، بلكه وسيله ى تعقل
و رشد بشر است . ( لعلّكم تعقلون )
4- قرآن ، عربى است و ترجمه آن به زبان هاى ديگر نمى تواند جايگزين آن
در نماز شود. ( قراناً عربياً )
5- نزول قرآن به زبان عربى از يك سو و فرمان تدّبر در آن از سوى ديگر،
نشانه ى آن است كه همه ى مسلمانان لازم است با زبان عربى آشنا شوند. (
قرآناً عربياً )
(3) نَحْنُ نَقُصُّ عَلَيْكَ اءَحْسَنَ
الْقَصَصِ بِمَآ اءَوْحَيْنَآ إِلَيْكَ هَذَا الْقُرْءَانَ وَ إِن
كُنتَ مِن قَبْلِهِ لَمِنَ
الْغَفِلِينَ
ترجمه : ما با اين قرآن كه به تو
وحى كرديم بهترين داستان را بر تو بازگو مى كنيم ، در حالى كه تو پيش
از آن ، از بى خبران بودى .
نكته ها :
O كلمه ((
قصص )) هم به معناى داستان و هم
به معناى نقل داستان است .
O قصّه و داستان در تربيت انسان سهم
بسزايى دارد. زيرا داستان ، تجسم عينى زندگى يك اُمت و تجربه عملى يك
ملّت است . تاريخ آئينه ى ملّت هاست و هر چه با تاريخ و سرگذشت
پيشينيان آشنا باشيم ، گويا به اندازه عمر آن مردم زندگى كرده ايم .
حضرت على عليه السلام در نامه سى ويكم نهج البلاغه خطاب به فرزندش امام
حسن
مجتبى عليه السلام جمله اى دارند به اين مضمون كه فرزندم ؛ من در
سرگذشت گذشتگان چنان مطالعه كرده ام و به آنها آگاهم ، كه گويا با آنان
زيسته ام و به اندازه ى آنها عمر كرده ام .
شايد يكى از دلايل اثرگذارى قصّه و داستان بر روى انسان ، تمايل قلبى
او به داستان باشد. معمولاً كتاب هاى تاريخى و آثار داستانى در طول
تاريخ فرهنگ بشرى رونق خاصى داشته و قابل فهم و درك براى اكثر مردم
بوده است ، در حالى كه مباحث استدلالى و عقلانى را گروه اندكى پيگيرى
مى كرده اند.
O قرآن ، داستان حضرت يوسف را به عنوان
(احسن القصص ) نام مى برد. ولى در روايات
به كل قرآن ((احسن القصص
)) اطلاق شده است و البته منافاتى ندارد كه در ميان تمام
كتب آسمانى ، تمام قرآن ((احسن القصص
)) باشد و در ميان سوره هاى قرآن ، اين
سوره ((احسن القصص ))
باشد.(10)
O تفاوت داستان هاى قرآن با ساير داستان
ها:
1- قصّه گو خداوند است . ( نحن نقص )
2- هدفدار است . ( نقص عليك من ابناء الرّسل ما
نثبت به فؤ ادك )(11)
3- حق است نه خيال . ( نقصّ عليك نباءهم بالحق
)(12)
4- بر اساس علم است نه گمان . ( فلنقصنّ عليهم
بعلمٍ )
(13)
5- وسيله تفكر است نه تخدير. ( فاقصص القصص
لعلهم يتفكّرون )(14)
6- وسيله عبرت است نه تفريح و سرگرمى . ( لقد
كان فى قصصهم عبرة )(15)
O داستان حضرت يوسف (
احسن القصص ) است ، زيرا:
1- معتبرترين داستان هاست . ( بما اوحينا
)
2- در اين داستان ، جهاد با نفس كه بزرگترين جهاد است ، مطرح مى شود.
3- قهرمان داستان ، نوجوانى است كه تمام كمالات انسانى را در خود دارد.
(صبر و ايمان ، تقوى ، عفاف ، امانت ، حكمت ، عفو و احسان )
4- تمام چهره هاى داستان خوش عاقبت مى شوند. مثلا يوسف به حكومت مى
رسد، برادران توبه مى كنند، پدر بينايى خود را بدست مى آورد، كشور قحطى
زده نجات مى يابد و دلتنگى ها و حسادت ها به وصال و محبت تبديل مى شود.
5- در اين داستان مجموعه اى از اضداد در كنار هم طرح شده اند: فراق و
وصال ، غم و شادى ، قحطى و پرمحصولى ، وفادارى و جفاكارى ، مالك و
مملوك ، چاه و كاخ ، فقر و غنا، بردگى و سلطنت ، كورى و بينايى ،
پاكدامنى و اتهام ناروا بستن .
O نه فقط داستان هاى الهى ، بلكه تمام كارهاى
خداوند ((اَحسن ))
است زيرا:
بهترين آفريدگار است . ( احسن الخالقين )(16)
بهترين كتاب را دارد. ( انزل احسن الحديث
)
(17) بهترين صورت گر است . (
فاحسن صوركم )(18)
بهترين دين را دارد. ( و من احسن ديناً ممّن
اسلم وجهه لله )(19)
بهترين پاداش را مى دهد. ( ليجزيهم ا احسن ما
عملوا )(20)
و در برابر آن بهترين ها، خداوند بهترين عمل را از انسان خواسته است .
( ليبلوكم ايّكم احسن عملاً )
O غفلت در قرآن به
سه معنى مطرح شده است :
الف : غفلت بد، نظير آيه ى ( انّ كثيراً من
الناس عن آياتنا لغافلون )(22)
همانا بسيارى مردم از آيات ما به شدت غافلند.
ب : غفلت خوب ، نظير آيه ى ( الذين يرمون
المحصنات الغافلات المؤ منات لعنوا فى الدنيا و الا خرة )(23)
كسانى كه بر زنان پاكدامن و بى خبر از فحشا تهمت زنا مى زنند در دنيا و
آخرت لعنت شده اند.
ج : غفلتِ طبيعى به معناى بى اطلاعى ، نظير همين آيه ى مورد بحث (
و ان كنت من قبله لمن الغافلين )
پيام ها :
1- در داستان هاى قرآن ، قصّه گو خداوند
است . ( نحن نقصّ )
2- براى الگو دادن به ديگران ، بهترين ها را انتخاب ومعرفى كنيم .(
احسن .. )
3- قرآن احسن الحديث وسوره ى يوسف احسن القصص است . (
احسن القصص )
4- بهترين داستان ، آن است كه بر اساس وحى باشد. (
احسن القصص بما اوحينا )
5- قرآن بازگوكننده ى داستان ها، با بهترين وزيباترين بيان است .(
احسن القصص )
6- پيامبر امّى قبل از نزول وحى نسبت به تاريخِ گذشته ، بى خبر و
ناآشنا بود. ( ...لمن الغافلين )
(4) إِذْ قَالَ يُوسُفُ لاَِبِيهِ يََّاءَبَتِ
إِنِّى رَاءَيْتُ اءَحَدَ عَشَرَ كَوْكَباً وَ الشَّمْسَ وَ
الْقَمَرَرَاءَيْتُهُمْ لِي سَجِدِينَ
ترجمه :
آنگاه كه يوسف به پدر خويش گفت اى پدر همانا من (در خواب ) يازده ستاره
با خورشيد و ماه ديدم ، آنها را در برابر خود سجده كنان ديدم .
نكته ها :
O داستان حضرت يوسف با رؤ يا شروع مى
شود. به گفته علامه ى طباطبايى در تفسيرالميزان ، داستان يوسف با خوابى
شروع مى شود كه او را بشارت مى دهد و نسبت به آينده روشن واميدوار مى
سازد، تا او را در مسير تربيت الهى صابر و بردبار گرداند.
O يوسف ، يازدهمين فرزند حضرت يعقوب است
كه بعد از بنيامين متولد شده است . به جز بنيامين ، ديگر برادران او از
مادر جدا بوده اند. حضرت يعقوب نيز فرزند حضرت اسحاق و او فرزند حضرت
ابراهيم است .(24)
O خواب اولياى الهى ، متفاوت است ؛ گاهى
نيازمند تعبير است ، مثل خوابِ حضرت يوسف و گاهى به تعبير نياز ندارد،
بلكه عين واقع است . مانند خواب حضرت ابراهيم كه ماءمور مى شود تا
اسماعيل را ذبح كند.
سخنى درباره ى رؤ يا و خواب ديدن
پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله مى
فرمايد: ((الرؤ يا
ثلاثة : بشرى من ا ، تحزين من الشيطان ، والذى يحدث به الانسان نفسه
فيراه فى منامه ))
(25) يعنى خواب بر سه قسم است : يا بشارتى ماز سوى
خداوند است ، يا غم و اندوهى از طرف شيطان است و يا مشكلات روزمره
انسان است كه در خواب آنرا مى بيند.
برخى از دانشمندان و روان شناسان ، خواب ديدن را در اثر ناكامى ها و
شكست ها دانسته اند و به ضرب المثلى قديمى استشهاد كرده اند كه :
((شتر در خواب بيند پنبه دانه
)) و برخى ديگر خواب را تلقينِ ترس گرفته
اند، بر اساس ضرب المثلى كه مى گويد: ((دور
از شتر بخواب تا خواب آشفته نبينى )) و
بعضى ديگر خواب را جلوه غرائز واپس زده دانسته اند. امّا عليرغم تفاوت
هايى كه در خواب ها وجود دارد. كسى اصل خواب ديدن را انكار نكرده است و
البته بايد به اين نكته توجه داشت كه همه خواب ها با يك تحليل ، قابل
بررسى نيستند.
O مرحوم علامه در تفسير الميزان
(26) مى گويد: سه عالم وجود دارد؛ عالم طبيعت ، عالم
مثال ، عالم عقل . روح انسان به خاطر تجردّى كه دارد، در خواب با آن دو
عالم ارتباط پيدا مى كند و به ميزان استعداد و امكان ، حقايقى را درك
مى كند. اگر روح كامل باشد، در فضاى صاف حقايق را درك مى كند. و اگر در
كمال به آخرين درجه نرسيده باشد، حقايق را در قالب هاى ديگر مى يابد.
همانطور كه در بيدارى ، شجاعت را در شير و حيله را در روباه و بلندى را
در كوه مى بينيم ، در خواب ، علم را در قالب نور، ازدواج را در قالب
لباس و جهل و نادانى را به صورت تاريكى مشاهده مى كنيم . ما نتيجه ى
بحث را با ذكر مثال هايى بيان مى كنيم ؛ كسانى كه خواب مى بينند چند
دسته اند:
دسته اول ، كسانى كه روح كامل و مجردى دارند و بعد از خواب رفتنِ حواس
، با عالم عقل مرتبط شده و حقايقى را صاف و روشن از دنياى ديگر دريافت
مى كنند. (نظير تلويزيون هاى سالم با آنتن هاى مخصوص جهت دار كه بر
فراز قلّه ها و بلنديها امواج ماهواره اى را از نقاط دور دست مى گيرد.)
اينگونه خوابها كه دريافت مستقيم و صاف است نيازى به تعبير ندارد.
دسته دوّم ، خواب كسانى است كه داراى روح متوسط هستند كه در عالم رؤ يا
حقايق را ناصاف و همراه با برفك و تشبيه و تخيّل دريافت مى كنند (كه
بايد مفسّرى در كنار دستگاه گيرنده ماجراى فيلم را به دور از برفك ها
توضيح دهد و به عبارتى ، عالمى آن خواب را تعبير كند.)
دسته سوم ، خواب كسانى است كه روح آنان به قدرى متلاطم و ناموزون است
كه خواب آنها مفهومى ندارد. ( چنانكه آشنايانِ با فيلم هم ، از صحنه
هاىِ مختلف و پربرفك تلويزيونى ، چيزى سردرنمى آورند.) اين نوع رؤ ياها
قابل تعبير نيستند كه در قرآن به (اضغاث احلام
) تعبير شده است .
در كتاب تعبير خواب ابن سيرين آمده كه به او گفتند، در خواب شخصى مُهر
بر دهان و فرج مردم مى زند، در جواب گفت ، او مؤ ذن ماه رمضان خواهد
بود كه با اذان دادن ، خوردن و نكاح را ممنوع اعلام مى كند!
O قرآن در سوره هاى مختلف ، از رؤ ياهايى نام
برده كه حقيقت آنها به وقوع پيوسته است . از جمله :
الف : رؤ ياى يوسف عليه السلام درباره سجده ى يازده ستاره و ماه و
خورشيد بر او، كه تعبير و تاءويل به قدرت رسيدن او و تواضع برادران و
پدر و مادر به او گرديد.
ب : رؤ ياى دو يار زندانىِ يوسف كه بعداً يكى از آنها آزاد وديگرى
اعدام شد.
ج : رؤ ياى پادشاه مصر درباره خوردن گاوِ لاغر، گاو چاق را كه تعبير به
قحطى و خشكسالى بعد از فراخ شد.
د: رؤ ياى پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله درباره عدد اندك مشركان در
جنگ بدر كه تعبير به شكست مشركان شد.(27)
ه: رؤ ياى پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله درباره ورود مسلمانان با
سر تراشيده به مسجدالحرام ، كه با فتح مكه و زيارت خانه خدا تعبير شد(28)
و: رؤ ياى مادر حضرت موسى كه نوزادش را در صندوق گذاشته و به آب
بياندازد. ( اوحينا الى امك ما يوحى ان اقذ فى
التابوت )
(29) كه روايات بر اين دلالت دارند كه مراد ازموحى در
اين آيه ، همان رؤ ياست .
ز: رؤ ياى حضرت ابراهيم در مورد ذبح فرزندش حضرت اسماعيل .(30)
از قرآن كه بگذريم در زندگى خود افرادى را مى شناسيم كه در رؤ يا از
امورى مطلع شده اند كه دست انسان به صورت عادى به آن نمى رسد. سيد قطب
مى گويد: در امريكا خواب ديدم كه چشم فرزند خواهرم خونريزى كرده است ،
نامه اى به مصر نوشتم ، جواب دريافت كردم كه درست است با اينكه خونريزى
در ظاهر چشم نبوده است .
از آخوند ملاعلى همدانى كه از مراجع تقليد بود، نقل شده است كه مى گفت
: يكى از علما پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله را در خواب ديد كه به
او فرمود: حال كه از ايران پيغام فرستاده اند امسال وجوهاتى به سامرا
نمى رسد، نگران مباش در دولاب ، صد
تومان پول است آنرا بردار. وقتى از خواب بيدار شدم نماينده ميرزاى
شيرازى در خانه را زد و مرا نزد آقا احضار كرد. همين كه وارد شدم ميرزا
فرمود: در دولاب ، صد تومان است در را باز كن و بردار. و به من فهماند
كه موضوع خواب را اظهار مكن .
حاج شيخ عباس قمى صاحب مفاتيح الجنان ، به خواب فرزندش آمد وگفت :
كتابى نزدم امانت بوده ، آنرا به صاحبش برگردان تا من در برزخ راحت
باشم . وقتى بيدار شد به سراغ كتاب رفت ، با نشانه هايى كه پدر گفته
بود، تطبيق داشت آنرا برداشت . وقتى مى خواست از خانه بيرون برود، كتاب
از دستش افتاد و كمى ضربه ديد. او كتاب را به صاحبش برگرداند و
عذرخواهى كرد. ولى دوباره پدرش به خواب او آمد و گفت : چرا به او نگفتى
كتاب تو ضربه ديده است تا اگر خواست تاوان بگيرد و يا اينكه با توجه به
نقص كتاب ، راضى شود!.
پيام ها :
1- پدر و مادر، بهترين مرجع براى حلّ
مشكلات فرزندان هستند. ( يااَبت )
2- والدين بايد به خواب هاى فرزندانشان توجه كنند. (
يااَبت )
3- گاهى رؤ يا و خواب ديدن ، يكى از راه هاى دريافت حقايق است . (
انى راءيت )
4- در فرهنگِ خواب ، اشياء، نماد حقايق مى شوند. (مثلاً، خورشيد نشان
پدر و ماه تعبير از مادر و ستارگان نشان برادران است ) (
راءيت احد عشر كوكباً... )
5- گاهى در نوجوان ، استعدادى هست كه بزرگترها را به تواضع وامى دارد.
( ساجدين )
6- خواب ديدن اولياىِ خدا، ديدنِ واقعى است . (
راءيت )
در اين آيه ( راءيتُ ) تكرار شده است تا
بگويد حتماً ديدم و گمان نشود ماجرا خيالى بوده است .
7- حضرت يوسف از ابتدا، تعبير خواب نمى دانست و لذا براى تعبير رؤ يايش
از پدرش استمداد كرد. ( يااَبت )
(5) قَالَ يَبُنَىَّ لاَ تَقْصُصْ رُءْيَاكَ
عَلَى إِخْوَتِكَ فَيَكِيدُواْ لَكَ كَيْداً إِنَّ الْشَّيْطَنَ
لِلاِْنْسَن عَدُوُّ مُّبِينٌ
ترجمه : (يعقوب ) گفت : اى پسر
كوچكم خوابت را براى برادرانت بازگو مكن ، كه برايت نقشه اى (خطرناك )
مى كشند. زيرا شيطان ، براى انسان دشمنى آشكار است .
نكته ها :
O يكى از اصول زندگى ، رازدارى است . اگر
مسلمانان به مفاد اين آيه عمل مى كردند، اين همه سرمايه و استعداد، كتب
خطى ، آثار علمى ، هنرى و عتيقه هاى ما، در موزه كشورهاى خارجى جاى نمى
گرفت و به اسم كارشناس ، ديپلمات ، جهانگرد از منابع و امكانات و منافع
ما آگاه نمى شدند و در اثر سادگى يا خيانت ، اسرارمان در اختيار كسانى
كه دائماً در حال كيد و مكر بر عليه ما هستند، قرار نمى گرفت .
O حضرت يوسف ، خواب خود را دور از چشم
برادران به پدر گفت . كه اين خود نشانه ى تيزهوشى اوست .
پيام ها :
1- لازم است والدين ، از روحيات
فرزندانشان نسبت به هم آگاه باشند تا بتوانند اعمال مديريت كامل
نمايند. (فَيَكيدُوا لَك كَيداً)
2- در پيش بينى هاى صحيح نسبت به مسايل مهم ، گاهى اظهار سوءظن و يا
پرده برداشتن از خصلت ها مانعى ندارد.
(فَيَكيدوا لَك كَيدا)
3- دانسته ها و اطلاعات ، بايد طبقه بندى شود و محرمانه و غيرمحرمانه
از هم جدا گردد. ( لا تقصص )
4- هر حرفى را به هر كسى نزنيد. ( لا تقصص
)
5- زمينه هاى حسادت را شعله ور نكنيد. ( لا تقصص
...فيكيدوا )
6- كيد و حيله انسان ، كار شيطانى است . (
فيكيدوا ... انَّ الشَيْطان ...عَدُو مُبين )
7- اگر گاهى رؤ يا، قابل گفتن نيست ، پس بسيارى از ديده ها در بيدارى ،
نبايد بازگو شود. ( لا تقصص )
8- در خانواده انبيا نيز، مسايل اخلاقى همچون حسد و حيله مطرح است .(
يا بنّى لا تقصص )
9- شيطان با استفاده از زمينه هاى درونى ما بر ما سلطه مى يابد.
حسادت برادران ، زمينه را براى بروز دشمنى شيطان نسبت به انسان فراهم
ساخت . ( فيكيدوا ... انّ الشيطان للانسان عدو مبين )
(6) وَكَذَلِكَ يَجْتَبِيكَ رَبُّكَ
وَيُعَلِّمُكَ مِن تَاءْوِيلِ الاَْحَادِيثِ وَيُتِمُّ نِعْمَتَهُ
عَلَيْكَ وَعَلىَّ ءَالِيَعْقُوبَ كَمَآ اءَتَمَّهَا عَلَىَّ
اءَبَوَيْكَ مِن قَبْلُ إِبْرَ هِيمَ وَ إِسْحَقَ إِنَّ رَبَّكَ
عَلِيمٌ حَكِيمٌ
ترجمه : و
اينگونه پرودگارت تو را برمى گزيند و از تعبير خواب ها (و سرانجام
امور) به تو مى آموزد و نعمت خويش را بر تو و بر خاندان يعقوب تمام مى
كند همانگونه كه پيش از اين بر دو پدرت ابراهيم و اسحاق تمام كرد.همانا
پرودگارت داناى حكيم است .
نكته ها :
O تاءويل خواب به معناى بيانِ باطن و
نحوه ى تحقق خواب است . كلمه ((
احاديث )) جمع
((حديث
)) به معناى نقل ماجراست . از آنجايى كه
انسان رؤ ياى خود را به اين و آن نقل مى كند، به خواب نيز حديث گفته
اند. بنابراين (تاءويل الاحاديث ) يعنى
تعبير خواب ورؤ ياها.
O حضرت يعقوب در اين آيه ، خواب فرزندش
يوسف را براى او تعبير مى كند و از آينده اش خبر مى دهد.
پيام ها :
1- اولياى خدا از يك خواب ، آينده افراد
را مى بينند. (يَجتبيك رَبُّك و يُعَلِّمك
)
2- پيامبران ، برگزيدگان خداوند هستند.
(يَجْتبيك )
3- انبيا، شاگردان بلاواسطه خداوند هستند. (
يعلمك )
4- مقام نبوت و حكومت ، سرآمد نعمت هاست . ( و
يتّم نعمته )
5- انتخاب انبيا، بر اساس علم و حكمت الهى است . (
يجتبيك ... عليمٌ حكيمٌ )
6- علم ، اولين هديه الهى به برگزيدگان خود است . (
يجتبيك ربّك و يُعلّمك )
7- تعبير خواب ، از امورى است كه خداوند به انسان عطا مى كند.
(يُعلّمُك من تاءويل الاحاديث )
8- علاوه بر لياقت ، اصل و نسب هم در گزينش افراد مهم است . (
يجتبيك ... و ابويك من قبل )
9- در فرهنگ قرآن ، اجداد در حكم پدر هستند.
(اَبَويك مِن قبل ابراهيم و اسحق )
(7) لَّقَدْ كَانَ فِى يُوسُفَ وَإِخْوَتِهِ
ءَايَتٌ لِّلسَّآئِلِينَ
ترجمه : بتحقيق در (داستان ) يوسف
و برادرانش نشانه هايى (از حاكم شدن اراده خداوندى ) براى جويندگان است
.
نكته ها :
O در داستان زندگى حضرت يوسف ، آيات و
نشانه هاى زيادى از قدرت نمايى خداوند به چشم مى خورد، كه هر كدام از
آنها مايه ى عبرت و پند براى اهل تحقيق و جستجو است ؛ از آن جمله است :
1 خواب پر راز و رمز حضرت يوسف ، 2
علم تعبير خواب ، 3 تشخيص و اطلاع يافتن يعقوب از آينده فرزند خود، 4
در چاه بودن و آسيب نديدن ، 5 نابينا شدن ، دوباره بينا شدن ، 6 قعر
چاه و اوج جاه ، 7 زندان رفتن و به حكومت رسيدن ، 8 پاك بودن و تهمت
ناپاكى شنيدن ، 9 فراق و وصال ، 10 بردگى و پادشاهى ، 11 زندان را
ترجيح دادن بر آلودگى گناه ، 12 بزرگوارى و عفو سريع از برادران
خطاكار.
در كنار اين نشانه ها، سؤ ال هايى نيز قابل طرح است كه پاسخ هر كدام
نيز روشنگر راه زندگانى است .
چگونه حسادت ، انسان را به برادركشى مى كشاند؟!
چگونه ده نفر در يك خيانت ، هم راءى و هم داستان مى شوند؟!
چگونه يوسف با بزرگوارى از مجازات برادران خيانتكار، صرف نظر مى كند؟!
چگونه انسان با ياد خدا، زندان را بر آلودگى و لذت گناه ترجيح مى دهد؟!
O اين سوره ، در زمانى نازل شد كه پيامبر
اكرم صلى الله عليه و آله در محاصره شديد اقتصادى و اجتماعى قرار گرفته
بود و اين داستان براى حضرت ، مايه ى دلدارى مى شد كه اى پيامبر! اگر
بعضى از بستگانت ايمان نياوردند ناراحت مباش ، برادران يوسف او را به
چاه انداختند!.
O مهم ترين آيات اين سوره ، غلبه ى قدرت
الهى بر توطئه هاست (توطئه هاى بشرى با اراده ى الهى خنثى مى شود.)
يوسف را به چاه انداختند تا نزد پدر محبوب شوند، مبغوض شدند. درها را
بستند تا او را با شهوت آلوده كنند، عصمت او به اثبات رسيد. نه چاه و
بردگى و نه زندان و نه كاخ و نه توطئه ها هيچكدام بر اراده الهى غالب
نگشتند.
پيام ها :
1- قبل از بيان داستان ، شنونده را براى
شنيدن و عبرت گرفتن آماده كنيد. ( لقد كان فى
يوسف ... )
2- تا تشنه ى شنيدن و عاشقِ آموختن نباشيم ، از درسهاى قرآن استفاده
كامل نمى بريم . (لِلسّائلين )
3- داستان يكى است ، امّا نكات و درسهايى كه از آن استفاده مى شود
بسيار است . ( آيات للسائلين )
4- داستان هاى قرآن ، پاسخ سؤ ال هاى زندگى مردم را مى دهد. (
للسائلين )
5- حسد، مرز خانواده و عواطف خويشاوندى را نيز درهم مى شكند. (
لقد كان فى يوسف و اخوته )
(8) إِذْ قَالُواْ لَيُوسُفُ وَاءَخُوهُ
اءَحَبُّ إِلَىَّ اءَبِينَا مِنَّا وَ نَحْنُ عُصْبَةٌ إِنَّ اءَبَانَا
لَفِى ضَلَلٍ مُّبِينٍ
ترجمه : آنگاه كه (برادران او)
گفتند: همانا يوسف و برادرش (بنيامين ) نزد پدرمان از ما كه گروهى
نيرومند هستيم محبوب ترند. همانا پدرمان (در اين علاقه به آن دو) در
گمراهى روشنى است .
نكته ها :
O حضرت يعقوب دوازده پسر داشت كه دو نفر
از آنان (يوسف و بنيامين ) از يك مادر و بقيه از مادرى ديگر بودند.
علاقه پدر به يوسف ، (به دليل خردسال بودن يا بدليل كمالاتى كه داشت )
موجب حسادت برادران شده بود. آنها علاوه بر حسادت با گفتن :
(( و نحن عصبة
)) معلوم مى كنند كه روحيه ى غرور
و تكبر را نيز داشته اند و در اثر اين غرور و حسد، پدر را نيز متهم به
اشتباه و انحراف در مهر
ورزى به فرزندان مى كنند.
O افرادى در جامعه هستند كه به جاى آنكه
خود را بالا ببرند، افراد بالا را پايين مى آورند. چون خود محبوب
نيستند، محبوب ها را مى شكنند.
O فرق است ميان تبعيض و تفاوت . تبعيض ؛
برترى دادن بدون دليل است . ولى تفاوت ؛ بر اساس لياقت ها و شرائط است
. مثلاً نسخه هاى يك پزشك و نمره هاى يك معلم ، تفاوت دارد. ولى اين
تفاوت حكيمانه است نه ظالمانه ، علاقه ى حضرت يعقوب به يوسف ، حكيمانه
بود نه تبعيض و ظالمانه . ولى برادران يوسف ، اين علاقه را بى دليل مى
پنداشتند.
پيام ها :
1- اگر فرزندان احساس تبعيض كنند، آتش
حسادت در ميان آنان شعله ور مى شود. (احبّ الى
ابينا منّا )
2- تفاوت گذاشتن ميان فرزندان ، عشق و محبت آنان را نسبت به پدر كم مى
كند. ( انّ ابانا لفى ضلال مبين )
3- زور و قدرت ، محبت نمى آورد. ( احبّ الى
اءبينا منّا و نحن عصبة )
4- حسادت ، مرز نبوّت واُبوّت (پيامبرى وپدرى ) را نيز مى شكند
وفرزندان نسبت انحراف وبى عدالتى ، به پيامبرى كه پدرشان است ، مى
دهند. ( انّ ابانا لفى ضلال مبين )
5- عشق و علاقه به محبوب شدن ، در نهاد هر انسانى وجود دارد. انسان ها
از كم توجهى و بى مهرى به خود، رنج مى برند.(
احبّ الى ابينا )
(9) اقْتُلُواْ يُوسُفَ اءَوِ اطْرَحُوهُ
اءَرْضاً يَخْلُ لَكُمْ وَجْهُ اءَبِيكُمْ وَ تَكُونُواْ مِن بَعْدِهِ
قَوْماًصَلِحِينَ
ترجمه : (برادران به يكديگر
گفتند) يوسف را بكشيد يا او را به سرزمينى دور بيافكنيد تا توجّه
پدرتان مخصوص شما شود و پس از انجام طرح (با توبه ) گروهى شايسته
باشيد.
نكته ها :
O انسان در برخورد با نعمت ، چهار حالت
دارد: حسادت ، بُخل ، ايثار، غبطه .
اگر فكر كرد؛ حال كه ما فلان نعمت را نداريم ، ديگران هم نداشته باشند،
حسادت است . اگر گفت : فقط ما برخوردار از اين نعمت باشيم ولى ديگران
نه ، اين بُخل است . اگر گفت : ديگران از نعمت برخوردار باشند، اگر چه
به قيمتى كه ما محروم باشيم ، اين ايثار است . اگر گفت : حالا كه
ديگران از نعمت برخوردارند، اى كاش ما هم بهره مند مى شديم ، اين غبطه
است .
O امام باقر عليه السلام فرمودند: من
گاهى به بعضى از فرزندانم محبت مى كنم و آنها را روى زانوانم مى نشانم
در حالى كه استحقاق اين همه محبت را ندارند، تا مبادا عليه ساير
فرزندانم حسادت بورزند و ماجراى يوسف تكرار شود.(31)
پيام ها :
1- فكر خطرناك ، انسان را به كار خطرناك
مى كشاند. ( ليوسف ...احب ... اقتلوا )
2- حسادت ، انسان را تا برادركشى سوق مى دهد. (
اقتلوا يوسف )
3- انسان خواهان محبوبيت است و كمبود محبت مايه بزرگترين خطرات و
انحرافات است . ( يخل لكم وجه ابيكم )
4- با اينكه قرآن راه محبوبيت را ايمان و عمل صالح معرفى مى كند؛ (
ان الذين امنوا و عملوا الصالحات سيجعل لهم الرّحمن ودّا )،
امّا شيطان راه محبوب شدن را برادركشى ترسيم مى كند.(
اقتلوا ... يخل لكم وجه ابيكم )
5- حسود خيال مى كند با نابود كردن ديگران ، نعمت ها به او داده مى
شود. ( اقتلوا ... يخل لكم وجه ابيكم )
6- شيطان با وعده ى توبه در آينده ، راه گناه امروز را باز مى كند. (
و تكونوا من بعده قوماً صالحين )
7- علم وآگاهى ، هميشه عامل دورى از انحراف نيست . برادران با آنكه قتل
يا تبعيد يوسف را بد مى دانستند، ( تكونوا من
بعده قوماً صالحي) اقدام كردند.
(10) قَالَ قَآئِلٌ مِّنْهُمْ لاَ تَقْتُلُواْ
يُوسُفَ وَاءَلْقُوهُ فِى غَيَبَتِ الْجُبِّ يَلْتَقِطْهُ بَعْضُ
السَّيَّارَةِ إِنْ كُنْتُمْ فَعِلِينَ
ترجمه : گوينده اى از ميان آنان
گفت : يوسف را نكشيد و(اگر اصرار به اين كار داريد لااقل ) او را به
نهان خانه چاه بيفكنيد تا بعضى از كاروان ها (كه از آنجا عبور مى كنند)
او را برگيرند.
نكته ها :
O كلمه ((جُبّ))
به معناى چاهى است كه سنگ چين نشده باشد. كلمه ((غَيابت
)) نيز به طاقچه هايى مى گويند كه در
ديواره ى چاه نزديك آب قرار مى دهند كه اگر از بالا نگاه شود ديده نمى
شود.
O نهى از منكر داراى بركاتى است كه در
آينده روشن مى شود. نهى ((
لاتقتلوا)) يوسف را نجات داد و در
سالهاى بعد او مملكت را از قحطى نجات داد. همانگونه كه آسيه با نهى
((لاتقتلوا))
به فرعون در آن روز، جان موسى را نجات داد و او در سال هاى بعد بنى
اسرائيل را از شر فرعون نجات داد. اين نمونه روشن وعده الهى است كه مى
فرمايد: ((من
احياها فكانّما اَحْيى الناس جميعاً))(32)
هر كس يك نفر را زنده كند پس گويا همه مردم را زنده كرده است .
پيام ها :
1- اگر نمى توان جلو منكر را به كلى گرفت
، هر مقدارى كه ممكن است بايد آنرا پايين آورد.
(لا تقتلوا ... والقوه )
(11) قَالُواْ يََّاءَبَانَا مَالَكَ لاَ
تَاءْمَنَّا عَلَى يُوسُفَ وَ إِنَّا لَهُ لَنَصِحُونَ
ترجمه : گفتند: اى پدر تو را چه
شده كه ما را بر يوسف امين نمى دانى در حاليكه قطعاً ما خيرخواه او
هستيم ؟!
پيام ها :
1- كسانى كه پوچ ترند، ادّعا و تبليغات بيشترى مى كنند.(
انّا له لناصحون )
2- حتى به هر برادرى نمى توان اطمينان كرد. (گويا يعقوب بارها از اينكه
يوسف همراه برادرانش برود جلوگيرى كرده است كه برادران با گفتن (
مالك لا تاءمنّا ) انتقاد مى كنند.)
3- فريب هر شعارى را نخوريد و از اسم هاى بى مسمّى بپرهيزيد. (خائن نام
خود را ناصح مى گذارد.) ( لناصحون )
4- دشمن براى برطرف كردن سوءظن ، هرگونه اطمينانى را به شما ارائه مى
دهد. ( انّا له لناصحون )
5- خائن ، تقصير را به عهده ى ديگران مى اندازد. (
مالك )
6- از روز اوّل ، بشر به اسم خيرخواهى فريب خورده است . شيطان نيز براى
اغفال آدم و حوا گفت : من خيرخواه شما هستم . (
و قاسمهما انى لكما لمن الناصحين )
(33) ( انّا له لناصحون )
7- حسد، آدمى را به گناهانى همانند؛ دروغ گفتن و نيرنگ زدن حتى به
محبوب ترين نزديكانش ، وادار مى سازد. ( انّا له
لناصحون )
(12) اءَرْسِلْهُ مَعَنَا غَداً يَرْتَعْ
وَيَلْعَبْ وَإِنَّا لَهُ لَحَفِظُونَ
ترجمه : او را فردا با ما بفرست
تا (در صحرا) بگردد و بازى كند و قطعاً ما نگهبانان (خوبى ) براى او
خواهيم بود.
نكته ها :
O انسان نيازمند تفريح و ورزش است و
چنانچه در اين آيه مشاهده مى شود قويترين منطقى كه توانست حضرت يعقوب
را تسليم خواسته فرزندان كند، اين بود كه يوسف نياز به تفريح دارد.
در روايات آمده است : مؤ من بايد زمانى را براى تفريح و لذت اختصاص دهد
تا به وسيله آن بر انجام ساير كارها موفق گردد.(34)
O نه تنها ديروز بلكه امروز و حتّى در
آينده نيز به نام ورزش و بازى ، جوانان را سرگرم كرده و خواهند كرد و
او را از هدف اصلى جدا و در غفلت نگه خواهند داشت . بازى ها را جدى مى
گيرند تا جدّى ها بازى تلقى شود. استكبار و توطئه گران ، نه تنها از
ورزش سوءاستفاده مى كنند، بلكه با هر نام پسنديده و مقبول ديگرى نيز،
اهداف شوم خود را تعقيب مى كند. به نام ديپلمات خطرناكترين جاسوس ها را
به كشورها اعزام مى كند. به نام مستشار نظامى ، توطئه گرى مى كند و به
اسرار نظامى دست مى يابد. به نام حقوق بشر، از مزدوران خود حمايت مى
كند. به نام دارو، براى مزدوران خود اسلحه مى فرستد. به نام كارشناس
اقتصادى ، كشورهاى ناتوان را ضعيف نگه مى دارد. به نام سم پاشى ، باغها
و مزارع را از بين مى برد و حتى به نام اسلام شناس ، اسلام را وارونه
جلوه مى دهد.
پيام ها :
1- تفريح فرزند بايد با اجازه پدر باشد.
(اَرْسِلْه )
2- ورزش وتفريح يكى از دامهاى شيطان و وسيله اغفال بوده وهست .
(اَرْسله معنا غدا يرتع و يلعب )
3- برادران از وسيله اى مباح و منطقى براى فريب دادن سوءاستفاده كردند.
(اَرْسِله ... يرتع و يلعب )
(13) قَالَ إِنِّى لَيَحْزُنُنِىَّ اءَن
تَذْهَبُواْ بِهِ وَاءَخَافُ اءَنْ يَاءْكُلَهُ الذِّئْبُ وَ اءَنْتُمْ
عَنْهُ غَفِلُونَ
ترجمه : (يعقوب ) گفت : همانا
اينكه او را ببريد حتما مرا غمگين مى سازد و از اين مى ترسم كه گرگ او
را بخورد و شما از او غافل باشيد.
پيام ها :
1- پرده درى نكنيد. ( اخاف ان ياكله
الذئب )
(پدر از حسادت فرزندان آگاه بود و به همين دليل فرمود: خوابى را كه
ديده اى به برادرانت بازگو مكن . ولى در اينجا سخن از حسادت آنان نمى
گويد، بلكه گرگ و غفلت آنان را بهانه مى آورد).
2- تعهد و سوز داشتن نسبت به فرزند، يكى از خصلت هاى پيامبران است . (
ليحزننى ... اخاف )
3- به فرزند خود، استقلال بدهيد.
(عشق پدرى به فرزند و دفاع از او در برابر احتمال خطر، دو اصل است ولى
استقلال فرزند نيز اصل ديگرى است . يعقوب ، يوسف را به همراه ساير
برادران فرستاد. زيرا نوجوان بايد كم كم از پدر جدا شود، براى خود دوست
انتخاب كند، فكر كند و روى پاى خود بايستد، هر چند به قيمت تحمل مشكلات
و اندوه باشد.)
4- به دروغگو، تلقين نكنيد.
(در روايات آمده است كه موضوع گرگ به ذهن برادران يوسف نرسيده بود و
پدر با القاى اين فكر، آنان را به اين ادّعا سوق داد.)(35)
(14) قَالُواْ لَئِنْ اءَكَلَهُ الذِّئْبُ
وَنَحْنُ عُصْبَةٌ إِنَّا إِذاً لَّخَسِرُونَ
ترجمه : (فرزندان يعقوب ) گفتند:
اگر گرگ او را بخورد، با آنكه ما گروهى قوى هستيم ، در آن صورت ما
زيانكار (و بى كفايت ) خواهيم بود.
نكته ها :
O ((
عصبة )) به گروه متحد و قوى مى
گويند زيرا با وحدت و همبستگى همچون ((
اعصاب )) يك بدن از همديگر حمايت
مى كنند.
پيام ها :
1- گاهى بزرگترها از روى تجربه و آگاهى
احساس خطر مى كنند، امّا جوان ها به قدرت خود مغرورند و خطر را شوخى مى
گيرند. (ونحن عصبة ) (پدر نگران ، ولى
فرزندان مغرور قدرت خود بودند)
2- اگر كسى مسئوليتى را بپذيرد و خوب انجام ندهد، سرمايه ، شخصيت ،
آبرو و وجدان خود را در معرض خطر قرار داده وزيانكار خواهد بود. (
لخاسرون )
3- ظاهر فريبى و ابراز احساسات دروغين ، از دسيسه هاى ديگر برادران
يوسف بود. (در حضور پدر گفتند:) ( انا اذا
لخاسرون )
(15) فَلَمَّا ذَهَبُواْ بِهِ وَاءَجْمَعُوَّاْ
اءَن يَجْعَلُوهُ فِى غَيَبَتِ الْجُبِّ وَ اءَوْحَيْنَآ إِلَيْهِ
لَتُنَبِّئَنَّهُمْ بِاءَمْرِهِمْ هَذا وَ هُمْ لاَ يَشْعُرُونَ
ترجمه : پس چون او را با خود
بردند وهمگى تصميم گرفتند كه او را در مخفى گاه چاه قرار دهند (تصميم
خود را عملى كردند) وما به او (در همان چاه ) وحى كرديم كه در آينده
آنها را از اين كارشان خبر خواهى داد در حالى كه آنها (تو را) نشناسند.
پيام ها :
1- بهترين وسيله ى آرامش براى يوسف در دل چاه ، الهام خدا نسبت
به آينده روشن و نجات است . ( اوحينا اليه
)
2- اتفاق نظر و اجتماع مخالفان ، همه جا كارساز و نشانه ى حقانيت نيست
، بلكه قانون خداوند نشانه ى حق است . (
اجمعوا... اوحينا اليه )
3- امداد الهى ، در لحظه هاى حساس به سراغ اولياى خدا مى آيد.(
فى غيابت الجُبّ و اوحينا اليه )
4- يوسف در نوجوانى ، شايستگى دريافت وحى الهى را دارا بود.(
اوحينا اليه )
5- ميان طرح و نقشه تا عمل ، فاصله است . (طرح برادران ؛ پرتاب در چاه
بود، ( القوه ) ولى در عمل ، قرار دادن در چاه شد. (
يجعلوه ))
(16) وَ جَآءُوَّ اءَبَاهُمْ عِشَآءً يَبْكُونَ
ترجمه : و
(بعد از انجام نقشه خود) شب هنگام گريه كنان نزد پدرشان آمدند.
پيام ها :
1- گريه ، هميشه نشانه صداقت نيست . به هر گريه اى اطمينان
نكيند.( يبكون )(36)
2- توطئه گران از نقش احساسات و زمان ، غفلت نمى كنند. (
عشاءً )
(17) قَالُواْ يََّاءَبَانَآ إِنَّا ذَهَبْنَا
نَسْتَبِقُ وَ تَرَكْنَا يُوسُفَ عِنْدَ مَتَعِنَا فَاءَكَلَهُ
الذِّئْبُ وََ مَآ اءَنتَ بِمُؤْمِنٍ لَّنَا وَ لَوْ كُنَّا صَدِقِينَ
ترجمه : گفتند: اى پدر ما رفتيم
كه مسابقه دهيم و يوسف را نزد وسايل خود (تنها) گذاشتيم ، پس گرگ او را
خورد و البته تو سخن ما را هر چند راستگو باشيم باور ندارى .
نكته ها :
O برادران براى توجيه خطاى خود، سه دروغ
پى درپى گفتند: مسابقه رفته بوديم ، يوسف را نزد وسايل گذاشتيم ، گرگ
او را خورد.
پيام ها :
1- خائن ترسو است ودروغگو از افشا شدن مى
ترسد.( ما اءنت بمؤ من لنا ولو كنا صادقين
)
2- مسابقه دادن ، در ميان پيروان اديان سابق نيز بوده است . (
نستبق )
(18) وَجَآءُو عَلَى قَمِيصِهِ بِدَمٍ كَذِبٍ
قَالَ بَلْ سَوَّلَتْ لَكُمْ اءَنفُسُكُمْ اءَمْراً فَصَبْرٌ جَمِيلٌ
وَاُ الْمُسْتَعَانُ عَلَى مَا تَصِفُونَ
ترجمه : و پيراهن يوسف را آغشته
به خونى دروغين (نزد پدر) آوردند. (پدر) گفت : چنين نيست بلكه نفسِتان
كارى (بد) را براى شما آراسته است . پس (من را) صبرى جميل و نيكوست و
خدا بر آنچه مى گوييد به كمك طلبيده مى شود.
نكته ها :
O سؤ ال :
صبر بر مقدرات الهى زيباست ولى صبر بر ظلمى كه در حق كودكى مظلوم روا
شده است ، چه زيبايى دارد كه يعقوب مى گويد: (فصبر
جميل )؟.
جواب : اولاً يعقوب از طريق وحى مى دانست
كه يوسف زنده است . ثانياً اگر يعقوب حركتى مى كرد كه ظن و گمان آنها
را بيافزايد، برادران بر سر چاه رفته ، يوسف را از بين مى بردند.
ثالثاً نبايد كارى كرد كه راه توبه حتى بر ظالمان بكلى بسته شود.
پيام ها :
1- فريب مظلوم نمايى ها را نخوريد.
(يعقوب فريب پيراهن خون آلود واشك ها را نخورد بلكه گفت : امان از نفس
شما) (بل سولت لكم انفسكم )
2- مراقب جوسازى ها باشيد. ( بدمٍ كذب )
3- بهترين نوع صبر آن است كه عليرغم آنكه دل مى سوزد و اشك جارى مى
شود، خدا فراموش نشود. ( وا المستعان )
4- در حوادث بايد علاوه بر صبر وتوانايى درونى ، از امدادهاى الهى
استمداد نمود. ( فصبر جميل وا المستعان )
5- شيطان و نفس ، گناه را نزد انسان زيبا جلوه مى دهند و انجام آن را
توجيه مى كنند. ( سوّلت لكم انفسكم )
|