 |
|
پيشواى شهيدان آيت الله سيد رضا صدر - ۱۴ - روز شهادت 1- روز شهادت ، روزى بود و چگونه روزى ! و چه روزى ! روزى كه در تاريخ بشرى مانند نداشته و ندارد. روزى كه در گذشت روزها و ماه ها و سال ها، تكرار نشده و نمى شود. روزى كه خوبى و بدى ، زيبايى و زشتى ، نور و ظلمت ، داد و بيداد، در برابر هم قرار گرفتند. خوبى ها، زيبايى ها همگى در سپاه حجاز جمع شده بود، بدى ها و زشتى ها در سپاه كوفه ؛ قولى است كه جملگى بر آنند. يك سو شهادت بود و سعادت ! يك سو شقاوت بود و جنايت ! شهادتى كه برتر از آن شهادتى نيست ، جنايتى كه شوم تر از آن جنايتى نه . شبان گاه روز شهادت ، خورشيد دو دلى داشت و نمى دانست چه كند. گاه مى انديشيد كه زودتر، سر از دريچه مشرق بر آورد و بزم شهادت را چراغان سازد؛ بزمى كه در عمر درازش ، همانندش را نديده بود و در آينده هم نمى ديد. گاه مى انديشيد كه آن روز را در خانه بماند، مبادا چراغ راه جنايت پيشگان گردد. شب را تا سحرگاه ، در اين انديشه به سر بد. سرانجام ، به خاطرش رسيد كه تاريكى يار جنايت كاران است و كمكى به تبه كاران .
بد انديشان جنايت پيشه ، در تاريكى آزادى عمل دارند، و بيشتر جنايات ، در تاريكى رخ
مى دهد. آنان از روشنايى و نور در هراسند؛ مبادا جنايتشان ديده شود. آنان شب را يار
جنايت خود مى دانند و ظلمت و تاريكى را پوشش و روكار كردار خود قرار مى دهند.
خورشيد تصميم گرفت كه از خانه بيرون شود، شايد كه اين جنايت بزرگ رخ ندهد، شايد
شرمى رخ دهد، غافل از اين كه يزيديان شرم و حيا را كنار گذارده و رذل تر و نانجيب
تر از آن بودند كه از نور، شرم كنند و دست از جنايت بردارند. آنان عازم نابود كردن
نور بودند، چگونه از نور شرم مى كردند! 2- خورشيد روز شهادت كه سر زد، گويند حسين بر اسب رسول خدا (ص) كه نامش مرتجز بود، سوار گرديد(24) و به آماده كردن لشكر و صف آرايى سپاه پرداخت . سپاهى كه از نظر عدد، از يك صدم سپاه دشمن كمتر بود، و هزاران برابر سپاه دشمن ، وفا داشت ، ايمان داشت ، استقامت داشت .
پيشواى شهيدان ، زهير را به فرماندهى جناح راست سپاه خود، و حبيب را به فرماندهى
جناح چپ گماشت ، و پرچم را به دست برادرش عباس سپرد. آزادگان ، بايد پرچم دارشان
جوان مردترين كس باشد. خيمه ها پشت سر لشكر قرار داده شد. آن گاه فرمان داد:
عمر سعد فرمان فرماى سپاه يزيدى نيز به آرايش سپاه خود پرداخت ، و سرداران و
فرماندهانى براى هر قسمت از لشكر منصوب ساخت . اطمينان به پيروزى و عشق ملك رى ،
سراپاى وجودش را فراگرفته بود و هر چه زودتر انتظار شام شدن روز را مى كشيد!
4- حسين سوار بر اسب گرديد و به سوى سپاه يزيد رفت و
به وعظ و راهنمايى و ارشاد پرداخت . صداى خود را چنان بلند كرد كه همه لشكريان يزيد
شنيدند:
ياور من خدايى است كه قرآن را نازل كرده . هموست كه نيكوكاران را يارى مى كند. پس
حمد و ثناى الهى را به جاى آورد و درود بر رسول خدا و همه پيامبران و فرشتگان
فرستاد. آن گاه ، سخن آغاز كرده گفت :
سكوتى سپاه كوفه را فرا گرفته بود كه شمر از انقلاب سپاه بترسيد؛ فرياد زده گفت :
من چنين سخنى را نشنيده ام ! حبيب بن مظاهر كه در كنار حسين ايستاده بود، پاسخش داد
و گفت :
حسين به سخن ادامه داده گفت :
آنان منكر شدند و گفتند: چنين نامه اى ننوشتيم . حسين گفت : ((به
خدا قسم نامه را نوشتيد. اكنون اگر مرا نمى خواهيد. بگذاريد كه به هر نقطه زمين
بخواهم بروم )). قيس اشعث پاسخ داده گفت :
سپس ، زهير، نابغه نظامى ، سخن گفت . نصيحت كرد و به ارشاد پرداخت .(25)
حسين بدو گفت : ((آيا تو مرا مى كشى ؟ تا زنازاده ، فرزند
زنازاده ، تو را والى رى و گرگان سازد؟! به خدا، بدين آرزو نخواهى رسيد! آن چه مى
خواهى بكن ! پس از من ، روز خوشى نخواهى ديد. در دو جهان ، سياه بخت شد. مى بينم كه
سرت را بريده اند و در شهر كوفه سر نى كرده ، بچه ها سنگش مى زنند)).(27)
حضرتش چنين گفت :
از مهر خدا دور باشيد! آيا يار يزيد شده و از حسين دست بر مى
داريد؟! خيانت ، سرشت شما بوده و در پيكرتان ريشه دوانيده و تناور شده و ميوه داده
! ميوه اى كه بيننده اش را به رنج مى اندازد و شكم هاى غاصبان و ستم گران را پر مى
سازد! اينك ، زنازاده ، زاده زنازاده ، مرا بر سر دو راهى قرار داده :
خداى براى ما نخواسته ، رسول او نخواسته ، مردم با ايمان نمى خواهند، شرافتمندان از
چنين كارى بيزارند، پاك سرشتان روا نمى شمرند. شهادت نيكان ، از تسليم شدت به
پليدان برتر و بالاتر است . كنون ، من با كمى سرباز و خيانت ياوران ، با اين لشكر
گران خواهم جنگيد. و شعر فروه مرادى را به ياد آورد: - شكست ما از ترس نيست بلكه مرگ ما فرا رسيده و كامرانى دگران . - سرزنش كنندگان را بگوييد، هشيار باشند، چنين روزى براى آن ها خواهد بود.
آن گاه به سخن ادامه داده فرمود: من توكل بر خدا دارم ؛ خدايى كه آفريدگار من و شماست و هر جنبنده اى بر زمين ، سر در كف او دارد. پرودگار من به راه راست است )).
پس يزيديان را نفرين كرده و گفت : آن گاه به لشكرگاه خود بازگشت .
5- حسين (ع) هنوز نشسته بود كه نتيجه نصايح و وعظ و
ارشاد خود را بديد. حر جوان مرد و سردار رشيد كوفه شرفياب شد و بدو پيوست ، از
يزيديان بريد و حسينى شد و شربت شهادت نوشيد. سردار بزرگ كوفه ، پس از شرفيابى
اجازت گرفت ، تا سپاه كوفه را رهنمايى كند و پند و اندرز دهد، اجازت صادر شد و حر
به ميدان رفت و آن چه كه شايسته خيرخواهى بود انجام داد. پس به جنگ پرداخت .(30)
6- سپه سالار لشكر يزيد پيش آمد و تيرى به چله كمان
نهاد و سوى لشكر حسين بينداخت و گفت : گواه باشيد كه من نخستين كس بودم كه به سوى
حسين تير انداختم ! اين دو دليران بودند و از نزديكان امير كوفه به شمار مى آمدند. سالم و يسار، افسران ارشد سپاه حسين را براى نبرد دعوت كردند. حسين به افسران خود اجازه نداد كه هماورد آن دو گردند. سرباز رشيد حسين به نام ابن عمير شرفياب شد و اجازه خواست كه پاسخ مبارز طلبان سپاه يزيد را بدهد. حسين كه چشم به سرباز رشيد خود انداخت ، مردانگى و رشادت وى را پسنديد و اجازه داد كه به ميدان برود. ابن عمير به ميدان آمد و يك تنه با آن دو دلاور بجنگيد و طولى نكشيد كه پيروز شد و هر دو را بكشت . در برابر، انگشتان دست چپش قطع گرديد. در اين جنگ تن به تن ، يزيديان شكست خوردند و ديگر كسى جراءت نكرد كه به ميدان آيد و از سپاه حسين مبارز طلب كند. پيروزى ابن عمير آژير خطر براى يزيديان بود و روحيه آن ها را متزلزل ساخت . نقشه جنگ عوض شد و حمله عمومى از سپاه يزيد بر سپاه حسين آغاز گرديد. يزيديان حمله اى سخت كردند كه كار تمام شود، ولى با شديدترين مقاومت ها از ياران حسين رو به رو شدند. چنين مقاومتى در تاريخ بشريت نظير ندارد. شماره مدافعان از يك صدم مهاجمان كمتر بود ولى به خوبى حمله را دفع كردند. پدافند ياران ، به قدرى موفقيت آميز بود كه نيازى پيدا نكرد خود حسين شخصا در نبرد شركت كند. نيمى از ياران حسين در اثر اين حمله بر خاك و خون غلتيدند و شهيد شدند، گويند شهيدان اين حمله چهل و يك تن بودند. اين دفاع مردانه موجب شد كه فرمانده سپاه يزيد از حمله عمومى صرف نظر كند، و حمله هاى جناحى پيش گيرد. جناح چپ سپاه كوفه بر جناح راست سپاه حجاز حمله ور گرديد. حجازيان ، زانوان را بر زمين نهادند و نيزه ها را به سوى دشمن گرفته خط دفاعى تشكيل دادند. اين حمله نيز به خوبى دفع شد و سپاه كوفه از اين حمله نيز نتيجه نگرفت و عقده اى در دل پليدان پيدا شد. ابن جوزه از درون سپاه يزيد بيرون شد و فرياد زد: اى حسين ! مژده باد تو را به آتش دوزخ (ص)منظورش نزديك شدن شهادت بود.
حسين پاسخ داد: ((هرگز چنين نخواهد شد، من نزد خداى آمرزنده
و مهربان مى روم )). و نفرينش كرد: 7- شمر با سربازان تحت فرماندهى خود حمله كرد و حسينيان مردانه دفاع كردند و ابن عمير در اين دفاع مردانه شهيد گرديد.
سواران سپاه حجاز كه شماره آن ها از چهل كمتر بود، حمله متقابل كردند و دليرانه به
سوى دشمن تاختند. سپاه كوفه عقب نشينى كرد، كار به جايى رسيد كه فرمانده سواران
سپاه كوفه ، از عمر، فرمانده كل كمك خواست و پيامى فرستاد: ياران حسين ، دادمردى و مردانگى دادند. هر يك آن ها، با گروهى از سربازان دشمن رو به رو بود شجاعانه مى جنگيدند و جان بازى مى كردند. دليرانه به نبرد ادامه مى دادند. عمر، دو گردان ذخيره را وارد ميدان كرد و به كمك سواران فرستاد. پانصد تيرانداز در ميان آن ها بود. گروه ديگر كه جامه اى بر خود و بر اسب پوشانده بودند كه سلاح در آن كارگر نشود. اينان حمله را با حمله پاسخ دادند. به سپاه حسين نزديك شده تيراندازى كردند. در نتيجه ، اسبان سپاه حسين مجروح شده ، از كار افتادند. رادمردان ، پياده به نبرد ادامه دادند و پاى دارى كردند. روز به نيمه رسيده بود و تنور جنگ هم چنان افروخته بود، جان بازان ، جان بازى مى كردند، شهيدان به شهادت مى رسيدند و بر افتخار انسانيت مى افزودند. كشته ها و مجروحان سپاه كوفه بى شمار بود، هر سربازى كه از حجازيان كشته مى شد، در برابر، چند سرباز كوفى كشته شده بود. زمين از پيكرهاى مقتولان فرش شده بود، خون سراسر دشت را فرا گرفته بود. سربازى كه از سپاه يزيد كشته مى شد، به زودى با سرباز ديگر جايش پر مى شد. ولى سرباز حسين كه شهادت مى يافت ، جايش خالى مى ماند، نيروى احتياط و ذخيره اى در كار نبود كه جاى او را پر سازد. هر چه عدد شهيدان افزايش مى يافت ، شماره سربازان حسين كاستى مى پذيرفت . 8- عمر سعد، تصميم گرفت جبهه دوم تاءسيس كند تا جنگ را زودتر خاتمه دهد. گروهى را ماءمور كرد كه از چپ و راست بر سپاه حسين بتازند. حسين ، اين جمله را پيش بينى كرده و سربازانش به زودى آن را دفع كردند و كوفيان در اين حمله كارى از پيش نبردند. عمر سعد فرمان داد: به خيمه ها آتش بيندازيد و خود نزديك نشويد! كوفيان چنين كردند و به آتش افكنى به سوى خيمه ها پرداختند! حسين ، به ياران فرمود: ((از اين كار نتيجه اى نخواهند گرفت )).
شمر به خيمه هاى حسين (ع) آن قدر نزديك شد كه با سرنيزه اش خيمه اى را سوراخ كرد و
فرياد زد: آتش بياوريد، تا خيمه را به خيمه نشينان آتش بزنم ! زنان و كودكان خيمه
نشين ، از خيمه بيرون شدند. حسين به شمر خطاب كرد: زهير سردار بزرگ و نابغه نظامى با ده تن از سربازانش چنان برق آسا بر شمر بتاخت كه وى مجبور به عقب نشينى گرديد و كشته اى بر جاى گذارد. يزيديان كه از حمله بر چپ و راست نتيجه نگرفتند، مجبور شدند كه دوباره از رو به رو بجنگند تا باقى مانده سپاه حسين را نابود سازند. آنان هر چند اندك بودند، ولى خستگى ناپذير بودند، تشنگى را، كه سراپاى آن ها را فرا گرفته بود، از ياد برده ، خم به ابرو نياورده بو سستى در عزيمت آن ها راه نداشت . شجاعانه مى جنگيدند، دليرانه نبرد مى كردند و حماسه انسانيت را روح مى بخشند.
9- ابو ثمامه ، سرباز دلير حسين كه كثرت شهدا و قلت
سپاه را بديد، عرض كرد: جانم به فدايت ، دشمن نزديك شده و چيزى از عمر من باقى
نمانده ، پيش از تو كشته خواهم شد، آرزومندم وقتى كه خدا را ملاقات مى كنم . نماز
پيشين را كه وقتش رسيده ، به جا آورده باشم . حسين گفت : ((به
ياد نماز افتادى ، خداى تو را، از نمازگزاران قرار دهد و از ذاكران بداند. آرى ،
اكنون آغاز وقت نماز ظهر است )). سپس فرمود:
پس حبيب را مخاطب ساخته گفت : از پى حبيب ، حر، سردار بزرگ كوفه ، جنگ نمايانى كرد و شهادت يافت . حسين تصميم گرفت كه نماز خوف بخواند. به زهير و سعيد فرمود: جلو بايستيد و سپر باشيد. آن دو اطاعت كردند و در پيش روى حسين قرار گرفتند و خود را آماج تيرهاى دشمن ساختند و نگذاشتند يكى از آن تيرها به حسين اصابت كند. حسين با ياران باقى مانده ، نماز خوف را به جماعت ، به جا آورد و سلام داد. نماز كه تمام شد، سعيد در اثر بسيارى تير كه بر پيكرش رسيده بود، بر زمين افتاد و شهادت يافت . 10- در اين جا راه حسين و يارانش را از راه انقلابيون جدا مى بينيم . حسين در آخرين ساعت هاى عمر، در ساعت شكست در فكر نماز بود، به ياد خدا بود.
آيا انقلابى چنين است ؟ آيا كاسترو چنين است ؟ آيا چه گوارا چنين بود؟ آيا مائو
چنين بود؟ انور پاشا، انقلابى ترك ، چنين بود؟ آيا آلنده چنين بود؟! جهاد، از خود چشم پوشيدن و خداى را ديدن است . خود را فراموش كردن و خداى را به ياد داشتن است . نماز در ميدان جنگ ، در برابر تيرهاى دشمن ، با لب تشنه و تن مجروح خونين ، نشان دهنده عظمت ايمان و بزرگى روح است . ايمانى كه به جز در قلب مجاهد، در جاى ديگر يافت نشود. 11- گردونه جنگ هم چنان مى چرخيد. زهير، نابغه نظامى و سردار بزرگ سپاه حسين ، شهيد گرديد و از پس وى ، ياران ديگر شهيد شدند. نوبت پيكار به بنى هاشم رسيد. آنان شانزده تن بيش نبودند و همگى از دودمان ابو طالب ، پدر على (ع)، نخست ، پسر بزرگ حسين ، على اكبر، به ميدان رفت و شهادت يافت و آن گه جوانان هاشمى به جهاد رفتند و همگى شهيد شدند. آخرين شهيد بنى هاشم ، عباس جوان مرد برادر حسين (ع) و پرچم دار سپاه بود. هاشميان شهيد، همگى جوان بودند و در ميان آن ها پير كهن سالى نبود. بزرگ ترين آن ها از نظر سن ، خود حسين (ع) بود كه به شصتمين بهار عمر خود نرسيده بود. پيران بنى هاشم كجا بودند؟! جوانان ديگرشان كجا بودند؟! شماره هاشميان در آن زمان ، بايد بيش از هزار باشد، ولى نخواستند به شهادت برسند. توفيق ، رفيقى است ، به هر كس ندهندش . 12- واپسين شهيد كربلا، سويد حضرمى است . وى جنگ نمايانى كرد و زخم بسيارى برداشت و بر زمين افتاد و از هوش برفت . كشته اش پنداشتند. هنگامى كه حسين كشته شد و كوفيان فرياد مى كشيدند: حسين كشته شد. سويد به هوش آمد و از جاى برخاست ، از شمشيرش جست و جو كرد، نيافت ، سر انجام كاردى پيدا كرد و بر سپاه كوفه حمله كرد. بيم و ترس در دل كوفيان جا گرفت . گروهى فرار كردند، به گمان آن كه ياران حسين زنده شده و دوباره به جهاد پرداخته اند. ولى پس از اندى پى به حقيقت بردند و سويد را شهيد كردند.
|
