 |
|
تقويم عبادى مهدى مهريزى - ۳ - ربيع الاول روز اول ماه هجرت پيامبر (ص ) از مكه به مدينه در سال سيزدهم بعثت . 1. روزه داشتن . 2. خواندن زيارت پيامبر (ص ) و حضرت على (ع ). روز هشتم ماه شهادت امام حسن عسكرى در سال 260 ق . 1. خواندن زيارت امام حسن عسكرى (ع ) و امام زمان (ع ). روز نهم 1. غسل . 2. شكر و عبادت خداوند متعال . 3. پوشيدن لباس نو. 4. گشاده دستى بر خانواده . 5. اطعام دوستان و شاد نمودن آنها. روز دهم وفات عبدالمطلب در سال 8 عام الفيل . ازدواج پيامبر (ص ) با خديجه در سال 25 عام الفيل . 1. روزه داشتن . روز دوازدهم ماه ورود پيامبر اكرم (ص ) به مدينه در سال سيزدهم بعثت . انقراض دولت بنى اميه در سال 131 ق . 1. روزه داشتن . 2. نماز گزاردن . دو ركعت نماز به اين ترتيب در ركعت اول ، بعد از سوره حمد، سه مرتبه سوره كافران ، و در ركعت دوم . بعد از حمد سه مرتبه سوره توحيد خوانده شود. روز چهاردهم ماه 1. روزه گرفتن . روز هفده هم ماه ميلاد پيامبر اكرم (ص ) در عام الفيل . ولادت امام جعفر صادق (ع ) در سال 83 ق . 1. غسل . 2. روزه داشتن . از چهار روز ممتاز است است كه ثواب روزه داشتن در آن ، معادل ثواب شصت سال روزه رفتن است . 3. نماز گزاردن . به دو ركعت به هنگام بالا آمدن خورشيد. بدين شرح : در هر ركعت ، بعد از حمد، ده مرتبه سوره قدر و ده مرتبه سوره توحيد خوانده شود. 4. خواندن زيارت پيامبر اكرم (ص ). خواندن زيارت حضرت على (ع ). 6. گرامى داشتن اين روز (جشن و سرور ) آشنايى با زندگى حضرت رسول (ص ). حضرت محمد (ص )، دو روز جمعه 17 ربيع الاول عام الفيل در مكه مكرمه به دنيا آمد و در 28 صفر سال 11 هجرى قمرى در مدينه منوره رحلت نمود و در آنجا به خاك سپرده شد. مدت عمر ايشان 63 سال بود. مادر آن حضرت ، آمنه دختر وهب و پدرش عبدالله فرزند عبدالمطلب بود.پدر را قبل از ولادت و مادر را در پنج سال گى از دست داد. سرپرستى ايشان را عبدالمطلب و سپس ابوالطالب بر عهده داشتند: مورخان ، فرزندان آن بزرگوار را هفت تن ذكر نموده اند: 1. قاسم ، 2. عبدالله ، 3. رقيه ، 4. زينب ، 5. ام كلثوم ، 6. فاطمه (س )، 7. ابراهيم . از فرزندان پيامبر (ص ) بجز ابراهيم كه مادرش ماريه بود، بقيه از خديجه س متولد شدند. و غير از حضرت فاطمه (س ) ساير فرزندان حضرت ، در زمان حيات او از دنيا رفتند. زندگى سراسر نور پيامبر (ص ) را مى توان به دو دوره تقسيم كرد: 1. قبل از بعثت پنج سال از عمر شريف پيامبر (ص ) در كودكى در صحرا، نزد قبيله بنى سعد سپرى شد. دوران جوانى ،مدتى به شبانى و مدتى نيز به تجارت مشغول بود و در اين مدت سفرهايى به خارج از مكه داشت . رسول خدا (ص ) در 25 سال گى با خديجه (س ) ازدواج كرد. 2. بعد از بعثت . آن حضرت در سن چهل سالگى در 27 رجب 40 عام الفيل به پيامبرى مبعوث شد. مدت پيامبرى ايشان 23 سال به طول انجاميد كه سيزده سال از اين مدت را در مكه گذراند. بعضى از رويدادهاى مهم اين دوره عبارت است از: 1) علنى ساختن دعوت پس از گذشت سه سال از بعثت ؛ 2) هجرت جمعى از مسلمانان به حبشه ؛ 3) محاصره اقتصادى سياسى پيامبر (ص ) و يارانش به مدت سه سال ، و حادثه شعيب ؛ 4)وفات عبدالمطلب ، ابوطالب و خديجه ، حاميان پيامبر (ص ) 5)پيمان حضرت با گروهى از خزرجيان مدينه 6) معراج پيامبر (ص ) 7) هجرت پيامبر (ص ) به مدينه در اول ربيع الاول 53 عام الفيل . همچنين ده سال آخر رسالت ، در مدينه گذشت ، برخى از حادثه هاى مهم اين مدت ، عبارت است از: 1)ايجاد تشكل سياسى ، با ساختن مسجد، فرستادن سفير، برپايى نماز جمعه و ... 2)جنگ هاى متعدد با مشركان قريش و يهوديان . 3) فتح مكه ؛ 4) جريان غدير و تعيين وصى و خليفه ، براى اتمام رسالت و اكمال دين و اتمام نعمت . سيره پيامبر گرامى ، در زندگى فردى ، اجتماعى ، معنوى و ... بهترين الگو براى مسلمانان است و كتابهايى نيز در اين موضوع ، نوشته شده است كه برخى از آنها اشاره مى شود: 1. سنن النبى ، سيد محمد حسين طباطبائى - به فارسى ترجمه شده است . 2. سيره نبوى . مرتضى مطهرى . 3. سيره نبوى ، مصطفى دلشاد تهرانى . 4. چهل حديث سنت نبوى ، جواد محدثى از سخنان آن حضرت است : ليس منا من عيش مسلما او ضره او ماكره . از ما نيست آن كه بر مسلمانى دغل كند يا آسيب رساند و يا نيرنگ زند. ربيع الثانى روز هشتم ماه ولادت امام حسن عسكرى (ع ) در سال 232 هجرى . 1. روزه داشتن . آشنايى با زندگى امام حسن عسكرى (ع ) امام حسن عسكرى (ع )، در هشتم ربيع الثانى سال 232 هجرى در مدينه به دنيا آمد و در هشتم ربيع الاول سال 260 هجرى ، در 28 سالگى به شهادت رسيد. قبر مطهر آن حضرت سامرا واقع است . پدر بزرگوارش امام هادى (ع )و مادرش حديثه نام داشت . تنها فرزند ايشان ، حضرت مهدى (عج ) است . امامت ايشان را با سه تن از خلفاى عباسى به نام هاى معتز، مهتدى و معتمد، مقارن بود. ( 93) از سخنان آن حضرت است : ليس من الادب اظهار الفرقرارم ده عند المحزون . ابراز شادى نزد انسان محزون ، بى ادبى است . جمادى الاول روز پنجم ولادت حضرت زينب (س ) در سال 5 ق . روز سيزدهم ماه شهادت حضرت زهرا (س ) در سال 11 ق طبق نقلى . 1. خواندن زيارت حضرت زهرا (س ). روز پانزدهم ماه ولادت امام سجاد (ع )در سال 36 ق . فتح بصره به دست حضرت على (ع ) در همان سال . 1. خواندن زيارت حضرت على (ع ). 2. خواندن زيارت حضرت زهرا (س ) ( 94) 3. خواندن زيارت امام سجاد (ع ). ( 95) 4. روزه داشتن . ( 96) آشنايى با زندگى امام سجاد (ع ) حضرت سجاد (ع )، در 15 جمادى الاول و يا در 36 و يا 5 شعبان سال 38 هجرى در مدينه به دنيا آمد و در 12 و يا 18 سال 94 و يا 95 هجرى وفات نمود. مدت عمر آن حضرت ، بنا به نظر مشهور، 57 سال است ، پيكر آن امام بزرگوار، در قبرستان بقيع مدفون شده است . پدر بزرگوار آن حضرت ، امام حسين (ع )و مادرش شهربانو (دختر يزدگرد ) بود. شيخ مفيد، تعداد فرزندان حضرت را پانزده تن ذكر كرده كه عبارتند از: محمد، عبدالله ، حسن ، حسين ، ريد، حسين اصغر، عبدالرحمن ، سليمان ، على ، خديجه ، محمد اصغر، فاطمه ، عاليه ، ام كلثوم . زندگى حضرت را مى توان به دو بخش تقسيم كرد. 1. دوره قبل از امامت : در اين دوره با جد خود اميرالمؤ منين (ع )عموى بزرگوارش امام حسن (ع )و پدرش همراه بود. مهم ترين حادثه اين دوره ، واقعه كربلا بود كه حضرت سجاد (ع )از نقش آفرينان آن بود. 2. دوره بعد از امامت : حاكمان جور اين مقطع زندگى آن حضرت عبارتند از: يزيد بن معاويه ، معاويه بن يزيد، مروان بن حكيم ، عبدالملك بن مروان و وليد بن عبدالملك . بعضى از دعاها و سخنان ايشان ، و در مجموعه هاى مستقل ، موجود است . از جمله : 1. صحيفه سجاديه (مجموعه اى از دعاهاى آن حضرت ). 2. رساله الحقوق . از سخنان آن حضرت است : من قتع بما قسم الله له فهو من اغنى الناس . كسى كه به روزى الهى قانع باشد. ثروتمندترين انسان هاست . جمادى الثانى چهار ركعت نماز در اين ماه وارد شده است هر زمان مى توان آن را به جاآورد كه ترتيب آن به شرح زير است : الف ) در ركعت اول ؛ بعد از حمد، آيه الكرسى و 25 مرتبه سوره قدر. ب ) در ركعت دوم ، بعد از حمد، سوره تكاثر و 25 مرتبه سوره اخلاص . ج ) در ركعت سوم ، بعد از حمد، سوره كافرون و 25 مرتبه سوره فلق . د) در ركعت چهارم ، بعد از حمد، سوره و نصر 25 مرتبه سوره ناس . ه ) بعد از سلام نماز، هفتاد، هفتاد مرتبه و تسبيحات اربعه ؛ هفتاد مرتبه صلوات ؛ گفتن سه مرتبه : اللهم اغفر المومنين والمومنات . و) سپس سجده برود و سه مرتبه بگويد: يا حى يا قيوم يا ذالجلال و الاكرام يا الله يا رحمان يا رحيم يا ارحم الراحمين ! ز) آن گاه خواسته هايش را از خداوند طلب كند. انجام دادن اين عمل ، براى انسان در همه ابعاد زندگى مصونيت مى آورد.! روز سوم ماه شهادت حضرت زهرا (س ) سال 11 ق . طبق نقلى ديگر. 1. سوگوارى براى حضرت زهرا (س ). 2. لعنت و نفرين فرستادن بر غاصبان حقوق آن حضرت و ظلم كنندگان به ايشان . 3. خواندن زيارت آن حضرت ، با اين دعا: السلام عليك ياسيده النسا العالمين ، السلام عليك يا والده الحجج على آل ناس اجمعين ، السلام عليك يا ايتها المظلومه الممنوعه حقها، اللهم صل على امتك و ابنه نبيك و زوجه وصى نبيك صلاه تزلفها فوق زلفى عبادك المكرمين من اهل السماوات و اهل الارضين ! درود بر تو اى بانوى زنان جهان ! درود بر تو اى مادر مادر امامان بر همه مردم ! درود بر تو اى ستمديده اى كه حقت را به زور گرفتند! خدايا! رحمت فرست بر كنيزت و دختر پيغمبرت ؛ رحمتى كه او را نزديك كند، برتر از نزديكى بندگان گرامى ات از اهل آسمان ها و اهل زمين ها! آشنايى با زندگى حضرت زهرا (س ) حضرت فاطمه (س )، دو روز جمعه 20 جمادى الثانى سال دوم يا پنجم بعثت در مكه متولد و 3 جمادى الثانى يا 13 جمادى الاول سال 11 هجرى در مدينه وفات نمود. پدر بزرگوارش پيامبر عظيم الشان اسلام و مادرش خديجه كبرى (س ) بود. فرزندان آن بانوى بزرگ ، امام حسن و امام حسين ، زينب و ام كلثوم (س ) هستند. آن حضرت در سال اول يا دوم هجرى با حضرت على (ع ) ازدواج نمود. از سخنان آن حضرت است : من اصعد الى الله خالص عبادته اهبط الله اليه افضل مصلحته ! آن كه عبادت خالصش را براى خداوند بالا فرستد، خداوند بهترين مصلحت ها را به او فرو فرستد. روز هجدهم ماه آغاز باردارى آمنه مادر پيامبر (ص ) 1 شب زنده دارى . ( 97) روز بيستم ماه ولادت حضرت زهرا (س ) در سال دوم بعثت . بعضى ولادت حضرت رسول را در سال پنجم بعثت گفته اند. روز داشتن . ( 98) خواندن زيارت حضرت فاطمه (س ) روز بيست و ششم ماه فتح مصر به دست مسلمانان در سال 20 ق . رجب ماه رجب ، ماه بارش رحمت الهى و ماه اميرالمؤ منين (ع )است . ابن عباس مى گويد كه هر گاه ماه رجب فرا مى رسيد، حضرت رسول (ص ) مسلمانان را جمع مى كرد و عظمت اى ماه را برايشان يادآورى مى كرد، برخى از از برنامه هاى عمومى اين ماه ، به شرح زير است : 1.روزه داشتن . از پيامبر (ص ) نقل شده است كه هر كس يك روز از اين ماه را روزه بگيرد، از ناراحتى قيامت ايمن خواهد بود. ( 99) و در روايت ديگرى آمده است : روزه يك روز ماه رجب براى رضايت خداوند، در بردارنده رضوان الهى ، خاموش كننده خشم خدا و مسدود كننده درى از درهاى آتش است . و هر چه تعداد روزها بيشتر شود، عظمت و پادش آن نيز افزون تر مى شود. 2. خواندن دعا. خواندن اين ذكر كه امام صادق (ع )به شخصى تعليم داد كه هر صبح و شام و بعد از هر نماز، آن را بخواند: بسم الله الرحمن الرحيم يا من ارجوه لكل خير و امن سخطه عند شر، يا من يعطى الكثير بالقيل ، يا من يعطى سئله ، يا من يعطى من لم يسئله و من لم يعرفه تحننا منه و رحمه اعظنى بمسئلتى اياك جميع شر الدنيا و شر الاخره فانه غير منقوص ما اعطيت و الجود يا ذالمن و الطول حرم شيبتى على النار! به نام خداوند بخشنده مهربان اى آن كه به تو اميد دارم در هر خيرى ، ايمنم از خشمش در هر شرى ، از آن كه عطا كند بسيار در برابر اندك ، اى آن كه عطا كند به هر كس كه خواهش كند از او واى آن كه عطا كند به كسى هم از او و خواهش نكند و او را نشناسد، و از مهر ورزى و رحمت ، عطا مى كند، عطا كن به من و بر خواهشى كه از تو كردم همه خير دنيا و همه خير آخرت را و بگردان از من به خواهشم از تو، همه شر دنيا و آخرت را؛ زيرا كم نيايد هر چه عطاكنى و بيفزايم از فضل خود اى كريم اى صاحب جلال و كرم اى صاحب نعمت ها و بخشش اى صاحب نعمت ها وجود حرام كن موى سپيدم را بر آتش ! 3. خواندن زيارت حضرت رضا (ع ) 4. بجا آوردن حج عمره . 5. خواندن دعاى مخصوص اين ماه در هر روز. 6. ذكر گفتن . گفتن اين دعا در اين ماه توصيه شده : الف ) هزار بار لااله الاالله ب ) صد بار استغفر الله الذى لااله هو وحده لا شريك له و اتوب اليه ج ) هزار بار استغفر الله ذاالجلال و الاكرام من جميع الذنوب و الائام . 7. نماز گزاردن . در هر شب ماه رجب ، دو ركعت نماز به ترتيب زير خوانده شود: الف ) در هر ركعت ، يك مرتبه سوره كافرون و يك مرتبه سوره اخلاص . ب ) پس از نماز، اين دعا خوانده شود: لا اله الا الله وجده لا شريك له ، له الملك و له الحمد ، يحيى و يميت و و حى لا يموت بيده الخيز و هو على كل شى قدير و اليه المصر و لا حول و لا قوه الا بالله العلى العظيم . اللهم صل على محمد النبى الامى و اله . نيست معبودى جز خداى يگانه ، شريك ندارد. از آن اوست ملك ، سپاسش از آن اوست ، زنده كند و بميراند، و او زنده اى است كه نميرد، به دست اوست خير و او بر هر چيزى توانا است و به سوى او بازگشت و نيست برايش جنبش و توانايى ، جز از خداى والا و بزرگ ، بارخدايا! رحمت فرست بر محمد پيغمبر امى و خاندانش . و سپس خواسته هاى خود را از خداوند، طلب كنيم . 8. عمل ليله الرغائب . اولين شب جمعه اين ماه ، ليله الرغائب نام دارد كه داراى فضيلت بسيار است . دستور اين عمل ، چنين است ، شخص روز پنج شنبه را روزه بگيرد و بين نماز مغرب و عشا دوازده ركعت نماز دو ركعتى به ترتيب زير بخواند: الف ) در هر ركعت بعد از حمد، سه مرتبه سوره قدر و دوازده مرتبه سوره اخلاص . ب ) بعد از نمازها بگويد: اللهم صل على محمد النبى الامى و على اله . خدايا! رحمتا فرست بر محمد و پيغمبر امى و بر خاندانش . ج ) آن گاه سجده كند و هفتاد مرتبه بگويد: سبوح قدوس رب الملائكه و الروح ! منزه و مقدس است پروردگار فرشتگان و روح ! سپس به سجده برخيزد و بگويد: رب اغفر و ارحم و تجاوز عما تعلم انك انت العلى العظيم ! پروردگارا! بيامرز و رحم كن و بگذر از آنچه مى دانى ؟ زيرا تو والا و بزرگى . د) بار ديگر به سجده رود و عبارت بالا را تكرار كند. در خاتمه ، نيازمندى هاى خويش را از خداوند طلب كند. اول ماه شب ولادت امام باقر (ع )در سال 57 ق . 1. غسل 2. شب زنده دارى . نماز گزاردن . بعد از نماز عشا، دو ركعت نماز به ترتيب زير خوانده شود. الف ) در ركعت دوم ، بعد از حمد يك بار سوره آل نشراح و سه بار سوره اخلاص . ب ) در ركعت دوم بعد از حمد، سوره هاى النشراح ، اخلاص و فلق و ناس ج )پس از نماز سى مرتبه لااله الا الله گفته شود و سى مرتبه صلوات فرستاده شود. 4. خواندن دعاى امام زمان (ع ). 5. خواندن زيارت امام حسين (ع ). روز 1. غسل 2. روزه داشتن . در روايات ، در باره روز اول رجب آمده است كه هر كس اين روز را روزه بگيرد، بهشت بر او واجب مى شود. 3. زيارت امام حسين (ع ). 4. زيارت حضرت رضا (ع ). 5. نماز حضرت سلمان . اين نماز ده ركعت است كه به صورت پنج نماز دو ركعتى به شرح زير خوانده مى شود. الف ) در هر ركعت بعد از حمد، يك بار سوره اخلاص و سه بار سوره كافرون . ب ) بعد از دو ركعت ، دستها را بلند كند و اين دعا را بخواند: لا اله الا الله وحده لا شريك له الملك و له الحمد يحى و يميت و هو حى لا يموت بيده الخير و هو على كل شى قدير. ج ) سپس بگويد: اللهم لا مانع لما اعطيت و لا ينفع ذالجد منك الجد. معبود مانعى نيست در آنچه بخشى ، و بخشنده اى نيست در آنچه تو منع كردى و سود ندهد تلاش صاحب تلاش به جاى تو. روز سوم ماه شهادت امام هادى (ع )در سال 254 ق . روز دهم ماه ولادت امام جواد (ع ) در سال 95 ق . روز دوازدهم ماه وفات عباس بن عبدالمطلب در سال 32ق . سيزدهم ماه ولادت حضرت على (ع )در سال 23 قبل از هجرت ، 30 عام الفيل . شب 1. نماز گزاردن . دو ركعت نماز درز هر ركعت بعد از حمد، سوره هاى يس ، ملك و اخلاص خوانده شود. روز 1. روزه داشتن . 2. عمل ام داود. آشنايى با زندگى حضرت على (ع ) حضرت على (ع )، روز جمعه 13 رجب در خانه خدا به دنيا آمد و در شب جمعه 21 ماه مبارك رمضان سال 40هجرى در كوفه به شهادت رسيد. قبر آن حضرت در نجف است . مدت عمر شريف آن بزرگوار، 63 سال بود. مادرش فاطمه دختر اسد و پدرش بزرگوارش ابوطالب نام داشت . شيخ مفيد، فرزندان آن حضرت را 27 تن ياد كرده است كه عبارتند از: حسن ، حسين ، زينب ، ام كلثوم ، محمد حنفيه ، عباس ، جعفر عثمان . عبدالله و ... زندگى حضرت على (ع )را بر دو بخش مى توان خلاصه كرد. اول . همراه پيامبر (ص ). اين دوره 23 سال از عمر گرانبهاى حضرت را در بر مى گيرد و حوادثى مهم را در خود جاى داده است : 1. كودكى را در دامان پيامبر گذاردند و با تربيت رسول اكرم (ص ) رشد كرد. 2. با بعثت پيامبر (ص ) اولين مردى بود كه به اسلام روى آورد. 3. هنگام هجرت رسول خدا در بسترش خوابيد. 4. در جنگ ها از بزرگترين رزم آوران سپاه اسلام بود. 5. در واقعه غدير، پيامبر (ص ) او را به عنوان وصى و خليفه خود معرفى كرد. دوم بعد از پيامبر (ص ) 1. دوره خلفا كه حضرت در اين مدت علاوه بر جمع آورى قرآن به ارشاد و توصيه و برخورد با بعضى از انحرافات خلفا پرداخت . 2. دوره حكومت . كه در آن مدت در كنار ترسيم خطوط اساسى حكومت عدل الهى و حذف بدعت هاو كجى هاى دوره خلفاى گذشته ، درگير سه جنگ بزرگ شد بعضى از سخنان حضرت در مجموعه اى گردآورى شده كه به دو مورد آن مى آيد: نهج البلاغه ، مجموعه اى از خطبه ها و نامه ها و سخنان پندآموز. 2. غررالحكم ، شامل سخنان كوتاه و پندآميز حضرت . 3. نهج السعاده فى مستدرك نهج البلاغه . از سخنان آن حضرت است : الله الله فى الصلاه فانها خير العمل ، انها عماد دينكم . خدا را، خدا را در باره نماز، كه آن بهترين كارها است و ستون دين شماست . چهاردهم ماه شب 1. خواندن چهار ركعت نماز دو ركعتى ، روز 1. روزه داشتن . پانزدهم وفات حضرت زينب (س ) درسال 62 ق . شب 1. غسل . ( 100) شب زنده دارى ( 101) 3. نماز گزاردن . شش ركعت نماز، به صورت دو ركعتى . 4. خواندن زيارت امام حسين (ع ). روز 1. غسل . ( 102) 2. روزه داشتن . 3. نماز حضرت سلمان . 4. زيارت امام حسين (ع ). از حضرت رضا (ع )سوال شد: چه زمانى زيارت امام حسين (ع )فضيلت بيشترى دارد؟ فرمود: نيمه رجب و نيمه شعبان . روز بيست و چهارم ماه فتح خيبر در سال 7 ق . روز بيست و پنجم ماه شهادت امام كاظم (ع ) در سال 183 ق . آشناى با زندگى امام كاظم (ع ) حضرت موسى بن جعفر (ع ) در روز يكشنبه 7 صفر سال 128 هجرى در ابوا( محلى بين مكه و مدينه ) متولد شد و در 25 رجب سال 183 در بغداد در سن 55 سالگى به شهادت رسيد. مرقد پاكش در كاظمين است . پدر بزرگوارش امام جعفر صادق عليه السلام و مادرش حميده نام داشت . مورخان ، تعداد فرزندان ايشان را مختلف بيان كرده اند. برخى شصت تن و برخى مانند ابن شهر آشوب سى تن آورده اند. شيخ مفيد فرزندان آن حضرت را 37 تن ذكر كرد كه عبارت اند از: على (امام رضا (ع ))، ابراهيم ، عباس ، قاسم ، اسماعيل ، جعفر، هارون ، حسن ، احمد، محمد، حمزه ، عبدالله ، اسحاق ، عبيدالله ، زيد، حسن ، فضل ، سليمان ، فاطمه كبرى ، فاطمه صغرى ، حكيمه ، رقيه صغرى ، كلثوم ، ام ابيها، ام جعفر، لبابه ، زينب ، خديجه ، عليه ، آمنه ، حسنه بريهه ، عايشه ، ام سلمه ، ميمونه ، ام كلثوم . ( 103) مدت امامت ايشان 35 سال بود. مهدى عباسى ، حضرت را به عراق فرا خواند و ايشان را به زندان انداخت . هارون نيز امام را در بصره و سپس در بغداد، زندانى كرد. ( 104) حاكمان غاصب در زمان امامت ايشان ، عبارت اند از: منصور، محمد مهدى بن منصور، موسى الهادى بن محمد مهدى ، هارون الرشيد بن محمد مهدى .( 105) از سخنان آن حضرت است : عونك للضعيف من افضل الصدقة . ( 106) يارى رساندن به ناتوان ، برترين صدقه است . روز بيست و ششم ماه وفات ابوطالب در سال سوم قبل از هجرت . بيست و هفتم ماه بعثت پيامبر اكرم (ص ) در سال سيزدهم قبل از هجرت . شب 1. غسل ( 107) 2. خواندن زيارت حضرت على (ع ). ( 108) 3. خواندن دعاى مخصوص . ( 109) 4. نماز گزاردن . دوازده ركعت به صورت شش نماز دو ركعتى به شرح زير: الف ) بعد از نمازها، هفت بار، سوره هاى حمد، ناس ، اخلاص ، كافرون ، قدر و آية الكرسى خوانده شود. ب ) آن گاه دعاى زير خوانده شود: سپاس از آن خدايى است كه فرزندى نگيرد، و شريك در ملك نپذيرد، و ياورى كه بر بزرگى او بيافزايد، ندارد، و بزرگش شمار، بى اندازه ،. بار خدايا! به راستى از تو خواهم به بست و بندهاى عزتت بر پايه هاى عرشت و نهايت رحمتت از قرآنت ، و به نام تو كه اعظم است ... و ذكر تو كه اعلى است ... و به كلمات تمام تو، كه رحمت فرستى بر محمد و خاندانش ، و بكنى با من آنچه اهلش هستى . روز 1. غسل . 2. روزه داشتن . از امام رضا (ع ) نقل شده است كه روزه اين روز، برابر هفتاد سال روزه ارزش و ثواب دارد. ( 110) 3. ذكر صلوات . ( 111) 4. خواندن زيارت حضرت رسول (ص ) و حضرت على (ع ). ( 112) روز سى ام ماه اعمال زير به عنوان روز آخر ماه وارد شده است . لذا اگر ماه بيست و نه روز بود، در آن روز انجام پذيرد. 1. غسل . ( 113) 2. روزه داشتن . ( 114) 3. خواندن نماز حضرت سلمان . ( 115) شعبان شعبان ماه من است . پيامبر اكرم (ص ) اميرالمؤ منين (ع )درباره ماه شعبان فرموده است : خداوند آن را شعبان ناميد؛ زيرا در آن شاخه شاخه مى شوند. خداوند درهاى بهشت را دراين ماه گشوده و نعمت هاى بهشتى را با ارزانترين قيمت و آسان ترين راه بر شما عرضه كرده ؛ اما شما از آن ابا داريد ... شاخه هاى نيكى در اين ماه ، نماز، روزه ، و زكات ، امر به معروف و نهى از منكر، نيكى به پدر و مادر و خويشان و همسايگان ، ايجاد صلح و صفا بين مردم و احسان به فقرا و مساكين است ؛ اما شايد شما به كارى پرداخته ايد كه از آن نهى شده ايد. اعمال عمومى اين ماه ، به شرح زير است : 1. روزه داشتن . روزه گرفتن هر اندازه ممكن باشد، در اين ماه مطلوب است . در روايات از روزه اين ماه به كفاره گناهان بزرگ تعبير شده است . 2. استغفار. هر روز هفتاد مرتبه استغفر الله و اسئله التوبه گفته شود. 3. صدقه دادن . از امام صادق نقل شده است كه خداوند،صدقه اين ماه را پرورش مى دهد و روز قيامت ، مانند كوه احد ديده مى شود. 4. معاشرت نيكو با مردم 5. امر به معروف و نهى از منكر . 6. هزار بار گفتن ذكر لا اله الاالله و لا تعبد الا اباه مخلصين له الدين و لو كره المشركين . 7. صلوات امام سجاد (ع ). در هنگام زوال هر روز، اين صلوات نقل شده از امام سجاد (ع )خوانده شود: اللهم صل على محمد و آل محمد شجره النبوع و موضع الرساله و مختلف الملائكه و معدن العلم و اهل بيت الوحى اللهم صل على محمد و آل محمد الفلك الجاريه فى الحجج امره يامن ركبها و يعرق من تركها المتقدم لهم مارق و المتارخ عنهم زاهق و اللازم لهم لا حق . اللهم صل على محمد و آل محمد الكهف الحصين و غياث المنظر المتسكين و ملجا الهاربين و عصمه المغتضين . اللهم صل على محمد و آل محمد صلاه كثيره تكون لهم رضا و لحق محمد و المحمد ادا قضا بحول منك و قوه يا رب العالمين . اللهم صل على محمد و آل محمد الطيبين الابرار و الاخبار، الذين اوجبت حقوقهم و فرضت طاعتهم و ولايتهم . اللهم صل على محمد و آل محمد و اعمر قلبى بطاعتك و لا تحزنى بمصيبتك و ارزقنى موساه من قترت عليه من رزقك بما وسعت على من فظلك و نشرت على عدلك و احيبتنى تحت ظلك و هذا شهر نبيك سيد رسلك شعبان الذى حففته منك بالرحمه و الرضوان الذى كان رسوله - صلى عليه و اله و سلم - يداب فى صيامه و قيامه فى ليايه و ايامه بخوعآل ك فى اكرامه و اعظامه الى محل حمامه . اللهم فاعنا على الاستنان بسسنته فيه و نيل الشفاعه لديه ، اللهم و جعله لى شفيعا مشفعا و طريقا اليك مهيعا واجعلنى له متبعا حتى القاك يوم القيامه عنى راضيا و عن ذنوبى غاضيا اوجبت لى منك الرحمه و الرضوان و انزلنى دارالقرار و محل الاخبار. بارخدايا! رحمت فرست بر محمد و آل محمد، شجره نبوت و موضع رسالت و محل رفت و آمد فرشتگان و معدن دانش و اهل بيت وحى . خدايا! رحمت فرست بر محمد و آل محمد كشتى روان در گرداب هاى بى پايان كه در امان است از هر كه سوار آن است ، و غرقه گردد هر كه آن را وانهد. هر بر آنها پيش افتد، از دين جسته باشد و هر كه از آنها پس افتد، نابود است و همراه ، مابود ايت وهمراه آنها به حق رسد. بار خدايا! رحمت فرست بر محمد و آل محمد، پناهگاه محكم و دادرس بيچارگان ، پناه گريختگان و نگهدار وابستگان . بار خدايا! رحمت فرست بر محمد و آل محمد، رحمت بسيار كه براى آنها رضا بخش باشد و حق محمد و آل محمد و پاكان و خوش كرداران و نيكان آنان كه واجب كرده اى و حقوق آنها را، و فرض كرده اى طاعت و دوستى ايشان را. خدايا! رحمت فرست بر محمد و آل محمد و آباد كن دلم را به طاعت خود و رسوا مكن مرا به معصيت خود و روزى كن مرا و همدردى با كسى كه ننگ گرفته اى بر او از روزى براى آن كه بر من وسعت رزق دادى از فضل خود و منتشر كردى و بر م از عدالت و زنده كردى مرا در زير سايه ات ؛ و اين ماه پيغمبر تو و سيد رسولان است و اين شعبانى رسول خدا بود - كه درود خدا بر او و آالش باد - كه آن را روزه داشت و شب زنده دارى مى كرد براى توضيع به تو اكرام و گراميداشت آن ، و به همين حال بود تا هنگام مرگش . خدايا! مارا يار يكن در پيروى و روشش در اين ماه و رسيدن به شفاعت ا( بارخدايا! بگردانش براى ما شفيعى پذير شده و راهى مستقيم به سوى خودت ، و مرا پيرو او بگردان و تاملاقات كنم تو را روز قيامت و از من راضى باشى و از گناهانم چشم پوشى ، و ثبت كرده باشى برايم از طرف خودت و رضوان ، و فرود آوردى مرا در آن ، قرار و جايگاه مردان خوش رفتار. 8. خواندن مناجات شعبانيه . ( 116) 9. صلوات فرستادن بر پيامبر و اهل بيت او، از امام صادق نقل شده كه فرمود: و اكثرروا فى شعبان الصلاه على نبيكم و اهله . در ماه شعبان بر پيامبر (ص ) و اهل بيت او بسيار صلوات بفرستيد. 10. آخرين جمعه . اباصلت مى گويد كه در آخرين جمعه شعبان خدمت حضرت رضا (ع )رسيدم و فرمود: اباصلت بيشتر ماه شبان گذشت و اين آخرين جمعه آن است . كوتاهى هاى گذشته را در آن جبران نما، به كارهاى سودمند بپرداز، دعا و استغفار و خواندن قرآن رابيشتر كن از گناهانت توبه نما تا به خلوص از ماه خدا استقبالى كنى . در باقيمانده اين ماه اين ذكر را فراوان بگو: اللهم لم تكن غفرت لنا فيما مضى من الشعبان فاغفرلنا فيما بقى منه ! بار خدايا! اگر در گذشته ماه شعبان مرا نيامرزيده اى . در باقيمانده اين ماه مرا بيامرز. روز اول ماه 1. روزه داشتن : از امام صادق (ع )نقل شده است كسى كه در اول ماه شعبان را روزه بدارد، بهشت بر او واجب مى گردد. ( 117) روز سوم ماه ميلاد امام حسين (ع ) در سال 4 ق . 1. روزه داشتن . ( 118) 2. خواندن اين دعا: خدايا از تو مى خواهم كه به حق مولود اين روز كه وعده شهادت او رسيده ، پيش از تولدش ، بر او گريه كردند آسمان و هر كه در آن است و زمين و هر كه بر آن است ، و هنوز كام بر ريگستان دنيا ننهاده ، كشته براى گريه ، و سيد خاندان پيروزمند، در رجعت . كسى كه عوض شهادت او اين است كه امامان از نسل اوست و شفا در خاك قبر او، و فوز همراه اوست و در برگشتن و اوصيا از عترت اوست ، پس از قائم آل محمد و غيبت تا بگيرند خون ها و انتقام كشند و راضى كنند خداى جبار را، و بود باشند براى او بهترين يار، رحمت خدا بر ايشان تا رفت و آمد دارد شب و روز. بار خدايا به حق آنها به سويت توسل مى جويم و درخواست مى كنم . چون گنكار معترف بدكردار به خويش كه تقصير كرده ، هم اكنون و در گذشته از تو پناه خواهد تا در خاك گور خود، جايگاه كند. خدايا رحمت فرست بر محمد و خاندانش و محشور كن ما را در گروهش و جاى ده ما را با او و در دار كرمت و محل اقامت . خدايا چنان ما را به معرفتش گرامى داشتى ، گرامى دار، ما را به تقرب با او و روزى كن به ما و همراهى او را و سابقه او را، و ما را از آنها كه تسليم امر اويند، بگردان ، بسيار صلوات بر او فرستد هنگام ذكر شدنش و هم بر همه اوصيا و اصفانش كه تمديد شدند از طرف تو به دوازده نفر كه از ستارگان درخشان و حجت اند بر همه افراد انسان . خدايا ببخش به ما در اين روز بهترين بخشش را و بر آور براى ما در آن هر خواسته اى را، چنانچه بخشيدى حسين را به محمد جدش و پناه برد فطرس به گهواره اش . پس ما پناهنده ايم به قبر او پس از او بر تربت او حاضر شديم و منتظر اوييم . اجابت كن اى مهربان ترين مهربانان ! آشنايى با زندگى امام حسين (ع ) حضرت امام حسين (ع )در روز پنج شنبه سوم شعبان سال سوم هجرى در مدينه به دنيا آمد و در دهم محرم سال 61 در كربلا به شهدات رسيد. مدت عمر ايشان 58 سال بود. پدر بزرگوارش اميرالمؤ منين (ع )و مادرش فاطمه الزهرا (س ) بود. مورخان در تعداد فرزندان ايشان ، اختلاف دارند. فرزندان حضرت را برخى نه تن و گروهى نيز ده تن ذكر كرده اند. عده اى نيز شش تن آورده اند كه عبارتند از: على اكبر (مادرش ليلاست و در كربلا به شهادت رسيد )، امام سجاد (ع ) (مادرش شهر بانوست )، على اصغر (مادرش رباب بود كه در كربلا به شهادت رسيد)، جعفر(در زمان حيات پدر فوت كرد)، فاطمه (مادرش ام اسحاق ) سكينه (مادرش رباب بود). دوران حيات حضرت ، به سه بخش تقسيم مى گردد: 1. همراه پدر (37 سال ) 2. همراه برادر(9 سال ) 3. دوران امامت (12 سال ). اين مقطع ، مصادف بود با حكمت معاويه در شام و سپس حكومت يزيد. حادثه عاشورا و شهادت امام حسين (ع ) و فرزندانش و يارانش كه از بزرگترين فاجعه هاى تاريخ اسلام و ننگين ترين جنايت هاى خاندان اموى است ، در اين برهه اتفاق افتده است . بعضى از سخنان حضرت در مجموعه هايى گردآورى شده است ، كه برخى از آنها ذكر مى شوند: 1. بلاغه الحسين (ع )مصطفى الاعتماد، ترجمه على كاظمى . 2. لمعات الحسين (ع )، سيد محمد حسين حسينى تهرانى . 3. سخنان حسين بن على از مدينه تا شهادت ، محمد صادق نجمى . 4. صحيفه الحسين (ع )جواد القيومى الاصفهانى . 5. مسند الامام الشهيد، عزيز الله عطاردى . 6. موسوعه كلمات الامام الحسين ، تحقيق : پژوهشكده باقر العلوم . از سخنان آن حضرت است : اياك و ما تعتذر منه فان المومن لايسى و لا يعتذر و المنافق كل يوم يسى و يعتذر. ( 119) مبادا كارى كنى كه لازم باشد معذرت بخواهى زرا مومن ، نه بد مى كند و نه عذر مى طلبد، و منافق ، هر روز بد مى كند و عذر مى خواهد. روز چهارم ماه ولادت حضرت ابوالفضل (ع )در سال 22 هجرى . روز پنجم ميلاد امام سجاد (ع )در سال 38 هجرى . سيزدهم ماه شب 1. نماز گزاردن ، دو ركعت نماز (مطابق دستور شب سيزدهم رجب .) چهاردهم ماه شب 1. نماز گزاردن ، چهار ركعت نماز به صورت دو ركعتى (مطابق دستور شب سيزدهم ) پانزدهم ولادت امام زمان (ع )در سال 255 هجرى . شب 1. غسل . 2. شب زنده دارى . احياى اين شب ، بسيار فضيلت دارد و از جهت عظمت ، بعد از شب قدر قرار دارد. 3. نماز گزاردن . شش ركعت نماز، به صورت دو ركعتى مطابق شب سيزدهم رجب . 4. خواندن زيارت امام حسين (ع ). 5. خواندن دعاى مخصوص . 6. خواندن زيارت امام زمان (ع ). 7. خواندن دعاى كميل . حضرت على (ع )اين دعا را چنين شبى در سجده نماز مى خواند. روز 1. غسل . 2. خواندن زيارت امام زمان (ع ). آشنايى با زندگى امام زمان (عج ) امام زمان (ع )در روز جمعه ، نيمه شعبان سال 255 هجرى در شهر سامرا به دنيا آمد. پدر بزرگوارش امام حسن عسكرى (ع )بود و مادرش نرجس نام داشت . در پنج سالگى ، امامت به ايشان منتقل شد. حضرت مهدى - داراى دو غيبت است : الف ) غيبت صغرى . در اين دوره ، سفيرانى از طرف امام منصوب سده و رابط بين مردم و ايشان بودند و نام سفيران آن حضرت ، چنين است : 1. عثمان بن سعيد، 2. محمد بن عثمان ، 3. حسين بن روح ، 4. على بن محمد سمرى . ب ) غيبت كبرى . در اين دوره با وفات آخرين سفير حضرت شروع شده و تا ظهور ايشان ، ادانعه دارد. از سخنان آن حضرت است : و اما الحوادث الواقعه فارحعوا فيها الى رواه حديثنا، فانهم حجتى عليكم و انا حجه الله عليهم . در رويدادهاى نو، به راويان حديث ما رجوع كنيد؛ زيرا آنان ، حجت من بر شما هستند و من ، حجت خداوند بر آنان . روز بيست و هشتم ماه 1. روزه داشتن . از امام رضا (ع ) نقل شده است : كه هر كس سه روز آخر شعبان را روزه بدارد و آن را به ماه رمضان متصل كند، از گناهان همانند لحظه ولادت پاك مى شود. ( 120) سى ام ماه شب 1 خواندن دعاى مخصوص . ( 121) مسئله : روزى ات كه انسان شك دارد كه آخر شعبان است يا اول رمضان ، واجب نيست روزه بگيرد و اگر بخواهد روزه بگيرد، نمى تواند نيت روزه بكند؛ ولى اگر نيت روزه قضا كند و مانند آن بنمايد، چنانچه بعد معلوم كه رمضان بوده ، از رمضان محسوب مى شود. اگر كسى روزى را كه شك دارد آخر شعبان است يا اول رمضان ، به نيت روزه قضا يا روزه مستحب و مانند آن روزه بگيرد و در بين روز بفهمد كه ماه رمضان است ، بايد نيت روزه رمضان كند. ( 122) رمضان شهر رمضان الذى انزل فيه القرآن . ماه رمضان ، ماهى است كه قران در آن نازل شده است . ( 123) رمضان ماه خدا، ماه اسلام و تسليم ، ماه طهارت و پاكيزيگى ، ماه آزمايش و تصفيه ناخالصى ها و ماه قيام براى خداست . ( 124) اين ماه ماه نزول قرآن براى هدايت انسان ، ماه آمرزش گناهان ماه بركت ماه روزه از گناهان ، ناپاكى ها و وابستگى هاست . رمضان ، ماه ميهمانى خدا و سرشارى رحمت حق ، ماه محدوديت شياطين ماه تزكيه ، تربيت و رشد است لذا امام سجاد (ع )با خرسندى و آغوش باز به استقبال آن مى رود؛ اما هنگام وداع ، بسيار غمين و زين از اين ماه ، خداحافظى مى كند. اعمال عمومى ماه رمضان 1. روزه داشتن . بر افراد مكلف چنان كه عذر شرعى نداشته باشند روزه اين ماه واجب است . 2. صدقه دادن . ( 125) 3. دورى از گناه . از بهترين كارها در اين ماه دورى از گناه است . ( 126) 4. قرائت قرآن . ماه رمضان بهار قرآن است . اگر باران در فصل بهار بر زمين ببارد، تابستانى سبز و خرم به دنبال خواهد داشت . از امام صادق (ع ) نقل شده اسن كه با قرآن به استقبال رمضان برويد. ( 127) 5. كراهت داشتن پرخورى . كسانى كه در اين ماه از روزه داشتن محروم اند مكروه است كه پرخورى كنند. ( 128) 6. خواندن تعقيبات مخصوص . بعد از نماز تعقيبات زير خوانده شود. ( 129) الف اين دعا: الهم ارزقنى حج بيتك الحرام فى عامى هذا و فى كل عام ما ابقيتنى فى يسر منك و عافيه و سعه رزق و لا تخلنى من تلك المواقف الكريمه و المشاهده الشريفه و زياره قبر نبيك صلواتك عليه و اله و فى جميع حوائج الدنيا و الاخره فكن لى . اللهم انى اسئلك فيما تقضى و تقدر من الامر المختوم فى ليله القدر من القضا من القضا الذى لا يرد و لا يبدل ان تكتبى من حجاج بيتك الحرام ، المبرور حجهم المشكور سعيهم المغفور ذنوبهم المكفر عنهم سيئاتهم واجعل فيما تقضى و تقدر ان تطيل عمرى فى طاعتك و توسع على رزقى و تودى عنى امانتى و دينى ، آمين رب العالمين ! بار خدايا! روزى ام كن حج خانه خودت را در اين سال و در هر سال تا زنده ام و به آسانى و تن درستى و فراوانى روزى ، و بر كنارم مدار از اين پايگاههاى گرامى و زيارتگاه هاى شريف و قبر پيغمبرت رحمت تو بر او و خاندانش و در جميع حوائج دنيا و آخرت با من باش ، بار خدايا من از تو مى خواهم در آنچه قضا و مقدر مى كنى از امر حتمى در شب قدر از قضايايى كه برگشت و تغيير ندارد بنويسى مرا در زمره حاجيان خانه كعبه كه حجشان پسنديده و سعى شان پذيرفته و گناهانشان آمرزيده است و بدكرداريشان جبران شده و مقرر كن در قضا و قدر خود كه عمرم را دراز كنى و روزى ام را فراوان كنى و بپردازى از من سپرده و وامم را. اجابت فرما اى پروردگار عالميان ! ب ) اين دعا: يا على يا عظيم يا غفور يا رحيم انت الرب العظيم الذى ليس كمثله شى و هو السميع البصير و هذا شهر عظمته و كرمته و شرفته و فضلته على الشهور و هو الشهر الذى فرضت صيامه على و هو شهر رمضان الذى انزلت فيه القران هدى للناس و بينات من الهدى و الفرقان و جعلت فيه ليله القدر و جعلتها خيرا من الف شهر فياذ المن و لا يمن عليك من عليك بفكاك رقبتى من النار فيمن تمن عليه و ادخلنى الجنه برحمتك يا الرحم الراحمين ! اى والا و بزرگ اى آمرزنده ، اين معربان ، تويى پروردگار بزرگ گه نيست مانند او چيزى و اوست شنوا و بينا؛ و اين ماهى است كه بزرگش گرداندى گرامى اش داشتى و شرفش بخشيدى و برترش داشتى بر همه ماه ها و آن ماهى است كه روزه اش را بر من واجب كردى و آن ماه رمضانى است كه فروفرستادى در آن قرآن را رهبر مردم ، و گواه درست براى هدايت و فرق حق و باطل و نهادى در آن شب قدر را و قرار دادى آن را بهتر از هزار ماه . اى صاحب منتى كه بر تو منت نباشد، منت گذار بر من به رها كردن تنم از دوزخ بر آنها كه منت نهى بر ايشان و درآور مرا در بهشت به رحمت خود اى مهربان ترين مهربانان ! ج ) اين دعا: اللهم ادخل اهل القبور السرور، اللهم اغن كل فقير اللهم اشبع كل جائع . اللهم اكس كل عريان . اللهم اقض دين كل مدين . اللهم فرج عن المكروب . اللهم رد كل غريب . اللهم فك كل اسير. اللهم اصلح كل فاسد من امور المسلمين . اللهم اشف كل مريض . اللهم اقض عنا الدين واغننامن الفقر انك على كل شى قدير. خدايا در آور بر ساكنان گورها شادى را. خدايا غنى كن هر فقير را، خدايا سير كن هر گرسنه را، خدايا بپوشان هر برهنه را. خدايا وام هر بدهكار را بپرداز. خدايا گشايش ده بر هر گرفتار. خدايا برگردان هر آواره را. خدايا رها كن هر اسيرى را خدايا اصلاح كن هر نابسامانى در امور مسلمين را. خدايا بهبود بخش هر بيمار را خدايا بگير رخنه ندارى ما را و به دارايى خود. خدايا بپرداز از ما وام را و بى نياز كن مارا از فقر؛ زيرا تو بر هر چيز توانايى . 7.خواند دعاى مخصوص هر روز. اين دعاها در ضمن اعمال روزهاى اين ماه ذكر مى شود ( 130) (البته هر روز اين ماه دعا و تسبيحات ديگرى نيز دارد كه در مفاتيح الجنان آمده است .) 8. كراهت مسافرت . قبل از گذشتن 23 روز از اين ماه مسافرت هاى غير ضرورى كراهت دارد. ( 131) 9. رفتار نيك با مردم . در سخنرانى پيامبر (ص ) هنگام آغاز اين ماه ، آمده است كه به بزرگان ، احترام بگذاريد و كودكان را مورد عطوفت و رحمت قرار دهيد و با نزديكان رفت آمد داشته باشيد. و در قسمت ديگرى از اين سخن آمده است كه هر كس در اين ماه اخلاقش را نيكو نمايد جواز عبور از صراط را به دست مى آورد. ( 132) . از ديگر رفتارهاى پسنديده اين ماه افطار دادن به روزه داران است . از پيامبر اكرم (ص ) نقل شده است : كسى كه روزه دارى را طعام دهد، مانند پاداش به او ثواب مى رسد. ( 133) 10. آداب افطار الف ) در هنگام افطار پس از خواندن سوره قدر، دعاى زير خوانده شود: اللهم لك صمت و على رزقك افطرت و عليك و توكلت . بار خدايا براى تو روزه گرفتم و بر روزى تو افطار كردم و بر تو توكل نمودم . ب ) روزه با غذاى حلال و بدون شبهه باز شود و بهتر است با خرما باشد. ج ) بهتر است افطار بعد از نماز مغرب و عشا باشد مگر آنكه ضعف بر انسان غلبه كرده باشد، يا گروهى منتظرش باشند. ( 134) 11. خواندن دعاى افتتاح در هر شب . ( 135) 12. خواندن نافله هر شب . ( 136) 13. غسل . در شب هاى فرد و تمام شب هاى دهه آخر، غسل مستحب است . ( 137) 14. آداب سحر. الف ) خواندن دعاى ابوحمزه ثمالى و دعاى سحر. ( 138) ب ) خوردن غذا كه موجب درود ملائكه مى شود. ( 139) ج ) ذكر و ياد خدا و خواندن وسوره قدر. ( 140) 15. خواندن دعاهاى دهه آخر. ( 141)
|
