فاطمه گلواژه آفرينش

سيد ضيا‌ء مرتضوى

- ۹ -


خانواده و مسؤوليتها(1)

ترك ازدواج!
كدام يك؟ دين يا مال و زيبايى
بنيان محبوب


پيوند پاكيزگى

ترك ازدواج!

1. پيامبر اكرم(ص):
مَنْ سَرَّهُ اَنْ يَلْقَى اللَّهَ طاهِراً مُطَهَّراً فَلْيَلْقَهُ بِزَوْجَةٍ وَ مَنْ تَرَكَ التَّزْوِيجَ مَخافَةَ العَيْلَةِ فَقَدْ أَساء الظنَّ باللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ؛(1)
هر كس شادمان مى‏شود به اينكه خداوند را در حال پاكى و پاكيزگى
[معنوى‏] ملاقات كند، پس خداى را به همراه زوجه‏اى ملاقات كند، و كسى كه ازدواج را به خاطر ترس از خرجى زندگى رها كند، در حقيقت به خداى عز و جل بدگمان شده است.
برخوردارى از نعمت همسر، مى‏تواند محيط مساعدى را در زندگى انسان، در جهت كسب طهارت معنوى و دورى از انحرافات ايجاد كند. انسانى كه براى تأمين سعادت ابدى و حيات جاويد تلاش مى‏كند بايد بداند كه همسرى مناسب، همسفر خوبى براى او خواهد بود. توجه به ملاكهاى اصلى و ارزشى در گزينش همسر، مى‏تواند انسان را در دستيابى به همسرى مناسب يارى كند، و اين نكته‏اى است كه در روايت بعدى به آن توجه شده است.

كدام يك؟ دين يا مال و زيبايى

2. امام صادق(ع):
إذا تَزَوَّجَ الرَّجُلُ الْمَرْأَةَ لِمالِها اَوْ جَمالِها لَمْ يُرْزَقْ ذلِكَ، فإنْ تَزَوَّجَها لِدِينِها رَزَقَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ جَمالَها وَ مالَها؛(2)
هنگامى كه مرد، زن را به خاطر ثروت يا زيبايى‏اش به ازدواج درآورد به هدفش نخواهد رسيد، ولى اگر با او به انگيزه دين و ايمانش ازدواج كرد، خداى عز و جل، هم زيبايى و هم ثروت او را روزى‏اش، خواهد نمود.
انسانى كه با انگيزه صحيح، اين سنت اسلامى را انجام مى‏دهد، از يك طرف زمينه مناسبى را در جهت رشد معنوى خويش فراهم كرده است، و از جانب ديگر، درهاى رزق و فضل الهى را به روى خود گشوده است. و اين علاوه بر آنكه مفاد روايات متعددى است، به صراحت مورد تأكيد قرآن نيز واقع شده است؛ آنجا كه مى‏فرمايد: «وَ أَنْكِحُوا الأيامى‏ مِنْكُمْ وَ الصَّالِحينَ مِنْ عِبادِكُمْ وَ إمائِكُمْ اِنْ يَكُونُوا فُقَراءَ يُغْنِهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ وَ اللَّهُ واسِعٌ عَليمٌ».(3)
مفاد آيه اين است كه «زنان و مردان بى‏همسر و نيز بردگان و كنيزانى كه شايستگى ازدواج يافته‏اند را همسر دهيد، اگر هم تنگدست باشند خداوند از فضل خودش آنان را بى‏نياز خواهد ساخت. خداوند، هم وسعت دارد و هم مى‏داند».
از سوى ديگر، از ارزشمندترين ساختارهاى اجتماعى در اسلام، بنيان خانواده است كه اگر بر اساس صحيح و در چارچوب ارزشهاى دينى شكل گرفته باشد همان گونه كه در روايت بعدى آمده، دوست داشتنى‏ترين بنا در پيشگاه خداوند است.

بنيان محبوب

3. امام باقر(ع):
قالَ رَسُولُ اللَّهِ(ص): ما بُنِىَ بِناءٌ فِي الإسلامِ اَحَبُّ إلَى اللَّهِ تعالى‏ مِنَ التَّزْوِيج؛(4)
از نظر اسلام، در پيشگاه خداوند تعالى، هيچ بنايى، محبوبتر از ازدواج بنا نشده است.
از اين‏رو در احاديث چندى، از ترك ازدواج و زندگى مجرد، نكوهش شده است و حتى كسانى كه به عمد، راه تنهايى زيستن را پيشه مى‏كنند نفرين شده‏اند. (5)


1- من لا يحضره الفقيه، ج‏3، ص‏385.
2- همان، ص‏392.
3- سوره نور(24)، آيه 32.
4- من لا يحضره الفقيه، ج‏3، ص‏383.
5- از جمله: من لا يحضره الفقيه، ج‏3، ص‏384 به بعد و نيز: مستدرك الوسائل، ج‏14، صص‏154 - 156.