10آداب و سنن آن حضرت در بیت الخلاء

.219 على علیه السّلام فرمود: رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله چون مى‏خواست آب بینى یا خلطسینه خود را بگیرد سر خود را مى‏پوشانید و سپس آن را دفن مى‏کرد. در هنگام آب‏دهان انداختن نیز چنین مى‏کرد. و چون مى‏خواست به بیت الخلاء رود نیز سر خود رامى‏پوشانید .

.220 رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله در سفارشات خود به ابوذر فرمود: اى اباذر، از خداشرم بدار، که من ـ سوگند به خدایى که جانم به دست اوست ـ چون به بیت الخلاءمى‏روم لباس خود را بر سر مى‏کشم، زیرا از دو فرشته‏اى که با من هستند شرم مى‏کنم.

.221 شیخ مفید رحمه اللّه گوید: پوشانیدن سر ـ در صورتى که برهنه باشد ـ درهنگام قضاء حاجت از سنن پیامبر صلّى اللّه علیه و آله است.

.222 على علیه السّلام فرمود: رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله پس از بول کردن سه بار دست خود رابه مجراى بول مى‏کشید. ‏

.223 حسین بن خالد گوید: به حضرت رضا علیه السّلام عرض کردم: به ما حدیث‏رسیده است که رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله در حالى که انگشتر در دست داشت و نقش آن«محمّد رسول اللّه»بود طهارت مى‏گرفت، و امیر مؤمنان علیه السّلام نیز چنین مى‏کرد؟!فرمود: راویان راست گفته‏اند. گفتم: براى ما هم سزاوار است که چنین کنیم؟فرمود: آنان انگشتر را به دست راست مى‏کردند و شما به دست چپ مى‏کنید (بنابر این بایدهنگام طهارت گرفتن انگشتر را بیرون آورید) .

.224 امام صادق علیه السّلام فرمود: سه سنّت از سنن رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله درباره براء بن‏معرور انصارى جارى شد⁽¹⁾: 1) مردم قبلا با سنگها خود را پاک مى‏کردند؛یک باربراء بن معرور کدو خورد و مزاجش نرم شد، پس با آب طهارت گرفت، خداونددرباره او این آیه را نازل کرد: «خداوند توبه کنندگان و پاکیزگى‏جویان را دوست‏دارد ⁽²⁾. »از آن وقت طهارت گرفتن با آب سنّت شد. 2) هنگام وفات، او در مدینه بود[و رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله در مکّه‏]، ولى دستور داد تا او را به طرف قبله (یعنى کعبه که‏رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله در آنجا بود) دفن کنند. این بود که آیه توجه به قبله نازل شد[وتوجیه میّت به قبله نیز از سنن پیامبر صلّى اللّه علیه و آله گردید]. 3) وصیت کرد ثلث مالش را[به‏رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله‏]بدهند، در نتیجه وصیت به ثلث سنّت گردید .

.225 امام صادق علیه السّلام فرمود: رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله بیش از هر کس از ترشح بول‏اجتناب داشت، از این‏رو هرگاه مى‏خواست بول کند به زمین بلندى مى‏رفت یا زمین‏نرم و پر خاکى را انتخاب مى‏کرد تا مبادا بول به او ترشح کند.

.226 امام باقر علیه السّلام فرمود: پدرم على بن الحسین علیه السّلام به من فرمود: فرزندم، براى من لباسى مخصوص قضاء حاجت آماده کن، زیرا دیدم مگس‏ها پس ازنشستن روى مایعات نجس بر جامه من مى‏نشینند. من هم لباس را آماده کرده، خدمت پدرم بردم، اما فرمود: رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله و یاران او یک جامه بیشتر نداشتند[که‏در همه احوال مى‏پوشیدند]، از این‏رو آن را قبول نکرد و کنار گذاشت⁽³⁾

ملحقات‏

225) مردى از امام صادق علیه السّلام پرسید: آداب و سنن رفتن به بیت الخلاءچیست؟فرمود : خدا را یاد مى‏کنى، و از شیطان رانده شده به خداوند پناه مى‏برى (اعوذ باللّه من الشیطان الرجیم مى‏گویى) و چون فارغ شدى مى‏گویى: الحمد للّه‏على ما اخرج منّى من الاذى فى یسر و عافیة«سپاس و ستایش خدا را که در آسانى‏و سلامتى، فضولات آزار دهنده را از من خارج ساخت».

226) امام باقر علیه السّلام فرمود: نمازى نیست مگر با طهارت، و براى«طهارت‏گرفتن»سه عدد سنگ کافى است، و سنّت رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله نیز بر این جارى بوده‏است، اما بول را حتما باید آب کشید.

227) امام صادق علیه السّلام فرمود: سنّت در«طهارت گرفتن»به سه عدد سنگ‏تمیز جارى شده، و پس از آن شستن با آب ⁽⁴⁾

228) على علیه السّلام فرمود: سنّت در طهارت گرفتن با آب است، اول محل بول رابشوید، سپس به شستن مقعد بپردازد، و هر دو را با هم نشوید. ‏

229) رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله در سفر براى قضاى حاجت، مقدار زیادى از مردم‏دور مى‏شد و خود را پنهان مى‏ساخت.

230) رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله هرگاه به بیت الخلاء مى‏رفت سرش را مى‏پوشانید، وهیچ کس او را[در حال قضاى حاجت‏]ندید.

پاورقي‌