روز پانزدهم :
فتح بصره بدست تواناى اسدالله حضرت امير المؤ منين (عليه السلام) 36 ق در جنگ جمل .
روز بيستم : ولادت عالم محقق فخر الاسلام ابوطالب محمد ملقب به فخر المحققين ره پسر علامه حلى ره در سال 682 ق اين بزرگوار استاد شهيد اول است و نوشته اند در ده سالگى به مقام اجتهاد رسيده بود، اين مرحوم تاءليفات عديده دارد از جمله : ايضاح الفوائد - حاشيه ارشاد - كافيه فى الكلام - مسائل حيدريه - شرح خطبه قواعد - شرح نهج المسترشدين - شرح مبادى الاصول - شرح تهذيب الاصول و غيرها كه قريب به 12 كتابست اين محقق بى نظير در 15 يا 25 جمادى الآخر سال 771 در 89 سالگى وفات نمود.
روز بيست و سوم :
حضرت اميرالمؤ منين (عليه السلام) بعد از وفات حضرت زهرا بنا بوصيت آن مظلومه امامه دختر زينب خواهر حضرت زهرا را تزويج كرد در سال 11 ق و امامه بعد از شهادت حضرت اميرالمؤ منين زنده بود.
روز بيست و چهارم :
شاه عباس اول صفوى در سال 996 ق به سلطنت رسيد و 42 سال حكومت نمود و در سال 1009 ق پياده از اصفهان به مشهد رفت و در 28 روز راه را پيمود و شبها با اهل علم افطار مى كرد و تا نصف شب با آنها بحث علمى مى نمود و در 24 جمادى الاولى سال 1038 ق به مرض اسهال در مازندران وفات نمود و جنازه او را به جانب اصفهان بردند به كاشان كه رسيدند ايشانرا در پهلوى امامزاده پشت مشهد دفن كردند و بعضى گويند قبرش در نجف الاشرف است .
از آثار او در مازندران شهر اشرف و فرح آباد و همچنين بندرعباس و رباطها و مساجد و مدارس و ابنيه و خيريّه ايشان زياد است در اصفهان چهل ستون - مسجد شاه - پل خواجو، نوشته اند كمتر شاهى از سلاطين دنيا بقدر شاه عباس برعيت و مملكت خود خير رسانيده و از پادشاهان شيعه بود.
روز بيست و ششم : ولادت حضرت عيسى .
عمران از فرزندان سليمان بن داود و از بزرگان بنى اسرائيل بود و همسرش ‍ بنام حنّه مدتها در آرزوى فرزند بسر مى بردند از خداوند فرزند مى خواستند حنّه نذر كرد اگر پسرى زايد او را خدمتكار بيت المقدس كند تا اينكه روزى حنّه در خود احساس حمل كرد و شب و روز را پشت سر گذاشت در اين خلال پيش از بدنيا آمدن مولود پدرش عمران وفات كرد و دوران حمل به پايان رسيد و كودك به دنيا آمد ولى حنّه ديد دختر است با اينحال تصميم گرفت به معبد ببرد و تسليم احبار كند و براى او نامى مناسب انتخاب كرد و او را مريم ناميد يعنى زن عابده .
حنّه مريم را به معبد آورد احبار براى كفالت او نزاع مى كردند چون قرعه انداختند به نام زكريّا درآمد و كفالت مريم را بعهده گرفت و او دوران كودكى را پيش خاله اش كه همسر زكريا بود گذارد چون به سن كمال رسيد زكريا او را در بيت المقدس قرار داد و مريم به عبادت مشغول بود و زكريا هر وقت پيش مريم مى رفت ميوه هاى گوناگون و تازه و خلاف فصل در نزد او مى ديد پرسيد اينها از كجاست گفت از جانب پروردگارم ، مريم مى خواست مكانى خالى از هر گونه دغدغه ها پيدا كند و به راز و نياز پردازد به همين منظور طرف شرق بيت المقدس را كه محلى آرامتر بود براى خود برگزيد (يا جانب شرقى از خانه خاله اش را انتخاب كرد) پرده اى ميان خود و ديگران افكند.
(ناگفته نماند كه آيا اين حجاب براى دورى بودن از اشتغال حواس كه با پروردگار خود راز و نياز كند بوده يا مى خواسته خودش را شستشو كند معلوم نيست و در قرآن چيزى نيامده ).
ناگهان جوانى را ديد كه بطرف او مى آيد و او جبرئيل بود كه پيش مريم آمد تا روح عيسى را باو بدمد، مريم با وحشت تمام از آن جوان خواست تا از او دور شود ولى جوان گفت من فرستاده خدا هستم آمده ام پسرى پاكيزه بتو عطا كنم مريم گفت بدون شوهر چگونه ممكن است جبرئيل جواب داد پروردگارت مى گويد آن بر من آسان است از آن پس آثار حمل در شكم مريم پديد آمد بعضى از مورخين نوشته مريم سيزده ساله بود كه به عيسى حامله شد و مدت حمل را يك ساعت يا سه ساعت يا 9 ساعت يا شش ماه نوشته اند و مريم از مردم دور رفت در جائى كه نخله خرمائى بود بپاى آن آمد و نوزاد خود را به زمين نهاد و خداوند متعال در زير پاى مريم نهر آبى قرار داد و فرمود درخت خرما را حركت بده تا خرماى تازه بيافتد.
برخى از مورخين تولد عيسى را در 25 ذوالقعده نوشته .
پيروان اين بزرگوار را مسيحى و نصرانى و ارمنى و عيسوى گويند از اين جهت كه يكى از نامهاى حضرت عيسى مسيح بود زيرا حضرت بر اندام كور مادرزاد و بر اندام مردم فلج دست مى كشيد شفا مى يافتند لذا پيروانش را مسيحى گويند و از اين جهت نصارى گويند كه حضرت مريم و عيسى در قريه اى مسكن داشتند كه نام آن قريه ناصره بود و حضرت را عيساى ناصرى مى گفتند و نصرانىّ نيز كه منسوبست به ناصره (على غير القياس ) مى گويند و جمعش نصارى مى باشد ولى در بحار جلد 13 از امام صادق (عليه السلام) روايت شده كه حضرت به مفضل فرمود بخاطر اين نصارى را نصرانىّ گويند كه به حضرت عيسى عرض كردند نحن انصار الله ولى بعضى نوشته چون كتاب انجيل به حضرت عيسى (عليه السلام) در شهر ناصره نازل شد بنابراين امت آن حضرت را نصارى و نصرانى گويند و مولدش بيت اللحم قصبه ايست در دو فرسخى بيت المقدس در طرف جنوب آن واقع شده و در آنجا كليساى بزرگى است و اين كليسا باتفاق نصارى تولد گاه حضرت عيسى (عليه السلام) مى باشد و چشمه ايكه آن حضرت در آنجا شست و شوى نموده هنوز بجاست و آن كليساى عظيم مشتملست بر 40 ستون بزرگ يكپارچه از سنگ رخام و خيلى محكم ، و چون اغلب اين طايفه در ارمنستان زندگى مى كردند لذا ارمنىّ نيز گويند.
روز بيست و نهم :
ولادت حضرت اسماعيل (عليه السلام):
هاجر خدمتكار ساره بود كه پادشاه قبطى بساره بخشيد و بخدمت ساره مشغول گرديد و در خانه آنها زندگى ميكرد و ساره دختر خاله ابراهيم بود آن حضرت او را تزويج نمود ولى سالها گذشت فرزنددار نشد در اين وقت طبق پيشنهاد ابراهيم به ساره ، هاجر را از او خريد در بعضى از تواريخ آمده ساره خودش پيشنهاد كرد كه هاجر را بتو بخشيدم شايد خداوند از وى فرزندى بتو بدهد.
ابراهيم با هاجر همبستر شد خداوند پسرى عنايت نمود او را اسماعيل نام گذارد و اين جريان در سرزمين شام اتفاق افتاد، ساره از اينكه هاجر فرزندار شد ناراحت بود ابراهيم به دستور خداوند متعال هاجر و اسماعيل را به شهر مكه برد منقولست كه اسماعيل دو ساله بود و آب زمزم از يمن مَقدمش از زير پاى او نمايان شد قبيله جرهم و قطور در اثنا راه از آنجا مى گذشتند چشمه را مشاهده نموده و در همانجا اقامت جستند تا هاجر و اسماعيل از تنهائى نجات يافتند.
اسماعيل پدر عرب است و در 137 سالگى وفات كرد گويند اولين كسى بود كه بعربيّت صحبت كرد ولى بعضى قائلند اولين كسيكه بلغت عربى تكلّم كرد يعرب بن قحطان بن هود پادشاهى از پادشاهان عرب بود و جدّ ملوك حمير.
بلاذرى در آخر فتوح البلدان پيدايش خط عربى را در ميان اعراب حجاز چنين مى نويسد اولين بار سه نفر از قبيله طى كه در مجاورت شام بودند خط عربى را وضع نمودند و هجاء عربى را به هجاء سريانى قياس كردند و بعد عده اى از اهل انبار اين خط را از آن سه نفر آموختند و اهل حيره از اهل انبار فرا گرفت و بشر بن عبدالملك كندى در تردد خود به حيره از اهل حيره ياد گرفت همين بشر به مكه رفت و سفيان و ابوقيس او را ديدند كه مى نوشت از او خواستند كه نوشتن را به آنها تعليم كند و او به آنها تعليم كرد ولى از عبدالله بن عباس مرويست اول كسيكه وضع خط عربى و لغت عربى كرد خود حضرت اسماعيل (عليه السلام) بود.
مخفى نماند كه خداوند اسحق را نيز به ساره داد در حاليكه 90 ساله و ابراهيم 120 ساله بود و ساره تعجب مى كرد كه ملائكه به تولد اسحق بشارت مى دادند ملائكه گفتند اى ساره تعجب مى نمائى از امر خداوند و حال آنكه رحمت و بركات او شامل شما اهل بيت نبوت بوده و هست زيرا خداوند كثير الخير و كثير الاحسان است .
جمادى الآخرة
روز سوم :
شهادت صديقه كبرى حضرت فاطمه زهراء بنا بر اينكه 95 روز از رحلت حضرت رسول اكرم (صل اللّه عليه و آله و سلم ) گذشته باشد 11 ق .
2- هلاكت ابوجعفر هارون الرشيد ملعون پنجمين خليفه از بنى عباس در سال 193 ق در 47 سالگى مدت خلافت 23 سال و اين ملعون قاتل امام موسى بن جعفر (عليه السلام) و محبوس كننده آن حضرت در زندانهاى تاريك بود و قبرش در روضه مطهره حضرت امام رضا (عليه السلام) در پشت قبر امام رضا مى باشد و هارون از زنان مختلفه 11 پسر و 14 دختر داشت .
روز دوازدهم :
خروج رسول اكرم (صل اللّه عليه و آله و سلم ) به جنگ خيبر 7 قمرى .
روز سيزدهم :
تكميل ضرب سكه دراسلام بدست عبدالملك بن مروان 85 قمرى و حضرت اميرالمؤ منين در بصره برنقره سكه اسلامى زد و عبدالملك نيز تكميل نمود.
روز هيجدهم :
وفات خاتم الفقهاء و المجتهدين فخر الشيعه شيخ الطائفه مرتضى بن محمد امين نجفى انصارى در سال 1281 قمرى در نجف و نسب شريفش ‍ به جابربن عبدالله انصارى مى رسد معظم له را در حجره صحن مطهر اميرالمؤ منين در نجف الاشرف بخاك سپردند و عمر مباركش 67 و صاحب تاليفات قيمه مى باشد از جمله مكاسب - رسائل - الصلوة - الطهارة - الزكوة - الرضاع - الخمس - الارث - المواسعه و المضايقه - اثبات التسامح فى ادلّة السنن - التيمم الاستدلالى .
روز بيستم :
ولادت باسعادت حضرت فاطمه زهرا در مكه معظمه در دومين يا پنجمين سال بعثت .
روزى حضرت رسول اكرم (صل اللّه عليه و آله و سلم ) در ابطح با حضرت على (عليه السلام) و عمّار و منذر و عباس و ابوبكر و عمر نشسته بود ناگاه جبرئيل نازل شد ندا كرد يا محمد خداوند سلام مى رساند و امر مى كند كه چهل شبانه روز از خديجه دورى نمائى حضرت چهل روز به خانه خديجه نرفت و در منزل فاطمه بنت اسد بود روزها روزه مى گرفت و شبها عبادت مى كرد عمار را نزد خديجه فرستاد كه نيامدن من بسوى تو از كراهت نيست بلكه از طرف خداوند ماءمورم ، خديجه هر روز از مفارقت سيد عالم مى گريست تا چهل روز تمام گشت جبرئيل نازل شد گفت يا محمد خداوند سلام مى رساند و مى فرمايد براى تحفه من مهيا شو، ناگاه ميكائيل طبقى آورد كه دستمال بهشتى روى آنرا پوشيده بود در پيش حضرت گذاشت و گفت پروردگارت مى فرمايد امشب بر اين طعام افطار كن حضرت على (عليه السلام) فرمود هر شب به من امر مى نمود در را باز كنم تا هر كه خواهد بيايد و با حضرت افطار كند ولى امشب مرا فرمود بر در خانه بنشين و كسى را نگذار داخل شود كه اين طعام بر غير من حرامست حضرت موقع افطار از طعام و آب بهشتى تناول فرمود تا سيراب گرديد باقيمانده طعام به آسمان برده شد.
جبرئيل عرض كرد اكنون به منزل خديجه برويد و با او مضاجعت كنيد كه حق تعالى اين شب از نسل تو ذريه طيبه خلق مى نمايد و حضرت به خانه خديجه تشريف برد و خديجه كبرى به فاطمه زهرا حامله شد.
زنان مكه به جهت ازدواج خديجه با پيغمبر به آن مخدّره عداوت مى ورزيدند و از او دورى مى كردند سلام نمى دادند و نمى گذاشتند زنى نزد خديجه برود. از اين جهت وحشتى عظيم از تنهائى به او رو داد موقعيكه به فاطمه حامله گرديد او در شكم مادر مونس او بود و با او سخن مى گفت و صبر مى داد چون درد زائيدن گرفت خديجه بسوى زنان قريش و فرزندان هاشم در مكه كسى فرستاد كه نزد او بيايند ولى گفتند تو سخن ما را قبول نكردى و زن يتيم ابوطالب شدى كه فقير و بى چيز است ما بخانه تو نمى آئيم .
خديجه از شنيدن اين جواب بسيار غمگين شد و در فكر بود ناگاه چهار زن شبيه به زنان بنى هاشم نزد او حاضر شدند خديجه ترسيد يكى گفت اى خديجه نترس ما رسولان پروردگاريم بيارى تو آمده ايم منم ساره زوجه ابراهيم ديگران گفتند مائيم آسيه و مريم و كلثوم خواهر موسى ، سپس ‍ فاطمه زهرا در مكه 2 يا 5 سال بعد از بعثت بدنيا آمد آن طفل را با آب كوثر شستند و لباس سفيدى پوشاندند و مادر به آن شفيعه روز جزا شير داد و در هر روز آنقدر رشد مى كرد كه اطفال ديگر در ماهى نمو مى كنند.