كما ترى
همين طور كه مى بينى .
فرمودند: كجاى شما درد مى كند؟
گفت : همه جاى بدن من درد مى كند.
آن آقا دست به پاهاى ايشان گذاشت ، آقاى شاهرودى گفتند كه بالاتر تا آنكه به تمام بدن دست كشيد و در هر جا كه دست آن آقا مى رسيد درد هم برطرف مى شد و بلافاصله برخاست و نشست در حالى كه احساس آرامش ‍ و راحتى مى نمود و تصميم گرفت كه به سمت سامرّا حركت كند كه به رفقا رسيد.
آن آقا فرمود: سوار شويد. مرحوم شاهرودى عرض كرد: حالم كاملا خوب است و مى توانم راه بروم خودتان سوار شويد.
اما آن آقا اصرار كرد كه چون شما مهمان ما هستيد بايد سوار شويد، بالاخره آقاى شاهرودى سوار و آن آقا پياده به راه افتادند، بعد از چند دقيقه به روستايى كه نزديك شط دجله به سمت سامرّا به نام ((قلعه )) رسيدند. آن آقا خداحافظى نمود و برگشت .
آقاى شاهرودى آمد جلوى قهوه خانه كنار آن روستا و مشغول خوردن چاى و كشيدن سبيل شدند و راهى كه حدود يك روز لازم بود تا طى شود در ظرف چند دقيقه طى شده بود، بعد از مدتى كه چاى و سبيل را صرف نموده بود ديدند كه رفقا از راه رسيدند در حاليكه مراقب عقب سر خود بودند كه ببينند از آقاى شاهرودى خبرى هست يا نه ، چون وارد قهوه خانه شدند ديدند كه عجب آقا سيد محمود اينجا نشسته چاى هم نوشيده و خستگى را هم گرفته ، كاءنّه هيچ راه نرفته و مريض هم نبوده است ، آمدند جلو و گفتند: آقا شما كى و چه ساعتى اينجا رسيديد؟ و چگونه آمديد؟
آقاى شاهرودى گفتند: حدود سه ساعت است كه آمده ام .
رفقا بدون اختيار صدا زدند: اعجاز اعجاز اعجاز، يعنى معجزه شده است و نزديك بود كه مردم متوجه بشوند كه آقاى شاهرودى گفتند: بابا جان ! ساكت باشيد، من لباس زيادى ندارم .
چون قاعده بر اين است كه اگر براى شخصى اعجازى صورت بگيرد، مردم لباس هاى آن شخص را به عنوان تبرك پاره مى نمايند و مى برند. لذا رفقا ساكت شده و با هم وارد شهر سامرّا شدند.
آقاى آيت الله شاهرودى اين دو قضيه را كه به صورت ناشناخته با حضرت حجت عليه السلام روبه رو شده بودند اجازه دادند كه نقل شود.
اما بعضى از قضايا كه به صورت شناخته شده خدمت حضرت صاحب الامر عليه السلام مشرف شده بودند، اجازه ندادند آنها نقل شود.
الان موقع فريادرسى است
در اينجا مناسب است قضيه اى كه از براى فرزند دوم آيت الله شاهرودى جناب حاج آقا سيد على شاهرودى اتفاق افتاده شرح داده شود.
حاج آقا سيد على شاهرودى قضيه اى را اين گونه نقل مى كند:
در حدود چهل - يا چهل و پنج - سال ⁽¹⁴⁶⁾ پيش من و حاج عبدالرحمان از اهالى بوشهر و حاج شيخ موسى از اهالى سعادت آباد سيرجان كرمان سه نفرى از كربلا به نجف پياده مشغول آمدن بوديم ، حاج عبدالرحمان و حاج شيخ موسى افراد متدين و با اخلاص و فقير حال و زاهد با نيت هاى پاك بودند كه از اوتاد به شمار مى رفتند.
طريق حركت هم بدين صورت بود كه ما از راه ماشين رو نمى رفتيم ، بلكه هميشه در طول اسفار متعدده - كه شايد حدود دويست نفر مى شد - راه را ميان بر مى زديم و از آخر نهر عمران آل حاجى سعدون - كه معروف است - بعد از خوان سيد نور در مقابل ((چفل )) كه شهرى است به نام ((نبى الله ذوالكفل عليه السلام )) كه مقبره ذوالكفل و چند عدد از انبيا و اوصيا در آنجا مدفون هستند بنا شده است تا آخر كه نهر باريك مى شود و همه آب مصرف باغستان ها و عليهم السلام زارع مى گردد، طى طريق مى كرديم .
در آن سفر هوا به غايت گرم بود، ظهر هم گذشته بود، چون به آخر نهر رسيديم و به اين نهر جدول هنديه مى گفتند، من گفتم : بياييد لباس هاى خود را خيس كنيم كه تا وقتى به طرف خوان مصلى شاه عباسى كه نزديك نجف است برسيم بتوانيم در مقابل باد سموم و هواى داغ مقاومت كنيم .
دو همسفر من هم قبول كردند، لباس ها را خيس كرده و يك كترى مسى كوچكى هم داشتم كه آن را پر آب نموده به طرف بيابان به راه افتاديم .
من به دو همسفر خود تذكر دادم كه اين راه خوب نيست بياييد از طرف كوفه برويم ، چون هوا خيلى گرم و احتمالا خطر مرگ به علت بى آبى راه وجود دارد.
آن دو نفر قبول نكردند و من چون كوچكتر از آنها بودم حرف ايشان را گوش ‍ داده و حركت نموديم ، حدود يك فرسخ كه رفتيم علاوه بر اين كه لباس ها خشك شد آب موجود در كترى مسى را كه كم كم مى خوردند به علت گرمى هوا مقدار يك بند انگشت بيشتر باقى نمانده بود كه هر كدام كه تشنگى غلبه مى كرد فقط لب ها را تر مى كرديم . در همين حال حاج عبدالرحمان اشاره كرد كه سيد على من از تشنگى مردم ، يك مقدار آب بده بخورم .
من خواستم به او آب بدهم ، ديدم همان مختصر آب ته كترى در اثر باد داغ خشكيده و آب نداريم ، گفتم : حاج عبدالرحمان متاءسفانه آب نيست .
تا اين حرف را شنيد به زمين نشست ، ما هم نشستيم ، كم كم تشنگى بر حاج عبدالرحمان غلبه كرد و از حركت و تكلم افتاد، ما دو نفر براى اين كه يك قدرى از تشنگى ايشان كم كنيم عبا را بر سر او نگاه داشتيم كه شايد با سايه عبا از حرارت آفتاب جلوگيرى كنيم .
چند لحظه اى به همين حال بوديم ، ديديم كه خبر نمى شود و حاج عبدالرحمان مشرف به موت است . پاهاى او را رو به قبله كشيديم .
حاج شيخ موسى گفت : آقا سيد على ! حالا چه بايد بكنيم ؟
گفتم : تو عبا را به هر طورى كه مى دانى روى ايشان نگهدار تا من بروم شايد بتوانم وسيله اى يا ماشينى تهيه كنم ، چون در آن زمان جاده ها آسفالته نبود، ماشين ها براى اين كه در رمل ها گير نكنند، هر كدام از جايى حركت مى كردند با اين كه ايام زيارتى نجف بود بعد از اربعين حسينى عليه السلام در ماه صفر و به مناسبت وفات حضرت رسول الله صلى الله عليه و آله اياب و ذهاب زياد بود؛ ولى من هر چه به طرف ماشين ها مى دويدم هيچ كس اعتنايى نمى كرد با اين كه ماشين ها مسافركش بودند بالاخره ماءيوس ‍ شده برگشتم كه خبرى از حاج عبدالرحمان بگيرم ، اما آنقدر گرما به من اثر كرده بود كه چشمم آن ديد اوليه را نداشت و گمان مى كردم كه آسمان را دود فراگرفته است ، در همان حال يادم از عبارت مقتل حضرت سيدالشهداء عليه السلام آمد كه :
حال العطش بينه و بين السماء كالدّخان .
حالت عطش طورى به آن حضرت اثر كرده بود كه جلوى چشمش تيره و تار شده بود مثل آن كه بين او و آسمان را دود پر كرده است .))
به هر حال رسيدم و ديدم كه حاج عبدالرحمان فوت نموده و حاج موسى هم قريب الموت است ، پاهايش را به سمت قبله دراز كشيده و قادر به حركت و صحبت نيست ، تقريبا دو ساعت به غروب آفتاب بود و يك فرسخ و نيم تا نجف اشرف فاصله بود، در آن هواى گرم حاج عبدالرحمان مرده و حاج موسى هم 3 آخر را مى كشيد، من هم قدرت به حركت نداشتم از ته دل صدا زدم : يا صاحب الزمان ! الان موقع آن است كه به فرياد برسى .
الله اكبر عجب حالى ؟! كه هيچ وقت فراموش نمى شود، ناگاه يك ماشين كوچك سياه رنگ كه به آن ((فورد آلمانى )) مى گفتند از طرف كربلا به نظر مى رسيد، با زحمت زياد عبا را روى سر حركت دادم ، خدا را شاهد و گواه مى گيرم كه گويا اين گرداندن عبا سكان و فرمان ماشين بود كه دور زد طرف ما آمد در داخل ماشين راننده و يك نفر در صدر ماشين نشسته بود كه يك شال سبز چفيه و لباس سفيدى پوشيده بود، ابروها پيوسته دندان ها گشاده و در سمت راست صورت خالى سياه ، صورت نورانى و حدود سى الى چهل ساله به نظر مى رسيد، با ديدن اين شخص از همه بدبختى هايى كه داشتم فراموشم شد و محو تماشاى آن قيافه رحمانى ، آن جلوه نورانى و صمدانى و نور الهى شده بودم .
آن شخص بزرگوار با زبان فارسى فرمود: سيد على فرزند سيد محمود شاهرودى چه كار دارى .
عرض كردم : حاج عبدالرحمان مرده و حاج موسى يا مرده و يا در شرف مرگ است .
آن آقا دستور فرمودند جنازه حاج عبدالرحمان را بياورند. بنده و آقاى راننده رفتيم و او را آورديم و در قسمت عقب ماشين خوابانديم و دو نفرى حاج موسى را در ماشين نشانده به امر آن آقا كه فرمودند: شما هم سوار شويد. من هم سوار شدم و ماشين حركت نمود.
آن آقا با روى باز و لبخندزنان با كمال راءفت و مهربانى فرمودند: اين پنج عدد آب نبات را بگير نفرى يكى شماها، يكى به پدرت آقا سيد محمود و يك دانه هم به مادرت زهرا بده و سلام مرا به پدرت آقا سيد محمود شاهرودى برسان .
بنده عرض كردم : آقا! حاج عبدالرحمان ديروقت است كه مرده است .
فرمود: در دهان او بگذار.
والله ، والله ، والله به زحمت لب و دهان او را باز كردم چون خشك شده بود و آب نبات را به زور به داخل دهان او گذاشتم . آب نبات هاى آن وقت دراز و زردرنگ بود، همين كه آب نبات وارد دهانش شد، مثل بچه كه پستانك را در دهانش مى گذارند، شروع به مك زدن كرد و برخاست و نشست كه من خنديدم و گفتم : اى خدا مرگت بدهد، اى جانور حرام شده ! زنده شدى ؟! تو كه مرده بودى .
از حرف من آقا تبسم فرمود و فرمودند كه اين عجيب نيست .
اما من و حاج موسى وقتى آن آب نبات را در دهان گذاشتيم ، مثل اين بود كه ابدا تشنه و گرسنه نبوديم و احساس كرديم كه در كمال نشاط هستيم ، چون وارد نجف شديم آنها ما را تا بازار بزرگ آوردند و فرمودند كه سلام مرا به پدرت برسان ، و راننده گفت : امر خدمه (يعنى امر امرى فرمايشى ).
عرض كردم : از هر دوى شما متشكرم و هر كسى دنبال كار خودش رفت و من وارد خانه شدم ، ديدم كه آقاى ابوى حاج سيد محمود تازه از سرداب بيرون آمده و مشغول خوردن چاى بودند، با همان كوله پشتى و كترى وارد شدم ، سلام و دست بوسى كردم و خدمت والده نيز عرض ادب نمودم و آب نبات ها را تقديم و موضوع را مفصلا خدمت ايشان شرح دادم .
مرحوم آقاى والد فرمود: يقينا آن آقا حضرت حجت عليه السلام بود بلاشك ؛ چرا پاى ايشان را نبوسيدى ، اما همان كه آن حضرت را خندانيدى موجب دخول در بهشت خواهد بود، چون خندانيدن پيامبر و امام عليهم السلام سبب غفران ذنوب و دخول در جنت است .
آقا سيد على مى گويد: خدا كند كه اعمال بد من سبب خرابى كار نشود.
در راه زيارت
مرحوم آيت الله شاهرودى حدود دويست و شصت بار از نجف به كربلا پياده رفتند، حتى در سن نود سالگى هم اين طور زيارت كردن را ترك نكردند و در چند سال آخر عمر شريفشان با ماشين مى رفتند.
در يكى از سفرها جناب آقاى حاج شيخ محمد ابراهيم جنّاتى تاشى شاهرودى كه تقريرات حج مرحوم سيد را نوشته است و حاج آقا سيد على شاهرودى با آيت الله شاهرودى به زيارت مى رفتند، در بين راه مرحوم آقا از ماشين پياده مى شدند و زوارهاى پياده را تشويق مى كردند و آن عشاير عرب را كه از زوارها با چاى ، ناهار، شام ، شيرينى و ميوه پذيرايى مى كردند مورد لطف قرار مى دادند.
در بين راه آقاى جناتى اظهار داشت كه ما هم يك چايى پيش اين ها بخوريم .
آقاى شاهرودى گفتند: چايى پيش از پيرزن است مى خوريم .
ما حركت نموديم تا آن كه به دو فرسخى كربلا رسيديم ، در سمت راست جاده ديديم يك پيرزنى با عشق و علاقه يك عدد كترى سياه و يك قورى بست خورده و دو عدد استكان خاك آلوده داشت كه خدا شاهد است هيچ گدايى حاضر نمى شد در آنها چاى بخورد و اين پيرزن اين كترى را روى آتشى كه از پهن خشك شده گاو درست كرده بود، گذاشته و منتظر مهمان است كه همان زوارهاى امام حسين عليه السلام باشند.
آقاى شاهرودى به آقاى جناتى فرمودند كه محل خوردن چايى اين جا است ، نزد اين پيرزن بايد چايى خورد.
آقا سيد على مى گويد: هر سه از ماشين پياده شديم و روى خاك ها نزد پيرزن كه چشم هايش ضعيف شده بود نشستيم ، پيرزن به زحمت نگاه كرد، ديد سه نفر عمامه به سر هستند كه از چايى جوشيده او دارند مى خورند، از راننده در حالى كه گريه مى كرد پرسيد: اين آقاى بزرگوار كيست ؟
راننده كه ابواياس نام داشت گفت : اين سيد عالم به نام سيد محمود شاهرودى است .
پيرزن گفت : يا مولاى ! معذورم بداريد كه در راه جدّت امام حسين عليه السلام بيش از اين قدرت نداشتم و همين است كه از دستم برآمده . اى سيد من ! به حضرت زهرا سلام الله عليها عرض كن كه مرا به كنيزى قبول كند.
آن گاه به روى خاك افتاده ، زارزار گريه مى كرد به طورى كه همه ما به گريه درآمديم و مرحوم آقاى شاهرودى محاسنش از اشك تر شده بود.
پس از خوردن چاى به طرف كربلا حركت كرديم ، آيت الله شاهرودى غالبا اول به حرم مطهر حضرت عباس عليه السلام و بعدا به حرم مطهر حضرت سيدالشهداء عليه السلام مشرف مى شدند و مى فرمودند: كه اول بايد خدمت وزير و سفير رسيد بعدا بايد خدمت مولا رفت .
و هر وقت كه در صحن مطهر حضرت عباس عليه السلام مشرف مى شدند آن شعر معروف را اين گونه مى خواندند: