بسم الله الرحمن الرحيم
مقدمه
بانوى بزرگوار ، حضرت فاطمه معصومه (س)
دختر امام هفتم موسى بن جعفر (ع) ، چنان
شخصيت و عظمتي دارد كه حرم مطهّر و مرقد
منوّرش كه حرم ائمه (ع) است . كانون تجمّع
علماى دين وشيفتگان معنويت است .
در طول سال ، از همه جا زائرانى به
افتخار زيارت بارگاه اين بانو نائل مى
شوند و بهره ها و توشه هاى معنوى مى برند
.
در اين نوشته كوتاه ، سعى شده تا گوشه
اى از جلالت ومقام آن حضرت براى علاقه
مندان وى، بويژه زائران گرانقدر حرمش
ترسيم شود .
(1)
اميد است كه توفيق زيارت اين مرقد
نورانى ، به همه آرزومندان نصيب گردد و
زيارت عارفان زائران ، مقبول پيشگاه
خداوند و اولياء دين و ذخيره آخرت قرار
گيرد .
قم ، جواد محدثي
1378ش
قـم ، حـرم ائـمـه (ع)
گروهى از مردم " رى " به زيارت امام
ششم حضرت صادق (ع) رفته بودند . هنگامى كه
به محضر امام شرفياب شدند ، در معرف خود
چنين گفتند : ما اهل "رى" هستيم . حضرت
فرمود : مرحبا به برادران قمى ما گفتند :
ما از رى آمده ايم . حضرت دوباره همان سخن
را فرمود . چند بار ديگر تأكيد كردند كه
ما اهل رى هستيم . پاسخ حضرت همان بود .
سپس امام چنين فرمود :
خداوند حرمي دارد كه آن " مکه " است
.پيامبر (ص) هم حرمى دارد و آن " مدينه "
است . اميرالمؤمنين (ع) نيز حرمى دارد كه
" كوفه " است . ما - ائمه ديگر - هم حرمى
داريم و آن " شهر قم " است . بزودى دخترى
از فرزندانم به نام " فاطمه " در آنجا به
خاك سپرده مي شود ؛ هر كس قبر او را زيارت
كند ؛ بهشت براى و واجب مى شود".
اين سخن را - به گفته راوى - امام صادق
در زمانى فرمود كه هنوز امام كاظم ( ع ) ،
پدر حضرت فاطمه معصومه (ع) به دنيا نيامده
بود .
(2)
ستايش هاى عظيم و اوصاف بلندى كه
درباره اين شهر ، در روايات ديده مى شود ،
بى جهت نيست .
در احاديث ، از قم با عناوينى همچون ؛
سرزمين نجيبان ، حجّت بر شهرهاى ديگر ،
معدنِ دانش و فضل ، منزلگاه آل محمد ،
پايگاه و جايگاه شيعيان ، مأواى فاطميان ،
محلّ باز شدن درِ بهشت ، سالم ترين شهر و
بهترين جاها ، شهر امن ، شهر ياوران ائمه
، حرم اهل بيت و ... ياد شده است و در
حديثى امام صادق (ع) ، بر اهل قم سلام و
درود فرستاده و آنان را اهل ركوع و سجود و
قيام و قعود دانسته و از آنان با وصفِ
دانشوران و فهميدگان و اهل درايت و عبادتِ
نيكو ياد شده است .
(3)
آرى ... " قم " ، طبق روايات ، حرم اهل
بيت و حريم امامان و پناهگاه شيعيان است .
بانويى در آن مدفون است كه بارگاهش چون
نگينى در اين خطّه كويرى مى درخشد و حرمش
چشمه اى پرفيض و كرامت جوش است و نه تنها
كبوتران بر آسمان مزارش عاشقانه طواف مي
كنند ؛ بلكه پروانگانى شيفته علم و معنويت
، از سراسر ايران ، بلكه از كشورهاى ديگري
همچون حجاز ، بحرين ، هند ، پاكستان ،
تركيه ، عراق ، سوريه، لبنان ، و كشورهاي
آفريقايى و آسياى دور به اين وادى نور
آمده اند .
حوزه علميه قم ، به بركت مرقد پاك اين
بانو ، پديد آمده و دوام يافته است .
ايران ما ، از فروغ رضوى و عصمت فاطمى
روشن و مطهر است .
اين دوبرادر و خواهر ، يكى از شرق كشور
، همچون خورشيد مى درخشد و بر ايران بزرگ
، نور مى افشاند ، ديگرى در قلب كشور ، در
خاستگاه نهضت ، مركزيّت حوزه فقاهت و
عاصمه تشيع را گرم و پر جنب و جوش
نگهداشته است .
سخن از " فاطمه " دختر موسى بن جعفر(ع)
است ، كه به " حضرت معصومه " شهرت يافته و
مدفنش زيارتگاه دلهاى شيدا و شيفتگان
فضيلت و عفاف است .
سخن ا زشرافت بخش قم و طراوت بخش اين
شهر كويرى است كه از زلال فيض اين " دختر
امام " ، همواره خرّم و هميشه شاداب است .
كـريـمـه اهـل بـيـت (ع)
نهالى كه در بوستان امامت برويد و از
آب عفاف و نور فضيلت سيراب شود و توان
بگيرد و با گذشت زمان خود به شاخه اى
پربار و زيبا از " شجره طيبه " دودمان
رسول تبديل گردد ، اگر " كريمه اهل بيت "
نام نگيرد ، پس چيست ؟
اين دختر فرزانه كه به " فاطمه معصومه
" مي شناسيمش ، در روز اول ذي القعده سال
183 هجرى در مدينه ديده به دنيا گشوده است
د رخانه اي كه پدرى چون " امام كاظم " (ع)
و برادري چون رضا (ع) در آن مي زيسته ،
بزرگ مي شود . نام مادرش را " خيزران " ،
يا " نجمه " يا " اروي " دانسته اند ، كه
كنيزي است لايق و پاك ، و چون حضرت رضا
(ع) را به دنيا مي آورد ، " طاهره "
ناميده مي شود .
فاطمه معصومه ، در دامان ايمان و پاكي
مي كند و در چشمه عفاف و عصمت و علم و
حكمت ، به طهارت روح و جان مي رسد . نسب و
تبارش نبوي و فاطمي و علوي است . از طرف
مادر به امام مجتبي (ع) و از طرف پدر به
امام حسين (ع) مي رسد .
(4)
عبادت و ادب ، شاخ و برگ روييده بر اين
" سروِ پاكدامني " است.
ويژگيهاي روحي و خصايص فردي سبب شده كه
با لقب " كريمه اهل بيت " در زبان عالمان
و فقيهان شيعه ياد شود . لقبي كه از ميان
بانوان اهل بيت ، تنها به او اختصاص يافته
است . لقبهاي ديگرش نيز ، هر يك گوياي
كمالات والاي اوست ؛ از جمله " محدّثه " ،
" عابده " ، " مقدامه" و " معصومه " ، كه
هم نامها و لقبهايش و هم ارزشها و فضايلش
، يادآور مادر والا قدرش ، عصمت هستي و
حبيبه خدا ، حضرت زهرا (س) ست . از ميان
دختران امام كاظم (ع) اين بانو با فضيلت
ترين آنان به شمار مي رود .
از جمله فضيلت هاي اين بانو ، " مقام
شفاعت " است . در روايتي از امام صادق (ع)
تصريح شده است كه با شفاعت آن حضرت ، عدّه
بسياري از شيعيان وارد بهشت مي شوند .
در متن زيارتنامه آن حضرت نيز درخواست
مي شود كه شفيع ما براي ورود به بهشت شود
( يا فاطمه اشفعي لي في الجنّه ) ، چرا كه
نزد خداوند شأن و مقام والايي دارد ( فانّ
لكِ عندالله شأناً مِنَ الشأن).