متن عربى :
فَاءَحْضَرَ مُحَمَّدَ بْنَ الاَْشْعَثَ وَضَمَّ إِلَيْهِ جَماعَةً وَاءَنْفَذَهُ لاِحْضارِ مُسْلِمٍ.
فَلَمّا بَلَغُوا دارَ الْمَرْاءَةِ وَسَمِعَ مُسْلِمٌ وَقْعَ حَوافِرِ الْخَيْلِ، لَبَسَ دِرْعَهُ وَرَكِبَ فَرَسَهُ
وَجَعَلَ يُحارِبُ اءَصْحابَ عُبَيْدِ اللّهِ - لَعَنَهُ اللّهُ-.
حَتّى قَتَلَ مُسْلِمٌ مِنْهُمْ جَماعَةً فَنادى إِلَيْهِ مُحَمَّدُ بْنُ اءَشْعَثَ: يا مُسْلِمُ لَكَ الاَْمانُ.
فَقالَ لَهُ مُسْلِمٌ: وَاءَيُّ اءَمانٍ لِلْغَدَرَةِ الْفَجَرَةِ.
ثُمَّ اءَقْبَلَ يُقاتِلُهُمْ وَيَرْتَجِزُ بِاءَبْياتِ حِمْرانِ بْنِ مالِكِ الْخَثْعَمِيّ يَوْمَ الْقَرَنِ حَيْثُ
يَقُولُ:
اءَقْسَمْتُ لا اءُقْتَلُ إِلاّ حُرّا
|
وَإِنْ رَاءَيْتُ الْمَوْتَ شَيْئاً نُكْرا
|
اءَكْرَهُ اءَنْ اءُخْدَعَ اءَوْ اءُغَرّا
|
اءَوْ اءَخْلِطَ الْبارِدَ سُخْناً مُرّا
|
كُلُّ امْرِىً يَوْما يُلاقى شَرّا
|
اءَضْرِبُكُمْ وَلا اءَخافُ ضَرّا
|
فَنادُوا إِنَّهُ لا تَكْذِبُ وَلا تَغُرُّ، فَلَمْ يَلْتَفِتْ إِلى
ترجمه :
آن ملعون ، محمدبن اشعث را طلب كرده و گروهى را با او روانه نمود تا حضرت مسلم عليه
السّلام را حاضر سازند. چون فرستادگان به در خانه ((طَوْعَه )) رسيدند. آواز سُم
مَرْكَبها به گوش آن جناب رسيده ، زره خود را برتن بياراست و سوار بر اسب گرديده
با اصحاب ابن زياد - لَعَنَهُمُ اللّهُ - در آويخت و
مشغول جنگ شد تا گروهى از ايشان را به دارالبوار فرستاد.
پس محمد بن اشعث بى دين فرياد به او زد كه اى مسلم ! تو در امانى . مسلم فرمود:
اماننامه فاجران غدّار، ارزشى ندارد. مسلم باز با آنان در آويخت و به جنگ و حرب اَشْقيا
مشغول گرديد و اشعار حمران بن مالك خثعمى را كه در روز ((قَرَن )) انشاء نموده بود
به طور رَجَز مى خواند:
((اءَقْسَمْتُ لا اءُقْتَلُ إِلاّ حُرّا))؛ يعنى : سوگند خورده ام كه جز به طريق مردانگى كشته
نگردم ، اگر چه شربت ناگوار مرگ را به تلخى بنوشم خوش ندارم كه به خدعه و
مكر گرفتار آدمهاى پست و دون ، گردم و فريفته و مغرور آنان شوم . يا آنكه شربت خنك
جوانمردى و شجاعت را به آب گرم ناگوار عجز و سستى مخلوط نمايم و دست از جنگ
بكشم . هر مردى ناچار در روزگارى ، دچار شرّ و سختى خواهد شد، ولى من با شمشير
تيز شما را مى زنم و از هيچ ضرر بيم ندارم . پس آن اَشْقيا آواز برآوردند كه محمد بن
اشعث به تو دروغ نمى گويد و تو را فريب نمى دهد.
متن عربى :
ذلِكَ، وَتَكاثَرُوا عَلَيْهِ بَعْدَ اءَنْ اءُثْخِنَ بِالْجَراحِ، فَطَعَنَهُ رَجُلٌ مِنْ خَلْفِهِ، فَخَرَّ إِلَى
الاَْرْضِ، فَاءُخِذَ اءَسيرا.
فَلَمّا اءُدْخِلَ عَلى عُبَيْدِ اللّهِ بْنِ زِيادٍ لَمْ يُسَلِّمْ عَلَيْهِ.
فَقالَ لَهُ الْحَرَسِيُّ: سَلِّمْ عَلَى الاَْميرِ.
فَقالَ لَهُ: اُسْكُتْ يا وَيْحَكَ وَاللّهِ ما هُوَ لى بِاءَميرٍ.
فَقالَ ابْنُ زِيادٍ: لا عَلَيْكَ سَلَّمْتَ اءَمْ لَمْ تُسَلِّمْ، فَإِنَّكَ مَقْتُولٌ.
فَقالَ لَهُ مُسْلِمٌ: إِنْ قَتَلْتَنى فَلَقدْ قَتَلَ مَنْ هُوَ شَرُّ مِنْكَ مَنْ هُوَ خَيْرٌ مِنّى ، وَبَعْدُ فَإِنَّكَ
لا تَدَعُ سُوءَ الْقِتْلَةِ وَقُبْحَ الْمُثْلَةِ وَخُبْثَ السَّريرَةِ وَلَؤْمَ الْغَلَبَةِ، لا اءَحَدَ اءَوْلى بِه ا
مِنْكَ.
فَقالَ لَهُ ابْنُ زِيادٍ: يا عاقُّ يا شاقُّ، خَرَجْتَ عَلى إِمامِكَ وَشَقَقْتَ عَصى الْمُسْلِمينَ،
وَاءَلْقَحْتَ الْفِتْنَةَ بَيْنَهُمْ.
فَق الَ لَهُ مُسْلِم : كَذَبْتَ يَابْنَ زِيادٍ، إِنَّما شَقَّ عَصَى
ترجمه :
مسلم بن عقيل اصلا التفاتى به جانب آنان نفرمود و چون زخم بسيار و جراحت بى شمار
بر بدن نازنينش رسيد و به اين واسطه سست و ضعيف گرديد. گروه شقاوت آئين ، بر
سر او هجوم آوردند و او را احاطه نمودند. نگاه ملعونى از عقب سر آن جناب در آمد و نيزه
بر پشت آن حضرت زد كه از صدمه آن نيزه ، بر زمين افتاد. پس آن جماعت بى سعادت آن
شير بيشه شجاعت را اسير و دستگير نمودند و به نزد ابن زياد بدبنياد بردند. چون آن
جناب را داخل مجلس ابن زياد بدبنياد نمودند سلام بر آن كافر بى دين ننمود.
يكى از پاسبانان آن لعين گفت : بر امير سلام كن ! آن جناب فرمود: بس كن ! واى بر تو
باد، به خدا سوگند كه او امير من نيست .
عبيداللّه پليد به سخن در آمده گفت : باكى بر تو نيست ؛ سلام بكنى يا نكنى ، كشته
خواهى شد. جناب مسلم بن عقيل فرمود: اگر تو مرا به
قتل رسانى همانا كه كار مهمّى نكرده اى ، چرا كه به تحقيق بدتر از تو بهتر از مرا
مقتول ساخته اند و از اين گذشته تو هرگز فروگذار نخواهى كرد به ديگرى كشتن
بدو قُبْح مُثْله و پليدى سرشت و غالب شدن را به طرف نانجيبى و بدين صفات
مذمومه كسى از تو سزاوارتر نيست . پس آن نانجيب زبان بريده ، زبان به ناسزا
برگشود كه اى ناسپاس ، اى مخالف ؛ بر امام زمان خود خروج كردى و عصاى مسلمانان را
شكستى و فتنه را برانگيختى .
جناب مسلم عليه السّلام در جواب فرمود: اى ابن زياد! سخن به دروغ
متن عربى :
الْمُسْلِمينَ مُعاوِيَةُ - لَعَنَهُ اللّهُ- وَابْنُهُ يَزيدُ - لَعَنَهُ اللّهُ-، وَ اءَمَّا الْفِتْنَةُ فَإِنَّما اءَلْقَحَها
اءَنْتَ وَ اءَبُوكَ زِيادُ بْنُ عُبَيْدٍ عَبْدِ بَنى عِلاجٍ مِنْ ثَقيفٍ، وَ اءَنَا اءَرْجُو اءَنْ يَرْزُقَنِى اللّهُ
الشَّهادَةَ عَلى يَدَى شَرُّ الْبَرِيَّةِ.
فَقالَ ابْنُ زِيادٍ: مَنَّتْكَ نَفْسُكَ اءَمْرا، حالَ اللّهُ دُونَهُ وَ لَمْ يَرَكَ لَهُ اءَهْلا وَجَعَلَهُ لاَِهْلِهِ.
فَقالَ مُسْلِمٌ: وَمَنْ اءَهْلُهُ يَابْنَ مَرْجانَةَ؟
فَقالَ: اءَهْلُهُ يَزيدُ بْنُ مُعاوِيَةَ!
فَقالَ مُسْلِمٌ: اءَلْحَمْدُ للّهِِ، رَضينا بِاللّهِ حَكَما بَيْنَنا وَ بَيْنَكُمْ.
فَقالَ ابْنُ زِيادٍ: اءَتَظُنُّ اءَنَّ لَكَ مِنَ الاَْمْرِ شَيْئا.
فَقالَ مُسْلِمٌ: وَاللّهِ ما هُوَ الظَّنُّ، وَلكِنَّهُ الْيَقينُ.
فَقالَ ابْنُ زِيادٍ: اءَخْبِرْنى يا مُسْلِمُ بِما اءَتَيْتَ هذَا الْبَلَدَ وَ اءَمْرُهُمْ مُلْتَئِمٌ فَشَتَّتَ
اءَمْرَهُمْ بَيْنَهُمْ وَفَرَّقْتَ كَلِمَتَهُمْ؟
فَقالَ لَهُ مُسْلِمٌ: ما لِهذا اءَتَيْتُ، وَلكِنَّكُمْ اءَظْهَرْتُمُ الْمُنْكَرَ وَدَفَنْتُمُ الْمَعْرُوفَ وَتَاءَمَّرْتُمْ
عَلَى النّاسِ بِغَيْرِ
ترجمه :
گفتى ، بجز اين نيست كه عصاى اجتماع مسلمين را معاويه پليد و فرزند عنيد او يزيد
بشكستند و آنكه فتنه را در اسلام برانگيخت تو بودى و پدرت كه از نطفه غلامى بود
از بنى عِلاج از طايفه ثَقيف و نام آن غلام ((عبيد)) بود. و مرا اميد چنان است كه خداى متعال
شهادتم را بر دست بدترين مخلوقش روزى دهد. ابن زياد گفت : تو را نفست در آرزويى
افكند كه خدا آن را از براى تو نخواست و در ميانه تو و اميدت ،
حايل گرديد و آن مقام را به اهلش رسانيد.
جناب مسلم عليه السّلام فرمود: اى پسر مرجانه ! مگر سزاوار خلافت و
اهل آن كيست ؟ ابن زياد گفت : يزيد!؟
جناب مسلم از راه طعنه فرمود: الحمدللّه . ما راضى و خشنوديم كه خدا بين ما و شما حكم
فرمايد.
عبيداللّه گفت : چنين گمان دارى كه تو را در اين امر چيزى است ؟
آن جناب فرمود: شك نيست بلكه يقين است كه ما بر حق هستيم . ابن زياد گفت : اى مسلم ! مرا
خبر ده كه تو به چه كار به اين شهر آمده اى ؟ امور مردم منظم بود و تو آمدى تفرقه در
ميان ايشان افكندى و اختلاف كلمه بين آنان ايجاد نمودى .
جناب مسلم عليه السّلام فرمود: من براى ايجاد تفرقه و فساد نيامده ام بلكه از براى آن
آمدم كه شما ((مُنْكر)) را ظاهر ساختيد و ((معروف )) را به مانند شخص مرده دفن نموديد و
بر مردم امير شديد بدون آنكه ايشان راضى باشند.
متن عربى :
رِضىً مِنْهُمْ وَحَمَلْتُمُوهُمْ عَلى غَيْرِ ما اءَمَرَكُمْ اللّهُ بِهِ، وَعَمِلْتُمْ فيهِمْ بِاءَعْمالِ كَسْرى
وَقَيْصَرَ، فَاءَتَيْناهُمْ لِنَاءْمُرَ فيهِمْ بِالْمَعْرُوفِ وَنَنْهى عَنِ الْمُنْكَرِ وَنَدْعُوهُمْ إِلى حُكْمِ
الْكِتابِ وَالسُّنَّةِ، وَكُنّا اءَهْلُ ذلِكَ كَما اءَمَرَ رَسُولُ اللّهِ صلّى اللّه عليه و آله .
فَجَعَلَ ابْنُ زِيادٍ - لَعَنَهُ اللّهُ- يَشْتِمُهُ وَيَشْتِمُ عَلِيّا وَالْحَسَنَ وَالْحُسَيْنَ عليهم السّلام !
فَقالَ لَهُ مُسْلِمٌ: اءَنْتَ وَ اءَبُوكَ اءَحَقُّ بِالشَّتْمِ، فَاقْضِ ما اءَنْتَ قاضٍ يا عَدُوَّ اللّهِ.
فَاءَمَرَ ابْنُ زِيادٍ بُكَيْرَ بْنَ حَمْرانَ اءَنْ يَصْعَدَ بِهِ إِلى اءَعْلاَ الْقَصْرِ فَيَقْتُلَهُ، فَصَعَدَ
بِهِوَهُوَ يُسَبِّحُ اللّهَ تَعالى وَيَسْتَغْفِرُهُ وَيُصَلّى عَلى نَبِيِّهِ صلّى اللّه عليه و آله
فَضَرَبَ عُنُقَهُ، وَنَزَلَ وَهُوَ مَذْعُورٌ.
فَقالَ لَهُ ابْنُ زِيادٍ: ما شاءْنُكَ؟
فَقالَ: اءَيُّهَا الاَْميرُ رَاءَيْتُ ساعَةً قَتَلْتُهُ رَجُلا اءَسْوَدَ سَيِّئَى الْوَجْهِ حَذائى عاضّا عَلى
إِصْبَعِهِ - اءَوْ قالٍ شَفَتَيْهِ- فَفَزَعْتُ فَزَعا لَمْ اءَفْزَعْهُ قَطُّ.
ترجمه :
شما خلق را واداشتيد به آنچه خداى U امر به آنها نفرموده و كار اسلام را در ميان مردم به
مانند پادشاهان فارس و روم جارى ساختيد.
ما آمديم از براى آنكه معروف را به مردم امر و منكر را از آنها نهى كنيم و ايشان را دعوت
به احكام قرآن و سنّت رسول حضرت سبحان نموديم و ما شايسته اين منصبِ امر و نهى
بوديم و براى همين نيز قيام كرديم . ابن زياد نانجيب به ناسزا جناب اميرمؤ منان عليه
السّلام و دو سيّد جوانان جناب حسن و حسين عليهماالسّلام و جناب مسلم بن
عقيل - رضوان اللّه عليه - را نام مى برد و اهانت مى نمود. مسلم فرمود: تو و پدرت
سزاوارتريد به ناسزا و دشنام ؛ اينك هر چه مى خواهى انجام ده اى دشمن خدا! پس آن
شقى ، بكير بن حمران را امر نمود كه آن سيّد مظلوم را بر بالاى قصر دارالاماره برده او
را شهيد سازد. بكير حرام زاده چون آن جناب را بر بام قصر مى برد آن سيّد بزرگوار
در آن حال مشغول به تسبيح پروردگار و توبه و استغفار و صلوات بر
رسول اللّه صلّى اللّه عليه و آله بود. پس ضربتى بر گردن آن گردن فراز
نشاءتَيْن ، آشنا نمود و او را به درجه شهادت رسانيد و خود آن ولدالزنا وحشت زده از
بام قصر فرود آمد. ابن زياد بدبنياد از او پرسيد: تو را چه مى شود؟! آن شقى گفت :
اى امير! آن هنگامى كه آن جناب را شهيد نمودم مرد سياه چهره اى را در
مقابل خود ديدم كه انگشتان خويش را به دندان مى گزيد يا آنكه گفت لبهاى خود را مى
گزيد. و من چنان ترسيدم كه تاكنون اين گونه فَزَع در خود نديدم .
متن عربى :
فَقالَ ابْنُ زِيادٍ: لَعَلَّكَ دَهِشْتَ.
ثُمَّ اءَمَرَ بِهانى بْنِ عُرْوَةَ - رَحِمَهُ اللّهُ-، فَاءُخْرِجَ لِيُقْتَلَ.
فَجَعَلَ يَقُولُ:
وامَذْحِجاهُ وَاءَيْنَ مِنّى مَذْحِجُ! واعَشيرتاهُ وَاءَيْنَ مِنّى عَشيرَتى !
فَقالُوا لَهُ: يا هانى مُدَّ عُنُقَكَ.
فَقالَ: وَاللّهِ ما اءَنَا بِها بِسَخِيٍّ، وَما كُنْتُ لاُِعينَكُمْ عَلى نَفْسي .
فَضَرَبَهُ غُلامٌ لِعُبَيْدِ اللّهِ بْنِ زِيادٍ يُقالُ لَهُ رَشيدٌ - لَعَنَهُ اللّهُ- فَقَتَلَهُ.
وَفى قَتْلِ مُسْلِمٍ وَ هانى يَقُولُ عَبْدُاللّهِ بْنِ زُبَيْرِ الاَْسْدى .
وَيُقالُ: إِنَّهُ لِلْفَرَزْدَقِ:
فَإِنْ كُنْتِ لا تَدْرينَ مَا الْمَوْتُ فَانْظُرى
|
إِلى هانى فِى السُّوقِ وَابْنِ عَقيلِ
|
ترجمه :
ابن زياد گفت : گويا دهشت تو را فرو گرفته !
پس از اين جريان ، ابن زياد لعين حكم نمود كه هانى بن عروه رضى اللّهُ عنه را به
قتل رسانند. چون جناب هانى را از مجلس بيرون آوردند تا به درجه شهادت رسانند، مكرّر
مى فرمود:
((وامَذْحِجاهُ! وَ اءَيْنَ مِنّ ى مَذْحِجُ؛ واعَشيرَتاهُ وَاءَيْنَ مِنّى عَشيرَتى ؟ كجائيد خويشان و قبيله
من ؟
جلاّد گفت : گردنت را بكش تا شمشير را فرود آورم !
هانى فرمود: به خدا سوگند! من به بذل جان خويش سخى نيستم و در كشتن خويش تو را
اعانت نمى كنم .
پس غلامى از ابن زياد پليد كه نام نحسش ((رشيد)) بود، آن مخلص متّقى را به درجه
شهادت رسانيد.
در مصيبت جناب مسلم بن عقيل و هانى بن عروه ، عبداللّه بن زبير اسدى اين ابيات را به
رشته نظم كشيده و بعضى را اعتقاد آن است كه
قائل اين اشعار، فرزدق است و ديگرى گفته كه اشعار سليمان حنفى است .
((فَإِنْ كُنْتِ لا تَدْرينَ مَا الْمَوْتُ فَانْظُرى ...))؛ يعنى اگر نمى دانى كه مرگ كدام است و
منكر آنى (شايد شاعر نفس امّاره خود را مخاطب نموده و به لسان
حال ذكر نموده باشد) پس نظر نما اى منكر مرگ به سوى هانى بن عروه رحمه اللّه كه
در بازار گوسفند فروشان مقتول افتاده و نظر نما به جناب مسلم بن
عقيل .
متن عربى :
1 - إِلى بَطَلٍ قَدْ هَشَّمَ السَّيْفُ وَجْهَهُ
|
وَآخَرُ يُهْوى مِنْ طَمارٍ قَتيلِ
|
2 - اءَصابَهُما فَرْخُ الْبَغِيِّ فَاءَصْبَحا
|
اءَحاديثَ مَنْ يَسْرِيَ بِكُلِّ سَبيلِ
|
3 - تَرى جَسَدا قَدْ غَيَّرَ الْمَوْتُ لَوْنَهُ
|
وَنَضِحُ دَمٍ قَدْ سالَ كُلُّ مَسيلِ
|
4 - فَتىً كانَ اءَحْيى مِنْ فَتاةٍ حَيِيَّةٍ
|
وَاءَقْطَع مِنْ ذى شَفْرَتَيْنَ صَقيلِ
|
5 - اءَيَرْكَبُ اءَسْماءُ الْهَماليجَ آمِنا
|
وَقَدْ طَلِبْتَهُ مِذْحِجُ بِذُحُولِ
|
ترجمه :
1 - آن جوانمرد شجاعى كه صدمه شمشير، روى او را خراشيد (شايد اشاره باشد به
آنچه بعضى ذكر نموده اند كه در آن هنگام كه خواستند او را به نزد ابن زياد برند
بكيربن حمران ضربتى بر روى مبارك هانى زد كه لبهاى او را مجروح ساخت يا مراد از
((بَطَل ))، هانى باشد و كنايه از ضربتى كه ابن زياد بر صورت و پيشانى او وارد
آورد و اين معنى اَقْرَب است ) و آن جوانمرد شجاع ديگر مسلم بن
عقيل است كه كشته او را از پشت بام به زير افكندند.
2 - عبيداللّه بن زياد باغى ياغى ستمكار به ظلم و ستم ، اين دو بزرگوار را گرفت ،
پس صبحگاهى مسلم و هانى حديث هر رهگذر شدند.
3 - ديدى آن جسدى را كه مرگ رنگ او را تغيير داده بود و خون آن بدن در راهها جارى
بود.
4 - آن جوانمرد با حيا - كه به مراتب با حياتر از زنان با عفت و با حيا - بود و مع ذلك
، صمصمام شجاعت و سطوتش برنده تر از شمشير دو دَم
صيقل خورده ، بود.
5 - آيا سزاوار است كه اسماء بن خارجه ، جناب هانى را به نزد ابن زياد برد بر
مركبهاى نجيب سوار گردد و در امان باشد و حال آنكه قبيله مَذْحِج خون ((هانى )) را از او
مطالبه مى نمايند.
متن عربى :
1 - تَطُوفُ حَواليهِ مُرادٌ وَكُلُّهُم
|
عَلى رَقْبَةٍ مِنْ سائِلٍ وَمَسُولِ
|
2 - فَإِنْ اءَنْتُمْ لَمْ تَثَاءرُوا بِاءَخيكُم
|
فَكُونُوا بَغايا اءُرْضِيَتْ بِقَليلِ
|
قالَ الرّاوى : وَكَتَبَ عُبَيْدِ اللّهِ بْنِ زِيادٍ بِخَبَرِ مُسْلِمٍ وَهانى إِلى يَزيدَ بْنِ
مُعاوِيَةَلَعَنَهُمَا اللّهُ-.
فَاءَعادَ عَلَيْهِ الْجَوابَ يَشْكُرُهُ فيهِ عَلى فِعالِهِ وَسَطْوَتِهِ، وَيُعَرِّفُهُ اءَنْ قَدْ بَلَغَهُ تَوَجُّهُ
الْحُسَيْنِ عليه السّلام إِلى جَهَتِهِ، وَيَاءْمُرُهُ عِنْدَ ذلِكَ بِالْمُؤ اخِذَةِ وَالاِْنْتِقامِ وَالْحَبْسِ عَلَى
الظُّنُونِ وَالاَْوْهامِ.
وَكانَ تَوَجُّهُ الْحُسَيْنِ عليه السّلام مِنْ مَكَّةَ يَوْمَ الثُّلاثاءِ لِثَلاثٍ مَضَيْنَ مِنْ ذِى الْحَجَّةِ
سَنَةَ سِتّينَ مِنَ الْهِجْرَةِ، قَبْلَ اءَنْ يَعْلَمَ بِقَتْلِ مُسْلِمٍ؛ لاَِنَّهُ عليه السّلام خَرَجَ مِنْ مَكَّةَ
فِى الْيَوْمِ الَّذى قُتِلَ فيهِ مُسْلِمٌ رِضْوانُ اللّهِ عَلَيْهِ.
ترجمه :
1 - قبيله مراد همه در آن حال بر دور هانى بن عروه (كه در قصر گرفتار شده بود) مى
گشتند و در انتظار حال او بودند و هم آنانكه سؤ
ال از كيفيت حال او مى نمودند و هم آن كسانى كه سؤ
ال كرده مى شدند.
2 - پس اگر شما اى قبيله مراد، نمى توانيد كه خونخواهى برادر خويش نماييد پس
بايد كه چون زنان بدكاره كه به اندك مبلغى كه از براى زنا به ايشان مى دهند راضى
اند، شما هم به همين مقدار راضى باشيد. راوى گويد: ابن زياد بدبنياد نامه اى به
يزيد پليد، مشتمل بر خبر و كيفيّت قتل جناب مسلم و هانى رحمه الله نوشت . پس يزيد
پليد جواب نامه آن عنيد را به سوى كوفه روانه داشت كه
حاصل آن رقيمه لعنت ضميمه شكرگزارى او بود بر كردار ناصواب و بر سطوت و
صولت آن سركرده شقاوت مآب و ابن زياد را آگاه گردانيد كه خبر به آن شقى چنين
رسيده كه موكب امام عليه السّلام متوجه به طرف عراق گرديده ؛ يزيد به ابن زياد ظالم
لعين فرمان داد كه در مقام مؤ اخذه و انتقام از كافّه اَنام برآيد و به محض توهّم و گمان ،
مردم را به قيد حبس گرفتار سازد و بود توجّه امام حسين عليه السّلام از مكّه معظمه در
روز سه شنبه به سه روز كه از ماه ذى الحجة الحرام گذشته بود و بعضى گفتند در
روز چهار شنبه بوده به هشت روز، از ماه مزبور گذشته در
سال شصت از هجرت رسول اللّه قبل از آنكه آن حضرت به حسب ظاهر آگاه شود به
شهادت حضرت مسلم ؛ زيرا كه آن جناب در روزى از مكّه نهضت فرمود كه جناب مسلم در
همان روز مقتول گروه اَشْقيا گرديده بود.
متن عربى :
وَرُوِيَ اءَنَّهُ عليه السّلام لَمّا عَزَمَ عَلَى الْخُرُوجِ إِلَى الْعِراقِ قامَ خَطيبا، فَقالَ:
((اءَلْحَمْدُ للّهِِ ما شاءَ اللّهُ وَلا قُوَّةَ إِلاّ بِاللّهِ وَ صَلَّى اللّهُ عَلى رَسُولِهِ وَسَلَّمَ.
خُطَّ الْمَوْتُ عَلى وُلْدِ آدَمَ مَخَطَّ الْقِلادَةِ عَلى جِيْدِ الْفَتاةِ، وَما اءَوْلَهَنى إِلى اءَسْلا فى
إِشْتياقَ يَعْقُوبَ إِلى يُوسُفَ.
وَ خَيْرَ لى مَصْرَعٌ اءَنَا لاقيهِ، كَاءَنّى بِاءَوْصالى تَقَطَّعُها عُسْلانُ الْفَلَواتِ بَيْنَ
النَّواويسِ وَ كَرْبَلاءِ، فَيَمْلاََنَّ مِنّى اءَكْراشا جُوَّفا وَ اءَجْرِبَةً سَغْبا، لا مَحيصَ عَنْ يَوْمِ خُطَّ
بِالْقَلَمِ.
رِضَى اللّهِ رِضانا اءَهْلَ الْبَيْتِ، نَصْبِرُ عَلى بَلائِهِ وَيُوَفّينا اءَجْرَ الصّابِرينَ، لَنْ
تَشُذَّ عَنْ رَسُولِ اللّهِ صلّى اللّه عليه و آله لَحْمَتُهُ، وَهِيَ مَجْمُوعَةٌ لَهُ في حَظيرَةِ الْقُدْسِ،
تَقَرُّ بِهِمْ عَيْنُهُ وَيُنْجَزُ بِهِمْ وَعْدُهُ، مَنْ كانَ باذِلا فينا مُهْجَتَهُ وَمُوَطِّنا عَلى لِقَاءِ اللّهِ
نَفْسَهُ فَلْيَرْحَلْ مَعَنا، فَإِنَّنى راحِلٌ مُصْبِحا إِنْ شاءَ اللّهُ تَعالى )).
ترجمه :