پيش‏گفتار

دل مشغولى و نگرانى جوانان نسبت به آينده زندگى و به تأخير افتادن ازدواج آنان، كه معمولاً - با صرف نظر از مسأله مسكن و اشتغال - ناشى از نداشتن شناخت لازم دختر يا پسر نسبت به طرف مقابل است از يك سو و خطر انحراف اخلاق جنسى از سوى ديگر مرا برانگيخت تا در راستاى ترويج فرهنگ غنى اسلام، مقطعى حسّاس از مراحل تشكيل خانواده، يعنى مقطع آشنايى دختر و پسر پيش از ازدواج را در نظر گرفته و با بيان مراحل مقدماتى ازدواج، راهكار اجرايى مناسب و شيوه صحيح آشنايى آن دو را به همه پسران و دختران تقديم كنم. با اين اميد كه اجراى دقيق همه مراحل، شكل‏گيرى بنيان خانواده، سرعت، سهولت و استحكام يابد.

مقدمه

كسى كه به خاطر نداشتن همسر به حرام مى‏افتد، واجب‏است ازدواج كند.(1)
اجتماع انسانى اقتضا مى‏كند كه روابط افراد جامعه از جمله دختر و پسر، تعريف‏شده، قانونمند و داراى حقوق و حدود ويژه باشد. از اين رو، در جامعه‏اسلامى، رابطه اين دو صنف در مسير سالم «ازدواج موقت»(2) يا «ازدواج‏دائم» قرار گرفته است كه هر يك، از كاربرى مخصوصى برخوردارند.
امّا با توجه به دوام و ثبات «ازدواج دائم» و نياز طبيعى انسان به تشكيل خانواده و توليد و تربيت نسل جديد و بهره‏مند شدن از مزاياى روانى و مادّى آن و نظر به اهمّيّت فراوانى كه دين «اسلام» براى «ازدواج دائم» لحاظ كرده و آن را با اوصافى همچون «دوست داشتنى‏ترين پيوندها در نزد خدا»، «آرام‏بخش روان»، «رهايى‏بخش از آلودگى‏ها و فساد دنيايى و عذاب آخرت»، «وسيله استحكام و تكميل دين» و غيره وصف كرده و حتى در قانون اساسى جمهورى اسلامى ايران يك اصل كامل (اصل 10) را به خود اختصاص داده است، برآن شدم تا در اين نوشتار، مراحل مقدماتى «ازدواج دائم» را مورد بحث قرار دهم.
از آن رو كه بنيان نهادن چنين مجموعه ارزشمندى كه مى‏تواند خوشبختى يا به‏عكس، تلخكامى و شوربختى‏را در سرنوشت زندگى جوان رقم بزند، شايسته است كه با بصيرت كافى و درايت لازم همراه باشد و اين مهم، از زواياى گوناگون قابل بررسى است؛ از جمله «آشنايى و شناخت دختر و پسر، پيش از ازدواج». اين موضوع در دو فصل زير تقديم خوانندگان عزيز مى‏شود:
- ضرورتِ شناختِ قبل از ازدواج؛
- مراحل شناختِ يكديگر و چگونگى آن.
گفتنى است بحث حاضر با نگرش دينى و برمبناى فقه شيعه تنظيم شده‏است تا از اين زاويه، نسل نو به روشنى دريابد كه «اسلام» دين زندگى است و در همه ابعاد و براى هر قشرى رهنمودهاى كاربردى دارد كه در هر عصر و محيطى قابل اجراست؛ و آنچه موجب انحطاط جامعه‏اسلامى شده، ناشى از ضعفِ شناخت مسلمانان از حقيقت دين و عدمِ اجراى صحيح توصيه‏هاى آن است.