و اما تحريم قمار:
در بعضى از آياتى كه پيرامون حرمت خمر و ضررهاى آن در قرآن مجيد وجود دارد مسئله قمار و حرمت آن هم مطرح شده است (463) كه اين موضوع )مطرح شدن خمر و قمار در كنار يكديگر( بيانگر اين است كه مفسده قمار مانند مفسده خمر از جمله مفاسدى است كه بايد با آن برخورد اصولى و قاطع شود.
قرآن مجيد ضررهاى قمار را براى جامعه بشرى با عنوان )اثم كبير - گناه بزرگ( توصيف نموده است و در آيه 90 سوره مائده اين مفسده را عامل سوء استفاده شيطان در جهت ايجاد حس بدبينى و كينه توزى در جامعه معرفى مى‏كند كه اين حالت در روابط اجتماعى زمينه بروز مفاسد ديگرى خواهد شد. و لذّت زندگى را از انسانها سلب مى‏كند و در حقيقت امنيّت اجتماعى مردم را مورد تهديد قرار مى‏دهد . نكته‏اى كه بايد به آن توجه نمود اين است كه خداوند تمام اقسام قمار را تحريم نموده است در واقع هر عملى كه مصداق قمار باشد ضررهاى مطرح شده را دارد و حرام است روايت شده است چون آيه تحريم شراب و قمار نازل شد عده‏اى عرض كردند يا رسول اللَّه‏صلى الله عليه وآله مَيسر چيست؟ فرمود:
هر آلتى كه با آن قمار بازى نمايند مَيسر و حرام است حتى كعب (464) و گردو كه قمار با آنها هم ميسر و هم حرام است. (465)
در اين روايت پيامبر صلى الله عليه وآله عظيم الشأن اسلام، قمار را حرام اعلام مى‏كند، به هر وسيله‏اى كه قمار با آن انجام گيرد چه وسائلى كه مخصوص قمار ساخته شده‏اند و چه وسائلى كه مخصوص قمار ساخته نشده باشند.
با نگاهى به مفاسد اجتماعى عصر بعثت به اين حقيقت دست پيدا مى‏كنيم كه مفاسد فراوانى از قمار توليد مى‏شد كه جامعه آن روز را عذاب مى‏داد مفاسدى از قبيل: تيرگى روابط اجتماعى، از دست رفتن سرمايه‏هاى مادى افراد، از هم گسيختن زندگى خانوادگى، بوجود آمدن زمينه جنايت، دزدى، خيانت به اموال و نواميس مردم، ايجاد بيمارى‏هاى عصبى و جسمى و... ، و لذا قمار، خريد و فروش آلات قمار و قمار بازى با هر گونه وسيله، مورد تحريم قرار گرفت و آگاهى‏هاى لازم در مورد مفاسد قمار به جامعه داده شده كه مردم روابط اجتماعى خود را با اين گونه افراد به صورتى تنظيم كنند كه آنان به نوعى مورد تحريم اجتماعى قرار گيرند.
در حقيقت رسول خداصلى الله عليه وآله با ايجاد انگيزه‏هاى درونى و زمينه‏هاى اجتماعى به مبارزه با اين فساد اجتماعى پرداخت و موفق گرديد آن را از جامعه اسلامى آن روز محو نمايد و مردم را از ضررهاى مادى و معنوى آن نجات دهد.
ج - تبيين شخصيت و احياى حقوق زن
قبلاً گذشت كه(466) يكى از مهم‏ترين مفاسد اجتماعى دوران بعثت، نگاه جامعه به زن و رفتار با او است. زن در زمان جاهليت يك موجود پست، عامل ننگ، وسيله هوسرانى مردان، كالاى مورد تجارت ثروتمندان، ضعيف و ذليل و... بشمار مى‏رفت، بعلت تأثيرى كه اين نوع نگاه و رفتار در گسترش مفاسد اجتماعى داشت پيامبر گرامى اسلام‏صلى الله عليه وآله در برنامه اصلاحى خويش به تحول در اين نگاه و رفتار در مورد زنان اهميّت فراوانى داد.
بعُد اول: اصلاح نگرش جامعه به زن
در قرآن مجيد آيات فراوانى پيرامون شخصيت زن وجود دارد كه با بررسى آن‏ها مشخص مى‏گردد كه نگرش اسلام به زن با نگرش ديگران چقدر تفاوت دارد. پيامبر اكرم‏صلى الله عليه وآله با تبيين اين گونه آيات، شخصيت واقعى و حقيقى زن را به جامعه آن روز معرفى نمود و زمينه تغيير رفتار با او را فراهم نمود به عبارت ديگر آن حضرت ابتدا به تغيير نگاه جامعه به زن اقدام نمود و سپس حقوق او را كه مبتنى بر آن نگرش بود مطرح كرد.اين طرح شيوه از طرف رسول خداصلى الله عليه وآله موجب گرديد بخش وسيعى از مفاسد اجتماعى آن روز فرصت ظهور پيدا نكنند و در حقيقت يك مبارزه اصولى و اساسى با مفاسدى كه از رفتار ظالمانه با زن در جامعه وجود داشت، صورت گرفت و موفقيّتهاى مهمّى از اين راه نصيب جامعه آن روز شد.
به تعدادى از آيات قرآن پيرامون زن و شخصيت او اشاره مى‏شود:
آيه اول:
»يَأَيهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّكُمُ الَّذِى خَلَقَكم مِّن نَّفْسٍ وَاحِدَةٍ وَ خَلَقَ مِنهَا زَوْجَهَا وَ بَثَّ مِنهُمَا رِجَالاً كَثِيراً وَ نِساءً «(467)
اى مردم بترسيد از پروردگار خود آن خدايى كه همه شما را از يك تن‏بيافريد، و هم از آن، جفتِ او را خلق كرد و از آن دو تن خلقى بسيار در اطراف عالم از مرد و زن برانگيخت .
اين آيه در مورد آفريش زن و مرد است. طبق اين آيه زن و مرد داراى يك سرشت و از يك جنس هستند، و هيچ تفاوتى با يكديگر در اصل خلقت ندارند اين گونه نيست كه زن از مايه‏اى پست‏تر از مايه مرد آفريده شده باشد در حقيقت در قرآن نظريه تحقيرآميزى نسبت به زن از لحاظ سرشت و طينت وجود ندارد بلكه در اين رابطه، قرآن تفاوتى بين زن و مرد قائل نيست.
آيه دوم:
»فَدَلَّاهُمَا بِغُرُورٍ فَلَمَّا ذَاقَا الشَّجَرَةَ بَدَتْ لهُمَا سَوْءَتهُمَا وَ طَفِقَا َيخْصِفَانِ عَلَيهِمَا مِن وَرَقِ الجَنَّةِ وَ نَادَاهُمَا رَبُّهُمَا أَ لَمْ أَنهَكُمَا عَن تِلْكُمَا الشَّجَرَةِ وَ أَقُل لَّكُمَا إِنَّ الشَّيْطنَ لَكُمَا عَدُوّ مُّبِينٌ«(468)
و به اين ترتيب، آن‏ها را با فريب )از مقامشان( فرودآورد. و هنگامى كه از آن درخت چشيدند، اندامشان ]= عورتشان [بر آن‏ها آشكار شد؛ و شروع كردند به قرار دادن برگهاى )درختان( بهشتى بر خود، تا آن را بپوشانند. و پروردگارشان آن‏ها را نداد داد كه: »آيا شما را از آن درخت نهى نكردم؟! و نگفتم كه شيطان براى شما دشمن آشكارى است؟!«
نظريه‏اى بود كه: زن عنصر گناه است، از وجود زن شرّ و وسوسه بر مى‏خيزد، زن شيطان كوچك است، مرد در ذات خود از گناه مبرّ است، و زن است كه مرد را به گناه مى‏كشاند. مى‏گويند شيطان از طريق زن، مردان را فريب مى‏دهد، حضرت آدم‏عليه السلام كه فريب شيطان را خورد و از بهشت سعادت بيرون رانده شد از طريق حوّاعليه السلام بود شيطان او را فريفت و او آدم‏عليه السلام را.(469)
قرآن با اين نظريه به مخالفت برخاست به صورتى كه در داستان آدم و حوّاعليه السلام آنجا كه موضوع وسوسه شيطان مطرح مى‏شود از ضمير )تثنيه( استفاده شده است .
)فَوَسوَسَ لَهُماالّشيطان - شيطان آن دو را وسوسه كرد - فَدَلاّ هما بِغُرورٍ شيطان آن دو را فريب داد - قاسَمَهُما اِنّى لكمالمِن الناصحين - شيطان در برابر هر دو سوگند ياد كرد كه خير خواه آن‏هاست.((470)
و به اين وسيله جنس زن را از اتّهام عنصر وسوسه و گناه و شيطان كوچك بودن مبرا كرد.
آيه سوم:
»مَنْ عَمِلَ صلِحاً مِّن ذَكرٍ أَوْ أُنثى وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْيِيَنَّهُ حَيَوةً طيِّبَةً وَ لَنَجْزِيَنَّهُمْ أَجْرَهُم بِأَحْسنِ مَا كانُوا يَعْمَلُونَ«(471)
هر كس كار شايسته‏اى انجام دهد، خواه مرد باشد يا زن، در حالى كه مؤمن است، او را به حياتى پاك زنده مى‏داريم؛ و پاداش آن‏ها را به بهترين اعمالى كه انجام مى‏دادند، خواهيم داد.
يكى ديگر از نظريات تحقيرآميزى كه نسبت به زن وجود داشت اين بود كه: زن مقامات معنوى و الهى را نمى‏تواند طى كند، زن نمى‏تواند به مقام قرب الهى آن طور كه مردان مى‏رسند برسد. مى‏گفتند زن به بهشت نمى‏رود.
قرآن مجيد در آيات فراوانى با اين نگاه و نگرش به مبارزه برخاسته و تصريح مى‏كند كه پاداش اخروى و قرب الهى مربوط به جنسيّت نيست بلكه به ايمان و عمل صالح مربوط است، خواه از طرف زن باشد يا از طرف مرد.
آيه چهارم:
»يَأَيهَا النَّاس إِنَّا خَلَقْنَكم مِّن ذَكَرٍ وَ أُنثى وَ جَعَلْنَكمْ شعُوباً وَ قَبَائلَ لِتَعَارَفُوا إِنَّ أَكرَمَكمْ عِندَ اللَّهِ أَتْقَاكُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ خَبِيرٌ«(472)
اى مردم! ما شما را از يك مرد و زن آفريديم و شما را تيره‏ها و قبيله‏ها قرار داديم تا يكديگر را بشناسيد؛ )اينها ملاك امتياز نيست( گرامى‏ترين شما نزد خداوند با تقواترين شماست؛ خداوند دانا و آگاه است!
بر اساس اين آيه شريفه قرآن مجيد در ناحيه استعدادهاى روحانى و معنوى ميان زن و مرد تفاوتى قائل نمى‏شود و ميدان مسابقه معنوى را براى هر دو گروه فراهم مى‏كند و همگان را به اين ميدان فرا مى‏خواند.
آيه پنجم:
»أُحِلَّ لَكمْ لَيْلَةَ الِصّيَامِ الرَّفَثُ إِلى نِسائكُمْ هُنَّ لِبَاسٌ لَّكُمْ وَ أَنتُمْ لِبَاسٌ لَّهُنَّ...«(473)
آميزش جنسى با همسرانتان، در شبِ روزهايى كه روزه مى‏گيريد، حلال است. آن‏ها لباس شما هستند؛ و شما لباس آن‏ها )هر دو زينت هم و سبب حفظ يكديگريد(.
منشأ رفتار ظالمانه با زن كه قرآن با آن به مبارزه پرداخت اين بود كه: زن مقدمه وجود مرد است و براى مرد آفريده شده است و لذا بايد در خدمت مرد و مطيع محضِ او باشد و حق هيچ گونه اعتراض ندارند قرآن مجيد در آيات متعددى با اين نظريه برخورد نموده است و با صراحت كامل مى‏گويد:
زمين و آسمان، ابر و باد، گياه و حيوان، همه براى انسان آفريده شده‏اند.
و هرگز نمى‏گويد زن براى مرد آفريده شده است. قرآن مجيد مى‏گويد هر يك از زن و مرد براى يكديگر آفريده شده‏اند و نواقص همديگر را با ازدواج تكميل مى‏كنند و به آرامش مى‏رسند و هيچ كدام طفيلى ديگرى نيستند.
از جمله نظرياتى كه اسلام با آن مبارزه كرد مربوط است به رياضت جنس و تقدسِ تجرّد ريشه اين نگرش بدبينى به جنس زن بود پيروان اين نظريه معتقد بودند كسانى به مقامات معنوى نايل مى‏گردند كه همه عمر مجرد زندگى كنند و از ازدواج اجتناب نمايند زيرا محبت به زن و ارتباط با او منشأ مفاسد بزرگ اخلاقى مى‏باشد.(474)
پيامبر اكرم‏صلى الله عليه وآله با اين نظريه مخالفت نمود و نقطه مقابل آن را تأييد كرد آن حضرت ازدواج را مقدس و تجرّد را پليد شمرد. و در حديثى فرمود:
» از دنيا زنان و عطر مورد علاقه من هستند و روشنى چشم من در نماز است.«(475)
لازم به ذكر است كه در اين روايت سخن از غريزه شهوى مطرح نبوده و نيست بلكه اين گونه سخنان گرايش مرد به زن را در مسير مسائل معنوى مثل نماز مطرح مى‏كند و در پرتو همين نگرش است كه حضرت امام باقرعليه السلام از رسول اكرم‏صلى الله عليه وآله نقل فرموده است كه:
» هيچ بنايى محبوب‏تر از ازدواج در اسلام بنيان نهاده نشده است.«(476)
و همچنين امام صادق‏عليه السلام از آن حضرت نقل فرموده است:
» كسى كه ازدواج كند نصف دين خود را از هرگونه آفت محافظت نموده است.«(477)
و در راستاى مبارزه با اين نگاه انحرافى به موضوع زن و ازدواج است كه پيامبر اكرم‏صلى الله عليه وآله با مسلمانانى كه با رفتار خود درصد ترويج اين تفكر بودند به شدّت برخورد مى‏نمود و آنان را نكوهش مى‏كرد. در روايتى آمده است: روزى همسر عثمان بن مظعون به محضر رسول خداصلى الله عليه وآله مشرّف شد و عرض كرد:
شوهرم روزها را به روزدارى و شبها را به شب زنده‏دارى مشغول است )و هرگز به من توجهى ندارد( پيامبر خدا از شنيدن اين خبر چنان ناراحت شدند كه كفشهاى خود را به دست گرفته و با عجله نزد عثمان كه مشغول نماز بود آمدند و فرمودند:
» اى عثمان! خداوند مرا مأمور نكرده است كه دنيا و لذّتهاى آن را ترك كنم بلكه مرا مأمور كرده است به آيين معتدل و آسان و بخشنده دعوت نمايم من خود نماز مى‏خوانم و روزه مى‏گيرم و با همسرم نيز همبستر مى‏شوم.«(478)
جمع بندى اين بخش از بحث اين است كه رسول گرامى اسلام با تبيين آيات قرآن و سيره عملى خود با نگرش موجود به زن مبارزه نمود و نگرش صحيح مبتنى بر حقايق عالم هستى را جايگزين آن نمود. نگرشى كه زن را از لحاظ گوهر هستى و اصل مبدأ، همتاى مرد معرفى مى‏كرد و وجود زن را عامل سكونت و آرامش براى جامعه انسانى معرفى نمود و به اين وسيله زمينه بيان حقوق فردى و اجتماعى او را بوجود آورد.

بعد دوم: احياى حقوق زن در جامعه
پيامبر گرامى اسلام‏صلى الله عليه وآله در جهت حفظ تعادل جامعه انسانى و مبارزه با رفتار ظالمانه آن عصر با زن و مفاسد جنسى گسترده‏اى كه وجود داشت به تبيين حقوق زن در بخش‏هاى مختلف اقدام نمود و به اين وسيله گام بزرگى در جهت اصلاح روابط اجتماعى برداشت و انقلابى نوين و تعالى بخش را بوجود آورد در اينجا به مسائل مهم و اساسى حقوق زن بطور مختصر اشاره مى‏شود

1: زن در صحنه‏هاى گوناگون اجتماع
پيامبرصلى الله عليه وآله با تحولى كه در نگرش جامعه به زن ايجاد نمود زمينه حضور مفيد و مؤثر او را در صحنه‏هاى مختلف اجتماع بوجود آورد و با سيره عملى خويش مردم را به اين حقيقت آگاه نمود كه فعاليت زنان متدين و با فضيلت با رعايت عفت و پاكدامنى مى‏تواند منشأ بركات فراوانى براى جامعه باشد.
سيره پيامبر اكرم‏صلى الله عليه وآله در مورد حضور اجتماعى زن به گونه‏اى بود آن‏ها در صحنه‏هاى گوناگون اجتماع، حضورى مؤثر و فعال داشتند.
سُميّه مادر عمار ياسر از پيشگامان انقلاب اسلامى در عصر بعثت است، روزى كه مشركان از ايمان او و شوهر و فرزندش آگاه شدند آنان را مجبور نمودند كه خانه خود را ترك كنند و در زير آفتاب گرم و سوزان به سر ببرند. اين شكنجه آن قدر ادامه يافت كه ياسر همسر سميّه جان باخت و سميّه كه زنى شجاع و با فضيلت بود به ابوجهل بخاطر رفتار ظالمانه‏اش اعتراض و پرخاش نمود و آن مرد سنگدل و بى رحم نيزه خود را در قلب او فرو برد و او را به شهادت رساند اولين زنى كه در راه اسلام به شهادت رسيد اين زن قهرمان بود.(479)
مالك بن انس )در مُوَطّاء( چنين نقل مى‏كند كه عده‏اى از زنان در حالى مسلمان شدند بودند كه شوهران آن‏ها كافر بودند مانند دختر وليدبن مغيره كه همسر صفوان بن اميه بود و قبل از شوهرش مسلمان شد و نيز امّ حكيم دختر حارث بن هشام كه شوهرش عكرمة بن ابى جهل و بود پيش از شوهرش اسلام آورد(480)
در تاريخ از زنانى سخن گفته شده است كه در راه تحقق آرمان بعثت رسول اكرم‏صلى الله عليه وآله مجبور به هجرت شده‏اند و همتا وهمسفر مردان،به حبشه و مدينه هجرت كرده‏اند.(481)
تعدادى از زنان كه با تشخيص خود مسلمان شدند و به مدينه هجرت نمودند، عبارتند از:
1- سبيعه دختر حارث اسلميه؛ 2- اروى دختر ربيعة حارث ؛ 3- اميّه دختر بشر؛ 4- زينب دختر رسول خدا؛ 5- ام‏كلثوم دختر عقبة بن ابى معيط.(482)
اين گروه از زنان با شجاعت بى نظيرى در آن فضاى شرك آلود، اسلام را بعنوان مكتب رهايى بخش انتخاب كردند و با سختى و مشقت راه مكه تا مدينه را معمولاً با پاى پياده طى كردند و خودشان را به مدينه رساندند و در محضر رسول خداصلى الله عليه وآله شهادت مى‏دادند كه: من جز به خاطر علاقه به اسلام از شهر خود بيرون نيامده‏ام.
و آنگاه رسول گرامى‏صلى الله عليه وآله دستور مى‏داد كه مهريه و مخارجى كه توسط شوهرانشان خرج آن‏ها شده است به آنان برگردانده شود و آن‏ها را تحت پوشش حمايتى خود قرار مى‏داد و زمينه زندگى مناسب را براى آن‏ها فراهم مى‏نمود.(483)
وقوع اين حوادث درصدر اسلام مى‏فهماند كه رسول گرامى اسلام با تعاليم خود فرصتى را براى زنان بوجود آورده بود تا آنان بلوغ فكرى و فرهنگى خود را نشان دهند و در حالى كه بسيارى از مردها در تشخيص حقانيت اسلام مردّد بودند آن‏ها حق را تشحيض داده و شهامت اظهار آن را در آن فضاى جاهليت داشتند.
اين گروه از زنان داراى دو ويژگى مهم بودند 1- تشحيض حق با نبوغ فكرى و فرهنگى 2- شهامت سنت شكنى باطل
نام حضرت خديجه سلام اللَّه عليها در ميان اين گروه از زنان مانند خورشيد مى‏درخشد، زنى كه پيغمبر اكرم‏صلى الله عليه وآله به وجود او افتخار مى‏كرد. او كسى بود كه در اوج غربت و تنهايى آن حضرت از او دفاع عارفانه نمود و با همه وجود از اسلام حمايت كرد.
يكى از همسران پيامبر اكرم مى‏گويد: هر گاه پيامبر به ياد خديجه مى‏افتاد او را مى‏ستود و براى او طلب رحمت مى‏كرد روزى او را مى‏ستود. رقابت زنانه‏گى موجب شد كه به آن حضرت گفتم: به جاى او خداوند زن جوانى به تو داده است.
پيامبر خداصلى الله عليه وآله با شيندن اين سخن )كه اهانت ضمنى به مقام خديجه شده بود( سخت خشمگين شد من از گفته‏ام پشيمان شدم و با خدا عهد كردم كه اگر خشم پيامبر را فرو نشاند ديگر بار هرگز چنان سخنى را تكرار نكنم.
در اين هنگام پيامبر اكرم صلى الله عليه وآله به من فرمود:
» چگونه اين سخن را گفتى؟ سوگند به خدا خديجه هنگامى به من ايمان آورد كه همه مردم كافر بودند، مرا هنگامى پناه داد كه همه مرا ترك و طرد كرده بودند، مرا هنگامى تصديق نمود كه همه تكذيب مى‏كردند و از او داراى فرزندانى شدم «(484)
خنساء از ديگر زنانى است كه در پرتو تعاليم پيامبر اكرم حضورى فعال و مؤثر داشت. او همان زنى است كه در جاهليت با طرز تفكر جاهلى ادبيات را فروغ مى‏بخشيد و از بهترين شاعران آن عصر بشمار مى‏رفت. بعد از ظهور اسلام اين زن بخاطر نبوع فكرى كه داشت اسلام آورد.
وجود مبارك رسول اكرم‏صلى الله عليه وآله از اين بانو در خواست شعر نمود و او شعرى گفت كه آن حضرت را به تحسين واداشت او فرزندانى را در جامعه اسلامى تربيت نمود و آنان را خود تجهيز و تشويق مى‏نمود و به جبهه مى‏فرستاد. در يكى از جنگ‏هاى كه بعد از رحلت پيامبر اكرم‏صلى الله عليه وآله پيش آمد به آنان چنين سفارش كرد:
دنيا در برابر آخرت بى ارزش است. دار پايدار بهتر از دار ناپايدار است و شما فرزندان يك پدر و مادريد. من حسب و نسب شما را آلوده ننمودم. بكوشيد و براى دينتان تلاش كنيد و جبهه‏ها را گرم نگه داريد زيرا شما با اختيار مسلمان شديد و با طوع و رغبت اسلام آورديد و با اختيار هجرت كرديد. در پايان، آخرين آيه سوره آل عمران را كه درباره كيفيت اعزام نيرو به جبهه و تهييج آن‏ها است قرائت نمود و آنان را به جبهه اعزام كرد و گفت: آنگاه كه ديديد جبهه جنگ، گرم و داغ شد همان وقت نان از تنور برگيريد كه اين موقعيت، موقعيت خوبى است و ديگر برنگرديد.
پسران اين زن قهرمان به جبهه اعزام شدند و همگى به شهادت رسيدند. هنگامى كه اين مادر شهيد پرور خبر شهادت چهار پسرش را شنيد گفت:
خداوند را حمد مى‏كنم كه مرا بخاطر شهادت آن‏ها شرف بخشيد واميدوارم خداوند مرا با آنان در رحمت خويش قرار دهد.(485)
در بخشهاى سياسى، مذهبى وادبى نمونه‏هاى فراوانى از اين بانوان وجود دارند كه بيان آن‏ها نياز به مجالى ديگر دارد. در پايان اين بحث به آيه 35 سوره احزاب اشاره مى‏شود.
»إِنَّ الْمُسلِمِينَ وَ الْمُسلِمَتِ وَ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْمُؤْمِنَتِ وَ الْقَنِتِينَ وَ الْقَنِتَتِ وَ الصدِقِينَ وَ الصدِقَتِ وَ الصبرِينَ وَ الصبرَتِ وَ الْخَشِعِينَ وَ الْخَشِعَتِ وَ الْمُتَصدِّقِينَ وَ الْمُتَصدِّقَتِ وَ الصئمِينَ وَ الصئمَتِ وَ الحَْفِظِينَ فُرُوجَهُمْ وَ الْحَفِظتِ وَ الذَّكرِينَ اللَّهَ كَثِيراً وَ الذَّكرَتِ أَعَدَّ اللَّهُ لهَُم مَّغْفِرَةً وَ أَجْراً عظِيماً«(486)
به يقين ، مردان مسلمان و زنان مسلمان، مردان با ايمان و زنان با ايمان، مردان مطيع فرمان خدا و زنان مطيع فرمان خدا، مردان راستگو و زنان راستگو، مردان صابر و شكيبا و زنان صابر و شكيبا، مردان با خشوع و زنان با خشوع، مردان انفاق كننده و زنان انفاق كننده، مردان روزه‏دار و زنان روزه‏دار، مردان پاكدامن و زنان پاكدامن و مردانى كه بسيار به ياد خدا هستند و زنانى كه بسيار ياد خدا مى‏كنند، خداوند براى همه آنان مغفرت و پاداش عظيمى فراهم ساخته است.
در اين آيه آمده است كه زنان نيز مانند مردان مى‏توانند با تلاش فردى و اجتماعى با رعايت دستورات خداوند به ده مقام عالى ملكوتى و معنوى برسند.
1- مقام اسلام 2- مقام ايمان 3- مقام طاعت 4- مقام صدق 5- مقام صبر 6- مقام فروتنى 7- مقام جود 8- مقام روزه 9- مقام مالكيت 10- مقام ذكرحق.
كسب اين مقامات عالى در اثر مبارزه پيامبر گرامى اسلام‏صلى الله عليه وآله براى زنان فراهم شد و با تلاش آن حضرت، زنان كه در عصر جاهليت عنصرى پست و ذليل و عامل ننگ و هوسرانى محسوب مى‏شدند، توانستند مانند مردان در حوادث مهم صدر اسلام حضورى فعال داشته باشند و جامعه را از بركات خويش بهره‏مند سازند