قدرت شفابخشى سير

حسن رضائى راد، دكتر فريد رضائى راد، مهندس رضا رضائى راد

- ۱ -


پيش گفتار مترجمان
كتاب قدرت شفابخشى سير كه ترجمه آن از نظر خوانندگان محترم مى گذرد؛ نوشته آقاى پال برگنر: مدير مؤ سسه گياهان دارويى و تغذيه و عضو هياءت علمى مطالعات گياهان دارويى در مركز راكى مانتين در ايالت كلورادوى آمريكا و مدير مؤ سس مجله پزشكى طبيعى درمانى و سردبير فرهنگ سلامت طبيعى و سلامت جهانى ، مى باشد . او در تاءليف چندين كتاب در زمينه داروهاى گياهى مشاركت داشته است . مؤ لف با تكيه بر تحقيقات فشرده و پشتيبانى شواهد علمى فراوان گفته است كه مادر طبيعت بزرگترين شفا دهنده جهان است .
به نظر مى رسد كه ارائه مطالب به صورت نظم در اكثر موارد بهتر مورد توجه خواننده قرار گيرد و آموخته ها را ماندگارتر نمايد، لذا خلاصه كتاب به صورت منظوم و به شرح زير از نظرتان مى گذرد . افزون بر اين شماره صفحات مطالب عمده آن در قسمت نمايه پايان كتاب نيز ثبت گرديده است تا دسترسى به مطالب مورد نظر خواننده به آسانى فراهم گردد

برخى از محاسن سير
شنو گويم روايت ها من از سير
كه آن مانند اكسير است ، اكسير (1)
بيا بنگر كه بازارش رواج است
كه ضمن پيشگيرى ، هم علاج است
به كنج خانه ات ، سيرت يگانه
بود بهتر ز هر دارو به خانه
نه پندارى كه رونق دارد امروز
كه اوج شهرتش باشد ز ديروز
كنى آويزه گوشت برادر
به تو خدمت كند چون شير مادر
به يونان بوده ترياق فقيران
به هر جاى دگر درمان ايشان
سلامت هر زمان شد ايمن از سير
نمى گردد بشر از زندگى سير
كند امراض بسيارى مداوا
به ترتيبى كه خواهد گشت احصا:
كرى و آفت فرصت را
طحال ، افسردگى و هم جرب را
همه امراض مزمن ، هم تپش را
هموروئيد و صرع و هم تنش را
هم از درد گلو و خستگى را
برونشيت و صدا بگرفتگى را
ز خال و ميخچه و اثنى عشر را
اكزما و لخته و پلاك شر را
كلسترول بد، هم هيجان را
همه امراض بعد از زايمان را
دگر چربى بود ضد سلامت
دهد ديواره رگ را ضخامت
دوپينگ از بهر ورزشكار و سرباز
مداوا مى كند هر زخم سرباز
وفور خاصيت در سير خام است
فراتر آنكه تازه ، سرخ فام است
علاج خاص امراض تنفس
خواصش را فزون سازد تجسس
ز هر دارو مضارى حاصل آيد
و ليكن سير آنها را زدايد
شرايين يا عروق تنگ دارى
ز بوى سير نبود ننگ و عارى
و گر آزرده گرديدى تو، از بوش
براى كاهشش ، بگذار سرپوش
فشار خون اگر افزون تو دارى
كند سيرت رها از بى قرارى
ز طاعون و خناق و سكته مغزى
رها گردى تو و هرگز نلغزى
شفابخش عروق و حمله قلب
توان ميكروب و انگل كند سلب

آلرژى ، اشتها و هم تهوع
مالاريا، جذام و هم تشعشع
تب و تبخال ، هم ناخوابى و سل
مثانه ، سرفه و درد مفاصل
گرت مارى گزد يا سگ هارى
ضماد سير دارد سازگارى
مقاوم گشته ها و باكترى ها
گرم مثبت و منفى ، كنديدا
به پيرى كم كنى پيوسته فرياد
ز ريشه بر كند راديكال آزاد
كه قارچ و كپك و هر گونه آميب
نخواهد زد به تو با سير آسيب
و گرنه تو لاغر و بيحال باشى
ترا نيرو دهد گر كم تلاشى
چگالى ، گردش و هم قلت خون
ز جذب و درد اعضاء رقت خون

دمل هم كورك و هم زخم معده
عصب ، هم نفخ معده ، نفخ روده
ز كرم و تاول و هم جوش صورت
تكرر اندر ادرار و يبوست
زيانها آنفولانزا مى رساند
ز شرش ، سير ما را مى رهاند
مدر، خلط آور و هم عرق آور
دواى درد كليه ، كن تو باور
و گر چركى ترا بگرفته در گوش
نگردد روغن سيرت ، فراموش
سيه زخم و همه نوع از سرطان
سيه سرفه ، آپانديس راست درمان
سموم و سينوزيت و نيش زنبور
رماتيسم و ديابت را كند دور
ز اسهال و ز آسم و انسفاليت
كبد، آماس و لنگيدن ، مننژيت
ز سينه پهلو و ايدز زبونى
تومور هم احتقان ، درد عفونى
ز سرماخوردگى ، هضم و گوارش
لك و مك ، آفت جلدى و خارش
به وزن دام و دد افزون نمايد
توان و قوه جنسى فزايد
و گر خونى روان گردد ز بينى
مداوا مى شود با طب چينى
هم از بيمارى نسوان بكاهد
اميد زندگانى را فزايد
ز برگشت نيكوتين ، درد اشكم
همى درد مرى و شش كند كم
تشنج ، هم قولون ، سم فلزات
ورم در سينه و درپا، جراحات
جوانتر سازد او، حتى كهنسال
رها سازد ز خونين نوع اسهال
چو سيستم ايمن از سير است ، بى شك
زند بر اكسيدان ، ويروس پاتك
موارد منع استفاده از سير
محاسن چونكه كلا گفته آيد
معايب را نهان كردن نشايد
و ليكن با همه حسن خداداد
تعادل را نبايد برد از ياد
كه هر عالم به اجرايش مصر است
رعايت گر نشد حتما مضر است
اگر داراى طبعى گرم باشى
و گر سيرى خورى از هم بپاشى
اگر جراحيت در پيش باشد
يقين در خوردنش تشويق باشد
ديابت گر ترا ناپايدار است
وگر مصرف كنى ، سرپاى داراست
گرت داروى رقت گشته تجويز
نما از خوردنش فى الحال پرهيز

زمانى از پس پيوند اعضاء
اگر سيرى خورى آن گردد امحاء
زياده گر خورى كم مى شود خون
سموم و گاز معده گردد افزون

تهوع ، هم عطش ، آسيب بر پوست
فساد خون و نفخ روده از اوست
زيادت مى كند در تو حرارت
كه باعث مى شود در تو مرارت
سر سنگين و كم بينى چشمان
زيادت گر خورى گردى پشيمان
هم استفراغ و ناخوابى و اسهال
گوارش افتد اندر راه اخلال
هم عضو ملتهب آيد به تحريك
بخشكد نطفه و باكترى نيك

ضمن سپاس فراوان از ايزد منان كه ما را در اين مسير رهنمون فرمود؛ از نامبردگان زير نيز تشكر و قدردانى مى شود:
1 آقاى دكتر على رضايى راد به خاطر پشتيبانى مالى در نشر اين كتاب
2 آقاى دكتر عبداله پور عبداله جهت معرفى متن انگليسى
3 آقايان كريم سرورى و حسين استوارى جهت ويراستارى كتاب
4 مؤ سسه راستين به خاطر حروفچينى و انجام ساير خدمات مربوطه
5 از شخص جنابعالى ......... جهت اعلام نظرات و پيشنهادهاى ارزنده به مترجمان و اعلام موارد مفيد به آشنايان و نزديكان جهت بهره مند شدن آنها از مزاياى اين نعمت خدادادى و حتى الامكان جايگزينى داروهاى شيميايى با آن . استدعا مى شود در صورت لزوم با شماره هاى 7474164 و و 7434186 تماس حاصل فرماييد .
مقدمه
آيا سير يك نوع ادويه است يا دارو؟ آيا براى اكثر بيماريهاى زمان ما خاصيت درمانى دارد؟ اين سئوالات را دانشمندان در عناوين پژوهشى خود در هفته نامه هاى پژوهشى سال 1988 مطرح كرده اند . اكثر ما سير را به عنوان چاشنى سالاد و بخشى از غذاهاى فرانسوى ، يونانى ، خاورميانه اى ، هندى و چينى مى شناسيم . اما سير يك داروى خارق العاده قوى و محورى مى باشد كه از قدم اول علم پزشكى مورد استفاده بوده است . در مطالعات همه جا گير درباره سرطان ظرف ده سال گذشته از چين و ايتاليا گرفته تا آزمايشهاى بالينى فشار خون بالا و نيز مقدار زياد كلسترول در مردم ايالت متحده آمريكا و اروپا و ژاپن و در بررسى هاى دقيق علمى ، سير به نام معجزه گر بالقوه شناخته شده است . اكثر اين تحقيقات درباره اثرات آن روى بيماريهاى قلب و عروق متمركز شده است و اين تقدم در تحقيقات الهام گرفته از اولويت بيمارى هاى قلب و عروق از جمله : حمله قلبى و سكته مغزى است و يا به عبارت ديگر عوامل پيشتاز مرگ در دنياى صنعتى ، مى باشد .
در سال 1944 دانشمندان با مطالعه مجدد آزمايش هاى قبلى به اين نتيجه رسيده اند كه سير هم كلسترول و هم فشار خون را كه هر دو از عوامل خطر آفرين بيمارى هاى قلب و عروق اند، كاهش مى دهد . قابل توجه اينكه مصرف غذائى معمولى سير اين را به ما نشان داده و اثرات جانبى آن ، صرف نظر از بوى تندش در مقايسه با داروهاى مشابه آن كه عوارضى همچون خشكى دهان ، بى خوابى ، خواب آلودگى ، افسردگى و ضعف جنسى را به همراه دارند، بسيار ناچيز است . در آزمايش مقايسه اى متقابل سير با بنزا فيبرات داروى كاهش دهنده كلسترول خون نتيجه بدست آمده يكسان بود و اين امر مژده اى براى 25 درصد افراد 25 تا 59 ساله ايالات متحده آمريكا كه داراى كلسترول زياد خون هستند، مى باشد .
در سال هاى اخير دانشمندان پژوهش هايى در مورد احتمال جلوگيرى و يا درمان انواعى از سرطان را به عمل آورده اند . از اوايل سال 1981 دانشمندان مشاهده كرده اند كه از اهالى چين آنهايى كه سير زيادترى مصرف كرده اند در مقابل كسانيكه سير كمترى خورده اند، كمتر در معرض ‍ ابتلاى به سرطان معده بوده اند . در سال 1985 پژوهشگران با آزمايش روى تركيبات سير مكانيسم هايى را كه مى توانند از تشكيل غده جلوگيرى كنند، شناسايى كردند . توجه پژوهشگران روى تركيبات گوگردى سير كه موجب پيدايش بوى تند بوده و از پوست بدن مصرف كنندگان آن به مشام مى رسد، جلب شده است . در سال 1944 ميزان كاهش سرطان بين مصرف كنندگان سير در كشور چين و نيز در كشور ايتاليا و ايالت آيواى امريكا به اثبات رسيده است . اكنون دانشمندان در مورد اثرات سير در جلوگيرى از سرطان روى سلول هاى سرطانى نمونه بردارى شده و روى حيوانات به شواهدى دست يافته اند . سرطان شايعترين علت مرگ بعد از بيمارى هاى قلبى در ايالات متحده مى باشد و اين تحقيق بيانگر آن است كه سير احتمالا در جلوگيرى از ابتلاى به سرطانهاى : معده ، مثانه ، سينه ، روده بزرگ و مرى كمك مى كند .
با اعلام پاسخ مثبت به سئوال سال 1988 دانشمندان كه آيا سير يك دارو است ، بايد عرض كنم علاوه بر اينكه سير دارويى واقعى است ، از بروز تعداد زيادى از بيمارى هاى زمان ، جلوگيرى مى كند . ما تاكنون از پيشگيرى صحبت كرديم . ولى در مورد معالجه چطور؟ موارد مصرف سير از ابتداى تاريخ پزشكى تاكنون بلاانقطاع ادامه داشته و به عبارت ديگر موارد اصلى استفاده از آن از نسلى به نسل ديگر مورد بررسى و تاءييد قرار گرفته است . در سيستم هاى متداول طب سنتى از جمله طب چين ، آيورودا، طب تغذيه درمانى جديد و گياه گرايى بريتانيا و ديگران ، سير به عنوان عنصر درمانى نقش خود را بخوبى ايفاء كرده است و در سالهاى 1993 و 1994 من در مجله گياه درمانى خود براى اطلاع از ميزان گياهان مصرفى آمريكاى شمالى يك بررسى از كار گياه شناسان آن منطقه به عمل آوردم كه از بين پنجاه گياه پرمصرف آنجا سير مقام هفتم را احراز كرد. البته اين رقم از مقدار فروش آن به دست نيامده و صرفا از روى نسخه هاى نوشته شده توسط درمانگاه هاى تخصصى و پزشكان معالج با داروهاى طبيعى ، پزشكان طب سوزنى و متخصصين ماساژ و تعداد زيادى از گياه شناسان معمولى جمع آورى شده است . با امعان نظر به موارد استفاده از سير متوجه مى شويم كه خود آن مجموعه كاملى از داروها است :
1 شرايط تنفسى : سرماخوردگى ، برونشيت ، آسم ، سينه پهلو و سل .
2 اختلالات دستگاه گوارش : زخم معده ، اسهال ، ديفترى آميبى ، كرم ها و انگل ها .
3 بيمارى هاى قلب و عروق ، تصلب شرايين ، درمان بعد از حمله قلبى ، درمان بعد از سكته مغزى ، لنگيدن در اثر نارسائى خون به عضلات پا . (2)
4 مشكلات پوستى : جوش صورت و پوست ، دمل ، اكزما، عفونت هاى قارچى و گاز و نيش حشرات .
در مورد استفاده از سير، بيشترين موارد استفاده سير بر اساس خواص ضد ميكروبى و مصون سازى تركيبات سير استنباط شده است (طبق سوابق تاريخى از سير براى پيشگيرى از سرايت طاعون بابونيك (3) يا مرگ سياه خطرناك استفاده مى شده است ) سير قادر به درمان و پيشگيرى از بسيارى امراض ناشى از عفونت هاى ميكروبى ، ويروسى ، قارچى و انگلى مى باشد .
در اين كتاب من تاريخچه و موارد استفاده متداول سير را مفصلا شرح مى دهم . بيان مى كنم كه چگونه علم جديد دريافت كه سير به عنوان دارو كارآيى بالايى دارد . سپس خواهم گفت كه چگونه بيش از سى نوع فرآورده هاى مختلف سير تهيه و به منظور استفاده از آن به عنوان درمان بيمارى هاى جزئى خود و خانواده و با همكارى پزشك ارائه گرديده است . من به شما كمك مى كنم تا نوع سير تجارى را براى مصرف انتخاب كنيد تا از بين تبليغات مختلف رقيبان ، راه خود را پيدا كنيد . بالاخره اثرات جانبى سير (هيچ دارويى با قدرت سير عارى از عوارض جانبى نيست ) و چگونگى خلاصى از حساسيت هاى ممكنه را به طور مشروح بيان خواهم كرد . حتى راه هاى تسلط رهايى از عوارض جانبى به طور سنتى و همچنين ، سازش با بوى سير اگر شما را ناراحت مى كند توضيح خواهم داد . امروزه ما در محيط داروهاى به اصطلاح اعجاز آور زندگى مى كنيم . به نظر مى رسد سير يكى از معجزه آساترين داروهاى از اين نوع باشد . تصور كنيد كه چگونه يك داروى واحد جهت پيشگيرى از ابتلاى به حمله قلبى ، كاهش ‍ خطر سرطان ، كاهش كلسترول ، پايين آورنده فشار خون ، بهبود در هضم غذا و نيز به عنوان آنتى بيوتيك ، مورد استفاده قرار مى گيرد .
نسل هاى قبل از نزول اولين كتاب مقدس ، سير را دارويى غير قابل اجتناب يافته اند و علم جديد مطالب زيادى به آن اطلاعات سنتى افزوده است . من اميدوارم كه شما هم آن را بياموزيد .
سير در گذشته
در واقع سير يك داروخانه است ، براى همين است كه سير در كتاب هاى پزشكى هر فرهنگى به چشم مى خورد . براى هزاران سال ، سير جهت پيشگيرى و مداواى بيماران به كار رفته است . بنابراين رمزى در آن وجود دارد .
دكتر هربرت پيرسون (4)
انستيتوى ملى سرطان ايالات متحده
از ابتداى تمدن ، سير به وسيله بشر مورد تمجيد قرار گرفته است ، بقاياى سير در غارهاى مسكونى چند هزار سال پيش يافت شده است و اين مطلب در اولين مدارك پزشكى تمدن هاى عمده مشاهده مى شود . در تهاجمات نظامى ، سير از ملتى به ملت ديگر انتقال يافته است ، اعتصابات و قيام هايى به خاطر آن برپا شده است . بدون سير، ساختن اهرام مصر امكان پذير نبود. از زمان پيش از تاريخ نسل به نسل سير به خاطر موادى كه دارد توسط بشر كاشته شده است و به عنوان گنجينه بشريت هم به لحاظ ماده غذائى و هم به خاطر خواص دارويى - شناخته شده است . امروزه حتى مؤ سسات علمى كه اغلب درباره ارزش دارويى مواد غير دارويى مشكوك هستند، آن را به عنوان دارويى براى بيمارى هاى جديد تاءييد كرده اند . در بخش بعدى ، درباره تاريخ سير از گهواره تمدن در بين النهرين تا قرن بيستم در ايالات متحده آمريكا مطلع خواهيد شد .
فصل اول : تاريخچه
ناحيه بين النهرين (mesopotamia )
تاريخ نويسان ، منطقه واقع شده در اطراف تكريت و فرات را كه در حال حاضر كشورهاى ايران و عراق در آن قرار دارند، گهواره تمدن ناميده اند و در همين ناحيه است كه اولين يادداشت هاى ثبت شده بشر، ابتدا در تمدن سومرى و سپس در تمدن آشورى به دست آمده است . يادداشت هايى روى خشت هاى گلى با خط ميخى كه يك الفباى باستانى با لبه هاى خميده مى باشد، حك شده است . باستان شناسان چندين سنگ نوشته از اين قبيل و نيز يك كتابخانه از شهر باستانى نينوا كشف كرده اند و اين همان شهرى است كه در داستان حضرت يونس (ع ) (5) و ماهى در كتاب انجيل مطرح گرديده است (حضرت يونس (ع ) ماءمور شد كه به اهالى شهر نينوا اعلام كند كه در صورت عدم تغيير رويه ، شهر ويران خواهد شد ) .
بسيارى از سنگ نوشته ها مربوط به داروى رايج آن زمان است . اولين بار نام سير در دستور طبخ غذاى سومرى ها در 3000 سال قبل از ميلاد نوشته شده است ، بعد از آن بوسيله آشورى ها به عنوان غذا و تهيه چاى به كار مى رفته است . از دم كرده و يا مخلوط كرده آن با اتانل (الكل طبى ) جهت تهيه داروهاى متنوع نام برده شده است . آنها با خوردن سير و يا مخلوط كردن آن با اتانل جهت تقويت سيستم هاى بدن و دفع بيمارى ها بهره جسته اند . ضمنا از نوشيدن چاى سير براى رفع تب هاى عفونى و اسهال استفاده مى كردند . از سير و چاى سير براى مداواى تورم هاى دردناك و پيچيدگى ها و كوفتگى ها به عنوان ضماد بهره مى گرفتند .
هند باستان
مدارك ثبت شده در هندوستان به زبان سانسكريت استفاده از سير را به عنوان دارو از 5000 سال قبل حكايت مى كند كه با زمان ثبت شده در بين النهرين تطابق دارد . در يكى از كهن ترين مدارك موجود به نام مدرك بوور (6) از روى مدارك قديمى ترى در حدود سال 350 بعد از ميلاد تصوير بردارى شده ، آمده است كه سير قادر به معالجه بيمارى هاى لاغرى ، ضعف هاضمه ، كوفتگى ، سرفه ها، زكام ها، ناراحتى هاى پوستى ، هموروئيد، ورم معده ، بزرگ شدن طحال ، هضم نشدن غذا، دردهاى معده ، يبوست ، دفع كرم ها، رماتيسم ، سل ، جذام و صرع مى باشد . ممكن است اين ليست بى فايده به نظر آيد، ولى به طورى كه در فصل هاى آينده خواهيم ديد، در سراسر جهان از سير براى مداواى خيلى از ناراحتى ها استفاده مى شود و علم جديد نيز بعضى از اين موارد را تاءييد نموده است .
مصر باستان
نوشته كاملى از گياهان مصر باستان از زمان فراعنه به دست نيامده است اما باستان شناسان ، قطعاتى از پاپيروس هاى (7) قديمى را جهت بازسازى وضع پزشكى آن زمان مصر جمع آورى كرده اند، دايرة المعارف تهيه شده از اين كاغذها و تفاسيرى كه بر آنها شده ، تشكيل نه جلد كتاب را داده است . در يكى از اين قطعات كاغذ كه به نام ابرز كدكس (8) مى باشد و در سال 1550 قبل از ميلاد نوشته شده ، از سير به عنوان دارو نام برده شده است . كدكس 22 مورد از مصارف سير از جمله : ناراحتى هاى قلب ، تومورها، سردردها، كرم ها و گزيدگى را نام برده است .
مدت ها قبل از نوشتن ابرز كدكس سير به عنوان داروى عامه مصرف مى شده است . و نيز يكى از عناصر مهم غذاى بيچارگان ، نه تنها به خاطر طعم آن بلكه بيشتر جهت كسب نيروى بدنى و دفع بيمارى ها، بوده است . در يكى از كاغذهاى مصر به سال 1600 قبل از ميلاد آمده است : بين كارگران اهرام مصر به علت كمى سير و پياز در جيره غذائى قيامى برپا شد . چنانچه بعدا خواهيم ديد، سير قدرت بدنى را بهبود بخشيده و از بروز اسهال خونى و ديگر بيمارى هاى مسرى رايج زمان پيشگيرى مى نمايد .
در كتاب مقدس (9) كه مورد احترام بنى اسرائيل است نيز از سير به عنوان غذاى ساده آنجا افسوس مى خوردند و مى گفتند كه ماهى ، خيار، خربزه ، تره فرنگى ، پياز و سير را كه در مصر از آن لذت مى برديم ، اكنون ديگر در اختيار نداريم .
در مدرك ديگرى از طب مصر باستان نقل شده است كه از سير براى درمان سرماخوردگى و دندان درد و كرم خوردگى عفونى و دندان هاى خالى ( كه از مخلوط سير و عسل براى رفع آلودگى و جلوگيرى از آبسه كردن آنها را پر مى كردند )، استفاده مى شده است . در زمان حيات حضرت مسيح (ع ) براى پيشگيرى از خطر گاز سگ هار و مار گزيدگى سير مصرف مى شده است . سير خام داورى آسم بوده است . از مخلوط سير و چربى غاز قطره گوش مى ساختند كه براى معالجه درد و نيز تميز كردن گوش بهره مى گرفتند. از مخلوط كردن سير و نمك و سركه براى درمان كوفتگى و ماليدن در محل ضربه خوردگى استفاده مى شد .
يونان باستان
سير به عنوان غذا و دارو در يونان مصرف مى شده است .در سال 1000 قبل از ميلاد هومر در كتاب اديسه (10) نوشت كه از سير به وسيله نستر (11) جهت پذيرايى از مهمان خود مكى ان (12) استفاده شده است و نيز مى گويد كه به يولى سيز (13)اجازه فرار از سياره سيرس (14) كه همراهان خود را به صورت خوك در آورده بود، داده شد .
قبل از شروع پيكار در جنگ ها و پيش از انجام مسابقات ورزشى جهت افزايش قدرت بدنى و كسب پيروزى به جنگجويان و ورزشكاران سير مى دادند و به عنوان دارو در ميدان جنگ آن را له كرده در اتانل مى خيساندند و براى پيشگيرى از عفونت زخمها به رزمندگان مى دادند و چنانچه بعدا خواهيم ديد پس از گذشت زمان زيادى در جنگ جهانى اول از سير به همان منظور استفاده شد .
بقراط حكيم hippocrates
بقراط كه امروزه پدر طب ناميده مى شود و سوگندى كه پزشكان ياد مى كنند به نام او يعنى سوگند بقراطى (15) است ، در قرن چهارم قبل از ميلاد مى زيسته است ، پايه مستحكمى كه بنا نهاد كه بعدا براى مدت 2000 سال اساس طب اروپا و هم اكنون بناى طب غربى مى باشد . او سير را براى عفونت ها، زخم ها، سرطان ها، جذام و مشكلات گوارشى توصيه كرده است در مورد عوارض جانبى و رعايت احتياط لازم چنين اظهار داشته است : سير موجب تشكيل گاز و حرارت در سينه و سنگينى سر و افزايش ‍ و بدتر كردن درد موجب و همچنين افزايش ادرار مى گردد . .
ديوسكرايدز ( dioscorides)
ديوسكرايدز از انازاربا بدون شك مشهورترين گياه شناس يونانى است كه هم در طب اروپا و هم در طب عرب به پدر دارو موسوم است و در قرن اول ميلادى يعنى پس از اينكه يونان تحت لواى روم درآمد مى زيسته است . او پزشك سپاه روم شد و سفرهاى زيادى كرد و هر كجا كه رفت انواع گياهان مصرفى آنجا را ثبت نمود . او روشى را ابداع كرد كه اين موارد مصرف را در مجموعه اى به نام اقلام دارويى (16) جمع آورى نمود كه اين روش هنوز توسط داروسازان جديد متداول است . در سال 1655 اطلاعات جمع آورى شده او به زبان انگليسى ترجمه شد . دست نوشته ترجمه كه بين خطوط نوشته اصلى انجام شده 4540 صفحه را اشغال كرده است و تا سال 1934 چاپ نشده باقى ماند .
نوشته هاى ديوسكرايدز به عنوان علم نظرى شناخته مى شود و معمولا از اظهار روزنامه نگارانه كه يك روش درمانى را بر ديگرى ترجيح مى دهد، پرهيز مى نمود . جالب توجه اينكه براى سير استثنايى قائل شده كه جهت معالجه مارگزيدگى منحصرا سير را توصيه كرده ، نه چيز ديگرى را . در اين كتاب خواهيم ديد كه از سير در فرهنگ هاى مختلف جهت دفع سموم ناشى از گاز و نيش مارها و حشرات و زنبور و عقرب نام برده شده است و او موارد زير را كه از سير له شده و در اتانل خيسانيده شده با ذكر جمله (17)otherwise unless توصيه كرده است :
1 براى دفع گاز
2 درمان گاز گرفتگى سگ ها و جلوگيرى از هارى
3 درمان سرفه مزمن
4 مخلوط با كندر براى دندان درد
5 تميز كردن رگ ها و جلوگيرى از تصلب شرايين
6 مخلوط سير له شده با زيتون سياه به عنوان مدر
7 مخلوط با نمك و روغن براى تورم پوست
8 مخلوط با عسل براى خال و جذام
ديو سكرايدز هم مانند بقراط در مورد عوارض جانبى سير مى گويد: سير مى تواند از طريق خشكى به معده زيان برساند و موجب عطش شديد شود.
روم باستان
روميان از ديرباز سير مى خوردند زيرا كه سير هم از جنبه غذائى و هم به عنوان نوشابه ماده اصلى به شمار مى رفت . به خاطر طعم خود داراى ارزش علمى بود . كمپ هاى آنان مستعد ابتلاى سربازان به بيمارى هاى عفونى بود و سربازان به آسانى به ديسانترى و اسهال مبتلا مى شدند. سير و فرآورده هاى آن به طورى كه در فصل 8 خواهيم ديد به عنوان آنتى بيوتيك و ايمن سازى بدن از آن معضل جلوگيرى مى كرد . سير به سربازان قدرت مى داد، يك نوع سوپ قابل حمل به ميدان جنگ تهيه شده از سير و جو و انار و عسل به آنها مى دادند . براى مداواى زخمى ها پمادى از مخلوط خزه با اتانل و سير جهت مصرف خارجى استفاده مى شد . روش مذكور به انگلستان نيز اشاعه يافت كه تا زمان جنگ اول جهانى براى مداواى سربازان انگليسى اعمال مى شد. گلادياتورها نيز قبل از جدال ، سير مى جويدند و دانشمندان از آن به عنوان پادزهر در مقابل مسموميت ها بهره مى جستند پلى نى بزرگتر (elder the pliny )
پلى نى بزرگتر اولين طبيعت گرايى است كه در مورد سير به طور كلاسيك در طب روميان مطلب نوشته است . پلى نى همزمان ديوسكرايدز در قرن اول ميلادى مى زيست و دايرة المعارف تاريخ طبيعى و علوم و طب را به رشته تحرير در آورد. او بيش از 60 مورد مصرف براى سير برشمرده كه از جمله معالجه سرماخوردگى عمومى ، آسم (سير خام )، گوش درد ( روغن سير )، سرفه ، كرم ها، صرع و جذام مى باشد . او هشدار داده كه چشم را كم نور نموده و با ايجاد گاز به معده صدمه زده و تشنگى مفرط ايجاد مى كند .
جالينوس (galen )
بدون ترديد جالينوس بزرگترين پزشك يونانى روم است كه روش بقراطى را حيات دوباره بخشيد. نوشته هاى او تا قرن شانزدهم بر طب اروپا و بيش از هزار سال بر طب عرب حكم فرما بود . جالينوس تخصص خود را مديون سير مى داند كه در دوران جوانى طبيب گلادياتورهاى يك شهر بود . او توجه بزرگان روم را با ابداع نوع پانسمان براى سربازان زخمى و نجات تعداد زيادى از گلادياتورها به خود جلب كرد . او زخم هاى در حال خونريزى را با خمير و لايه هاى سير پانسمان كرد و آنها را با پارچه بست و سپس پماد را با اتانل و سير تر و تازه نگهداشت . مرهم ديگر او براى معالجه زخمى ها مخلوطى از سير با گياه مرمكى (18) و عسل بود . جالينوس ‍ مصرف سير را جهت ضد عفونى كردن قبل و بعد از عمل جراحى توصيه كرد . جالينوس سير را شفابخش روستاييان ناميد كه در عصر ميانى اين نام به انگلستان هم رسيد و ترياق فقرا نام گرفت . در زمان روم باستان ترياق به عنوان پادزهر سموم خطرناك و يا معالجه بيمارى هاى كشنده به كار مى رفت . جالينوس هم مانند بقراط و ديوسكرايدز در مورد استفاده از سير احتياطهاى لازم را توصيه كرده است كه امكان عوارض جانبى مثل كم آب شدن بدن وجود دارد لذا توصيه او بر اين است كه قبل از مصرف سير، آن را كمى جوشانيده و يا بپزند تا خواص تند خود را از دست بدهد.
سير در زبان انگليسى
garlic اسم انگليسى سير از كلمه garleac انگلوساكسون به معنى برگ نيزه اى تره فرنگى (19) مى باشد كه بيانگر ساقه (20) مى باشد . اسم علمى لاتينى آن فعلا sativm allium است كه ريشه allium ناشناخته است ولى چندين احتمال وجود دارد: در لاتين olere به معنى بو دادن و در يونانىballesthai به معنى جهيدن و يا به زبان سلتى (21)brennend all به معنى طعم تند و كلمه sativum به معنى كاشته شده و يا به عبارت ديگر اين نوع سير به صورت وحشى به عمل نمى آيد . در واقع سير حتى قبل از تدوين تاريخ هم كاشته مى شده است ، معيارى از علاقه انسان به اين گياه است كه در تمام قاره هاى جهان كه قابليت رشد دارد به همين نحو كاشته مى شود يعنى حبه سير از بدو تاريخ توسط دست انسان در نسل هاى پياپى در زمين كاشته شده است .
چين
از ابتداى تاريخ چين ، سير در فرهنگ چينى مصرف عمومى داشته و براى اولين بار در قرن پنجم ميلادى در متون چينى جزو اقلام دارويى قرار گرفت و به عنوان پادزهر، ضد كرم ها، ضد انگل ها و داروى اسهال و سرفه ها به مصرف مى رسيد . سير از زمانى جزو اقلام دارويى به حساب آمد كه روستاييان طرز معالجه مار گزيدگى را به اعضاء قصر امپراتورى كه در حال سفر بودند، آموختند .
عرب
در زبان عربى به سير ثوم (thum ) گويند و از عهد باستان در آن نواحى مصرف مى شده است . در زمان بعثت حضرت محمد (ص ) شهرهاى عربى آلوده به بيمارى هاى همه جا گير از جمله طاعون بود و جهت مصونيت كودكان آنها را به فرقه هاى باديه نشين در قبايل مجاور مى فرستادند . پيامبر به پيروان خود دستور دادند كه جهت خاصيت پيشگيرانه سير از آن استفاده كنند و اين در حالى بود كه براى مسلمانان از نظر اخلاقى شايسته نبود كه با بوى سير در نماز جماعت شركت كنند . طب عرب در قرن هشتم ميلادى از طب يونانى و رومى كه امروز به طب يونانى مشهور است استفاده مى كرد . همانطور كه جالينوس طب بقراطى را توسعه داد اعراب طب يونانى و جالينوسى را توسعه دادند . بزرگترين طبيب عرب (22) حكيم ابن سينا بود كه در غرب او را اوسينا (23) مى نامند و در قرن دهم ميلادى مى زيسته است و تدريس كتب او تا سال 1600 ميلادى در مراكز طب اروپا اجبارى بود .
ابن سينا سير را گرم كننده و خشك كننده توصيف كرده است . روش اصلى مصرف سير پختن آن با غذا بود كه گاهى هم آنرا با شير مى جوشانيدند .
معمولا خوردن سير خام براى خيلى از مردم مشكل آفرين است ، گرچه بيشتر به عنوان پماد مصرف خارجى دارد . در طب يونانى از سير براى رفع مشكلات روده اى از قبيل مسموميت هاى غذائى ، ديسانترى و ديگر عفونت ها استفاده مى شد . ضمنا براى درمان آسم ، سرفه هاى شديد يا سياه سرفه (24) و گوش درد به كار مى رفت .
مصارف تاريخى سير
به طور كلى وقتيكه در داروخانه گياهى به دنبال دارويى هستيم ، منظور يافتن دارويى است كه قدرت درمان اكثر بيمارى ها را داشته باشد . بيشتر بيمارى هايى كه توسط گياهان معالجه مى شوند، آنهايى هستند كه به خودى خود درمان خواهند شد، صرفنظر از اينكه آن گياه را بخوريم يا نخوريم ، ولى سير مطلقا از اين برداشت مستثنى مى باشد . اكثر موارد استفاده از آن كه در اين كتاب عنوان شده ، جنبه جهانى داشته و كليه آنان در طول قرون گذشته و توسط فرهنگ هاى مختلف مورد استفاده و تاءييد قرار گرفته است . علاوه بر اين علوم جديد نيز تا حد زيادى به توان بالقوه آن به عنوان آنتى بيوتيك ، آنتى ويرال ، ضد تصلب شرايين ، ضد فشار خون و ضد سرطان پى برده و مصرف آن را در موارد زير جايز دانسته است از جمله :
ورم روده ، درد روده ، بيمارى هاى وريدى ، آسم ، گازگرفتگى سگ ، مار و عقربگزيدگى ، تاول ها، برونشيت ، اسهال ، ضعف هاضمه ، ديسانترى ، گوش درد، صرع ،خستگى ، تب (عفونى ) قانقاريا (25)، سردرد، سرماخوردگى ، ناراحتى هاى قلبى ،هموروئيد، فشار خون بالا، گرفتگى صدا، سوء هاضمه ، عفونت ها، مشكلات كليه ، جذام، طاعون ، سينه پهلو، سموم ، رماتيسم ، مشكلات پوستى ، ورمطحال ، پيچيدگى و صدمه به تاندن ، كشيدگى عضله ، دندان درد،سل ، تومورها، زخم ها (پوستى )، كم وزنى ، سرفه شديد، كرم ها و زخم ها اروپاىشمالى
سير در اروپاى شمالى هيچوقت شهرت منطقه مديترانه اى را نداشته است ، در عين حال از زمان روم باستان سير به عنوان دارو به كار مى رفته است ، گياه شناس آلمانى گرهارد ماداس (26) نويسنده چهار جلد كتاب برجسته گياه شناسى علمى مى گويد: اهالى كشور فرانسه (27) و آلمان ها استفاده از سير را جهت معالجه حملات سريع مرض (28)، از روميان آموختند و به همين منظور به مدت چندين قرن از سير بهره جستند . ماماهاى آلمانى حداقل از زمان روميان به طور سنتى سير را با شير تجويز مى كردند، كه نيروى كار را سرعت بخشند . بعد از حمله ترك ها به آلمان و اتريش در قرن هفدهم ميلادى ، سير در آنجاها شهرت يافت . رمز محبوبيت سير، حمله سال 1683 قواى ترك به وين بود. ترك ها شهر را تصرف نكرده و با قشون زياد خود از آن عبور كردند و چون حامل مقادير زيادى سير و قهوه بودند،
نيرويى كه از شمال جهت نجات شهر آمد، ترك ها با بجا گذاشتن مقاديرى كالا از جمله تنها قهوه و سير شهر را ترك كردند و آنها را براى اهالى وين جا گذاشتند و قهوه خانه ها در آنجا افتتاح شد و سير هم از آن زمان شهرت يافت و هنوز هم در طبخ غذا در وين مورد استفاده قرار مى گيرد .
هيلد گارد ون بينگن (bingen von hildegard )
خانم هيلدگارد ون بينگن ، گياه شناس و موسيقى دان صوفى مرام آلمانى كه در قرن يازدهم ميلادى مى زيست ، در زمان خود شهرت و تقدسى داشت ؛ در سال 1099 ميلادى در آلمان متولد شد، او در كودكى به صومعه بنديكت وارد شد و در سال 1136 در سن 37 سالگى به رياست آن رسيد . او طب رهبانى آن زمان را آموخت و بعد هم به طب عربى علاقه مند شد و با دريافت يك سرى الهامات ، مواردى براى مصرف گياهان پيدا كرد . كتاب روش هاى درمان او حاوى 30 قلم دارو است كه تحت عنوان فيزيكا (29) نام گذارى شده است .البته سير هم جزو آن اقلام منظور شده است .
زمانى فرشته اى بر او نازل شد و الهام داد كه مخلوط سير و زوفا (30) بيمارى آسم را درمان خواهد كرد و طرز تهيه آنرا چنين اظهار داشت ، كه از شربت تهيه شده از دو حبه سير و يك مشت پر از برگ هاى انتهايى زوفا كه در حرارت كم دم شده ، ميل شود . اگر به جاى زوفا گياه ثعلب سبز و برزگ و علف خنازير (31) جايگزين گردد، سرفه هاى خونى را مداوا خواهد كرد . جايگزينى آن با شكوفه اسطو خودوس و برگ سمفيتون بيمارى سل را درمان مى كند . اين طرز مداوا كه با مراقبت هاى اوليه تواءم بود تا زمان ناپلئون رواج داشت .
پاراسل ساس (paracelsus)
پاراسل ساس پزشك سوئيسى بود كه در پايان قرن شانزدهم مى زيست و به و به طور يقين مؤ ثرترين پزشكى بود كه بناى طب علمى را گذاشت و به پدر طب علمى مشهور شد . كار او به توسعه علم مشابه درمانى (32) منجر شد و از همه مهمتر اينكه او اهل عمل بود و سنت قرار دادى مطالعات آن روز را شكست و به طور گسترده به تحقيق بر روى گياه شناسان مردمى ، ماماها و ساير مردم عادى پرداخت ، او اولين پزشك اروپايى بود كه درمان طاعون انسانى توسط سير را توصيه نمود و اين مورد مصرف را بلا شك از روستاييان آموخته بود . او متذكر شد كه سير ضد سموم ، معالج سرفه و ادرار آور مى باشد و ناراحتى هاى پس از زايمان را برطرف و زخم هاى پوستى را مداوا مى كند
انگلستان
سير بين روستاييان انگلوساكسون در هزاره اول ميلادى مصرف مى شده به آن برگ نيزه اى (33) يا تره فرنگى مى گفتند كه با گندنا (34) اشتباه نشود . در قرن چهاردهم كه جفرى چاسر (35) داستان كنتربرى (36) را نوشت ، آنرا ترياق (37) ناميد كه از ريشه لاتينى است و اين فرق نام گذارى طبقه روستايى و اشراف آن زمان بود . لفظ ترياق همانطور كه در بحث جالينوس ‍ گفته شد، پادزهرى بر عليه سموم و بيمارى هاى جدى و خطرناك بود و اين دو واژه براى ساليان دراز توسط دو طبقه بالا و پايين در مكالمه به كار برده مى شد .
در همان زمان دو ماده ديگرى به نام شيره قند و ترياق كه از مخلوط كردن يك نوع گياه با قسمتى از مار سمى درست مى كردند، خيلى طرفدار داشت و به قيمت زياد به فروش مى رسيد . مدارك به دست آمده از گمرك فلاندرز در قرن شانزدهم حاكى از گران بودن شيره قند بود كه در بشكه به خارج صادر مى شد و در داروخانه ها به فروش مى رسيد . عنوان ترياق بيچارگان كه چندين قرن پيش توسط جالينوس به سير داده شد، در انگلستان ماندگار شد زيرا مردم روستايى كه قادر به خريد داروهاى گياهى گران نبودند، در معالجات خود فقط به سير اتكا داشتند .
جان جرارد (gerard john )
مشهورترين گياهان انگلستان در كتابى به نام تاريخ نباتات در سال 1597 توسط جان جرارد جمع آورى شد . او به طور معمول به متون كلاسيك و داروهاى متداول آن زمان ، توجه داشت و از ذكر اطلاعات مردم عوام خوددارى كرده است . او سير را فوق العاده شفا بخش دانسته و مصرف آنرا براى معالجه در شرايط زير توصيه كرده است :
1 براى مخاط زياد و براى سرفه هاى مزمن همراه مخاط غليظ ( بر خلاف سرفه خشك )
2 براى گرفتگى صدا
3 همراه برگ انجيل و زيره سبز (38) براى گزش حشرات و نيش زنبور
4 براى مارگزيدگى و ساير مسموميت ها
5 براى دفع گاز (آنرا شكسته و به صورت گاز خارج مى كند ) .
6 تجمع مايع در يك نقطه از بدن در اثر سرماخوردگى
7 جوشانيدن سير با شير براى دفع كرم ها
8 جهت پيشگيرى از سرايت بيمارى هاى مسرى
9 براى شوره و پوسته شدن پوست كودكان
جرارد همانند اكثر نويسندگان قبلى اخطار كرده كه سير را براى افراد خاص ‍ بايد خيلى حرارت داد .
مجموعه گياهى كال پپر (herbal culpeppers)
مجموعه اطلاعات ديگرى در تاريخ انگلستان نيم قرن پس از جرارد توسط نيكلاس كال پپر نوشته شد . بر خلاف جرارد كه از طبقه بالاى اجتماع بود و داروهاى مرسوم زمان خود را شرح مى داد، كال پپر مردمى بود و با فقرا كار مى كرد و بين آنها زندگى مى كرد و نوشته هاى او پيوسته توسط مؤ سسات زمان خود انتقاد مى شد . ضمنا او منابع عربى را مورد مطالعه قرار داد كه ساير همكارانش از آن دورى مى كردند . او مرد عمل بود و از طريق سيستم گياه گرايى و وسايل دارويى آموزش ديد، نه از طريق كتاب و پزشكان ديگر .
كال پپر خيلى از موارد استفاده سير را همانند جرارد با افزودن نكاتى بر آنها و توضيحات ديگر در مورد عوارض جانبى سير بيان كرد . علاوه بر موارد ذكر شده توسط جرارد و نكات ديگرى به شرح زير عنوان كرد:
1 قاعدگى زنان را بهبود مى بخشد ( مصرفى كه او ممكن است از ماماهاى زمان خود و يا از طب عرب فرا گرفته باشد ) .
2 - با بيحالى و خستگى مبارزه مى كند .
3 حفاظت در برابر طاعون ( با وجوديكه در آن زمان در انگلستان شايع بود، جرارد از آن نامى نبرده بود ) .
4 مفيد براى جراحات و زخم ها .
5 استفاده خارجى باعث رفع لكه هاى پوستى مى شود .
6 رسانيدن و از بين بردن تاول ها و ورم ها .
7 مؤ ثر در برابر تشنج و انقباضات ماهيچه اى و شكمى .
8 مؤ ثر در معالجه هموروئيد .
9 كال پپر در موارد مصرف زياده از حد سير هشدار داده و گفته است : افراد با طبع گرم و خشك از خوردن سير وضع بدترى پيدا مى كنند . او به خصوص در مورد خاصيت خشك كنندگى سير تاءكيد كرده و اظهار داشته كه افراد تشنه كام و مايع طلب نبايستى سير بخورند.
طاعون (plages the )
يكى از بزرگترين شواهد قدرت شفابخشى سير، در توانايى جلوگيرى از غده خياركى كه از پراكندگى باكترى آن توسط كك و جوندگان به وجود مى آيد، مى باشد . شكل پراكنده اين بيمارى در هوا كه از طريق مبتلايان به آن به ريه ها سرايت مى كند، به قدرى زهر آگين است كه ميزبانان خود را بلا استثنا ظرف سه روز هلاك مى كند. در طول قرن شانزدهم صدها ميليون نفر از مردم اروپا، آسيا و خاورميانه را كشت . بيمارى مسرى ديگرى كه در قرن چهاردهم در همان نواحى شيوع پيدا كرد و به مرگ سياه ، موسوم گرديد، از 4/1 تا 3/1 جمعيت اروپا، يعنى حدود 75 ميليون نفر را كشت . بيمارى غده خيارك خفيفترى در سطح جهانى از جمله در ايالات متحده شيوع يافت ، اما از اماكن آلوده خارج نشد و دليل آن تا حدى مديون كنترل جوندگان و از طرفى مديون اثرات آنتى بيوتيك بود كه بر عليه آن استفاده شد . بيمارى بايستى ظرف 15 ساعت با آنتى بيوتيك قوى معالجه شود تا بيمار نجات يابد .
شواهد به دست آمده از اين قضيه حاكى از اين است كه سير موجب مصونيت در مقابل طاعون يا خيارك مى شود .
بنا به قول مشهور تاريخى سير در مقابل طاعون مصونيت ايجاد مى كند . اولين كسيكه از آن سخن گفته پاراسل ساس مى باشد كه او در مورد طب روستاييان اروپايى در قرن بعد از مرگ سياه بررسى كرده است . سوابق تاريخى حاكى از اين است كه : هنگامى كه طاعون در سال 1665 در شهر چستر انگلستان قتل عام كرد، ساكنان يكى از خانه هاى آنجا به علت داشتن مقادير زيادى سير در انبار همگى از مرگ نجات يافتند.
شاهد ديگرى كه مصون سازى بدن را عليه طاعون توسط سير انجام شده ، اتفاقى است كه در سال 1721 در شهر مارسى (39)در جنوب فرانسه روى داد. اهالى شهر چهار نفر مجرم زندانى را جهت جمع آورى و دفن مردگان ناشى از شيوع طاعون گماشتند، با اين انديشه كه آنها كه خود محكوم به مرگ هستند و حال اگر از اين طريق آلوده شده و هلاك شوند چندان اشكالى نخواهد داشت . ولى بر خلاف تصور عمومى ، دزدان به بيمارى مبتلا نشدند و از واقعه جان سالم به در بردند و پس از شنيدن جريان كسب مصونيت توسط سير از اعدام هم رهايى يافتند. آنها اظهار داشتند كه علاوه بر نوشيدن شربت سير از ضماد تهيه شده از سير به بدن و لباس خود نيز ماليده بودند كه آنها را در مقابل مرض مقاوم كرده بود و از آن تاريخ شربت مذكور به نام سركه چهار دزد مشهور گرديد و هنوز هم در بازار فرانسه به فروش مى رسد و از تركيب سير كوبيده و چند گياه ديگر كه براى مدتى در سركه خوابانيده شده ، تهيه مى گردد. متعاقب آن مقامات محلى دستورالعمل زيرا را جهت مداواى بيچارگان به ديوارهاى مارسى نصب نمودند:
سركه چهار دزد
مقدار 5/1 ليتر اتانل را با يك مشت پر از خاراگوش ، (40) اسپيره كوهى ، (41) مرزنگوش (42)، مريم گلى (43) و پنجاه سير، دو اونس ريشه گل استكانى ، (44) دو اونس هويج ، (45)، روزمارى ، (46) پونه (47) و سه پوند كافور (48) را براى مدت 15 روز در ظرفى قرار داده و سپس آنرا فشرده و صاف و مايع به دست آمده را در بطرى نگهدارى كنيد و هنگام مواجهه با موارد طاعونى آنرا به سر و صورت و دست بماليد .
بوى سير با عناصر معطر فرمول فوق احتمالا كك ها را كه عامل انتقال بيمارى هستند فرارى مى دهد . عناصر تركيب شده هر يك آنتى بيوتيك بوده و مى تواند در مقابل عفونت پراكنده در هوا ايمنى ايجاد كند .
در همين ايام در لغت نامه بردلى (49) در انگلستان اعلام شد كه خوردن سير به عنوان دارو توسط روستاييان در هنگام بروز طاعون مؤ ثر است . همانطور كه در فصل هشتم خواهيم ديد، اين مطالب خرافات نبوده و علوم جديد نيز مؤ يد اين است كه سير آنتى بيوتيك قوى بوده و بدن را در مقابل عفونت ها حفظ مى كند .
آمريكاى شمالى
سكنه اسپانيايى مكزيك و اهالى جنوب غربى آمريكا با خود سير آورده بودند كه هم مصرف غذائى داشت و هم درمانى و در حال حاضر در مكزيك و جنوب غربى آمريكا سير كاشته مى شود . كاليفرنيا بيشترين توليد سير را دارا است . در سرتاسر جنوب غربى به عنوان داروى سنتى جهت سرفه از آن استفاده مى شود . مردم روزانه چهار تا پنج حبه سير را جهت بهبود سرفه مزمن همراه با مخاط غليظ، مى خورند.
طب گلچين شده ( medicine eclectic )
مهاجران انگليسى نيز سير را به آمريكاى شمالى آوردند و براى ساكنان اوليه سير دافع اصلى كرم ها بود . مصرف سنتى آن نيز نزد آنها باقى ماند . در نيمه قرن نوزدهم ايالات متحده آمريكا يك سيستم پوياى داروهاى گياهى را در مؤ سسه داروهاى تخصصى گلچين شده برقرار كرد . يكى از بزرگان و بانيان اين حركت دكتر ويليام كوك (50) بود و كتاب او درباره درمان جسمى و دارويى در سال 1869 به چاپ رسيد كه اولين كتاب دارويى در ايالات متحده آمريكا بود .
يكى از امور پزشكى نيمه قرن نوزدهم مخصوصا در غرب ميانه معالجه بيمارى هايى بود كه در اثر سرمازدگى ناشى از بى حفاظتى حادث مى شد معالجاتى كه اشاعه ناميده مى شد يعنى جريان خون را مخصوصا در محل پوست و اعضايى مثل دست و پا زياد مى كرد بسيار مهم بود .
كوك سير را محرك مؤ ثر و نافع براى موارد سرما خوردگى توصيف كرد . او ليست زير را درباره خواص سير توصيه كرده است :
1 داروى خلط آور سرفه ، اعم از مزمن و حاد .
2 تحريك كننده هضم براى معده هاى تنبل و خسته
3 درمان كرم ها
4 داروى ازدياد قاعدگى گياهى كه قاعدگى فرو نشانده را ارتقاء مى دهد
5 مايعى براى درمان كرى
6 معالجه افسردگى هاى ناگهانى
7 داروى معالجه براى دردهاى مفاصل و ماهيچه اى (مصرف خارجى )
كوك هم مانند پزشكان قبل از خود مصرف زياد و بى جاى سير را منع كرده و گفته است كه مصرف زياد آن ممكن است به تحريك بى حد و بر افروختگى صورت و سردرد منجر شود . ضمنا هنگام تورم يا تحريك حاد نبايد سير خورد، تحت هيچ شرطى براى مدت طولانى نبايد مصرف شود .
در مورد عوارض جانبى سير در فصل سيزدهم بيشتر توضيح خواهم داد . كوك مقدار يك يا دو حبه سير بريده شده را كه در نيم ليتر شير دم شده و يا با آب قند آميخته باشد تجويز نمود.
سير در ليست داروهاى ايالات متحد آمده است .تا سال 1900 هر ده سال يا بار ليستى از داروهاى رسمى به چاپ مى رسيد .در پايان سال 1800 كه پزشكى eclectic جزو يكى از بخش هاى مهم پزشكى آمريكا درآمد، موارد مصرف زيادترى براى سير عنوان شد . روش كوك هنوز معتبر بوده و موارد مصرف سير به عنوان داروى سرفه ها و كرم ها و موارد مصرف اكلكتيك به طور وسيع در مواقع همه گيرى سياه سرفه و سرفه شديد اعمال مى شود . اكلكتيك سير را به عنوان التيام بخش براى كسانيكه از درد سينه مى نالند و مخصوصا براى سينه پهلو معرفى كرده است . پارچه اى را در چاى سير خيسانده و آنرا به سينه و پشت بيمار مبتلا به سينه پهلو مى مالند. تحريك پوست كار درمان ريه را تسهيل مى كند، در نفس فرو بردن بوى خوبش خاصيت آنتى بيوتيك سير را در مجارى تنفس جارى مى كند . در فهرست كينگز آمريكن (51) كه در اوايل قرن نوشته شده ، ليست داروهاى اكلكتيك استاندارد خاطر نشان شده است : در هنگام تورم از مصرف سير خوددارى شود چون موجب تهوع و اسهال و بروز علائم تعريف نشده نامعلوم مى گردد.
قرن بيستم
سير شهرت شفابخشى زياد خود را حتى در مقابل شكوفايى و پيشرفت علم پزشكى قرن بيستم حفظ كرده است . در اوايل قرن بيستم ، ميسيونر مشهور پزشكى آلبرت شوايتزر (52) در طول جنگ جهانى اول در آفريقا از سير براى مقابله با اسهال خونى استفاده نمود.
ضماد در سير جهت مداواى زخم سربازان اروپا، همانند زمان جالينوس كه در حدود 2000 سال پيش در معالجه گلادياتورهاى روم به كار رفت ، مورد استفاده قرار گرفت : روغن سير رقيق شده با آب را در پارچه استرليزه شده ريخته و مستقيما در محل زخم قرار داده مى شد، جان و اعضاى بدن ده ها هزار سرباز از اين راه نجات يافت . در پيشگيرى از عفونت ها سير موفقيتى به دست آورد كه در سال 1916 دولت انگليس يك اعلام سرتاسرى براى توليد چند تن سير را صادر نمود كه طبق آن براى توليد هر پوند سير يك شيلينگ به توليد كنندگان داده مى شد .
در جنگ جهانى دوم آنتى بيوتيك دارويى كشف و به جاى سير به مصرف رسيد . ولى روسيه با ميليون ها سرباز زخمى آنتى بيوتيك كافى براى مداواى آنها نداشت و به روش جنگ اول جهانى يعنى معالجه با سير دوباره به صحنه برگشت . ( در قرن گذشته سير شهرت جهانى به دست آورد چون آنفولانزاى شديد شيوع يافت ) در طول جنگ ، سير پنى سيلين روسى لقب يافت .
قبل از جنگ دوم جهانى سير در آلمان به عنوان داروى مدر، آنتى بيوتيك در عفونت هاى مثانه و كليه و براى مداواى مالاريا، برونشيت مزمن ، آسم و انگل ها به كار مى رفت . براى اولين بار بر ضد سرطان براى زخم هاى سرطانى پوست به كار رفت . در فصل 10 خواهيم ديد كه سير مطالعات علمى زيادى را به خاطر توان بالقوه اش در پيشگيرى و درمان سرطان به خود اختصاص داده است .
پژوهش هاى علمى اوليه
ايالات متحده آمريكا به جاى مشاهدات بالينى و طب سنتى اول قرن به بهبود طب رسمى از طريق پژوهش هاى علمى اقدام كرد و در دهه 1930 طب علمى روش مسلط طبابت گرديد. اكلكتيك و معالجه از طريق مشابه درمانى و ساير مدارس پزشكى از رونق افتاد و بلافاصله مطالعات بالينى روى سير آغاز شد .
يك بررسى بالينى در سال 1918 سير را به عنوان ضدعفونى كننده خوراكى توصيف كرد و به خاطر درمان ديفترى و سل و ساير بيمارى هاى عفونى آنرا تحسين نمود .
آزمايش هاى دانشمندان در سال 1921 روى سگ و انسان به اين نتيجه رسيد كه تنطور سير باعث كم شدن فشار خون مى گردد. افزون بر آن معلوم شد كه ميزان كاهش فشار خون آنهايى كه فشار خون بالايى داشتند از آنهايى كه فشار خون چندانى نداشتند، بيشتر بود .
آزمايش هاى سال 1926 نشان داد كه سير روى كرم ها مؤ ثر است و نظريه ارائه شده قبل از تاريخ را تاءييد نمود .
همانطور كه در قرن گذشته توسط لويى پاستور اظهار شده بود، در سال 1937 خواص آنتى بيوتيكى سير به اثبات رسيد . در دهه 1940 زمانيكه ديگر داروهاى گياهى كم مصرف شده بودند، سير موضوع تحقيقات علمى قرار گرفته و توسط بعضى از پزشكان عادى براى درمان انواع بيمارى تجويز مى شد و اين در حالى بود كه ديگر جزو اقلام دارويى ممالك متحده نبود . پزشكان جهت مداواى بيمارى هايى چون برونشيت مزمن ، آسم و سرفه ها سير تجويز مى كردند. آنها سير را جهت مداواى آرتروز به صورت پماد به كار مى بردند . روش قديمى تر اكلكتيك براى معالجه سينه پهلو با ماليدن سير له شده روى سينه بيمار در حرفه پزشكى متداول رواج داشت .
تا اواخر دهه 1940 شركت هاى دارويى ، فروش مشتقات سير را به پزشكان ادامه دادند . شركت سندز قرص سير بدون بو و طعمى به نام آلى ساتين (53) (سندز تهيه شده از سير جذب شده روى ذغال گياهان ) را به معرض ‍ فروش گذاشت . اين دارو در اثر تماس با اسيد در معده رها مى شد و جهت ضد درد در معده تجويز مى شد . شركت ون پتن (54) آلومين (55) را كه از فشرده
(56) بدون آب سير و فشرده بدون آب كرفس جهت اتساع عروق در هنگام فشار بالاى خون بود تهيه و براى فروش ارائه نمود .
عوارض جانبى
طى قرن ها پزشكان موارد زير را به عنوان عوارض جانبى مطرح كرده اند:
1 گاز
2 احساس حرارت
3 اختلالات گوارشى
4 سنگينى سر
5 ازدياد درد
6 كمى ديد چشم
7 تهوع و سردرد
8 برافروختگى صورت
جهت اطلاع بيشتر به فصل 13 رجوع شود .
نتيجه گيرى
از اولين روزهاى تاريخ ، سير توسط فرهنگ هاى مختلف و بيشتر براى درمان يك نوع بيمارى به كار گرفته شده است . اينكه مردم در زمان هاى متفاوت و در جاهاى مختلف اين گياه را شفاى همان دردهاى گوناگون شناخته اند از شواهد قدرت زياد و مؤ ثر آن در شفاى بيماران است . در فصل بعدى خواهيم ديد كه چگونه سير امروزه نيز در مداواى بيماران توسط اكثريت آن هايى كه با وسايل طبيعى درمان مى كنند، به كار برده مى شود .
سير در عصر حاضر: طب سنتى و طبيعى
در فصل قبل ، موارد استفاده سير را در طول تاريخ در نقاط مختلف گيتى مشاهده كرديم . در اين فصل موارد استفاده آن در طب سنتى امروز جهان را خواهيم ديد . در آمريكاى شمالى اكثر ما طب را به عنوان طب بيولوژيك رايج مى دانيم ، ولى اكثريت مردم روى زمين آنرا سيستم پزشكى سنتى مى دانند. سازمان بهداشت جهانى چندين سال قبل گزارش نمود كه حدود 80 درصد مردم دنيا داروهاى گياهى را جهت مراقبت هاى پزشكى به طور سنتى به مصرف مى رسانند و اين هم شامل طب عاميانه و هم سيستم رسمى طب سنتى ، از جمله طب چينى ، آيوروديك هند و طب اسلامى مى گردد . مايلم تمام اين ها را سيستم هاى طبابت يكتا و يا همدوش خطاب كنم . آنها در مقابل پزشكى رسمى به وجود آمده اند و نه به عنوان عموزاده هاى بيچاره آن . سيستم هاى رسمى اصلى عبارتند از طب چينى ، طب آيوروديك هند و طب يونانى ، طب مشابه درمانى و طب طبيعى درمانى ، طب گياهى سنتى بريتانيا و داروشناسى آلمان . بعضى از اين سيستم ها را در فصل آينده به تفصيل شرح خواهم داد و خواهيم ديد چطور سير به عنوان دارو به كار مى رود .
در فصول آينده به تشريح تحقيقات علمى مى پردازم ، علت شروع با روش ‍ سنتى اين بود كه احتمالا اطلاعات علمى بيشتر در اختيار خواننده مى گذارد . تحقيقات علمى قادر به اثبات علمى موضوع است اما طب سنتى مى گويد چه چيز را براى كدام درد و به چه مقدار مصرف كنيد چه كسانى تحمل خوردن آنرا ندارند. به علت اينكه هزاران سال از داروهاى گياهى استفاده شده است . اطلاعات بيشترى حتى از تحقيقات علمى به ما مى دهند. تحقيقات علمى روى سير از زمانى شروع شد كه دانشمندان موارد سنتى آنرا مشاهده كردند . ما مسافرت خود به دور دنيا را از چين شروع مى كنيم .
فصل دوم : طب چينى (medicine chinese )
زمانيكه از طب سنتى چين صحبت مى شود، اكثر غربيها طب سوزنى را در نظر مى آورند و حال آنكه فقط 15 درصد طب سنتى را طب سوزنى تشكيل مى دهد و بقيه را طب گياهى ، رژيم غذائى ، تمريناتى كه چى كنگ (57) خوانده مى شود، تشكيل مى دهند . گياه گرايى چين توسعه يافته ترين سيستم دارويى گياهى در دنيا است . متخصصين آن بايستى حدود پنج سال تحصيل كنند . اين سيستم گياهى پشتيبانى 5000 ساله طب را دارا مى باشد.طبيبان سنتى امروزه ممكن است كتابهايى را كه 1500 سال قبل نوشته شده مطالعه نمايند. بيماران ممكن است به متخصصى آموزش ديده مراجعه نمايند و يا شخصا از هزاران تركيب گياهى كه در كتاب (فرمول ثبت شده ) نوشته شده و در مراكز درمانى سراسر كشور موجود است استفاده كنند . اين روش همانند استفاده دارو بدون نسخه (58) ايالات متحده است و جهت تجويز آن مهارت زيادى را مى طلبد . اين سيستم را مى توان در شهرهاى چينى نشين آمريكاى شمالى نيز مشاهده كرد .
بعد از انقلاب دولت چين تصميم به جايگزينى آن با طب جديد گرفت اما بزودى با مساءله عدم اطمينان از فراهم آوردن مراقبت هاى پزشكى كه 5/1 از مردم دنيا را شامل مى شد، مواجه گرديد . لذا سيستم تواءمى از طب سنتى و طب مدرن ايجاد شد كه اين امر به بهبود مراقبت از بيماران انجاميد. براى مثال بيماران سرطانى كه همراه درمان سنتى از شيمى درمانى استفاده مى كنند، به نسبت زيادترى از آنها كه فقط از شيمى درمانى استفاده مى كنند، درمان مى شوند .
طب جديد چين ، تركيبى از همكارى پزشكى بيولوژيكى غربى و گياه گرايى سنتى ، طب سوزنى و رژيم غذائى و ورزش چى كنگ مى باشد علاوه بر آن مردم سرتاسر چين براى خود و نزديكان خود به طريق عاميانه و سنتى دارو تجويز مى كنند و دولت هم مشوق اين روش مى باشد و در سر تا سر مناطق روستايى مراكز تحقيقاتى براى ارزشيابى از اين روش برقرار كرده است .
سير كه در چين داسوان (59) ناميده مى شود يك دارو محسوب مى گردد و در هر سه سطح درمانى مورد مصرف دارد . خود مصرفى در روستاها، تجويز گياه شناسان سنتى ، بالاخره سيستم علمى دقيق توسط بيمارستان هاى مدرن .
طب سنتى چين
در حدود 500 ميلادى سير در متون كلاسيك طبى كه از اولين كتاب هاى طبى چين است جزو اقلام دارويى منظور شده است . استفاده از سير به تحقيق قبل از آن تاريخ معمول بوده است . داستانى حاكى از اين است كه سير مورد توجه پزشكان كاخ قرار گرفت و بنابراين به طب سنتى معرفى شد . جريان از اين قرار بود: وقتى كه روستاييان جهت معالجه يكى از افراد كاخ كه به طور جدى مصدوم شده بود در اطراف محل اقامت امپراتور اجتماع كرده بودند، پزشكان دربار متوجه اهميت سير شدند. گياه شناسان چينى موارد استفاده از سير را به شرح زير اظهار داشته اند:
1 انگل هاى روده
2 بيمارى هاى ناشى از كرم قلاب دار و كرم ريز سنجاقى
3 عفونت هاى قارچى ، كچلى
4 مسموميت ها
5 اسهال و ديسانترى
6 سل
7 سرفه ها
8 سرفه شديد يا سياه سرفه
9 آسم
10 برونشيت
11 سرماخوردگى
12 نفخ
13 ناراحتى هاى پوستى
طب چينى همانند ساير اشكال طب سنتى پزشكى ، همه بيماران را يكسان درمان نمى كند حتى آنان كه در ظاهر يك نوع بيمارى دارند . با ارزشيابى انرژى نهفته در بيمار و قبول اين مطلب كه در زبان انگليسى همه چيزها دقيقا معادل ندارند، يك بيمارى ممكن است طبع گرم يا سرد داشته باشد و يا از چيزى زيادى و يا كسرى داشته باشد؛ يك بيمارى ممكن است داخلى و يا بيرونى باشد . به همين ترتيب گياهان و غذاها نيز بر حسب الگوى خاص تجويز مى شوند. اگر دو نفر سرما خورده باشند يكى مثلا طبع گرم دارد و آب بدنش كسر شده و ديگرى ممكن است طبعى سرد و با ماهيچه هاى قوى (60) و داراى گاز روده باشد . اين دو بيمار حتى اگر هر دو سرما خورده اند در طب سنتى به دو طريق متمايز و مجزا مورد معالجه قرار مى گيرند . به بيمار با طبع گرم ، غذا و گياهان سرد و احتمالا گياهانى عرق آور كه قادر به كاهش حرارت باشند، مى دهند. از طرف ديگر به بيمار يا طبع سرد بايستى گياه و غذاى گرم كننده داد . در اين سيستم سير جزو غذاهاى گرما زا و خشك كننده مى باشد . به دستورالعمل زير كه بعضى از علائم را توضيح مى دهد و سردى و گرمى آنها را در طب سنتى چين معين مى كند توجه كنيد .
علائم سردى و گرمى در طب چين
در دادن سير به بيمار توجه كنيد اگر علائم گرمايى وجود دارد بسيار محتاط باشيد و از تجويز سير خوددارى كنيد و از الگوى كمبود yin استفاده كنيد .
علائم گرمايى : تندى ضربان نبض ، صورت قرمز، دست و پا گرم ، طالب غذا و نوشابه سرد، تشنگى ، زبان قرمز با پوشش زرد .
علائم سرمايى : ضربان نبض كند، پريدگى رنگ رخسار، دست و پاى سرد، طالب غذا و نوشابه گرم ، زبان صورتى با پوشش سفيد .
علائم كمبود yin: ضعف ، سرگيجه ، لكه هاى اطراف چشم ، نبض باريك مثل يك نخ ، ضربان نبض تند، عرق در هنگام خواب ، بى خوابى و بى قرارى ، دست و پاى گرم و صورت قرمز .
گياه شناسان چينى در اكثر موارد از فرمول طبقه بندى صدها حتى هزار سال قبل استفاده مى كنند . اين دستور العمل اصولا از چهار تا دوازده نوع گياه به طور متوازن كه عوارض جانبى را كاهش مى دهند، تشكيل مى شود ولى اكثرا جزو آنها سير منظور نمى شود و در عوض به عنوان رژيم غذائى معمولا تجويز مى گردد و به بيمار گفته مى شود كه از آن زياد بخورد يا از خوردن آن امتناع ورزد كه متناسب با انرژى بيمار مى باشد .روش ديگر اينكه به بيمار سه تا پنج حبه سير تجويز مى شود كه مثل چاى جوشانيده و ميل كند. سير ممكن است خام ، سرخ شده و يا له شده و به صورت خمير درآيد . چينى ها معتقدند كه سير با پوست ارغوانى از بهترين نوع است . كارشناسان درمانى چين مى گويند براى بيمارانى كه منع مصرف سير دارند و يا با كمبود yin مواجه هستند، نبايستى تجويز شود، افراد با اين شرايط معمولا احساس ‍ ضعف و افتادن مى نمايند، از بى خوابى رنج مى برند و بى قرار و تشنه اند و علائم خشكى و گرمى بدن از قبيل دست و صورت داغ و برافروخته ، ضربان تند نبض و غيره دارند . چينى ها در مورد تماس زياد سير با بدن اخطار داده اند .
پژوهش مدرن
مراكز تحقيق چين و بيمارستان ها بررسى هاى بالينى متعددى به عمل آورده اند . يكى از زمينه هاى عمده تحقيقات ديسانترى و عفونت هاى معده كه موجب اسهال بوده است ، مى باشد . ديسانترى يا به وسيله باكترى و يا انگل هايى مثل آميب رخ مى دهد. اين وضعيت در روستاهاى چين معمول است و هزينه معالجه آن با داروهاى معمولى بسيار زياد است . بر حسب تحقيقات انجام شده سير جايگزين خوبى براى اين منظور است . در آزمايشى ، چاى سير ( سه حبه سير كه در 4/1 ليتر آب داغ براى پنج ساعت خيسانده شده باشد ) به بيماران اسهال خونى داده شد . 85 درصد بيماران صرفا با سير درمان شدند و زمان معالجه به طور متوسط هفت روز بوده است . در آزمايشى از ديسانترى ؛ باسيلى به 130 نفر از بيماران چاى سير تنقيه شد، 95 درصد آنها ظرف يك هفته معالجه شدند.
كرم سنجاقى ريز (worm pin )
در يك معالجه تجربى بيماران مبتلا به كرم سنجاقى ، پژوهشگران به 154 كودك 2 تا 9 ساله چاى سير تنقيه كردند و در طول يك هفته آزمايش دوبار انجام شد . در پايان هفته 76 درصد از كودكان فاقد كرم مذكور بودند .
عفونت هاى قارچى ( infections yeast and fungal )
پژوهشگران چينى درباره مصرف بالينى سير و اثر آن روى عفونت هاى قارچ ها بررسى كرده اند . به 20 نفر كه عفونت قارچ تك سلولى دستگاه تنفسى داشتند، تزريق داخل وريدى از فرآورده هاى سير انجام شد، 14 نفر از آنها بهبود چشمگير يافتند و 5 نفر تا حدى بهبود يافتند و تنها يك نفر عكس العمل نشان نداد . در آزمايش ديگرى خميرى از مخلوط سير و شكر به همراه مولتى ويتامين به 40 كودكى كه بيمارى پيشرفته كنديداى آلبى كنز (61) معدى داشتند، داده شد . 38 نفر آنها با اين روش بهبود يافتند . از سير نيز جهت درمان مننژيت قارچى كه عفونت لايه مغزى است ، استفاده شده است .
انسفاليت ويروسى (تورم مغزى ) ( encephalitis viral)
در اولين كنگره جهانى كه درباره نقش برجسته سير و فرآورده هاى آن روى سلامتى در سال 1990 در واشنگتن تشكيل شد و پژوهشگران سر تا سر جهان با حضور 50 نفر از دانشمندان در آنجا گرد هم آمده بودند، دو نفر از پزشكان چينى با گزارش نتيجه تحقيقات 25 ساله خود را كه با تزريق فرآورده هاى سير در رگهاى بيماران مبتلا به انسفاليت ويروسى ، آنها را از شر اين عفونت خطرناك نجات داده بودند، توجه جهانيان را به خود جلب كردند.
آپانديس (appendicitis )
پزشكان رسمى چين در درمان آپانديس با سير نيز آزمايشى انجام داده اند . خميرى از سير و يك گياه ديگر تهيه كرده جهت تحريك آپانديس و برگردانيدن سلامتى ، روى آن ماليدند و همگام با طب سوزنى ، ديگر داروهاى گياهى به آنها خورانيده شد . از بين 200 نفر بيمار، تعداد 180 نفر آنها بدون نياز به عمل جراحى بهبود يافتند .
بايد توجه داشت كه اين معالجات روى بيماران با آپانديس ساده و غير وخيم كه به خاطر سن آنها و يا شرايط طبى در معرض خطر جراحى بودند، انجام شده است و خود درمانى نسبت به معالجه آن پرداخته شود، قصور در انجام درمان صحيح منجر به مرگ مى شود .
مسموميت با سرب ( poisoning lead )
پژوهشگران نشان داده اند كه سير خام جهت رفع مسموميت بيمارانى كه از سرب ناشى از آلودگى صنعتى مسموم شده اند، مؤ ثر است . به چنين بيمارانى روزانه دو حبه سير خام مى خورانند .
آزمايش روى حيوانات (trials animal )
پژوهشگران چينى در مورد اثرات سير و فرآورده هاى آن چندين بار روى حيوانات و در لوله آزمايش بررسى كرده اند، از جمله توان بالقوه آن بر ضد سرطان (سير به عنوان رژيم غذائى قادر به پيشگيرى سرطان پستان موش ها بود )، اثر ضد تصلب شرايين در خرگوش ها، اثر ضد تومور در موش ها و اثرات آنتى بيوتيكى بر عليه تعداد زيادى از باكترى هاى بيمارى زا (62) و قارچ ها، ويروس ها و انگل ها مشخص شد . البته اين عمليات چون به تاءييد نرسيده اند ارزش كلينيكى ندارند، اما جهت پشتيبانى از مصارف سنتى براى دفع عفونت ها مفيد هستند.
طب روستايى (medicine rural )
علاوه بر اطلاعات رسمى كه از تشكيلاتى به نام طب سنتى چين به دست مى آيد، طب عاميانه و طب گياهى سنتى در سر تا سر مناطق روستايى چين بسيار معمول است . قديمى ترين تركيب از معالجات عاميانه ( در مقابل طب گياهى رسمى ) تجويز پنج دو (63) مى باشد كه از حفارى مقبره سلسله هان (64)به دست آمده كه مربوط به يك قرن قبل از ميلاد حضرت مسيح (ع ) مى باشد .
چينى ها چندين برنامه تمرين و آموزش بهداشت و معالجات خانگى به روستاها را شروع كرده اند . از يك نقطه نظر سپاه كوچكى از كمك متخصصان (65) پزشكى كه به دكترهاى پا برهنه مشهور بودند و تعليمات مختصر پزشكى را تا حدى كه قادر باشند مراقبت هاى اوليه كلى را در معيار بهداشت عمومى به روستاييان بياموزند فرا گرفته و به سر تا سر چين اعزام شدند. حضور آنها به عنوان مراقب اوليه بهداشت و ارائه دهنده آموزش به روستاييان بود .
اطلاعات از دو جهت جريان داشت . پژوهشگران دولتى روش سنتى عاميانه را بررسى و با اطلاعات جديد پزشكى تركيب كرده تا يك دستور العمل ساده بهداشت عمومى روستا را در چين برقرار كنند . يكى از اين دستورالعمل ها از منطقه گوانگژى (66) جنوب چين به نام sbu youngcai
yai مى باشد كه در سال 1985 به چاپ رسيد و در سال 1989 تحت عنوان سبزيجات به جاى دارو و به زبان انگليسى هم ترجمه شد . گوانگژى منطقه كوهستانى مى باشد و جمعيت آن از چند قبيله كوه نشين تركيب شده است و منطقه اى سرشار از نباتات و اطلاعات جهت بهره بردارى از آنها مى باشد . مؤ سسه تحقيقاتى گوانگژى وابسته به طب سنتى چين و داروشناسى ، طرق استفاده عاميانه از گياهان را ثبت و مجريان را در اين موارد راهنمايى مى كند و آن مؤ سسه به تهيه كتاب براى مردم آن ناحيه كمك كرد .
دستور العمل هاى زير از آن كتاب انتخاب شده است :
1 - جلوگيرى از ابتلاى به سرماخوردگى عمومى : چند حبه سير را كوبيده ، آب آنرا گرفته و با ده برابر آب مخلوط كرده جهت جلوگيرى از سرماخوردگى و آنفولانزا، بينى را شستشو دهيد .
2 شربت سياه سرفه : حدود ده حبه سير پوست كنده را له كرده و يك فنجان آب داغ به آن افزوده و بعد از 5 تا 6 ساعت مقدارى شكر به آن اضافه كرده و از 2/1 تا يك قاشق پر به بچه بدهيد.
3 ديسانترى : خوردن دو حبه سير خام به قطعات كوچك طى 24 ساعت براى 5 تا 6 روز .
4 دمل ها (boils ): مقدارى سير را كوبيده توسط بانداژ روى تاول قرار دهيد .
سادگى اين نوع معالجات نشانگر آسانى مصرف سير به عنوان دارو بوده و امكان عملى بودن اين روش ها را براى معالجه بيمارى هاى عادى فراهم مى كند . دستور العمل هاى بيشترى براى روستاييان چينى در فصول 14 و 15 خواهيم ديد.