ترجمه :
1- اميرالمؤمنين عليه السلام مى‏فرمود: جان خود را بمطالب شگفت حكمت استراحت دهيد زيرا جان هم چون تن خسته شود.

ترجمه :
2- اميرالمؤمنين عليه السلام مى‏فرمود: اى دانشجو همانا دانش امتيازات بسيارى دارد (اگر بانسان كاملى تشبيه شود) سرش تواضع است، چشمش بى‏رشكى، گوشش فهميدن، زبانش راست گفتن حافظه‏اش كنجكاوى، دلش حسن نيت، خردش شناختن اشياء و امور، دستش رحمت، پايش ديدار علماء همتش سلامت، حكمتش پرهيزگارى قرارگاهش رستگارى، جلودارش عافيت و مركبش وفا، اسلحه‏اش نرم زبانى، شمشيرش رضا، كمانش مدارا، لشكرش گفتگوى با علماء، ثروتش ادب، پسندازش دورى از گناه، توشه‏اش نيكى، آشاميدنش سازگارى، رهبرش هدايت، رفيقش دوستى نيكان.

ترجمه :
3- رسول خدا(ص) فرمود: چه خوب وزيريست علم براى ايمان، چه خوب وزيرى است خويشتندارى براى علمى، چه خوب وزيرى است ملايمت براى خويشتندارى، چه خوب وزيريست بردبارى براى ملايمت.

ترجمه :
4- مردى خدمت رسول خدا (ص) آمد و گفت: يا رسول الله علم چيست؟ فرمود: سكوت كردن، گفت سپس چه؟ فرمود: گوش فرا دادن، گفت سپس چه؟ فرمود: حفظ كردن، گفت سپس چه؟ فرمود به آن عمل كردن، گفت سپس چه اى رسول خدا: فرمود: انتشارش دادن.

ترجمه :
5- امام صادق عليه السلام فرمود: دانشجويان سه دسته‏اند، ايشان را و صفاتشان را بشناسيد: دسته‏اى دانش را براى نادانى و ستيزه جويند، و دسته‏اى براى بلندى جستن و فريفتن جويند، و دسته‏اى براى فهميدن و خرد ورزيدن جويند، يار نادانى و ستيزه (اولى) مردم آزار و ستيزه‏گر است و در مجالس مردان سخنرانى مى‏كند، از علم ياد مى‏كند و حلمرا مى‏ستايد به فروتنى تظاهر مى‏كند ولى از پرهيزكارى تهى است خدا (از اين جهت) بينيش را بكوبد و كمرش را جدا كند و يار بلندى جستن و فريفتن (دومى) نيرنگ باز و چاپلوس است و بر همدوشان خود گردن فرازى كند و براى ثروتمندان پست‏تر از خود كوچكى نمايد، حلواى آنها را بخورد و دين خود را بشكند خدا او را (بر اين روش) بى‏نام و نشان كند و اثرش را از ميان آثار علماء قطع نمايد. و يار فهم و خرد (سومى) افسرده و غمگين و شب بيدار است، تحت الحنك خويش انداخته (خلوت گزيده) و در تاريكى شب بپا ايستاده است، ترسان و خواهان و هراسان عمل كند، بخود مشغول است، مردم زمانش را خوب مى‏شناسد و از مطمئن‏ترين برادرانش دهشتناك است، خدا (از اين جهت) پايه‏هاى وجودش را محكم كند و روز قيامت امانش عطا فرمايد.

ترجمه :
امام صادق عليه السلام فرمود: همانا روايت كنندگان قرآن بسيارند و رعايت كنندگانش كم، چه بسا مردميكه نسبت به حديث خيرخواه و نسبت به قرآن خيانتگرند، علما از رعايت نكردن غمگينند و جاهلان از حفظ روايت (از اينكه نتوانند روايت را حفظ كنند غمگينند)، يكى در پى حفظ حيات خود است و ديگرى در پى هلاك خويش، در اينجاست كه دو دسته رعايت كننده اختلاف پيدا مى‏كنند و از هم جدا مى‏شوند (در صورتيكه به حسب ظاهر و در نظر مردم جاهل هر دو دسته ستايش شوند).

ترجمه :
و فرمود: كسى كه چهل حديث از احاديث ما را حفظ كند خدا او را روز قيامت عالم و فقيه مبعوث كند.

ترجمه :
زيد شحام از امام باقر درباره گفتار خداى عز وجل (24 سوره 80) بايد انسان به خوراك خويش نظر داشته باشد پرسيد معنى خوراك چيست؟ فرمود: علمى را كه فرا مى‏گيرد نظر كند از كه فرا مى‏گيرد (زيرا علم و غذاى روح است و خوبش موجب صحت و بدش باعث مرض روح مى‏گردد).

ترجمه :
9- حضرت باقر عليه السلام فرمود: از امر مشتبه باز ايستادن بهتر است از به هلاكت افتادن و واگذاردنت حديثى را كه روايت آن برايت ثابت نشده بهتر است از روايت كردنت حديثى را كه بر آن احاطه ندارى.

ترجمه :
10 ابن طيار بر حضرت صادق بعضى از سخنرانيهاى پدرش عليهماالسلام را عرضه كرد تا به جمله‏اى از آن رسيد فرمود: بايست و ساكت باش. سپس فرمود: در اموريكه با آن مواجه مى‏شويد و حكمش را نمى‏دانيد وظيفه‏اى جز باز ايستادن و درنگ كردن و ارجاع دادن آنرا به ائمه هدى (ع) نداريد، تا ايشان شما را بر اعتدال (راه راست يإ؛ت‏ت‏ هدفتان) وادارند و گمراهى را از شما بردارند و حق را بشما بفهمانند خدايتعالى فرموده (42 سوره 16) اگر نمى‏دانيد از اهل قرآن بپرسيد.

ترجمه :
11 امام صادق عليه السلام مى‏فرمود: همه علم مردم را در چهار چيز يافتم: اول اينكه پروردگار خود را بشناسى. دوم اينكه بدانى تا تو چه كرده (بخلقت موزون و حكيمانه‏ات و نعمت عقل و حواس و ارسال رسل و انزال كتب پى ببرى) سوم اينكه بدانى او از تو چه خواسته است، چهارم اينكه بدانى چه چيز ترا از دينت خارج كند (گناهان و موجبات شرك و ارتداد را بشناسى).

ترجمه :
12- هشام گويد: به امام صادق عليه السلام عرض كردم: حق خدا بر مردمان چيست! فرمود اينكه آنچه دانند بگويند و از آنچه ندانند باز ايستند، چون چنين كنند حق خدا را به او پرداخته‏اند. (از علم خود مضايقه نكنند و ندانسته چيزى نگويند).

ترجمه :
13- امام صادق عليه السلام فرمود: منزلت مردم را به اندازه روايتى كه از ما مى‏كنند بشناسيد. (هر كه بيشتر و بهتر روايت كند مقامش بالاتر است).

ترجمه :
14- اميرالمؤمنين عليه السلام در بعضى از سخنرانيهايش مى‏فرمود: بدانيد كسيكه از سخن ناحقيكه به او گويند از جا كنده شود عاقل نيست، و آنكه به ستايش نادان خرسند گردد حكيم نيست، مردم فرزند كارهاى نيكشانند و ارزش هر كس به اندازه كاريست كه بخوبى انجام دهد، سخن علمى گوئيد تا ارزشتان هويدا شود.

ترجمه :
15- عبدالله بن سليمان گويد مردى از اهل بصره كه نامش عثمان اعمى بود به امام باقر عليه السلام عرض كرد: حسن بصرى عقيده دارد كسانيكه علم را كتمان كنند گند شكمشان اهل دوزخ را اذيت كند. امام فرمود: بنابراين مؤمن آل فرعون هلاك شده است! (در صورتيكه قرآن او را به كتمان ايمان ستايد) از زمان بعثت نوح علم پنهان بوده است. حسن بصرى به هر راهى كه خواهد برود. بخدا علم جز در اين خاندان يافت نشود.