932. سودمندترين داستان
تدبروا اءحوال الماضين من المومنين قبلكم ، كيف كانوا فى حال التمحيص و البلاء... فانظروا كيف كانوا حيث كانت الاملاء مجتمعة ، و الاهواء موتلقة .. فانظروا اءلى ما صاروا اءليه فى آخر اءموارهم حين وقعت الفرقة ، و تشتتت الالفة ، و اختلفت الكلمة و الافئدة و تشعبوا مختلفين ، و تقرموا متحازبين ، قد خلع الله عنهم لباس كرامته ، و سلبهم غضارة نعمته و بقى قصص اءخبارهم فيكم عبرا للمعتبرين
بيانديشيد در حالات مردمان با ايمان كه پيش از شما از اين دنيا گذشته اند كه چگونه زندگى را در حال تصيفه و ابتلاء سپرى كردند، پس بنگريد و به وضع آنان تا آنگاه كه مردمشان اجتماع داشتند و تمايلاتشان با هم بود. حال بنگريد به سرنوشت آنان در آخركارشان . در آن هنگام كه جدايى ميان آنان افتاد و انس و الفت به پراكندگى تبديل گشت و اختلاف كلمه و اختلاف دل ها وارد جمع آنان گشت و در نتيجه به تيره هاى مختلف تقسيم شدند و در حال ستيزه گرى با يكديگر پراكنده شدند، خداوند لباس كرامتش را از پيكرشان بيرون آورد و طروات و فراوانى نعمتش را از آنان سلب نمود. حال داستان هاى اخبار آنان در ميان شما براى عبرت گيرى انسان هاى پندآموز مانده است . ⁽⁹²⁶⁾
933. رحمت خدا بر عبرت گيران
رحم الله امرا تفكر فاعتبر، و اعتبر فابصر
رحمت خدا بر آن كس كه انديشيد و عبرت آموخت و پند گرفت و بينش ‍ يافت . ⁽⁹²⁷⁾
934. عبرت گرفتن از گذشتگان
اءن لكم فى القرون السالفة لعبرة ! اءين العمالقمه و اءبناه العمالقة ! اءين الفراعنة و اءبناء الفراعنة ! اءين اصحاب مدائن الرس الذين قتلوا النبيين ، و اءطفاوا سنن المرسلين ، و اءحيوا سنن الجبارين !
اى مردم ! عبرت گيرى و تجربه از قرون گذشته بر شما است كجا رفتند عمالقه و فرزندان عمالقه ! كجا هستند گردانندگان شهرهاى رس كه پيامبران را كشتند و سنت هاى پيامبران را خاموش و بدعت هاى جباران را زنده ساختند. ⁽⁹²⁸⁾
935. عالم بى عمل
لا تكن ممن يرجو الاخرة بغير العمل ... يصف العبرة و لا يعتبر، و يبالغ فى الموعظُة و لا يتعظ
از كسانى مباش كه بدون كار، به آخرت چشم اميد دوخته است . عبرت ها را بيان مى كند، اما خود از آن ها درس نمى گيرد، در اندرز دادن به ديگران مى كوشد، ليكن خود پند نمى آموزد. ⁽⁹²⁹⁾
936. عبرت ها بسيار، عبرت گرفتن اندك
ما اءكثر العبر و اءقل الاعتبار!
چه فراوان است وسايل عبرت گرفتن و چه اندك است بهره بردارى از اين وسايل براى عبرت گيرى . ⁽⁹³⁰⁾
937. عبرت از گذشته
من كتابه الى الحارث الهمدانى -: صدق بما سلف من الحق ، و اعتبر بما مضى من الدنيا ما بقى منها؛ فان بعضها يشبه بعضا، و آخرها لاحق باولها! و كلها حائل مفارق
در نامه اى امام عليه السلام به حارث همدانى فرمودند: آنچه را قرآن از حوادث گذشته بيان داشته بپذير و از گذشته ها براى آينده پند بگير، زيرا دنيا (از نظر حوادث ) گذشته و آينده ، اين گوشه و آن گوشه آن مثل هم است و پايان آن در رديف گذشته ها در جريان است و همه دنيا در حال انتقال و جدايى است . ⁽⁹³¹⁾
938. رابطه حكمت و عبرت
من تبينت له الحكمة عرف العبرة ، و من عرف العبرة فكاءنما كان فى الاولين
هر كس حكمت بر او ظاهر شود، عبرت را شناسد، و هر كس عبرت را شناسد، گويى از اولين روزگاران تاكنون بوده است . ⁽⁹³²⁾
939. عبرت گرفتن از گذشته
لو اعتبرت بما مضى حفظت ما بقى
امام عليه السلام در نامه اى خطاب به معاويه فرمود: اگر از حوادث گذشته پند گرفته بودى ، نسبت به آن چه باقى مانده است خود را حفظ مى كردى . ⁽⁹³³⁾
940. درس گرفتن از عبرت ها
اءتعظوا عباد الله بالعبر النوافع ، و اعتبروا بالاى السواطع ، و ازدجروا بالنذر البوالغ
اى بندگان خدا! از عبرت هاى نافع پند بگيريد و از آيات روشن الهى عبرت بياندوزيد و تهديدهاى رسا و بالغ ممنوعيت (از پليدى ها) را بپذيريد. ⁽⁹³⁴⁾
941. امام مايه عبرت
قبل شهادته عليه السلام سبيل الوصيتة -: اءنا بالامس صاحبكم ، و اءنا اليوم عبرةُ لكم ، و غدا مفارقكم !
امام عليه السلام پيش از شهادتش در بستر چنين فرمود: من ديروز در ميان شما بودم و امروز مايه پند شما و فردااز ميان شما خواهم رفت . ⁽⁹³⁵⁾
942. آسايش در همسايگى خداوند
اءيها الناس ! اءنه من استنصح الله وفق ، و من اتخذ قوله دليلا هدى (للتى هى اقوم ) فان جار الله آم ن ، و عدوه خائف
اى مردم ! كسى كه از خدا پند و خير خويش را مساءلت نمايد، موفق گردد و هر كسى كه كلام خدا را براى خود راهنما اتخاذ كند، به آن طريقه اى كه محكم تر و راست تر است هدايت شود؛ زيرا كسى كه به همسايگى خدا نايل گردد در امن و آسايش غوطه ور شود و كسى كه با او از در خصومت درآيد ترسان و هراسناك گردد. ⁽⁹³⁶⁾
943. پند از جدايى
اعتبروا بنزولكم منازل من كان قبلكم ، و انقطاعكم عن اءوصل اءخوانكم .
عبرت بگيريد از اين كه در منزلگاه هاى اقوام و ملل پيش از خود فرود آمده ايد و منزل كرده ايد و عبرت بگيريد از اين كه از نزديك ترين برادران خود منقطع خواهيد گشت . ⁽⁹³⁷⁾
944. پند از حوادث
اءن من صرحت له العبر عما بين يديه من المثلات حجزته التقوى عن تقحم الشبهات
كسى كه از حوادث و پيامدهاى بد آن خوب پند و نصيحت گيرد، تقوا و پرهيزگارى او ا از فرو رفتن در كارهاى گنگ و مبهم باز مى دارد. ⁽⁹³⁸⁾
945. عبرت از آرامش ابدى
قبل شهادته عليه السلام -: ليعظكم هدوى ، و خفوت اءطراقى ، و سكون اءطرافى ، فانه اءوعظ للمعتبرين من المنطق البليغ و القول المسموع .
قبل از شهادتشان فرمودند: باشد كه آرامش (ابدى ) و از حركت افتادن چشمان و سكون اعضاى بدنم پندى براى شما باشد، زيرا موعظه اين آرامش و بى اراده افتادن براى كسانى كه بخواهند عبرت بگيرند از سخن و منطق رسا و گفتار شنيدنى مؤ ثرتر است . ⁽⁹³⁹⁾
946. پذيرفتن پند
اءتعظوا بالعبر، و اعتبروا بالغير، و انتفعوا بالنذر
پند پنددهندگان را بپذيريد و از دگرگونى هاى روزگار اندرز گيريد و از ترسانندگان قيامت بهره ياب باشيد. ⁽⁹⁴⁰⁾
947. فروغ واعظ
اءيها الناس ! استصبحوا من شعلة مصباح واعظ متعظ، و امتاحوا من صفو عين قد روقت من الكدر
اى مردم ! از شعله چراغ و اعظى كه خود وعظش را پذيرفته است فروغ بگيريد و از آب زلال چشمه اى بكشيد كه از تيرگى تصفيه شده باشد. ⁽⁹⁴¹⁾
948. پند خداوندى
اءن الله سبحانه لم يعظ اءحدا بمثل هذا القرآن
قطعى است كه خداوند سبحان هيچ كسى را پندى مانند مواعظى كه در قرآن آورده نداده است . ⁽⁹⁴²⁾
949. هر مثلى دليلى است
اعقل ذلك فان المثل دليل على شبهه
تعقل كن اين پند را؛ زيرا هر مثلى دليلى است براى مثل و شبيه خود. ⁽⁹⁴³⁾
950. پند از عاقبت زندگى ديگران
اتعظوا فيها (اءى فى الدنيا) بالذين قالوا: (من اءشد منا قوة ). حملوا اءلى قبور هم فلا يدعون ركبانا، و اءنزلوا الاجداث فلا يدعون ضيفانا
پند بگيريد از (عاقبت زندگى ) آنان كه گفتند: (كيست از ما نيرومندتر) آنان به گورهاى خود برده شدند، بدون اين كه در حالت سوارى دعوت شوند و به قبرها فرود آمدند، بدون اين كه مهمان خوانده شوند. ⁽⁹⁴⁴⁾
951. سنجيدن نفس ها
اعلموا! اءنه من لم يعن على نفسه حتى يكون له منها واعظ و زاجر؛ لم يكن له من غيرها لا زاجر و لا واعظ
بدانيد هر كسى كه به خود اهميتى ندهد (يا به خود يارى نكند) كه از نفس ‍ خود واعظ و مانعى (از آلودگى ها) داشته باشد، براى او از غير نفسش نه مانعى خواهد بود و نه پند دهنده اى . ⁽⁹⁴⁵⁾
952. نافرمانى و حسرت
اءن معصية الناصح الشفيق العالم المجرب تورث الحسرة ، و تعقب الندامة
نافرمانى از دستور، پند دهنده مهربان و دانشمند باتجربه ، باعث حسرت مى شود و پيشيمانى به دنبال دارد. ⁽⁹⁴⁶⁾
953. نفع از تجارت
من لم ينفعه الله بالبلاء و التجارب لم ينتفع بشى ء من العظة ، و اءتاه التقصير من اءمامه حتى يعرف ما اءنكر، و ينكر ما عرف
كسى كه خداوند به وسيله آزمايش و تجارب ، نفعى به او نرساند، از هيچ اندرزى سود نمى برد و نتيجه تقصير او از پيش رويش برآيد تا بشناسد آنچه را كه انكار كرده بود و انكار كند آنچه را كه شناخته بود. ⁽⁹⁴⁷⁾
954. نگرش مؤ من به دنيا
اءنما ينظر المؤ من الى الدنيا بعين الاعتبار، و يقتات منها ببطن الاضطرار، و يسمع فيها باءذن المقت و الابغاض
مؤ من به دنيا تنها به ديده عبرت مى نگر و از روى ناچارى از آن قوت خود را بر مى گيرد و با گوش خشم و نفرت به آن گوش مى دهد. ⁽⁹⁴⁸⁾
955. تعليم خردمند
فى وصيته لابنه الحسن عليه السلام -: لا تكونن ممن لا تنفعه العظة الا اذا بالغت فى ايلامه ، فان العاقل يتعظ بالاداب ، و البهائم لا تتعظ الا بالضرب .
در وصيت به پسرش حسن بن على عليه السلام مى فرمايند: هرگز از آن مردم مباش كه پند به او سودى نمى دهد، مگر اين كه او را شديدا به درد بيارود؛ زيرا خردمند با تعليم و تربيت هاى سازنده پند مى گيرد، در صورتى كه حيوانات با زدن پند مى پذيرند. ⁽⁹⁴⁹⁾
956. پند گوى پندناپذير
لا تكن ممن ... يبالغ فى الموعظه و لا يتعظ؛ فهو بالقول مدل ، و من العمل مقل ، ينافس فيما يفنى ، و يسامح فيما يبقى ، يرى الغنم مغرما و الغرم مغنما
از مردمى مباش كه در پند دادن به مردم زياده روى مى كند، ولى خود پندى را نمى پذيرد او در گفتار بسيار گو و در عمل اندك كردار است . درباره آنچه كه فانى است به رقابت مى پردازد و درباره آنچه پايدار است سهل انگار است ، غنيمت را ضرر و ضرر را غنيمت حساب مى كند. ⁽⁹⁵⁰⁾
957. پرده غرور
بينكم و بن الموعظة حجاب من الغرة
ميان شما و موعظه پرده اى است از غروز و غفلت . ⁽⁹⁵¹⁾
958. ناشنواى حقيقى
دعيتم اءلى الامر الواضح . فلا يصم عن ذلك الا اصم ، و لا يعمى عن ذلك الا اءعمى
شما به يك امر روشن دعوت شده ايد، پس ناشنواى حقيقى كسى است كه ان نصايح را نشنود و نابيناى واقعى كسى است كه خود را از بينايى به آن حقايق تجربه شده و نصايح محروم بسازد. ⁽⁹⁵²⁾
959. زنده كننده قلب
فى وصيته عليه السلام لابنه و هو يعظه -: اءحى قلبك بالموعظة
در وصيت به فرزندش (حسن بن على عليه السلام ) او را موعظه مى كند، قلبت را با موعظه زنده بدار! ⁽⁹⁵³⁾
960. پند با مردم
انتفعوا ببيان الله ، و اتعظوا بمواعظ الله ، و اقبلوا نصيحة الله از بيان خداوندى بهره برداريد و مواعظ الهى را قبول كنيد و خير خواهى مقام ربوبى را بپذيريد. ⁽⁹⁵⁴⁾
961. ناصح دلسوز
الاعتبار منذر ناصح
پند گرفتن ، بيم دهنده اى دلسوز است . ⁽⁹⁵⁵⁾
962. ديده عبرت
اءن من صرحت له العبر عما بين يديه من المثلات حجزته التقوى عن تقحم الشبهات
كسى كه از زبان حوادث و مصيبت ها خوب پند بگيرد، پرهيزگارى او را از فرو رفتن در كارهاى مبهم باز مى دارد. ⁽⁹⁵⁶⁾
963. موفقيت و تجربه
من التوفيق حفظ التحربة .
نگهدارى تجربه بخشى از موفقيت است . ⁽⁹⁵⁷⁾
964. پند از تجربه ها
من لم ينفعه الله بالبلاء و التجارب لم ينتفع بشى ء من العظة
آن كه از گرفتارى ها و تجربه هايش سود نبرد از هيچ پندى سود نخواهد برد. ⁽⁹⁵⁸⁾
965. بهره مندى از تجربه
فان الشقى من حرم نفع ما اءوتى من العقل و التجربة
بدبخت كسى است كه از عقل و تجربه اى كه نصيب او شده محروم ماند. ⁽⁹⁵⁹⁾
966. زبان بسته بهتر كه گويا به شر
الكلام فى و ثاقك ما لم تتكم به ؛ فاذا تكلمت به صرت وثاقه ، فاخزن لسانك كما تخزن ذهبك و ورقك : فرب كلمة سلبت نعمة وجلبت نقمة .
سخن در گرو (در بند) توست ، مادامى كه آن را نگفته باشى ، وقتى كه آن سخن را ابراز كردى ، تو در گرو آن خواهى بود. پس زبانت را محفوظ بدار، همان گونه كه طلا و نقره ات را؛ زيرا چه بسا سخنى كه نعمتى را سلب كند و نقمتى را جلب نمايد. ⁽⁹⁶⁰⁾
967. خير خواه واقعى
ربما نصح غير الناصح ، و غش المستنصح
بسا نصيحت گرى كه ناصح نيست و خيانت كند كسى كه خير خواه تلقى شده است . ⁽⁹⁶¹⁾
968. جايگاه تذكر و پندگيرى
اءن الدنيا...دار موعظة لمن اتعظ بها... ذكرتهم الدنيا فتذ كروا، و حدثتهم فصدقوا، و وعظتهم فاتعظوا
همانا دنيا جايگاه پندگيرى است ، براى كسى كه از آن نصيحت پذيرفت ، دنيا تذكر داد، آنان نيز پزيرفتند و سخن گفت ، تصديقش كردند و پند داد، آنان قبول كردند. ⁽⁹⁶²⁾
969. نگاه مؤ من به دنيا
ينظر المومن الى الدنيا بعين الاعتبار، و يقتات منها ببطن الاضطرار .انسان با ايمان به اين دنيا به چشم عبرت و تجربه مى نگرد و از توشه به اندازه سير شدن شكم يك مضطر بهره مند مى گردد. ⁽⁹⁶³⁾
970. بهترين تجربه ها
العقل حفظ التجارب ، و خير ما جربت ما وعظك
عقل ، نگهدارى تجربه ها است . بهترين تجربه ها آن است كه به تو پند دهد. ⁽⁹⁶⁴⁾
971. آينه عبرت
من اءبصر بها بصرته ، و من اءبصر اءليها اءعمته
هر كه به وسيله دنيا نگاه كند (و ان را آينه عبرت سازد) دنيا بينا بينش گرداند و هر كه به دنيا بنگرد (و جز آن نبيند) دنيا كورش سازد (و وراى آن را نبيند). ⁽⁹⁶⁵⁾
972. صدق گفتار دنيا
حقا اءقول : ما الدنيا غرتك ، و لكن بها اغتررت ، و لقد كاشفتك العظات ، و آذنتك على سواء، و لهى بما تعدك من نزول البلاء بجسمك و انقص فى قوتك ، اءصدق و اءوفى من اءن تكذبك ، اءو تغرك
به حق مى گويم ، دنيا تو را فريب نداد، بلكه تو فريفته آن شدى ، دنيا (مايه هاى ) پند و عبرت را بر تو آشكار ساخت و عادلانه و منصفانه تو را آگاه و در وعده هايى كه به تو مى دهد، از قبيل بلاى جسمانى و كم شدن نيرو و توانايى تو راستگوتر است و با وفادارتر از ان كه به تو دروغ بگويد يا فريبت دهد ⁽⁹⁶⁶⁾
973. سفارش امام عليه السلام به فرزندش
(قال فى وصيته لابنه الحسن عليه السلام ) و امحض اءخاك النصيحة ، حسنة كانت اءو قبيحة
(در وصيت به فرزندش امام حسن عليه السلام فرمود): نصيحت نيكت را براى برادرت مهيا ساز، خواه پند تو (تشويق به كار) نيك باشد يا (پرهيز از كار) بد. ⁽⁹⁶⁷⁾
974. عوامل عبرت آموز
اءن الامور اذا اشتبهت ، اعتبر آخرها باءولها
به راستى ، كارها، چون مشتبه گردد و انسان در سود و زيان و آثار و نتايج ان ، دچار ابهام و سرگردانى شود انجام آن با آغازش ، سنجيده مى گردد. ⁽⁹⁶⁸⁾
بخش چهارم : وصف فقر 
975. مرگى بزرگ تر از مرگ حقيقى
الفقر الموت الاكبر
فقر و بى چيزى مرگى است بزرگ تر از مرگ حقيقى ! ⁽⁹⁶⁹⁾
976. خوشا به حال فقيران !
و قال عليه السلام فى صفة الانبياء -: و اءن شئت ثنيت بموسى كليم الله صلى الله عليه و آله حيث يقول : (رب اءنى لما اءنزلت اءلى من خير فقير) و الله ما ساءله الا خبزا ياءكله !
امام در صفت پيامبران عليه السلام اين گونه فرمودن : اگر بخواهى دومين مثل موسى كليم الله عليه السلام را بياورم ، آنگاه كه عرض كرد: خداوند! به آن خيرى كه براى من فرستادى محتاجم ، سوگند به خدا، او از خدا، جز نانى كه بخورد چيزى سوال نكرده بود! ⁽⁹⁷⁰⁾
977. غربت در وطن
الفقر فى الوطن غربة .
فقر و بى چيزى در وطن به منزله غربت است . ⁽⁹⁷¹⁾
978. معناى فقر
لا فقر كالجهل .
هيچ نيازمندى و احتياجى مانند جهل نيست . ⁽⁹⁷²⁾
979. بزرگ ترين فقر
اءكبر القر الحمق .
بزرگ ترين بينوايى ها و نيازمندى ها، حمق و نادانى است . ⁽⁹⁷³⁾
980. نتيجه سلامت تن
اءلا و اءن من البلاء الفاقة ، و اءشد من الفاقة مرض البدن ، و اءشد من مرض ‍ البدن مرض القلب . اءلا و اءن من النعم سعة المال . و اءفضل من سعة المال سحة البدن ، و اءفضل من صحة البدن تقوى القلب
آگاه باشيد ندارى از جمله بلاهاست و سخت تر از ان بيمارى تن است و از ان سخت تر، بيمارى دل است . بدانيد كه تقواى دل ، از سلامتى بدن است .⁽⁹⁷⁴⁾
981. زيور فقر
العفاف زينة الفقر.
پاكدامين و عزت نفس ، موجب زيبايى فقر است . ⁽⁹⁷⁵⁾
982.باعث بى دينى
عنه عليه السلام لابنه محمد بن الحنفية -: يا بنى ! اءنى اءخاف عليك الفقر فاستعذ بالله منه ، فان الفقر منقصة للدين ! مدهشة للعقل ، داعية للمقت .
به فرزندش محمد بن حنفيه فرمود: فرزند عزيزم ! براى تو از فقر مى ترسم ، زيرا فقر عامل كاهش دين است و عقل را به دهشت مى اندازد و باعث دشمنى مى گردد. ⁽⁹⁷⁶⁾
983. فقر زيركان
الفقر يخرس الفطن عن حجته ، و المقل غريب فى بلدته
فقر، زيرك را از بيان دليل خود باز مى دارد و بيچاره در شهر خود غريب است . ⁽⁹⁷⁷⁾
984. او فقير نيست !
لا يقع اسم الا ستصعاف على من الحجة فسمعتها اءذنه و وعاها قلبه .عنوان استضعاف (قصور حجت شناسى ) بر كسى كه حجت به او رسيده و گوشش آن را شنيده و قلبش آن را دريافته است صدق نمى كند. ⁽⁹⁷⁸⁾
985. نيازمندى بلاست !
اءلا و اءن من البلاء الفاقة ، و اءشد من الفاقة مرض البدن ، و اءشد من مرض ‍ آلبدن مرض القلب
آگاه باشيد! نيازمندى بلاست و سخت تر از ان بيمارى تن است و از آن بدتر بيمارى قلب است . ⁽⁹⁷⁹⁾
986. توانگرى و فقر حقيقى
الغنى و الفقر بعد العرض على الله .
توانگرى و بينوايى بعد از عرضه (اعمال ) بر خدا معلوم مى شود. ⁽⁹⁸⁰⁾
بخش پنجم : وصف دنيا و دنياطلبان 
987. شگفت از آباد كننده دنيا
عجبت لمن اءنكر النشاء الاخرى ، و هو يرى انشاءة الاولى ، و عجبت لعامردار الفناء و تارك دار البقاء
در شگفتم از كسى كه ورود به جهان ديگر را انكار مى كند، در حالى كه ورود به جهان نخست را مى نگرد و در شگفتم از آباد كننده اين جهان ناپايدار و رها كننده آن سراى جاويدان . ⁽⁹⁸¹⁾
988. علت هلاكت گذشتگان
اءنما هلك من كان قبلكم بطول آمالهم و تغيب آجالهم
پيشينيان شما، در حقيقت به سبب درازى آرزوها و از ياد بردن اجل هايشان
به هلاكت افتادند. ⁽⁹⁸²⁾
989. از علاقه دنيا بكاهيد!
و من كلام له عليه السلام كان كثيرا ما ينادى به اءصحابه -: تجهزوا، رحمكم الله ، فقد نودى فيكم بالرحيل ، و اءقلوا العرجة على الدنيا، و انقلبوا بصالح ما بحضر تكم من الزاد، فان اءمامكم عقبة كوودا، و منازل مخوفة مهولد لا بد من الورود عليها، و الوقوف عندها، و اعلموا اءن ملاحظ المنيته نحو كم دانية ، و كانكم بمخالبها و قد نشبت فيكم ، وقد دهمتكم فيها مفظعات الامور، و معضلات المحذور. فقطعوا علائق الدنيا و استظهروا بزاد التقوى
كلامى است از اميرالمومنين على عليه السلام كه در بسيارى از اوقات به صداى بلند، با آن سخن ، به اصحاب خود خطاب مى فرمود:
خدا شما را رحمت كند، آماده شويد؟پس به تحقيق ، نداى كوچ كردن (از اين دنيا) به شما داده شده است . اعتماد و علاقه خويش را نسبت به ماندن در دنيا كم كنيد و با توشه اى مناسب و پسنديده كه در اختيار داريد، از دنيا به آخرت منتقل شويد! پس بى گمان در برابر شما گردنه اى است كه بالا رفتن از آن دشوار است و در راهتان منزل هايى است ترس آور و هولناك كه انسان از وارد شدن و توقف در آن ها ناگزير است .
پس بدانيد كه ديگانت مرگ (يا نگاه كردن آن از گوشه چشم به شما) به طرف شما نزديك است ، گويى شما در چنگال هاى آن هستيد كه به راستى آن چنگال ها به تنتان فرو رفته است و به تحقيق در مرگ ، سختى هاى طاقت فرسا و دشوارى هايى كه از آن بيمناك و در حذر هستيد، شما را فرا گرفته است . پس علاقه و وابستگى هاى خود را از دنيا قطع كنيد و توشه تقوى را پشتيبان خود قرار دهيد و از آن يارى جوييد. ⁽⁹⁸³⁾
990. براى آخرت آفريده شده اى نه دنيا
فى وصيته للحسن عليه السلام -: و اعلم يا بنى ! اءنك اءنما خلقت للاخرة لا للدنيا و للفناء لا للبقاء و للموت لا للحياة ، و اءنك فى قلعة ودار بلغة و طريق اءلى الاخرة و اءنك طريد الموت الذى لا ينجو منه هاربه ، ولا يفوته طالبه ، و لا بد اءنه مدركه
از سفارش امام على عليه السلام به فرزندش حضرت حسن عليه السلام بدان پسرم ! تو براى آخرت آفريده شده اى نه براى دنيا، براى فنا نه براى بقا، براى مردن نه براى زيستن ، تو در منزل كوچ هستى كه رهگذرى است به سوى آخرت . به راستى كه مرگ در پى توست و فرار كننده از مرگ را رهايى نيست و از دست جوينده خود ره در نمى رود و سرانجام او را مى گيرد. ⁽⁹⁸⁴⁾
991. اندازه هر چيز
جعل لك شى ء قدرا، و لكل قدر اءجلا، و لك اءجل كتابا
(خداوند متعال ) براى هر چيزى اندازه اى و براى اندازه اى پايانى و براى هر پايانى ، حساب و كتابى قرار داده است . ⁽⁹⁸⁵⁾
992. دنيا انسان را غافل مى كند.
كاءنكم من الموت فى غمرة ، و من الذهول فى سكرة
گويى در حال احتضار هستيد و گويى در اثر غفلت ، از خود بى خود مى باشيد. ⁽⁹⁸⁶⁾
993. شخص آگاه تو را آگاه مى كند
الحذر الحذر اءيها المستمع ! و الجد الجد اءيها الغافل ! (و لا ينبئك مثل خبير)
هشدار هشدار! اى شنونده ! بكوش ! بكوش ! اى بى خبر! (هيچ كس مانند شخص آگاه ، تو و خبردار نمى كند.) ⁽⁹⁸⁷⁾
994. يكى بودن خداوند مرگ و زندگى
من وصاياه لا بنه الحسن عليه السلام -: و اعلم اءن مالك الموت هو مالك الحياة ، و اءن الخالق هو المميت ، و اءن المفنى هو المعيد
اميرمؤ منان عليه السلام در سفارش به فرزند بزرگوارش حسن عليه السلام مى فرمايد: بدان كه خداوند مرگ ، همان خداوند زندگى است و آن كه مى آفريند، هموست كه مى ميراند و آن كه نابود مى كند همو كه باز مى گرداند. ⁽⁹⁸⁸⁾
995. كارهاى بيهوده
من الغناء اءن المرء يجمع ما لا ياءكل ، و يبنى ما لا يسكن ، ثم يخرج الى الله تعالى لا مالا حمل ، و لا بناء نقل
يكى از رنج ها اين است كه انسان چيزى را فراهم آورد كه نمى خورد و بنايى بسازد كه در آن سكونت نمى كند و سپس به جانب خداى تعالى مى رود در حالى كه نه مالى با خود مى برد و نه ساختمانى منتقل مى كند! ⁽⁹⁸⁹⁾
996. خسر الدنيا و الاخرة
فانظر يا شريح ! لا تكون ابتعت هذه الدار من غير مالك ، اءو نقدت الثمن من غير حلالك ! فاذا اءنت قد خسرت دار الدنيا ودار الاخرة !
امام على عليه السلام خطاب به قاضى خود، شريح بن حارث فرمود: توجه كن اى شريح ! مبادا اين خانه را جز از مال خودت خريده باشى يا بهاى آن را جز از مال حلال داده باشى ، در غير اين صورت هم در دنيا و هم در سراى آخرت زيان كرده اى ⁽⁹⁹⁰⁾
997. دنيا فانى است
اءن الدنيا منقطعه عنك ، و الاخرة قريبة منك
همانا دنيا از تو جدا شدنى و آخرت به تو نزديك است . ⁽⁹⁹¹⁾
998. فريب دنيا را مخوريد!
اولى الابصار و الاسماع ، و العافية ، و المتاع ، هل من مناص او خلاص ، اءن معاذ اءو ملاذ، اءو فرار اءو محار، اءم لا؟! (فانى تؤ فكون ) اءم اءين تصرفون ؟! اءم بماذا تغترون !؟
هان ! اى صاحبان ديدگان بينا گوش هاى شنوا و اى برخورداران از تندرستى و مال و متاع ! آيا جاى گريزى يا راه نجاتى يا پناهگاهى يا تكيه گاهى يا راه فرارى و يا طريق بازگشتى هست يا نيست ؟ پس ، به كجا باز مى گرديد؟يا كجا مى رويد؟يا فريب چه چيز را مى خوريد؟⁽⁹⁹²⁾
999. سراى گذر
اءيها الناس ! انما الدنيادار مجاز و الاخرة دار قرار، فخذوا من ممركم لمقركم
اى مردم ! دنيا سراى گذر است و آخرت جاى ماندن ، پس از گذرگاه خود براى جاى باش خود (توشه ) برگيريد. ⁽⁹⁹³⁾
1000. ايام عمر خود را درياب !
فاستدركوا بقية اءياكم ، و اصبروا لها اءنفسكم ؛ فانها قليل فى كثير الايام التى تكون منكم فيها الغفلة و التشاغل عن الموعظة
باقى مانده ايام عمر خود را دريابيد و جان هاى خود را براى آن ها شكيبا سازيد؛ زيرا اين چند روزه در مقابل روزهاى بسيارى كه در غفلت و روى گردانى از پند و اندرز گذرانيده ايد است . ⁽⁹⁹⁴⁾
1001. عزت ناپايدار دنيا
اءوصيكم بالرفض لهذه الدنيا التاركة لكم ، و اءن لم تحبوا تركها... فلا تنافسوا فى عز الدنيا و فخرها... فاءن عزها و فخرها اءلى انقطاع
شما ره به رها كردن اين دنيا توصيه مى كنم ، دنيايى كه شما را رها مى كند هر چند رها كردن آن را دوست نداشته باشيد... پس ، در عزت دنيا و افتخارات ان رقابت نكنيد، زيرا عزت و افتخارات دنيا از بين رفتنى است . ⁽⁹⁹⁵⁾
1002. مشمولين رحمت حق
رحم الله امرا سمع حكما فوعى ... اغتنم المهمل ، و بادر الاجل ، و تزود من العمل
رحمت خدا بر آن كس (بنده اى ) كه سخن حكيمانه اى را شنيد و پذيرا شد،... مهلت عمر را غنيمت شمرد و بر مرگ پيشى گرفت و از عمل توشه بر گرفت . ⁽⁹⁹⁶⁾
1003. دنيا را برنگزين !
اءلستم فى مساكن من كان قبلكم اءطول اءعمارا، و ابقى آثارا... ثم ظعنوا عنها بغير زاد مبلغ و لا ظهر قاطع . فهل بلغكم اءن الدنيا سخت لهم نفسا بفدية ... و هل زودتهم الا السغب .. اءفهذه توثرون
آيا شما در جاهاى همان كسانى نيستنيد كه پيش از شما بودند و عمرشان درازتر و آثارشان پاينده تر... بود و سپس بى هيچ توشه اى كه آن ها را به مقصد رساند و بى هيچ مركبى كه راه را درنورد كوچ كردند؟آيا شنيده ايد كه دنيا خود را فداى آنان كند؟... ؤ آيا جز گرسنگى توشه اى به آنان داد؟... آيا چنين دنيايى را بر مى گزينيد؟⁽⁹⁹⁷⁾
1004. مذمت دنيا
قال عليه السلام فى ذم الدنيا اءقرب دار من سخط الله ، و اءبعدها من رضوان الله !
(در مذدمت دنيا فرمود): دنيا نزديك ترين منزل به سخط خداوند و دورترين آن از رضاى اوست . ⁽⁹⁹⁸⁾
1005. تعجب از اين گوش !
كيف يراعى النباة من اصمته الصيحة
آن گوشى كه فرياد را نشينده است ، چگونه صداى آهسته را مى شنود. ⁽⁹⁹⁹⁾
1006. آسايش آخرت
اءنما مثل من خبر الدنيا كمثل قوم سفر نبا بهم منزل جديت ، فاموا منزلا خصيبا و جنابا مريعا، فحتملوا و عثاء الطريق ، و فراق الصديق ، و خشونة اسفر، و جشوبة المطعم ، ليائا سعة دراهم ، و منزل قرار هم
داستان آن كس كه دنيا را آزموده همچون حكايت گروه مسافرانى است كه فرود آمدن در منزلى خشك و بى آب و علف را خوش ندارند و برآنند تا به جايى پر نعمت و سر سبز خرم فرود آيند. بنابراين دشوراى راه و فراق يار و سختى سفر و ناگوارى خوراك را تحمل مى كنند تا به سراى دلباز و منزل آسوده خود درآيند. ⁽¹⁰⁰⁰⁾
1007. مذمت دنيا
قال عليه السلام و قد سمع رجلا يذم الدنيا -: اءيها الذام للدنيا، المغتر بغرورها، المخدوع با باطيلها! اءتغتر بالدنيا ثم تذمها؟
امام عليه السلام به كسى كه از دنيا نكوهش مى كرد فرمود: اى كه از دنيا مذمت مى كنى در حالى كه گرفتار غرور آن شده و فريفته باطل هاى آن گرديده اى ! آيا تو خود مغرور دنيايى و بعد مذمت آن را مى كنى ! ⁽¹⁰⁰¹⁾
1008. روزگار آرزو
اءلا و اءنكم فى اءيام امل من ورائه اجل ، فمن عمل فى اءيام اءمله قبل حضور اءجله فقد نفعمه عمله ، و لم يضرره اءجله و من قصر فى اءيام اءمله قبل حضور اءجله ، فقد خسر عمله ، و ضره اءجله
آگاه باشيد! كه در روزگار هستيد كه مرگ در پى آن است ، پس هر كه در روزگار آرزو و پيش از سرآمدن مهلت ، به كار نيك بپردازد، كارهايش به او سود مى بخشد و از فرا رسيدن مرگ زيان نخواهد ديد و هر كس در روزگار آرزو قبل از سر آمدن مهلت در ان جام كار نيك كوتاهى كند، كارهايش زيان بخش و از فرا رسيدن مرگ زيان خواهد ديد. ⁽¹⁰⁰²⁾
1009. آرزو در دنيا
من جرى فى عنان اءمله عثر باجله
هر كه با آرزو هم عنان شود به مرگ و نابودى رسد. ⁽¹⁰⁰³⁾
1010. توصيف دنيا خواهان
فى صفة اءهل الدنيا -: نعم معقلة ، و اءخرى مهملة ، قد اءضلت عقولها، و ركبت مجهولها
امام على عليه السلام در توصيف دنيا خواهان مى فرمايد: چونان حيواناتى هستند برخى بسته و برخى رها، كه خردهايشان را از دست داده اند و بيراهه مى روند. ⁽¹⁰⁰⁴⁾
1011. زاد و توشه اخروى
اءنما الدنيا منتهى بصر الاعمى ، لا يبصر مما وراءها شيئا، و البصير ينفذها بصره ، و يعلم اءن الدار وراءها. فالبصير منها شاخص ، والا عمى اءليها شاخص ، و البصير منها متزود، و الاعمى لها متزود
دنيا نهايت ديد كوردلان است ، آنچه در پشت آن است نمى بيند (و توجه به آخرت ندراد) اما فرد بينا، ديدش در ان نفوذ مى كند و مى داند كه آخرت در وراى آن است . پس كسى كه چشم دلش باز است ، در دنيا آماده كوچ است ، اما كور دل ، چشمش را به ان دوخته است . با اين بيان افراد بينا از دنيا براى خود زاد و توشه بر مى گيرند و كوردلان براى دنيا زاد و توشه مى اندوزند. ⁽¹⁰⁰⁵⁾
1012. لذت سيرى ناپذير
علموا! اءنه ليس من شى ء الا و يكاد صاحبه يشبع منه و يمله الا الحياة فانه لا يجد فى الموت راحة . و انما ذلك بمنزلة الحكمة التى هى حياة للقلب الميت ، و بصر للعين العمياء. و سمع للاذن الصماء، و رى للظلمان ، و فيها الغنى كله و السلامة
بدانيد كه هيچ چيز نيست مگر اين كه دارنده اش از آن سير و دلزده مى شود، به جز زندگى ، زيرا او (شخص دنيا پرست ) در مرگ آسايشى براى خود نمى يابد و آن به منزله حكمت است ، حكمتى كه موجب حيات دل مرده و بينايى چشم كور و شنوايى گوش كر و سيرابى شخص تشنه مى باشد و بى نيازى كامل و سلامت در آن است . ⁽¹⁰⁰⁶⁾
1013. فريبندگى دنيا
مثل من اغتربها كمثل قوم كانوا بمنزل خصيب فنبا بهم اءلى منزل جديب ، فليس شى ء اءكره اليهم و لا اءفظع عندهم من مفارقة ما كانوا فيه اءلى ما يهجمون عليه ، و يصيرون اءليه
حكايت كسى كه فريفته اين جهان شده ، حكايت گروهى است كه در منزلى پر نعمت و سرسبز باشند و نخواهند به منزلى خشك و قحطى زده روند. براى اينان چيزى ناخوش تر و سخت تر از اين نيست كه از جاى خرم و پر نعمت خود جدا شوند و ناگهان به جايى آن چنان بى نعمت و خشك فرو آيند. ⁽¹⁰⁰⁷⁾
1014. زندگى مذموم دنيا
دار بالبلاء محفوفة ، و بالغدر معروفة .. اءحوال مختلفة ، و تارات متصرقة ، العيش فيها مذموم ، و الامان منها معدوم
دنيا سرايى است پيچيده در بلاها و به بى وفايى و خيانت معروف .. احوالش ‍ مختلف و حالاتش گذرا، زندگى در آن مذموم و امنيت در آن وجو ندارد. ⁽¹⁰⁰⁸⁾
1015. تجارت بى سود
لبئس المتجر اءن ترى الدنيا لنفسك ثمنا، و مما لك عند الله عوضا! .
تجارت بدى است كه انسان دنيا را بهاى خويشتن ببيند و به جاى نعمت ها و رضايت پروردگار در آخرت ، زندگى اين جهان را برگزيند. ⁽¹⁰⁰⁹⁾
1016. ناپايدارى دنيا
(يا بنى ! اعلم ) اءن الدنيا لم تكن لتستقر الا على ما جعلها الله عليه من النعماء، و الابتلاء و الجزاء فى المعدد اءو ما شاء مما لا تعلم ، فان اءشكل عليك شى ء من ذلك فاحمله على جهالتك ، فنك اول ما خلقت به جاهلا ثم علمت
(اى فرزندم ! بدان ) دنيا پايدار نباشد جز بر پايه نعمت هايى كه خداوند در آن مقرر داشته و يا بر بنياد گرفتارى و پاداش در آخرت ، و يا آن چه او بخواهد و تو نمى دانى ، بنابراين اگر چيزى بر تو مشكل ايد آن را بر نادانى خودحمل كن ؛ زيرا تو در آن آغاز آفريدنت نادان بودى ، سپس دانا شدى . ⁽¹⁰¹⁰⁾
1017. شادمانى همراه اندوه
(الدنيا) سرورها مشوب بالحزن .
دنيا شادمانى اش ، آميخته با اندوه است . ⁽¹⁰¹¹⁾
1018. دگرگونى احوال دنيا
فى صفة الدنيا - حالها انتقال ، و وطاتها زلزال ، و عزها ذل ، وجدها هزل ، و علوها سفل
در وصف دنيا مى فرمايد: دنيا كارش دگرگون شدن و جابه جايى است و جايگاهيش لرزان و عزتش خوارى و كارهاى حدى اش شوخى و بلندى اش ‍ پستى . ⁽¹⁰¹²⁾
1019. سيرى ناپذيرى آزمند
اءن الدنيا مشغلة عن غيرها، و لم يصب صاحبها منها شيئا الا فتحت له حرصا عليها، و لهجا بها و لن يستغنى صاحبها بما نال فيها عما لم يبلغه منها .
همانا دنيا آدمى را به كلى سرگرم خود مى سازد و دنياپرست به چيزى از آن نرسد، مگر آن كه باب حرص و شيفتگى به آن بر رويش گشوده و به آن چه از اين دنيا دست يافته بسنده نمى كند تا در پى چيزى كه به دست نيامده است نرود. ⁽¹⁰¹³⁾
1020. سراى رنج و فنا
ما اصف من دار اءولها عناء و اخرها فناء! فى حلالها حساب ، و فى حرامها عقاب
چه بگويم در وصف سرايى كه آغازش رنج است و فرجامش نيستى ! حلال آن حساب و كتاب دارد و حرامش كيفر. ⁽¹⁰¹⁴⁾
1021. بر حذر باشيد از تمايل به دنيا!
يا اءسرى الرغبة اقصروا فان المعرج على الدنيا لا يروعه منها اءلا صريف اءنياب الحدثان
اى اسيران تمايل ! باز ايستيد، هر كه بر دنيا چرخيد جز طنين صوت نيش ‍ گزنده حوادث او را به خود نياورد و به هراس نيفكند. ⁽¹⁰¹⁵⁾
1022. سربلندى دنيوى
لا تنافسوا فى عز الدنيا و فخرها... فان عزها و فخرها اءلى انقطاع
براى سربلندى و افتخار دنيا، به رقابت برنخيزيد؛ زيرا عزت و افتخارات ان در حال انقطاع و از بين رفتن است . ⁽¹⁰¹⁶⁾
1023. احوال متغير دنيا
الدهر يومان : يوم لك عليك ؛ فاذا كان لك فلا تبطر و اذا كان عليك فاصبر!
روزگار براى تو دو روز است : روزى كه به سود توست و روزى كه به زيان تو، پس آن روز كه به سود توست ، خوشگذرانى را از حد مگذران ، و زمانى كه به زيان توست و تهيدست گشتى ، صابر و شكيبا باش . ⁽¹⁰¹⁷⁾
1024. دولت مستضعفان
لتعطفن الدنيا علينا بعد شما عطف الضروس على ولدها، و تلا عقيب ذلك : و نريد اءن نمن على الذين استضعفوا فى الارض و نجعلهم اءئمة و نجعلهم الوارثين
دنيا پس از تمرد و چموشى به سوى ما برمى گردد، همان گونه كه ماده شترى به سوى فرزندش ، و پس از جمله مزبور اين آيه را تلاوت فرمود: و ما مى خواهيم به آنان كه در روى زمنى مستضعف شده اند، احسان نماييم ....
1025. كليد رنج و بلا ⁽¹⁰¹⁸⁾
الرغبة مفتاح النصب و مطية التعب
رغبت به دنيا، كليد رنج و بلا، و وسيله خستگى و ناراحتى است . ⁽¹⁰¹⁹⁾
1026. خستگى و رنج روزگار
الدهر يخلق الابدان ، و يجدد الامال ، و يقرب المنية ، و يباعد الامنية ؛ من ظفر به نصب ، و من فاته تعب
روزگار، بدن ها را كهنه و آرزوها را نو و مرگ را نزديك و خواسته ها را درو مى سازد، كسى كه به آن دست يابد، خسته گردد و آن كه به آن نرسد، رنج برد. ⁽¹⁰²⁰⁾
1027. عمل نادانان
الركون الى الدنيا مع ما تعاين منها جهل
تكيه بر دنيا زدن با آن چه كه با چشم خود مى نگرى ناانى است . ⁽¹⁰²¹⁾
1028. از پستى دنيا
من هوان الدنيا على الله ، اءنه لا يعصى الافيها، ولا ينال ما عنده الا بتركها
از پستى دنياست كه خداوند جز در آن نافرمانى نشود و بدانچه در مائده لطف اوست نتوان رسيد مگر بر ترك آن . ⁽¹⁰²²⁾
1029. آفت دلبتسگى به دنيا
من لهج قلبه بحب الدنيا التاط قلبه منها بثلاث : هم لا يغبه ، و حرص لا يتركه ، و اءمل لا يدركه
هر كه دل به دنيا بندد به سه چيز دلبسته گردد: اندوهى دائم ، حرصى كه او را وا ننهد و آرزويى كه به آن نخواهد رسيد. ⁽¹⁰²³⁾
1030.رو آوردن دنيا به انسان
اذا اءقبلت الدنيا على اءحد اءعارته محاسن غيره ، و اذا ادبرت عنه سلبته محاسن نفسه
هرگاه دنيا به كسى رو كند، نيكى هاى ديگران را برايش عاريه آورد و هنگامى كه پشت كند، نيكى هاى خودش را ههم از او سلب مى نمايد. ⁽¹⁰²⁴⁾
1031. جرعه هاى سختى
مع كل جرعه شرق ، و فى كل اءكلة غصص !
همراه هر جرعه آبى (از زندگى ) گلوگيرشدنى است و با هر لقمه اى استخوانى . ⁽¹⁰²⁵⁾
1032. غفلت اهل دنيا
اءهل الدنيا كر كب يساربهم و هم نيام
اهل دنيا همچون سوارانى هستند كه آن ها را مى برند و آنان در خواب اند.⁽¹⁰²⁶⁾
1033. دنياى زهر آلود
مثل الدنيا كمثل الحية لين مسها، و السم الناقع فى جوفها، يهوى اليها الغر الجاهل ، و يحذرها دواللب العاقل !
دنيا همانند مار است : لمس كردن آن ، نرم و ملايم است ، اما درونش از زهر آكنده است ، لذا فريب خورده نادان به آن ميل مى كند و هوشيار عاقل از آن حذر مى كند. ⁽¹⁰²⁷⁾
1034. دنيا در نظر دوستان و دشمنان خدا
لم يصفها الله تعالى لاوليائه ، ولم يضن بها على اءعدائه
خداوند متعال اين دنيا را براى اولياء خود صاف (و بدون مشكلات ) مقرر نفرموده و براى دشمنانش امساك از آن ننموده است . ⁽¹⁰²⁸⁾
1035. پاداش براى اولياء عذاب براى دشمنان
لم يرضها ثوابا الاوليائه ، و لا عقابا لاعدائه
خداوند به اين دنيا به عنوان پاداش براى اولياء خود و عذابى براى دشمنان خود راضى نشده است . ⁽¹⁰²⁹⁾
1036. دنياى نيرنگباز
فاحذروا الدنيا فانها غدارةُ عرارة خدوع
از رزق و برق دنيا برحذر باشيد كه غدار و گول زننده و نيز نگباز است . ⁽¹⁰³⁰⁾
1037. سراى خشم خدا
اءقرب دار من سخط الله ، و اءبعدها من رضوان الله . فغضوا عنكم - عباد الله - غمومها و اشغالها لما قد اءيقنتم به من فراقها و تصرف حالاتها
دنيا نزديك ترين سراى است به خشم خدا و دورترين سراى از خشنودى خدا. پس اى بندگان خدا! از گرفتارى ها و اندوه هاى آن چشم فرو پوشيد، پون از جدايى و دگرگونى هاى آن نيك آگاهيد. ⁽¹⁰³¹⁾
1038. تصاحب دنيا و آخرت با هم
الناس فى الدنيا عاملان : عامل عمل فى الدنيا للدنيا؛ قد شغلته دنياه عن آخرته ، يخشى على من يخلفه الفقر و ياءمنه على نفسه فيفنى عمره فى منفعة غيره ، و عامل عمل فى الدنيا لما بعدها، فجاءه الذى به من الدينا بغير عمل ، فاءحرز الحظين معا، و ملك الدارين جميعا، فاءصبح وجيها عند الله ، لا يسال الله حاجة فيمنعه
مردم در دنيا دو گروه اند: گروهى تا ان جا براى دنيا عمل مى كنند كه دنيا آن ها را از آخرتشان باز مى دارد كه مى ترسند بازماندگانشان فقير گردند و خود را (از فقر معنوى اخروى ) در امان مى دانند، لذا عمر خود را براى سود ديگران تباه مى كنند و گورهى ديگر در دنيا براى آخرت عمل مى كنند، اما سهم آن ها از دنيا، بدون كار به آن ها مى رسد، پس آن ها بهره دنيا و آخرت را با هم مى برند و هر دو سرا را با هم تصاحب مى كنند در درگاه خداوند آبرومند خواهند بود، در نتيجه هر حاجتى را از خدا بخواهند خداوند از آنهادريغ نيم دارد. ⁽¹⁰³²⁾