back page fehrest page next page

ائمه عليهم السلام واليان امر و حسد برده شدگانى هستند كه خداى عزوجل در قرآن فرموده‏

بَابُ أَنّ الْأَئِمّةَ ع وُلَاةُ الْأَمْرِ وَ هُمُ النّاسُ الْمَحْسُودُونَ الّذِينَ ذَكَرَهُمُ اللّهُ عَزّ وَ جَلّ‏

1- الْحُسَيْنُ بْنُ مُحَمّدِ بْنِ عَامِرٍ الْأَشْعَرِيّ عَنْ مُعَلّى بْنِ مُحَمّدٍ قَالَ حَدّثَنِي الْحَسَنُ بْنُ عَلِيّ‏ٍ الْوَشّاءُ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ عَائِذٍ عَنِ ابْنِ أُذَيْنَةَ عَنْ بُرَيْدٍ الْعِجْلِيّ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا جَعْفَرٍ ع عَنْ قَوْلِ اللّهِ عَزّ وَ جَلّ أَطِيعُوا اللّهَ وَ أَطِيعُوا الرّسُولَ وَ أُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ فَكَانَ جَوَابُهُ أَ لَمْ تَرَ إِلَى الّذِينَ أُوتُوا نَصِيباً مِنَ الْكِتابِ يُؤْمِنُونَ بِالْجِبْتِ وَ الطّاغُوتِ وَ يَقُولُونَ لِلّذِينَ كَفَرُوا هؤُلاءِ أَهْدى‏ مِنَ الّذِينَ آمَنُوا سَبِيلًا يَقُولُونَ لِأَئِمّةِ الضّلَالَةِ وَ الدّعَاةِ إِلَى النّارِ هؤُلاءِ أَهْدى‏ مِنْ آلِ مُحَمّدٍ سَبِيلًا أُولئِكَ الّذِينَ لَعَنَهُمُ اللّهُ وَ مَنْ يَلْعَنِ اللّهُ فَلَنْ تَجِدَ لَهُ نَصِيراً أَمْ لَهُمْ نَصِيبٌ مِنَ الْمُلْكِ يَعْنِي الْإِمَامَةَ وَ الْخِلَافَةَ فَإِذاً لا يُؤْتُونَ النّاسَ نَقِيراً نَحْنُ النّاسُ الّذِينَ عَنَى اللّهُ وَ النّقِيرُ النّقْطَةُ الّتِي فِي وَسَطِ النّوَاةِ أَمْ يَحْسُدُونَ النّاسَ عَلى‏ ما آتاهُمُ اللّهُ مِنْ فَضْلِهِ نَحْنُ النّاسُ الْمَحْسُودُونَ عَلَى مَا آتَانَا اللّهُ مِنَ الْإِمَامَةِ دُونَ خَلْقِ اللّهِ أَجْمَعِينَ فَقَدْ آتَيْنا آلَ إِبْراهِيمَ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ وَ آتَيْناهُمْ مُلْكاً عَظِيماً يَقُولُ جَعَلْنَا مِنْهُمُ الرّسُلَ وَ الْأَنْبِيَاءَ وَ الْأَئِمّةَ فَكَيْفَ يُقِرّونَ بِهِ فِي آلِ إِبْرَاهِيمَ ع وَ يُنْكِرُونَهُ فِي آلِ مُحَمّدٍ ص فَمِنْهُمْ مَنْ آمَنَ بِهِ وَ مِنْهُمْ مَنْ صَدّ عَنْهُ وَ كَفى‏ بِجَهَنّمَ سَعِيراً إِنّ الّذِينَ كَفَرُوا بِ‏آياتِنا سَوْفَ نُصْلِيهِمْ ناراً كُلّما نَضِجَتْ جُلُودُهُمْ بَدّلْناهُمْ جُلُوداً غَيْرَها لِيَذُوقُوا الْعَذابَ إِنّ اللّهَ كانَ عَزِيزاً حَكِيماً
اصول كافى جلد 1 صفحه: 293 روايه: 1
ترجمه :
1- بريد عجلى گويد: از امام باقر عليه السلام راجع بقول خداى عزوجل (61 سوره 4) (((اطاعت كنيد خدا را و اطاعت كنيد پيغمبر و واليان امر را))) پرسيدم، جواب حضرت اين بود كه (55 سوره 4) (((مگر آنكسانرا كه از كتاب آسمانى بهره‏اى بايشان داده‏اند نمى‏بينى كه به بت و طغيانگر گروند و درباره كافران گويند: اين گروه از مؤمنان هدايت يافته‏ترند))) يعنى اين مردم درباره پيشوايان گمراهى و رهبران بدوزخ مى‏گويند: آنها از آل محمد صلى الله عليه و آله هدايت يافته‏ترند، (((ايشان همان كسانند كه خدا لعنتشان كرده و هر كه را خدا لعنت كند هرگز ياورى براى او نخواهى يافت. مگر آنها را از ملك بهره‏اى هست؟))) يعنى ملك امامت و خلافت (((كه در آنصورت تقيرى هم بمردم ندهند))) ما هستيم آن مردمى‏كه خدا قصد كرده و نقير نقطه ميان هسته خرماست (و مقصود بيان كمال بخل و خست ايشانست كه اگر بمقام سلطنت هم مى‏رسيدند، قسمتى از هسته خرما را از ما مضايقه مى‏كردند، تا چه رسد بچيز شريف‏تر و گرانبهاتر).
(((و يا بمردم نسبت به آنچه خدا از كرم خويش به آنها داده حسد مى‏برند))) ما هستيم آن مردم حسد برده شده، براى منصب امامتيكه خدا بما داده و بهيچ كس ديگر نداده (((حقا كه ما خاندان ابراهيم را كتاب و حكمت و ملك بزرگى داديم))) يعنى پيغمبران و رسولان و امامان را، از آل ابراهيم قرار داديم، پس چگونه اين مردم اين مقام را نسبت به آل ابراهيم عليه السلام اعتراف دارند و درباره آل محمد صلى الله عليه و آله منكر مى‏شوند (بنابراين مقصود از واليان امر كه پرسيدى آل محمد صلى الله عليه و آله است).
(((برخى به آن گرويدند و برخى رويگردان شدند و جهنم براى ايشان افروخته آتشى است كافى، كسانيكه آيه‏هاى ما را انكار كرده‏اند، بزودى به آتشى درونشان كنيم كه هر وقت پوستهايشان بسوزد، پوستهاى ديگرشان دهيم تا عذاب را خوب بچشند، همانا خدا نيرومند و فرزانه است))).
توضيح راجع بواليان امر در حديث 480 سخن گفتيم و از قول مجلسى (ره) اثبات شد كه چنانچه اطاعت خدا و رسول واجبست، اطاعت واليان امر هم كه ائمه معصومين عليهم السلام باشند، واجب و لازمست و نيز بايد ايشان معصوم و پاك از خطا و گناه باشند و راجع بجبت و طاغوت مجلسى (ره) گويد: جبت ابتدا نام بت مخصوصى بود و سپس براى هر معبود باطلى بكار بردند و گفته‏اند در اصل (((جبس))) بوده است و سين بتاء بدل شده است و جبس چيز بى‏خبر است و اما طاغوت بمعنى هر امر باطلى است، معبود باشد يا غير معبود و جبت و طاغوت در روايات بر اولى و دومى تاويل شده است.

2- عِدّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمّدٍ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنْ مُحَمّدِ بْنِ الْفُضَيْلِ عَنْ أَبِي الْحَسَنِ ع فِي قَوْلِ اللّهِ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى أَمْ يَحْسُدُونَ النّاسَ عَلى‏ ما آتاهُمُ اللّهُ مِنْ فَضْلِهِ قَالَ نَحْنُ الْمَحْسُودُونَ‏
اصول كافى جلد 1 صفحه: 294 روايه: 2
ترجمه :
ابن فضيل از حضرت ابوالحسن عليه السلام درباره قول خداى تبارك و تعالى (((و يا بمردم نسبت به آنچه خدا از كرمش به آنها داده حسد مى‏برند) گويد كه آنحضرت فرمود: مائيم حسد برده شدگان.

3- مُحَمّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمّدٍ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنِ النّضْرِ بْنِ سُوَيْدٍ عَنْ يَحْيَى الْحَلَبِيّ عَنْ مُحَمّدٍ الْأَحْوَلِ عَنْ حُمْرَانَ بْنِ أَعْيَنَ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللّهِ ع قَوْلُ اللّهِ عَزّ وَ جَلّ فَقَدْ آتَيْنا آلَ إِبْراهِيمَ الْكِتابَ فَقَالَ النّبُوّةَ قُلْتُ الْحِكْمَةَ قَالَ الْفَهْمَ وَ الْقَضَاءَ قُلْتُ وَ آتَيْناهُمْ مُلْكاً عَظِيماً فَقَالَ الطّاعَةَ
اصول كافى جلد 1 صفحه: 295 روايه: 3
ترجمه :
حمران بن اعين گويد: از امام صادق عليه السلام پرسيدم قول خداى عزوجل را (((همانا آل ابراهيم كتاب داديم))) فرمود: مقصود نبوت است، گفتم: حكمت چيست؟ فرمود: فهميدن و قضاوتست گفتم: (((و به آنها ملك بزرگ داديم؟))) فرمود: اطاعت است.

4- الْحُسَيْنُ بْنُ مُحَمّدٍ عَنْ مُعَلّى بْنِ مُحَمّدٍ عَنِ الْوَشّاءِ عَنْ حَمّادِ بْنِ عُثْمَانَ عَنْ أَبِي الصّبّاحِ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللّهِ ع عَنْ قَوْلِ اللّهِ عَزّ وَ جَلّ أَمْ يَحْسُدُونَ النّاسَ عَلى‏ ما آتاهُمُ اللّهُ مِنْ فَضْلِهِ فَقَالَ يَا أَبَا الصّبّاحِ نَحْنُ وَ اللّهِ النّاسُ الْمَحْسُودُونَ‏
اصول كافى جلد 1 صفحه: 295 روايه: 4
ترجمه :
ابوالصباح گويد: از امام صادق عليه السلام قول خداى عزوجل (((و يا به مردم نسبت به آنچه خدا از كرمش به آنها داده حسد مى‏برند))) را پرسيدم، فرمود: اى ابوالصباح بخدا ما هستيم آن مردم حسد برده شده.

5- عَلِيّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ مُحَمّدِ بْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ عُمَرَ بْنِ أُذَيْنَةَ عَنْ بُرَيْدٍ الْعِجْلِيّ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع فِي قَوْلِ اللّهِ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى فَقَدْ آتَيْنا آلَ إِبْراهِيمَ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ وَ آتَيْناهُمْ مُلْكاً عَظِيماً قَالَ جَعَلَ مِنْهُمُ الرّسُلَ وَ الْأَنْبِيَاءَ وَ الْأَئِمّةَ فَكَيْفَ يُقِرّونَ فِي آلِ إِبْرَاهِيمَ ع وَ يُنْكِرُونَهُ فِي آلِ مُحَمّدٍ ص قَالَ قُلْتُ وَ آتَيْناهُمْ مُلْكاً عَظِيماً قَالَ الْمُلْكُ الْعَظِيمُ أَنْ جَعَلَ فِيهِمْ أَئِمّةً مَنْ أَطَاعَهُمْ أَطَاعَ اللّهَ وَ مَنْ عَصَاهُمْ عَصَى اللّهَ فَهُوَ الْمُلْكُ الْعَظِيمُ‏
اصول كافى جلد 1 صفحه: 295 روايه: 5
ترجمه :
بريد اجلى گويد: امام باقر عليه السلام درباره قول خداى عزوجل تبارك و تعالى (((ما به آل ابراهيم كتاب و حكمت و ملك بزرگ داديم))) فرمود: خدا پيغمبران و رسولان و امامان را از آل ابراهيم قرار داد، پس چگونه اين مردم نسبت به آل ابراهيم عليه السلام اين مقام را مختلفند ولى درباره آل محمد صلى الله عليه و آله وسلم انكار مى‏كنند. عرض كردم (((و به ايشان ملك بزرگى داديم))) چيست؟ فرمود: ملك بزرگ اين است كه امامان را در آن خانواده قرار داد، هر كه اطاعت آنها كند اطاعت خدا كرده و هر كه نافرمانى آنها كند نافرمانى خدا كرده است، اين است ملك بزرگ.


ائمه عليهم السلام علاماتى هستند كه خداى عزوجل در كتابش ياد فرموده‏

بَابُ أَنّ الْأَئِمّةَ ع هُمُ الْعَلَامَاتُ الّتِي ذَكَرَهَا اللّهُ عَزّ وَ جَلّ فِي كِتَابِهِ‏

1- الْحُسَيْنُ بْنُ مُحَمّدٍ الْأَشْعَرِيّ عَنْ مُعَلّى بْنِ مُحَمّدٍ عَنْ أَبِي دَاوُدَ الْمُسْتَرِقّ قَالَ حَدّثَنَا دَاوُدُ الْجَصّاصُ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللّهِ ع يَقُولُ وَ عَلاماتٍ وَ بِالنّجْمِ هُمْ يَهْتَدُونَ قَالَ النّجْمُ رَسُولُ اللّهِ ص وَ الْعَلَامَاتُ هُمُ الْأَئِمّةُ ع
اصول كافى جلد 1 صفحه: 296 روايه: 1
ترجمه :
1- داود جصاص گويد: از امام صادق عليه الس لام راجع به آيه (16 نحل) (((و علاماتى گذاشت و بوسيله ستاره هدايت شوند))) پرسيدم فرمود: ستاره رسول خدا(ص) است و علامات ائمه عليهماالسلام مى‏باشند.

2- الْحُسَيْنُ بْنُ مُحَمّدٍ عَنْ مُعَلّى بْنِ مُحَمّدٍ عَنِ الْوَشّاءِ عَنْ أَسْبَاطِ بْنِ سَالِمٍ قَالَ سَأَلَ الْهَيْثَمُ أَبَا عَبْدِ اللّهِ ع وَ أَنَا عِنْدَهُ عَنْ قَوْلِ اللّهِ عَزّ وَ جَلّ وَ عَلاماتٍ وَ بِالنّجْمِ هُمْ يَهْتَدُونَ فَقَالَ رَسُولُ اللّهِ ص النّجْمُ وَ الْعَلَامَاتُ هُمُ الْأَئِمّةُ ع‏
اصول كافى جلد 1 صفحه: 296 روايه: 2
ترجمه :
هيثم از امام صادق عليه السلام راجع به قول خداى عزوجل (((و علاماتى گذاشت و بوسيله ستاره هدايت شوند))) پرسيد، امام فرمود: رسول خدا صلى آله عليه و آله ستاره است و علامات ائمه عليهماالسلام‏اند.

3- الْحُسَيْنُ بْنُ مُحَمّدٍ عَنْ مُعَلّى بْنِ مُحَمّدٍ عَنِ الْوَشّاءِ قَالَ سَأَلْتُ الرّضَا ع عَنْ قَوْلِ اللّهِ تَعَالَى وَ عَلاماتٍ وَ بِالنّجْمِ هُمْ يَهْتَدُونَ قَالَ نَحْنُ الْعَلَامَاتُ وَ النّجْمُ رَسُولُ اللّهِ ص‏
اصول كافى جلد 1 صفحه: 296 روايه: 3
ترجمه :
وشاء گويد: از حضرت رضا(عليه السلام) راجع به قول خداى تعالى (((و علاماتى گذاشت و بوسيله ستاره هدايت شوند))) پرسيدم فرمود: ما هستيم علامات و ستاره رسول خدا صلى الله عليه و آله است.

شرح :
خدايتعالى در آياتى چند كه پيش از اين آيه شريفه است، نعمتها و آيات قدرت خود را براى بشر بيان مى‏كند و در يك آيه قبل مى‏فرمايد: (((و در زمين لنگرهائى (از كوه) افكند، تا زمين شما را نلرزاند و جويها و راهها پديد آورد، شايد هدايت يابند))) سپس فرمايد: و علاماتى گذاشت و بوسيله ستاره هدايت شوند))) پيداست كه تفسير و معنى ظاهر آيه اينستكه براى راههاى زمين علاماتى مانند كوهها و پست بلنديها قرار داد، تا مسافرين مقصد و هدف خود را گم نكنند و در شب هم ستاره‏ها را چراغ و راهنماى اين علامات قرار داد و اين معنى بسيار مناسب است با تأويلى كه امام عليه السلام براى راه دين و رهبرى پيغمبر و امامان صلى الله عليه و آله نسبت به آن راه مى‏فرمايد.

در اين كه مراد به آياتيكه خداى عزوجل در كتابش فرموده ائمه عليهم السلام هستند

بَابُ أَنّ الْ‏آيَاتِ الّتِي ذَكَرَهَا اللّهُ عَزّ وَ جَلّ فِي كِتَابِهِ هُمُ الْأَئِمّةُ ع‏

1- الْحُسَيْنُ بْنُ مُحَمّدٍ عَنْ مُعَلّى بْنِ مُحَمّدٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمّدِ بْنِ عَبْدِ اللّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ هِلَالٍ عَنْ أُمَيّةَ بْنِ عَلِيّ‏ٍ عَنْ دَاوُدَ الرّقّيّ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللّهِ ع عَنْ قَوْلِ اللّهِ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى وَ ما تُغْنِي الْ‏آياتُ وَ النّذُرُ عَنْ قَوْمٍ لا يُؤْمِنُونَ قَالَ الْ‏آيَاتُ هُمُ الْأَئِمّةُ وَ النّذُرُ هُمُ الْأَنْبِيَاءُ ع‏
اصول كافى جلد 1 صفحه: 297 روايه: 1
ترجمه :
1- داود رقى گويد، از امام صادق عليه‏السلام درباره قول خداى تبارك و تعالى (101 سوره 10) (((اين آيه‏ها و بيم دادن‏ها گروهى را كه مؤمن شدنى نيستند سود ندهد))) پرسيدم، فرمود: آيه‏ها امامان و بيم دادنها پيغمبران عليهم‏السلام ميباشند. (واضحست كه امامان عليهم‏السلام آيات الله العظمى ميباشد و وظيفه پيغمبران بيم دادن مردمست از عواقب سوئيكه بر گناهانشان مترتب ميشود و وجود امامان و بيم دادن پيغمبران، براى اهل ايمان و افراد شايسته سودمند است و براى مردم سرسختى كه ايمان نياورند سودى ندارد.

2- أَحْمَدُ بْنُ مِهْرَانَ عَنْ عَبْدِ الْعَظِيمِ بْنِ عَبْدِ اللّهِ الْحَسَنِيّ عَنْ مُوسَى بْنِ مُحَمّدٍ الْعِجْلِيّ عَنْ يُونُسَ بْنِ يَعْقُوبَ رَفَعَهُ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع فِي قَوْلِ اللّهِ عَزّ وَ جَلّ كَذّبُوا بِ‏آياتِنا كُلّها يَعْنِي الْأَوْصِيَاءَ كُلّهُمْ‏
اصول كافى جلد 1 صفحه: 297 روايه: 2
ترجمه :
امام باقر عليه‏السلام درباره قول خداى عزوجل (42 سوره 54) (((تمام آيات ما را تكذيب كردند))) فرمود: مقصود از آيات، اوصياء است.

3- مُحَمّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمّدٍ عَنْ مُحَمّدِ بْنِ أَبِي عُمَيْرٍ أَوْ غَيْرِهِ عَنْ مُحَمّدِ بْنِ الْفُضَيْلِ عَنْ أَبِي حَمْزَةَ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ قُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاكَ إِنّ الشّيعَةَ يَسْأَلُونَكَ عَنْ تَفْسِيرِ هَذِهِ الْ‏آيَةِ عَمّ يَتَساءَلُونَ عَنِ النّبَإِ الْعَظِيمِ قَالَ ذَلِكَ إِلَيّ إِنْ شِئْتُ أَخْبَرْتُهُمْ وَ إِنْ شِئْتُ لَمْ أُخْبِرْهُمْ ثُمّ قَالَ لَكِنّي أُخْبِرُكَ بِتَفْسِيرِهَا قُلْتُ عَمّ يَتَساءَلُونَ قَالَ فَقَالَ هِيَ فِي أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ صَلَوَاتُ اللّهِ عَلَيْهِ كَانَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ صَلَوَاتُ اللّهِ عَلَيْهِ يَقُولُ مَا لِلّهِ عَزّ وَ جَلّ آيَةٌ هِيَ أَكْبَرُ مِنّي وَ لَا لِلّهِ مِنْ نَبَإٍ أَعْظَمُ مِنّي‏
اصول كافى جلد 1 صفحه: 297 روايه: 3
ترجمه :
3- ابوحمزة گويد: بامام باقر عليه‏السلام عرض كردم: قربانت گردم، شيعه از شما تفسير اين آيه را مى‏پرسند (((از چه از يكديگر مى‏پرسند؟ از خبر بزرگى ميپرسند!))) فرمود: اختيار با من است، اگر خواهم با آنها بگويم و اگر خواهم نگويم، سپس فرمود: ولى من براى تو مى‏گويم عرض كردم: (((از چه از يكديگر مى‏پرسند؟))) فرمود: اين آيه درباره اميرالمؤمنين صلوات الله عليه است، آنحضرت عليه‏السلام مى‏فرمود: خدا را آيه‏اى بزرگتر از من نيست، خدا را خبرى بزرگتر از من نيست.


واجب دانستن خداى عزوجل و پيغمبرش ص همراه بودن با ائمه عليه السلام را

بَابُ مَا فَرَضَ اللّهُ عَزّ وَ جَلّ وَ رَسُولُهُ ص مِنَ الْكَوْنِ مَعَ الْأَئِمّةِ ع‏

1- الْحُسَيْنُ بْنُ مُحَمّدٍ عَنْ مُعَلّى بْنِ مُحَمّدٍ عَنِ الْوَشّاءِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ عَائِذٍ عَنِ ابْنِ أُذَيْنَةَ عَنْ بُرَيْدِ بْنِ مُعَاوِيَةَ الْعِجْلِيّ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا جَعْفَرٍ ع عَنْ قَوْلِ اللّهِ عَزّ وَ جَلّ اتّقُوا اللّهَ وَ كُونُوا مَعَ الصّادِقِينَ قَالَ إِيّانَا عَنَى‏
اصول كافى جلد 1 صفحه: 297 روايه: 1
ترجمه :
بريد گويد: از امام باقر عليه‏السلام درباره قول خداى عزوجل (120 سوره‏9) (((از خدا باك داشته باشيد و با صادقان باشيد))) پرسيدم فرمود: مقصود ما هستيم.

2- مُحَمّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمّدٍ عَنِ ابْنِ أَبِي نَصْرٍ عَنْ أَبِي الْحَسَنِ الرّضَا ع قَالَ سَأَلْتُهُ عَنْ قَوْلِ اللّهِ عَزّ وَ جَلّ يا أَيّهَا الّذِينَ آمَنُوا اتّقُوا اللّهَ وَ كُونُوا مَعَ الصّادِقِينَ قَالَ الصّادِقُونَ هُمُ الْأَئِمّةُ وَ الصّدّيقُونَ بِطَاعَتِهِمْ‏
اصول كافى جلد 1 صفحه: 208 روايه: 2
ترجمه :
ابن ابى‏نصر گويد: از حضرت رضا عليه‏السلام راجع بقول خداى عزوجل (((اى گروندگان از خدا باك داشته باشيد و با صادقان باشيد))) پرسيدم فرمود: صادقان همان امامان و باور دارندگان اطاعت ايشانند (صادقان و صديق همان امامانند بواسطه اطاعتشان خدا را).

3- أَحْمَدُ بْنُ مُحَمّدٍ وَ مُحَمّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ مُحَمّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ مُحَمّدِ بْنِ عَبْدِ الْحَمِيدِ عَنْ مَنْصُورِ بْنِ يُونُسَ عَنْ سَعْدِ بْنِ طَرِيفٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللّهِ ص مَنْ أَحَبّ أَنْ يَحْيَا حَيَاةً تُشْبِهُ حَيَاةَ الْأَنْبِيَاءِ وَ يَمُوتَ مِيتَةً تُشْبِهُ مِيتَةَ الشّهَدَاءِ وَ يَسْكُنَ الْجِنَانَ الّتِي غَرَسَهَا الرّحْمَنُ فَلْيَتَوَلّ عَلِيّاً وَ لْيُوَالِ وَلِيّهُ وَ لْيَقْتَدِ بِالْأَئِمّةِ مِنْ بَعْدِهِ فَإِنّهُمْ عِتْرَتِي خُلِقُوا مِنْ طِينَتِي اللّهُمّ ارْزُقْهُمْ فَهْمِي وَ عِلْمِي وَ وَيْلٌ لِلْمُخَالِفِينَ لَهُمْ مِنْ أُمّتِي اللّهُمّ لَا تُنِلْهُمْ شَفَاعَتِي‏
اصول كافى جلد 1 صفحه: 298 روايه: 3
ترجمه :
3- امام باقر(عليه السلام) فرمايد: رسول خدا (ص) فرمود: هر كه خواهد مانند پيغمبران زندگى كند و مانند شهيدان بميرد و در بهشتى كه خداى رحمن كاشته، ساكن شود، بايد از على پيروى كند و با دوست او دوستى كند و بامامان پس از وى اقتدا كند: زيرا ايشان عترت منند و از طينت من آفريده شده‏اند. خدايا فهم و علم مرا بايشان روزى كن، واى بر آنها كه از امت من مخالف ايشان باشند خدايا شفاعت مرا به آنها مرسان (خدايا ما را هم توفيق پيروى على و دوستى دوستانش و رسيدن بشفاعت رسولت عطا فرما).

4- مُحَمّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ مُحَمّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنِ النّضْرِ بْنِ شُعَيْبٍ عَنْ مُحَمّدِ بْنِ الْفُضَيْلِ عَنْ أَبِي حَمْزَةَ الثّمَالِيّ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا جَعْفَرٍ ع يَقُولُ قَالَ رَسُولُ اللّهِ ص إِنّ اللّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى يَقُولُ اسْتِكْمَالُ حُجّتِي عَلَى الْأَشْقِيَاءِ مِنْ أُمّتِكَ مَنْ تَرَكَ وَلَايَةَ عَلِيّ‏ٍ وَ وَالَى أَعْدَاءَهُ وَ أَنْكَرَ فَضْلَهُ وَ فَضْلَ الْأَوْصِيَاءِ مِنْ بَعْدِهِ فَإِنّ فَضْلَكَ فَضْلُهُمْ وَ طَاعَتَكَ طَاعَتُهُمْ وَ حَقّكَ حَقّهُمْ وَ مَعْصِيَتَكَ مَعْصِيَتُهُمْ وَ هُمُ الْأَئِمّةُ الْهُدَاةُ مِنْ بَعْدِكَ جَرَى فِيهِمْ رُوحُكَ وَ رُوحُكَ مَا جَرَى فِيكَ مِنْ رَبّكَ وَ هُمْ عِتْرَتُكَ مِنْ طِينَتِكَ وَ لَحْمِكَ وَ دَمِكَ وَ قَدْ أَجْرَى اللّهُ عَزّ وَ جَلّ فِيهِمْ سُنّتَكَ وَ سُنّةَ الْأَنْبِيَاءِ قَبْلَكَ وَ هُمْ خُزّانِي عَلَى عِلْمِي مِنْ بَعْدِكَ حَقّ‏ٌ عَلَيّ لَقَدِ اصْطَفَيْتُهُمْ وَ انْتَجَبْتُهُمْ وَ أَخْلَصْتُهُمْ وَ ارْتَضَيْتُهُمْ وَ نَجَا مَنْ أَحَبّهُمْ وَ وَالَاهُمْ وَ سَلّمَ لِفَضْلِهِمْ وَ لَقَدْ أَتَانِي جَبْرَئِيلُ ع بِأَسْمَائِهِمْ وَ أَسْمَاءِ آبَائِهِمْ وَ أَحِبّائِهِمْ وَ الْمُسَلّمِينَ لِفَضْلِهِمْ‏
اصول كافى جلد 1 صفحه: 298 روايه: 4
ترجمه :
4- رسولخدا (ص) فرمود: حجت من بر اشقياء امت تو كامل و تمامست، آنهائى كه ولايت على را ترك گفته و با دشمنانش دوستى نموده و فضيلت او و اوصياء بعد از او را انكار كردند. زيرا فضيلت تو فضيلت ايشان است و اطاعت تو اطاعت ايشان، و حق تو حق ايشان و نافرمانى تو نافرمانى ايشان، و آنهايند امامان راهبر بعد از تو، روح تو در كالبد ايشانست و روح تو همانست كه از اطراف پروردگارت در تو دميده شده و ايشان عترت تو ميباشد و از طينت و گوشت و خون تو سرشته‏اند.
خداى عزوجل سنت و روش تو و پيغمبران پيش از تو را در ايشان جارى داشته و ايشان پس از تو خزانه‏دار علم منند، اينها حقى است بر من (بخودم سوگند) ايشانرا برگزدم و انتخاب كردم و پاك ساختم و پسنديدم، هر كه ايشانرا دوست دارد و از آنها پيروى كند و فضيلتشان را معترف باشد، نجات يافته است همانا جبرئيل عليه‏السلام نام ايشان و نام پدرانشان و دوستانشان و معترفين بفضيلت ايشانرا براى من آورده است.
(بحديث 503 رجوع شود).

5- عِدّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنْ فَضَالَةَ بْنِ أَيّوبَ عَنْ أَبِي الْمَغْرَاءِ عَنْ مُحَمّدِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ أَبَانِ بْنِ تَغْلِبَ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللّهِ ع يَقُولُ قَالَ رَسُولُ اللّهِ ص مَنْ أَرَادَ أَنْ يَحْيَا حَيَاتِي وَ يَمُوتَ مِيتَتِي وَ يَدْخُلَ جَنّةَ عَدْنٍ الّتِي غَرَسَهَا اللّهُ رَبّي بِيَدِهِ فَلْيَتَوَلّ عَلِيّ بْنَ أَبِي طَالِبٍ وَ لْيَتَوَلّ وَلِيّهُ وَ لْيُعَادِ عَدُوّهُ وَ لْيُسَلّمْ لِلْأَوْصِيَاءِ مِنْ بَعْدِهِ فَإِنّهُمْ عِتْرَتِي مِنْ لَحْمِي وَ دَمِي أَعْطَاهُمُ اللّهُ فَهْمِي وَ عِلْمِي إِلَى اللّهِ أَشْكُو أَمْرَ أُمّتِي الْمُنْكِرِينَ لِفَضْلِهِمْ الْقَاطِعِينَ فِيهِمْ صِلَتِي وَ ايْمُ اللّهِ لَيَقْتُلُنّ ابْنِي لَا أَنَالَهُمُ اللّهُ شَفَاعَتِي‏
اصول كافى جلد 1 صفحه: 299 روايه: 5
ترجمه :
5 امام صادق عليه‏السلام از قول رسولخدا صلى الله عليه و آله ميفرمايد: كسيكه خواهد زندگى و مرگش زندگى و مرگ من باشد و ببهشت برينى كه پروردگارم بدست قدرت خود كاشته درآيد بايد پيروى على بن ابيطالب كند و با دوستش دوستى و با دشمنش دشمنى نمايد و نسبت باوصيا پس از وى تسليم باشد زيرا ايشان از خاندان من و از گوشت و خون منند و خدا فهم و علم مرا بايشان عطا فرموده است: بخدا شكايت ميكنم از حال آن امتم كه فضيلت ايشانرا منكر گشته، پيوند مرا با ايشان قطع كنند (رعايت قرابت آنها را كه اجر رسالت من است نكنند) بخدا سوگند كه دو فرزندم را ميكشند خدا شفاعتم را به آنها نرساند.

6- مُحَمّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ مُحَمّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ مُوسَى بْنِ سَعْدَانَ عَنْ عَبْدِ اللّهِ بْنِ الْقَاسِمِ عَنْ عَبْدِ الْقَهّارِ عَنْ جَابِرٍ الْجُعْفِيّ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللّهِ ص مَنْ سَرّهُ أَنْ يَحْيَا حَيَاتِي وَ يَمُوتَ مِيتَتِي وَ يَدْخُلَ الْجَنّةَ الّتِي وَعَدَنِيهَا رَبّي وَ يَتَمَسّكَ بِقَضِيبٍ غَرَسَهُ رَبّي بِيَدِهِ فَلْيَتَوَلّ عَلِيّ بْنَ أَبِي طَالِبٍ ع وَ أَوْصِيَاءَهُ مِنْ بَعْدِهِ فَإِنّهُمْ لَا يُدْخِلُونَكُمْ فِي بَابِ ضَلَالٍ وَ لَا يُخْرِجُونَكُمْ مِنْ بَابِ هُدًى فَلَا تُعَلّمُوهُمْ فَإِنّهُمْ أَعْلَمُ مِنْكُمْ وَ إِنّي سَأَلْتُ رَبّي أَلّا يُفَرّقَ بَيْنَهُمْ وَ بَيْنَ الْكِتَابِ حَتّى يَرِدَا عَلَيّ الْحَوْضَ هَكَذَا وَ ضَمّ بَيْنَ إِصْبَعَيْهِ وَ عَرْضُهُ مَا بَيْنَ صَنْعَاءَ إِلَى أَيْلَةَ فِيهِ قُدْحَانُ فِضّةٍ وَ ذَهَبٍ عَدَدَ النّجُومِ‏
اصول كافى جلد 1 صفحه: 299 روايه: 6
ترجمه :
6- پيغمبر صلى الله عليه و آله فرمود: هر كه را خوش آيد كه چون من زندگى كند و چون من بميرد و در بهشتى كه خدا مرا وعده داده درآيد و بشاخه‏ايكه پروردگارم بدست خود كاشته دست آويزد، بايد على بن ابيطالب و جانشين را اطاعت كند، زيرا آنها شما را بهيچ در گمراهى درنياورده و از هيچ در هدايت خارج نكنند شما بايشان ياد ندهد كه آنها از شما داناترند من از پروردگارم خواستم كه ميان آنها و قرآن جدائى نيندازد تا سر حوض بر من وارد شوند، اينچنين دو انگشت (سبابه) خود را بهم چسبانيد پهناى آن حوض بمسافت ميان صنعاء تا ايلة است و بعدد ستارگان جامهاى سيمين و زرين دارد.

شرح :
مقصود از جدا نشدن ائمه عليه‏السلام از قرآن اينستكه: ايشان هميشه حافظ قرآن و مفسر قرآن و عمل كننده بقرآن و دعوت كننده مردم بسوى قرآنند و هيچگاه از اين روش تعدى و تجاوز نكنند و صنعاء شهرى است در يمن وايله نام كوهى است ميان مكه و مدينه و نيز نام شهريست در طرف مصر و امكنه ديگر هم باين نام ميباشد، ولى پيداست كه مقصود روايت بيان بزرگى حوض است نه تحديد حقيقى آن، چنانكه سنجيدن كاسه‏هاى آبخورى آن را بتعداد ستارگان نيز از اين بابست.
7- الْحُسَيْنُ بْنُ مُحَمّدٍ عَنْ مُعَلّى بْنِ مُحَمّدٍ عَنْ مُحَمّدِ بْنِ جُمْهُورٍ عَنْ فَضَالَةَ بْنِ أَيّوبَ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ زِيَادٍ عَنِ الْفُضَيْلِ بْنِ يَسَارٍ قَالَ قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ ع وَ إِنّ الرّوْحَ وَ الرّاحَةَ وَ الْفَلْجَ وَ الْعَوْنَ وَ النّجَاحَ وَ الْبَرَكَةَ وَ الْكَرَامَةَ وَ الْمَغْفِرَةَ وَ الْمُعَافَاةَ وَ الْيُسْرَ وَ الْبُشْرَى وَ الرّضْوَانَ وَ الْقُرْبَ وَ النّصْرَ وَ التّمَكّنَ وَ الرّجَاءَ وَ الْمَحَبّةَ مِنَ اللّهِ عَزّ وَ جَلّ لِمَنْ تَوَلّى عَلِيّاً وَ ائْتَمّ بِهِ وَ بَرِئَ مِنْ عَدُوّهِ وَ سَلّمَ لِفَضْلِهِ وَ لِلْأَوْصِيَاءِ مِنْ بَعْدِهِ حَقّاً عَلَيّ أَنْ أُدْخِلَهُمْ فِي شَفَاعَتِي وَ حَقّ‏ٌ عَلَى رَبّي تَبَارَكَ وَ تَعَالَى أَنْ يَسْتَجِيبَ لِي فِيهِمْ فَإِنّهُمْ أَتْبَاعِي وَ مَنْ تَبِعَنِي فَإِنّهُ مِنّي‏
اصول كافى جلد 1 صفحه: 300 روايه: 7
ترجمه :
7- امام باقر عليه‏السلام (از قول پيغمبر صلى الله عليه و آله چنانكه مجلسى گويد) فرمود: همانا نسيم رحمت و آسودگى و پيروزى و كمك و كاميابى و بركت و بزرگوارى و آمرزش و ايمنى و توانگرى و مژده و رضوان و تقرب و يارى و توانائى و اميد و دوستى خداى عزوجل، براى كسى است كه على را دوست بدارد.
و اطاعتش كند و از دشمنش بيزارى جويد و بفضيلت او و جانشينانش معترف باشد، بر من است كه ايشانرا در شفاعتم در آورم و بر پروردگار تبارك و تعالى (من است كه شفاعت مرا نسبت بايشان بپذيرد، زيرا آنها پيرو منند و هر كه پيروى من كند از آن من است.

توضيح - تصديق و پذيرش اين روايات، براى اماميه و شيعيانى كه باصول و مبانى مذهبى خود آشنائى دارند، بسيار ساده و آسانست، زيرا از مبانى مذهبى متقن و كامل شيعه از بركت روايات ائمة هدى كه همين كتاب كافى بهترين مجموعه آنست، چنين استفاده مى‏شود كه: نظام دقيق و متقن جهان هستى گواه صانع و مدبرى حكيم و قادر و مهربان است و او والاتر از اينست كه بچشم كوچك و محدود بندگانش ديده شود و از طرفى هم حكمت و رأفت او اقتضا مى‏كند كه اين مخلوق ضعيف و جاهل را خود سر رها نكند و بدون سرپرست و رهنما نگذارد.
بدينجهت از ميان تمام مخلوق در هر عصرى فردى شايسته براى رهبرى آنها، بعنوان پيغمبر يا امام انتخاب مى‏كند و آن رهبر اولا انسانست و همجنس خود آنها، تا بتوانند با او بنشينند و از دل گويند و با او انس و الفت گيرند و مشكلات زندگى خود را با او در ميان گذارند و ثانيا در مقام علم و عمل از همه آنها بهتر و بالاتر است تا بتواند بتمام سؤالات ايشان جواب گويد و مردم، با عقيده و ايمان از او بپذيرند.
آن رهبر عاليقدر با صداى رسا بگوش تمام دانشمندان عصرش مى‏رساند كه: برگزيده خدا بايد از تمام مردم اعلم و داناتر باشد بطوريكه هر چه از او بپرسند بتواند جواب گويد و منم آن برگزيده خدا (((سلونى قبل ان تفقدونى))) تا من زنده‏ام هر چه مى‏خواهيد بپرسيد، مى‏گويد اى بشر عاقل و متفكر شما همگى با ميليونها فكر و تجربه و دانش آموزى، يكطرف و من درس نخوانده تنها يكطرف، صريح و روشن بشما مى‏گويم: من برگزيده خدا و رهبر شمايم و برگزيده خدا بايد هر چه از او بپرسند جواب گويد، بيائيد و هر چه مى‏خواهيد از من بپرسيد و سخنان مرا بنويسيد زيرا همچنانكه امروز رهبر حاضر شما هستم و بوسيله منطق و زبانم شما را رهبرى مى‏كنم، فردا هم رهبر غايب نسل آينده شما هستم و آنها را با سخنان نوشته‏ام بنام روايات و احاديث رهبرى مى‏كنم.
گاهى با دست اشاره بسينه نموده و مى‏فرمايد در اينجا علم فراوانيست بيائيد و بپرسيد گاهى مى‏فرمايد صحيفه و جفر و جامعه و مصحف فاطمه كه علوم گذشته و آينده در آنهاست نزدماست بيائيد و بپرسيد بهر لغت و زبانيكه از ما سؤال كنيد بهمان لغت بشما پاسخ مى‏گوئيم و ما كتاب تورات و انجيل و زبور را مى‏دانيم بيائيد و بپرسيد اهل ذكريكه خدا در قرآنش دستور داده كه از آنها بپرسيد ما هستيم بيائيد و بپرسيد راسخين در علم مائيم علامات و آيات و متوسمينى كه خدا در قرآنش فرموده ما هستيم بيائيد و بپرسيد علوم تمام پيغمبران و اوصياء گذشته نزد ماست و روز برورز و ساعت بساعت علم ما زياد مى‏شود خصوصا شبهاى جمعه و شبهاى قدر بيائيد و بپرسيد همه علوم قرآن را تنها ما مى‏دانيم بيائيد و بپرسيد و باز خودشان مى‏فرمودند (((ممكن نيست كه از امام چيزى بپرسند و او بگويد نمى‏دانم))) آيا تاكنون بشرى روى زمين بوده كه بگويد (((لا ادرى = نمى‏دانم))) در قاموس زندگى من نيست؟.
شيعه مى‏گويد: خدا را شكر كه اين نداى مقدس جامه عمل پوشيد: دوازده نفر امام يكى پس از ديگرى بدون اينكه در مكتب بشر زانو بزنند، در جوانى و پيرى، در خانه و زندان، در سفر و حضر، در صلح و جنگ در مرأى و منظر مردم بودند، دانشمندان زمان، از دور و نزديك بمحضرشان رسيدند و هر گونه سؤالى از مشكل و آسان، از دنيا و عقبى، از زمين و آسمان، از محسوس و معقول، از گذشته و آينده، از حق و باطل از ايشان كردند و آنها نيز همه را پاسخ گفتند و قسمتى از آن پرسش و پاسخها نوشته شد و براى قضاوت امروز ما باقى ماند كه تنها همين كتاب كافى مشتمل بر 15176 حديث مفصل و كوتاه آنست.
ما در اين ذخائر گرانبهاى خود مى‏بينيم كه دانشمندان طبيعى و يهود و نصارى و مجوس و غيره بنام ابن ابى‏العوجاء و ابن مقفع و جاثليق و ديصانى و رأس الجالوت و بوحنيفه و امثالش، با مغزى متكبر و مغرور بمحضر ائمه هدى عليهم‏السلام رسيده و انصافا سؤالاتى پر مغز و مشكل نموده‏اند ولى پاسخ امام عليه‏السلام گاهى آن مشكلات را گره بگره باز كرده و گاهى چون خورشيدى تابان طلوع كرده و ظلمت متراكم شك و شبه را يك مرتبه محو و نابود كرده است و سؤال كنندگان مغرور بعضى تسليم شده و ايمان آورده‏اند و برخى با سكوت و خاموشى و خجلت و شرمسارى از مجلس برخاسته‏اند.
مأمون عباسى خليفه كشور پهناور اسلام بهر منظورى كه بود بزرگترين دانشمندان زمان خود را از نقاط دور و نزديك كشور، جمع مى‏كرد و اركان و رجال دولت را طلب مى‏نمود و مجالسى تاريخى و شاهانه ترتيب ميداد و براى مناظره و مباحثه با اين نوابغ بشر، امام هشتم شيعيان حضرت على بن موسى الرضا عليه‏السلام و ارواحنا فداه را دعوت مى‏كرد، شايد مأمون گمان مى‏كرد، امام رضا(عليه‏السلام) در اين مجالس حاضر نخواهد شد و اگر حاضر شود سكوت خواهد كرد و اگر سخن گويد از عهده جواب همه برنيايد، ولى خدا خواست كه آن مجالس تاريخى باشكوه برگزار شود، بزرگ دانشمندان يهود و نصارى و مجوس هر چه در مدت عمر فرا گرفته بودند از حضرتش سؤال مى‏كردند و پاسخ مى‏شنيدند ولى همگى در برابر سؤالات كوتاه آنحضرت عاجز مى‏شدند همه آن سؤالات و جوابها بتفصيل نوشته شده و براى قضاوت امروز ما باقى مانده است.
من نويسنده خدا را شاهد مى‏گيرم كه ايمانى كه از مطالعه همين احاديث و اخبار و جوابهائيكه ائمه عليهم السلام گفته‏اند و نوشته‏اند برايم حاصل مى‏شود، راسختر و محكمتر از بيان هر معجزه و فضيلت است زيرا اگر همه چيز قابل جعل و تزوير باشد جواب علمى جعل بردارنيست زيرا تا جاعل به آن درجه اعلاى از علم و دانش نرسد كه بتواند هر سؤال مشكلى را جواب گويد نمى‏تواند جعل كند و بنويسد، اين است مقام علم امام.
و اما در مقام عمل از مبانى مذهبى ماست كه امامان و رهبران ما از گناه و خطا معصومند يعنى با استعداد و لياقتى كه خدا نسبت به آنها مى‏دانسته، ايشان را پاك و معصوم آفريده است و گناه و اشتباه از آنها سر نزند، همين مطلب را هم خود آنها فرموده‏اند تا اشاره كنند كه اى بشر كنجاو و خرده گير، شما خود را مى‏بينيد كه چگونه سراپا نقص و آلودگى داريد و در برابر مال و مقام و زيبائى عقل و دين خود را مى‏بازيد، عربده مى‏كشيد و شكم يكديگر را پاره مى‏كنيد ولى ما صريحا مى‏گوئيم كه طلا ونقره زرد و سفيد ما را نمى‏فريبد خلافت و سلطنت شما نزد ما بيك نعلين پاره نمى‏ارزد اگر تمام دنيا را بما دهند كه بمورى ستم كنيم، نميپذيريم ما دروغ نمى‏گوئيم ما براى اطاعت حق شهادت و زندان را بر تعدى و تجاوز ترجيح مى‏دهيم؟ ما در ميان شما و مانند شما ساخته شده‏ايم، اگر مى‏توانيد بر ما خورده‏اى بگيريد.
متجاوز از دويست سال اين رهبران الهى در ميان همين مردم بودند و با آنها ازدواج و معاشرت كردند واحدى نتوانست لغزشى العياذبالله بر آنها بگيرد چگونه بشر مى‏تواند بر آنها لغزشى بگيرد، در صورتيكه معناى لغزش را آنها مى‏دانند و خود آنها بشر فهمانيده‏اند.
پس از تأمل و دقت در آنچه گفتيم، روشن مى‏شود كه چرا خدا مردم را بايشان ارجاع داده و چرا اطاعت على و امامان پس از او را واجب كرده است و چرا على‏بن ابيطالب عليه السلام مقسم بهشت و جهنم است و چرا راه نجاتى جز در خانه ايشان نيست و چرا دشمنان ايشان در خسارت و زيانند و در آتش دوزخ بسر مى‏برند و چرا بايد ما از آنها بيزارى جوئيم و چرا.. و چرا..
back page fehrest page next page