بيرون از خانه
بوى خوش براى بيگانه!
پوشش مناسب
لباسهاى تحريكآميز
در كوچه و خيابان
بر جاى او ننشين!
حفظ حريم
به شش سالگى كه رسيد
نگاه به بيگانه
اى غيرتمندان!
بيرون از خانه
31. امام صادق(ع):
لا يَنْبَغي لِلْمَرْأَةِ أَنْ تُجَمِّرَ ثَوْبَها اِذا خَرَجَتْ [مِنْ
بَيْتِها]؛(1)
هنگامى كه زن از خانهاش خارج مىشود سزاوار نيست كه لباسش را خوشبو كند.
از زن و مرد مسلمان، رعايت مسايل بسيارى به عنوان امور احتياطى خواسته شده است،
چرا كه عدم توجه به آنها احتمال گرفتار آمدن به گناه يا ارتكاب گناه بالاتر را
افزايش مىدهد. اين تذكرها، در حقيقت زنگ خطرهايى است كه هشيارى مرد و زن
مسلمان را مىطلبد و بىتوجهى به آنها و در واقع نزديك شدن به دانههاى اطراف
دام، خطر افتادن در آن را به دنبال دارد. روايات بعدى نيز در همين موضوع قرار
مىگيرد.
بوى خوش براى بيگانه!
32. پيامبر اكرم(ص):
أَيُّما امْرَأَةٍ تَطَيَّبَتْ لِغَيْرِ زَوْجِها لَمْ تُقْبَلْ مِنْها صَلاةٌ
حَتّى تَغْتَسِلَ مِنْ طِيبِها كَغُسْلِها مِنْ جِنابَتِها؛(2)
«هر زنى كه خود را براى غير شوهرش خوشبو كند هيچ نمازى از او پذيرفته نمىشود
تا همان گونه كه به خاطر جنابت غسل مىكند، براى اين بوى خوش نيز غسل كند.(3)
پوشش مناسب
33. اميرالمؤمنين على(ع):
كُنْتُ قاعِداً فيِ الْبَقِيع مَعَ رَسُولِ اللَّهِ(ص) فيِ يَوْمِ دَجْنٍ وَ
مَطَرٍ اِذْ مَرَّتْ اِمْرَأَةٌ عَلى حِمارٍ، فَهَوَتْ يَدُ الْحِمارِ فيِ
وَهْدَةٍ فَسَقَطَتِ الْمَرْأَةُ فَأَعْرَضَ النَّبِيُّ(ص) بِوَجْهِهِ.
قالُوا: يا رَسُولَاللَّهَ! اِنَّها مُتَسَرْوِلَةٌ.
قالَ: اللّهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُتَسَرْوِلاتِ - ثَلاثاً. يا أَيُّها النَّاسُ!
إتَّخِذُوا السِّراوِيلاتِ فَإنَّها مِنْ أَسْتَرِ ثِيابِكُمْ وَ حَصِّنُوا
بِها نِساءكُمْ اِذا خَرَجْنَ؛
(4)
در روزى تار و بارانى به همراه رسول خدا(ص) در بقيع نشسته بودم كه زنى سوار بر
درازگوشى عبور كرد. دست حيوان، داخل گودالى افتاد و زن به زمين خورد. لذا
پيامبر(ص) چهرهاش را برگرداند.
عرض كردند: اى رسول خدا! آن زن شلوار پوشيده است.
پيامبر اكرم(ص) سه بار گفت: «خدايا! زنانى كه از شلوار استفاده مىكنند را مورد
مغفرت قرار ده. [سپس فرمود:] اى مردم! از شلوار استفاده كنيد چرا كه از
پوشانندهترين لباسهاى شما است، و با آن، زنانتان را هنگامى كه از خانه خارج
مىشوند مصونيت بخشيد».
روشن است كه ملاك، استفاده از لباسهايى است كه تناسب بيشترى با حجاب و صيانت
بانوان دارد، تحريكآميز نيست و با عرف زنان باحجاب همخوانى بيشترى دارد.
بنابراين، شامل هر نوع شلوار نمىشود. در همين خصوص، حديث بعدى نيز مىتواند
نشاندهنده ترغيب اسلام به حفظ حدود و شؤون زن و مرد، و رعايت دورانديشى و
احتياط باشد؛ البته اينها همه اقداماتى احتياطى است كه زمينه انحرافات احتمالى
را از ميان مىبرد.
لباسهاى تحريكآميز
34. «سعيدة» و «منّة» خواهران محمد بنابىعمير:
دَخَلْنا عَلى أَبيعَبْدِاللَّهِ(ع) فَقُلْنا: تَعُودُ الْمَرْأَةُ أخاها؟
قالَ: نَعَمْ.
قُلنا: تُصافِحُهُ؟
قالَ: مِنْ وَراءِ الثَّوْبِ.
قالَتْ اِحْداهُما: اِنَّ اُخْتيِ هذِهِ تَعُودُ إخْوَتَها.
قالَ: اِذا عُدْتِ إخْوَتَكِ فَلا تَلْبِسي الْمُصَبَّغَةَ؛(5)
بر امام صادق(ع) وارد شديم و عرض كرديم: آيا زن به ديدار برادرانش مىرود؟
فرمود: بلى.
عرض كرديم: آيا به او دست مىدهد؟
فرمود: از پشت لباس.
يكى از آن دو گفت: اين خواهر من به ديدار برادرانش مىرود.
فرمود: آنگاه كه به ديدن برادرانت رفتى، لباس رنگارنگ [و تحريكآميز] نپوش.
در كوچه و خيابان
35. امام صادق(ع) به نقل از پيامبر اكرم(ص):
لَيْسَ لِلنِّساءِ مِنْ سَرَواتِ الطَّرِيقِ شَيءٌ، وَ لكِنَّها تَمْشي فيِ
جانِبِ الْحائِطِ وَ الطَّرِيقِ؛(6)
زنان از ميان مسير عبور نكنند، بلكه در كنار ديوار و راه حركت كنند.
بر جاى او ننشين!
36. پيامبر اكرم(ص):
اِذا جَلَسَتِ الْمَرْأَةُ مَجْلِساً فَقامَتْ عَنْهُ فَلا يَجْلِسْ في
مَجْلِسِها أَحَدٌ حَتَّى يَبْرُدَ؛(7)
هنگامى كه زن در جايى نشست، بعد از آنكه از آنجا برخاست كسى در جاى او ننشيند
تا اينكه گرمى آن از بين برود.
حفظ حريم
37 . پيامبر اكرم(ص):
مَنْ كانَ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الآخِرِ فَلا يَبيتُ في مَوْضِعٍ
يَسْمَعُ نَفَسَهُ اِمْرأَةٌ لَيْسَتْ لَهُ بِمَحْرَمَةٍ؛(8)
كسى كه به خدا و روز قيامت ايمان دارد، در جاى خلوتى كه زنى نامحرم، صداى نفس
او را مىشنود، نماند.
به شش سالگى كه رسيد
38. امام صادق(ع):
اِذا بَلَغَتِ الْجارِيَةُ سِتَّ سِنِينَ فَلا يَنْبَغي لَكَ أَنْ تُقَبِّلَها؛(9)
وقتى كه دختر به سنّ شش سالگى رسيد سزاوار نيست كه او را ببوسى.
روايات ديگرى نيز در اين زمينه وجود دارد و از آنها استفاده مىشود كه نامحرم
نبايد دخترى كه به سن شش سالگى رسيده است را ببوسد. چنانكه بر دوش گرفتن و در
دامن نشاندن آنان نيز، براى افراد بيگانه نكوهش شده است.
نگاه به بيگانه
39. پيامبر اكرم(ص):
اِشْتَدَّ غَضَبُ اللَّهِ عَلى امْرَأَةٍ ذاتِ بَعْلٍ مَلَأتْ عَيْنَها مِنْ
غَيْرِ زَوْجِها أَوْ غَيْرِ ذي مَحْرَمٍ مِنْها، فَاِنَّها اِنْ فَعَلَتْ
ذلِكَ اَحْبَطَ اللَّهُ عَزَّ وَ جلَّ كُلَّ عَمَلٍ عَمِلَتْهُ. فَإنْ
أَوْطَأَتْ فِراشَهُ غَيْرَهُ كانَ حَقّاً عَلَى اللَّهِ أَنْ يُحْرِقَها
بِالنّارِ بَعْدَ أَنْ يُعَذِّبَها في قَبْرِهِ؛(10)
خشم خداوند بر آن زن شوهردارى كه ديدهاش را به غير همسرش يا نامحرمى بدوزد
شديد است، چرا كه اگر چنين كند خداوند همه اعمالى را كه انجام داده است
بىنتيجه خواهد گذاشت، و اگر بيگانهاى را به بستر شوهرش راه دهد، بر خداوند
است كه او را علاوه بر عذاب كردن در قبر، با آتش بسوزاند.
اى غيرتمندان!
40. امام صادق(ع) به نقل از اميرالمؤمنين(ع):
يا اَهْلَ الْعِراقِ! نُبِّئْتُ اَنَّ نِساءَكُم يُدافِعْنَ الرِّجالَ فيِ
الطَّرِيقِ، أَما تَسْتَحُونَ؟
اى اهل عراق باخبر شدم كه زنان شما در راه با مردان برخورد مىكنند، آيا شرم
نمىكنيد؟
مرحوم كلينى مىگويد: در حديث ديگرى آمده است كه حضرت فرمود:
أَما تَسْتَحيُونَ وَ لا تُغارُونَ؟! نِساءُكُمْ يَخْرُجْنَ اِلَى الاَسْواقِ
وَ يُزاحِمْنَ الْعُلُوجَ؛(11)
آيا حيا نمىكنيد و به غيرت نمىآييد؟! زنانتان به بازارها و فروشگاهها مىروند
و با افراد بى ايمان و لاابالى برخورد مىكنند؟
1- كافى،ج5، ص519؛ من لا يحضره الفقيه، ج3، ص440.
2- من لا يحضره الفقيه، ج3، ص440؛ كافى، ج5، ص507.
3- تشبيه در اينجا مىتواند ناظر به اصل لزوم اين كار باشد.
چه اينكه مىتواند مربوط به تشابه در شستن تمام بدن باشد. نك: مرآة العقول،
ج20، ص319.
4- تنبيه الخواطر، ج2، ص78؛ مستدرك الوسائل، ج3، ص243.
5- وسائل الشيعه، ج14، ص152.
6- همان، ص132.
7- من لا يحضره الفقيه، ج3، ص467.
8- تنبيه الخواطر، ج2، ص91.
9- وسائل الشيعه، ج14، ص171.
10- همان، ص172.
11- همان، ص176.